^Proiunciale ifeemusrhe
No,
DINSDAG 14 JANUARI 1930
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit
Twee Bladen
EERSTE BLAD
Een goede Brandweer
in een Provinciestad
BINNENLAND
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" öf
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
35SS
11
Na de Zaterdag j.l. gepubliceerde be
langwekkende en deskundige beschou
wingen over de reorganisatie onzer
brandweer, van de hand van den heer
Roelofsen uit Delft, lijkt het ons dien
stig hier nog een en ander te vermelden
omtrent een voortreffelijk georganiseer
de brandweer in een provinciestad, welke
naar inwonertal geheel en naar bouw
trant ten deele met Middelburg te verge
lijken valt: de Zutphensche brand
weer.
Wij doen dat niet, om den indruk te
vestigen, als zoude Zutphen nu de eeni-
ge stad van om en de bij 20.000 inwoners
zijn, die een goede moderne brandweer
heeft daarvan is geen sprake. Maar wij
weten toevalligerwijze uit eigen aan
schouwing hoe de brandweer daar is ge
organiseerd en dat zij snel en goed werkt
daarom worde hier van die organisatie
en deszelfs materieel een en ander ver
meld.
Voorop worde gesteld, dat, wat open
water betreft, Zutphen min of meer op
een lijn staat met Middelburg alleen
dunkt ons dat eerstgenoemde stad des
zomers als regel over meer open water
zal beschikken (behalve wanneer bij
droogte de Berkel leeg is). In de oude
stad zijn de huizen er over 't algemeen
minder groot en hoog dan hier ter stede,
terwijl, ten aanzien van de hulpverlee
ning uit andere gemeenten, in geval van
catastrophale branden, Zutphen minder
geïsoleerd ligt dan Middelburg.
9 9
De brandweer is in Zutphen niet altijd
zoo goed geweest als zij thans is: een
organisatie, die gansch niet meer op de
hoogte van haar tijd was, heeft het des
tijds mogelijk gemaakt, dat het oude Wijn
huis aan de Groenmarkt, met zijn sier
lijken en karakteristieken toren, der
vlammen prooi werd. Gelukkig is dat ech
ter herbouwd geheel zooals het vroeger
was (doch veiliger tegen brand!) en ook
een klokkenspel is er weer in aange
bracht, zoodat door eendracht en burger
deugd hersteld werd, wat door het vuur
teloor ging.
En na dien Wijnhuistorenramp de
zwarte bladzijde in Zutphens geschiedenis'
zooals 7 Dec. 1929 dat nu is in de his
torie onzer stad werd den heer A.
Wilbrenninck verzocht, de reorganisatie
van Zutphens brandweer ter hand te ne
men:*) als oprichter en commandant van
de vrijwillige brandweer te Dieren had
deze reeds van zijn kunde en doorzicht
ter zake doen blijken.
Mede dank zij de flinke hulp van ver
schillende brandmeesters die thans met
den commandant en ondercommandant
den dusgenoemden Brandraad vormen
is toen de tegenwoordige Zutphensche
brandweer tot stand gekomen, waarvan
een beschrijving hier moge volgen.
Aan het hoofd der brandweer staat één
man: de commandant; een eenvoudige,
maar niettemin voldoend opvallende uni
form maakt het, als er brand is, een ieder
mogelijk, dadelijk hem, die het commando
voert, te onderk°~"~~
.-isvnuvn, jt_ftc vvnnimuuauv; 1
een man van ervaring, is technisch onder
legd en hij vervult geen.andere functie;
tegen een zéér matige vergoeding wijdt
hij zich geheel aan zijn taak.
Ondercommandant, eveneens door zijn
uniform kenbaar, is de directeur der ge
meentelijke gasfabriek en -waterleiding.
