Iproirinciate Zeeuvesche
No, 42
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1930
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
Lettergreep voor lettergreep!
eenig op
de wereld
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en t agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentien
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke rege!
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentien" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regel
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ot
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent
TWEEDE KAMER.
Zeer links en matig links
over Oost-Indië.
Rose, rood en infra-rood, gezegd v.d.,
s.d. en c.p„ zijn gisteren in de volksver
tegenwoordiging aan het woord geweest
over dat belangrijke staatkundige pro
bleem: de verhouding van Nederland tot
Indië. En, elk in zijn soort, zijn de groote
mannen aan het woord geweest: Joekes,
de ook door politiek andersdenkenden
voor 24 karaats aanvaarde v.d. specia
list voor Indische zaken, Albarda, de
rustige en bekwame leider van de s.d.
a.p. en dan last, least: Wijnkoop is ook
niet zoo dom, als hij doet.
Ten aanzien van het beginsel repe
teerde de heer Joekes (v.d.) wat de li
beraal Van Kempen ook al zeide:
Het doel der bewindvoering moet zijn
de bevordering van de geestelijke en
stoffelijke welvaart der inheemsche be
volking; daarover is men het eens. Al
leen: waarom uitsluitend die inheem
sche bevolking? Het is o.i. öf onge
oorloofd óf huichelachtig, de blanken in
Indië buiten beschouwing te laten
wat practisch immers toch onzinnig is!)
Een politiek van liquidatie of van con
solidatie acht spr. onzuiver. Het doel
moet zijn: opleiding van bestuurde vol
ken tot zelfbeschikking.
Verder betoogde de heer Joekes, in
tegenstelling met den heer Van Kempen,
dat Indië er financieel erg best voor
staat: de toestand achtte hij kerngezond.
Het militarie budget van 136 millioen,
d. i. ruim van het totale ad. 512 mil
lioen gulden, achtte spr. te hoog.
Toen was de heer Wijnkoop (comm.)
aan het woord. Met de den communist
kenmerkende bezetenheid van waan-
ideeën, soms uit goede, soms uit slechte
harten, maar altijd uit beperkheid of be
krompenheid van blik voortvloeiende,
heeft hij een dreunende redevoering ge
houden, ter „bevrijding van Indonesië";
de klap op dit communistische eenmans-
vUurpijltje feitelijk een tweeklapper
waren moties tot„terugtrekking
der militaire bezetting" en afschaf
fing van allerlei barbaarschheden. Edoch:
de klappers ontploften niet, aangezien
deze moties zelfs door den opposanten
mede-communist niet beleefdheidshalve
ondersteund werden en dus gingen ze
in de prulletnand.
Zou de heer Lou de Visser soms zelf
op nóg krasser moties zitten te broeden?
De heer Albarda (s.d.) stond tusschen
de beide voorgaande sprekers in, aan
den kant des heeren Joekes. Spr. ving
aan met te betoogen, dat beginselen en
doeleinden der koloniale politiek van
jaar tot jaar een voornamere plaats in
nemen in de discussies. Het is thans
een vraagstuk van behoud of afschaffing
der koloniën geworden; koloniën zijn be
twiste gebieden geworden. Het zijn
aldus deze spr. de bevolkingen zelve,
welke die gebieden aan de overheer-
schende machten betwisten, zij zijn aan
geraakt door de begeerte naar vrijheid,
zij zqn gekomen tot nationaal besef en
geloof in eigen toekomst, zoo zeide spr
.Wij gelooven dat alles nog maar zoo
nlet, en, al zal de heer Albarda stellig
meenen, wat hij zegt we zijn er niet
temin van overtuigd, dat het boven
staande meer een fraaie zinswending uit
tef- Eu vo°rdracht is, van de wer
kelijkheid. De begeerte naar vrijheid en
het nationaal besef van den inlander
daar weten we nog niet zooveel van,
zoolang van de heffe des volks sprake
is, en, in gemoede: denkt men werkelijk
dat de ontwikkelde en verstandige In
landers slechts vrijheid begeeren en
ze nog niet bezitten? Kom kom' Dat
weten we toch wel beter. En wanneer
ten slotte de heer Albarda zegt, „dat hij
ertoe neigt aan te nemen, dat Neder
land niet behoort tot de landen met het
slechtste koloniale bewind", dan zouden
we willen zeggen: kan dat niet wat rui-
*e™jker geformuleerd worden?
