^Provinciale .Zeeuw sche
ONME PANTSERKRUISERS
pgr lili ei lp slnlM
6. Ill IM1
Om de Rijkseenfieid.
IJ. Sli
A
CENTRALE VERWARMING
WARMWATERVOORZIENING
UITG.S N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
N o. 81
ZATERDAG 5 APRIL 1930
173e Jaargang
door E. PHILLIPS OPPENHEIM.
10
Swami Vivekananda.
Middelburg
Opgericht sedert 1793.
BINNENLAND
NEDERLAND EN BELGIE.
GEMEENSCHAPPELIJK VLIEGVELD
VOOR DEN HAAG EN ROTTERDAM.
DE KALI-VERSCHEPINGEN.
R, K, S. P. EN R. K. V. P.
ZEELAND
De Zeeland.
MIDOELBURGSCHE COURANT
S>e abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissinger.
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
Lange St, Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2,10; elite regaj
- meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits
cirakkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 rega's
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" o?
/Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Dit saemer bestaat mi 2 Bladea
EERSTE BLAD
AM n iMrwroRgBsa
Er was een tijd, dat we Oost-Indië met
recht een kolonie van Nederland
mochten noemen. Dat deze naam thans
niet meer in onze Grondwet voorkomt,
dus dat Nederlandsch Oost-Indië nu een
deel van het Nederlandsche Rijk is ge
worden, een niet meer een door de „ko
lonialen" met geweld onder den duim
gehouden „bezitting" dat heeft .zijn
goede reden. Het is geen simpele naams
verandering, noch een doekje voor 't
bloeden: het is de uitdrukkelijke erken
ning van gewijzigde inzichten en verhou
dingen. En dat niet alleen door de gees
telijke evolutie der laatste jaren, maar
ook wel degelijk door de materiëele: de
vliegdiensten, de telefoon en de radio.
dat en nog meer heeft de afstand Neder
landIndië verkort en door deze mate
riëele nader-brenging de nivelleering der
staatsrechtelijke niveau's helpen bevor
deren.
Men weet het de lucht is vol met
leuzen: „Indië los van Nederland". Mos
kou wil dit, de S.D.A.P. wil het schoor
voetend wel en toch ook weer niet, en
de Indische nationalisten, hevig door
Moskou geïnspireerd, beweren het heel
erg te willen.
Natuurlijk is die gedachte onzinnig.
Maar: dat zeggen we niet. Iedere Ne
derlander die Indië van nabij kent, weet
dat Indië er zeker niet op zou vooruit
gaan en allerwaarschijnlijkst er in een
oogwenk allerberoerdst aan toe zou we
zen, wanneer Nederland naar Moskovi-
tischen wensch den G.G. met al wat
rechtstreeks en zijdelings onder hem res
sorteert, op een vloot van schepen huis
toe zou zenden met de mededeeling: knap
jullie je eigen zaakje nu verder zelf maar
op. Dan werd het een bende van je wel-
ste en Moskou zou weer een troe
bel watertje hebben om in te visschen....
Edoch: lééft die los-van-Nederland ge
dachte werkelijk in de meerderheir der
harten van het Ned.-Indische volk? Ware
dat in alle oprechtheid zoo dan zou de
zaak misschien een ander aanzien krij
gen, maar: wij gelooven er ni e t s van,
dat de gemiddelde, niet door Moskovi
sche satellieten opgestookte, Inlander er
een oogenblik aan denkt!
Alleen: de mannen van de scheiding
zetten een grooten mond op, en de over-
groote meerderheid, die van heel dat
gedoe niets weten wil, die zwijgt. En dat
is verkeerd. Tegenover de schreeuwlee-
lijkers moet bewust en sterk de Rijks
eenheidsgedachte gepropageerd worden
Twee ras-zonen van Indonesië zijn
thans een propaganda-reis door Neder
land aangevangen, met het tweeledige
Enkele oogenblikken later reden Louis
en ïk naar mijn hotel. Het wasreeds
licht en oen reek's van markt wagens, die
van buiten de stad kwamen, beden mij
voorbij. i
„Het is later dan ik dacht", merkte
ik kalm op. r
,,'t Is reeds' haif zes", antwoordde
Louis.
