No 301
Ooiidepdag 23 December 1928
:7t* Jaargang?
MIDDELBURQSCHE COURANT
1 iimmer bestaat uit TWEE
EERSTE BLAD.
KAMEROVERZICHT
Tweede Kamer.
Zitting vau Woensdag
Natuurlijk liceft de heer L. de Vis
ser vuur en vlam gespuwd! legen de so
ciaal dem. die hem vier moties heb
ben afgesnoept welke zij verleden jaar,
toen hij ze voorstelde, niet wilden steu
nen. Hij liet zich echter niet intimidec-
ren en kwam met één motie waarin zoo
ongeveer hetzelfde staat. En overigens
daverde hij op zijn bekende manier voort
op het thema: Indië los van Holland.
Rustiger, en vooral zakelijker zich aan
sluitend bij den werkelijken toestand
waren de redevoeringen van drie andere
leden.
Ho lieer v. Boet zeiaar (C.H) zager
een uiting van ziekelijke overgevoelig
heid in, dat men in Indië liever vaai»
„beleid" spreekt dan van gezag", hoe
wel Indië juist nu in de eerste plaats
behoefte heeft aan handhaving van het
gezag.
In veel opzichten waardeerde de spre
ker liet boek van den heer Golijti, maar
hij was het met dezen niet eens wat de
instelling van een staatscommissie be
treft. Bezinning acht spr noodzakelijk,
en hij is hel niet eens met dan. minis
ter die alleen maar rust wil.
De heer Knottenbelt (lib.), die
pas van een langdurig bezoek aan Indië
terug is, bepleitte allereerst een sterk
bewind, en waarschuwde legen overdrij
ving der decentralisatie, waardoor wel
eens misbruiken door de hoofden kunnen
ontstaan als die waarover MulLatulL
schreef.
En met den heer Colijn was hij het
eens dat men nu maar de uitbreiding
van liet tmdervvijs aan intelieclueeien
inoel staken om alle krachten te kunnen
wijden aan het practisch onderwijs voor
den kleinen man.
Vóór alles heeft Indië echter rust n
dig En inplaals daarvan' is er voor do
groolc cultures s'echjts onzekerheid ge
schapen om de regeeringsbedoelingen in
zake erfpacht, poenale sanctie enz.
De heer Joekes (Vr. D.) vond het
blijkbaar maai- zoo-zoo dat de heer Knot
tenbelt ten gunste van de graole cultu
res had durven spreken. Toen hij, Joe
kes, daarna een uiteenzetting gaf van
de gronden waarop de Nedcrlandsche
leiding in Indic berust, noemde hij het
voor den heer Knottenbelt geen geluk
kige keuze dat deze het belang der cul-'
lures tot inzet van zijn rede maakte De
fieer Joekes erkende dat rust en orde
bevestigd zijn door de Nederlaudsche lei
ding, maar maande aan, voorzichtig te
zijn bij de beoordceling van het econo
misch effect van ons gezag, blijkend uit
het economisch peil der bevolking. Wij
zullen moeien aanvaarden dat de in-
heemschen langzamerhand mee gaan
spreken en eindelijk het roer in handen
zullen nemen. Wanneer dat het geval
zal zijn, is echter niet te zeggen. En.
het is een illusie om te beweren zooals
de „moderne kruisridders" Bijleveld en
Peber hadden gedaan, dal het Ghrislen-
tendom in de verhouding tusschcn Oost
en West synthetisch zou kunnen! werken
linden voortzetting.
BINNENLAND
NEDERLAND EN BELGIË.
In een bijeenkomst Van de Belgisch^
Commissie van Builenl zaken heeft
Minister Hijmans meegedeeld dat de Bel
gische antwoordnota aan Nederland ge
reed is, en onverwijld, mogelijk nog vóór
Zaterdag aan de NèderlanxLsche regeering
zal worden gezonden
De vergadering dezer commissie is
bijna geheel ingenomen door de aange
kondigde uiteenzetting van "Minister van
Slaat Seghers ter bepleiting van de ka-
naalverbinding Antwerpen—Moerdijk en
de directe kanaalverbinding Antvverjien-
Luik Hij stelde voor, eem permanent!
raadgevend comité samen te stellen,
waarvan zoowel diplomaten en juristen
als technici deel zouden uitmaken Dit
comité zou alle documentatie, noodig
voor voorlichting van parlement, van pers
en diplomatieke en consulaire ambtena
ren in het buitenland, bij elkaar brengen
cn verspreiden.
