No. 7
DONDERDAG 9 JANUARI 1930
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit
Twee Bladen
EERSTE BLAD
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
KERKNIEUWS
RECHTZAKEN
Z E E L A N
ONDERWIJS
LEGER EN VLOOT
MIDDEL
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg-en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
T elef oonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postcheque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
EERSTE KAMER.
Instelling luchtvaartdienst.
Z'Coals wij gister al hebben gemeld,
heeft de Kamer z.h.st. het wetsontwerp
aangenomen inztike de kosten van de
instelling van een luchtvaartdienst.
Tevoren had de heer Van Citters
(a.r.) een woord van groote waardeering
uitgesproken voor hen, die aan de tot
standkoming van deze diensten hebben
medegewerkt, en die daardoor de eer
van ens land op zoo schitterende wijze
hebben hooggehouden.
Hij vroeg daarop maatregelen voor de
totstandkoming van nachtvluchten. Indien
op dit gebied thans niet krachtig en jsipoe-
dig wordt gehandeld, dan vreest hij, dat
Nederland zijn goeden naam op lucht
vaartgebied niet meei' in die mate zal
behouden als tot dusver het geval is,
en dat ons land niet meer die plaats
zal blijven innemen, welke het op- lucht-
vaartgebieu toekomt.
Ook België treft reeds voorbereidingen.
De Minister van Waterstaat
(de heer Reymer) sloot zich geheel aan
bij de waardeerende woorden over de
Indische po slvl lichten. Hij hoopte dat
deze postvluchlen spoedig weer zullen
tkunnen worden hervat. Hiervoor is ech
ter medewerking noodig van verschil
lende landen. Besprekingen hierover zijn
neg gaanoe, en de minister hoopt, dat
deze spoedig tot een bevredigend resul
taat zullen leiden.
Wat de nachtvluchten betreft zeidie
de minister, dat deze quaes'tie zijn volle
aanaacht heeft. Te dezen aanzien 'kan
hij verwijzen naar zijn antwoord op de
vragen van het Tweede Kamerlid Van
de Bilt, waaraan hij weinig meer aan
toe te voegen heeft. De régééring is
wlaakzaam en dilligent. Hij zal trachten,
zoo spoedig mogelijk verlichting te doen
aanbrengen op de luchtvaartwegen tus-
schen Enschedé en Schiphol en tusschen
de monden van de Schelde en AViaal-
liaven. Reeds is opdracht gegeven, daar
toe de voorbereidingen te treffen en
zoo mogelijk' zullen nog in 1930 de daar
voor noodige gelden bij suppleloire be-
greoting worden aangevraagd'. Verder zal
wcroen overwogen, in Zuid-Limburg een
lichtbaken te plaatsen.
De vergadering werd daarop gesloten.
DE TWEEDE HAAGSCHE
CONFERENTIE.
Gisteravond is in de zalen van het
hotel „De Twee Steden" aan het Bui
tenhof te Den Haag, de soirée gegeven,
welke het gemeentebestuur van 's-Gra-
venhage aan de gedelegeerden ter Con
ferentie had aangeboden en welke o.m.
door prins Hendrik werd bijgewoond.
HET RADIO-TELEFONISCH VERKEER
MET INDIE.
De mdiolelefonische verbinding met
Iudië was gisteren een jaar voor het
publiek opengesteld. In dien tijd be
droeg, naar het Hbld. mededeelt het
'aantal zakengesprekken van Nederland
uit 450 en van Inaië uit 480. Voor parti
culiere gesprekken wlaren deze cijfers
746 en 1831, zoodat in dit eerste jaar
in totaal 3507 gesprekken zijn gevoerd.
Kerst- en Nieuwjaarsgcsprekken zijn
er in Nederland ongeveer 100 aange
vraagd en in Indië 325.
Gemiddeld worden thans per week 65
gesprekken gevoerd, terwijl hel hoogste
aantal lot dusver 98 bedroeg.
DE VUIL VER WIJDERIN G DER
STEDEN,
Naar de Maasbode verneemt 'heelt de
Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw den heer dr. W. G. A. van
Sonsbeecik, burgemeester der gemeente
Breda, voorzitter van de vroegere com
missie van advies in zake vuilverwij-
dering uitgenoodigd, eenige van de gewe
zen leden dier commissie samen te roe
pen en met dezen overleg te plegein
omtrent de vraag of er, en, zoo ja,
welke maatregelen getroffen dieneni te
worden ter bevordering van het brengen
van stedelijke afvalstoffen naar het laag-
veengebied nabij Nieuwkoop.
