Woensdag 14 November 1928
171° Jaargang
Bij Scheren
No 270
MIDDELBURGSCHE COURANT.
dit manmer behoort een BijvoegseL
KAMEROVERZICHT
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Onder leiding van den heer Schaper
sats voorzitter in de plaats van den lieer
Bjqys, die wegens ziekte eenige dagen
afwezig zal moeten blyven, kwam de
Earner aan het eind der algemeene be-
grootingsbeschouwragen zoodat Minis
ter d e Geer de eerste zinnen van zijn
jantwoord kon uitspreken. Hij zal het
rustig kunnen doen. want het meeste
van het gesprakenen ging langs zijn ka
binet heen.
Van de sprekers van gister Was de
de heer Veraart niet bijzonder ge
lukkig toen hij tegenover den heer Al-
harda het beleid der Kath. partij ver
dedigde ten opzichte van het program
ma van urgentie. Want toen hij 'ter ver
klaring waarom het gezantschap bij den
Paus niet op dat program ïs gezet, be
weerde dat dit geen katholieke zaak
maar een algemeeh-Nederlandsche zaak
was, interrumpeerde de heer A1 b a r d a
Waarom zijn de katholieke minis
ters dan daarvoor wit liet kabinet getre
den?
Daarvoor kan ik nóg geen verkla
ring vinden! was het ietwat onnoozele
antwoord van den heer Veraart.
Maar het zonderlinge was, dat toen
daarna de heer Kersten dezelfde
Vraag stelde als de heer Al bar da,
de heer-Vera art uit riep: Ofttdat dit
een beleediging voor den Heiligen Stoel
was.
Daajluit blijkt dan toch dat 't gezant
schap wel degelijk een specifiek Iïoomscli
'belang Was, concludeerde de heer Ker
sten, die daarbij nog den wensch uit
sprak dat Nederland nimmer de calvi
nistische knie buige toot den gezant
van den Paus, en dat ook de coalitie
«nooit teriugkeere!
Tegenover den heer Heemskerk ver
dedigde de heer Kersten de na gedach
ten is van Datlienus, om daarna nog eens
te betoogen dat de coalitie het Gerefor
meerde volk verzwakt.
Dat bracht toen weer den A.-R. heer
Schouten aan het woord, die ook
weer iets van de beweringen Van den
heer Kersten inzake den heer Datheen
had recht te zetten, en die voorts den
heer Lingbeek bestreed, wat de heer
haagman (O.-Hzich ook nog tot
taak stelde.
De heer Bulten betwijfelde of de
rust in de ambtenaarswereld gehand
haafd zal blijven door de salaris-op
lossing, de heer J. Ter Laan becri-
tiseerde de financieele politiek der re
geering, eindigend met een „onhoud
baar" verklaring van de huidige sala
rissen. En de heer Korten horst po
lemiseerde met den heer van Gijn over
het tarief.
-
Avondzitting.
Wat bij de algemeene beschouwingen
inzake de begrooting van buitenlandsche
zaken over den Volkenbond werd gezegd,
bleef waarlijk in het „algemeene". Door
de meeste sprekers werd gewaarschuwd,
tegen onderschatting van de beteeke-
inis van den Volkenbond. En ook ide
Minister betoogde dat er geen reden
is om1 de toekomst Van deni Volkenbond
pessimistisch in te zien. "We moeten niiet
imoedeloos worden wanneer de zaken
niet zoo ving gaan als we wel zouden
wenschen.
Zakelijker waren de opmerkingen over
de .positie van de gehuwde vrouw enden
aandrang van mevr. B a k k erN o r t,
gesteünd door den heer M arhaut om
i te komen tot een internationale regeling,
Uitgaande van den Volkenbond. Minis
ter B e ela erts achtte hejt niet moge
lijk om te komen tot een uniforme re
geling. Daarvoor loopen de wetten in
de verschillende landen te Veel .uiteen.
We moeten streven naai- een re
geling waai* z.i, door conflicten worden
■Voorkomen.
Verschillende .sprekers uitten den
wensch voor een gunstige oplossing van
de kwestie van het verdrag met België.