Tenslotte heeft de heer Albarda een
neet aardig en aannemelijk betoogje over
su jee ïeve en objectieve voorwaarden
;a?ï "i voor een zelfstandig Indo
nesië gehouden, wat hierop neer kwam:
in theorie heb jullie recht op zelfstan
digheid, maar m de practijk zal het niet
gaan nog;
DE REGEERING EN DE VOGELBE
SCHERMING.
Het vraagstuk van de vogelbescherming
van inheemsche en trekvogels in zijn ge
heel maakt, naar in de Memorie van Ant
woord aan de Eerste Kamer betreffend
de begrooting van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw wordt medegedeeld, thans
nog een onderwerp van studie uit.
Het ligt in de bedoeling over te gaan
tot uitroeiing van aalscholvers, doch po
gingen in het werk te stellen, het aan
tal dezer vogels te beperken, teneinde
de groote schade, die zij inderdaad on
der den vischstand aanrichten, tegen te
gaan.
ONDERSCHEIDING.
Naai- aanleiding van de Haagsche con
ferentie heeft de Koningin o.a. benoemd
tot officier in de Orde van Oranje-Nasr
sau, dr. M. van Blankenstein, de beken
de ster-correspondent van de N. Rott.
Crt., secretaris-generaal van de commis
sie van ontvangst van vreemde journa
listen voor de conferentie van 's-Graven-
hage 19291930.
STEUN AAN OUD-GEPENSIONNEER-
DEN.
Een wetsontwerp, oeoogende uitvoe
ring te geven aan het voornemen de nor
men, waarnaar steun verleend wordL aan
oud-gepensïonneerden, in een algemeen
nen maatregel van bestuur op te nemen,
heeft naar in de Mem. van Antwoord
aan de Eerste Kamer betreffende de be
grooting van Financiën wordt gezegd, het
departement van den Minister verlaten
DE PAPEGAAIENZIEKTE.
Naar aanleiding van een verklaring
van den directeur van den Geneeskun
digen Dienst te Amsterdam, dr. Ileijer-
mans, in een vergadering, van de Gezond
heidscommissie aldaar, als zou achteraf
gebleken zijn, dat zich ook tè Breda ge
vallen van papegaaienziekte hebben voor
gedaan, deelde de directeur van den Ge
neeskundigen Dienst te Breda, dr. van
Kranendonk Duffel, desgevraagd mede,
dat zich daar twee gevallen hebben
voorgedaan, die wijzen in de richting
der gevreesde ziekte, doch na zeer ern
stig onderzoek kon de diagnose nog niet
worden vastgesteld. Een der patiënten is
intusschen overleden aan zware long
ontsteking met verschijnselen van para-
typhus. Intusschen gaf dr. van Kranen
donk Duffel de verzekering, dat de Ge
neeskundige Dienst in samenwerking mét
de autoriteiten met het gevaar rekening
houdt en in dezen diligent blijft en dat
vooralsnog geen rede voor ongerustheid
bestaat.
NEDERLAND EN DUITSCHLAND.
Het Tweede-Kamerlid de heer Kor-
tenhorst heeft aan de minister van
Arbeid, H. en N„ en van Buitenl. Zaken
de volgende vragen gesteld:
Kunnen de ministers mededeelen. welk
resultaat de stappen der Nederlandsche
Regeering hebben gehad ten aanzien van
de aanvulling van het verdragstarief door
verlaging der Duitsche invoerrechten op
de in 2 van het Protocol, behoorend
bij het tusschen Nederland en Duitsch-
land op 26 Nov. 1925 gesloten Douane-
en Credietverdrag, genoemde artikel?
Verwezen wordt naar het antwoord der
Regeering, dd 4 Maart 1929, op schrifte
lijk gestelde vragen ter zake dd. 8 Febr.
1929.)
Kunnen de ministers mededeelen, of
aan de Nederlandsche Regeering rechts
middelen ten dienste staan om in het be
zit te komen van haar rechtmatige aan
spraken?
Kunnen de ministers mededeeling doen
over den stand der onderhandelingen
met Duitschland, ten aanzien van de ver
hooging van het uitvoerquantum voor
steenkolen?
POSTVERVOER NAAR HET NOOR
DEN DES LANDS.
In verband met de plannen om de stre
ken des lands, welke al te veel uit het
centrum zijn gelegen aan betere postver
bindingen te helpen zijn eenige ambte
naren der Posterijen naar Antwerpen ge
weest, ten einde daar besprekingen te
houden over een proefneming met een
nachtelijken autodienst voor postvervoer
naar het noorden van het land, welke
dienst intusschen niet in eigen beheer zou
komen.
