BONNEN
I
No 30
Vrijdag 21 PecMtef £@28
7S* Jaargang
Bij dit nummer behoort een Bijvtoegseï.
Wegens de Kerstdagen zal de Mid-
delburgsche Courant DINSDAG EN
WOENSDAG NIET verschijnen.
KAMEROVERZÏCHT
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Bven verademing in het begrootings-
wark, want er moesten enkele wetsont
werpen van kleinen omvang worden af
gehandeld. Het belangrijkste daarvan wlas
dat tot verlaging van den drankaccijns.
Hoewel dé eerste spreker, de heer
Langman (O.-H.), zei dat hij zijn stem
niet aan dit ontwerp kon geven, vanwe
ge de te verwachten stijging van heB
drankgebruik, is het er ten slotte zon
der hoofdelijke stemming doorgekomen
De heer Langman bepaalde zich tot 't doen
aanteekenen dat hij er tegen was.
Andere drankbestrijders als de heeren
Smeenk, J. ter Laan, Suring en
van G ij n, erkenden dat het wel dege
lijk de dranksmokkelarij is die als por
zaak van de daling van de opbrengst
moet worden aangemerkt.
De heer Staalman kwam nog eens
het betoog van de centrale van de drank
handel toelichten over de bedoeling die
zij met een prijsregeling heeft. Maar
Ijoen hij ook een „ethische" beteekenis
toeschreef aan de actie dier centrale voor
een niet te sterke verlaging van dc/nl
drankprijs, toen ging hij over de schreef
van zijn overtuigingskracht
Minister de Geer vertelde in ziju
repliek o a. dat men nog getracht heeft
den dranksmokkel te bezweren door zoo
nu en dan de kommiezen met 50 tegelijk
naar de grens te zenden. Maar het hielp
niet afdoende. Wat de actie der Centrale
betreft, vertrouwde de Miuisler op i}c
goede werking in dat opzicht vpn het lage
invoerrecht,
Toen ging de Kamer verder met-de
behandeling der Indische begrooling.
En het lukte de algemeene beschou
wingen zoover te brengen dat Minister
Koningsberger het eerste zinnetje van
zijn antwoordrede kon beginnen, zoo dal
er geen kans meer was, dat nog meer
sprekers zich inschreven, en hij 's avonds
kon voortgaan.
Toen de heer Al bar da het woord
kreeg was het te begrijpen, dat hij zich
speciaal zou richten tegen de voor de
sociaal democraten zoo lastige communis
tische steekvlieg L de Visser. Maai- zijt)
verwijt dat deze moties van de sociaal
democraten afgesnoepte, had ditmaal niet
veel kracht. Voorts kwam deze sjpreker
do argumenten van den heer Oranier
herhalen. En aan het slot van zijn rede
lokte zijn toost tegen de stelling van Oo-
lijn: „wc zijn er, en we blijven er",
een applaus van de socialistische banken
uit.
Dc heer Engels drong aan op be
tere sociale wetgeving als maatregel tot
behoud van orde eh rust; mej. W es-
te r m a 11 vroeg ook vrouwen in den
raad te benoemen; de heer Gerhard
bestreed het dal men op aandrang van
de geldbaronnen bel intellectueel onder
wijs zou beperken omdat men er meer
behoefte zou hebben aan werkkrachten;
en de heer Arts diende een motie in,
vragend algeheele missievrijheid
Zooals gezegd ging men 's avonds met
deze begrooting door
Avondzitting.
Eerst liet vervolg van de oorlogsbe-
jgrooting, wal niet al le lang duurdd
zoodat er ook nog tijd oversclióót vóór
de Indische begrooting.
Veel belangrijks leverde de verdere
behandeling van begrooling van Defen
sie niet meer op. Er is nog gesproken
over de uitlceering aan de mobilisatie-
slachtoffers De Miuisler wees de dooi
den heer K. ter Laan voorgestelde
commissie van advies af, maar aanvaard-
do het denkbeeld van den heer De-
kers van een kleine commissie vau
onderzoek,
Vandaag stemming over deze begroo
ting.
Toen daarna Minister Koningsber
ger voortging, verweerde hij zich en den
Gouverneur-Gen. allereerst legen het ver
wijt van gebrek aan vastheid
Rn vervolgens wierp hij ook' wat licht
op het goede in den Volksraad na al de
daarop uitgeoefende kritiek, en verde
digde hij de samenstelling daarvan. De
kwestie van benoeming van vrouwen lot
lid zou hij overwegen.
