provinciale jJeemusche
AMSTERDAM
mi
AUTOMOBIELEN
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
No. 24
WOENSDAG 29 JANUARI 1930
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
De courant en de
Bioscoop
BINNENLAND
DE UTRECHTSCHE DOCUMENTEN,
DE OCTROOIAANVRAGEN.
marop taak™-
EEN BRIEF VAN URBINA?
DE INDISCHE MAIL.
MIDDELBURG,
Meer lichtt
Ten oorlog!
VLISSINGEN-
WALCHEREN.
Gemeenteraad van O. en W, Souburg.
MOTORRUWIEUENf i
SLUITING ZONDAG 5 uur n.m.
SCHOUWEN-DUIVELAND.
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regel»
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder ,3rieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent
-jaw» -rzmmm
Al geruimen tijd bestaat er een ern
stig conflict tusschen Nederlands eerste
dagblad, de Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant, en de Rotterdamsche bioscopen,
vereenigd in de stedelijke afdeeling van
den Nederlandschen Bioscoopbond.
Dat conflict heeft zich misschien in zijn
heftigsten vorm wel binnenskamers af
gespeeld, maar wat er daarna vaa naar
buiten bekend werd, in enkele hoofdar
tikelen en op andere wijze, eischt, dat er
een en ander over gezegd worde. Ook
hier.
En dat wel om twee redenen. In de
eerste plaats, omdat wij meenen te moe
ten getuigen, dat wij principieel volko
men op hetzelfde standpunt staan als de
N. R. C. en dus in hetzelfde geval, wat
de hoofdzaak aangaat, precies zoo zou
den handelen, en in de tweede plaats, wijl
we van meening zijn, dat het onderha
vige geval met zijn verschillende kanten,
die er aan zijn, ook onzen lezers wel
belang zal inboezemen.
De zaak is deze:
De N. R. C. heeft zich geruimen tijd
zoo goed als niet willen bemoeien met
het verschijnsel film. Totdat hare re
dactie tot het inzicht kwam of gebracht
werd. welk een belangrijk kultuurver-
schijnsel de film reeds was daarover
denken wij net zoo en hoe dit bijna
geheel den verkeerden kant uitging
waarvan wij nog niet zoo grif overtuigd
zijn. Dat blad opende toen een weke-
lijkscbe filmrubriek, waarin de filmre
dacteur nu, naar eer en geweten, de film
critiseert op geheel denzelfden grondslag
als de ernstige tooneel- en muziekcri-
tiek: naar den rigoreuzen maatstaf der
zuivere filmkunst, ongeveer zoo als deze
verstaan wordt door de groep vooruit-
strevenden op dit terrein, die zich in Ne
derland tot de Film-liga vereenigden.
Over vele films, die in circus-stijl met
snorkende titels en -adjectieven werden
en worden aangeprezen, heeft de film
redacteur den staf gebroken, onverbid
delijk en soms met snijdend-scherpe pen.
En al is zooals wij aanstonds hopen
aan te toonen onze maatstaf een an
dere. wij erkennen volledig het goed
recht van de N. R. C. naar eer en kunst
zinnig geweten te schrijven over films,
zooals haar dat goed dunkt ondanks
de pagina's met advertenties, die de bios
copen in dat blad ook van noode heb
ben, om hun zalen te vullen.
Hiermede is de zaak principieel ge
steld; in een conflict als het Rotterdam-
damsche zouden ook wij vasthouden aan
het recht der redactie, zelfstandig en on-
beïnvloed door commercieele motieven
van derden, te schrijven wat zij meent te
moeten opstellen.
Dat vooropgesteld, komt als tweede
quaestie, nu van praktisch beleid, deze:
hoe dient de maatstaf te zijn, welke men
bij het bekijken van films aanlegt?
En dan verschillen wij van opvatting
met de N. R. C. Wij zijn niet van mee
ning, dat men de films volledig uit het
oogpunt van de idee der volmaakte
filmkunst dient te beschouwen. Zoomin
als men de bewegingen bij een voetbal
wedstrijd meet met den strengen maat
staf der rhythmische danskunst, of den
geheelen inhoud van een dagblad aan den
standaard van het weloverwogenste en
fijnst geciseleerde proza toetst.
De film, dagelijks en wekelijks draaien
de over heel de wereld, dient gezien te
worden uit den gezichtshoek van beweeg
lijk-fotografische amusements - lektuur,
die soms goed, somwijlen technisch heel
goed kan zijn, en een enkele maal zich
tot de hoogten van zuivere filmkunst
kan verheffen.
