VAN
HOUTEN'S
PINGUÏN
l.Bonbons
No. 242
Vrijdag 12 October 1928
!7l* Jaargang
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen.
EERSTE BLAD,
BINNENLAND
WERKGEVERS EN WETGEVING EN
MEDEZEGGINGSCHAP.
De heden te Groningen gehouden al-
gemeene ledenvergadering van het Ver
bond van Nederlandsche Werkgevers,
werd ingeleid door een rede van den
voorzitter Mr, Aug. Philips, waarin hij in
het bijzonder de bovengenoemde onder
werpen besprak.
Hij stelde daarbij in het licht dat op
den gang van wetgeving en bestuur, de
leiders van het bedrijfsleven niet dien
invloed hebben, die hun naar billijkheid
zou toekomen en die in het algemeen be
lang wenschelijk zou zijn. Over de sa
menstelling van de volksvertegenwoordi
ging hebben de enkele duizenden man
nen, in wier handen de leiding van onze
nationale productie berust, te zamen pre
cies zooveel te vertellen als de gezamen
lijke werkgevers van een enkele fabriek
van behoorlijken omvang of als een frac
tie van de arbeiders van een enkele on
zer allergrootste bedrijven, of als een
paar duizend ondersteunde werkloozen.
Dat schijnt, om het zacht uit te drukken,
niet geheel logisch wat meer medezeg
genschap over den gang eener wetgeving,
die het bedrijfsleven aan steeds talrijker
regels meent te moeten binden, zou niet
onnatuurlijk schijnen.
De voornaamste oorzaak van dien wei
nig bevredigenden toestand ligt natuur
lijk in het kiesstelsel, waarmede men ons
misschien wat overhaast begiftigd heeft.
Maar het kan ook niet ontkend worden
dat de mannen van het zakenleven zich
wel wat heel ver.plegen te houden van al
wat naar politiek ruikt. Dat is gemakke
lijk genoeg te verklaren uit het gebrek
aan lust om na een dag van beslomme
ring van de leiding van een bedrijf zich
met de publieke zaak bezig te houden.
Waarbij nog komt dat actieve deelneming
aan de politiek hun instinctmatig tegen
staat.
Toch zal men met dien gcdachtengang
moeten breken, en een bewijs van be
ter inicht zag spr. in de belangstelling in
werkgeverskringen voor wetsontwerpen
waarbij hun beroepsbelangen nauw be
trokken zijn. Maar steeds wordt nog
moeilijkheid ondervonden om leden der
vereeniging te vinden die bereid zijn om
hun werkkracht en tijd beschikbaar te
stellen voor commissiewerk over onder-
deelen der wetgeving.
Dit bracht spr. tot de vraag of het niet
noodig begint te worden, dat de groot
ste en belangrijkste bedrijfslichamen er
zich rekenschap van gaan geven, dat een
niet onbelangrijk deel van de werkzaam
heid hunner directies nu eenmaal onver
mijdelijk zal moeten gaan bestaan in
het volgen en beïnvloeden van wat er op
economisch en sociaal gebied in de Ka
mers en de regeeringsbureaux gebeurt.
Zullen er naast commercieele en techni
sche directeuren niet hier en daar nog
andere functionarissen dienen te komen,
wier voornaamste hoewel vooral niet
éénige taak het moet zijn de belangen
der onderneming te behartigen, overal
waar die in aanraking komen met het pu
blieke leven
Dan zal het ook niet langer zoo moei
lijk zijn, om bedrijfsleiders bereid te
vinden zich te laten candideeren voor de
Tweede Kamer of zitting te nemen in de
talrijke commissies en raden die allengs
meer en meer de taak van regeering en
parlement zullen moeten verlichten.
Vooral dat laatste wordt hoe langer hoe
noodiger. De tijd is voorbij, dat men het
maken van alle wettelijke regelingen met
vertrouwen aan regeering en Kamers kon
overlaten. Geen parlement kan meer de
menschen bevatten, bekwaam om die ge-
heele stof met kennis van zaken te be-
oordeelen. En, wat minstens zoo beden
kelijk is, geen departement is meer in
staat uit eigen wetenschap alles te be-
oordeelen, waarover wetten en besluiten
moeten worden gemaakt.