Met 5 door B. en W. aangewezenen uit 't
korps opperbrandmeesters (vrijwilligers)
vormen zij tezamen den reeds eerder ge
noemden Brandraad, een college, dat in
de Brandweerkazerne elke week verga
dert en dan leerzame besprekingen houdt
over de brandveiligheid der stad, die hun
allen lief is.
Deze opperbrandmeesters zijn, in te
genstelling met de opvatting van den heer
Roelofsen, die in de eerste plaats aan ge
meente-ambtenaren denkt, vrijwilligers,
ten deele wel, ten deele niet technisch on-
De oude brandweer heeft den dag
na dien brand haar ontslag bij het ge
meentebestuur ingediend.
derlegd: hoofdzaak is hun interesse en
enthusiasme voor de taak, die zij vrijwil
lig op zich namen. Dat slechts rijpe er
varing op brandweergebied hen in staat
stelde, tot opperbrandmeester en lid van
den Brandraad op te klimmen, spreekt
overigens vanzelf.
Het materieele centrum der Zutphen
sche' brandweer is de aan een rustig en
voldoende ruim plein gelegen brandweer
kazerne of hoofdpost: een nieuw opge
trokken en naar de eischen des tijds in
gericht gebouw, ongeveer in het mid
den der stad. Het bevat beneden een
ruime garage voor het materieel, daar
naast een werkplaats met smidse voor
het straks te noemen vaste per
soneel, en boven een woning voor een
der vaste brandwachts; verder is er nog
'n kantoor met vergaderlokaal voor het
houden van bijeenkomsten, het geven
van instructiecursussen verbandlessen
en wat dies meer zij. Het gebouw is
electrisch verlicht en de garage wordt
verwarmd door middel van brandvei
lige gasradiatoren.
Het materieel van de Zutphensche
brandweer bestaat uit;
1 automobielspuit van 1500 minuutli
ters;
1 motorspuit van 600 minuutliters,
dienende als reserve, en als hulp bij
groote branden;
1 driedeelige mechanische ladderwa
gen;
1 automobiel-gereedschapwagen, te
vens dienende als tractor.
De laatstgenoemde wordt gebruikt
tot het vervoer van slangen, manschap
pen, verbandkist. spring- en redzeilen,
enzoovoorts.
Verder zijn in de kazerne nog onder
gebracht een brancard, de rookmaskers,
verschillende ladders, enz.
De kazerne of hoofdpost heeft 3 brand,
wachts als vast personeel: in de aller
eerste plaats zorgen deze voor hun
brandweerwerk. maar, nademaal zij be
kwame vaklieden zijn (1 schilder en 2
smeden) doen zij nog heel wat werk voor
andere takken van gemeentedienst ook.
Men mag rekenen, dat ze met hun drie-
en het tractement van een hunner wel
weer „terugverdienen".
Overdag zijn er een of twee brand
wachts steeds in de kazerne, des nachts
wordt de telefoon overgeschakeld op
den vasten brandwacht, die boven de
kazerne woont: deze kan de eerst noo-
dige alarmeeringsmaatregelen nemen en
het klaarmaken van de autospuit aan
vatten.
Deze automobielspuit, het hoofdbrandr
bluschmiddel van Zutphen, heeft 1 op
perbrandmeester, 2 brandmeesters en 8
geüniformeerde brandwachts.
Verder is de gemeente verdeeld in 8
secties en in elk van deze secties staat
een goed uitgeruste slangenwagen, elk
met 1 opperbrandmeester, 2 brandmees
ters en 5 manschappen.
Commandant, ondercommandant én
opperbrandmeesters hebben van gemeen
tewege een telefoonaansluiting.
Een belangrijke functie vervult nog
de controleur der brandveiligheid, be
last met het preventieve toezicht op
schouwburgen, bioscopen kermistenten
en al dat spul, fabrieken, opslagplaatsen
van hooi en stroo, bewaarplaatsen van
benzine en petroleum etc. Men kan zeg
gen, dat daardoor vele branden, reeds
vóór zij zijn uitgebroken, in de kiem ge
smoord werden!
