provinciale
De XXe Eeuw,
DONDERDAG 2 JANUARI 1930
173e Jaargang
Dit nummer bestaat uit
Twee Bladen
EERSTE BLAD
BINNENLAND
ZEELAND
KERKNIEUWS
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2,30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
T elef oonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling, Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Na 1
5BS»
De nieuwe „kop".
Wat boven den dusgenoemden „ka
de rl^n' staat, die het tekstgedeelte der
voorpagina van een nieuwsblad afsluit,
noemt men in het vak den „kop" en
al is de uitdrukking „courantenhoofd"
dan misschien correcter, men zégt zoo
iets au eenmaal niet.
De „kop" van de Middelburgsche Cou'
rant heeft in den loop der jaren meer
malen veranderingen ondergaan, die door
verschillende omstandigheden geboden
werden of wenschelijk geleken en drie
soorten Middelburgsche stedelijke ade
laars hebben dien „kop' gesierd. Totdat
de papiernood van den wereldoorlog
dwong tot uiterste beperking in wat
geen „nieuws" was.... toen sneuvelde,
tot veler verdriet, onze trotsche adelaar,
en een uit eenvoudige letters gezette
naam deed zijn intrede.
Aan het van verschillende kanten ge
uite verlangen, den Middelburgschen
adelaar aan het hoofd der Middelburg-
burgsche Courant in eere te herstellen,
hebben wij gaarne voldaan. Het erkend
algemeen provinciale karakter van ons
blad, dat zijn lezers verspreid vindt over
alle Zeeuwsche gemeenten, deed toen be
sluiten, dit ook in den naam tot uiting
te doen komen; voortaan heet ons blad
de Provinciale Zeeuwsche Middelburg
sche Courant. Dat bracht mede, dat ook
het wapen der provincie den nieuwen
„kop moest sieren.
Men zal aan een en ander even moe
ten gewennen: dan zal het een aesthe-
tische verbetering blijken te zijn en
meer werd er niet mede beoogd.
BET GRENSKANTOOR PUTTE.
Öp vragen van Jhet Tweede Kamerlid
den keer Kersten, betreffende het grcms-
fcaartaor Putte, heeft tie minister van fi
nanciën geantw >ord
Seoert 1 November 1929 'kunnen voor
langs het Nederlandsche grensgebied Put
te ingevoerde automobielen en andere
goederen die invoerrechten ook aldaar
dadelijk betaald worden. De invoerders
behoeven zich hiervoor dus niet meer
op een verder binnenwaarts gelegen los
plaats ten ontvangk'antore aan te meiden.
iW|eï moeten zij de goederen op die jto9-
plants nader ter visitatie aanbieden, ter
beoordeeling van de juiste aangifte van
iSoorÉ, hoeveelheid en waarde. In tegen
stelling met het veékeer langs Wierhhaut
is dat langs Putte niet van voldoenden
omvang om aldaar den dienst volledig in
te richten. Het groote verschil in be
langrijkheid tusschen beide kantoren
blijkt reeds Meruit, dat dit jaar tot 1 £Dje-
cemfcer langs Putte slechts 120 automo-
bieJen ter vrijmaking zijn ingevoerd en
langs Wpmhout 5162, van welk laatste
'aantal er naar schatting phn. 100 voor
Zeeland bestemd waren.
In den regel behoeft de eindvisLtatïé
te Beigen o,p Zoom, Middelburg en elder,
van de langs Putte ingevoerde automo
bielen niet veel oponthoud te geven. In
het in de tweede vraag bedoelde geval
is de visitatie opgeschort, omdat de aan
belanghebbende ter inzage gevraagde fac
turen niet te Middelburg aanwezig wa
ren en hij die dus eerst van zijn hoofd
kantoor te Goes diende te gaan halen' /Dit
had zich bij de visitatie te Putte jook
kunnen voordoen en zou wegens den
grooteren afstand van Goes nog meer op
onthoud gegeven hebben.