Van dien kant bekeken, kan men zijn,
laten we zeggen „recensieve verslagjes"
der Vrijdagsche filmavonden schrijven.
Wij doen dat zoo, en vele respektabele
Nederlandsche dagbladen, dat is ons be
kend, doen het evenzoo. Is een film niet
meer dan Lord Listerachtig amusement,
of een zoetelijk Duitsch voor-oorlogsch
romannetje men schrijft daarvan in
constateerenden verhaaltrant een luchtig
stukje, zoo, dat „a bon lecteur demi
mot suffit" om te weten, welk vleesch er
deze week in 't film-kuipje is.
Komt daar tusschendoor eens een goe
de film, dan getuigt men daarvan echter
in bewoordingen, evenredig aan het en-
thusiasme, dat die film bij hem opwekte.
Dat dunkt ons een ander, maar niette
min eerlijk standpunt.
Gij kant het kind alleen naderen,
als gij het kind in U zelf hebt be
waard.
ZEELAND.
Gister heeft de Vlaamsch-nationale af
gevaardigde Ward Hermans in de Belgi
sche Kamer een interpellatie gehouden
over de „Utrechtsche Documenten". Hij'
vroeg per motie een commissie te be
noemen, samengesteld uit leden van alle
partijen, die volledige vrijheid van inzage
zal verkrijgen van alle dossiers, betrek
king hebbende op de zaak der „Utrecht
sche Documenten", alsmede van alle do
cumenten, die erbij behooren. De Kamer
aldus de motie eischt opening van
het dossier der administratieve enquête
en van het geheele archief van het twee
de bureau van het departement van
landsverdediging, dat betrekking heeft
op het geheel dezer zaak en waarin al
de bescheiden voorkomen betreffende de
rol, gespeeld door zekere officieren en
door den militairen veiligheidsdienst.
Na een woelig debat is besloten mor
gen over de beide moties te stemmen.
Gisteren werd bij den Octrooiraad te
's.-Gravenhage de 50.000ste aanvrage van
Octrooi ingediend.
Deze aanvrage werd door de ambte
naren van de afdeeling griffie versierd
met oranje-lint en met bloemen, den
heer mr. J. A'lingh Prins, als voorzitter,
aangeboden. Deze sprak jegens de amb-
i -i 11 j tenaren zijn gironte tevredenheid uil over
latie onmogelijk dat zeggen we niet
om reklame te maken, maar omdat het
een vaststaand, steeds controleerbaar
feit is.
En de tweede misgreep was deze: dat
de kooper van- voor hem noodzake
lijke advertentieruimte in een dag
blad, met het betalen van den daarvoor
vastgestelden koopprijs, tevens het recht
zou verkrijgen, eenigen invloed te kunnen
of mogen uitoefenen op het redactio-
neeïe beleid of zelfs op den redactionee-
len inhoud van dat blad.
Het een zoowel als het ander is dom
gedacht en dan ook in strijd met de
werkelijkheid. Het een of andere adver
tentieblaadje moge dan al eens zwichten
voor zulk een aanval, een dagblad dat
zichzelf respekteert, en waakt voor de
belangen van zijn lezers, die er op moe
ten kunnen vertrouwen, dat motieven van
adverientioneelen aard den redactionee-
len inhoud niet zullen beheerschen of be
ïnvloeden, zal tegenover een eisch als in
Rotterdam gesteld werd, niet anders kun
nen dan zeggen: Neen.
Maar: dat goed recht werd ontkend,
en zulks op zeer ontaktische wijze, door
de Rotterdamsche bioscoopdirekteuren.
Zij zeiden: wij betalenu jaarlijks enor
me sommen voor advertenties, wij
eischen dat gij anders zult oordeelen
over onze films en bedrijven, en zoo niet
dan boycotten wij u en ge verdient
geen cent meer aan onze advertenties,
Dubbel was hier de misgreep. In de
eerste plaats adverteert men niet in een
dagblad, om het ,,de klandizie te gun
nen", maar uit ekonomische noodzaak,
omdat men die advertenties moet plaat
sen teneinde te verkoopen plaatsbe
Gisteren is door een der luitenants
te Willemstad, aldus een part. telegram
aan „Het Volk", een brief van den tVe-
nezolaanschen generaal Urbina, den lei
der van den geslaagden overval, ont
vangen, aan de regeering hier gericht,
waarin gewaarschuwd wordt, dat men
de tijdens den overval en daarna gevan
gen genomen Venezolanen niet moest
straffen, anders zou hij (Urbipa) maat
regelen nemen. De brief droeg een Mexi-
caansch poststempel.