Ten opzichte van de missie betreurde
hij het dat door de molic-Arls de inge
treden rust op dal gebied weer wordt
verstoord,
De moties betreffende de interneering
aan den Boven-Djgoel wees de Minister
BINNENLAND
DE BATH. KANDIDATUUR VOOR
ZEELAND.
Do directie van de Hanze te Utrecht
meldt
To Utrecht werd dezer dagen een
druk bezochte vergaedring gehouden van
R K. Middenstanders uit het Aartsbisdom
Utrecht. Deze vergadering had ten doel
de situatie te bespreken ontstaan <ioor
het besluit van het Centraal College der
R. K. tSaatspartij, waarbij de kwaliteits
zetel van den Middenstand werd toegewe
zen aan Zeeland In de vergadering
werd blijk gegeven van groole ontstem
ming over de gevallen beslissing. Een
besluit waarvan om. het gevolg is dat
ten eerste het karakter van den genoem
den kwaliteitszetel voor een groot deel
niet tot ziji/ recht komt en dus wordl
misvormd. Ten tweede dat nagenoeg cfe
geheele R. K. Middenstand gespeend blijft
van eenige medezeggingschap in de keu
ze van den persoon die dezen zetel zo-u
bezetten.
Baar inmiddels ook reeds was geble
ken dat, niettegenstaande een krachtig
protest van den R K. Middenstand, bij
het bevoegde college, geen herziening van
'hel besluit kan worden verwacht, werd
besloten, tot het voeren van een zoo
krachtig mogelijke aclie ten einde de
verkiezing te verzekeren, zij het dan niet
middels een kwaliteitszetel, van een per
soon die nis de vertrouwensman van
den geheelen R. K. Middenstand kan wor
den aangemerkt.
MIS. D. FOCK.
Naar aanleiding van- het ook door ons
aan het „Hbld." ontleende bericht, dal
Mr. D. Fock, voorzitter van den Vrij
heidsbond, zich thans bereid zou hebben
verklaard om een candidatuur voor do
Tweede 'Kamer te aanvaarden, deelt liet
„Vad." uit „de zekerste bron mede) (lat
dit bericht volmaakt onjuist is".
52 RFGROOTINGSVEKGADEISINGEN.
De Amsterdamsche gemeenteraad is
gister klaar gekomen met dc begrooting.
Maar hij heeft er 52 vergaderingen aan
besteed
LOODSGELDEN VOOIS TERNEUZEN.
Do-or dc Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaanderen
zijn, zooals bekend, reeds verschillende
verlogen, lot de Regeering gericht, naar
aanleiding van de verhoudingen, die zijn
ontslaan met betrekking tot de loods
gelden geldende voor die haven, en de
verhouding daarvan 'tot die geldig voor
de Belgische Scheldehavens, welke zich
zeer ten nadcele van de Nederlandsche
haven hebben gewijzigd In verband daar
mede werd aangedrongen op het nemen
van voortoopige maatregelen, om lege-
moet te komen aan dien voor de ha
ven zoo nadeeiigen (oestand.
Thans heeft de Kamer bericht ont
vangen dat het overleg tusschen de ver
schillende betrokken ministers heeft ge
leid tot het besluit om in de huidige
verhoudingen verbetering te brengen
langs den weg van overleg. Het resultaat
hiervan zal, naar werd le kennen ge
geven, moeten worden afgewacht, alvo
rens andere maatregelen in overweging
kunnen worden genomen.
DE VERBINDING TUSSCHEN
BRABANT EN HOLLAND.
De Kamer van Koophandel en, Fabrie
ken voor Westelijk Noord-Brabant had
Donderdagmiddag te Roosendaal een ver
gadering belegd in welke dp heer ir. M.
E. C. Bougaerts, oud-minister van Water
staat, een rede hield over de verbindinj-
gen van dit gedeelte der provincie N -
Brabant met Holland.
Deze bijeenkomst, welke zich in een
groote belangstelling mocht verheugen,
werd behalve door dp burgemeesters en
de weihouders der West Brabantsclie ge
meenten bijgewoond door verschillende
waterstaatsautoriteilen en enkele Kamer
leden.