In totaal dragen vuitn een dozijn man
schappen een doeltreffende brandweer
uniform met de daarbiibehuorenae uit
rusting; deze brandwcerüc Jen verrich
ten ook den veiligheidsdienst in schouw
burgen etc., tegen een belooning van f 1
per uur.
Rest ons nog te vermelden, dal de
Zutphensche politie beschikt over een
handig slangenwagentje met stand- en
straalpijp; de voldoende geïnstrueerde
politie-agenten kunnen daardoor dik
wijls een snelle en, in lichte gevallen, af
doende hulp verleenen. De verslagen,
die de brandweer telkenjare aan hei ge
meentebestuur uitbrengt, gewagen
steeds van goede samenwerking md cle
politie, wier eerste hulp, vooral bij nacht
van onschatbare waarde wordt genoemd.
m m
Ziedaar de organisatie van een moder
ne kleine-stads brandweer. Wij zouden
willen opmerken, dat Middelburg als het
aanstonds een Fordspuit van 10001200
minuutliters cadeau krijgt en daarbij een
zware motorspuit van 1500 minuutliters
aanschaft, met als reserve onze hand-
motorspuitjes elk van 500 minuutliters
wat dit onderdeel van het materieel be
treft, wel op de hoogte van dezen tijd
geacht mag worden te zijn.
En zelfs desnoodig doeltreffende nulp
buiten de stad zal kunnen bieden, zon
der ons van verdedigingsmiddelen tegen
het vuur te ontblooten.
PARANIMFEN BIJ DE EEREPROMO
TIE VAN PRINSES JULIANA.
Naar de Haagsche correspondent van
de „Tel." verneemt, zullen bij de eere
promotie van Prinses Juliana, die op 31
Januari a.s. in de Senaatskamer der
Leidsche universiteit zal plaats hebben,
als paranimfen fungeeren freule H. C.
de Brauw, dochter van wijlen jhr. ir.
W. M. de Brauw. den onlangs overleden
hoofd-directeur der telegrafie en telefo
nie, en Mile M. S. L. Michelin Moreau,
dochter van den Waalschen predikant
te 's-Gravenhage. Beide jongedames be-
hooren tot de intieme studievriendinnen
der Prinses.
DE ONGEVALLENVERZEKERING.
Naar liet Vad. verneemt, heeft de cen
trale raad voor de ongevallenverzekering
Vrijdag een merkwaardige uitspraak ge
daan. B(ij Kon. besluit van 18 Juli 1929
is ingetrokken art. 5 van het Kon. besluit
van 1919, regelende de indeeling in loon-
iklassen voor de ongevallenverzekering.
Immers 't Kon. besluit van '19 had be
trekking op art. 67 der Invaliditeitswet,
dat door de Wet van April 1929 verval
len was. Be centrale raad heeft nu ech
ter verklaard .dat het Kon. besluit van
Juli 1929 verbindende kracht mist, omdat
de Raden van Arbeid niet gehoord zijn in
deze (art. 61). Moet men nu aannemen,
)dal het Kon. besluit van 1919, steunend
op een vervallen wetsartikel, nog gelding
heeft?
ZONDAGSSLUITING VAN CAFé's
ENZ.
Be nieuwe Politieverordening door den
raad van Vriezenveen vastgesteld waar
in o.m. is opgenomen de allgéheele slui
ting van café's,hotels enz. is thans goed
gekeurd. Be afkondiging dezer verorde
ning is Maandag 13 Jan. ingegaan.
ZEELAND.
Het te Goes verschijnende dagblad
„De Zeeuw" heeft uit ons hoofdartikel
„De Nieuwe Middelburgsche Brand
weer" overgenomen cle summiere aandui
ding van den inhoud van het rapport,
dat het Bestuur over de brandweer den
12en December aan B. en W. uitbracht
Het doet die overname echter vooraf
gaan door de volgende vriendelijke be
merkingen:
„De „Midd. Crt." schijnt het oorbaar
te achten een geheim rapport van het
Bestuur der Brandweer, gericht aan B.
en W., dat haar öf door een lid van
het Brandweerbestuur óf door een Raads
lid of door iemand ter secretarie in han
den moet zijn gespeeld, te publiceer en.