De speciale trein met post en passa
giers in aansluiting op het rn.s. P. C.
Hooft, zal Vrijdagmorgen 31 Januari te
11.10 uur van Genua vertrekken; aan
komst Zaterdagmorgen 1 Februari te 7.57
uur te Arnhem, 8.48 uur te Utrecht, 9.45
uur te Den Haag (C.S.), 9.36 uur Am
sterdam (W.P.), 9.53 uur Amsterdam
(C.S.) en 9.52 uur "Rotterdam (Maas).
Benoemd lol opzicüter bij den Prov.
Wlaterstaat in Zuid-Holland de heer A.
Meeuw sen geboren te Oude lande, en
de heer 0. Zuid weg geboren te Bieze-
linge. beiden buitengewoon opzichter
van den Rijkswaterstaat in het arrondis
sement Arnhem.
De Minister van Defensie, die zooals
wij gisteren meldden, heden naar Wal-
jcheren komt, zal evenals de schout bij
Nacht de Haes en de luitenant ter zee
lste kl. Heijdt, die hem vergezellen zijn
intrek nemen in hotel de Abdij alhier.
Naar aanleiding van het XXe Eeuwtje
over „Meer licht" wijst men er ons op, dat
in de betreffende verordening, no. 46,
art. 1 sub d. te lezen staat, hoe hier ter
stede een etalagelichttarief bestaat van
10 ct. per eenheid. Voor winkelruimten,
waaronder zijn te verstaan die ruimten,
welke, volgens het oordeel van de di
rectie van het G, E. B., voor het publiek
toegankelijk zijn, geldt een dubbel tarief,
en wel 25 cent per eenheid van 's mor
gens 8 uur tot 's avonds 8 uur en 10
cent per eenheid van 's avonds 8 uur tot
's morgens 8 uur.
Het moet wel heel erg zijn, en daarom
roepen wij allen, die daarmede te doen
kunnen hebnen, op ten oorlogtegen
den bastaard-satijnvlinder!
Men vindt elders in dit blad een open
bare kennisgeving van het hoofd onzer
gemeente, waarin deze de mobilisatie
voor den vlinderoorlog gelast men vol
doe daaraan nu eens allen van harte
gaarne. De mannen van den plantenziek-
tekundigcn dienst kunnen het toch we
ten, en zij waarschuwen zeer ernstig voor
het dreigenae gevaar; een gewaarschuwd
man geldt voor twee en dus: met ver
dubbelden ijver spore men dien vernie
tiger van onze m oie en nuttige hoornen
op.
Zoowel om de schoonheid van het
landschap als om de nuttige opbrengst
der vruchlboomen ninde men den strijd
aan; weg met den bastaard-satijnvlinder!
Het kantoor van den Generalen Staf
is gevestigdPlanlenzieklekundigen Dienst
te G o e s.
Wegens den dikken mist is heden
morgen op de reede het Italiaansche s.s.
Arcadia bestemd voor Antwerpen, in
aanvaring geweest met het Belgische s.s.
Henri Jaspar van Antwerpen naai'"New
York. Beide schepen, maar vooral de
Arcadia is ernstig beschadigd en liggen
op de reede op orders te wachten.
Tot lid van de Kamer van Toezicht
op Notarissen en candidaaI-Notarissen,
in Zeeland is benoemd de heer J. C. Paap
alhier.
Openbare vergadering van den Raad
der Gemeente O.- en W'. Souburg op
Vrijdag 31 Januari 1930 des namiddags
hali drie uur.
Punten van behandeling:
1. Notulen.
2.. Ingekomen stukken en mededee
lingen.
3. Verordening winkelsluiting.
4. Wijziging bouwverordening.
5. Adres vleesch- en spekvereeniglng.
6.. Aanschaffing molorbranjdspuit.
7. Electrische kabel.
8. Bezwaarschriften hondenbelasting.
9. Wijziging begroeiing 1929.
Toelichting.
punt 4 Gedeputeerde Stalen advi-
seeren de voorgestelde wijziging van art.
53. Ie lid der bouwverordening laldus te
doen luiden
„Een nieuw gebouwde of vernieuwde
woning mag piet worden bewoond, al
vorens het in het vorig lid bedoelde cer
tificaat van goedkeuring is afgegeven en
de woning voldoende is gedroogd! Bur
gemeester en Wethouders kunnen ten be
hoeve van het drogen der woning een
termijn stellen, binnen welke zij niet mag
worden bewoond."