Minister Ilijraans verklaarde vrijwel
geheel accoord tc gaan met het betoog
van den heer Segers
Tan den jongsleu Belgischen Mimis-
raad wordl aan de N.R Crt. gemeld, dal
verscheidene ministers li un col ega's Hij-
mans en Jaspar aanspoorden niet al te
veel belang te hechten aan vormen van
^procedure, die een spoediger behande
ling van het vraagstuk in den. weg blij-
vene taan. het minste practische resultant
is toch altijd beter, meenden zij, dan dit
eeuwig talmen dat de belanghebbenden
begint te verontrusten.
De Brusselsche correspondent van Het
Volk meldt aan het slot van een bericht
over de commissie-vergadering, dat men
te Brussel van oordeel is ,dat de onder
handelingen niet door de te verzenden
Belgische antwoordnota zullen worden
heropend. De meening wint veld. dat men
veel beier zou doen nu niet verder aan te'
dringen ,maar een heter tijdstip af te
wachten om een verdrag te sluiten
I>E GAS KWESTIE IN FRIESLAND.
Hel motief waarop de Kroon de be
sluiten van Ged. Staten van Friesland
tot niet goedkeuring der begrootingen
van gemeenten wier gemeenteraad wei
gerde gasdirecteu/en wegens lipt aanne
men van steekpenningen te ontslaan,
vernietigde, was:
dat de bestreden grond, waarop Ged.
Staten in liet onderhavige geval goedkeu
ring aan de begrooting hebben onthou
den, niet betreft de begrooting zelif in
dezen zin, d at de raad door wijziging van
do begrootin'g aan de gerezen bezwaren
zou kunnen tegemoet komen, doch' be
trekking heeft op het beleid van den
raad, buiten de begrootin'g om', en dat
Ged. Staten niet gemachtigd zijn op grond
daarvan hun goedkeuring le weigeren
NEDERLAND SPREEKT MET
AUSTRALIË
Het hoofdbestuur der posterijen en
telegrafie deelt het volgende mede-
Gister is in den studio van de Rijkstele
graaf in het gebouw van het Hoofdbe
stuur der P. T. T. le 's Gravenhage een
gesicagd kruisgesprek gevoerd met Syd
ney. Ir. Vöiler van den Rijksradio
dienst had een over het algemeen vlot
onderhoud met een der Australische tech
nici. Fen telefoongesprek derhalve over
een afstand van 17 000 K M.
Naderhand zijn zender en ontvanger
nog vercenigd in liet telefoonkantoor le
Amsterdam, alwaar het gesprek via een
gewone abonnélijn kon worden doorge
geven naar het kantoor van den -Engel
se-hen consul aldaar. Deze heeft op zijn
gewone aoonné!oestel een eveneens zeer
geslaagd gesprek gevoerd.
Overeengekomen werd voorts de proe
ven te herhalen, met doorverbinding naar
andere plaatsen in of buiten Nederland,
zulks met gebruikmaking van de gewone
interlocale en internationale telefoonge
leidingen.
Sydney ontving rechtstreeks via den
korlegolf-telefoniezender Kootwijk; Au
stralië werd hier ontvangen via de Ned -
Indische radiostations
Australië werkte op een golflengte van
28 5 M. cn met een energie van 14 kilo
watt in de antenne De uitzending te
Kootwijk gescnieade op een golflengte
van 18 4 meter. Bandoeng heeft gerelay-
eerd met golflengten :can respect. 15 5
en 17.2 Meter.
(Ingez. Med.)
UIT STAD EN PROVINCIE
lf lC»M iddclburg.
