Ijïrouinciale .Zeem» sdte
De XX* Eeuw.
a
N o. 36
OENSDAG 12 FEBRUARI 1930
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
MIDDELBUR6SCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en t agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week.De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
36 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
By abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ai
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Aether-kwajongens
Wij hebben er reeds zoo nu en dan van
doen blijken, dat we de verdeeldheid in
den Nederlandschen aether bedroevend
vinden en dat we het ten zeerste zouden
toejuichen, indien er één algemeene Ne-
derlandsche radio-omroep zou tot stand
komen, die alle muziek, amusement en
populair-wetenschappelijke radio-zaken
zou uitzenden, met daarnaast een zuive
re partij-omroep, die naar het hoogheer
lijke stelsel der evenredige vertegen
woordiging zooveel politiek in de lucht
zou mogen slingeren, als men maar wil
de.
Maar dat zal vooralsnog wel onbereik
baar blijven.
Ongeoorloofd achten wij het bedrijf
van de verschillende partij-omroepen
echter stellig niet enkel maar onge-
wanscht.
Er is echter nog een tweede strijdme
thode, en daarop hebben wij hier het
oog: door genereeren beletten, dat de
buurman, straat- of wijkgenoot van an
dere richting of confessie, hoort wat hem
in den aether behagen mocht. Dat is
kwajongenswerk, dat, zoo het juridisch
bewijsbaar ware, gestraft behoorde te
worden. Gisteren drukten we onze af
keuring daarover uit in een berichtje, in
algemeene termen gesteld, opdat hij, dien
deze schoen mocht passen, hem zoude
aantrekken. Nu men echter van zekere
zijde ons daarover, op niet al te zoetsap-
pigen toon, ter verantwoording roept,
moeten we ons wel duidelijker uitdruk
ken, Welnu dan: een vorige klacht betrof
de ontvangst-verstoring van de Avro-uit-
zeadingen; thans echter kwam een lezer
zich beklagen, dat hij en meer radio-lief
hebbers des Zaterdagavonds bemoeilijkt
werden in het ontvangen van Vara-uit-
zendingen.
Natuurlijk valt er hier niet licht iets
te bewijzen, dat weten we zeer wel,
Maar wanneer een dergelijk hinderlijk
genereeren regelmatig optreedt ten tijde
van de uitzending van een bepaald ge
kleurde omroepvereeniging, dan is dat
voor ons voldoende om een redelijk ver
moeden van het misdrijf „radio-stroopen
met Mexicaansche honden" aanwezig te
achten.
En daartegen protesteeren wij met
kracht: de Vara en de Kro en Vpro en
zelfB de Hiro.als ze eenmaal zenden
mogen, dan late men ze in het vrije Ne
derland onbelemmerd het vrije woord.
Wie dat met genereeren verstoort, is
een aether-kwajongen.
TWEEDE KAMER.
Herdenking mr. G. W, San-
nes. - Suriname floreert nog
niet,
Alvorens tot de gewone parlementai
re werkzaamheden over te gaan, heeft
mr. Van Schaik, de Kamervoorzitter, in
sympathieke bewoordingen den overle
den mr. G, W. Sannes herdacht.
Gedurende meer dan 16 achtereenvol
gende jaren, zoo zeide spr„ maakte de
overledene deel uit van deze Kamer.
Zijn persoonlijkheid was gezien, zijn kun
dig woord had gezag. Zijn redevoeringen,
som6 vlijmend en scherp, zich steeds ken
merkend door hun doorwrocht en op
bouwend karakter, werden gaarne be
luisterd. Hij placht te spreken met war
me overtuiging. Want in Sannes zag spr.
een heilig vuur branden. Man van vas
te beginselen, werd geheel zijn politie
ke arbeid gedragen door een sterk idea
lisme, In volle overgave had hij zich
vóór dit alles in dienst gesteld van den
strijd voor de leniging van de nooden
der sociaal-behoeftigen. Hun meer le
vensvreugde te verschaffen, was het stre
ven van zijn leven. Midden in dien ede
len strijd, onbaatzuchtig en vol zelfop
offering gevoerd, is hij gevallen.
De Kamer rouwt om een harer beste
leden, Moge het Eeuwige Licht hem ver'
lichten en zijn ziel in vrede rusten.
De Minister van Koloniën, de heer De
Graaff, sloot zich namens de regeering
geheel aan bij de gevoelvolle woorden
van den voorzitter.
Staande hoorden de leden deze woor
den aan.
En daarna volgde de installatie van het
s. d. Kamerlid, dat den zoo-even herdach
te opvolgt, den heer H. de Boer.
