Vrijdag 7 December 1928
No 290
171' Jaargang
Bij dit nummer behoort
Bijvoegsel.
ONTIJDIGE
PUBLICATIE.
Reputatie is een kostbaar goed. En het
publiek, al weet het wel dat aanhou
ding nog geen schuld en vrijlating nog
geen onschuld beleekent, voelt toch
iels onbehaaglijks in de manier waarop
onmiddeillijk melding werd gemaakt van
arrestatie van personen in verband met
den Rolterdaniscben moord, die onmid
dellijk' daarna moesten worden vrijgela
ten.
"We kunnen niet anders zeggen dan dat
we ons vóék verbazen over do publica
tie van zulke berichten in de groote ste
den. We welen maar al te goed uit eigen
ervaring, hoe vaak we, in overlég met de
politie, een ons bekend feit nog achter
wege laten om redenen Van kieschhejid,
billijkheid, wenschelijkheid. oï wat ook.
Misschien wordt dat in de groote steden
bemoeilijkt door den najjver der couran
ten. Het zal wel.
Maar als we lezen wat vaak in de
groote bladen onmiddellijk word* gepubli
ceerd ,dan voelen we daarin dal liet geen
journalistenwerk is, maar dat het mee-
deelingen zijn, afkomstig van politiebe
ambten. Want journali/sten kunnen nooft
a an, al die feiten zoo op de hoogte zijn.
Tin al zijn we zelf journalist en dus
niet ongevoelig voor „nieuWs", we meenen
toch dat juiist in diie afkom'st van der
gelijke berichten de oorzaak zit. waarom
'door de redacties niet met dezelfde
kaeschheid ljet al of niet opnemen wordt
gewikt en gewogen. Want allicht wordt
gezegd wat van politie-zijde wordt mee-
meegedeeld, kan wel worden geplaatst
Hoewel de toezending aan de couranten
wel een-s meer geschiedt met het oog
op de correspoudentenbelooning, dan van
wege teen politie-belang.
KAMEROVERZICHT
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Een aller-onschuldigst uitziend begroo-
tingspostje, en een zeer belangrijke on-
derwijsbesjissing.
Dat postje luidde „Subsidie aan de
R.K. Haudelshoogeschool te Tilburg
f 10.000".
Neen, zeiden de heeren Christelijk IIis-
torischen, da«.r doen we niet aan mee.
Dat was echter geen nieuwtje. Want
reeds bij de oprichting van de C. H.
Unie in 1908, zoo herinnerde de heer
1 i 1 a n u s, heeft deze parlij in het pro
gramma vastgelegd géén subsidie te
wenschen voor bijzonder liooger onder
wijs. Zij wenschen de wetenschap niet
aan een aogrua 'fe binden. Dat heeft
trouwens de heer de Visser ook meer
malen betoogd.
En zoo verklaarden zij zich nu te
gen de subsidieeri'ng van deze conïes-
sioneele bandelshoogeschool. Dat, zoo
als, ter verdediging van de afdeelingen
is aangevoerd, de eerste subsidie reeds
is gegeven aan de Handelslioogescliool
to Rotterdam, komt volgens den heer Ti-
ianus niet in aanmerking, daar dit een
niet-confessioneele instelling is.
Zoo was natuurlijk de schoolstrijd, de
oude schoolstrijd, weer in vollen gang.
Maar dan nu met de christelijk historie
'sclien aan den anderen kant, dan. waar
zij staan ten opzichte van het lager
onderwijs.
De heer Mo lier (R.K,) kwam a(I
dadelijk op tegen de „ongelukkige" uit
drukking van den heer Tilanus dat de
wetenschap niet gebonden mag zijn aan
een dogma. De wetenschap is volgens
hem gebonden aan de waarheid, aan
de christelijke waarheid. Komt de man
der wetenschap daarmee in strijd, dan
blijkt hij zich vergist te hebben, en gaat
hij voor de waarheid terug bewe
ringen, die luiks zeker niet aanvaard wer
den en lot tegenspraak uitlokten.
