AMSTERDAM
öe XXe Eeuw.
24 JANUARI-2 FEBRUARI
MOTORRIJWIELEN
[2^uur|n.m.
No. 19
DONDERDAG 23 JANUARI 1930
173e Jaargang
Bit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
BINNENLAND
S00000B0B000BB
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
12
g Toegangsprijs ffl.20. g
RAl ÜBB0B0B0B0000B!
i
i
te
fat
Sdq. co/j
- y Z rje
D°^t ee
^et S
Ijïromnciale Zeeumsche
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
T elefoonnum m ers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regel»
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Leve het hokjes-stelsel!
Wanneer men spreekt of schrijft over
de Mirakel vele onderverdeelingen, naar
den geloove, naar politiek inzicht, naar
maatschappelijken, financieelen, conven-
tioneelen of zuiver fiktieven „stand",
kortom, over het hokjes-stelsel waaraan
Nederland lijdt, dan verzucht men wel
eens in droef-geestigen zin: een Neder
lander is niet tevreden, voor-ie z'n eigen
partij, z'n eigen kerkje en z'n eigen
schooltje,- vooral z'n eigen vereeni-
ginkje, heeft.
Zóó bont is het nu nog" wel niet, maar
tock: het geestelijk separatisme en de
vree>s voor besmetting, zit den Nederlan
der in het bloed. Wat we daarbij het
meest betreuren, is dit: dat de eenheid
niet boven de verdeeldheid gaat, maar
omgekeerd. Eerst komt de partij, de kerk,
en dan: het algemeene.
Toegegeven weer: het is te verklaren,
en wanneer men de verklaring hoort, dan
lijkt ze wel eens aannemelijk. Maar de
praktijk leert zoo vaak anders wie kan
b.v. bij mogelijkheid inzien de noodzake
lijkheid van R. K. konijnenfokvereenigin-
gen, Chr. Coöperatieve Kunstmestaan-
koopbonden, en wat dies meer zij?
Het wil er toch maar heusch niet bij
ons in, dat het niet mogelijk zoude zijn
driekwart dezer dikwerf van bovenaf
doorgedreven scheidsmuren, schotjes en
hekjes te doen vervallen. Wanneer bij
voorbeeld een landbouwer lid is der Ned.
Herv. Kerk, en hij is van rechtzinnige
richting, waarom zou hij dan niet geza
menlijk met andere landbouwers uit zijn
dorp. gouw of provincie, kunstmest kun
nen inslaan, konijnen, varkens of scha
pen kunnen fokken, en de zuivere land
bouwbelangen kunnen bespreken?
Waren allen lid van zulk een alge
meene organisatie, welk een verruimen-
den en, in algemeenen zin, beschavenden
en opvoedenden invloed zou daarvan uit
gaan! De omgang met op bepaalde punten
andersdenkenden noopt immers tot wel
willendheid en voorzichtigheid, het zorg
vuldig wikken en wegen van eigen
woorden, om anderen niet te kwetsen,
tot het zoeken van oplossingen die ge
meenschappelijk kunnen bevredigen, dus:
naar het zoeken der eenheid boven de
verdeeldheid!
En daarnaast: zou zulk een landbou
wer niet een ijverig lid van zijn kerk en
van zijn politieke partij kunnen zijn?
Wij zouden zeggen: zeker wel. Maar
dat doet er helaas niet toe zij, en hun
ne leiders zeggen, al naar de mate hun
ner gestrengheid of macht, dat behoort
niet, kan niet of mag niet zoo zijn. En
dus splitst men, overtuigd of gedwee, al
naar 't valt.
Een van de gebieden, waarop het tot
voor kort nog niet zoo was, wordt nu
ook steeds meer aangetast door den hok
jes-geest. En dat gevoelen we dieper dan
anders nog, wijl het hier ons zelf raakt.