De heer Knottenbelt zei daarbij te
jgelooven ,dat de ongerustheid belangrijk
rverminderd is, en dat het vertrouwen
van den minister in ruimen lering woirdt
gedeeld. Toch is z.i. de gerustheid; nog
niet geheel geweken en met name in
Zeela nd bestaat nog de vrees, dat een
teven tueele oplossing van het vraagstuk
onze nationale belangen zal aantasten.,
Spr. zoo er bij den minister op willen
aandringen om, voordat een oplossing tot
M stand komt, eerst nog eens advies in te
winnen van hen, die to't ^>OTdeeien be
voegd zijn. Een dergelijke voorbereiding
5s den vorigen keer te zeer verwaarloosd.
Spr. is echter van oordeel ,dat de regee
ring ten dezen aanzien niets mag riskee-
ren. Wanneer we een verdrag met Bel
gië 'sluiten dan moet die overeenkomst
ook bevatten alle punten waarover tus-
sclren beide landen geschil bestaat. Na de
totstandkoming van het tractaat moeten
we ook krijgen de zoozeer noodzakelijke
rust. Bij afwijzing van wat Voor Neder
land onaannemelijk is gebleken zal de
minister zeer sterk staan.
De Minister bepaalde zich tot de
opmerking dat de zaak nog niet rijp is
voor openbare behandeling, en dat de
benoemde deskundigen alleen van advies
dienen ,De leiding blijft bijbel departe
ment.
Na nog slechts korte beraadslaging is
de begrooting goed gekeurd.
géén Pijn en naschrijnen of stukgaan
der/huid, indien men vóór het inzeepem
de baardoppervlalcte inwrijft inet
Doos 30 ct, Tube 80 ct. PUBOL
(Ingaz. Med.)
UIT STAD EN PROVINCIE
Met de Staatscourant van 13 Nov.
zijn verzonden afdrukken van de sta)-
tulen betreffende de Vereen. Ziekenhuis-
verpleging op Walcheren, alhier ge
vestigd; de Boerenleenbank, gevestigd te
Heinken szand.
Uit Middelburg.
Gisteravond trad alhier voor 'de
aid. van het Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling op de heer P. van der
Meulen uit Zeist met het onderwerp
„Over Amerika". In het eerste gedeelte
zijner voordracht verhaalde spr. van zijn
studiereis daarheen, teneinde de gevolgen
van het drankverbod te bestudeeren, ter-
wijt hij na de pauze, aan de hand van
een mooie serie lantaarnplaatjes een en
ander liet zien van Amerika, daarbij
ook aantoonend hoe het drankverbod
reeds is doorgewerkt in de Vereen. Sta
ten. De kleine zaal was geheel gevuld
met een aandachtig publiek, hetwelk door
apptaus dank toonde aan den spreker
voor zijn interessante en prettig voor
gedragen lezing.
Uit Walcheren.
In het raadsverslag van Arnemui-
de n is een kleine fout geslopen. Er
staat: „Voor de gemeente-ontvanger
«vordt een instructie vastgesteld". Dit
moet zijn: „Voor de gemeente-o mroen
per wordt".
(Wegens plaatsgebrek moesten we he
den het slot nogmaals aanhouden).
Hedennacht is door het inslaan
van een ruft ingebroken in de Kiosk
staande aan de tramhalte te Souburg.
Met lucifers is alles afgezochl. Geld werd
niet gevonden, doch wel werden sigaren,
cigaretten en chocolade ontvreemd.
Uit Zuid-Beveianct.
"Naar de Zeeuw verneemt heeft
de heer J. A. Flink ontslag genomen
lid van den Raad van Arbeid te
Goes. Het plaatsvervangend lid, de heer
J, Luikenaar te Wolfaartsdijk, zal zijn
plaats innemen.
- Aangesteld als brugwachtersknecht
le Schore met ingang van 16 Novem
ber a.s. de heer Ms. Verninnnen, assis
tent-smidsknecht te HanSweert.
