^Provinciale ^eeutosche
'fU
Eerst alleen
MQU5IROOP
MBmmmp-mBQNS
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1930
173e Jaargang
EERSTE BLAD
De wereldtentoonstelling voor
koloniën, zeevaart en
oud-Vlaamsche kunst
te Antwerpen
19 3 0
IN ONZE
STATEN-GENERA AL.
EERSTE KAMER,
TWEEDE KAMER.
BINNENLAND
Voorde Borst.
PRINSES JULIANA.
DE KEURING VAN GELUIDFILMS.
INSTALLATIE BESTUUR EN DIREC
TEUR VAN HET NEDERLANDSCH
POSTMUSEUM.
NOTARIAAT.
MIDDELBURG.
MIDDELBURGSCHE COURANT
®e abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 ©ent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
0Sj abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE; N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regelt
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
No. 50
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
Spreek nooit over eigen geluk met
iemand, die minder geluk kent dan gij.
Pythagoras.
lELUWFEESTPLAATS i PLAGE DU GENTENA1RE,
(Eigen correspondentie)
I.
Een grootsche onder
neming Medewer
king van allen kant
Antwerpen het belang
rijkste, Luik slechts een
onderdeel Een over
zicht der aideelingen.
Wie de laatste maanden zoo nu en
daa die gezellige Belgische wereldstad,
even over onze Zuidwestgrens: Antwer
pen. bezoekt, die zal bemerkt hebben,
dat het steigerwerk om den toren van
haar oude kathedraal snel afnam, en
thans, in de laatste dagen van Februari,
ziet men er nog maar enkele palen en
latten om een der transen, terwijl de top,
als fijn in steen gehouwen kantwerk,
reeds vrij er boven uit steekt. Nog
enkele weken en dit ranke bouwwerk
zal zich evenals onzen Dom in vol
le* luister weer den volke vertoonen.
Dat houdt verband met een belangrijke
gebeurtenis voor deze stad, voor Vlaan
deren, waarvan zij het economische en
cultureele centrum is, voor België, waar
van zij de wereldhaven is, en tenslotte
ook voor Nederland in het algemeen en
voor onze Zuidelijke provinciën, die zich
gaarne eenigszins op Antwerpen oriën-
teeren, nog in 't bijzonder. Deze gebeur
tenis, welker omvang men in Nederland
goed zal doen vooral niet te onderschat
ten, is de groote en grootsche Wereld
tentoonstelling 1930, voor koloniën, zee
vaart, vervoer en oud-Vlaamsche kunst
zooals men ziet, onderwerpen, welke
Nederland, de een na den ander na aan
het harte liggen!
Z. M. Albert, de koning van België,
zal deze wereldtentoonstelling den 26en
April aanstaande openen en zij zal volle
zes maanden duren. Wat op het eerste
gezicht een heele tijd lijkt, maar dat
toch niet is, voor wie den omvang en
de uitgestrektheid van gebouwen, ter
reinen en bijzondere attracties be
schouwt. Terwijl men om het vele ar
chitectonisch schoone en merkwaardige
betreuren moet, dat het alles slechts
een half jaar zal kunnen leven, om daar
na plaats te maken voor de reeds ont
worpen „deftige wijk" van Antwerpen.
r.en (vermoedelijke!) merkwaardigheid
van aeze tentoonstelling, die steeds meer
waarschijnlijk wordt, wanneer men de
vorderingen in oogenschouw neemt, is
wel deze: dat zij op den dag der opening
denkelijk geheel gereed zal zijn! Is dat
voor een tentoonstelling niet kras?
De eerste Antwerpsche wereldten
toonstelling was in 1885; het was ook
de eerste van dien aard in België. De
tweede volgde in 1894 en zij slaagde
eveneens; als de oorlog zulks niet belet
of vertraagd had, dan zou Ant
werpen de 3e in 1920 gehad hebben.
Maar men bleef het oog er op gericht
houden; als de economische kimmen op
klaarden, dan zou een tentoonstelling,
die klonk als een klok, er komen!
En reeds 3 October 1924 installeerde
schepen Lebon ten stadhuize het voor-
loopig comité; 7 April 1926 werd opge
richt de N.V. „Wereldtentoonstelling,
etc," Zij had een kapitaal van frs.
15.000.000, dat in enkele weken voltee-
kend was, gedeeltelijk weliswaar door
stad en provincie, maar voor het groot
ste deel toch door banken, handel en
industrie, partikulieren, ja zelfs door
volks- en arbeidersvereenigingen.