Hij bracht mij naar mijn hotel. Hij
vroeg geen verklaring en ik gevoelde
geen roeping hem er een te geven. Toen
vrij do Place Vendome bereikten, boog
hij zich intusschen naar mij toe, zeg
gende: c
„Mijnheer gevoelt zeker ook wel, dat
hij vannacht groot gevaar heeft ge-
ïoopenï"
Natuurlijk. Maar er zijn van die din
gen, welk© een mensch moet doen, on
geacht de gevaren die hij daarbij loopt
Hier stond ik voor een dergelijk geval.'
„XJ Js een^ moedig man", fluisterde
Louis. „Laat ?k er dit nog bijvoegen: Er
wares van nacht in de zaal' mannen voor
wie moed even noodig is als lucht om
ti leven. Zij hebben gezien hoe een
doel de belangstelling van Nederland
voor het equatoriale deel van ons Rijk
op te wekken en de Rijkseenheidsge
dachte te bevorderen. Het zijn de heer
C. Frans, Timorees en adoptief zoon van
een der vorsten van Loleh, en de reeds
welbekende Indonesische dichter Raden
Mas Noto Soeroto.
Er is dezer dagen, onder voorzitter
schap van oud-minister dr. J. Th. de
Visser, een comité tot aanbeveling der
grondslagen van het Ned.-Indonesisch
Verbond gevormd, en vanwege dat co
mité is gisteren in Den Haag een pers
conferentie gehouden, waar de heer Frans
een en ander omtrent het doel van de
voorgenomen propagandareis uiteenzette.
Het is noodig, zoo zeide hij, tegenover
de actie van de extremistische nationa
listen, die de leuze „los van Nederland"
propageeren en blijkbaar sterk onder
communistischen invloed staan, de stem
dier nationalisten te doen hooren, die
ontwikkeling tot zelfstandigheid van In
donesië nastreven, maar den band met
Nederland wenschen te behouden.
De eerstgenoemde groep is betrekke
lijk klein, maar zeer actief en goed geor
ganiseerd. De andere groep is honderden
malen grooter, doch het ontbreekt haar
aan een effectieve organisatie om haar
denkbeelden te verbreiden. Spr. en Noto
Soeroto willen nu in Nederland de vele
misvattingen omtrent de stemming onder
de inlanders recht zetten.
De losscheuring van Indië, zoo ver
volgt spr., zou niet alleen voor Neder
land, maar voor Indonesië zelf (en in de
eerste plaats) een groote ramp zijn en
zij zou ook tot internationale complica
ties van onoverzienbare draagwijdte kun
nen leiden.
Spr. wees toen op het onmiskenbaar
vele goede, dat Nederland in Indië deed
en doet; hij is een geestdriftig bewonde
raar van hetgeen het Nederlandsche ele
ment in Indonesië heeft gedaan en heeft
bijvoorbeeld geen woorden genoeg om
het Nederlandsche beleid in zijn eigen
geboorteland Timor te verheerlijken;
wat er daar voor het onderwijs, den land
bouw, de veeteelt, de hygiëne, de orde,
de veiligheid, het verkeer, enz. enz. in
20, 25 jaar is gedaan, kan niet hoog ge
noeg worden aangeslagen.
Evenwel: de schaduwzijden van Ne
derlands beleid stelt men voortdurend in
het licht het vele goede spreekt men
niet over. Dat moet anders worden, door
grooter belangstelling in Nederland, door
betere voorlichting van de Indonesiërs.
Er is volgens den heer Frans voor Ne
derland in de Oost een moeilijke, maar
grootsche taak weggelegd; de taak om
al de verschillende eenheden in Indone
sië tot één groote eenheid te brengen
en dan de rijkseenheid van Indonesië en
Nederland te verwezenlijken.
Het zal geen betoog behoeven, dat wij
volledig instemming met deze denkbeel
den, die het Nederlandsch-Indonesische
Verbond thans wil gaan verbreiden. Ook
wij zijn van meening, dat de losmaking
van Indië van Nederland een hoogst on
verstandige daad zou wezen, zoowel voor
Elk liefdewerk, elk hulpbetoon, elke
goede daad vernietigt iets van ons lager
zelf.