Men heeft zich, vervolgens tot het rou
tinewerk overgaande, onledig gehouden
met een discussie van de begrooting van
Suriname, ons troetelkindje, waar ieder
jaar bijna 3.000.000 gulden bij moet. Hoe
men dat zou veranderen, daarover kon
de Kamer het nog niet eens worden.
In elk geval: van koloniale kapitalisti
sche uitbuiterij zal men daar toch moei
lijk kunnen spreken!
De Minister is begonnen de verschil
lende sprekers te beantwoorden, maar
erg optimistisch was de heer De Graaff
ook al niet.
DE BEGROOTING VAN
BUITENLANDSCHE ZAKEN.
Aan het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over het hoofdstuk Buitenland-
sche Zaken van de begroeting 1930 ouit-
leenen wij, dat verscheidene leden ern
stig bezwaar maakten tegen het inzake
België tot nog toe gevoerde b e 1 e i d.
In de eerste plaats betroffen deze de
houding van den minister van Buitent.
Zaken in het bijzonder.
Opnieuw is gebleken, ditmaal uit de
nog niet opgehelderde publicatie van den
brief van prof. Van Eysin|ga, dat de mi
nister de Nederlandsche n,atie en de Sta
te n-Generaal dikwijls onkundig laat om
trent de belangrijkste aangelegenheden.
In de tweede plaats betroffen hun be
zwaren de gevolgde politiek. Zij veroor
loofden zich op de volgende feilen te wij
zen
Ten eerste blijkt uit de „bescheiden
inzake de tusschen Nederland en België
hangende vraagstukken door de weder
zijdsche regeeringen gewisseld sedert de
verwerping van het verdrag van 3 April
1925" dat, indien België een verbe
tering der bestaande verbindingen door
tussclienvvateren (tusschen, Rijn. en Schei-
de) mocht wenschen, het Haagjsche Ka
binet volkomen bereid zou zijn daaraan
mede te werken.
Ten tweede staat vast, dat minister
Hijmans heeft verklaard dat zelfs aan
zienlijke vergroeiing' en verbetering van
de bestaande waterwegen niet voldoende
zou zijn voor België, dat een nieuwen
waterweg verlangt. Genoemde minister
grondde, nochtans deze verklaring niet
op overwegingen van economischen
aard.
Ten derde doen de brief van prof. Van
Eysinga en het IXde Iloofdfstuk der be
grooting (Waterstaat) weten, dat de Re
geering onderscheidene belangrijke wer
ken Ier verbetering van de vaart door de
tuslschenwateren spoedig zal ter hand
nemen en het plan bestaat het kanaal
van Zuid-Beveland te verbreeden.
Ten vierde volgt uit datzelfde schrij
ven, dat de Nederlandsche delegatie ter
Centrale Commissie voor de Rijnvaart
in de eerstkomende zitting van die Corn-
misise wellicht een overzicht had te
geven van hetgeen sedert de jongste
Straatsburgsche bijeenkomst reeds ge
daan is, dan wel voorbereid wordt, ter
zake van de verbetering van den toe
stand der Schelde en Rijn verbindende
buisschenwateren.
Gezien deze punten is drieërlei con
clusie "mogelijk
öf de Belgische regeering is inmiddels
van inzicht veranderd; anders ware er
immers geen enkele grond aanwezig om
de bedoelde werken aan dezen vaarweg
die aan behoorlijke eischen voldoet,
thans terwijl de onderhandelingen om
trent de wijziging van het verdrag van
1839 hangende zijn, uit te voeren of voor
le bereiden, behalve de noodzakelijke
baggerwerken en normale herstellingen;
óf de Belgische regeering oT de Belgi
sche gedelegeerden in de Rijnvaarlcom
missie hebben wenschen geopenbaard
omtrent de verbetering van dien toe-
rstand
öf aan de Nederlandsche delegatie zijn
klachten geuit over den slechten toe
stand dier tusschenwateren.
Gevraagd werd van welke zijde de
klachten kwamen op welken grond de
kwestie der tusschenwateren ter sprake
werd gebracht, welke gedragslijn de re-
Igeering leu deze gevolgd lieeft.
Deze leden waren bovendien ook daar
om verontrust over het feit op zich zelf,
dat blijkens den brief van prof. Van
Eysinga en het antwoord der regeering
op de vragen van den heer Heemskerk
De erfelijkheid zou de machtigste
factor kunnen worden in den vooruit
gang van het menschelijk geslacht, in
dien ieder mensch begreep, dat elk
zijner levensdaden weerklinkt tot in
zijn nageslacht
Dr. Paul le Gendre.
cacBo ccaotKj do ntrnoon aorroo o'ts a
in de Rijnvaartconnnissie mededeelin
gen waren gedaan over den toestand der
tusschenwateren, omdat dit betreft een
aangelegenheid, waarmede die commis
sie niets te maken heeft, zoodat elke
uitnoodiging tot mededeelzaamheid reeds
op dien grond had moeten zijn gewezen
van de hand.