Naar de Maasbode thans verneemt
gaan deze plannen niet door, omdat de
onderhandelingen met de Nederlandsche
Spoorwegen over het inleggen van nacht
treinen voor postvervoer (vroeger zijn
Wie met de weenenden kan weenen,
moet nog leeren blijde te zijn met de
blijden.
zij ook reeds gevoerd, maar zonder suc
ces gebleven) zijn heropend. De zaak is
weliswaar nog in studie, maar de
perspectieven zijn op het moment gun
stiger dan vroeger.
Wanneer een overeenkomst tot stand
komt, zal zij echter niet vóór het na
jaar (Winterdienst 19301931) in wer
king kunnen treden,
Het postvervoer met nachttreinen zal
dan niet voor een enkel gedeelte van het
land worden ingevoerd, maar zooveel
mogelijk voor alle uithoeken van het
land Worden ingevoerd, maar zooveel
mogelijk voor alle uithoeken van het land
waar thans de avondpost in de twee
de of middagbestelling wordt opgenomen.
Het Hoofdbestuur der P. T. T. geeft
de voorkeur aan het nachtelijk vervoer
per spoor boven dat per auto, omdat het
autovervoer minder snel is wegens het
rijden des nachts lanis minder goede we
gen en door beboujflfcle kommen en om
dat het minder b'ednjfszeker is,
GRENSWIJZTGINGSPLANNEN VAN
N. BRABANTSCHE GEMEENTEN.
Ged. Sfaten van N, Brabant hebben
aan de- gemeentebesturen van Ouden-
boscH, Hoeven, Etten-Leur en Sprundel
bericht, dat zij de voorontwerp van wet
overwegen:
a) tot vereeniging van het tot de ge
meente Rucphen c.a. behoorende deel
van het gehucht Sint Willebrord met de
gemeente Etten. b) tot vereeniging van
het zuid-westelijk deel der gemeente
Hoeven (Bosschenhoofd) met de gemeen
te Rucphen c.a.; c) tot vereeniging van
het noordelijk deel der gemeente Hoe
ven (St, Maartenspo'der en Hoevensche
Beemden) met de gemeente Ouden
bosch; d) tot vereeniging van het over
blijvend deel der gemeente Hoeven met
de gemeente Etten c.a.
Ged. Staten vragen het oordeel der ge
meenten vóór 1 Maart a.s.
Deze kennisgeving van Ged, Staten
heeft grooten ophef gemaakt. Tot he
den toch was er alleen sprake van de
opheffing der noodlijdende gemeente
Rucphen terwijl per saldo allen de ophef
fing van Hoeven blijkbaar overwogen is.
Het gemeentebestuur van Hoeven
heeft direct na ontvangst van deze ken
nisgeving vergaderd en een rapport op
gesteld om te protesteeren tegen dit
plan van Ged. Staten. In dit rapport
constateeren B. en W. dat Hoeven ge
bruikt wordt om Rucphen op dreef te
helpen, terwijl Rucphen zelf best de mid
delen daartoe uit eigen gemeente kan ha
len, wanneer daartoe slechts ernstige po
gingen in 't werk gesteld worden.
Hoeven wil volgaarne medewerken om
de gerezen moeilijkheden uit den weg te
ruimen, doch wenscht toch niet het kind
van de rekening te worden.
Ook in de gehuchten Bosschenhoofd en
Zegge is een beweging aan den gang te
gen de voorgenomen samenvoeging de
zer gehuchten in hun geheel bij Rucphen
en vóór aansluiting bij Oudenbosch. Een
adres in dien geest circuleert onder de
bewoners.
DE VEILIGHEID LANGS DE KUST.
In opdracht van het ministerie van De
fensie zal, naar het Hbld. meldt, een film
worden gemaakt van onze veiligheids
maatregelen langs de kust; o. m. zullen
worden gefilmd de vuurschepen, beba-
kening langs en vuurtorens etc, op on
ze kust, alsmede de verschillende draad-
looze en peilstations, benevens het red
dingswezen. De film zal op de wereld
tentoonstelling te Antwerpen worden a 1*
gedraaid.
ZEELAND
ACQUISITIE VOOR P. T. T.
Het staatsbedrijf der Posterijen, Te
legrafie en Telefonie streeft er naar,
steeds opnieuw de bewijzen te leveren,
dat het geen overheidsdienst, doch een
zakelijk bedrijf wil zijn, met commerci-
eeïe methoden van zakendoen, zooals
dat in de bedrijfswereld ook te doen ge
bruikelijk is, of behoort te zijn.