Nederland, als voor Indië, als voor alle
internationale verhoudingen, maar bo
vendien zouden we het als een historisch
onrecht beschouwen. Er is geen sprake
meer van, dat wij den laatsten tijd een
„kolonie" met de knoet „overheerschen,
onderdrukken en uitbuiten". Dat is on
zin.
Wij werken al i n en m e t de Indone-
siëers samen, in voor het overgroote mee-
rendeel voortreffelijke verstandhouding
en in toenemende mate van wederzijd-
sche waardeering.
Van harte hopen we, dat de reize van
den heer Frans en R. M. Noto Soeroto
dit laatste moge bevorderen.
Om de eenheid des Rijks!
Die naam is ook onder de loyale
Ned.-Indiërs nu eenmaal in zwang ge
komen; laten we daar nu niet over twis
ten.
mian, die niemands sympathie had, be
handeld werd gelijk hij blijkbaar ver
diende. Ik moet u doen opmerken, dat
nergens ter wereld een plek! is te vin
den, waar u hem zoo veilig een «af
straffing kon toedienen als' de Inrich
ting waar we geweest zijn. Blijf morgen
in uw hotel totdat u van iemand onzeï
iets hoort. Ik mag niet te veel beloVen,
maar ik geloof, ik ben overtuigd, dat
wij u 'kunnen redden."
Op dat oogenblik zeiden de woorden
van Louis mij weinig. Ik verkeerde nog
steeds onder den indruk van het oogjen-
'blik, was nog steeds vervuld met vreug
de, dat ik aan mijn vurig verlangen naai
wraak had kunnen voldoen. En eerst
later werd ik mij1 van de practische be-
teekenis er van bewust.
HOOFDSTUK VI.
Tegen den middag werd ik door den
hotelkellner gewekt met de mededéè-
ling, dat een heer beneden was, d!ie mij
"wide spreken, een heer, die zich mon
sieur Louis noe'mde. Ik droeg hern op
toijn had in orde te maken en mïjr kof
fie te brengen. Toen Louis bij mij was
binnen gelaten, zat ik op den rand van
mifii bedj gehuld in mijn kamerjapon
en van toijn eerste sigaret genietend.
Louis zag er uit alsof hij geen 'oog (dicht
had gedaan. Wat mij betreft, ik wais
geen minuut wakker gebleven zoodra
ik het hoofd op het kussen had gelegd.
Ik had geen last van toijn zenuwen ei.
ik had niets gedaan waarover ik spijt
geroeid*. Ik geloof dan ook wtel, dat
QROOTE MARKT C 12
WASCHT
en
KM*
Ingez Vee?
Ingfti Os-.-
De Belgische Staatsminister Segers,
zoo meldt de Msb*., rapporteur voor de
(begrooting van Buitenlandsche Zaken
voor den senaat heeft ki| zijn verjslag, dat
nog niet officieel gepubliceerd werd, zich
uitvoerig met de Nederlandsch-Be'gijsiche
kwestie bezig gehouden.
De heer Segers ontleedt van Belgilsjch
standpunt de volgende 3 hoofdpunten: le
vrijheid en bevaarbaarheid van de Schel
de; 2e verbindingen; met den Rijn; 3e de
Maaskwestie.
Ten aanzien van de Schelde merkt hij
o. m. op, dat deze alles is voor België.
Wiaar deze stroom dat land geografisch
moest toebehooren, daar behoort hij po
litiek in zijn voornaamste dee! aan Ne
derland. Het traktaat van 1839 gaf aan
Holland de sleutels van ons huis. België
wil, dat thans de tractaten in dezen gee(sjt
uitgelegd en herzien werden.: le de vaart
op de Schelde moet vrij zijn; 2e de be
vaarbaarheid moet zoodanig zijn, dat de
grootste Schepen kunnen doorvaren; 3e
te allen tijde moeten de verbeterings-
en onderhoudswerken kunnen worden
uitgevoerd, welke noodig, zijn voor de
stijgende eischen van de scheepvaart; 4e
-ïr»CE5!f?'%-7> iöttatóïs^OteiSör
de bewaking van de rivier en van de
werken zou door een gemeenschappelijk
beheer moeten geschieden en de nocd ge
maatregelen zouden bij onderlinge ge
schillen aan een, scheidsrechterlijke uit
spraak moeten onderworpen, xvorden,
zoodat zij niet kunnen belemmerd wor
den alléén door een veto van Nederland
sche zijde.