Men meldt ons uit Hoedekens-
,kerke: Door verschillende brand-assu-
ranlic maatschappijen is aan de "directie
der brandweer 'n premie van f 100 in 't ge
heel toegekend, voor het krachtdadig op
treden van de brandweer, bij den plaats
ad hebbenden brand aldaar op 14
October "]1„ welke zich aanvankelijk zéér
ernstig liet aanzien en welke men door
het verleenen van flinke hulp, spoedig
wist te beperken.
De minister van financiën maakt
bekend, dat ten behoeve [van 's Rijks
schatkist is ontvangen wegens te weinig
betaalde wegenbelasting, bij: den ontvan
ger te 'sGr avenpolder f 13.08.
Uit Schouwen-Duivelaiid.
In de Maandag te Zxerikzee ge
houden vergadering Van de cantr. kiesver-
eeniging van'de Liberale Staatspartij De
Vrijheidsbond op Schouwen, waarin aan
wezig waren de afgevaardigden van d(e
afdeelingen Burg-Haamslede, Renesse,
Noordwelle, Brouwershaven, Zierikzee,
Ellemeet, Nieuwerkerk, Oosterland en
Bruinisse, werd, naar de N. R. Crt.
meidt, met alg. st besloten op de aan
staande vergadering te Middelburg voor
te stellen en te verdedigen een samen
gaan van den kieskring Zeeland met
Arnhem, Nijmegen, enz. Als no 1 op
de lijst zól men dan voorstellen J. Rid
der van Rappard en als no. 2 jhr. de
Muralt.
Zeeuwsch Vlaanderen W.D.
Zaterdag- en Dinsdagavond werd' in
de oude school te Biervliet door
eenige tooneelliefhebbers een uitvoering
gegeven ter versterking van de kas der
hier bestaande afdeeling van "het Cen
traal Genootschap voor kinderlierslel-
lings- en vacantiekolonies. Opgevoerd
werd 't tooneelspel „30 jaren" of ..Het
leven van een dobbelaar" en tot slot
een klucht.
Gisternacht is uit een stal, te S1 u i s
het paard en een kar, toebehoorende aan
mej. M ontvreemd. Ook wordt nog
25 K G. visch vermist
De eigenares van dit alles, mej. M.
R. is de vrouw op wie onlangs een|
moordaanslag gepleegd werd door den
Belg v. d. W.
Van de W. is nog steeds taiet gevonden,
Ofschoon Wij in de buurt (het Zoute)
schijnt te vertoeven.
De politie doet ernstig onderzoek
De landbouwer A. S. te WiaLer-
landkerkje had het ongeluk van een
weigerachtig paard te vallen, waardoor
hij zijn enkel en voet zoodanig bezeerde
dat geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen.
KERKNIEUWS
Het provinciaal' kerkbestuur van
Zeeland heeft aan ds G C Postma,
pred. te Biggekerke. classis Middel
burg. wegens zijne benoeming tot alg
secretaris van liet Ned. Jongelingsver
bond, eervol ontslag verleend uit zijne
bediening met toekenuing van de erae-
ritaatsbevoegdheid.
Het provinciaal kerkbestuur van
Noord-Brabant met Limburg heeft tot de
(Evangeliebediening in de Ned Herv.
Kerlc toegelaten den candidaat G. K W
Hugenhollz te Utrecht, vroeger te A x e 1.
In den ouderdom van 69 jaar is te
Haarlem Maandag overleden ds. C. Rat-
tink, emerilus predikant der Ned. Herv.
gemeente te Apeldoorn en het Loo.
Het was nog maar kort geleden, dat
ds. Hattink, door voortdurende ongesteld
heid. daartoe genoodzaakt, zijn emeritaat
had aangevraagd en verkregen.
Gedurende 43 jaren is ds. Ilattink
te Apeldoorn ais predikant werkzaam
geweest.
Vóór Apeldoorn diende de overledene
die ridder in dfc Huisorde van "Oranje
was, de Ned. Herv. gemeente le Nieuw1
Vennep, waar hij 6 Augustus 1S82 in
trede deed.
Kuist en Wetenschappen
Een prachtige aanvulling der
openbare leeszaal.