DE BENOEMING VAN Ir. FRUYTIER.
Het H.bld. schrijft naar aanleiding van
de gister gemelde beschouwing in het
Vaderland over de benoeming van 'ir.
Fruytier bij de arbeidsinspectie in Den
Haag en de daardoor noodzakelijk ge
worden mutatiën:
Om in Den Haag ruimte te maken
moest daar de 'heer Huygens van den
begeerden post worden „gewipt" en maar
Maastricht overgeplaatst.
Wij lalen nu de relatieve aantrekke
lijkheden van de residentie era de Lton-
burgsche hoofdstad in het midden. Wij
vragen in de eerste plaats of de over
plaatsing naar Maastricht reeds geschied
is. Kan zij niet nog ongedaan gemaakt
worden? Maar dan rijst de vraag: Waar
om! al deze toegevendheid ten aanzien
van een man, wiens ambtelijke conduite
staat in het voor hem gunstigste geval
toch een mislukte zending inhoudt. Voor
het oogenblik is die staat nog niet offi
cieel bekend gemaakt; hij vraagt dus
voorloopig nog een opschorting van, oor
deel. Maar naar een premature belooning
met een begeerden post in een begeerde
standplaats wijst die staat geenszins.
Wij hebben onlangs geschreven dat
men met de bemoeming van ir. Fruytier
beter wachten kon tot na de openbaar
making van het rapport der uit Curacao
teruggekeerde e n q u te- co mm is sie - II o or-
weg.
De heereu iu Den Haag denken er
blijkbaar auders over, en „adding insult
to injury" verdubbelen zij achter den
rug van den directeur-generaal van ar
beid om! hun gunsten aan, den man
die in Ounagao zulk een poover figuur
sloeg zij het dan dat hij misschien
in zekeren zin dupe werd van de om
standigheden, zooals de commissie-Hoor
weg" straks zal moeten ophelderen en al
dan niet bevestigen.
In het corps der ambtenaren der ar
beidsinspectie zal deze mutatie den goe
den geest niet bevorderen. En aan deze
oplossing der „loon naar werlken"-puzzle,
waarvoor Den Haag zich geplaatst zag,
kennen wij in volle overtiiiginig den poe
del-prijs toe.
Wie zegt er straks in de Kamer liet
zijne van?!
LUCHTVAARTVERDRAG MET
OOSTENRIJK.
Op 31 Dec. jl. is in het departement
van buitenlandsche zaken te Den Haag
een luchtvaartverdrag tusschen Neder
land en Oostenrijk onderteekend.
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
In een beschouwing over onbewaakte
overwegen in „De Motorgids" wordt
er op gewezen dat de waarschuwings
borden niet doeltreffend zijra, wijl ze niet
Voldoende opvallen. De schrijver meent,
dat een afdoend middel tegen de over
gangsgevaren kan worden verkregen door
plaatsing van twee stevige houten hek
ken op de wegen, welke onbewaakte
(spoorwegovergangen snijden, dusdanig,
dat het eerste hek geplaatst wordlt óp
een afstand van bijvoorbeeld 300 M. (of
meer of minder) vóór den overgang
rechts op den weg, tot op of iets over
hel midden van den weg, het tweede op
275 M. vóór den overgang links op den
y.-eg lot op of iets over het midden
van den weg.
De in de richting van den spoorweg
rijdende automobilist (of voerman) toch
moet, indien hij tenminste raliet slaapt ol'
suft, die hekken reeds van verre zien. Hij
zaï derhalve zijne snelheid verminderen
en met matigen gang het „slingerpad"
langs de beide hekken afleggen en kan
/dan niet anders dan ook in zeer ma
tigen gang den spoorwegovergang nade
ren en passeeren voor welks nabijheid
hem die hekken, welker be teekenis bij
algemeene toepassing, weldra iederen
weggebruiker bekend zal zijn, bovendien
reeds gevaarloos-,,automatisch" hebben
gewaarschuwd. Voorts zouden die hek
ken ter juiste hoogte voorzien moeten
'zijn van roode reflector-glazen, zooals
thans op rijwielen en andere voertui
gen, en ook op spoorwegslagboomen vol
gens wettelijk voorschrift, worden toe
gepast, opdat ook des avonds en des
nachts de bestuurder door het reflec
teer en van 't licht van zijn lantaarn
op de roode glazen tijldig worde gewaar
schuwd en derhalve ook tijdig zijne snel
heid kan verminderen. Bovendien ware
midden op de hekken op manshoogte het
thans in gebruik zijnde dubbelkruisvor-
miige waarschuwingsbord met het op
schrift „onbewaakte spoorwegovergang"
aan te brengen, opdat zelfs de onbenul-
ligste weggebruiker niet in twijfel kan
zijn, omtrent de beteekenis der hekken
en omtrent het mogelijk nabij zijnde ge
vaar van een aankomenden trein.
