I
No. 55
DONDERDAG 6 MAART 1930
173e Jaargang
Dft nummer bestaai uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
IN DE VERGADERING
ONZER VROEDSCHAP.
IN ONZE
3TATEN-GENERAAL.
Louis Couperus.
Z E F: L A N D
N.V. STQOMWASSCHERU
„VOLHARDING
Kent U reeds onze wssch,
berekend per Kilo
Alle wasschen blijven
streng gesepareerd en
behoeven NIET gemerkt.
Voor kleine wasschen
en voor hen die van
het „Kilotarief" geen
gebruik wenschen te
maken berekenen wij
ook per stuk.
BINNENLAND
r
I
^rouinciale Zeeuw&cht
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Middelburg, 6—511'30.
Dat was nu eens een echt gezellig ge
meenteraadje men zou den indruk
hebben kunnen krijgen, dat alle 14 vroede
vaderen genoeglijk bij mevr. Weijl op
theevisite waren, want haar sexe-, partij
en Raadgenoot mevr. De Graaf was er
ditmaal niet.
En, zooals dat meer gaat bij gezellige
visites, Wanneer men u na afloop vraagt:
„waarover hebt ge het nu eigenlijk ge
had?" dan volgt er meestal een rheto-
rische vaagheid als: „nou, over van alles
en nog wat!" Hetwelk dikwijls vertaald
mag worden als: „feitelijk over niets van
belang."
Nu, dat zouden we van onze vroed
schap ditmaal nog niet willen zeggen.
AI is het dan in een allergemoedelijkste
stemming verloopen, toch is er een heel
aardig agendatje afgewerkt. Men zie
daarvoor het verslag elders in dit blad,
om zich er van te overtuigen.
Verschillende leden van links en rechts
hebben gesproken over de toepassing der
verordening op de vermakelijkheidsbe
lasting, die niet voldoende soepel schijnt
te gaan. Ook ons wil het voorkomen,
dat hier een scherpere scheiding tusschen
nut en vermaak getrokken dient,
te worden, doch daarbij behoort niet,
zooals men wilde naar het scheen, een
bevoordeeling van lage toegangsprijzen
op touw gezet te worden.
Nut of wetenschapelijke ontwikkeling
behoort, als men zoo redeneert, voor alle
standen vrij te zijn en dus ook voor
hen. die ergens inplaats van 4.50 mis
schien wel 5 entrée zouden kunnen be
talen.
Is het tot vermaak, dan dienen alle
Middelburgers hun vermakelijkheidsbe
lastingpenninkje te offeren en is het tot
nut, dan ook allen vrij.
Criteria daarvoor zijn met eenigen goe
den wil wel te vinden; wanneer b.v. de
Raadsvoorzitter zegt, dat „bal na" op
vermaak duidt, dan zal men daarmede
gaarne accoord gaan.
Ook in andere opzichten is het zaak,
een dergelijke belasting door soepele toe
passing te behoeden voor impopulariteit:
wij denken aan de Steenrotse, die men
uit belastingoogpunt als gelegenheid des
vermaaks meende te moeten of mogen
classificeeren, en aan het in den Raad
genoemde voorbeeld, dat in feite mede
werkende leden eener zangvereeniging
deze belasting moesten betalen.
B. en W. zeiden van zeer goeden wille
te zijn en we zullen dus maar afwachten,
of de koers nu een paar streken veran
deren zal.
Een principieele quaestie heeft de Raad
een weinig onprincipiëel afgedaan, zij het
dan met de beste bedoelingen.
Er moet n.l. ook ziekengeldpremie ge
heven worden van de losse werklieden
in de werkverschaffing. B. en W. vonden
die loonen niet te hoog en wilden de pre
mie uit de gemeentekas betalen. Maar:
de minister schreef een grooten brief, dat
zulks overging, en de heeren Portheine
en Van der Feltz verzetten zich er op
staatsrechtelijken grond eveneens tegen.
Overmatig sterk was hun betoog echter
niet, vermits de wet slechts zegt, dat de
arbeider de helft der premie verschul
digd is hetgeen niet hetzelfde wil
zeggen als dat hij deze premie per se
zeil betalen moet. En wan
neer we ons niet vergissen, dan is bij de
benandelmg der wet in de volksvertegen
woordiging wel degelijk gezegd, dat de
werkgever de helft der premie kan, doch
met m o e t verhalen op den arbeider.
Hoe dit zij: het gisteren genomen be
sluit, dat praktiscn wel weinig zal uit
richten en als het nog iets uitricht,
dan zal dat wel van praktisch n u t we
zen had niettemin uit formeel oogpunt
een leelijk bijsmaakje, dat den Raads-
juristen (waaronder de voorzitter thans
ook schertsend den heer A. J. Jr reken-
deLieerder °Pviel dan de anderen.