LUIDSPREKERS IN DE TWEEDE
KAMER.
De luidsprekersinstallatie in de verga
derzaal der Tweede Kamer, welke eeni-
gen tijd geleden bij wijze van proef werd
werd gebruikt, is gisteren officieel in ge
bruik genomen. Tien luidsprekers zijn
over de tribunes verdeeld en microfoons
zijn geplaatst vóór den voorzitterszetel,
voor het spreekgestoelte en op de minis
terstafel,
EEN NIEUWE PONT VOOR HET
VEER WILLEMSDORP-MOERDIJK.
Op een der hellingen van de N.V.
Scheepswerf en Machinefabriek De Bies-
bosch is gisteren de kiel gelegd voor 'n
veerpont, in aanbouw voor rekening van
het ministerie van waterstaat en bestemd
voor den dienst aan het Moerdijksche
Veer.
De hoofdafmetingen van het vaartuig
zijn: lengte 40 meter, breedte 10.50 me
ter, holte 4.45 meter.
Het schip zal het algemeen hetzelf
de uiterlijk vertoonen als de reeds in
dienst zijnde veerpont, is echter 2.50 me
ter langer. Het schip zal worden voorzien
van een triple-expansie machine van 550
I.P.K, en 2 stoomketels, elk van 92 M.2
verwarmd oppervlak, welke installatie
ook geheel door De Biesbosch wordt
vervaardigd.
HET FILMKEURINGSTARIEF.
Naar uit betrouwbare bron vernomen
wordt zei eerstdaags het verschuldigde
bedrag voor het keuren van film's, dat
cp het oogen'Mik 4 cent per meter be
draagt, verlaagd worden tot 3 cent per
meter.
i ri pi j»n*";!P!«im
DE BUITENGEWOON GEZANT
TE RIO DE JANEIRO.
Naar het Ned. Corr. Bur. verneemt, is
binnenkort de benoeming te verwachten
van dr. J. B. Hubrecht, gezantschapsraad,
thans verbonden aan H. M. gezantschap
te Londen, tot buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister te Rio de Janeiro,
DE PAPEGAAIENZIEKTE.
Het optreden van de Papegaaienziek
te in Amsterdam doet de vraag rijzen,,
of niet in Rotterdam maatregelen ge
nomen moeten worden, om te voorkomen,
(dat de ziekte naar hier over gaat, Voor
al daar een havenstad met een groot
aantal zeevarende schepen voor een be
smetting spoedig in aanmerking komt.
Naar hel Volk verneemt, hebben de
autoriteiten, belast met liet toezicht op
de volksgezondheid deze vraag reeds on
der de logen gezien. De directeur van
den Geneeskundigen Dienst, dr. Ch. van
Herwerden, heeft reeds overleg gepleegd
met de rijksseruminrichting, terwijl gis
termiddag een onderhoud had met de
inspectie ven het staatstoezicht op de
Vol k s; ge zo n d he i d dr. D. J. Hulshoff Pol
uit Den Haag.
ZEELAND
De Coöperatieve Beetwortelsuikerfabr.
Zeeland,
De agenda voor de op 25 Februari te
Roosendaal te houden buitengewone al
gemeene vergadering van leden der Ver-
eeniging Coöperatieve Beetwortelsuiker
fabriek Zeeland G. A. te Bergen op Zoom
bevat het voorstel van het bestuur tot
ontbinding der Vereeniging en in ver
band daarmede tot verkoop van de sui
kerfabriek met huizen, kantoor, schuren,
bergplaats, schaftlokaal, weegbrug, er
ven, tuin, bouwland enzoovoort te Ber
gen op Zoom, groot 9.16.71 H.A.; het erf-
pachtsrecht tot 31 October 1980 en het
recht van opstallen, pulpdrogerij, ketel
huis enz, van perceelen te Bergen op
Zoom, groot 3.25 A.; het bouwland te
Middelburg, groot 2,05.63 H.A.; het
bouwland, weiland, schuur en waterlei
ding te Sluis, groot 16.97 Are; het bouw
land en hakhout te Woensdrecht, groot
33.90 Are; de landingplaats te Sloterweg-
Noord, groot 13.65 Are; het recht van
gebruik op het terrein der gemeente Ber
gen op Zoom aan de Visschershaven; de
spoorweg met het daartoe behoorende
materiaal; alle bij de machines en ma
terialen behoorende reservedeelen en
alle aan de Zeeland verleende rechten en
concessies; aan de N.V. Centrale Suiker
Maatschappij te Amsterdam; de Ven
nootschap tot Exploitatie van Suiker
fabrieken te Dinteloord, de Coöperatie
ve Vereeniging „Coöperatieve Beetwor
telsuikerfabriek Putterdhoek" te Put-
tershoek en aan de Coöperatieve Ver
eeniging ^Coöperatieve Beetwortelsui
kerfabriek Roosendaal G. A." te Roosen
daal. (Deze heeft zich intusschen terug
getrokken), zulks voor den prijs van
750.000, zullende voor de aansprake
lijkheid van de leden voor de verbinte
nissen der vereeniging 300 per aan
deel voorloopig worden gestort.