De afd. Middelburg van de Nederl
Vereen, van Chr. Kantoor cn Handels
bedienden. heeft aan B cn W van Mid
delburg een adres gezonden, naar aan
leiding van een mededeeling iu de Mid-
dolburgsche Courant, volgens welke Ver-
eeniging „Handelsbelang" verzocht heeft
de verordening op de winkelsluiting o a
op den 3leu December a s. buiten wer
king le stellen.
Adressanten verzoeken bedoelde ver
ordening ook op dien dag te handhaven,
daar alleen dan de bedienden de gele
genheid geschonken wordt dezen bij uit
stek daarvoor geschiklcn avond rustig
in familie- of vriendenkring door le bren
gen, terwijl bij builen-wcrkiug-slcllen dei-
verordening voor dc betrekkelijke cate
gorie van personen de avond reeds voor
een groot deel gepasseerd zal, zijn Adres
santen zijn van meening, dat dc verorde
ning zonder nadeel voor hoeren winke
liers gehandhaafd kan blijven
Onder leiding van den Ohr. Besturen
Bond is opgericht de afdeeling Middel
burg van den Ned Ohr. Bond van Ar
beiders in de Voedingsbedrijven, met
aanvankelijk 9 leden
Uit V1 i s s i n g e n
Met dc mailboot „Prinses Juliana"
zal hedenmiddag te V lis sin gen aan"
komen H. M. de Koningin van Noor
wegen Met den Noord-Duitschen mail-
trein, waarin een salonrijtuig zaï worden
geplaatst, wordt de reis voortgezet.
o
Uit Walcheren
In verband met de opheffing van
'dje „Algemcene Woningbouw Vereeniging"
O. en W. Souburg is ingetrokken
hel Kon. besluit van 26 Nov 1920 lot toe
lating van vorenbedoelde vereeniging als
vereeniging uitsluitend werkzaam in liet
gelang van verbetering der volkshuisves
ting
In de Woensdagmiddag gehouden
vergadering van den Gemeenteraad van
St. Laurens werden voor kennisgeving
aangenomen hel verzoek van de Kon.
Politiehonden Vereen, om subsidie en
de bekende adressen van de gemeente
raden van «xel en IJsselmonde De voor
zitter deelde mede, dat naar aanleiding
van 't schrijven van het Haagsch comité
inzake een radioavond op 10 lan. voor
de uitzending in den Haag in verband 'met
den gedenkdag van H. M. de Koningim-
Moeder, aan de beide Kerkbesturen ter
plaatse een schrijven is gericht.
Een verzoek van de Vereen. Vleesch-
fonds te St. Laurens wordt als zijnde
ongezegeld niet in behandeling genomen.
De voorzitter doet hierna mededeelin-
gen omtrent een conferentie, welke wet
houder Van 't Iloff heeft gehad met
ae directie van de Vereeniging van Ne
dcrlandsche Gemeenten inzake de on
derwijsbijdrage der builengenieen'en. Tot
zijn genoegen kon hij mededeelen, dat
deze belangrijke aangelegenheid de aan
dacht heeft en hij hoopte dan ook suo
ces te zullen krijgen
Na eenige toelichting wordt besloten lid
le worden van de afdeeling Zeeland van
de Vereen van Ned. Gemeenten, waar
voor de contributie f 1.'per joar be
draagt voir deze gemeente.
Tot lid van dc plaatselijke commissie
van toezicht op hel L O. wordt herbe
noemd de heer C. Rodse.
Z. li st. vereenigt de Raad zich anet
liet voorstel van B en W. oni in voor
komende gevallen welke telkens op
zich zelf zullen worden beoordeeld, tot
hel verstrekken van een renteloos voor
schot voor emigratie naai- Canada
Bij -de rondvraag" spreekt de hc
Boon de uitvoering van dc werkzaamhe
den voor de rioleerijjg Hij' hooft lof voor
de spoedige cn degelijke wijze waarop
dit werk is uitgevoerd en hoewel hij voor
zichzelf vertrouwen in B. cn W heeft
dal zij het op de meest voordeelige wij
ze hebben doen uitvoeren, zou hij gaar
ne nadere inlichtingen nebben, waarom
hier aan personen huiten de gemeente
hebben gewerkt
De voorzitter deelt mede, dat B en
W aan den aannemer opdracht hadden
verstrekt zoo mogelijk personen uit de
gemeente in dienst te nemten. Dit is ge
schied, tot dat deze het werk verlie
ten, omdat zij elders voor langeren lijd
kouden gaan werken Aangezien er toen
in (Ie gemeente geen werkloozen waren
moest naar anderen worden omgezien
Tegen hel einde van het werk hebben
zich een tweetal personen uit de gemeen
te aangemeld, het ging toen echter niet
aan de anderen weg te sturen.