Toen we er plotseling voor ston,den,
hebben we een uitroep van verbazing ge
geven. Want wat aan, de achterzijde van
het welbekende gebouw „Ons Huis"
thans is tot stand gebracht, is waarlijk
bijzonder te loven, vanwege de doeltref
fende inrichting, en vanwege het doel
Dat doel was er wel reeds, maar het
werd tot nu toe eigenlijk niet bereikt
De mooie instelling aan; de Molstraat
„Openbare Leeszaal en Bibliotheek" be
staat immers uit drie deelen
ten eerste een uitleen-bibliotheek voor
de leden, welke afdeeling gevestigd is
in hel voorste lokaal rechts van de gang,
ten tweede een leeszaal van Couranten
in het lokaal daar achter, waar men
geregeld eenige, en vaak véél lezers kan
aantreffen;
en dan ten derde iels "dat er zooge
naamd was, nl. een gelegenheid voor per
sonen om studiewerken te raadplegen,
tijdschriften te lezen, ent Kamerstukken
na te slaan en?.
Maar in werkelijkheid was die derde
gelegenheid er niét!
Het heette dat de gegadigden daarvoor
gelegenheid hadden in de ruimte tus-
schen bibliotheek en courantenleeszaal
Maar daar zit de staf van de bibliotheek
En daar is liet verre van rustig, vooral
op de uren Waarop de uitleen bibliotheek
werkt.
En toch is er in de instelling zoo
véél, dat alle reden geeft voor het openen
van zulk een studie-gelegen|heid
Zelfs van de leden weten; de meesben
niet dat daar bijvoorbeeld aanwezig zijn
de Staatsbladen; de Staatscourant; de
z.g. „Kamerstukken", d. w. z. de Slaats-
begTooting, de Bijlagen en( de Hande
lingen
uitvoerige encyclopaediën, woorden
boeken, registers enz.;
de voornaamsten onzer maandschrif
ten en een groot aantal vakbladen op al
lerlei gebied;
voorts verschillende handboeken' en
studiewerken.
Misschien wisten sommigen dat al
die werken er waren, maar zè maakten
er geen gebruik van, omdat de gelegen
heid om ze te bestudeeren, zoo schamel
was.
En nö. is dat gebrek in, eens verholpen^
en góed verholpen
Aan de achterzijde links van, het ge
bouw was tot nu toe een verzameling
hokken, benevens de localileit waar eens
de kookcursus van „Ons Huis" werd ge
geven.
Dat alles is weggebroken en in de
plaats daarvan is één groote localileit
gebouwd, die met twee deuren aansluit
aan de courantenleeszaal.
Daar staan nu twee groote tafels met
samen een 28-tal gerieflijke stoelen, Op
den eenen tafel liggen de nieuwste num
mers van onze litteraire tijdschriften
Op den ander liggen de jongste nummers
van vakbladen. In de kasten rondom
vindt men er de vorige jaargangen van
Maar de hoofdzaak is de aanwezig
heid dezer localiteit, dezer rustige lo-
caliteit met tafels ca stoelen, waar iéder
die iets te bestudeeren heeft van wat
we hierboven opsomden, dat op zijn
gemak kan doen. Ook als hij geen lid is.
De groote ruimte die ervoor beschik
baar werd gesteld, getuigt van een op
timistische verwachting van het bestuur
ten opzichte van het aantal der personen,
die voor bet gebruik van deze studeer-
zaal in aanmerking komen. Wij gelooven
ook dat dit lokaal voor veel personen van
nut kan zijn,, mits ze weten dal hel er
is.
Daarvoor dient dan ook deze bespre
king, die trouwens slechts een inleiding
is tot de officdeele opening welke mor
gen zal plaats hebben
Hel a. s. Concert der
Instrumentale.
Een interessante oude nieuwigheid
leidt het Vrijdag door de bovengenoem
de erceniging alhier te geven con
cert in, n.l. een drietal Paduanen en twee
Gaillarden voor vijf instrumenten ge
schreven, uit het begin der zeventiende
eeuw.