De heer Bougaerts kwam lol de con
clusie dat, in het midden latende wal
zich later nog als mogelijk en wenschelijk
zal ontwikkelen op het gebied van, de
rivierovergangen hier in, kwestie, voors
hands alle belangen tezamen het beste
zullen gebaat door een spoedige, doelma
tige verbetering van de veerverbinding
Willemstad—Nu mansdorp, als onderdeel
van de door de Kamer van Koophandel
ingezette actie en anderzijds, dat geheel
Westelijk Noord-Brabant zich schaart
achter dc Kamer in haar dringen naar
den spoedigen bouw van; bruggen te Kei»
zersveer en JJoerdijk enz.
Op voorstel van den heer Krijger werd
in dien geest een motie aangenomen
luidend -
De vergadering enz npodigt de Ka
mer van Koophandel uit, den Minister
wan Waterstaat te verzoeken, den bouw
van bruggen bij Moerdijk, Keizersveer
en Gorincliem, henevens de vaststelling
van een goed geoutilleerd Ilijksvcér tus
schen Willemstad en Numansdorp bin
nen den kortst mogelijken tijd zoo krach
tig mogelijk te willen bevorderen
PROV. STATEN VAN ZEELAND.
Hedenmorgen werd de zitting der Sta
len heropend.
Voorzitter de Commissaris der Ko
ningin Jhr. Mr. J. W. Quarles van Ufford
Afwezig de heeren v. Waesberjjhe en
v. Dixhoorn, Wallien en Erasmus
Het adres van den Bond van Bedrijfs
autohouders in Nederland inzake toe
kenning der subsidie voor wegsverbele-
ring uit het Wegenfonds, gaat naar Ged
Staten voor prae-advies.
Verbetering sleiger
Stavenisse.
Ged Stalen stellen voor de noodige
herstellingswerken le doen aanbrengen
aan den steiger te Stavenisse (verbeterin
gen als in liet vorig voorstel plus neer-
klapbare zeeëinden kosten lesamen
f 106.000 naar aanleiding van de scha
de geleden door jl. storm).
In de afdeelingen is er van de zijde
van Ged. Staten er nog eens op gewezen,
dat ook zonder dat nog sprake behoeft
te zijn van een dienst Zierikzee—StavenJs-
se, de thans ontworpen steiger gewet
tigd 'is, van de aanlegplaats te Stave
nisse wordt reeds nu al voldoende ge
bruik gemaakt, dat hier een goede stei
ger reden van bestaan heeft, nl "door
twee booten van den dienst Middelburg
Rotterdam, een van den dienst Zierikzee
Rotterdam en bovendien een boot van
den dienst Zijpé—StavenisseVan een
herstel van den steiger kan geen sprake
meer zijn; hij is a. h. w ..lamgespijkerd".
Fen nieuwe steiger is beslis'l noodzakelijk.
De constructie er van zal aan de gestelde
eischen ten volle beantwoorde!.
De heer S o n k e kan zich thans met
het voorstel vcreenigen. Aan zijn ver
zoek in de vorige vergadering is thans
voldaan.
De heer Onderdijk wijst nog eens
op de mogelijkheid eener verbinding Zie
rikzeeStavenisse. Er wordt gezegd, dat
de steiger thans daarvoor geschikt wordt
gemaakt. Spr. zal zich niet tegen het
voorstel verzetten doch die verbinding
is nog niet bewezen Zullen Ged Stalen
dit nog onderzoekeu? Anders meent spr.
dat de steiger met veel minder kosten
gerepareerd kan worden
De heer Moelker is van zienswijze
veranderd nu de steiger ook voor die
verbinding dienstbaar zal zijn. Spr. be
veelt aan dat Ged Staten tre mogelijkheid
daarvan zullen overwegen.
De heer Boender betoogt dat geble
ken is, dal de steiger niet tegen een
storm bestand was Spr. zal zich nieV
verzetten nu gezegd is dat de steiger
geschikt wordt gemaakt voor een dienst
ZierikzeeScherpenissc Ook hij beveelt
een onderzoek naar een dergelijke ver»
binding aan.
De heer v. Rom p u zegt, dat de stei
ger zeer slecht was. De tegenwoordige
bouw van een steiger is anders dan
een halve eeuw geleden. Een onderzoek
naar de reden van bestaan eener verbin
ding ZierikzeeStavenisse zullen Ged
Staten onderzoeken, en in de zomerzitting
met het resultaat komen.
Hel voorstel wordl z h. st. goedge
keurd.