DE DORDTSCHE ZEEHAVEN.
B. en W. van Dordrecht verzoeik|en
den Raad een aanvullend crediet, groot
f 90.000, ten behoeve van de verdere
outillage der zeeharen.
Het gevraagde is noodlig voor aanschaf
fing van stuwadoors-materieel, houtgrij-
pers, kantoor en wacht- en sChaftlokaal-
bouw, en een zet f regis treerend weeg
toestel
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE.
Hét mail schip Si'amat werd heden om
14 uur te Marseille verwacht. De Rot
terdam LLoydi Rapide vertrekt van Mar
seille lom 16.45 uur, stopt niet te Roo
sendaal. Aankomst Rotterdam D.P. Vrij
dag 15.05 uur, en aankomst Den Iiaag
H.S.M. Vrijdag 15.33' uur.
PORT SAID NIET MEER BESMET.
De Minister van Arbeid, H. en N.
heeft ingetrokken de beschikking van
zijn ambtsvoorganger van 26 Aug. 1929,
waarbij de haven van Port Said besmet
iis verklaard wegens pest.
al is de officieele 'kennisgeving er nog
niet dat de N.V. Provinciale Zeeuw-
sche Flectricileitsmaatschappij accoord
gaat met de voorloopige overeenkomsten,
met betrekking tot overneming van de
eleclrische centrale van de Industrieel e
Maatschappij en betreffende stroomleve
ring met de gemeente besproiian, en
t— behoudens nadere goedkeuring door
de Provinciae Staten van Zeeland de
centrale en de stroom'levering heeft over
genomen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
BIERVLIET. Door het groot aantal
arbeiders dat thans werk vindt bij den
fabrielklshnuw te Sluiskil, bestaat er in
de gemeente zoo goed als geen weik-
loosheidEen groot verschil met vorige
jaren.
Het O. M. hij de rechtbank te
Roermond heeft tegen den 20-jarigen
gedetineerden cnauffeur G. S„ uit Hel
mond, verdacht van diefstal van eenl
auto, gepleegd te Antwerpen op '25 Nov.
j.l. twee jaar gevangenisstraf geëisscht.
MIDDELBURG.
Uit advertenties in ons blad en
uit biljetten voor de winkelramen, blijkt
er Zaterdag een feestavond in 't Schut
tershof te zijn ten bate van het .Kinder
fonds P. T. T. Dit fonds opgericht dooi
den directeur-genera al met een bij Kon.
besluit toegestane opriehtingskapitaal van
f 1000, stelt zich ten doel werkzaam ,te
zijn in het belang van kinderen van per
soneel in dienst bij de P.T.T., zónder
ondersclieia van rang. Het fonds is geen
vereeniging met leden, doch 'kent alleen
donateurs en tracht verder de middelen
te versterken o.a. door avonden als deze.
In 1928 is reeds met succes gewerkt
en kon f 1800 aan steun worden uit
gekeerd. Het programma van Zaterdag
doet veel verwachten, o.a. de opvoering
van „Mislukte Levens" en er is dan ook
zeker alle reden tot op een druk bezoek
op te wekken.
Dinsdagavond is door niet geheel
opgehelderde oorzaak de 16-jarige V. d.
W. uit Middelburg, die op de Abeeite
moest zijn, niettegenstaande de tram aan
de halte gestopt had, voorbij die ha,lte
komen te vallen en is hij met ernstige
beenfrachiur en bloedende hoofdwonde
gevonden en opgenomen. De jongen is in
het gasthuis alhier ter verpleging op
genomen.
VLISSINGEN-
Thans is de acte gepasseerd van
de 'Oprichting van de Jeugdherberg ge
naamd „Schelde^troom" alhier.
Het 'bestuur heeft gekozen tot voor
zitter den heer M. Laernocs, tot secreta
ris den heer J. Louwerse en tot penning
meester den heer mr. F. J. W. Hartelust.
ZUID-BEVELAND.
GOES. Met de Staats Crt. van 8 Jan.
zijn verzonden afdrukken van de akten
'betreffende de N. V. Goesche Glas- en
Verffabriek voorheen „M. F. Moens" al
daar.
Woensdag is alhier op 83-jarigen
(leeftijd overleden de heer D. Mulder.