Met een nieuw onderdeel van dit
staatsbedrijf heeft Zeeland's hoofdstad
ditmaal het eerst kennis gemaakt: d e
acquisitie.
O. i. volkomen terecht gaat een, op de
bekende service-basis zijn bedrijfspoli-
tiek baseerende zaak, van de gedachte
uit, dat zijn klantentoename bevorderd
moet worden, door eerlijke voorlichting.
Tot dat doel heeft het hoofdbestuur der
P. T. T. een ambtenaar belast met ac
quisitie vbor het bedrijf; deze heeft tot
taak het aantal gebruikers van dat trio
P. T. T. zoo groot mogelijk te doen
worden.
Is dat wel noodig?
Stellig. Wie kent volledig de mogelijk
heden, welke P. T. T. ons biedt? Wie
weet precies wat men allemaal „met post,
telegraaf en telefoon kan doen?" Niet
iedereen heeft tijd of lust, den P. T. T.-
gids door te lezen en te bestudeeren;
op de in het gewone bedrijf gebruike
lijke wijze gaat ons staatsbedrijf dat nu
alom in den lande, door persoonlijk con
tact, bekend maken. De daarvoor aange
wezen ambtenaar(en) zullen besprekin
gen houden, hier met den enkeling, daar
voor een vereeniging, zij zullen als het
ware étaleeren wat er allemaal bij den
P. T. 1.-dienst te krijgen is, zij zullen
u er op wijzen, hoeveel gemak ge als
partikulier en als klein-, middelmatig- of
grootzakenman van de P. T. T. kunt
hebben, en ze zullen u ook wenken ge
ven, hoe ge zelf, door het voorkomen
van onhandigheden, door het voldoen
aan eenvoudige en logische verzoeken
van den P. T. T.-dienst, de vlotte afdoe
ning van zaken bevorderen kunt.
Kortom: het acquisitiewerk wil een
van de schakels zijn, die het bedrijf van
de oude Tante Pos overschakelen op den
nieuwen tijd, waarin de jonge, kwieke
neef P. T. T. de leiding met vaste hand
voert.
De coöperatieve suikerfabriek „Zeeland"
Naar wij vernemen ligt het ontwerp-
koopeonlract, dat is opgemaakt voor 't
geval dat de algemeeiïe vergadering
zich vereenigt met het voorstel tot ver
koop van de fabriek enz. bij de bestuurs
leden voor de leden ter inzage. Het
schijnt niet makkelijk te gaan afgeheele
toestemming tc verkrijgen van het de-
parlemenL van financiën inzake over
dracht van het erfpachtsterrein, waar
op de fabriek staat.
MIDDELBURG.
Gisteravond bij de tweede opvoe
ring van de revue-operette Rose Marie,
was het in het Schuttershof niet zoo
druk als Maandag, maar ook nu kon
vooral op de tweede en derde rangen
van een goed bezette zaal worden ge
sproken. De aanwezigen genoten ook
nu weer volop van hetgeen geboden
werd en toonden dit door herhaald luid
applaus.
WALCHEREN.
ARNEiMUIDEN. Maandag j.l. werd al
hier de gewone jaarlijksche ledenver
gadering van de Cioöperatieve Boeren
leenbank gehouden.
Blijkens mededeeling van den Voor
zitter bedrceg het aantal leden der bank
thans 58. Het aantal in omloop zijnde
Spaarbankboekjes bedraagt 125 en' het
getal loopende rekeningen 40.
Volgens de rekening was in 1929 aan
spaargelden f 93156 ontvangen en f80238
terugbetaald.
Volgens de balans was- op 1 Januari
1930 aan voorschotten uitgegeten f 25513
en in loopende rekening f 23783. terwijl
aan Spaargelden bij de Bank gedepo
neerd wais f 55734 en aan deposito's in
loopende rekening f 17383.
Tot bestuurslid werd herkozen de
heer C. Mesu te Nieuw en St. Joosland en
tot lid van den Raad van Toezicht de
heer B. Franse te Arnemuiden. Als
plaatsvervangende bestuursleden werden
eveneens herkozen de heeren Adr. Cor-
nelisse te Arnemuiden en Joh. Crucq Fz.
te Nieuw- en St. Joosland.
De rente voor inlagen in de spaarbank
bedraagt 3.6 pCt.