Jarenlang toch hebben de dagbladschrij
vers, hoe streng-principieel, ja hoe fel
en vurig zij ook elkaar in hun bladen
bestreden, malkander gevonden in dat
eene verband: den Nederlandschen Jour
nalistenkring. Maar ziet, dat scheen zoo
niet langer te kunnen of te mogen
voortgaan, en zoo ontstond onlangs een
Rooaisch Katholieke Journalistenveree-
nigiag en nu dezer dangen gingen ook de
sooiaal-demokratische mannen van het
vak zich organiseeren. En ja als het in
Nederland eenmaal begint, dan is het
einde niet te voorzien. De bestuurderen
van het Christelijk Nationaal Vakverbond
zagen althans een terreintje, dat nog niet
afgegraasd was en, zij het luttele, leden
winst kon opleveren, en dies richtten nu
ook zij een oproep tot „journalisten van
Christelijke levensovertuiging, teneinde
te komen tot een organisatie van Chris
telijke journalisten".
tv dezen oproep wordt er op gewezen,
„dat actief medeleven en medewerken
in den Nederlandschen Journalistenkring
VOt l ,7.,'gelijke journalisten vrijwel on
mogelijk is. Daarenboven, aldus wordt
opgemerkt, kan een eigen Christelijke
organisatie, nevens de behartiging van
de algemeene beroepsbelangen, beter aan
dacht schenken aan de bijzondere belan
gen der Christelijke pers."
„Er zijn, aldus die oproep, twee moge
lijkheden, namelijk dat een geheel zelf
standige kring van Christelijke journalis
ten wordt opgericht, of dat deze een vak
groep vormen in een der reeds bij het
Christelijk Nationaal Vakverbond aange
sloten organisaties, bijvoorbeeld de Ne
derlandsche Vereeniging van Christelij
ke Kantoor- en Handelsbedienden, waar
bij reeds eenige Christelijke journalisten
zijn aangesloten."
Natuurlijk zal dat vliegertje wel op
gaan, al hebben wij er nooit iets van ge
merkt, dat de aan anti-revolutionnaire
of christelijk-historische partijbladen ver
bonden journalisten zich in den Neder
landschen Journalistenkring, niet tehuis
gevoelden, laat staan daarin niet „ac
tief medeleven en medewerken" konden.
Integendeel, deze collega's werden op den
zelfden prijs gesteld als alle anderen, en
hun actieve medewerking en medeleven
werd steeds naar behooren gewaardeerd,
hun overtuiging streng gerespecteerd.
Maar langzaam-aan zullen we ook deze
collega's nu wel uit onze eigen rijen zien
verdwijnen, en als dan alles in andere
hokjes is ondergebracht en slechts de
ldeurlooze en liberale journalisten in den
N. J. K. zullen zijn overgebleven, dan
zal men uit de andere hokjes zeggen: ziet
ge wel, dat ge bij die neutralen en libe
ralen niet thuis behoordet?
Dat men zelf, de *een na den ander
wegliep dat wordt dan echter verge
ten!
Wij hebben echter zoo'n vermoeden,
dat menige kollega, die prijs zal stellen
op het behoud van den kameraadschap-
pelijlcen band, die de N. J. K. om zijn
leden van diverse pluimage, ondanks al-
1 s weet te slaan, onzen ouden Kring den
rug niet zal toekeeren. En dat zullen
we, nog meer dan tot dusverre, op hoo-
gen prijs blijven stellen: hij kan er van
verzekerd zijn, dat, al bleef er maar één
r. k., of a. r., of c. h. of wat dan ook in
den N. J. K. over, men zelfs dien eenen
de volle gelegenheid zal blijven bieden,
als C h r i s t e 1 ij k journalist actief me
de te leven en mede te werken
De gebruikelijke aanmatiging, om het
monopolie van het gebruik van den term
„Christelijk" op te eischen voor hen, die
slechts staatkundig tot een der dusge-
noemde rechtsche partijen behooren, la
ten we maar buiten beschouwing ditmaal;
daarover is al veel te veel inkt vermorst.
Van het oogenblik af, dat de mensch
zich opricht en voorwaarts gaat, opent
zich een rechie weg voor hem.
3BaaoniniBoiBiaQQina;aacpaaaDioai]
VERBODEN BORMS-AVONDEN IN
DEN HAAG,
Dezer dagen zou dr. Borms, de be
kende Vlaamsche activist, te 's-Graven-
hage tweemaal voor de Katholieke Reis-
vereeniging een lezing houden, den eer
sten keer in „De Twee Steden", de laat
ste maal in „Amicitia". Beide keeren is
de lezing niet doorgegaan, omdat de ver
huurders der zalen meenden, dat zij hun
lokaliteit voor die lezing niet beschikbaar
konden stellen.