Zijn partijgenoot, de lieer v. Wiijn-
bergen probeerde het, tactischer, langs
andere wegen. Een confessioneele inrich
ting? Hoe kwam de heer Tilanus erbij
Onze wel kent geen theologische be
schouwingen. Zij kent slechts bijzondere
handelshoogescliolen Daarvan is er èen
in Rotterdam, en een in Tilburg Maar dit
is geen confessioneele instelling. Zij heeft
bij de "oprichting zelfs van alle kanten
sympathie ondervonden. En zoo kweelde
de heer van Wijnbergen door, totdat
hij aan het slot weer even venijnig
weid door te betreuren ,dat „weer voor
dc zooveelstc maal onze Zuidelijke pro-
vincie's bij de Noordelijke werden achter
Laten we nu reeds dadelijk zeggen,
dat hij voor die laatste stokerige bewe
ring geducht op z'n nummer werd gezet
door de heeren Oud en Albarda Verder
laten dat rusten
Walde hoofdzaak, het beginsel betreft,
kwam uit het anti-rev\ kamp natuurVijk
ook? verzet legen de stoute verklaringen
van de Christel. Historischen De lieer
Zjjllstra kwam met de argumenten,
die we nog uit de dagen van dr. Kuyper
ten opzichte van het hooger onderwijs
kennen, ^eerbiediging van de levensbe
schouwing door de overheid ook hij uni
versitair onderwijs, de wetenschap ont
vangt haar inhoud niet van de overheid,
enz.
Anderzijds kwam dc heer Oud mofi-
veeren waarom de vrijz. democraten on
derscheid maken tusschen het lager en
middelbaar onderwijs, en hel hooger
onderwijs. Zij zouden tegen deze subsi
die stemmen.
De heer Albarda betoogde ook nog
eens dat bij hooger onderwijs men niet
te doen heeft met kinderen maar met
volwassenen, on dat daar iedere welen
schappelijke dwang verkeerd is.
Nog zij gemeld, dat de heeren L i ng-
beelt en Zandt niets van een subsidie
aan een Roomsclie instelling wilden we
ten. Maar ook dat van de anti rev", zich
deïTiecr Visscher afscheidde, en zicjhl
legen een incidenteele beslissing verzet
te, zonder dat eerst onze wel op heit
Hooger onderwijs veranderd is.
Toen Minister Waszink aan liet
woord kwam, begou hij met de erken
ning dat er thans leemten in onze noo-
ger Onderwijswet zijn gebleken Maar,
zoo vroeg hij, lag het wel op den weg
van dit kabinet om met een voorstel tot
herziening van die Hoogeronderwijswet
te komen?
Nu wel, na dit voorstel»' riep de
heer Heemskerk.
Een algemeene herziening? vroeg
dc Minister op een ongeloovigen toon
Herziening op het stuk van subsi-
dieeriug van hel bijzondei* hooger onder
wijs, antwoordde de heer H e e m s k c r k.
Maar de Minister bleek van oor
deel dat juist na het hier gebleken vel
schil van meening, zulk een voorstel niel
van een extra-parlementair kabinet is le
verwachten. Hij had dit voorstel gedaan
uitsluitend op grond van hel praeccdcnl
van het subsidie aan de Rotterdams'che
hoogeschool, daar beide scholen in pre
cies dezelfde omstandigheden verkeeren
(tegenspraak).
De post werd ten slotte verworpen
niet 43 tegen 34 stemmen. Vóór stemden
de katholieken en de anti rev behalve
de heer Visscher
Avondzitting
Op zeer korten termijn, n.t. bij nota van
26 November was een voorstel in de be-
groöting van Waterstaat opgenomen om
een afzonderlijken luchtvaartdienst in le
stellen. Maar dc heer Knollenbed'l
maakte tegen zoo'n vlugge beliandelyjg
bezwaren Andere leden vielen hem bij.
en dc Minister Irok toen dat deel der
nota in.
De afdceling spoorwegen bracht veel
dat niet nieuw was.
De lieer van Braambeek diende
een motie in, betreffende hel wtensckc-
lijke van contact tusschen de bij de werk
geversorganisaties aangesloten trams en
^Ie vakorganisaties
Van soc. dein z.ijde en door den heer
Oud werd gesproken ten gunste van een
uilkeering in eens van een halve maand
salaris aau hel spoorwegeprson.eel, nu
de exploitatieresultaten gunstig zijn ge
weest.
Door de heeren D u y ma c r, Z a n d l
en Smeenk werden de jaarlijlcsclie
klachten geuit over Zondagsonlheiliging.
De heer Zand was in dat opzicht
zoo veeleischend als maar mogelijk was.
Er mag z.i niets gedaan worden ter be
vordering van den verderfelijke» zucht
an het publiek, om op Zondag uit te
gaan. Maar toen hij een motie indiende,
de regeering uitnoodigend om maatrege
len le nemen ten einde op Zondag aljle
vervoermiddelen stil te zetten, was er
niemand die hem bijviel', zoodat de mp[-
lie geen punt van beraadsnlaging uit
maakte.