De overledene, die ridder in de Orde van
lOranje-Nassau was, was' van 1876'78
'ourgemeester van Breskens, en van 1878
1920 van Ovezande, Nisse en Drie
wegen. Van 19031923 was hij lid van
de Prov. Stalen van Zeeland. Ook was
hij vele jaren voorzitter der gezondheids-
flommissie in het district Goes.
De overledene behoorende tot de A.-
R. Partij.
NOORD-BEVELAND.
KORTGFNE. Dinsdag' j.l had vanwege
het Departemènt van Arbeid, Afd. Ar
beidsbemiddeling en Werkloozenzorg 'n
lezing plaats in het hotel de "Stadswijn-
kelder", over Emigratie, het einigreeren
naar verschillende landen en speciaal
Canada
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
TFRNEUZEN. Naar de Terneuzensche
Courant verneemt wijst alles er oj>
Zondag 19 Januari a s. des voor
middags half tien uur zal in de Ned.
Herv. Kerk de bevestiging plaats hebben
van den Candida,at den heer J. J. Bak
ker te Mel is leer. ke door ds. II. K
AVolfensberger uit Noordeloos, des namid
dags 2 uur zal de intrede plaats Vinden.
-y
Ds. D. Los te Seherpenis.se is
voornemens op Zondag. 19 dezer des n.m.
zijn afscheidspredieatiè aldaar te houden
en op Zondag 26 Januari a.s. zijn intrede
te doen in de Ned. Herv. gemeente te
Maasdijk gemeente Naaldwijk. Na des
v.m. te zijn bevestigd door ds. G. Elzenga
van 's Gravenzande.
Prins Willem I en de
Doopsgezind en.
In de pas verschenen 29ste aflevering
van liet Doopsgezind Jaarboekje, redac
teur ds. J. Wuite, schrijft de heer Abr.
Mulder over het .verleden der Middel-
burgsche gemeente.
Schr. stelt in 't licht hoe krachtig Prins
Willem op de bres heeft gestaan voor de
consciëntievrijheid der Doopsgezinden,
in tegenstelling met zijn boezemvriend
Marnix van St. Aldegonde, die den Men-
nisten weinig genegen w,as.
Op aandringen der geref. predikanten
geeft de magistraat van Middelburg in
1576 last om de winkels der Doopsgezin
den te sluiten, daar zij den eed weigeren.
Als Prins Willem Januari 1577 Middel
burg bezoekt, wenden de Doopsgezinden
zich tot hem met een smeekschrift, waar
op hij gunstig beschikt, dat het „ja" der
Doopsgezinden met den eed gelijkgesteld
zal worden.
Het volgend jaar valt de overheid den
Mennisten weer lastig, omdat zij niet ge
wapend ter wacht willen komen. De Prins
roept het stadsbestuur voor zijn onver
draagzame houding tot de orde, er op
wijzende, dat de Doopsgezinden alle bur-
gerlasten willen dragen en dat zij, wat
de wapenen betreft, aan hun plicht wil
len voldoen door betaling van een be
drag in geld, zooveel als de magistraat
redelijkerwijs zal verlangen. Hebben im
mers niet in Juli 1572 twee Doopsgezinde
Middelburgers, Boomgaard en Korten-
bosch, met levensgevaar een zeer aan
zienlijke som gelds naar den Prins in zijn
legerkamp bij Roermond gebracht?
's Prinsen argument schijnt op de ma
gistraat weinig indruk te hebben ge
maakt. Voor de derde maal moet Prins
Willem in 1582 ten behoeve van de
Doopsgezinden tusschen beiden komen.
Hij gelast dan het stadsbestuur de plage
rijen te staken en de zaak in der minne
te schikken. Bij besluit van 17 Maart
1582 doet dan de magistraat afstand van
den eisch, dat de Doopsgezinden per
soonlijk ter wacht zullen komen. Van hen
zal voortaan voor dit doel een hoofdelij
ke omslag worden geheven. Deze wordt
in 1588 op jaarlijks 1200 bepaald, welke
som in 1618 verminderd wordt tot 1000
per jaar.
De Rotterdam sche brand
stichter.
In lioo|er beroep heeft vóór liet ge-
rechtdiof te 's-Grarenhage terecht ge
staan de 27-jarige letterzetter W. F. K.
uit Rotterdam, thans: gedetineerd, terzake
van 4 verschillende gevallen van brand
stichting aldaar. De Rotterdamsche
rechtbank bad hem tot 4 jaar gevange
nisstraf veroordeeld met ter beschikking
(stelling van de' regeering na het onder-
Igaan van die straf. Zoowel verdachte
als het Openb. M. dal 8 jaren gevange-
'ni.sptraf geéischt had, waren van dit
vonnis in hooger "beroep gegaan.