Nog wordt vaststelling voorgesteld van
de vergoeding aan liquidateuren voor
tijdverzuim en te verrichten arbeid en
het verleenen van machtiging aan hen
tot het verrichten van alle daden van
beheer en eigendom, en in het algemeen
*ot alle handelingen voor de liquidatie
r.oodig of daarmede verband houdende.
MIDDELBURG.
Christelijke Besturenbond,
Aan het jaarverslag van den Christelij-
ken Besturen Bond over het jaar 1929 is
het volgende ontleend:
De secretaris wijst er op, dat in het
afgeloopen jaar de werkloosheid te Mid
delburg wederom geringere „afmetingen
had aangenomen; alzoo ook hier meer
dere opleving. Echter is de werkloosheid
nog van dien omvang, dat nog steeds ob
jecten van werkverschaffing noodig zijn.
Dank zij den maatregelen van het ge
meentebestuur, konden in 1929 nieuwe
terreinen voor tewerkstelling ter hand
genomen worden
Wat den C. B. B. betreft, wordt gespro
ken van opgewekt en bloeiend vereeni-
gingsleven. Naast sterken groei van le
dental, viel intensieven arbeid waar te
nemen, die den C. B. B., den aangeslo
ten afdeelingen en den leden ten goede
kwam,
In 1929 werden ontvangen 94 stukken;
62 brieven en briefkaarten zijn verzon
den.
De propaganda voor de Chr. Vakbe
weging is met groote activiteit door den
C. B, B. ter hand genomen. Werd deze
ook vorig jaar stevig aangevat, in dub
bele mate kan dit voor 1929 gezegd wor
den.
Allereerst releveert de secretaris den
propaganda-arbeid buiten de stad, n.l.
op Walcheren.
Te Veere en te N, en St. Joosland
mocht het, in samenwerking met het
hoofdbestuur van den Chr. Fabr.- en
Transportarb. Bond, den C, B. B. geluk
ken een afdeeling van die organisatie op
te richten met resp. 6 en 11 leden. Eerst
genoemde afd. heeft echter een kwijnend
bestaan; de andere afd. is in bloei toe
genomen. 4s.é-
De propaganda in eigen kring is stevig
aangepakt, vooral door middel van het
huisbezoek,
In Februari werden een 2-tal avonden
gewijd aan huisbezoek, die, al brachten
zij enkele leden, toch geen groot succes
waren,
Bij de najaarsactie, in de tweede helft
van Nov., werden 26 nieuwe leden voor
de Chr. vakbeweging ingeschreven.
De propaganda door woord en geschrift
werd evenmin vergeten.
In 1929 werden adressen gericht aan
den gemeenteraad van Grijpskerke be
treffende toetreding der gemeente tot het
Werkloosheidsbesluit 1917; en aan B. en
W. van Middelburg, om in de bestekken
voor het straatwerk bepalingen op te
doen nemen aangaande de rechtspositie
der straatmakers. Beide verzoeken von
den een welwillend gehoor.
In April heeft het dag. bestuur een
onderhoud gehad met wethouder On-
derdijk over ingekomen klachten bij de
werkverschaffing aan de Oranjezon, Het
betrof hier te weinig uitbetaald loon aan
een ploeg arbeiders, die een taak werk
hadden aangenomen. Toezegging van on
derzoek werd gedaan, hetgeen dan ook,
zij het slechts voor een klein gedeelte,
tot bevrediging leidde.
Tevens werd daarbij de aandacht ge
vestigd op het feit, dat bij het helmste
ken aan de Oranjezon voortdurend arbei
ders van buiten worden aangenomen.
Gevraagd werd, of het niet mogelijk was
daarvoor Middelburgsche arbeiders te
gebruiken,
In Mei daaropvolgend werd schrifte
lijk geantwoord, dat na genomen proeven
het niet mogelijk was, meergenoemd werk
aan M'burgsche arbeiders op te dragen.