De vele eere- en werkcomité's werden
opgericht, belangstelling en moreele
steun kwam er van hoog tot laag en, na
generaal-majoor jhr. Adolf A. de Meule-
meester, trad toen als regeeringscommis-
saris op graaf Adriaan van der Burch,
een vermaard Belgisch specialist op dit
terrein, die dezelfde functie reeds ver
vulde bij de wereldtentoonstellingen te
Milaan (1906), Rio de Janeiro ('22/'23)
en Parijs ('25). Hij kent dus het klappen
van het tentoonstellingszweepje! En dat
is voor een werk van dezen omvang wel
heel noodig.
Prins Leopold en zijne ook in Neder
land om haar lieftalligheid geziene ge
malin prinses Astrid aanvaardden 1 2t
Eere-voorzitterschap van de tentoon
stelling, die wel niet, zooals enkele ex
tremisten onder de Vlamingen het willen
zien, de eigenlijke manifestatie van
België's onafhankelijkheid zou zijn, maar
dan toch ter gelegenheid en ter eere van
het eeuwfeest van de zelfstandigheid der
Belgische natie een bewijs van levens
kracht, commercieelen durf en organi
satorisch talent van den eersten rang
wil geven. Wat haar, dunkt ons, nog
boven verwachting gelukken zal.
Eerst een en ander betreffende den
omvang en de opzet dezer tentoon
stelling.
Daar is nogal wat over te doen ge
weest een klein gekrakeel: Brussel,
Antwerpen en Luik streden, met' nog
enkele kleinere steden, om de eer. Ten
slotte trof men dit compromis: Ant
werpen zou in '30 een internationale
tentoonstelling voor Koloniën, Zeevaart,
Vervoer, Land- en tuinbouw en Oud-
Vlaamsche kunst organiseeren (dit wordt
verre de belangrijkste en grootste!) Luik
zet tegelijkertijd een tentoonstelling voor
de groot-industrie en de daarmede ver
band houdende wetenschappen, bene
vens een retrospectieve tentoonstelling
van oud-Waalsche kunst, op touw, en
Brussel bepaalt zich in 1930 enkel tot
de Belgische kunst van 18301930, ter
wijl het in 1935 een Algemeene wereld
tentoonstelling zal organiseeren, waar
toe nu de voorbereiding al in vollen gang
is.
Als gezegd: zoowel naar zijn aard als
naar den omvang wordt de tentoonstel
ling in Antwerpen, in het algemeen én
voor Nederland, verreweg de belang
rijkste. Ook al omdat zij, in een geheel
Nederlandsch sprekende metropool, voor
eiken Nederlander grooter bezoeksmo-
gelijkheden biedt.
Universeel wordt zij en gelukkig!
niet. Want dat zou óf haar omvang
hebben doen uitdijen tot volslagen on-
bekijkbaarheid, of de volledigheid, en
daardoor de waarde, der inzendingen
zeer hebben doen dalen.
Zij heeft zich dus gespecialiseerd, en
wel naar den aard der stad, die immers
is een schoone stede der kunsten, een
handels- en een havenstad van den eer
sten rang.
De afdeeling Koloniën wil een
breed opgezet beeld geven van werk
wijzen en producten en van de export
mogelijkheden.
De afd. Zeevaart zal exploitatie,
uitrusting en beheer van zee- en binnen
havens en verder veel wat tot de alge
meene zeevaart in verband staat, bevat
ten; een groote maquette van de Ant
werpsche haven zal er zijn, maar, naar
verwacht wordt, óók die van Rotterdam.
Vervoer, hierbij aansluitend, geeft
o.m. autotransport en luchtverkeer de
plaats, die het toekomt.
Het is meer dan een gemeenplaats,
wanneer we zeggen, dat de afd. Oud-
Vlaamsche kunst iets heel bijzon
ders belooft te worden. Gescheiden van
het overige tentoonstellingsterrein door
breeden parkaanleg (ter voorkoming van
brandgevaar) zullen in twee permanente
gebouwen, een machtige moderne Ka
thedrale kerk en een in Nederlandschen
stijl opgetrokken schoolgebouw (beiden
voor de nieuwe stadswijk) worden on
dergebracht de afdeelingen kerkelijke en
toegepaste kunsten en (in de school met
door tijdelijken bijbouw, 55 heldere ex
positieruimten) de schilderijen van
oud-Vlaamsche meesters. Heel de we
reld heeft tot dit laatste de welwillende
medewerking verleend.