BINNENLAND
AUDIËNTIES TEN HOVE.
De grootmeester van het Iluis van de
Koningin en de chef van liet Militaire
Iluis van de Koningin maken bekend,
dal de collegiën, de civiele en militaire
autoriteiten, vereenigingen, corporaties en
particulieren uit alle doelen des lands,
uitgezonderd de provincie Noord-llollaud1,,
die hun opwachting wenschen le maken
bij of die wens'clien voorgesteld
te worden aan dc Koningin, worden uil-
genoodigd', zich daartoe tusschen 7 en 15
December schriftelijk te wenden lo. dc
civiele heeren tot R. F. C baron Bentinck
dienstdoenden grootmeester, Prins Mau
ri tsl aan 8 te 's-Gravenhage, 2o. do be
roeps- en reserve-officieren tot den adju
dant van dienst van de Koningin, ten
Paleize Noordeinde te 's-Gravenhage.
Dames uit alle deeleu des lands, uifjge-
zonderd de provincie Noord-Holland, die
weusclien haar opwachting te maken bij
of die wenschen voorgesteld te worden
aan de Koningin, worden uitgenoodigd,
zich daartoe tusschen 7 en 15 December
schriftelijk te wenden tol de groot"
meesteres van het Huis der Koningin,
gravin Van Lyden van Sandenburg, ge
boren baronesse Van' Nagell, Lange
Voorhout 13 te 's-Gravenhage
Het is Harer Majesleit's bedoeling, de
genen, die zich voor deze audiënties aan
melden, bij gelegenheid van een or meer
soirees te 's-Gravenhage te ontvangen.
Bij deze soirees is het <1 ragen van ambts
gewaad of rok verplicht
De dienstdoende grootmeester en de
chef van bet Militaire Huis zuilen aan
hen, die verzoekschriften wenschen aan
te bieden, te zijner lijd nadere aanwij,-
zingen geven.
Omtrent de audiënties voor dames eq
heeren uit Amsterdam en de provincie
Noord-Ilolland zullen bij een, eventueel
bezoek van de Koninjgiu aan de hoofdstad
des rijles tijdig berichten worden afgege-
NEDE BLAND EN BELGIË.
Dc correspondent van de N' R.
Crt. le Brussel meldt:
De gezamenlijke vergadering van de
commissies van builenlandsclie zaken in
Kamer en Senaat, gisteren gehouden ou
der voorzitterschap van Magnetic en Tib-
baut, de presidenten van senaat en Ka
mer, werd bijgewoond: door minister Hij
mans. Deze gaf een uiteenzetting van
hel Nederlandsch-Belgische vraagstuk en
had het na een kort historisch, overzicht
hoofdzakelijk over de verbinding van
Antwerpen met den Rijn en de scheep
vaart op de Schelde. Hel betoog van
den minister kwam hierop neer, dat de
door Nederland voorgestelde verbinding
Anlwerpen-Rijn door middel van een
kanaal, uitmondend in liet veeds vroe
ger verzande II c 11 e g a t, onmogelijk kan
worden aanvaard. Voor wal de \Ves ter-
schelde belreft verklaarde de minister dat
geen nieuws le melden valt en op dit ge-
bieu geen stap vooruit kan worden ge
daan
Herhaaldelijk was sprake in den loop
van de gedachlenwisseliug, welke op d'c
minislerieele uiteenzetting volgde, van het
Belgische antwoord op de Nederland-
sche voorstellen inzake de scheepvaart
verbinding Anlwerpen-Rijn. Dit antwoord
was echter aan de leden der commissie!
niet medegedeeld, waarbij als oïfidcole
reden werd opgegeven dat liet zonder
verwijl aan de Nederlandsche regecrlug
zou worden gezonde» en dus toch niel
meer te wijzigen was. De ware reden
bleek echter wel le zijn ,dat voor in
discreties vanwege sommige leden der
commissie werd gevreesd.
Dc Luiksche senator Digneffe verde
digde de Waalsche induslricelen legen
het verwijt dat zij een willig oor zou
den leenen aan de Nederlandsche stal
ling inzake de waterverbinding Dit ver
wijl, zeide hij, is grootendeels overdre
ven. De socialistische senator de Bnou-
clcère betoogde van z'ijn kant d,at men
nadruk diende te leggen op het feit,
dat België geen bevoorrechting van Ant
werpen eischt ten nadeele van Rotter
dam. De welvaart van een dezer ha
vens beleekent niet den ondergang van
de andere. Betere verbindingen tusschen
heide zouden integendeel de welvaart
en den bloei van beide bevorderen
De Anlwcrpsche conservatieve Katho
liek Segers, die eveneens het woord nam,
zat op 19 dezer in een nieuwe bijeen
komst zijn beloog, dat hetzelfde pleidooi
bleek te zijn als heigeen hij onlangs heeft
gehouden in het nationadï congres van
binnenscheepvaart, voortzetten.