OOS IKAPELLE. Gistermorgen sloegen
een tweetal paarden van den landbouwer
J. de K. alhier, bespannen voor een boe
renwagen, op hol, juist bij het aangaan
der scholen. Gelukkig konden de vele
spelende kinderen gewaarschuwd wor
den om tijdig een' goed heenkomen te
zoeken, zoodat geen persoonlijke onge
lukken plaats hadden.
De materieele schade is "nogal vrij
aanzienlijk, daar de paarden niet tot
staan kwamen, voordat de wagen tegen
een huis botste en de draaiboom door de
ruiten van de woning van J. K. binnen
drong.
ZUID-BEYELAND.
HEINKENSZAND. Maandagavond hield
de Werkmansbond „Vreest God, eert den
Aldus, zoo nauwkeurig en duidelijk
mogelijk moet U Aspirin vragen.
Het is niet voldoende "een tabletje"
of "een middel tegen hoofdpijn" enz. te
verlangen, want dit leidt vaak tot onaan
gename vergissingen.
Natuurlijk moet II dan ook letten
op tie onbedrbgelijke kenmerken der
echte Asp'.rin-Tabletlen: origineele ver
pakking met het BAYER-kruis en den
oranje band.
Alleen dan heeft U de voile
zekerheid, de echte Aspirin-
Tabletfen te ontvangen, welke
bij alle verkoudheidsziekfen,
rheumatiek, hoofd-en kiespijn_
enz. onmisbaar zijn.
(Ingaz. Med.)
Koning" een algemeene vergadering in
verband met de ziektewet. Op verzoek
was tegenwoordig de burgemeester, die
een- en apder verduidelijkte wat de ziek
tewet betreft ten opzichte der vereeni
ging. Op voorstel van den-penningmees
ter werd besloten de vereeniging te ont
binden en de bezittingen der vereeniging
onderling te verdeelen.
WAARDE. 'Boen de dijkwerker O. S.,
alhier, die met eenige andere dijkwer
kers aan den Scheldcdijk' bezig was om
perkoenpalen tusschen de sleenen uit
te trekken, kreeg 'n ijzeren werktuig zoo
danig tegen zijn rechterbeen, dat het
onderbeen bleek gebroken te zijn.
Op advies van dokter A. Nieuwenhuyse
werd O. S vervolgens naar het zieken
huis te Gnes gebracht.
THOLEN.
Z, B. Goedhart, f
OUD-VOSSEMEER. De heer Z. B.
Goedhart, hoofd der school met den Bij
bel' alhier, is Dinsdagmorgen in het Al
gemeen Burgerlijk Gasthuis te Tholen
overleden. Hij bereikte den leeftijd van
52 jaren en was sedert de stichting van
genoemde school in 1903 hoofd er van,
zoodat het vorige jaar het 25-jarig jubi
leum werd gevierd, gelijktijdig met de
herdenking van het 25-jarig bestaan der
school. De overledene heeft tal van jon
gelui opgeleid voor het examen voor
kommies bij de belastingen enz. Hij gaf
nu nog aan 21 jongelieden uit verschil
lende plaatsen van het eiland en zelfs uit
Noord-Brabant privaatlessen voor der
gelijke examens. Hij vervulde ook een
reeks van jaren de functie van secre
taris van de commissie tot wering van
schoolverzuim,
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D,
Raad van Sas van Gent
De raad dezer gemeente kwam dezer
dagen in openbare zitting bijeen.
De parkarchitect, de heer de Wilde
uit.Gent was daarbij aanwezig. Uit er
kentelijkheid voor de in dc oorlogsja
ren genoten gastvrijheid in Holland, ver
leent hij zijn medewerking lot hel park
geheel belangeloos. Thans had hij 'n ont
werp vervaardigd, waarbij de aanleg van
het park op f 3980 zou komen, waarvan
f 1000 kon worden besleed aan werk
verschaffing. Dit vond, als gemeld, de
raad goed en hij fiatteerde ook de geld-
leening van dat bedrag. Over de muziek-
kiosk, die niet in dien pr^ijs is begrepen,
zal nog wel eens worden gepraat.
Van het pad der bloemen, planten en
boomen', geraakte men in de Zandstraat-
sche schoolkwestie verward. De voor
zitter raadde den heeren om de open
bare school aan het R. K. kerkbestuur
over te geven; daar alle daarvoor be-
noodigde stukken wettelijk conform wa
ren- bevonden; hij yreesde, wanneer de
raad niet toestemde, het kerkbestuur en
gemeente op een doornig pad zouden
komen De raad echter dacht er anders
over Deze wil de openb. school in de