Vermelden we tenslotte, dat nog een
eveneens breed opgezette afdeeling
land- en tuinbouw met allerlei
wedstrijden, een Electro-modelhoeve,
etc. aanwezig is, dan hebben we de ver
schillende afdeelingen in hoofdzaak wel
vermeld.
Daar komt bij, als attractie van niet
geringe waarde, het uitgestrekte com
plex O u d-B e 1 g i grootsch van
opvatting. De ganscne XVIIe eeuwsche
Zuid-Nederlandsche bouwtrant, uit alle
oude stadjes en verloren hoekjes aller
zorgvuldigst bijeengegaard en tot een
architectonisch schoon en indrukwek
kend geheel verwerkt, zal men hier in
opvallend natuurgetrouwe nabootsing
vinden, terwijl geschiedkundige en folk
loristische optochten en vertooningen er
luister aan zullen bijzetten.
Over den stand der werkzaamheden,
de deelname en den algemeenen aanblik
der terreinen nog een en ander in een
tweeden brief.
Algemeene beschouwingen.
Verschillende leden van ons Hooger-
huis hebben gisteren deelgenomen aan
de algemeene beschouwingen over de
begrooting 1930.
De heer A n e m a (a.r.) heeft een ste
vige rede gehouden over den vertroebel
den politieken toestand. Spr. zeide daar
in o.m.: net evenredig kiesrecht geeft
geen levend beeld van het volk, maar
een techgisch-mechanistische reproduc
tie, particularistisch versnipperd, en het
leidt tot verstarring van den politieken
toestand. De sterk uitgesproken religi
euze grondtrek van ons volksleven, op
zichzelf zegenrijk, is een derde bron van
moeilijkheden. Telkens komen kortzich
tig clericalisme en even kortzichtig anti-
clericalisme den kop opsteken en wer
pen vertroebelend roet in den politieken
pot. Een en ander heeft er toe medege
werkt dat het Parlement zijn positie al
lengs zag wijzigen en verminderen en dat
het aan kracht heeft ingeboet.
Spreker gewaagt van het misbruik van
het budgetrecht, de overschatting van de
wet, het steeds weliger tieren van al
gemeene maatregelen van bestuur met
delegatie van macht, waardoor de parle
mentaire macht plaats maakte voor bu
reaucratie. De regeering legt de moties
naast zich neer. Ten slotte zal het ka
binet op eigen basis constructief te werk
moeten gaan en slechts er voor moeten
zorgen geen punten op zijn program te
brengen, waarvoor geen meerderheid,
hoe ook samengesteld, is te vinden. Op
deze wijze verwordt de parlementaire
monarchie tot een extra-parlementaire
oligarchie.
Maar niettemin eindigde spr, met een
hoofsche buiging in de richting van de
regeering, waarmede best op te schieten
is z. i.
De heer Steger (r.k.) kwam op tegen
de verwording des volks, de toenemen
de onzedelijkheid en verwildering, den
invloed van bolsjewisme en atheïsme op
ons volksleven.
De heer S m e e n g e (lib.) kwam op
tegen het denkbeeld, de Zuiderzeedroog-
legging stop te zetten en de heer Van
C i 11 e r s (a.r,) vroeg waarom het niet
voldoende was ex-gouverneur Fruytier
„eervol ontslag" te verleenen, maar hem
bovendien nog „den dank van het Land"
over te brengen?
De heer Hermans (s.d.) ging toen
een strijd met den heer Van Lanschot
aan, van wie den 8-urendag was, van
roomsch of van rood.
Drank en opium in Indië.
Militaire oud-gepensionneerden.
De vrijzinnig- en sociaal-democraten
hebben bij de behandeling van de afd.
financiën o.m. drie punten aangeroerd,
waarover telkenmale gesproken wordt
en waarin weinig verandering gebracht
wordt: het drank- en opiummisbruik en
de pensioenen der oud-militairen.
Er was destijds plan een jeneverstoke
rij in Indië op te richten, nu heeft men
het over bierbrouwerijen daar en in
de Kamer wordt gewaarschuwd.
De heer Gerhard (s.d.) zeide ook:
men gaat het opiumgebruik en -misbruik
niet krachtig genoeg tegen vanwege de
dubbeltjes die het goevernement er aan
verdient!
De heer Ter Laan (s.d.) en
Snoeck Henkemans (c.h.) kwa
men nogmaals op voor die pensioen-lij
ders; de heer Van Kempen (lib.)
was het in groote trekken met het voor
gaande eens.