Voorgesteld wordt te hesluiten over
eenkomstig het advies van Ged. Stalen.
Punt 5.. Voorgesteld wordt' B. en W.
te machtigen de al'rek,ening met de be
doelde vereeniging te doen plaats hebben
den dag na dien van het gebruik,van
de slachtplaats.
Punt 6. In verband met den brand van
7 December 1929 te Middelburg weii-
s'chen B. en Wi. nogmaals de aandacht er
op te vestigen, dat het brand'weermale-
riaal aan hooge eischen moet voldoen.
Daar de onvoldoendheid 'van; liel hier
aanwezige materiaal is vast komen te
staan door het raadsbesluit tot aanschaf
fing van een molorbrandspuil. voor de
aanschaffing waarvan, gedurende eenige
jaren op de gemeentebegrooting een. be
drag is uitgetrokken tot dat bij de be
handeling van de gemeentebegrooting
voor 1930 die post werd verworpen.
Zoo stellen B. en W. wederom voor door
wijziging f 1000 op de begrooting te
plaatsen door onvoorziene uitgaven met
dat bedrag te verminderen.
Nog wordt er de aandacht op geves
tigd, dat de aanwezigb.edjdi straks van
de waterleiding geen vo doenlde waarborg
geeft voor een afdoende brandbestrijding
wiat in Middelburg is gebleken.
Punt 7. Door den Raad is besloten tot
het leggen van een' ondergrondsch net
voor de electriciteitsvoorziening dezer ge
meente. In die berekening was van de
zijde der P. Z. E. M. evenwel ,een ver
gissing geslopen, waardoor thans een
nieuwe aanbieding is ontvangen. De kos
ten voor de gemeente blijven gesteld op
1' 10500 doch dan zal het ..Tuindorp"
en de Yrijburgstraat van een boverigrond-
sche geleiding worden voorzien. Voorge
steld wordt deze aanbieding te- ac
cepteeren.
ARNEMUIDEN. Dinsdag liad een kind
van een inwoner uit Kleverskerke het
ongeluk met een zijner voeten in eën
naald te trappen. Het ongeliuc wilde dat
deze naald afbrak waardoor een gedeel
te ervan in den voet bTeef zitlen. Dat had
tot gevolg dat de hulp van een genees
kundige moest worden ingeroepen.
DOMBURG. Maandagavond werd de al-
gemeene jaar'vergadering gehouden van
het Ouders leanings fonds „Onderlinge
Hulp".
Uit het jam-verslag van den secreta
ris, den heer M. Reijnhoudt Jr. bleek,
dat in het afgeloopen jaar een opgewekt
vereenigingsleven heerschte. Bijna alle
werkgevers in de gemeente hadden zich
aangesloten v,oor zieklewel bij die Be-
drijfsvereeniging. welke de plaatselijke
ziekenkassen als uitvoeringsorgaan heb
ben aangesteld. HeL jaarverslag' van den
penningmeester de heer A. van der Ha-
ge Sr. maakte gewag van het goed finan-
tieel verloop der kas.
Als bestuursleden werden herkozen de
heeren W. Brand, voorzitter; J. Maas Jzn.
Jr., en W. Baard, terwijl als lid Kier
finantieele commissie werd herkozen de
heer A. Labruijère Pzn.
Behandeld werd het bestuursvoorstel
ontwerp tot wijziging der statuten en
huishoudelijk reglement, welke wijziging
beoogde de werking van het fonds te
doen aansluiten 'bij de ziektewet. Het
ontwerp werd na hel aanbrengen van
enkele kleine wijzigingen in zijn geheel
aangenomen.
GEOPEND VAN
llOVM.-5N.M-, QNM.-ION.M,
(Ingez. Med.)
Gemeenteraad van Zierikzee,
In de Dinsdag gehouden raadsvergade
ring richtte de voorzitter zich tot
de raadsleden met de gebruikelijke
nieuwjaarsrede, waarin, hij memoreerde
het overlijden van den vroegeren burge
meester en verschillende genomen be-
.sluilen de revue liet passeeren. Hij
wenschie de raadsleden alle goeds toe en
deed een beroep op hun toewijding. Wet
houder Timmerman antwoordde in het
kort.