Dc heer Kwekkeboom had gaarne ge
zien, dat dc riolcering publiek! was aan
besteed, aangezien er in de gemeente nog
wel meerdere personen in aanmerking
kwamen voor uitvoering
Dc voorzitter deelt uitvoerig mede, dal
het in het belang der gemeente was om'
tc handelen zooals is geschied, voorname
lijk door het gedurig contact met en loc-
ziclil van den Polder Walcheren Waar
na hij met dankzegging sluit.
Do Hervormde Meisjesvorecnigiug
„Dient Elkander door dp Liefde' le St.
Laurens hield Dinsdagmidjdag een ten
toonstelling van de door haar vervaar
digde kleedjngst ukken, in totaal 69. Na
afloop hiervan werden deze onder dc
meest behoeftigen dier gemeente, door
de leden van bovengenoemde vereen,
uitgereikt.
Uit Zuid-Beveland.
Op de voordracht voor Directeur
der gasfabriek te Harderwijk komt als
no. 3 vooj- de heer P. van 't Sant, opzich
ter der gasfabriek le Goes
Uit Schouwen- en Duivel and.
Ter gelegenheid van haar 45-jarig
beslaan hield de harmonie „"Wille van
Haemstede" te Haamstede Dinsdag
avond j.l. een feestultvoering. Na opening
door den voorzitter, dpn heer P L Vis.
die in 't kort het wel en wee der vereeni
ging gedurende djt tijdvak memoreerde
en een toespraak van, den directeur, dpn
heer Ch. Moei ijker, met een aansporing
tot toetreding als donateur der vereeni
ging, werden een 6-tal muzieknummers
ten gelioore gebracht, afgewisseld door
dc opvoering van „Gebroeders Kalkoen"
blijspel in 3 bedrijven. Zoowel de muziek
dis het blijspel werden, getuige het her
haald applaus van net publiek, uitstekend
vertolkt De vereeniging, die bij verschil
lende gelegenheden steed.s haar welwil
lende médewerking verleent, werd geluk-
gewenscht door de burgemeesters van
Haamstede en Burgh' en door den
heer M. Jonker, directeur der
zaugvereeniging te Renesse. Bij liet
einde dankte de heer W. G Boot Jz
namens het publiek spelers en muzikan
ten voor hunne pVacslalie en de familie
Bom voor de mooie zaalversiering Een
gezellig bal besloot den welgeslaagden
avond.
Gisterenmorgen onjtdekte men te
Bruinisse dat in den, afgeloopen
nacht van het in de haven liggende
motormossel vaar tuig Bru 66, schippers
Gebr. de W. het gelieete want, dc z g
vallen, aan stukken was gesneden Naar
de(n) laffeA; dader(s) wordt ijverig ge-
zo cht
Ze e u w s c h-V 1 a a n d e r e n O. D.
Tot agent van politie le Ter ire u -
zen is benoemd de heei iF. A Vaders,
te St. Philipsland.
Dinsdagmiddag brak brand uit in
het landbouwschuurlje van J. v. D. op
den Palrijshoek onder de gemeen'e S top-
p e 1 d ij k. De brand is vermoedelijk ont
staan door het spelen met vuur door
de kinderen Het schuurtje brandde ge
heel af. Levende have bleef niet iu den
brand, doch dc oogst, bestaande uit graan
en bruine tjoonen ging geheel verloren
o— -
Zeeuwsch Vlaanderen W
In een noli naar aanleiding van
het aideelingsverslag der Tweede Kamer
nopens, het wetsontwerp lot wijziging
van die grenzen Lusschen dc gemeen
ten Bres kens en G roe de, meikt (le
minister op. dal deze grenswijziging niet
verder gaat dan door de omstandighcr
den van het oogenblik geboden is, Dc
voorgestelde grens zal over haar gehecle
lijn een natuurlijk karakter dragen.
