Oe XXe Eeuw.
SI
JJrouinriale ifceuuisrhe
STER-TABAK
XARPETTES
ir alle
No. 16
Dit nummer bestaat uit 2 Bladen
EERSTE BLAD
SPORT
ONDERWIJS
;en
in con-
land,
urg,
len
pstieken
ïwezig.
courant.
ki2
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
T elef oonnummer s
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer-dan 5 regeU
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" o!
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
MAANDAG 20 JANUARI 1930
173e Jaargang
Vredesbevordering door
objektiviteit.
Het probleem van oorlog en vrede
wordt niet beslist door ontwapenings
conferenties, protocollen en verdragen.
Althans in eerste en laatste instantie
niet al kunnen ook deze zaken hun
nut hebben.
Maar de feitelijke beslissing wordt ge
veld in de hoofden en de harten der
menschen: daar ligt het zwaartepunt en
daarom kan de vredespropaganda op on
ze hartelijke instemming rekenen. Wan
neer onze dikwijls niet ten onrechte
veelgesmade beschaving het eens zoo
ver brengen mocht, dat zij volledig in
zag: de methode om menschen bij milli-
oenen te vermoorden is niet de weg om
uit te maken, wie het bij een geschil bij
't rechte eind heeft dan waren we er,
en de ombouw van kruisers tot politie-
en opnemingsvaartuigen, het omsmeden
der zwaarden tot sikkelen, was nog maar
een simpele uitvoeringsmaatregel van
wat in het geestesleven des volks tot
onwrikbare werkelijkheid geworden
was.
Evenwel: voor men tot deze inzichten
zal kunnen geraken, dient er nog heel
wat te gebeuren; de fundamenten moe
ten nog gelegd worden. Wat thans nog
een der grondslagen van den voortdu-
renden volkerenhaat is: de partijdige op
voeding en voorlichting der jeugd en
jongeltngsschap, die het eigen vaderland
als dengene, die altijd het recht aan zijn
kant had, leert beschouwen, en die af
geeft op „onbetrouwbare Belgen", „hard
nekkige Engelschen" en „machtwellusti-
ge Duitschers" ge kunt deze woorden
ook, ad libitum, onderling verwisselen
dat moet veranderen en verbeteren.
Er moet komen een objectieve geschied-
schrijverij, een geschiedenis-leer die de
zaken niet van het eng-nationale, maar
van het supra-nationale standpunt be
schouwt. Dat behoeft gansch niet uit te
sluiten het kweeken van liefde en eer-
b.ed voor on3 vaderland en onze voor
ouders: er is genoeg om trotsch op te
zijn. Maar rustige objectivieteit, eerlijke
inlichting over motieven en argumenten
van den anderen kant, dat zal de geesten
der jongeren voorbereiden tot, en ont
vankelijk maken voor, het in den aan
vang dezes geschetste inzicht: dat ook
in zaken van staat tegen staat recht bo
ven macht moet gaan.
In bovenstaande richting wordt al ge
werkt; men streeft er b.v. reeds naar,
onwaarheden weg te werken uit geschie
denisboeken in andere landen. Men
mocht in Nederland zelf echter óók wel
eens nagaan, of er hier in eigen land nog
niet wat op te knappen valt. Worden de
kindertjes op onze sekte-schooltjes b.v.
ook niet wel eens wat veel opgevoed in
eenzijdigheid, opdat, of in elk geval zoo
dat, zij later, als volwassen mensch, hun
mede-Nederlanders van anderen geloove
min of meer als „altegaar slechte men
schen" zullen leeren zien?
De eenheid boven de verdeeldheid is
hier wel eens zoek!
In Tsjecho-Slowakije is de bovenstaan
de quaestie, naar de Praagsche corres
pondent van de N. R. Crt. meldt, in het
parlement aan de orde geweest. Daar
hebben 22 Duitsche en Hongaarsche af
gevaardigden een interpellatie gericht
tot den minister van landbouw, Bra-
daatsj, met betrekking tot een leerboek
voor hoogere landbouwscholen, dat voor
het onderwijs in de aardrijkskunde is be
stemd, en dat wordt uitgegeven door 't
ministerie van landbouw.