De heer L. de Visser (com.) schold,
en zeide, hierop met hamerslag gewezen,
dat zulk bulderen zijn communistenplicht
is.
Toen kwam minister De Graaff aan
het woord. Drankmisbruik? Geen spra
ke van! Opium? Wat men hier onder
drukt, komt ginder weer op! Oud-gepen
sionneerden? Hebben geen enkel recht,
maar een moreele verplichting heeft de
regeering te hunnen opzichte wel. Daar
om zal spr. de zaak nog eens ernstig na
gaan.
Een motie-ter Laan is toen met 40
26 st. verworpen.
dan een dikke keel, daarna een schorre
hoest. Neem toch dadelijk Akker's
Abdijsiroop, welke de vastzittende slijm
doet loskomen, de ziektekiemen ver
wijdert en Uw hoest in den aanvang
kan verdrijven voordat Gij het slacht
offer wordt van een
Sf jjjftSËjfr TS telkens terugkeerende
chronische bronchitis.
Flacons: f 1.50, f2.75, f4.50
60 cent
p, doos
Iets Nienws! Voor onderweg
Het is gelukt Abdijsiroop
te „stollen" met behoud
van alle genezende
bestanddeelen tot
Prins Hendrik en Prinses Juliana
woonden gisteren in de Kloosterkerk te
Den Haag de huwelijksinzegening bij van
de dochter van den vice-president van
den Raad van State, Gravin van Lynden
van Sandenburg met Jhr. mr. M. W. van
Weede.
Prinses Juliana zal aan de Leidsche
Universiteit nog colleges volgen van
Prof. dr. Huizinga en Prof, dr. van Eijsin-
ga.
Het Tweede Kamerlid F. Vos heeft
den minister van binnenlandsche zaken
en landbouw gevraagd:
1. Is het den minister bekend, dat de
centrale commissie voor de keuring van
films, ingesteld krachtens artikel 15 der
(Ingez. Med.)
Bioscoopwet, belanghebbenden heeft
voorgeschreven, dat in het vervolg bij
aanbieding ter keuring van geluidfilms
tevens de daarbij behoorende platen ter
keuring ingezonden dienen te worden?
2. Is de minister niet van meening, dat
een dergelijke „keuring van het geluid"
in geenen deele gegrond is op de bepa
lingen der sub 1 bedoelde wet, die blij
kens haar terminologie zij spreekt van
„vertoonen" slechts de keuring van
beelden voorschrijft en ook overigens
slechts de „stomme" film kent?
3. Is de minister bereid te bevorde
ren, dat in het vervolg de aanbieding
ter keuring van bij geluidfilms behooren
de platen, als strijdig met strekking en
inhoud der Bioscoopwet, achterwege zal
kunnen blijven?
Hedenmiddag heeft, in tegenwoordig
heid van den Directeur-Generaal enden
(algemeen secretaris der P.T.T. de. Mi-
fnis'ter van Waterstaat, heit Besltuur en
den directeur van de stichting „Het Ne-
'delrlandsch Postmuseum", als zoodanig
'geïnstalleerd.
.De Minister heeft daarbij' een rode
uitgesproken die de heer P. W. Waller,'
uit Overveen heeft beantwoord.
Ten slotte sprak de directeur van het
(museum, de heer J. D. Tresling.
Na de installatie, welke in een der
(vertrekken van het Postmuseum plaats
-vond. bezichtigden de aanwezigen het
tentoongestelde.
Bii Kon. besluit van 26 Febr. is 'bo-
noemd lot notaris binnen het arrondisse
ment Haarlem, ter standplaats de ge
meente Bloemendaal, H. M. van Weel,
candidaat-nolaris te Bloémondaal, vroeger
'te Vlissingen.
ZEELAND
Woensdagavond sprak de heer A.
Petermeijer voor de Afdeeling Middel
burg van den Ned. Chr. Vrouwenbond.
Het onderwerp van de lezing was
„Paulus onder de Joden", de dramatische
legende van Frans Werf el, die ook in
ons land opgang heeft gemaakt. In dit
werk heeft hij zich geen geringere taak
gesteld, dan de uitbreiding van het be
slissende oogenblik, waarin het christen
dom zich losmaakt van de moederwereld.
De legende is op een simpele mededee-
ling uit het 9e hoofdstuk van de Hande
lingen der Apostelen opgebouwd, op ver
schillende plaatsen van het Nieuwe Tes
tament wordt Paulus een leerling van