De meeste leden bleken na afloop
der vergadering van oordeel 'le zijn dat
het Nederl -Belgische vraagstuk practisch
nog sleed s ongeveer in het zelfde sta
dium verkeert als bij de verwerpiug van
het verdrag door de Nederlandsche Eer
ste Kamer, en Nederland sederl dien vrij
wel "geen concessies heeft gedaan die
als tegemoetkoming aan het Belgische
standpunt kunnen gelden.
DE ZIEKTEGEVALLEN AAN BOORD
DER INSULINBE.
Op vragen van liet Kamerlid Albarda
hebben de Ministers van W en van K.
geantwoord dat het sclüp, alvorens ile
terugreis naar Nederland te onjdernenvii,
te Soerabaja afdoende is ontsmet Dal
niettegenstaande deze ontsmetting op- 1
nieuw een aantal gevallen vjui een zelf
de besmettelijke ziekte zich hebben voor-
gedaan, mag met groote mate van waar
schijnlijkheid worden toegeschreven, aan
het aan boord aanwezig zijn van ziekte
kiemdragers onder de bemanning.
Volgens de voor Nederl.-Ind'iê geldende
bepalingen was niemand verplicht de
bevoegde autoriteiten aldaar wan het
voorkomen van deze ziektegevallen ken
nis te geven.
De Ministers ontkennen dat het toe
zicht vau regeeringswege onjvoldoende is
geweest, en meenen dat noodzakelijkheid
van nieuwe wettelijke voorschriften ten
deze nog niet is geblekeq.
Vanwege de Indische regeering is aan
de in Indiè gevestigde of vertegenwoor
digde scheepvaartmaatschappijen ver
zocht om voortaan dadelijk hij aankomst
van een schip in een Nederl. -rndi&c*,l.o
haven aan den havenarts kennis te geien
van elke ziekte aan boord, die een
eenigszins verdacht iryfeclieus karakter
vertoont en in epidemischen vorm op
treedt, ook al is op dc ziekte de quaran
taine- of de epidemie-ordonnantie hiel
van toepassing Voorts is hier tc lande
met de directie van den Rotlerdamseheq
Llovd nader overleg gepleegd en dit over
leg heeft er toe geleid, dat de Llovd en
de gemeentelijke geneeskundige dienst
te Rotterdam een regeling "hebben; ge
troffen, hierin bestaande, dat de Llovd
den gemeentelijken geneeskundigen dienst
opgaven en gegevens betreffende! het
aangemonsterde personeel toezendt,
waarna de dienst ouderzoekt of dat per
soneel kans op besïnetlinjg oplevert Po
gingen worden in het werk gesteld oin
met andere daarvoor in aantmerking ko
mende scheepvaartmaatschappijen, te
Rotterdam en te Amsterdam gevestigd',
een soortgelijke regeling te treffen".
AVRO EN VARA.
tn antwoord op vragen van. den lieer
L. de Visser heeft de Minister geant
woord dal naar aanleiding van dc uitin
gen van dc Vara ten aanzien \an de A\ro
do directeur-gleueraal telegrafisch aan de
Vara herinnerd heeft aan het ministe
rieel schrijven van 26 Jan. j 1. meldend
dat geen behandeling van radio-aange-
llegcuheden \oor den microfoon meer kon
worden toegestaan Door dat telegram
werd geen parlij gekozen voor de Avro.
De beschikbare zendtijd zal, den Radio-
raad gehoord, naai* billijkheid worden
verdeeld iu overleg niet de organisaties,
dus ook met de Vara.
MIDDELBURG.
tv A. W. Jansen.
D,recüe: J. Th. r. D Mebr.
Aan- en verkoop van Effecten,
Verzilvert Coupons en lossingen,
Koopt en verkoopt vreemde gelden,
Neemt gelden in Deposito,
Verhuurt Safe-loketten in hare
brandvrije kluizen.
(Ingez. Med.)
UIT STAD EN PROVINCIE
Uit Viissïngen.
Te V1 i s s i u g e n is aangehoudoin
een 16-jarige vrouw uit Duisburg, die
haav 3 maanden oud kind op verzorgd
heeft achtergelaten De vrouw, die in ver
vuilden toestand verkeerde, is eerst in
het Gasthuis gereinigd en toen over de
grens gebracht.