In een en ander kan d'an ook geen
aanleiding gevonden worden om aan
wijzing van Putte voor de volledige vrij-
malking van automobielen te bevorderen.
JHR. DR. H. A. VAN KARNEBEEK.
Gisteren is, naar de Nederl. meldt,
uit het Roode kruis-ziekenhuis in Den
Haag ontslagen jhr. dr. H. A. van Kar-
nebee'k, commissaris van de Koningin in
Zuid-Holland, die er eenigen tijd gele
den was opgenomen, om een breuk-ope
ratie te (Ondergaan. Thans is hij in zoo
verre hersteld, nat hij het ziekenhuis
kon verlaten.
DE VLIEGTOCHTEN NAAR EN VAN
INDIE.
V.D. Aneta seint uit Batavia.
Een vliegtuig van de regelmatige 14-
daagischen luchtpostdienst is hedenmor
gen omi 6 uur 37 van het Vliegveld op
gestegen met 'bestemming naar Neder
land. Aan boord wordt 108 K.G. mail
meegevoerd. i
HET AANTAL MIJNONGEVALLEN IN
1929-
In het afgeloopen jaar kwamen er op
de Staatsmijnen acht en op de particu
liere mijnen 22 ongevallen met doodelij-
ken afloop voor. De cijfers zijn gunstig,
vergeleken bij het vorige jaar, toen er in
totaal 44 doodelijke ongelukken waren,
waarvan 35 op de Staatsmijnen en 9 op
de particuliere mijnen.
DE HUISZOEKINGEN BIJ LEDEN DER
PARTIJ NATIONAL INDONESIA,
V. D.Aneta meldt naar aanleiding
van de huiszoekingen bij de leden der
Partij National Indonesia, dat de regee-
ringsmaatregelen gegrond zijn op artikel
169 van het Wetboek van Strafrecht,
waarin straf van ten hoogste 6 jaren be
dreigd wordt tegen deelneming aan eene
vereeniging, die tot oogmerk heeft het
plegen van misdrijven. Voorts schijnen
de maatregelen van de regeering te zijn
ingegeven door zeer bezwarend materi
aal, dat reeds voordat de invallen van de
politie geschiedden, beschikbaar was te
gen Soekarno, Gatot en Moekomadtara,
Te Buitenzorg werden 12 huiszoekin
gen verricht bij leden van de P. N. I. en
bij verschillende anderen, die verdacht
werden lid van de P. N. I. te zijn. En
kele documenten werden in beslag geno
men, doch zij duidden niet op bijzondere
pogingen tot verzet of tot actie tegen
het gezag en evenmin op contact met bui-
tenlandsche organisaties.
In een deel van de pers wordt er op
gewezen, dat hetgeen uit de huiszoekin
gen kan blijken, nimmer het bewijs zal
kunnen leveren van een poging om een
opstand te verwekken.
DE POLITIEMAATREGELEN IN
INDONESIË.
Naar het Volk' verneemt, heeft mr. M.
Mendels, lid der Eerste Kamér, dén mi
nister van Koloniën vragen gesteld naar
(aanleiding van de gemelde massale po-
'litie-miaatregelen in Indonesië.
ineentebestuur en dit voor de tweede
maal medegewerkt aan het herinneren
aan dit afscheid. Even voor 12 uur
begonnen Dinsdagavond de klokken te
luiden en tot het juiste uur van over
gang in 1930 deden zijl zich hooren. In-
tusslchen gingen lichtbundels cloor de
lucht, die waarschijnlijk door de ma
rineschepen te Vlissingen werden uitge
zonden.
Mogen de vele goede en welgemeen
de wenschen, die op dat oogenblik van
veler lippen vloden, tot verwezenlijking
komen.
Dinsdagmiddag sloeg een span
paarden gespannen voor een boerenwa
gen bij de Noordbrug op hol en trende
in de richting van den Noord weg, som
wijlen over het trottoir langs de huizen.