Steiger Wahoordcn
Aan de orde is hel voorstel tol het be
schikbaar slellen van f40 000 lot verbete
ring \an den steiger te Walzoorden vier
de brug met veerklapbaar zeeëinde)
Naar aanleiding van een opmerking
in.de afdeelingen is vau de zijde van
Ged. Stalen op gewezen dat dc con
structie geaclvt wordl de kracht van stor
men als in November j 1 te kunnen
weerstaan.
Z h. st. goedgekeurd
Verlenging p roef t ij d
subsidie Voorwaardci,.
Aan de orde is het voorstel tol nadere
verlenging van den proeftijd inzake het
verleenen van subsidie aan de Rotlerd.
Tramweg Mij. voor uitbreiding van ha
ren sleombootdicnsll tusschen Anna Ja-
cobapolder en Zijpe
In dc afdeelingen is voorlezing! ge
daan van een ander aan den minister van
Waterstaat gedaan verzoek om verbele-
riift» van den veerdienst en van bet ant
woord daarop door Ged. Staten van den
Minister ontvangen
Ged. Staten hebben lol den minister
de 'mededeeling gericM ,dat zij het plan
hadden om aan de Stalen van Zeeland
voor te stellen onv als van rijkswege
bevorderd mocht worden, dat met in
gang van 1 Jan. as. bedoelde veerver-
Jbinding een vijftal extra overvaarten
heen en terug ingelegd zouden worden,
en het in totaal daarvoor te betalen be
drag voorloopig voor het jaar 1929
f 1700 uit de Prov. kas bij te dragen, on
der voorwaarden dat liet veer zoo spoe
dig mogelijk door hel rijk zou worden
VAARDE I
R 1928 1
Overgenomen en geëxploiteerd en dal
als tot deze overneming mochjt worden
overgegaan een door de Slalen te ne
men gunstige beslissing voor liet rijk
nimmer aanleiding zou kunnen zijn om
van de Provincie later financleele offers
te vragen voor het veer.
De minister lieeft hierop geantwoord,
dal hij wel wil overwegen, in hoeverre
het voetgangersverkeer gebaat zou zijn
Itloor hel geven van meer gelegenheid
om te worden overgezet door particu
liere veerschippers, wien echter het
aanleggen in de Tramhpjven is ontzegd
In afwachting vau de totstandkoming
der luchthaven in den Stoof polder aan
hel Zijpe zou wellicht een kleine steiger
in de nabijheid daarvan gemaakt kunnen
worden, waaraan die veerschippers dau
zouden kunnen meren.
Dit antwoord kan over hel algemeen
dc Statenleden niet bevredigen. Lr wordt
een motie toegezegd om de regeering te
'verzoeken hel veer over te nemen
Door een lid van Ged. Staten is ge
zegd, dal de Minister blijkbaar een stei
ger geplaaLst wil zien aan de zijde vau
den Sloolpoklcr, waar de plaats even
wel minder juist zoü zijn. Ged. Staten
zouden zich naar aanleiding van de be
slissing an den minister nog gaarne na
der willen beraden
De beer W e llem a n betoogt dat elk
lid overtuigd is dat er een onhoudbare
Loestand lieerscht. Hij is dankbaar voor
de overlegging van bovengenoemde cor
respondentie, de minister onderschat deze
kwestie, vindt spr. In de afdeelingen is
dan ook de wensCh naar voren geko
men van een motie dat de Sitalen ach
ter Ged Stalen slaan, waarin gevaagd
wordt o.a. overwegende dat aan verbek'-
j.van hel materiaal en bovenal ver
laging der tarieven eerst voldaan zal
kunnen worden als aan het onhoudbare
«nonopolie der Rotlerd. Tramweg Mij.
een einde zal zijn gemaakt en dat zulks
slechts bereikt kan worden door een
krachtig ingrijpen van de zijde der re
geering; dat Ged Slalen met den meesten j
nadruk aan zullen dringen bij de re- j
gecring op liet nemen van zoodanige
maatregelen dat dc exploitatie van biet
veer tusschen Zijpe en Au,na Jacob u-
polder zoo spoedig mogelijk geschiedde
op een wijze die aan rechtvaardige ver
langens tegemoet komt.
Deze motie wordt z h st. aangc- j
nomen.
Het voorstel <w ordt z. ht st. goedge
keurd
E le c I r i c a lie
Aan de orde is het voorstel tot eleelrï-
ficatic van de middengroep overname
der Société Anonyme te Vüssingen
Zie voor hel behandelde in de afdee
lingen hel Bijvoegsel.