Het is altijd bekend geölevcn, dat er in
die tijden veer en goed gemuciscerd
werd, maai- het heelt lang geduurd voor
men weer had opgediept hóe dat ge
beurde. Liederenboeken hebben veel ge-
geopenbaard over den zang, maar hoe
stond het met de instrumentale muziek''
Er is blijkbaar veel verloren gegaan,
misschien door veelvuldig gebruik. Maar
dat er toen ook orkestmuziek werd uit
gegeven, blijkt uit een bundel, die aanwe
zig is in de bibliotheek der koninklijke
Ritterakademie te Liegnitz waarin zijn
bijeengebonden 7 afzonderlijke bundel
tjes dans composities, speciaal bestemd
voor instrumenten, alten uitgegeven in de
eerste jaren der zeventiende eeuw. Daar-
an bevatten de twee eerste twee bun
dels die in Hamburg werden uitgegeven
in 1607 en 1609, een aantal werken van
Nederlanders Melcbior Borchgrreving.
Nicolaas Gistow en Benedict Grep. Maar
al zijn het Nederlanders, uit deze uitgave
blijkt ook, dat in het buitenland, spe
ciaal in Duitschland hun werk liooger
gewaardeerd werd dan in liet toenma
lige, streng-Cativinistische Nederland.
Er valt bovendien op te merken, dat
het ontstaan uit hei', danstiekl, van
bet zelfstandige orkeststuk allereerst', in
Engeland viel waar te nemen ,wat toen
naar ons land en naar Dnilsctüand over
sloeg.
De Paduana in deze composities is dan
ook reeds een vergevorderde ontwikke-
ling uit het' danslied. De naam is reeds
een abstract begrip voor een muziekstuk
au zekere indeeliug in vierkwartsmaat
geworden, zooals de Gaillard een stuk
was in driekwartsmaat.
Op dit concert zal voorts de heer Sam
Swaap ,violist uit den Haag zijn mede
werking verleenen. Ilij hecfl op het pro
gramma doen zetten- het vioolconcert
no. 2 van .1. S. Bach, voor viool en or
kest en na de pauze een viertal kleinere
werken voor viool en pianobegeleiding,
Het orkest zal nog uitvoeren een Air
de .danse varié voor strijkorkest van
Salvayre; en Saint Saêns' Prélude van
„Le Déluge", waar de lieer Swaap, de
vioolsolo zal Vervuilden.
^Nobelprijs voor letterkunde
Een Wolff-telegram uit Stockholm
meldt
De Zweedsche academie voor welen-
schappen heeft den Nobelprijs voor let
terkunde voor het jaar 1927 toegekend
aan het lid der .-Fransche Academie,
Henri Louis Bergson en den Nobelprijs
voor letterkunde 1928 aan de Noorsche
dichteres Sjgrid Undset
RADIO
Krachtig zendstation
te Algiers.
In 1930 zal men het eeuwfeest van het
binnenrukken der Franschen an Algiers
met grooten luister vieren. De commis
sie, die dit herdenkingsfeest zat orgaiq-
seeren, zal, in Algiers een buitengewoon
krachtig zendstation bouwen, dat overal
in Europa hoorbaar zal zijn.
Alleen voor den bouw van het sta
tion is reeds een bedrag van twee mil-
MIDDELBURG.
tv A. W. Jansen,
Directiej Th y b Me<k
Aan- en verkoop van Effecten,
Verzilvert Coupons en lossingen,
Koopt en verkoopt vreemde gelden,
Neemt gelden in Deposito,
Verhuurt Safe-loketten in hare
brandvrije kluizen.
(Ingez. Med.)
lioen francs uitgetrokken. De zender
komt in de buurt van Algiers, op onge
veer 25 kilometer van de slad; dc ener
gie zal minstens 35 kilowatt in de an-
,lenne bedragen. De studio's worden te
Algiers zelve gevestigd.
RADIO-PROGRAMMA.
Dender dag 15 November
Hilversum, 1071 M.
12.30—2.00 Boris Lensky Trio. 2.05
2.45 Proefuilz voor scholen Lezing
door Hans Martin 4 00—1.30 Huisvrou-
wenbalfuurtje. 5 30—6.45 Omroep-orkest.
6.45—7.15 Pianoconcert door Elsa Nol-
thenius 7 157.45 Fngelsche les, con
versatie S 05—8.35 Radiopraalje. 8.35
Vaudeville-programma Willy Covsari,
Kees Pruis, v Dijjrs 4 orig Volendam-
niers. Berens-muziek op 32 flcsschen.