De rapporteur vervolgt dan, dat Be'glë
zich om verschillende redenen ongerust
maakt over de Schelde-kwestie, zijn con
clusie luidt: Laten wij de oogen gericht
houden naai- Parijs, d. i. n.aar de mo
gendheden, die ons herziening van liet
tractaat hebben beloofd en gaan wij na
on dei- welke practische voorwaarden He
internationalisatie van. de Schelde zou
kunnen verwezenlijkt worden, want daar
in zal, bij uitblijven van een nochtans ge
makkelijk te verwezenlijken entente, zeer
vermoedelijk de oplossing te vinden zijn.
Naar vernomen wordt zijn de commis
sies van de gemeenten Rotterdam en 's-
Gravenhage inzake de voorbereiding van
een gemeenschappelijk vliegveld tot
overeenstemming daaromtrent gekomen,
o.m1. wat betreft de keuze van het ter
rein, dat opi Delftsch grondgebied ligt,
en voorts ten opzichte van de financi-
eele regeling.
Het laat zich aanzien, dat voorstellen
terzaae binnen afzienbaren tijd aan de
gemeenteraden van Rotterdam en 's-Gra-
venhage (de gemeente Delft is er alléén
publiekrechtelijk bij bétrokken) zullen
worden gedaan.
De Brusselsche correspondent van de
N. Rott. Crt. meldt dat het gisterochtend
in officicele 'kringen ontvangen bericht
der goedkeuring door den gemeenteraad
van Rotterdam van het contract met de
Société Commercial» des Potasses d'Al
sace reel verwondering blijkt te heb
ben gebaard, daar men meende, dat de
S.C.P.A. het contract wel degelijk had
opgezegd.
Geen enkel Brusselsch avondblad, zoo
toijn uiterlijk' en de wijze, waarop ik
hem' ontving, mijn -vroegen bezoeker 'n
beetje rerorasde. Hij scheen werklijk
toijn zorgeloosheid als een soort van
beleediging op te vatten en hij deed
onmiddellijk zijn best om> mij in een
andere stemlming te brengen. „Mijnheer
verwachtte 'misschien een ander bezoek
vermoed ik", begpn hij.
Ik knikte van neen en zeide: ,,Ik' heb
er, eerlijk gezegd, geen oogenblik méér
aan gedacht. Na wat je mij' in (den iaf-
geloopen nacht hebt_ medegedeeld, héb
ik mij volkomen op mfjn gemak gevoeld."
„Weet u, dat men er nog niet zekér
van is of de heer Tapilow er 'hefi leven
afbrengt?"
„Dan heeft hij zijn verdiende loon."
„Maar de wet" voer hij hier tegen aan
„veroorlooft dergelijke schuldverrekenin-
g£n toch niet."
„Dan mag -men met mij doen, wat de
wet eischt", verklaarde ik.
Louis keek mij' een paar oogenblik
ken ernstig aan en ik vermoed, dat er
iets van de bewondering, welkte een
voorzichtig mensch soms gevoelt voor
een waaghals lag in den blik, dien hij
op mij vestigde.
„Heeft mijnheer goed geslapen?"
„Uitmuntend", verklaarde ik
Hij keek op zijn horloge en ging Voort:
„Over twintig minuten moeten wij" in
het café Normaudië zijn."
Ik keek hem met eenige verbazing
aan en zeide droogjes: „Zoo? Ik ben an
ders niet van plan je op den rvoefl Te
meldt d® N. Rott. Crt. nog, knoopt be
schouwingen vast aan het sedert VrijL
dagochlend te Brussel bekende bericht
betreffende de aanneming van het voor
stel door Rotterdams Raad. Sommige cou
ranten publiceeren dit bericht zelf in 't
geheel nietl
Het is bekend, dat de besturen vam
de R.K. Staatspartij en de R.K. Volks
partij onderhandelingen voeren met hei
doel de genneid te herstellen. Op 13
dezer zal de R.K. Volkspartij op haar
congres te Utrecht haar standpunt dien
aangaande bepalen.