Evenals in eerste instantie legde ver
dachte een volledige bekentenis af. Hij
gaf toe, in totaal meer dan 25 verschil
lende branden te hebben gesticht. Hij
heeft er nooit bij nagedacht, wat hij
feitelijk deed. Meestal handelde hij in
dronkenschap.
De advocaat-generaal zeide zich vol
komen te kunnen vereenigen met het
vonnis, der rechtbank en vroeg dan ook
bevestiging daarvan.
"Het Hof zal 22 dezer arrest in deze
zaak wijzen.
V a'i 'S c li e Muntey s.
De rechtbank te Rotterdam heeft vier
zaken behandeld onderscheidenlijk tegen
een lossen werkman, 'n koopman, een
.schoenmaker en een monteur, dié zich
in of omstreeks September van het vorig
jaar hebben schuldig'1 gemaakt aan hel
vervaardigen van valsche kwartjes en
'het als echt uitgeven van deze kwarLjes.
Een winkelier aan den Linker-Maas
oever heeft den los werkman op hét
uitgeven van valsche kwartjes 'betrapt,
toen deze Dij hem sigaretten kwam koo-
pen en met een valseh kwartje wilde
betalen. Volgens den inspecteur van po
litie zouden er 2 a 300 valsche kwartjes
zijn uitgegeven.
De vertegenwoordiger Wan hét O. M.
eischte 'tegen ieder der beklaagden éen
gevangenisstraf voor den tijd van 21/2
jaar.
Uitspraken 21 Januari a.s.
Met ingang van 1 Febr. is 'benoemd
tot onderwijzer aan een Neutrale school
te Bergen op Zoom, de heer J. C. P.
M. AVeststrate, onderwijzer aan de O.L.
school te Rilland.
Ter viering van den gedenkdag dei-
Technische Hoogeschool werd AYoensdag-
micidag in de Aula te Delft een buiten
gewone Senaatsvergadering gehouden. De
rector-magnificus prof. ir. F. AVteslen
dorp heeft op deze vergadering een reds
gehouden handelende over eenige tie
schouwingen naar aanleiding van den
huidigen stand der Techniek.
De dienstplichtigen lichting 1929,
ploeg 2 en de voorgeoefende dienstplich
tigen ploeg 1 inlijving 3 Februari 1930
zullen van 6 tot en met 12 Maart 1930
te Bergen op Zoom worden gedetacheerd
voor het houden van vervlolgoefeninlgen
in grooter verhand.
De herhalingsoefeningen in hel jaar
1930 worden voor het 14e Regiment
Infanterie te Breda gehouden voor 40
soldaten van 28 Aug. toL 13 Sept.; voor
40 soldaten van 25 Sept. tot 11 Oct.;
onderofficieren administrateur van 9 Sept.
toL 2 Oct.; overige onderofficieren 4 Sept.
tot 27 Sept. en voor 'korporaals en min-
derenó^Kh 11 tot 27 Sept.
De dienstplichtigen, welke hun eerste
oefening volbrachten bij ocl'eningsideta-
cliemenlen hij de scholen voor verlofs
officieren komen telkens voor een der
de deel op 4 Augustus, 21 Aug., fen, 8
Sept. en vertrekken met groot verlof
resp. ~p 20 Aug., 6 Sept en 24 fyeiplt.
Het toelatingsexamen toL de Hoo-
gere Krijgsschool zal in 1930 voor offi
cieren van het leger hier te lande worden'
gehouden van 19 lot en met 24 Mei "30.
Er worden opengesteld voor da krijgs
kundige studiën tien plaatsen, nl vijf
voor officieren der infanterie, drie artil
lerie, een cavalerie en een genierooi
de intendance studiën drie plaatsen.
Officier van den marin es toomvaart-
(dienst 2e kl. J. Moerer, dienende a. b.
van IJr. Als. instructiescliip A'an Speylk
te Nieuweaiep, heeft voldaan aan he't
examen voor officier van den marine-
stoomvaartdienst le kl.
Hr. Ms. torpedobooten Z 5 en
6 zijn van Nieuwediep naar Arl is sin
ge 11 vertrokken tot het houden van,
oefeningen in liet Zuiderfrontier.
Plaatsing v r ij w i 11 i g e r s.
Volgens ministerieele kennisgeving in
de eerstvolgende legerorders bestaat bij
het reg. Genietroepen en het korps Pon
tonniers en Torpeaisten gelegenheid tot