Op den hoek van Singel en weg kwam
het haast tot een botsing met een groen
tewagen en een eind oj> aen "Noord-
weg kwamt span tot staan. Wonder bo
ven wonder liep alles zonder persoon
lijke ongelukken af.
Mr. G, W. Sannes. f
In den ouderdom van 54 jaar is in
den afgeloopen nacht te 's-Gravenhag)e
plotseling overleden het sociaal-democra
tisch Tweede Kamerlid, de heer mr. G.
Wc Sannes.
Bij de Kamerdebatten trad mr. San
nes vooral op den voorgrond, waai' het
betrof aangelegenheden, betreffende so
ciale verzëkering, staatspensioen en vol
kenrecht. Onder de oude kieswet had de
ontslapene zitting voor 'kiesdistrict Veen-
dam, waar hij destijds gekozen werd bij
een herstemming met den heer Herman
Snijders en onder het stelsel van even
redige vertegenwoordiging, eerst voor dén
'kieskring Groningen, laatstelijk voor den
'kieskring Friesland. Mr. Sannes was grif
fier van den Raad van Beroep, Ongeval
Ienverzékering te Rotterdam.
De overledene was vroeger griffier"
van den Raad van Beroep, die destijds
alhier gevestigd was, en sloot zich
hier aan bij de S.D.A.P. In 1907 werd? hij1
in het toenmalige derde district gekozen
tot lid van den Raad: na een herstemming
met wijlen den heer H. P. van Ide Ree.
Met hem deed de eerste S.DcA.P.-er
zijn intrede in onzen gemeenteraad. In
ae vergadering van 16 October van dat
jaar werd hij geïnstalleerd en in de
vergadering van 6 December 1911 was)
bericht ingekomen, dat hij wegens ver
trek' uit de gemeente ontslag als1 raadslid
nam.. Het was voor liem als éénling ze
ker geen makkelijke laak voor de toen
in Middelburg nog zoo jonge arbeidersi-
Yce weging te werken. Behalve voor de
belangen der arbeiders heeft de over
ledene met 'kracht gestreden voor ver
beteringen in het Gasthuis.
Vooral ook in de kringen zijner geest
verwanten alhier, zal het 'heengaan op
zoo'n jeugdigen leeftijd van den strij
der voor hun idealen zeker met groot
leedwezen worden vernomen.
MIDDELBURG.
Weder is de herdenking van „oud
en nieuw" ten einde. In de gebeden-
huizen, in de huiselijke kringen 'is dit
scheiden van het jaar met zijn véle emo
ties herdacht, maar ook heeft het ge-
VLISSINGEN-
Door eeu gebrek aan den motor in
het poimpgebouw der Duinwaterleiding,
zit Vlissingen reeds een paar dagen zon
der water. De stoommachine, die als re
serve wcrdl gehouden, ligt juist voor
schronmaak uiteen. Door hulp van „de
Schelde" slaagde men door plaatsing van
een tijdelijken motor heden nog beperkt
water te kunnen geven. Voor den motor
inoet een onderdeél van elders wor
den gezonden en als dit tijdig aankomt,
hoopt men in den nacht van Vrijdag
op Zaterdag weer normaal water te kun
nen leveren.
WALCHEREN.
ARNEMUIDEN. Dinsdagavond circa 7
uur zag men kijkende v'an deze gemeente
naai" de richting Sloedam, een zeer ster
ken rooden gloed aan den hemel terwijl
men tevetns de vlammen goed kon waar
nemen. Men dacht dat een der hofste
den bij den Slocdani in branjd stonden.
Dit bleek gelukkig niet het geval. Wel
stond een keet va,n de werklieden die aan
de zeewering en aan het nieuwe rijwiel
pad werkten, zoomede een groole stapel
rijshout in brand, welke geheel vernie
tigd werd. De oorzaak is nog niet be
kend.
NIEUW- EN ST.. JOOSLAND. Men
schrijft ons:
Op 1 Januari j.l. werd de heer F. Pol
derdijk, landbouwer alhier, 70 jaar. De
muziekvereeniging Oefening na den Ar
beid bracht hem een serenade.