Met 4-11 stemmen niettemin zag 't
monstruoziteitje zijn leven bekrachtigd.
Er volgde een diepzinnig debat over
de Drankwet; immers, de kroonjaren ge
ven den gemeenteraden in dit opzicht een
"welhaast exhorbitante bevoegdheid.
Merkwaardig, hoe stille de voorstanders
der P. K., plaatselijke keuze, of local op
tion, in die kroonjaren zijn. Immers, in
dien heel ons volk in fiksche meerderheid
achter hen stond, dan zouden de gemeen
teraden als afspiegeling daarvan natuur
lijk óók in meerderheid pro-„droog" zijn.
En dan kende, zoo de Kroon althans
de.ed wat de Raden vroegen, de macht
der Nederlandsche droogleggers op dit
punt geen grenzen.
Wij hebben eens om de 5 jaren
de volledige P. K. in de gemeenteraden,
maar: de meerderheid wil er lang niet
aan! Zóó staat de zaak.
Onze vroedschap besloot tot aanvaar
ding van het z.g.n. Amsterdamsche stel
sel, dat de vergunningen geleidelijk laat
verminderen, doch voor de weduwe
en enkel voor haar in persoon
van een overleden vergunninghouder de
gelegenheid nog openstelt, de vergunning
op haar naam overgeschreven te krijgen.
Hetwelk billijk lijkt.
Tenslotte zijn warempel de paarden
van de reiniging nóg eens weer op de
proppen gekomen. Weth. Onderdijk las
een rapport voor, dat de directeur der
reiniging opmaakte naar aanleiding van
een onderzoek van den dierenarts; het
luidde vrijwel onverdeeld gunstig; alleen:
de beestjes worden ouder en dan gaan
ze er, net als de meeste menschen, niet
voordeeliger uitzien. Eén paard had bo
vendien zieke kiezen en kieskauwde
daarom z'n eten maar wat.... Er komt
nu nog een onafhankelijk rapport van den
dierenarts en de Raadsleden ontvingen
een algemeene uitnoodiging om de beest
jes eens op stal te komen zien. De heer
Streefkerk pleitte nog voor autotractie,
maar dat is, volgens onze inlichtingen,
duurder en minder gerieflijk.
Tenslotte nog een paar brandvragen;
de voorz. zeide, dat het eerste deel van
het rapport der Kon. Ned. Brandweer-
vereeniging ontvangen was; als het vol
ledig binnen is, dan zal het niet onder
stoelen of banken gestoken worden, zoo
beloofde de voorz. De rapporteerende
commissie had zelfs gevraagd het rap
port aan de pers te verstrekken en de
voorz. had daar, zoo zeide hij, geen be
zwaar tegen.
Zoodanig bezwaar zouden we ons ook
niet kunnen denken integendeel zelfs.
Inzake de wederopbouw van de Lange
Delft zeide de voorz. nog, dat Simon de
Wit met z'n plannen gereed was, terwijl
Kruijder en Oosterhuis naar de monu
mentencommissie waren; er is dezerzijds,
zoo besloot spr., op spoed aangedrongen.
We zullen ons verheugen, als deze
spoed nu ook daar betracht wordt; het
groote gat in de Lange Delft kijkt al aar
dig het voorjaar in.
En zou het Brandweerfonds 7XII
'29 nog eens iets mogen vernemen om
trent zijn aanbod, de gemeente een 40
H.P. Fordspuit cadeau te doen? Daarop
hadden de heeren der Kon. Ned. Brand
weerver eeniging, dunkt ons, nu ook al
wel ja of neen kunnen zeggen.
®SSB0aaMfiiï3Ë
EERSTE KAMER.
Rijksbegrooting 1930. Ver
goeding Eerste Kamerleden.
Brandgevaar en Brand-
bluschmiddelen.
Bij de behandeling van hoofdstuk II
(Hoogere Colleges van Staat) is de ver
goeding aan de Eerste Kamerleden ter
sprake gekomen.
't Bleef bij een bespreking: de heeren
Hermans en Oudegeest (s.d.)
hadden de argumenten als: men moet
van deze betrekking kunnen leven, en
niet gedwongen zijn in derde of vierde
rangs hotels in Den Haag te logeeren.
Minister De Geer zeide echter, dat
de regeering inzake de uitbetaling van
drie maanden niet meer kan doen. Ver
goeding voor verzuimden arbeid naast
verblijfkosten, acht hij in strijd met de
Grondwet.