Tegenover de sceptische vraag of de
werkgevers daarbij niet telkens zullen
optornen tegen de uiterst democrati
sche richting, die de beteekenis en heil-
zamen invloed van den particulieren on
dernemer niet wil zien, of juist wil ver
kleinen, zei spr.
„Ik begrijp dien twijfel, maar deel dat
pessimisme toch niet. Integendeelik heb
het verblijdend geloof, dat de voorstel
ling, alsof er noodzakelijkerwijze een on
oplosbare tegenstelling zou bestaan tus-
schen de belangen der werkgevers en
die der werknemers, hard aan het ver
dwijnen is. En zie ik goed, dan komen
juist de leiders der arbeidersbeweging,
wier invloed op wetgeving en bestuur
zoo ontzaglijk groot is, steeds duidelijker
tot het inzicht, dat die belangen integen
deel ten nauwste zijn samengeweven, en
dat een welvarende arbeidersbevolking
slechts mogelijk is bij een bloeiende in
dustrie. En is dat besef eenmaal aanwe
zig, dan is er een gezonde basis ook
bij veel verschil van meening over be
langrijke zijden van het vraagstuk - voor
vruchtbaar overleg en samenwerking tus-
schen de voormannen der arbeiders er
die der werkgevers op het gebied van
sociale en economische wetgeving."
In dit verband herinnerde de spr. aan
de door het Werkgeversverbond gerichte
verzoek om tot meer overleg en samen
werking te komen op sociaal en econo
misch gebied. Jammer was, dat het N.
V. V. niet bereid was deel te nemen als
ook het A. N. V. deelnam. Het Werkge
versverbond/ heeft waardeering gehad
voor de daad van het A. N. V. dat zich
toen terugtrok, zoodat de besprekingen
met de overigen konden worden gehou
den.
Er zal nog wel eens gekibbeld moeten
worden over de vraag, hoe de koek tus-
schen den ondernemer en den arbeider
behoort te worden verdeeld, maar dat,
om een koek te verdeelen, er eerst koek
moet worden gebakken, is een waarheid,
die ook in arbeiderskringen even duide
lijk wordt ingezien als dat men van een
kikker geen veeren kan plukken.
Een lichaam als de Hooge Raad van
Arbeid is niet geschikt voor het hier be
doelde overleg, dat bet best wordt ge
pleegd niet in een deftige omgeving waar
redevoeringen worden gehouden, maar
wel in een huiselijk kringetje waar ge
sprekken worden gehouden.
Of men dat overleg niet dient uit te
breiden tot de fabriek en het kantoor, dus
tot medezeggingschap van den werkne
mer in de onderneming Zoo ergens, dan
zijn hier ondubbelzinnige faal en onder
scheidingen noodig. Spr. gelooft niet, dat
heden ten dage eenige werkgever zijn
autocratie zoo ver zou willen drijven, dat
hij zich zou verbeelden alles kortweg van
boven af te moeten of te kunnen veror
denen, zonder rekening te houden met de
inzichten of raadgevingen van zijn onder
geschikten in de aangelegenheden, waar
bij deze het naast betrokken zijn. In uit
gebreide zaken, waar werknemers van
zeer verschillende rangen werkzaam zijn,
wordt die autocratie toch ook al van zelf
zeer getemperd, en oefent ieder op zijn
plaats een deel van het gezag uit.
Maar dat alles is nog niet wat van
werknemerszijde met den eisch van me
dezeggingschap pleegt te worden aange
duid. Men vindt dat in het rapport van
N. V. V. en S- D. A. P., uitgebracht in
1923 inzake de socialisatie. Maar de taak
der daarin vermelde raden zou bestaan
in het voortdurend op de vingers tikken
van den werkgever.
Spr. gelooft er niets van, dat de ar
beidsvreugde van de werknemers erdoor
zal worden verhoogd. Bovendien zou al
de misère, waardoor het overheidsbedrijf
achterstaat bij het particuliere, onder
zulk een stelsel van medezeggingschap
ook het deel van den ondernemer worden-
Maar bovenal hoe zal de directie nog
ooit haar verantwoordelijkheid kunnen
dragen tegenover hen die geld in de on
derneming hebben gestoken, als hij in zijn
gestie gebonden is aan allerlei touwtjes
Het geheele denkbeeld om den onder
nemer uit zijn werknemers raadgevers op
te dringen, die hem moeten adviseeren
over het bevorderen van den bloei van
het bedrijf, mee te pra'en over balans en
winst- en verliesrekening en hem van die
zijde commissarissen op zijn dak te zen
den, is verkeerd. Het vak van den be
drijfsleider moet geleerd worden.