De voorzitter, de heer Roozemond,
wenschte den jubilaris geluk namens bo
vengenoemde vereeniging. Spr. schetste
den heer Polderdijk als een man van veel
werklust, niet alleen in zijn wethouder
schap, doch in verschillende andere lei
dende functies, b.v. in landbouw- en wa
terschapszaken, ziekenfonds en volkson
derwijs.
De heer Polderdijk dankte harte
lijk voor deze vriendelijke attentie. Spr,
hoopt, dat de belangstelling voor de mu
ziek bij de meer gegoeden wat naar vo
ren zal komen, want hij is van meening,
dat men van velen niet dien steun heeft,
welken men redelijk mag verwachten.
Wat zijn werk betreft, zegt spr,, het
niet meer dan een zedelijken plicht te vin
den als iemand ten algemeenen nutte iets
kan doen.
Hierna werd op het welzijn van den
jubilaris een heildronk uitgebracht.
Daarna werden nog enkele muzieknum
mers gespeeld onder leiding van den di
recteur, den heer P. Meliefste.
N. EN St. JOOSLAND. De collecte
in deze gemeente (gehouden voor de Na
tionale stichting „Tehuis voor alleen-
stajande blinden" WoLfhezen, heeft op
gebracht f 116.60.
ZUID-BEVELAND.
HEINKENSZAND. De heer G. Kuzee
alhier heeft kennis gegeven aan, den
Raad dezer gemeente dat hij niet langer
als 'lid van den Raad wenslcht te l'um-
geeren. Als opvolger komt op de lijst
voor den heer W. de Vos.
WEMELDINGE. In de op Zaterdag j.l.
gehouden vergadering was de heer J.
Sunits zander 'kennisgeving afwezig.
Aan het adres van het Comité dei" Ver
eeniging van Burgemeester en Secretaris
sen in tie kantons Hoorn enz., om adhae
sie te betuigen aan het verzoek' a,an den
Minister van Onderwijs Kunsten en We
tenschappen en aan de Tweede Kamer
om het Bezoldigingsbesluit Burgerlij'k'e-
RijksEimbtenaren 1928 in verband met de
onderwijsbelangen te plattelande te her
zien, werd adhaesie betuigd. Het voor
stel van B. en Wc wordt aangenomen 'met
5 tegen 1 stem, die van den .heer A. 'I>o-
minicus.
Op een opnieuw ingekomen adres van
J. Polderman e.a. houdende verzoek om
aan een zijweg van den Bierweg straat
verlichting aan te brengen', stellen B.
en Wi. voor afwijzend te beschikken.
De heer A. Do.niinicus zegt, dat
het verzoek wellicht voor inwilliging vat
baar was, wanneer aan de gemeente ge
vraagd werd olm plaatsing van een lan
taarn legen vergoed.ng der kosten.
Spr. voelt ei" in 'beginsel wel wat
voor om de menschen ter wille te zijn
en geeft daarom in overweging de 'be
handeling van dit punt te verdagen, ten
einde gelegenheid te hebben om één on
derzoek ter plaatse in te stellen.
Het voorstel tot aanhouding van dit
Ionderwerp wordt met algemeene stem
men aangenomen.
Besloten wordt can het gasbedrijf een
geldleening te verstrekken ven f 1000,
af te lossen in 10 jaren, tegen 5 pCt.
rente 'sjaars, zulks ter bestrijding der
'kosten van nieuwe gasmeters. Op een
vraag, van den heer Dekker of die nieu
we regeling ter zake van het tarief 'met
toegepaste reductie wegens meerder gas
verbruik gunstig heeft gewerkt, wordt
door den Voorzitter toestemmend ge
antwoord.
Vaistgestela wordt het kohier honden
belasting 1929 met 82 aanslagen en 83
honden op een bedrag ad f 249.