De Zwolsche Courant deelt thans o.m,
mede, -dat de toenadering op dezen
grondslag is, dat voor de R.K. Volkspar
tij de verzoening zoo eervol mogelijk
zou zijn. De positie der leden van de
R.K. Volkspartij in de verschillende verte
genwoordigende colleges zou onaange
tast fcUijven, aan de groep dezer partij;
zou, na naar opheffing, eenige mede
zeggenschap verleend worden in de R
K. Staatspartij'1, terwijl de afdeelingen der
R.'K. Volkspartij als studieclub zouden
blijven bestaan.
Er zou heel veel 'kans zijn, dat d«
fusie hierop afstuit, dat de R.K.S.P. deze
studieclubs niet in landelijk verband wil
laten voortbestaan.
Puistje as
in het ^jélaat verdwijnen spoedig door
deze des avonds met wat PUROL in te
wrijven en door zich des morgens te
wasschen met warm water en gevrone
zeep of beter nog met Purolzeep. 't Vol
doet iedereen.
I ngez. Med.
volgen."
Louis haalde schouders op en ver
volgde: „Mijnheer, het is nu niet het
goede oogenblik om1 op iemands worden
kritiek le oefenen. Er ligt daarginds in
het café des Deux Epingles een man
met den dood te worstelen en binnen de
eerstvolgende uren moet beslist worden
wat er met hem moet gebeuren."
„Ik begrijp je niet recht Louis" ver
klaarde ik, een nieuwe sigaret aanste
kend. i
„Dan zult u het binnen een half uur
in het café Normandië wel duidelijk
worden gemaakt. Maar heeft u een be
diende? Zoo niet, laat dan( de hotelkell
ner kb men om u te helpen. U Knoet
u gauw aankleeden. (Hfet is werkelijk
van het gjrootste gewicht."
„In tien minuten ben i'k' gekleed", ant
woordde i'k1 „maar ik moet mij' scheren
voor i'k uit ga. Daarmede zijn nog eens
tien minuten gemoeid. Intusschen zal je
misschien wel zoo vriendelijk zijn mij
mede te deelen, wat dat alles beduidt."
„Wat dat alles beduidt" herhaalde
Louis, de handen omhoog heffend, „be
grijpt u dat dan werkelijk niet? Heeft
u dan totaal vergeten wat een paar
uur geleden is voorgevallen? Het hangt
van een of twee personen af, of u Voor
wat u in den afgeloopen nacht heteft
gedaan, zal worden overgeleverd siande
politie gevoelt mijnheer dat wel? De
politie!
i,Oro je de waarheid te zeggen Louis"
antwoordde ik, „heb ik nooit gedacht,
Naar wij uit zeer goed ingelichte bron
vernemen, is er geen sprake van, dat dé
Centrale Suikermaatschappij de fabriek,
die door haar en de coöperatie te Din-
dat i'k' uit haar handen zou blijven. Het
scheen mij onmogelijk' toe."
„En in dat geval?" vroeg "Louis mei
nadruk.
ik' wees naar een revolver op Hen
schoorsteenmantel en vervolgde:
„(Wij begaan allen de fout te veel
waarde te hechten aan 'het leven."
Louis rilde even. Ik constateerde zoo
wel toen als later, dat hij zich (nooit
op zijn gemak gevoelde en in de nabij
heid van vuurwapens.
„Een uiterste maatregel", stelde ik hem/
igerust „maar een mensch moet op alles
voorbereid zijn."
„In deze stad gaat het anders toe dan
Te Londen" vervolgde Louis. „Te Lon
den vindt men geen hoeken, welke door
öe politie ongemoeid worden gelaten.
Op dit oogenblik' zou u te Londen in
een gevangeniscel zitten."
„Dat is ongetwijfeld waar. Des te ge
lukkiger voor mij, dat ik meneer Tapi
low te Parijs en nïe"t le Londen ben' te
lgen gekomen. Maar .doe mij nu het -ge
noegen mij mede te deelen, waarom je
er op staat, dat ik met je naar bet café
Normandië ga, en hoe je er toe komt.
dat dit voor mij van nut zal zijn.'"
„Dat zou te lang duren. We kunnen in
het rijtuig het gesprek voortzetten mis
schien. Maar u mag nu geen oogenblik
laten verloren gaan. geen enkel oogen
blik"
(Wordt vervolgd).