Het leerboek bevat, volgens de inter-
pellanten, merkwaardige gegevens om
trent de buurstaten, die opgediend wor-
^en. ®en vorm, die van gemis aan ob
jectiviteit frappante bewijzen geeft. Zoo
kan men lezen:
„Oostenrijk. Neder-Oostenrijk heeft
een sterke Tsjechische minderheid, die
steeds een harden strijd met de germa-
nisatie heeft gevoerd.. Te Weenen wonen
300.000 Tsjechen, voor wier onderwijs
onvoldoende is gezorgd. De staat ge
raakte in een wanhopigen toestand door
eigen schuld, moedwillige nalatigheid en
passiviteit. Naast luiheid is de groote
spilzucht van zekere kringen der be
volking en de algemeene drankzucht de
groote fout. Weenen is een stad van blij
de ruchtigheid: het groote plezier be
stond altijd in het hoonen van de Tsje
chen.
Hongarije. Totdus verre had de adel 't
groote woord: hij was egoïstisch, reac
tionair, driest en onbeschaamd.
Polen. De Polen zijn hartstochtelijk
katholiek. De adel, die even zelfzuchtig
is .als in Hongarije, was ook hier de lei-
dende'kaste. die het volk er onder hield.
Het drukken van banknoten was langen
tijd de voornaamste bron van inkomsten,
evenals in Oostenrijk, Duitschland en
Rusland"
Wij betreuren het, dat het boven
staande slechts enkele Duitsche
en Hongaarsche afgevaardigden
aanleiding tot interpelleeren gaf; zijn
er geen hoogstaande Tsjechen, die ge
voelen, dat dit verregaande gebrek aan
objectiviteit in historische en economi
sche beschrijvingen van nabuurstaten,
ten zeerste te veroordeelen is?
O
Slechts rustige objectiviteit kan den
bodem vormen voor een echt supra-na-
tionalen volkeren-zin!
„Waar kan ik U meer
hebben gezien?''Gij
vergist U, ik ken U niet,
maar wij rooken beiden
Door den heerlijken geur
hiervan, meent gij een
vriend te herkennen."
Poëzie is een kracht in den mensch.
Jan Ligthart.
DaoanaaaBDDC □aascnpDiaa
(Ingez. Med.)
ZEELAND.
VrJgens mededeeling van Ged. Sta
ten zijn in 1929 in Zeeland geen mark
ten ingesteld, veranderd of afgeschaft.
MIDDELBURG.
K i{IjÏS! m. »!£T. HUW ill
Vragen aan B, en W.
De heer A. Jeronimus, lid van den ge
meenteraad, heeft den gemeenteraad
voorgesteld de volgende vragen tot B.
en W. te richten:
1. Zijn B. en W. niet van meening,
dat, waar uit de geschiedenis blijkt, dat
waar de Staat der Nederlanden zich niet
afzijdig heeft gehouden van betaling en
onderhoud der brandbluschmiddelen in
Middelburg (spuit L, aanschaffing en on
derhoud door den Staat) voor de toe
komst, bij moderniseering dier weermid
delen, doorvoering van dit gevolgde be
leid mag worden verzocht?
2. Zoo ja, welke maatregelen zijn of
zullen te dezen aanzien genomen wor
den?
3. Zijn B. en W. bereid de overeen
komst over te leggen, waarbij de aan
schaffing, onderhoud en bediening der
tegenwoordige spuit L zijn geregeld?
4. a. Is de bewering van het bestuur
over de brandweer in zijn rapport van
12 December j.L, uitgebracht aan B. en
W., dat „reeds jarenlang een 6-duims
waterleidingbuis als dwarsverbinding
van Blindenhoek naar Dam zou zijn toe
gezegd", juist?
b. Zoo ja, door wien en wanneer is
deze toezegging gedaan?
c. Zoo ja, waarom is aan de toezegging
geen nader gevolg gegeven?
Ter toelichting dient, dat een der
handspuiten met slangenwagen geplaatst
is in de Abdij, dus vlak bij de Rijksge
bouwen, en dat die gemerkt is L en in
den volksmond, ten rechte, „de rijks-
spuit" wordt genoemd.