De voorz deelt mode, dat de hleer
Lohr ongeveer een uur aanwezig kan
zijn. Daar de wet niet toesll'aajl dat de
heer Lohr. in de openbare vergadering
der Staten het woord zou voeren eu spr
comité-generaal evenmin gewensclü. lijkt
wil spr om half 2hedenmiddag een bij
eenkomst vau Statenleden, toe
gankelijk voor de pers en hel publiek bij
eenroepen. Daarna volgt de behandeling
in openbare vergadering van Prov. Sta
tenleden.
De vergadering wordt dus geschorst
(Ingez. Med
BUITENLAND
In tic middagbijeeukomsl voerd de heer
Lohr het wooru.
We komen hierop morgen terug.
ONDERWIJS
- Mej. J. Nieuwenhuizen alhier is
met ingang van 1 Januari a.s. benoemd
tot onderwijzeres aan de Chr school te
Eindhoven.
Algemeen Overzicht
Hel t ont lid
Bolivia en Paraguay.
Hel nieuwste is dat er geen nieuws
is. Wat schijnt te duiden op een regel
matige afwikkeling van liet geschil' door
de commissie ad hoe der Pan-Anieri-
kaansche conferentie Sir Eric Drum"
mond is weer naar Engeland vertrok
ken, en de bemiddelingsactic van den
Volkenbond wordt geliquideerd door een
brief van Briaud aanj de andpre Yolken-
bonasraadsleden. waarin, hij rekenschap
zal geven over de door hem gedane
stappen.
De opHand vail Afghanistan.
Volgens een bericht via het Afghaan-
sche gezantschap le Berlijn, dal een te
legram uit Kaboel heeft ontvangen, waar
uit om te beginnen blijkt, dal er weer
telegrafische verbinding met de buiten
wereld is, moet de Afghaansclie regeering
den toestand beheerscheu,. Wat dus zou
beteekeuen de opslanjd is onderdrukt.
Maar via Londen heet 't <lat djp Afghaan
sclie 'ministers van buileiilandsche zaken
en van finantiën gevangen zijn genomen.
Ce laatste zou zelf gefusileerd zijn. Ook
zou de minister van oorlog met een klei
ne schaar trouwe troepen in n Afghaan
sclie stad door da opstandelingen bele
gerd worden
Anli Uormsiielongiii" in
Rrussci.
Drie a vierduizend Waalsche studenten
hebben Donderdag heftig geprotesteerd
tegen de verkiezing van, dr Bonus te
voren had een delegatie zich naar liet
parlementsgebouw begeven, om een pre
testadres te overhandigen aan den voor
zitter van den Senaat
In den optocht werden spandoeken
met allerlei anti-Vlaamsche opschriften
als ..dood aan Je verraders, Antwerpen
telt 83.000 moffen, Borms ter dood", enz.
gedragen Ook verscheidene Duitsche
punthelmen. bezems, spotprenten, Borms
voorstellend met de puntlichu op het
hoofd, al dan niet hangend aan een galg,
alsmede een levend varkentje dragend
het opschrift Borms, waren naast de
bondsvaandels in den stoel le zien Deze
trok in de grootste wanorde huilend en
tierend door de stad. Aan de redactie
van de Nation Beige op hel Brouckère-
plein werd een ovatie gebracht
Na de ontbinding deden zich bij de
Groote Markt voor het Vlaamsclie Huis
en bij Vlaamsclie kiosken ernstige rel
letjes voor F.r werden een paar winkel
ramen verbrijzeld, en de politie en de go-
darmerie moesten verscheidene malen
chargeeren. Eenigen werden gearresteerd
De gasontploffing I®
Londen..
Omtrent dc oorzaak der gasontplof
fing, die gistermorgen le Louden heeft
plaats gehad, wordt medegedeeld dat
de ontploffing veroorzaakt is door de
onvoorzichtigheid vau een lelcp aafar-
beider
In de straat, zooals wij uit dc laatste
berichten van gister zagen, waar de ont
ploffing plaats had, werd graafwerk ver
richt Zoowel in de licht- als in den te
legraafkabel ontstond kortsluiting
De_straat werd over een lengte van
1200 M. door verscheidene ontploffingen
opengescheurd. Voetgangers werden in
de luclit geworpen en groote stukken
graniet werden uit de trottoirs geslagen.
Vensters en deuren vau de omliggende
huizen werden beschadigd
Een zware gashicht steeg op in de
straten, en drong in de huizen
Men vreest, dat een arbeider gedood