Wie het niet verstaat, kan door mee in
te grijpen geen nut doch wel veel kwaad
stichten.
Spr. erkende het groote nut dat de vak
beweging heeft gesticht in haar strijd voor
betere levensvoorwaarden.
Maar zijnerzijds mag de werkgever er
aanspraak op maken, dat zijn rol in het
productieproces worde erkend en geëer
biedigd pogingen om hem in die rol te
dwarsboomen of er een caricatuur van te
maken zullen op den eendrachtigen te
genstand van de werkgevers moeten re
kenen.
UIT STAD EN PROVINCIE
Uit Middelburg.
Op het politiebureau alhier be
vindt zich reed.s enkele dagen een hond,
waarvan de eigenaar nog niet is komen
opdagen. Als deze er prijs op stelt zijn
dier ilerug te krijgen is hel gewenscht dat
hij het spoedig komt afhalen
Uit 7iuid-Bevel'and
- Ter vergadering der coöp. kolenver-
eejiiging te Ierseke is het niet tot een
oplossing vaij hel conflict (tusschen los
sers der vereeniging en 'het bestuur)
gekomen De georganiseerde arbeiders
zullen binnen 14 dagen bevredigende
voorstellen trachten in te dienen en de
vereeniging hoopt dan haar oude bestuur
te kunnen houden.
Uit K a p e 11 e deelt men ons
mee, dat de netto opbrengst van den
gehouden bazaar ten bate van de
T.b.c.-bestrijding f 270.bedraagt.
0
Uit Noord-Bcveland,
Woensdagmiddag werd op het ge
meentehuis te OoJijnsplaat een ver
gadering gehouden van ingelanden van
den Oud, Noordbevelandpolder Bij de
mededeling der ingekomen stukken
werd besloten, nu in d,e kosten een bij
drage is toegezegd van f 100, de ver
betering van den waterafvoer ond.er Kats
door te trekken tot aan den Katspolder
Het maximum bedrag, waartoe met de
coöperatieve boerenleenbank een reke
ning-courant overeenkomst is afgesloten,
wordt verhoogd tot f 20 000' De staat
van waterleidingen met kunstwerken
werd in overeenstemming gebracht met
de veranderingen, die in waterleidengen
enz zijn aangebracht.
Na eenige discussie werd m a st. aan
genomen een voorstel van het bestuur
om de Valle d,oor den polder in ejgen
dom over te nemen.
Ten slotte werd met 2 na alg. st
aaugeuomeu een door het bestuur ont
worpen plan tot verbetering van den wa
terafvoer in de li Westhoek van den pol
der, waarvan de kosten worden ge
raamd iop f 10000.
fVoor verder Stad en Provincie zie
men het Tweede Bjad
(rngez. Mctf.)
DE INSTALLATIE VAN DEN NIEUWEN
RURGEAIEESTER VAN NIEUW- F.N
SI. JOOSLAND.
Nieuw eu SI. Joosland, zooals 'L of
ficieel, Nieuwland, zooals 't bij iecler
heet, is vandaag in vlaggen! Ter eere van
de installatie van haar nieuwen burge
meester, baron (hoe Schwarlzenberg en
Hohentansherg. Een dag dus van feest,
die om half negen al begon met een re
veille en die in de morgenuren werd,
doorgebracht met kinderspelen en een
schietwedstrijd
Om half hvee slelde de eerewacht zich
op, om den burgemeester een cindweegs
op den weg naar Middelburg tegemoet
te rijden, tot waar de heer Schwartzen-
berg, die met zijn familie uit Middelburg
per auto was gekomen, in een landauer
zou overstappen. Bij de grens 9er ge
meente werd de stoet opgewacht en
met muziek voorop ging 'L langs 'n om
weg naar 't raadhuis. De raadszaal was
geheel bezet met belangstellenden Nadat
de burgemeester op de voor hem be
stemden zetel had plaats genomen, open
de. wethouder Waltel de vergadering,
waarna hel Koninklijk Besluit, houdende
de benoeming van burgemeester thoe
Schwarlzenberg werd voorgelezen.
Rede wetlioude r
Wa ttcl.