Tot afgevaardigde en plaatsvervangend
afgevaardigde naar de algemeene ver
gaderingen der N.V. Waterleiding Maat
schappij „Zuid-Beveland", te houden in
1930, worden herbenoemd resp. de hee
ren F. W]ab'éke Az. en A. Dominicu(S;.
Tot leden der gascommissie werden
opnieuw 'benoemd de heeren F. Wia-
be'ke Az., A. Dominions en J. A. Domi-
nicus. Bij de stemming ter benoeming
voor 'n lid van 't Bur gelijk Armbestuur
wordt herbenoemd de heer J. Polderman.
Op verzoek van B. en Wu wordt cre-
diet verleend t: L het aanbrengen van een
nieuw schuurtje en privaat met closet
inrichting aan de voormalige onderwij-
zerswening in de WilhelminasIraa t
De V o: o r z i 11 e r deelt voorts mede
dat het pogen om van de eigenaars van
grenden en woningen aan de Oostzijde
van het Kanaal de noodige medewerking
te krijgen voor het aansluiten hunner
perceelen aan de Wiaterledüng tot dus
ver geen succes had.
's-GRAVENPOLDER. In den nacht van
31 Dec. op 1 Jan. werden tusschen de
stations 's-Gravenpokler en Nisse elf
schapen overreden door de Zuid-JBevef-
landsche tram. Een schadepost voor den
eigenaar, den veekoopman H.
IERSEKE. Door den Commissaris der
Koningin is benoemd tot Veldwachter
dezer gemeente J. F. Griep, maréchaus
see te Neuzen.
NOORD-BEVELAND.
W1SSEKERKE. Maandag" vergaderde
de Gemeenteraad. Voorzitter de Burge
meester. Afwezig de heeren Buize, De
Regt en V,an Nieuwenhuize,
Tengevolge der vele blanco stemmen
kon er voor Geersdijk aan de Openbare
Lagere School geen onderwijzeres be
noemd worden en zal door B. ene W.
een tijdelijke onderwijzeres benoemd
worden. Het voorstel' vian B. en W. om
de woning van den opperbrandmeester
C. Verburg te Wisselkerke en de woning
van den veldwachter te Kamperland te
lefonisch aan te doen sluiten in ver
band tmlet de reorganisatie der brandweer
werd mei algemeene slemmen goed ge
vonden.
Het voorstel van B. en W. lot toezeg
ging van toetreding aan, het Centraal Ar-
cMef en inlichlingbiireau voor Maat-
Maatschappelijik hulpbetoon legen con-
'tributie van f 5 per jaar werd, na toe
lichting door den voorzitter aangenomen
De mededeel,ing van de P. Z. E. M. in
zake electriscne stroomtevering bevatte
weinig meer dan d'é prijs per K.W. tus
schen 90, 80 en minder aansluilbarc
perceelen
Aian het adres van de Vereen, van' Bur
gemeesters en Secretarissen in de Kan
tons Hoorn enz. tot wijziging of afschaf
fing" der klasse indeeling van het bezol
digingsbesluit werd adhaesie betuigd].
'Bij de rondvraag informeert de heer
Schippers naar de vorderingen met
de wegverbetering en zegt zelf geen des
kundige te zijn miaar door de door hem
ingewonnen inlichtingen bij deskundige
bang te zijn geworden van gesloten weg-
bedekking met Goudaliet en vreest dat
die wegbedekking niet bestand' is yoor
het zware wagen ver voer en zag liever
klinkerweg.
De heer B r e ure acht klinkerweg
beter gezien de ervaringen op andere
plaatsen opgedaan met Goudaliet.
SCHOUWEN-DUIVELAND.
ZIERJKZEE. Dinsdagavond om 11
uur is de landbouwschuur van D. K.
in den Saspolder onder de gemeente
Nieuwerkerk een prooi der vlammen ge
worden. Een paard, dat in de schuur, ge
stold werd. werd een prooi der vlammen.
Het huis bleef gespaard.
THOLEN.
STAVENISSE. Aan den zeedijk van
het waterschap Stavenisse en van den
Nieuwen polder zijn aangespoeld 22 va
ten, waarschijnlijk gevuLd met gasoline.