De propaganda besprekende, en ook
den toestand in Zeeland beziende, meen
de de C. B, B„ bij het C. N. V. nadere
stappen te moeten doen, teneinde meer
de aandacht op Zeeland te vestigen.
De C. B. B. heeft ten opzichte van zijn
wensch om verschillende redenen geen.
genoegdoening kunnen krijgen, daar het
C. N. V. talrijke moeilijkheden zag in
het aanstellen van een algemeen pro
pagandist. Wel zegde het hoofdbestuur
van den Chr. Landarbeiders Bond toe, dat
een vrijgestelde voor Zeeland disponibel
zou komen. De C. B. B. meent, dat aan
deze zaak de volle aandacht moet ge
wijd blijven, omdat voor de Chr, vakbe
weging in Zeeland nog veel te doen en
te bereiken valt.
De ontwikkelingscommissie uit den C,
B. B, hield in 1929 een zestal lezingen.
Door 13 leden der aangesloten afdee
lingen werd gebruik gemaakt van de ad
viezen van het rechtskundig bureau van
den C. B. B. te Vlisingen. Vorig jaar 7
leden.
De bibliothecaris gaf in 1929 56 boe
ken uit.
De vertegenwoordiging in colleges en
vereenigingen was gelijk aan die van het
vorig jaar.
Gezien de goede resultaten van het vo
rige jaar, werd in de bestuursvergadering
van October besloten, opnieuw bij de af
deelingen inteekenlijsten te laten circu-
leeren, om uit het ingekomen bedrag den
werkloozen een Kerstgift te verstrek
ken. Met genoegen mócht geconstateerd
worden, dat de uitkomst die van het vo
rig jaar heeft overtroffen, In totaal werd
ingezameld 152,90. De uitkeering kon
daardoor ook hooger zijn,, dan in 1928.
Aan 28 gehuwden en kostwinners werd
per persoon 4 uitgekeerd, terwijl 9 on-
gehuwden ieder een bedrag van 3 ont
vingen.
Het aantal leden bedroeg op 31 Dec.
1928 695 leden en op 31 Dec. 1929 836
leden. Aldus over 1929 een totale voor
uitgang van 141 leden.
Het t. b. c. fonds „D. E, L." boekte
aan ontvangsten in 1929 1077.80, Aan
financieele hulp werd 333.50 uitgekeerd,
terwijl voor ziekenhuisverpleging 600
werd betaald.
Vervolgens geeft de secretaris het
voornaamste uit de verslagen der afdee
lingen.
De rekening van den penningmeester
wijst aan in ontvang 267, en in uitgaaf
266, alzoo een goed slot van 1.
Heden herdenkt mejuffrouw F. de
Fluiter den dag, waarop zij voor 40 jaar
in dienst trad bij de familie Ruijtenbeek,
op het Molenwater alhier. Met onkreuk
bare trouw en stipte eerlijkheid was zij,
naar ons werd medegedeeld, gedurende
deze lange reeks van jaren deze fami
lie tot hoog gewaardeerde hulp en steun,
Medelevend met het vele lief en leed,
wordt zij volkomen als huisgenoote be
schouwd.
Het heeft de jubileerende gedienstige
heden niet aan belangstelling met den
zeldzamen dag ontbroken.
WALCHEREN.
SEROOSKERKE. Maandag hield de
Coöperatieve Verbruiksvereeniging hare
jaarvergadering onder voorzitterschap
van den heer J. Versluijs.
Er bleek in den winkel in 1929 een
omzet te zijn geweest van 13.397.
Na afschrijving en storting in het re
servefonds werd door het bestuur het
voorstel gedaan om geen dividend uit te
keeren vanwege het aanschaffen van een
duren snelweger, waar het bestuur toe
besloten was, en die dit jaar geheel is
betaald.
De heeren S. v. d. Broeke en J. W.
Louwerse worden als bestuursleden her
kozen en de heer J. van Keulen als com
missaris. De vereeniging bestaat uit 43
leden.
Na afloop werden enkele niet meer ge
vraagde tabakken en sigaren onder de
leden verkocht.
W.FSTKAPELLE. De Christelijk His
torische Kiesvereeniging hield Maandag
haar achtste jaarvergidermg waarop mr.
Wioldring v. d. Hoop sprak over het
WerkloozenbesJuit 1917, mede in verband
dat toetreding tot dit besluit door die ge
meente in haar raad geen meerderheid
kon verwerven
Na voorlezing van het jaarverslag
sprak de voorzitter nog een kort woord