De heer Watlel hield daarop de vol
gende redevoering:
Hooggeachte Heer oaron thoe Schwarl
zenberg en Hohenlnnsbergl
Het is voorzeker voor U een blijde
en gewichtige ure, een dag der hoogtijden
op Uw levensweg van de allergrootste
beteekenis Ook voor ons, als gemeente
Nieuw en St Joosland, zal dit oogen-
blik met zijn vragend karakter een nieuw
tijdperk cpenen, dat, hoewel nog in do
mantel der toekomst verborgen, door
ons met meer dan gewone belangstel
ling wordt tegemoet gezien, ja, reikhal
zend richten wij het oog naar de Oos
terkim cm het imorgengloren te aanschou
wen van den lang verbeiden dag der
hope.
De vorige burgemeester, de heer J.
Polderdijk, die ruim 10 jaar zijn ambt
met vollen ijver vedvulde, werd ons door
den dood ontnomen.
'Als waarnemend burgemeester heb ik
de eer, en de aangename opdracht U
in ,deze vergadering te ontvangen1, en
hoe oubekend wij ook' voor elkander
mochten zijn, niets staat ons in den
weg om U namens den raad, ja, namens
de geheele bevolking in al zijn geledingen
onze gelukwenschen aan le bieden met
Uwe benoeming cn uit volheid onzer
harten U toe te roepen- Weest welkom
m ons midden.
Dat H M. onze geëerbiedigde Ito
iiingin, voorgelicht door Hare Raads
leden beeft behaagd, U pp deze plaats
te zeiten, moet onze geruststelling, onze
waarborg zijn, dal U voor ons zult kun
nen zijn de rechte man op dc rechte
plaats.
Waar onze bevolking in hoofdzaak haar
bestaan tracht le vinden en haar wel
vaart verwacht van land- en tuinbouw
cn veeteelt, en wat 'daarmee samenhangt
Js, 't ons een voldoening te weten, dat Uwé
orgine U zeker helpen zal om U in
onze kringen in te leven, en wordt dooi*
de inwoners als een voorrecht be
schouwd, dat onze toekomstige eerste
burger ontsproten is uit een nijvere
klasse van onze maatschappelijke samen
leving. Nu met het aanvaarden van deze
nealngrijke werkkring door U een eerste
stap gezet wordt in den Magistratuur met
zijn talrijke bemoeienissen en groole
verantwoording van dezen lijd wagen wij
T uil te drukken .dal vele ook belangrijke
eu zeer zeker ook moeilijke beraadsla
gingen cn beslissingen U vanzelf te wach
ten staan.
Houdt U echter overtuigd en verze
kerd, dat een kring vau raadsleden U
omgeeft, die vol goeden wil is U te
steunen en bij te staan in liet volbrengen
van uw nxocizamen arbeid; en deze toe
zegging mag ik U doen namens den raad
i bet dagelijksch bestuur.
Reken öjp ons, in het behartigen van
alle belangen der gemeente die zoo
zeer onze toewijding zullen vragen Ook
de bekwaamheid van onzen gemeente
secretaris waarborgt U. in hem te vin
den een modedrager van Uw zwaren
last; hij beschikt over een rijke ervarinj
in de dagclijksclie leiding der gemeen
te zaken, en zal U zeker daarbij trouw
terzijde staan.
Maar Uw amot vraagt meer dan tecn-
nischc en administratieve Tien niseen
^bevolking te besturen is e en gave,
ecu eigenschap, die zich moet ontplooi-
als werkkring van hoofd, verstand
en hart Houdt Uw ambt hoog, maar
wij hopen, dit ook Gij dien Koninklijken
last in dien geest zult weten te volbren
gen niet ziende op rijk en arm. op
rechts of links, maar recht en gerechtig
heid zij het eeDige richtsnoer van Uw
handelen. Hij ricïite ook Uw schreden,
Hij verlichte Uw hart cn verstand. Uwe
en ons aller bede lot Iicm zij. om wijs
heid en kracht, opdat Gij en wij een
parig onder Iloogeren zegen mogen -sa
menwerken voor onze gemeente, oiu
3ie tot bloei en welvaart op le voeren
Zij t U gegeven tol in lengte van ja
ren deze cereplaats in te nemen
Hooggeachte lieer Schwarlzenberg Nog
heb ik de verheven taak Uw borst te
tooien met het teelcen Uwer waardigheid;
dit doend twijfelen wij er niet aan, of U
zult dit als* een goed kleinood verzorgen
en Irou w en ongerept bewaren.