Ze zijn als strandgoed opgeborgen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
AARDEN'BURG. Maandagavond had
met veel succes de opvoering plaats van
Herman Heijermans" spel der zee „Op
,hoop van Zegen" dóór de leden der
A. K. C. alhier.
Benoemd met ingang van 1 Febr.
als wijkzuster bij de vereeniging „Wijk
verpleging en Tuberculosebestrijding" ial-
daar zuster L. C. Joppe te s-Gravenr
hage.
RETRANCHEMENT. In den vroegen
morgen van Zondag 29 Dec. 1.1. waren-
een zekere S. en P. beiden wonennde al
hier aan het jagen met een lichtbak^ in
het jachtveld in den Willem Leopoldpol-
der onder de Belgische gemeente West-
kapelle. Plotseling werd er vier maal op
hen gescholen. S., die in den arm werd
getroffen, zag zijn mede jager P., die
naast hem liep, voorover op den grond
storten. S. nam de vlucht op Hdllandsch
grondgebied en liel P. achter, niets an
ders denkende of deze was doodelijk ge
troffen. Later in den morgen ging hij
in de woning van P. inform-eeren en
bleek hem dat deze nog niet thuis was,
waardoor hij in zijn vermoeden dat P.
dbod ge schoten was werd gesterkt. 'S.
deed f,oen van het voorgevallene aan
gifte bij de politie, die het jachtveld
ging afzoeken en ongeveer ter plaatse',
waar de jagers waren getrtof fen, P. met
een stukgeschoten kniê op den grond
r tonden liggen. Deze werd naar hier
overgebracht en werd door den dokter
uit Oo-slburg een ernstige beenbreuk ge
constateerd, veroorzaakt door geweerko
gels. De geneesheer achtte overbren
ging naar het ziekenhuis te Oostburg
noodzakelijk.
De staking te Breskens.
Vanwege den Centralen Bond van
Transportarbeiders, Ned. R.-K. Bond van
Transportarbeiders „Sint Bonifacius",
Nederl. Bond van Arbeiders in het Land
bouwTuinbouw- en Zuivelbedrijf en
den Nederl. R.-K. Landarbeidersbond
„Sint Deusdedit".. is een oproep gericht
tot de arbeiders van Bjresken-s en omge
ving zich nimmer le laten overhalen om
aldaar schepen te gaan laden of lossen,
zoolang de actie duurt voor Loonsverbe
tering.
De Bisschop v,an Haarlem heeft be-
aoemd tot kaDelaan te Middelburg
den WelEerw Jieer A. v. d. Togt, neom.
Da. P. S.andt, emeritus predikant'
van de Ned. H-erv. Gem. te Delft en
lid der Tweede Kanier, heeft dezer dagen
in een godsdienstoefening dezer gemeen
te de collecte afgekondigd op een wijze,
die aan die inzameling afbreük' kon doen;
hij sprak daarbiji voorts woorden, die voor
andere predikanten 'beleedigend kon
den worden geacht, door nl. van ambt-
genooten te gewagen als Van verraders
van de gereformeerde zaak' in de Ned.
Herv. Kerk'. Na,ar aanleiding van déze
dingen is een aanklacht tegen dis. Zandt
ingekomen bij hel classicaal bestuur van
'is-Grsvenhage. Dit college heeft nu naar
het Handb'l. verneemt op dis. Zandt het
eerste tuchtmiddel toegepast, nl. eén be
risping.
Uit particuliere tem verneemt het
Handb'l., dat prof. en mevr. Schweitzer
volgens een telegram uil Kaap Lopez (Wc
Afrika) gezond en wel daar zijn aan
gekomen. Ondanks de stormen, waar
van hun scMp veel l,ast 'heeft gehad',
heeft prof. S. aan 'boord' het laatste
hoofdstuk van zijn werk over PauluS -
geschreven. Mevr. Martin, zijn secretares-.
1