Zij is zelfs in staat het eveneens vertrou
welijke rapport van een brandweerdes-
kundige uit Delft er bij te vermelden.
Tot dusver bleven wij bier van deze
Telegraaf-manieren verschoond. Nu de
„Midd. Crt." er blijkbaar geen bezwaar
in ziet, dien weg op te gaan, mag zeker
worden verwacht, dat B. en W. naar
den al te mededeelzamen gedienstige 'n
onderzoek instellen, zoodat aan deze on.
gelijke behandeling der verschillende
bladen maar direct een eind gemaakt
worde."
Wij zullen hierover niet veel zeggen.
Slechts dit zij opgemerkt:
Het rapport aan het Bestuur over de
brandweer, waarvan reeds lang een af
schrift in ons archief berustte, was
niet geheim; zooals de voorzitter
over dat bestuur gisteren in zijn Inge
zonden stuk in de „M. 'Crt." schreef, is
het door B. en W. na ontvangst „geheim
verklaard". Dat raakt het Brand
weerbestuur mogelijk wel ons echter
niet. Het rapport van inspecteur Roe
lofsen uit Delft was nóg minder geheim,
nademaal het niet werd uitgebracht
aan B. en W. van Middelburg, maar (op
haar verzoek)aan de redactie van
ons blad!
Wanneer het geldt „Telegraaf-manie
ren" te bestrijden, dan zullen wij, dit te
zijner geruststelling, van harte gaarne zij
aan zij den strijd ingaan met onzen Goe-
schen collega!
Tenslotte: in eauda venenum! Als „De
Zeeuw" het krijgsmanshart van edele
verontwaardiging voelt gloeien over on
ze manierendan moet hij niet zuur
pruimen over „ongelijke behandeling van
verschillende bladen". Want dat is toch
moeilijk voor een andere uitlegging vat
baar, Jan dat „De Zeeuw" afgunstig is
op het feit, dat wij een mededeeling
konden publiceeren, die hem onthouden
werd. Maar dat komt in de journalistiek
wel eens meer voor: heden de een en
morgen de ander!
MIDDELBURG.
JUBILEUM CRESCENDO I.
't Was gisteravond vol in de zaal van
den Buitentuin aan den Tramsingel met
leden, donatrices, donateurs en eenige
genoodigden van de mondharmonicaver-
eeniging „Crescendo I". Er w|as een ge
zellige stemming, en een gevarieerd mu
ziek- en tooneelprogramma ter opluister-
ring, dat met het clublied werd geopend.
Tevoren heeft na een kort welkomst
woord van den voorzitter, de heer Tor-
bijn de kwestie der splitsing van de ver-
eeniging zeer uitvoerig uiteengezet en
daarbij betoogd, dat hij dit zeer betreurt,
doch dat de schuld z.i. niet aan de ver-
eeniging lag.
Daarop weerklonk de welbekende „Al-
te Kameraden"-marsch. en daarop o.a.
het aardig Triaon van Deodat, en Blan-
kenburg's miarsch, Abschied der Gladia
toren. 'Er werd m'et _,.en(raln" gespeeld.
De heer Frans Willems speelde een
tweetal vioolsoli en toonde zich vooral
in Grossmütterchen, van Langer, een
goed violist. Hij werd evenals de kapel
meester met hartelijke woorden gehul
digd.
„Avedo", de tooneelvereeniging, had
het gedeelte na de pauze te harer be
schikking en oogstte met een aantal du
etten etc. ook veel succes.
Natuurlijk na afloop: liet bal-na.