Naar aanleiding hiervan hebben de hee-
ren Gillissen, lid van den raad van be
heer van „Amicitia", en Wolff, directeur
van „De Twee Steden", aan „De Avond
post" medegedeeld, dat zij het contract
met de Roomsche Reisveereniging had
den verbroken op verzoek van den bur
gemeester, die het doorgaan van deze
lezing in de gegeven omstandigheden
niet in het belang van het land en de
gemeente achtte. Zij hebben zich tegen
dezen wensch niet durven verzetten en
daarom de door hen gesloten overeen
komst met de Roomsche Reisvereiging
eenzijdig verbroken. „De Twee Steden"
z lfs zonder opgaaf van redenen.
De „Avondpost" schrijft nu naar aan
leiding hiervan het volgehde:
„Deze verklaring is in meer dan één
opzicht merkwaardig. „In de gegeven om
standigheden" doelt natuurlijk op de con
ferentie en de aanwezigheid van zooveel
gedelegeerden, waarbij dan in de eerste
plaats aan de gedelegeerden uit België
moet worden gedacht.
Maar het feit, dat de burgemeester
zou hebben te oordeelen over het belang
van het land, geeft meer te denken. Een
Jftirgemeester toch beperkt zich ambte
lijk tot het belang van zijn stad. Wanneer
hij dus den heer Gillissen machtigt te
verklaren, dat het optreden van dr.
Borms niet in het belang van het land
wordt geacht, dan ligt het voor de hand,
dat hij hier de spreektrompet is van de
regeering.
Ernaar wij uit bevoegde kringen ver
nemen, zou dan ook inderdaad een wenk
van den heer Jaspar aan deze aangele
genheid niet vreemd zijn.
De directie van het restaurant „De
Twee Steden" heeft thans ook harerzijds
haar zienswijze kenbaar gemaakt.
De directie van het restaurant verkeer
de in de meening, dat bedoeld werd een
lezing1 -ever een of ander onderwerp, op
het terrein eener Reis vereniging liggend
doch verwachtte niet dat dr. Borms zou
optreden, waardoor de bijeenkomst
eenigszius een politiek karakter kreeg.
De directie verwachtte een grooten
toeloop en achtte daarvoor haar zaal
minoer geschikt.
Naaat dit besluit genomen was, kwam
het vorzoek van den burgemeester in om
de zaal niet beschikbaar te stellen. De
directie heeft tien geantwoord, idat harer
zijds deze zaak reeds beslist wa, geheel
los van de argumenten van dte burge
meester.
Mr. Patijn heeft zich vervolgens in
verbinoiing gesteld met Amicitia.
Daar de directie van „De Twee Ste
den" zich door de voorstelling van za
ken, door de R.K. Reisvereeniging gege
ven, in haar goeden naam ten zeerste ige-
schaad acht. zal zij deze vereeniging
rechtens aanspreken en vergoeding
eischen voor de geleden moreelé schade.
NEDERLAND EN BELGIE.
Naar de corresp. van de N. Roti. Crl.
uit de beste bron verneemt, hebben,
tijdens de conlerenlie te 's-Gravenhage,
tusschen de Nederlandscne e-n Belgische
ministers van buitenlandsche zaken, wis
selingen van gedachten plaats gehad be
treffende den stand der tusschen de bei
de landen hangend genieven vraagstuk
ken. Op enkele detailpunten na blijkt
-men het terrein der algemeenheden niet
te hebben verlaten. Een dezer detail
punten gold de kwestie der door den
Gentschen handel verlangde nieuwe zee
sluis te T e r n e u z e n en de daarmee
verband houdende gelijkstelling dezer
Nederlandsche haven met de Belgische
havens, voor wat de Belgische spoor
wegtarieven betreft. Van beide zijden
werd deze Kwestie met welwillendheid
onder het oog genomen maar van ee.nig
tastbaar reslutaat is te Brussel te be
voegd er plaatse niets bekend.
Ook in de Woensdag gebonden Ka
mercommissie voor buitenlandsche za
ken kwamen de Nederlandsch-Belgische
betrekkingen, Dij de voorlezing van het
verslag van -den rapporteur, oud-minis-
ter-president prof. Poullet, over dë be
grooting voor 1930. even te berde. In
dit verslag werd o-.m. ïuet voldoening
nota genomen van de verklaring, door
minister Hijmans onlangs gedaan, betref
fende een geleidelijke verbetering der
betrekkingen met Nederland. Op de so
ciaal-democratische leden na die zich,
cru oppositioncele redenen, van stem
men onthielden, werd het verslag dooi
de oemmissie goedgekeurd.