De volgens het Bestuur over de brand
weer toegezegde 6-duims buis zou loo-
pen door de Abdij, en deze zou dus van
groote beteekenis zijn voor de bescher
ming der Abdij, waar zooveel rijksge
bouwen van groote historische en archi
tectonische waarde zijn gevestigd.
Een der perceelen, die bleven staan,
maar die toch in ernstige mate van den
brand op 7 December hebben geleden,
is dat waar de heer Piet Mulder zijn
café Centraal drijft. Hoe ernstig de be
schadiging ook geweest is, toch is er
veel behouden gebleven en de heer en
mevrouw Mulder uitten heden bij ons
bezoek aan het gerestaureerd café met
vergaderzaal, hun dankbaarheid voor de
hulp, ook van vele onbekend gebleve-
nen, ontvangen. Het café is na de res
tauratie met de eikenhouten lambriseé-
ring, het passende behang, de nieuwe,
mooie verlichting, de geheel vernieuw
de meubileering en nieuwe billards er
ten slotte nog zeer op vooruit gegaan
en o.a, de velen, die zeker Woensdag
avond de billardséance van mej. L.
Schrier komen bijwonen, zullen zich in
het gezellige verblijf nog meer op hun
gemak voelen dan vroeger.
In 'n verslag in de Medemblikkcr
courant over een op Maandag' 13 dezer
te Medem'blik gehouden feestavond le/.en
wij o.a.:
Zeer werd op prijs gesteld' de mede
werking van hel Middelburgsch „Een
dracht Trio". Op meesterlijke wijze
bracht de heer P. L. van Overbeeke
verschillende mooie en moeilijke viool
solo's ten gehoore, uitnemend begeleid
door het pianospel van dón heer J.
Jesayes. Onder ademiooze stille werd
van hun spel genoten en aan het applaus
kwam vooral na de laatste no.'s (Ünga-
rische Tanz no. 5 en Ozardasi) haast
geen einde. En toen nog bovendien de
beide heeren werden verrast door de
aanbieding van een palmtak, betuigden
zij van hun kant huqne erkentelijkheid
door een extra-nummer ten gehoore te
brengen. En verder. Het hierna volgend
bal was zeer geanimeerd. De heeren Van
Overbeeke, Jesayes en Huybrochtsen
(cello-jazz) zorgden hierbij voor prettige
en opgewekte muziek en werden na
elk no. dankbaar toegejuicht.
Gisterenavond had een ongeveer
13-jiarige jongen, die op dé Markt aan
het spelen w|as, het ongeluk te vallen
en daarbij zijn been te breken;. De jongen
werd naar het gasthuis overgebracht.
VLISSINGEN-
liet is den laats'ten tijd meermalen
Sukkelen met* de eleclrische tram. Her
haaldelijk komen verkeersstoringen voor
zeer ten ongerieve van het publiek en
veoral van hen, die van de tram gebruik
maken cm hun werk te bereiken of re
kenen ijp aansluiting met andere ver
keersmiddelen, met name de Provinciale
booten.
De storingen worden veroorzaakt dtoor
kortsluitingen in de bovealcidlinlg, die pu
bijna 20 jaar dienst doet en alleen voor
een gedeelte is vernieuwd. Niet alléén
op de lijn Vlissingen—Middelburg,' maar
ook op de stationslijn wordt van een en
ander last ondervonden en zelfs moest
men verleden week er toe overgaan in
den stationsdienst met autobussen te
voorzien.
Het) is te hopen, dat spoedig afdoen
de maatregelen worden gienomen om
deze sloornissen te voorkomen, zulks in
het belang van het reizend publiek.
WALCHEREN.
De molen te Vrouwepolder afgebrand,
Zendagavond, toen de molenaar de Vis
ser te Vrouweplolder reeds' te bed lag,
werd hij gewaarsefhuwd dat zijn molen
in brand stond.