Bij het hoofdstuk financiën heeft de
heer De Veer (a.r.) gesproken over
het brandgevaar van de rijksgebouwen
en de maatregelen van blussching. Hij
verzocht steun aan de gemeenten ter
verbetering dienaangaande. De heer P o-
1 a k betwijfelde of wel de noodige maat
regelen waren genomen, en achtte af
doende voorzieningen noodzakelijk.
Minister De Geer betoogde dat het
algemeen stelsel van het Rijk is dat dit
wel zorgt voor de blusschingsapparaten
Nuttig is ieder, die, zijn levenstaak
met blijmoedigheid verrichtende, an
deren weet gelukkig te maken.
in de gebouwen, doch niet voor stoom-
brandspuiten ten behoeve van de ge
meenten. Het Rijk moet niet een deel
van de brandweertaak der gemeenten
overnemen. Aan de kachels in Rijksge
bouwen van waarde wordt reeds een
einde gemaakt. Publiekrechtelijke maat
regelen tegen gevaarlijke belendende ge
bouwen liggen melr op den weg der ge
meenten.
Later bij de begrooting van 'binnen-
landsche zaken heeft de heer De
Veer (a.r.) nog gewezen op de kwestie
van het brandgevaar, dat van belang is
voor de gemeenten, maar ook voor rijk
en provincie. De minister wil feitelijk de
zaak laten zooals zij is. Hij heeft in een
circulaire aan de gemeentebesturen ge
wezen op de mogelijkheid van samenwer
king. Spr. denkt daarover echter zeer
sceptisch en acht het hopeloos op dit ge
bied iets te bereiken. Misschien zullen
enkele gemeenten nu iets doen tegen het
brandgevaar, maar de meesten zullen de
zaak laten zooals zij is. De gemeente
V e e r e kan haar eigen stadhuis niet on
derhouden. Wat kan zij dan doen voor
de reusachtige kerk en andere monu
menten, die daar zijn? Het rijk heeft een
groot belang bij de instandhouding van
de Abdijgebouwen te Middelburg;
het heeft daar zijn acrhieven. Reeds sinds
eeuwen is er in de rijksgebouwen te Mid
delburg een brandspuit, In verschillende
gemeente ware op deze wijze samenwer
king tusschen rijk en gemeenten tot stand
te brengen. De heer De Veer betreurt
dat de minister de communale brand
weer niet wil steunen. Centrale regeling
van het brandbluschwezen is zeer goed
mogelijk en de kosten zijn wel te dragen.
Met het door den heer De Veer ge
sprokene over het brandgevaar was de
heer Polak (s.d.) het volkomen eens.
Hij voegt daaraan toe dat invoering van
een rationeel systeem van brandblusch-
middelen calamiteiten als te Middelburg,
waar brandspuiten van elders geen hulp
konden verleenen doordat de slangen
niet pasten, zou voorkomen. Deze ra
tionalisatie moet echter van overheids
wege worden voorgescherven. De minis
ter overwege dus het geven van voor
schriften over technisch-rationeele brand
weerorganisatie. Zou men niét kunnen
maken een nationale brandweer, met
centrale stations, goed geoutilleerd met
modern materiaal en auto's, om zich
overal heen te kunnen begeven? Een
stadje als Veere, vol prachtige oudheden,
kan er zeker geen voldoende eigen brand
weer op na houden.
De heer De Veer heeft ook nog be
handeld de passencontrole, die z.i, kan
vervallen. Minister De Geer zal hier
met den minister van justitie over spre
ken.
En voorts zijn nog zaken ter sprake
gekomen als de raadskelder, de ven
nen van Oisterwijk, de daling in de prij
zen der landbouwproducten (de heer
Westerdijk (v.d.) zeide, dat alleen
efficiency op landbouwgebied met rijks
voorlichting kan helpen).
Vandaag komt de groote rede van mi
nister Ruys,
TWEEDE KAMER.
De haven van Vlissingen.
Bij het wetsontwerp betreffende ver
betering van de Vlissingsche haven
(dat neerkomt dat de haven dieper wordt
dan aanvankelijk was voorgesteld) heeft
de heer v. d. Bilt (lib.) eenige opmer
kingen gemaakt en gevraagd of Neder
land op den duur wel zal kunnen berus
ten in de huidige regeling der loodsgel
den. De franc is gedaald tot één zevende
der oorspronkelijke waarde, waardoor
een eenzijdige bevoordeeling van België
plaats heeft, Over deze kwestie moeten
onderhandelingen gaande zijn geweest,
die zijn afgebroken. Hij vroeg hoe het
hiermee staat en of deze onderhande
lingen hervat zullen worden.