Dans-orkest van Rentmeester 10 00
Persberichten
Huizen, 340.9 M. (Na 6 uur 1870|M-)
1230—1.45 Concert. Bas, fluit, orgci
en piano. 2 00—2.30 Schooluitz. Dr. G.
P. Marang Palestina. 7 00—7.30 IJoelc-
bondles 7 30—8.00 Apologetische voor
dracht 8.00 Concert Het Chr. Radio-
Dubhelkwartet „Hoort gij die stemmen'".
Da ren try, 1600 M.
10 35 Kerkdienst. 11 20 Gramofoonmu-
zi'efc. 12 2Ö Studioconcert cello, piano,
tenor) 1.20—2 20 Graniofoonmuziolc. 2.50
Voor de scholen 3 10 Muziek. 3 20 Ves
per van de Westminster Abbev 4.05 Le
zing. 4.20 Concert (sopraan, barilort-harp-
trio). 5 35 Kinderuurtje 6.20 Radiobèc
richt 6.25 Muziek. 6.35 Nieuwsber. 6.50
Landbouwbcr. 6.55 Muziek. 7 05 Werken
van Schubert voor sopraan. 7.20 No
vellen voorlezing 7.35 Muziek. 7.40 Le>-
zing, 8.00 Hallo-concert in de Free
.Trade Hall Manchester Het Haile-or-
kest In de pauze Dram. declamatie door
Parker Lynch 10 00 Nieuwsber. 10.15
Lezing 10 30 Nieuwsb 10 35 A f.
Manlo. 10 55—12.20 Dansmuziek.
Parijs, „Radio-Paris", 1750 M.
12.20 Protest, causerie 12.50—2.10 Or
kestconcert 4 05—5 05 Klassiek concert
8.5011.10 „Herodiaüe". opera van "Mas
senet, mei Mme Richardson.
Lang en berg, 469 M.
Tl 30 Mechanische muziek. 12 25—1.50
Orkestconcert. 5,05—5 50 Pianomuziek v,
IV alter Niemann 7 25—S.15 Orkesloon-
cerl 8.20 „Hórt Ihr Herreu und lasst
euch sagenRud. Rieth. Daarna tot
11 20 Dansmuziek.
Köningswusterhausen (Zee-
sen), 1250 en/of 1700 M c a.
11.20—4.20 Lezingen. 4.20—5.20 Or
kestconcert. "5 20—7.05 Lezingen 7.20
„Bimala"', v rooi ijk spel van Halevy. 8 50
De Journalist spreekt. Daarna tot 11.50
Dansmuziek.
Hamburg, 395 M.
3.35 Orkestconcert. 5 20 Vroolijk con
cert. 7 20 Vroolijke vertellingen. <820
,Tanncnhof". Worpswede, met mede
werking van solisten 9 50—11.20 Dans
les en dansmuziek
Brussel, 509 M.
5.20 Dansmuziek. 6.55 Trioconcert "7.20
Klassieke muziek (Gramoroon;. 8.35 Or
kestconcert 9.05 T.sjecho-Slowaaksche
muziek. 10.35 Sluiten.
BUITENLAND
Algemeen Overzicht
Hel Fransch-Enficlsrli vin of"
actoord in liet Lagerhuis.
Nu het Lagerhuis weer bijeen is,
komt als een der eerste onderwerpen
ook het Fransch-Engelsclie vlootac-
coord ter sprake Lloyd George begon er
over en diende een, amendement in, op
het adres van antwoord op de troonrede
Hierin wordt gezegd, dat bet Lagerhuis
van oordeel is, dat het vlootcomprorais
den vreae in Europa enj de goede betrek
kingen met de Ver. Staten^ in gevaar
brengt. Voorts wordt gezegd, dal de basis
van de besprekingen over ontwapening
zee moet worden uitgebreid van het
verdrag van Washington tot alle klassen
van oorlogsschepen. De bepalingen over
de militaire reserves in het accoord met
Frankrijk worden in strijd geacht met