De commissie wilde de uilkeering in
verband met de geheelc grenswijziging
bepaald zien op f 20.000 Ged Staten
van Zeeland achten de vraag van f 20 000
ongefundeerd Fen vergoeding van f 6500
kan als billijk worden beschouwd. Wat
de vrees voor armlastigheid be [reit wij
zen Ged Staten er op, dat blijkens uit
latingen van hel gemeentebestuur van
Breskens de bewoners van hel betreffenr
de gebied alle landarbeiders zijn en dal de
kans, dr.t zij armlastig worden noch klei
ner noch greoter is dan men elders van
menschen met geringe inkomsten kan
verwachten
Met ingang van 1 December j 1
is door Gted. Staten benoemd lot lid van
de Regelingscommissie voor de paarden
fokkerij in Zeeland, de lieer 0 A dc
Bruyekere le Oostburg
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Tweede Blad)
KERKNIEUWS
In verhand met de vorige gehou
den stemming voor twee vacant komende
notabelplaatsen in de Ned. Herv. Kerk
le Arncmuiden, toen geen enkele
een volstrekte meerderheid van stem
men verwierf, wordl nu Zaterdagavond
a sna rechtskundig ingewonnen gege-
geveus een herstemming met candidaat-
slelling gehouden. Deze candidalen zijn
gevormd uil hen die bij de Vorige stemming,
do meest aantal stemmen verkregen had
den, dit zijn de heeren M Krijger, L.
Kraamer Janzn. en Jac. de Nooijer Jaczn.
Door ongesteldheid van den pre
dikant der Ned,. Herv. Gemeente te S t
P h i 1 i p' s 1 a n d, ds Van Doorn, is thans,
met ingang van 30 Nov j.ldeze ge
meente gelijkstaande verklaard met een
vacante gemeente, zoodat de Ring Tholèn
het geheele ambtswerk zal verrichten cn
ds. de Gidts van Oud-Vosscmcer tege
lijkertijd aangewezen is als consulent!
Heden (Donderdag) is het 25 jam
geleden dat dr. M M den Hertog, Ned.
Herv predikant te 's-Gravenhage, hel
predikambt aanvaardde
In 1903 werd hij candidaal in Zee
land om '20 December van dat jaar to
Nicuwerkerk ad. IJsel het predikambt
le aanvaarden Vandaar vertrok hij in
1907 naar Ilillegom, oiu 22 Augustus 1909
in de residentie zijn intrede te doen
Jeugddienst
Zondag a s. zal des voormiddags 10 uur
in de Oostkerk alhier weer een jeugd
dienst gehouden worden, geleid door Ds
van Voorst Vader.
Ned. II e r v. IC e r k.
Bedankt voor het beroep naar Rotter
dam (18de pred. plaats) door dr F W
A ICorff, te Heemstede
BUITENLAND
Algemeeu Overzicht
Incident
Bolivia en Paraguay.
Ce toestand is uu belangrijk ontspan
nen.
Nu beide landen d,e bemiddeling der
Fan-Ainerikaansclie conferentie hebben
aanvaard, is de speciale commissie, voir
dit conflict ingesteld d,irecl aaq liet werk
getogen, waarbij de vertegenwoordiger*
van Bolivia cn Paraguay ook bij waren.
Medegedeeld werd, dat men algemeen
van goeden wil was, zoodat een defini
tieve oplossing iu liet vooruitzicht ge
steld werd. Bolivia wil voir alles een
onderzoek naar den aanval van Para
guay op het fort Vanguardia.
Reiden landen hebben ook hun »>p-
inarsch gestaakt De regecring van Pa
raguay heeft besloten om nadat 30.000
reservisten onder de wapenen zijn ge
komen, niet verder te inobilisearen. Aan
dc grens heerscht rust aan beide zijden.