H"ewel de brandweer spoedig t ter
plaatse was kon deze houten molen niet
meer gered worden. Wjel zijn de belen
dende gebcuwen behouden. Veel graan
en meel is verbrand. De oorzaak is
onbekend. Assurantie dekt gedeeltelijk de
schade.
m
u
Wie kende niet den molen vftn Vrou
wepolder i Wie stond niet menigmaal sa
men 'Op den dijk bij Veere, in 'stille aan
dacht voor dé teere schoonheid van zee
en duinen, voor het kleine torentjje van
Vrouwepolder, met vlak er naast, deco
ratief, de molen. Helaas.... hij is niet
meer. Een verlies, een groot verlies
voor ons mooie Walcheren.
ZUID-BEVELAND.
DE GESTRANDE „RHEINFAHRT".
HANSWEERT. Hedenmorgen is men
begonnen met een deel der lading steen
kolen uit 't gestrande sleepschip „Rhein-
fahrt 103" over te slaan in andere vaar
tuigen, Zaterdagavond is het, naar wij
aan de „Maandagmorgen" ontleenen, na
een gedeelte der lading gelost te heb
ben, gelukt, het schip vlot te sleepen en
in den polder omhoog te zetten.
Hét schip is driemaal gebroken. De
„Dorus Rijkers" ligt langszij te pompen.
Het averijschip „Disponibel", schip
per Meijer, is met noodreparatie door dé
sleepboot „Dorus Rijkers" naar Antwer
pen gesleept,
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
De op de boet ontvluchte arrestant.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
Betreffende het ontvluchten van een
arrestant tijdens het vervoer van Terneu-
zen naai* Vlissingen met de Provinciale
boot, wordt de mogelijkheid naar voren
gebracht, aat hij zich tijdens zijn bezoek
aan de W|.C. daar heeft verkleed in (vrou-
wenkleeren, die er door hem bekende
medereizigers waren gedeponeerd. Zoo
zou het 'mogelijk zijn, dat hij van boord
is gekomen. Hierbij blijft dan zeker nog
wel de vraag over hoe hij aan leen kaiajNje
is gekomen, want de controle bij het
verlaten van de hoot is scherp en het
aantal 'passagiers op deze lijn is niet groot.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
HOOFDPLAAT, Alhier brak brand
uit in het schuurtje, toebehoorende aan
P. Pr. De brandweer was spoedig ter
plaatse. Het mocht gelukken het zich
in het schuurtje bevindende vee in vei
ligheid te brengen. Het gebouw brandde
tot den grond af.
Oudheidkundige vondst te Sluis.
SLUIS. De Br. Courant meldde, dat
hij de werkzaamheden aan de rioleering"
alhier een groen kannetje is gevonden,
dat na onderzoek een zg. „Jacoba-kan
netje" bleek te zijn. In dat kan/netje zat
een rolletje (papier) perkament, dat rond
een ander papier gewikkeld zat, op welk
papier de volgende woorden staan: ..per
ordonnantie van d'heer hendierick Mon-
leus begraven in de Ifoovinghe van Bar-
thlomeus duaghter dieses huijs
twaalf apo-s til lores des Goddelijcke
woords en de conslwer'kedezer SLede
Sluijs den XIII miaij 1601. Corneiis Rub-
bert."
Men vraagt zich af of deze vondst in
verband kan slaan met aldaar loopendc
geruchten, als zouden le dier plaatse ter
voorkoming van vernielinjg tijdens den
beeldenstorm twiaalf massieve gouden
beelden onder den gronjdi zijn gestopt,
waarvan later geen spoor inteer is onl
dekt. Het document z,al ter onderzoek
aan een oudheidkundige worden, opge
zonden. i <T9.
AXMINSTER&TAP SBELGS
I'. UW I IU
HARINSPLAAÏS MiOOSLBURG
UITSLUITEND 20- 30 JAN.
(Ingez. Med.)
Geslaagd voor het diploma boek
houden van Mercurius, de heer' II. Ligt
hart Schenk te V 1 i s s i n gen,
Als onderwijzer is aan de Chr
School tc Kapelle—BiezeJinge benoemd,
de heer P. Bostelaar te Souburg.
Geslaagd voor het Federatie-examen
boekhouden (Mercurius) de lieer J. G.
van Willegen le Kapelle.