De heer Brautigam (s.d.) staat
sceptisch tegenover de ontwikkelingsmo
gelijkheden van de haven van Vlissingen.
De loodsgelden zijn niet alleen te hoog
ten opzichte van België, maar ook ten
opzichte van Duitschland. De loodsgel
den dienen in overeenstemming te wor
den gebracht met de thans in het buiten
land geldende tarieven. Dit zal mogelijk
rijn omdat het loodswezen met een over
schot werkt.
De heer K r ij g e r (c.h.) vroeg den
minister van de eerste de beste gele
genheid die zich voordoet, gebruik te
maken om de loodsgelden voor Neder
land en België gelijk te maken.
De heer Bongaarts (r.k.) hoopte
dat de minister over deze gelijkmaking
der loodsgelden overleg zal plegen met
den minister van defensie. Heeft men be
zwaar, speciaal voor Vlissingen de loods
gelden te verlagen, dan zal het te over
wegen zijn om die tarieven over de ge-
heele linie te herzien.
De Minister van Waterstaat, de heer
Reymer, onderstreepte niet volkomen
de opmerking van den heer Brautigam
over de geringe ontwikkelingsmogelijk
heid van de Vlissingsche haven; pas als
de haven gereed is en kan concurreeren,
is er aanleiding een oordeel uit te spre
ken. De kwestie der loodsgelden heeft
met het ontwerp niets te maken. Dat een
wanverhouding is ontstaan in de heffing
der loodsgelden wordt niet ontkend. De
Minister van Defensie heeft aan spre
ker meegedeeld dat, als de loodsgelden
gewijzigd zouden worden, deze wijziging
over de geheele linie zou moeten wor
den aangebracht. De Minister is gaarne
bereid in dezen overleg te plegen met
den. Minister van Defensie en van Bui-
tenlandsche Zaken.
Het wetsontwerp wordt aangenomen
z. h.st.
Er is hierop een lang debat gevoerd
over de toetreding tot de Hoofdstukken
I, II en IV van de Algemeene Akte, no
pens de vreedzame regeling van interna
tionale geschillen.
Deze algemeene Akte bevat vier
hoofdstukken. In I wordt de verzoenings
procedure behandeld, in II de rechterlijke
en scheidsrechterlijke regeling van
rechtsgeschillen, in IV zijn algemeene
bepalingen opgenomen, Met dit alles
gaat de regeering en ging ook de Kamer
(op den communist Wijnkoop na) gaar
ne accoord. De strijd ging om Hoofdstuk
III, dat voor belangengeschillen na mis
lukte conciliatie-poging arbitrage ver
plicht stelt. Dit ging de Regeering, even
als de comissie van advies voor volken
rechtelijke vraagstukken te ver. Het geldt
hier, om met de Regeering te spreken,
geschillen, waarin de grond der vordering
is een belang, dat niet in het internati
onale recht is geregeld.
Mr, Schokking (c.-h.) vreesde mis
bruik. De heer Knottenbelt (lib.) ge
loofde niet, dat het hoofdstuk een groot
terrein zou bestrijken. Hij vreesde echter
wel voor willekeurige uitspraken.
Tenslotte ging het ontwerp er door
zonder hoofdelijke stemming. En thans:
de winkelsluitingswet.
RIJWIELPAD PRINCENHAGE—
THQLENSCHE VEER.
In Staatscrt. No 45 is opgenomen een
Kon. besl. waarbij in de gemeente
Princenhage eigendommen zullen worden
onteigend ten behoeve van den aanleg
van een rijwielpad en een voetpad langs
den rijksweg Princenhage—Tholeinsche
Veer en van verflauwing van een bocht
in; dien weg.
ROTTERDAM LLOYD RAPJDE,
Het mailschip „Insulinde" van den
Ilotterdamschen Lloyd komt heden (Don
derdag) om twaalf uur te Marseille aan.
In aansluiting hierop vertrekt de Rot-
iterdamsche Lloyd-Rapide om 15.25 uit
Marseille. Aankomst ie Roosendaal Vrij
dag te 12.02; Rotterdam D.P. 13.'337
Den Haag H.S.M. 14,02.
GROOTE MARKT C 12 Tel. 304
DROOQ TOE 25 ct.
PERS-OPMAAK 30 ct.
MANGEL-OPMAAK 35 ct.
(Ingez. Med.
S4£S£OU?S*&aG» >5-
HET MONUMENT VOOR JULIANA
VAN STOLBERG.