Goegdekeurö wordt een voorstel tot
demping van een gedeelte vroon en tot
in erfpacht geven van het gedempte
aan C. J. Vermunt legen f5, per jaar.
In behandeling komt een adres van 't
bestuur der coöp. veil in gsveree niglng
„Zierikzee", met verzoek aan die vereen,
voor de stichting vpn een vei-lingsgeboaw
in erfpacht at te staan een oppervlakte
grond aan het Sas, igroot ongeveer "2200
vierk. M., tegen f 0.10 per vlerk. M. Te
vens langs de haven Westvaarts 40 M. de
ibeisehoeiing te verlengen en klinkerbe
strating aan te brengen ter breedte van
3,5 M. De kosten a f 8400 voor de helft
te betalen door de veilingsvereeniging.
De heeren Koopman, P a n n y en
D o e I e m a n bepleiten aanneming van
het voorstel, wat zij met B en W. een
groot gemeentebelang noemen. De hee
ren G e r r i l s e n, Catslioek eu
V erslee g opperen bezwaren tegen de
heschoeiïngskosten omdat zij er niet dat
groole gemeentebelang in zien. Het is
wel een groot belang voor de Rotterdam
sche Tramweg-Maatschappij, die daar
door meer ter verzending krijgt.
Na nog eenige discussie wordt liet
'voorstel van B. en W. dat een erfpachts-
prijs van t0.12 per vierk. M. noemde
aangenomen.
B. en W. stellen voor óver te gaan tot
de aanschaffing van een Fo rel I ruck met
bak, kosten f 2370. Aangenomen wordt
als loon voor den chauffeur-werkman'
f 21—f 23, waardoor met andere exploi
tatiekosten een uitgaaf wordt gevorderd,
van f 2200 of ongeveer f 360 meer dan
met paard en kar. Alle raadsleden stem
men met hel beginsel van auto-tractie
in. De heer De Broekert wil zich
echter niet binden aan een Ford', doch
wil vrije mededinging, terwijl de heeren
Catshoek en Versteeg er op wij
zen ,dal de exploitatiekosten wel liooger
zullen zijn, omdat één man niet vod-
doende zal zijn. Het voorstel wordt met
eenige wijziging aangenomen.
Het volgende voorstel van B. en W.
betrof liet verbouwen van het raadhuis,
wat inhield het vergrooten van de se
cretarie, het aanbrengen van een kluis
afdoende verbetering van de cellen in
het politiebureau en huisvesting van het
politiepersoneel, terwijl "tevens èen lo
kaal zou worden ingericht voor den ge-
meentebouwmeester, wat ook voor an
dere doeleinden kan worden gebezigd.
De geraamde kosten zijn f 9322,70. Een
tegenvoorstel van den heer P a n n y, wat
mede ter overweging weid aangeboden,
zou f 5000 kosten. De raadsleden die
door den gemeentebouwmeester wélden
rondgeleid om zich van de voorgestelde
(veranderingen op de boogie te stellen,
verklaarden zich bij de behandeling bijna
allen voor het „groote" plan, zoodat een
grondige verbetering zal plaats hebben.
De kermis werd ingekrompen van 'den
ten tot en met den 2en Donjdeidag in
September.
Op een verzoek van den heer Ph.
Theuns om een vergoeding voor visch-
luig, aanwezig op door wijlen mr. A. J.
F. Fokker aan de gemeente geschonken
scheepsmodellen, werd afwijzend be
schikt, daar geen bewijs werd overgelegd
dat het eigendom van den heer Theuns
was.
Een voorstel van B. en W. tot rooiing
van 8 boomen in het Slingerbosch, lokte
van eenige raadsleden nog al kritiek uit.
De heer Catshoek en Versteeg
wezen er op dat de meerderheid van den
raad verkeerd had gedaan over te gaan
tot ruiling van grond met den heer T. J.
van Tilburg, waardoor deze niet alleen
werd bevoordeeld, maar er nu ook op
irekende, dat de boomen wel zouden'
worden gerooid.
Deze heeren wezen op de ontsiering,
evenals de heer Vandcr Kwast
De heer Doeleman was hel met
de heeren eens, dat een verkeerd be
sluit was genomen, maar tegenover de
bewoners kan men niet anders doen
dan rooien, nu er eenmaal woningen
zijn gebouwd. Met 7 tegen 5 stemmen
werd het besluit van B. en W>. aange
nomen.
Na bespreking van een voorstel, om'
cp het Havenplein een fontein met an
dere verfraaiingen aan te 'brengen, werd