Benoemd lot onderwijzeres aan de
•jjbijz. school (Wilhelminaschool) te Dor
drecht mej. I. Telb de Visser te Pernis
vroeger te Schor e.
Benoemd lot onderwijzer aan de
Hervormde school Le Ieirseke, de heer
S. A. Doolaarl le Haarlem.
Geslaagd voor liet Federatie-
examen (Mercuriusdiploma) boekhouden
de heer P. Risseeuw le Gr o e de.
Te Weltevreden slaagde voor de
examens boekhouden en Javaansche taal
onze vroegere stadgenoot de heer H. H.
Dalman thans B ank-adminjsLra te ur te
Toeloengagoeng.
Nog niet ontcijferd.
LOOP DER BEVOLKING.
Op 31 December 11928 lelde de be
volking van Oostburg 1291 m. en
1382 v., totaal 2673; er vertrokken 107
m. en 107 vr. terwijl overleden 24 m. en
21 vr. aldus eene vermindering van 131
m. en 128 vr.. totaal 259, er vestigden
zich in de.gemeente 92 m. en 98 .vr.
samen 190 en geboren werden' 21 m. en
25 vr, samen. 46, alzoo eene vermeer
dering van 113 m. en 123 vr. totaal
236; de bevolking telde dus op 31 'Dcc.
1929 in totaal 1273 ml en 1377 of 2650
zielen; vermindering 23 inwoners
Mej. J. van der Weel, vroegjeir
alhier, thans onderwijzeres te Zuijlen,
is als zoodanig benoemd bij het openbaar
onderwijs te Utrecht.
Voetbal.
ZeelandiaT.A.C. 22.
Het talrijk publiek, dat voor dezen
wedstrijd was opgekomen, heeft gister
weer eens genoten van een mooien en
spannenden strijd. Evenals onze andere
tweede klasser hier ter stede, is het ook
Zeelandia gelukt den a,s. kampioenen één
puntje te ontnemen. We kunnen hier nog
aan toevoegen, dat T. A. C. met den
uitslag tevreden mag zijn.
Als de heer Groffen, die correct leid
de, laat beginnen, trekken beide ploegen
direct goed van leer. De T. A. C. ers
spelen technisch beter dan onze stadge-
nooten. Vogel krijgt echter al spoedig
een kans, doch zijn schot gaat via den
paal uit. Fraai en vlug trekken de gas
ten dan ten aanval, doch de groen-zwar-
te verdediging houdt stand. De aanvallen
van Zeelandia zijn geenszins ongevaar
lijker dan die der gasten; zij leveren het
achtertrio dikwijls moeilijkheden. Zoo kan
Matthijssen als Vogel op zijn doel komt
afgestormd, nog juist door tijdig uitloo-
pen, redden. Een gevaarlijke uitval van
T. A. C. wordt na goed combinatiespel
met naast schieten van den links-binnen
besloten. Tien minuten voor de rust krijgt
de linksbinnen weer een kans en hij doet
het nu beter door het leer in het doel te
plaatsen, 01. Het spel blijft gelijk op
gaan. Zeelandia zet enkele aanvallen op
touw, doch de backs der gasten zijn op
hun qui-vive. Vos wacht even te lang
met wegwerken, waardoor de linksbin
nen der gasten een kans krijgt; het schot
gaat echter naast. Boor schiet dan nog
een keer op korten afstand in Mondeel's
handen. Dan is het rusten.
Na de hervatting treedt T. A .C. even
overrompelend op, doch spoedig krijgen
we weer hetzelfde aantrekkelijke spel te
aanschouwen als vóór de rust. Het duurt
niet lang of Janusse weet 'n voorzet van
Oiling in te koppen. 11. Snelle uitval
len volgen nu over en weer. Bij één
daarvan glipt de midvoor van Zeelandia
ineens naar voren om Matthijssen met 'n
verradelijk schot het nakijken te geven.
21. De uitvallen van T. A. C. blijven in-
tusschen gevaarlijk. Boor schiet een keer
juist naast. Men denkt een derde doel
punt voor Zeelandia te zien maken, doch
rechts- en linksbinnen loopen elkaar in