—o
Uit Walcheren.
- In de Dinsdag gehouden vergadering
van den gemeenteraad van A ag te-
kerk e werden eenige wijzigingen aan
gebracht in de begrooling voor 1929
Ged. Staten vroegen n.t. op <lie begroo
ling de jaarwedde van den gemeente
veldwachter uit te trekken op een mi
nimum bedrag van f 1200 ïnpïaals van op
(Ingez. Med.).
f 1100. B. en W stellen voor daartoe over
te gaan De heer Corré zou te vinden zijn
voor hel brengen op de begrooting vajh
f 1200. De heer Maljers wijst er op,
dat in een naburige veel groolere ge
meente dc minimum jaarwedde ook op
f 1200 is bepaald. Mei alg sl wordt daar
na besloten de jaarwedde van den ge
meenteveldwachter te brengen op f 1200.
Daarna stelt de heer Corré vor de perio
dieke verlioogingen le laten vervallen,
zoodat dit bedrag van f 1200 dan levens
het maximum traktement wordt, wat met
alg. stemmen wordt aangenomen
Het bekende verzoek van het gemeen
tebestuur van Axel om adhaesie aau een
door den Raad dier gemecule aau Ged.
Staten ingezonden adres om verlaging van
de jaarwedden van burgemeester secre
taris on ontvanger, wordt m. a st. voor
kennisgeving aangenomen
B en W stellen voor aan Ged Sta
ten ontheffing le verzoeken voor zoover
de gemeente Aagtekerke lielreft vaiT het
verbod in liet Pnovineiaat Reglement op
genomen tol hel rijden met twee aan
een gekoppelde voertuigen Dit werd
daarna niet alg sl aangenomen
De pensioensgrondslag van F. Mal
jers als gemeciile-amhtenaar werd daar-
ua vastgesteld
Een aan de gemeente beliooreiidc wo
ning werd weer voor een jaar verhuurd
aan den gemeenteveldwachter
Besloten werd dat de gemeente uiot
toe zou treden tot de regeling verval in
hel werkloosheidsbesluit 1917. terwijl ver
der werd besloten geen lid te worden van
dc Ver. van Nederl gemeenten
Besproken werd nog de wijze van aan
gaan der leening van ten hoogste f 3000
voor houw en inrichting van hel slacht
huis. Gelegenheid zal worden gegeven op
dezo leening in te schrijven legen een
rente van ten hoogste 3 pet met jaar-
lijksche aflossing van f 200 De aanmel
ding daarvoor moet plaats hebben voor
11 Dcc. a.s.
B.ij de rondvraag vraagt de heer Mal
jers den waterafvoer van deu Klooster-
weg te verbeteren; de lieer Corré ge
deelten van den weg Aaglekcrke—West-
kapelle nog 1e doen schoonmaken.
Dc lieer Verhagc vraagt of liet niet
mogelijk zon zijn om een sloot, vlak bij
hel dorp gelegen te dempen, de weg
is daar ter plaatse zeer nauw en de
passage niet zonder gevaar.
Dc voorzitter gaf eenige inlichtingen
daaromtrent.
Verder vroeg de lieer Verhage of er
van gemeentewege nog gelegenheid voor
werkverschaffing in den aanstaanden win
ter gegeven zal worden
De voorzitter wees op de moeilijkheid
bij het verkrijgen van werklieden voor
liet ruimen van sneeuw in den vorigen
winter, waaruit bleek, dal de werkloos
heid niet groot was, ook is er thans zoo
ver hij kan nagaml geen werk dal hij'
werkverschaffing in aanmerking zou ko
men. te verrichten. B en W zullen in
elk geval een en ander overwegen.
Naar aanleiding van een klacht van
den heer Peper over den slechten toe
stand van een bij de gemeente in onder
houd zijnd pad lnj de kom. ontspint zich
cene uitvoerige discussie omtrent, de bes-
Ie wijze van verbetering daarvan, waar
bij de voorzitter de weinige medewerking
ter sprake bracht van dc aangelanden
die voor onderhoud vau deu \vcg, waar
langs hel voetpad loopt, aansprakelijk
zijn
.Nadat dj? heer Kodde nog inlichtingen
had gevraagd over het onderhoud door
de gemeente van een brug over den wa
tergang werd de vergadering gpslolen.
Uit Zuid-B eveland-
In de Dinsdag le Goes gehoudeq
bestuursvergadering van de Vereeniging