VLISSINGEN-
Zondagavond is mot .donderend ge
raas een stelling omgewaaid op het ter-
rein van de Kon. Maalsch. „de Schelde"
aan de zijde van de Aagfje Dekenstraat
Op den Boulevard Evertsen zijn eenige
banken door den storm .(^ingewaaid, waar
door schade aan die banken is ontstaan
Van de oude Geref. Kerk aan de Korte
Vrouwestraat werden groote stukken
lood van het dak gerukt, van een huis
aan de Noordslraat circa 50 dakpannen,
ook het antieke kiompenwinkeltje in het
Groenewoud verloor een aantal dakpan
nen, van enkele winkelpanden werden de
reclameborden afgerukt.
Hier een daar ontstond door den storm
kortsluiting, waardoor verscheidene elec-
trische lichtpunten niet konden branden
en hel licht van den vuurtoren op het
hoofd werd gedoofd.
WALCHEREN.
ARNEMUIDEN. Ook in deze gemeen
te heeft de storm zijn vernielend werk
verricht. Naast de vernielde dakpannen,
die een gedwongen reis maakten, en een
enkele schoorsteen, deed de wind ook
een gedeelte van enkele vierkante me
ters van een dak van een landbouw-
schuur van B. instorten. Ook wei-d een
gat in het nog nieuwe pakhuis bij de
lompensorteering van Polak geslagen.
ST. LAURENS. Door de P.Z.E.M. is
de prijs van het electrisch licht in deze
gemeente, in verband met het aantal
aansluitingen, voor het jaar 1930 vast
gesteld op 37 cent per K.W.U.
WESTKAPELLE. Op d,n Westkap-
pelschen zeedijk is Maandagmorgen een
Belgische gasboei aangespeeld.
Deze is hoogstwaarschijnlijk in dc
Wielingen van zijn ankers geslagen en
met den Zuidwesterstorm naar deze kust
gedreven.
WESTKAPELLE. Zaterdagavond liield
de heer Meijerink van Haarlem in 'n ge
heel gevuld lokaal der opento. 1. school
alhier een propagandarede voor den
Ned. Boud tot liet redden van drenkelin
gen .Spr. sprak waardeerende woorden
over het werk der Noord- en Zuid-Hol-
landschc reddingmaatschappijen en be
toogde ,dat het prachtige werk der ver-
eeni,gingen overal dient aangevuld te wor
den met wat zijn vereeniging beoogt.
Met medewerking van een pa,ar aanwe
zigen demonstreerde spr. Verschillende
grependie een zwemmer dient te ken
nen om zich zelf daarbij zoo weinig mo
gelijk aan gevaar bloot te stellen. Aan de
hand van verschillende persberichten
toonde hij aan, hoe nuttig iemand werk
zaam kan zijn, die een cursus in reddend
zwemmen en eerste hulp bijl ongelukken
heeft gevolgd.
Daarna vertoonde hij een serie licht
beelden ,die betrekking hadden op 't ge
sprokene en die lieten zien, wat reeds
bereikt is in plaatsen waar een afdee-
Iing is gevestigd.
De heer mr. Woldringh van der Hoop,
'burgemeester van Westkapelle, die den
spreker had ingeleid en met een tragisch
'voorbeeld uil zijn vorige woonplaats het
nut van reddend zwemmen had aange
toond, dankte den spreker. Spr. wekte de
aanwezigen op zich alls lid van den bond
op te geven en verklaarde zich bereidl
voor een voldoend aantal deelnemers
een vergadering te beleggen om .een en
ander nader le regelen. Enkele leden
der Vlissingsche reddingsbrigade woon
den de lezing bij.
SCHOUWEN-DUIVELAND.