Hel monument voor Juliana van Stol
berg op het Louise de Colignyplein te
's Gravenhage zal naar Jiet Viad. meldt
half April worden onthuld.
DR. DE VISSER EN DE
REIS VEREENIGIN G.
Gisterenochtend heeft oud-ministerdr.
J. Th. de Visser wiens tusschenkomst in
het onderzoek naar de bekende gestie
der Nederl. Reisvereeniging de algemee
ne vergadering dier vereeniging besloten
had in de roepen na een onderhoud met
mr. Van der Flier v voorzitter der N. R.
V. toegezegd het verzoek in beraad te
willen houden.
Ziektewet.
Gemoedsbezwaarde werkgevers en
arbeiders.
Vanwege den Raad van Arbeid meldt
men ons
De werkgevers en arbeiders, die ge
moedsbezwaren hebben tegen de ziek
teverzekering en vrijstelling van deze
verzekering wenschen te verkrijgen, die
nen zich ,ot den Raad van Arbeid (te wen
den.
MIDDELBURG.
Propaganda-Kunstavond Zeemvsche
Blindenvereeniging.
In de*"tamelijk goed bezette Schut-
tershofzaai heeft gisterenavond vanwe
ge de Zeeuwsche Blindenvereeniging,
aangesloten bij den Ned. Blindenbotid
de hier zoo bekende bondspropaganöisl
de heer J0I1. van den Berg een\ gloedvolle
rede gehouden in het belang zijner lot-
ge 1100ten. Spr. had zijn onderwerp ge
noemd „Maar één uitweg". Een uitweg
nf. om de blinden te helpen, dat is hen
te beschouwen als volwaardige arbeids
krachten. Spr. was verheugd hier Le ko
men, hij komt overal graag, doch vooral
in Middelburg. De blinden aldus spr.
werken bijzonder graag, ze zijn niet ar-
beidsjschuw, zooals zooveiien in dezen
tijd. Spr. kruidde dit met geestige anec
dotes, die groote hilariteit wekten.
Daarna droeg hij en zeer goed
vier Adama van Schel tenia's voor: o.a.
het schoone „In de Stilte", en, een vers
van Marie Boddaert.
E11 verhaakte daarop van liet lot der
blinden. Hij zou hetzelfde kunjien zeggen
als de beide vorige keeren: want èr
is nog niets gedaan voor de blinden door
de sociale wetgeving. Die geldt alleen
voor de valide arbeiders. Duizenden zijn
misdeeld, en tot heden deed de regeering
niets tot hunner tegemoetkoming. Zij laat
de blinden links liggen. Er wordt van
particuliere zijde zeker veel voor de
blinden gedaan, 'diocli wat baat steun
met geld. Zij willen hulp als volwaardige
menschen, zij willen geen staatspensioen
maar arbeid. Want de blinden; zijin niet
minderwaardig: zij kunnen veel produ-
ceeren: er zijn veel intellectueelm onder
hen. En als dat zoo is, dan vervalt toch
voor hen liet begrip invaliditeit. Zij wil
len, zoo goed als ieder ander, en zoo
veel mogelijk als ieder ander onafhan
kelijkheid. Zij behoeven geen medelijden:
als de menschen eens wisten hoe depri-
meerend of dat werkt. Zij hoeven niet te
leven bij de gratie der üetdcjdigheid,
doch willen productief werk.
Om de blinden daartoe van jongsaif
geschikt te maken vragen zij leerplicht
oolc voor blinden, vragen zij opleiding.
Dat blinden met succes werkzaam, kun
nen zijn blijkt in velerlei beroepen. Er
zijn blinde radio telegrafisten, masseurs,
schoenmakers. Er zijn ook vele blinde
hoofdarbeiders. Er is een braillebiblio
theek, dié 3500 werken ter beschikking
heeft voor de blinden door liet lieele
land. Aan de Universiteit te Warburg stu-
deeren blinden in verschillende facul
teiten.
Daarom: een uitweg: beschouwt de
4000') blinden als normale menschen, en
wilt ze doen deelnemen aan het produc
tieproces. Men helpt door zich aan te
sluiten bij den Blindenbond, die dit doel
voor oogen stelt. Spr. wekte daartoe zeer
krachtig op.
Medewerking aan den avond verleen
den verder het Middelburgsch Mannen
koor, onder leiding van den heer Joh.
Caro. Gezongen werd o.a. het Ave Caesar
va.n Roeske; het bekende Abendglocken
van Franz Abt (zeer goed van stemming!)
Krachtig en opgewekt klonk ook „Ont
waakt" van Jan Morks.
Bovendien drie pianosoli, twee der