Heelt de Pan-Amerikaansche confe
rentie niet haar interventie succes, dan
is het heele gevai dus niets anders ge
weest dan een oplaaiend vuur Als 't
maar niet blijft smeulen
"Voor den Volkenbond is de actie te
Washington niet minder een ontspanning!
Nu is geen extra zitting van den Yolkea-
lcenbondsraad, zijn geen moeilijke beslis
singen noodig
Ook de Paus heeft in telegrammen aan
beide regeeringen aangedrongen op een
vreedzame oplossing van liet conflict.
Deze stap is niet bedoeld als voorstel
tot bemiddeling of tusschenkomsl, doch
slechts een vaderlijke vermaning
De lierstctkvresEe.
Volgens de Yossische Zeit zijn de di
plomatieke onderhandelingen over de
werkzaamheden der commissie van des
kundigen gereed, en zal le Parijs en te
Berlijn 'n in overleg met de re gee ringen
en de belanghebbende Mogendheden op
gesteld communiqué worden gepubli
ceerd, met de principes, volgons welke
de deskundigen benoemd zullen worden.
Onmiddellijk daarna zullen de deskundi
gen benoemd worden. De Yoss. geeft
reeds een samenvatting van den inhoud.
Hierin wordt aan de regeeringen dc keu
ze overgelaten ieder twee leden te be
noemen of zelve of door de commissie
van herstel Behalve Duitsehland, die
ze in ieder geval door de regecring moet
laten benoemen, In ieder geval /al de
commissie van herstel op de hoogte wor
den gebracht van de benoeming Ce
leden zullen niet gebonden zijn aan de
instructies hunner regeeringen Men zal
de deskundigen, wijzende op do overeen
komsten in 1921 le Londen gesloten, uit-
noodigen voorstellen le doen voor een
definitieve regeling van liet vraagstuk
van het herstel
Men vermoedt dat men eerst le Parijs
zal bijeenkomen, en dan later te Berlijn.
Goede voortgang zit er in ieder geval
nu wèl in deze kwestie!
Officieus wordt bevestigd dat de tus
schcn dc geallieerden en Duilschland
inzake hel bijeenkomen van de com
missie van deskundigen bereikte overeen
komst niet is een schriftelijk antwoord
aan dc Duilsche regeering zal worden
bevestigd ,doch tegelijkertijd in de hoofd-
zal worden bekend gemaakt door dc pu
blicatie van een communiqué waarin alle
(bijzonderheden zullen worden medege
deeld
De op-land van Afghanistan.
't Blijkt niet makkelijk op de hoogte te
komen van den juistcn toestand in Afgha
nistan. De verbindingen zijn bijna geliee)
verbroken, al moet 'l een vliegereskader
gehikt zijn contact te krijgen met het
Britsche gezantschap
In de buurt van Kaboel wordt hevig
gevochten, naar een bericht uit Moslcou
meldt, Rusland toont belangstelling voor
het vechten in dezen bufferstaat lusschen
de Sovjet en Britsch-Indië!
De opstand is al besproken in het La
gerhuis, waar Sir Austen Chamberlain
heeft gezegd, dat hij geen nauwkeurige
inlichtingen liad over den stand van za
ken. Want de Britsche legatie kon geen
gebruik maken van liet draadloos station',
dat midden iu de stad ligt.
Eenigen tijd geleden lieeft d,e Indische
regeering plannen ontworpen om iu geval
van nood vrouwen en kinderen per vlieg
tuig weg tc halen. Het reeds geuoemde
vliegtuig was uitgestuurd, toen de be
richten van den gezant opgehouden had
den binnen te komen liet heeft met
signalen bericht gekregen, dat alles in
de legatie wel was. De aanvoerders van
de stammen hebben den gezant op 14
dezer verzekerd, dat zij geen vijandige
bedoelingen tegen de legatie hadden,
maar de Indische regecring zou alle
maatregelen nemen om de veiligheid van
de Engelsche onderdanen le verzekeren.
Benijdenswaardig is hu,n, positie nietl
Baeidc gekozen.
De Kamer heeft met 80 tegen 19
stemmen en 68 onthoudingen de verkie"