GEOPEND VAN
0 Jli llOVM.-5N.M; SNM.-IONM.
awml «i'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
(Ingez. Med.)
MORGEN
OPENING
ZEELAND.
Gewetensgeld wegens te weinig be
taalde inkomsten- en vermogensbelas
ting, is ontvangen door de ontvanger te
T e r n e u z e n f 228.52 en door den in
specteur te Middelburg f 176.47 en
bij! den ontvanger -der successierechten
te MiddePburg f 293.56.
Tot plaatsvervangend arbeiderslid
,Van den Raad van Arbeid alhier is
benoemd de héét" J. J. de Meij 'le Vlis
singen, in verband met het tussChentijds
uittreden van dcil heer L. van ITattum
aldaar.
MIDDELBURG,
Hedenmorgen omstreeks half twaalf
ging het bericht door de stad, dat een
uitslaande brand was uitgebroken in het
registn tien ureau aan de Lange N oord-
stra,at. De auto-spuit reed uit en plaatste
zich in den' kortst denkbaren tijd; aan
de gracht om zoo no-odig door de ach
terpoort den tu,in en zo-o het perceel
te kunnen bereiken. Dit bleek gelukkig
niet meer noodig te zijn, want intusschen
was het vuur. dat alleen nog in den
keukenschoersteen woedde, met mini-
raaxen en emmers -water gestuit. Spoe
dig reed de autospuit weder naar de !ga-
n-age terug.
Ook de motorspuit no. 1 was er bij.
Hedenmorgen heeft de groote kLok
in den Abdijtoren eenigen tijd geluid.
Het betrof hier alleen een proef van de
herstellingen, die aan de stellingbinlen
en aspotten heeft plaats gehad. Men
wilde zich overtuigen of de klok a.s. Zon
dag na enkele weken van rust de 'kerk
gangers weer ter kerk kan roepen.
Dinsdagmiddag heeft de N.V. Mar
garine- Verkoopcentrale van Rotterdam
met Blue Band een kookdemonstratie
en filmvoorstelling -gehouden voor de
afd. Middelburg der Nederlandsche Ver
eeniging van Huisvrouwen.
Mejuffrouw van Zetten, de bekwa-mc
propagandiste hield een interessante cau
serie over de fabricatie, van Blue Band.
Er werd biefstuk mede geb-aken. die de
leden aangeboden werd en allen uitste
kend s-maakten. I-n de pauze werd er
cake gepresenteerd en twee taarten wer
den onder de aanwezigen verloot. ,Een
mooie leerzame film leidde -de dames
door de verschillende werkplaatsen dei-
fabriek en loonde de hygiënische be
reiding van den Blue Band van af de
vermenging der grondstoffen (planteri-
oliën, dierlijke vetten en melk) Lot dat
zij machinaal verpakt in kisten naar de
leveranciers gezonden werd.
De opkomst was maar gering.
Ter aanvulling op het bericht van
gisteren kunnen wij melden, dat de kaar
ten voor den Clinge Doorenbos-avond,
uitgaande van de afdeeli-ng van de Ned.
Handelsreizigersvereenigtag te verkrijgen
zijn bij de heeren M. Vaanc, Rptiend', ka
de 248 en P. "W. de Vries, St. Pieterstr.
64.
Namens de 90-jarige mej. S. Koster
Koster wordt ons verzocht het bericht
'van gisteren, in zooverrre te herroe
pen ,dat zij niet i-n behoeftige omstan
digheden verkeert, -dank zij; de goede zor
gen der Israëlitische gemeente.
Uitvoering „Looit den Heer."
De gemengde zangvereeni.ging van 't
Zand (gem. Koudekerke) „Looft den
Heer" heeft met de uitvoering gister
avond in de Concertzaal alhier getoond
mee te tellen in de rij! der koren; in
stacl en omgeving. Onder leiding van haar
directeur, den heer J. W. Bommeljé gaf
zij een goed gekozen programma, dat ze
goed toonde te beheerschen. Zoo het
volkslied van '1- F. Egmond, O kindeken
klein, van Julius Röntgen; een paar
composities van Catharina van Rennets:
gedichten van Gezelle („Als de ziele luis
tert", en „Gij badt op eenen berg al
leen"). Het aardige „Het Liedje van den
Boer", van Leo Mens, de juichende „Len
tezang" Y.an J- N. Bosch en de teere
kersLliedjes, „Nu zijt 'wellekomme",
„Een kindeke geboren" van Julius Rönt
gen, en vele anderen. Ook enkele soli's
toonend dal dit a capella koor (een en
kel lied werd met orgelbegeleiding) ge
dongen) over krachten beschikt waar
't verder op kan bouwen. Het publiek
dat Ide Concertzaal geheel vulde bleek
zeer ingenomen met de geboden presta
ties, en gaf (gul zijn bijval ook bij de
de bloemhulde aan den directeur ten
een der da-mesieden.