BURGH. Maandag kwam de gemeen
teraad bijeen. De begrooting 1930 van
den gemeenschappelijken vee- en
vleeschkeuringsdienst in den kring Brou
wershaven werd goedgekeurd. Adhaesie
werd betuigd aan het bekende adres van
verschillende Noord-Hollandsche ge
meenten aan de Tweede Kamer en den
minister van onderwijs inzake de onder-
wijsbelangen ten plattelande. Op voor
stel van B. en W. wordt met algemeene
stemmen besloten zich van gemeente
wege aan te sluiten bij de bedrijfsver-
eeniging „De Samenwerking". Het ko
hier hondenbelasting 1930 wordt voor-
loopig vastgesteld op 28 honden. Aan
vaard wordt het geschenk van den bur
gemeester en diens echtgenoote, waarbij
zij bouwgrond gratis afstaan ten behoeve
van den bouw van een raadhuis.
Op een verzoek van het Ministerie
v;an Binnenl. Zaken om' van gemeente
wege de volle aandacht te schenken aan
een doelmatige inrichting der - brand
weer, en van het Centraal Archief- en
Inlichtingsbureau om toetreding als con-
tribuante, wordt besloten voorloopig 'n
afwachtende houding aan te nemen. Bij
de rondvraag bespreekt de heer Van
Zuijen de actie, uitgaande van de ge
meentebesturen van Burgh en Haamste
de, cm te trachten den weg naar en de
kom van Westenschouwen, benevens
den weg BurghBurghsluis zonder ga
rantie 'bij het net der P.Z.E.M. aangeslo
ten le doen krijgen, waarop de voorz. in
dezen 'n bespreking m'et 'l dag'elijksoh
bestuur van Haamstede toezegt.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O, D.
AARD EN BUIIG. Tengevolge van den
hevigen storm', die in den nacht van (Zon
dag op Maandag woedde zijn van vele
woningen veel panlnen afgewaaid. Te
Draaibrug is de steenen schuur vail A.
de Kraker geheel in elkaar gtewaaid. Het
aantal slachtoffers beperkte zich geluk
kig maar tot een kip.
STOPPELDIJK. Op feestelijke wijze
is Vrijdagnamiddag j.l. de heer J. Truy-
man, burgemeester van Boschkapelle,
als burgemeester van Stoppeldijk geïn
stalleerd. De gemeente prijkte in vlag-
gentooi en het gemeentehuis was rijk
versierd.
Ten circa 3 uur vond -de installatie
plaats in de daarvoor belegde raadszit
ting, waarbij de oudste wethouder, de
heer Kerckhaert, den nieuwbenoemden
burgemeester toesprak. In zijn antwoord,
dat aan het slot door een talrijk publiek
luid werd toegejuicht, memoreerde bur
gemeester Truyman ook zijn ambtsvoor
ganger.
DE WEGEN IN O. ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
Omtrent de j.l. Donderdag te Axel
gehouden vergadering van burgemees
ters in dit deel van Zeeuwsch-Vlaande
ren, wordt aan de Terneuzensche Crt.
nog gemeld, dat, met bijna alle burge
meesters van den Prov. Waterstaat te
genwoordig waren de ingenieur, de heer
Cohen Stuart en de heer De Jong, tech
nisch ambtenaar van dien dienst.
Eenstemmig was de vergadering van
oordeel, dat een goed wegennet nood
zakelijk is en een eerste rangsbelang ge
noemd moet worden voor de gemeenten,
dus niet alleen voor de polders. De ge
meenten hebben daarom de plicht voor
behoorlijke wegen zorg te dragen. Daar
voor is samenwerking der gemeenten on.-
derling met de onderhoudsplichtigen noo-
dig. Alleen door samenwerking zal voor
'het geheele gewest iets goeds te be
reiken vallen.
Aan de vermelde commissie werd op
gedragen te onderzoeken of en op wel
ke wijze door samenwerking van ge
meenten onderling en van gemeenten
met onderhoudsplichtigen der betreffen
de wegen een wegennet is tot stand te
brengen, dat aan gematigde eischen van
modern verkeer voldoet.
Het streven der vergadering is: krach-