Ds. ten Kale opende en sloot de uit
voering met gebed, sprak aan het slot
een woord van hulde en dank namens
allen en hoopte de zamgvereeniiging spoe
dig in Koudekerke zelf te hooren.
VLISSINGEN-
- Betreffende de staringen in het
trambedrijf tusschen Vlissingen en Mid
delburg vernemen wij nader, dat het
hier een min :f meer merkwaardig ge
val betreft, hetwelk zelden voorkomt,
nl. was de .geheele bovenleiding door
de laatste stormen bedekt met een
laagje zout. Toen daarop een zware mist
kwam, werden de isolatoren geleidend
en begonnen hier en dkar door te slaan.
Zoodra echter een isolator hersteld was,
sloeg een tweede door, zoodat al de
krachten p de lijn Vlissingen -Middel
burg geconcentreerd werden, terwijl op
de lijn Slrd—Station een autobus dienst
deed. De mist verdween en het door
slaan hielo op. Fen paar jaar geleden
heefl do Haagsche tram door hetzelfde
euvel de lijnen naar Sclieveningen niet
kunnen beaienen.
Het is hier een gelijk geval als in
dezelfde dagen te' Rotterdam voorkwam,
namelijk net sloren der lelefoonleidin-
gen m de buitenwijken door zout.
Het vliegtuig, van de Kon. Lucht
vaartmij., dal gisteren uit Engeland naar
ons land is vertrokken, is wegens mist
alhier geland. Passagiers en post gingen
per trein verder.
WALCHEREN.
Gemeenteraad van N.- en St. Joosland.
Maandag hield de Raad dezer ge-
meeenle een openbare vergadering.
Het Comité dat destijds getracht heeft
verlaagde eiectriciteitsprijs te krijgen ver
zocht een 'bijdrage in de daarvoor ge
maakte onkosten van f 5.58. Op1 voor
stel van B. en W. werd besloten idiei te
verleenen.
De stichting' Maatschappelijk Hulpbe
toon verzocht wederom om lid te worden
tegen betaling van f 10 of zoo 'mogelijk
'bij vele aansluiting 'van f 5 per jaar.
Evenals de vorige maal stellen B. en
W. voor hiervan geen lid te worden. De
Raad ga,at hiermede acooord.
De R. K. Volkszaiigvereeniging1 te
Utrecht verzocht een subsidie van f 10.
Op voorstel van B. en \V. werd be
stelen geen subsidie te verleenen.
De Vereen, yoor Chr. L. O. alhier
verzocht een voorschot op de vergoe
ding ex art. 101 der L. O.-wet voor 1930
van f >700 wal werd ingewilligd.
Als leden der Commissie van Toezicht
"óp bet L. O. werden herkozen de, !hee-
,ren. C. M. Roozemond en L. T. Voge
laar. Met lien waren aanbevolen de hee
ren C. Brakman en J. Dingemanse. Als
leden der Werklcosheidcotnmissie wer
den herkozen als werknemer de heer
C. Klap Gz., als werkgever de heer L.
T. Vogelaar; en als lid van het Gemeen
tebestuur de heer jl. Watlel. Met hun
waren aanbevolen resp. de heeren A.
Meulmeesler, J. J. Mesu en F. P. Pol
derdijk.
Over de werking der voornoemde com
missie werd nog al uitvoerig van gedach
ten gewisseld, naar aanleiding1 van de
rneeniug van den heer Pompte, dat de
Commissie meer actief kan optreden, het
geen door de Commissieleden werd ont
kend en ook niet noodig geacht werd
in deze gemeente, j
B. en W. stellen voor om voor Me ge-
mentewerkman een nlieijas en oliebrceks-
pijpeh te koopen, opdat hij bij regen
achtig weer meer op de wegen kan wer
ken. Kosten f 10.50. De Raad kon zich
daar niet mede vereenigen en meende
dat hij die kleedingstukken, evenals de
andere arbeiders zelf kon aanschaffen.
B. en Wi. merkten hierbij nog dfi "dat