Hierop werd den burgemeester dei
ambtsketen overhandigd
Mijnheer de Burgemeester! Zoo als
top dit teeken zich alle deuren moeten
openen, zoo wordt Uw toewijding en
liefde tot de gemeente dde sleutel, die
toegang geeft lot de harten van Uw
volk.
Hiermede verklaar ik plechtig U als
burgemeester van Nieuw- en St Joos-j
'and geïnstalleerd.
Rede b u r g e m efe s l e a*.
De burgemeester, de heer baron thoe
Schwarlzenberg sprak hierna als volgt-
Mijne Heeren,
Wanneer ik voor de eerste maal als
voorzitter van Uwen. Raad hol woord
lol U richt, is het mij een behoefte,
allereerst een woord van. dank uit te
spreken aan Hare Majesteit onze geëer
biedigde Koningin, dal het haar heeft
behaagd mij het ambt van burgemeester
van Nieuw- en St Joosland op te dragen,
aan Zijne Excellentie den Minister vau
Binnenlandsclie Zaken en Landbouw voor
zijne voordracht en aan den heer -Com
missaris der Koningin in deze Provincie
voor zijne aanbeveling.
Tevens wil ik niet nalateu hem le
herdenken, wiens plaats ik nu inneem.
Persoonlijk heb ik wijlen den lieer Pol
derdijk niet gekend, maar naar ik heb
gehoord, is hij gedurende de ruim 10
jaren, dat hij de functie van burge
meester heeft uitgeoefend steeds niet
volle toewijding voor de belangen zijner
gemeente werkzaam geweest
Mijnheer de Wethouder. U hebt zoo
juist eenige woorden tot mij gesproken,
die mij zeer hebben getroffen en waar
voor ik U dauk zeg. Ik kail U verze
keren, dat het mij een zeer groote vol
doening is geweest in deze" gemeente
te worden benoemd. Ik heb steeds van
N.- en St. Joosland zeer veel goeds ge
lvoord en in de laatste dagen werd dezen
indruk versterkt. Bovendien is het mijn
ambitie geweest in een Zeeuwsche ge
meente het burgemeestersambt te ino-
Van Houten's Pinguïn
Bonbons geven iets bij
zonder fijns in een een
voudig doosje. In iede*
re doos een bon voor
„Ons Eigen Tijdschrift^'
jPinguinsi 1.20; iPtnguituf
1 Pinguïn fo.8o
(Ingez. Med.)
gen bekleeden en wel hierom, omdat
ik reeds vele jaren in deze pro vine ie
heb gewoond en liet karakter en de
eigenaardigheden der Zeeuwen mij daar
om vertrouwd zijn Ik sta daarom niet
vreemd tegenover toestanden en gebrui
ken der bevolking van N - en St! Joos
land. Zonder overdrijving meen ik te
kunnen zeggen, dat ik hierdoor in staat
zal zijn hare belangen geheel ter harte
le nemen en ais een goéd burgemeester
met haar mede te leven Dat deze ge
voelens van sympathie wederkeerig zul
len zijn. daarvan schenken mij de zoo
vriendelijke ontvangst, die mij cn de
mijnen heden is bereid en de vele be
wijzen van belangstelling, die ik mocht
ontvangen, de zekerheid
Mijnheer de Wethouder, in Uw toe
spraak hebt U' gezegd, dat ik somslijds
een moeilijke taak zal hebben te ver
vullen Er zullen ongetwijfeld moeilijke
eu voor onze gemeente belangrijke beslis
singen moeten worden genomen. Uw
steun, én die van Uw Collega den lieer
Polderdijk, zal ik daarbij noodig hebben.
Uw beider voorlichting oiütrenl plaat
selijke toestanden zal mij zelfs onont
beerlijk zijn Ook van de andere heeren
raadsleden hoop ik alle medewerking te
mogen ontvangen, opdat in goede har
monie worde samengewerkt in hel be
lang onzer gemeente Van mijn kant zeg
ik U toe, naar beste welen, e» onpar
tijdig, leiding le zullen geven.
Een zeer nauw contact zal er. mijn
heer de Secretaris, tusschen ons bestaan.
Ik twijfel er niet aan, of ik zul hij onze
dagelijksche besprekingen ten volle kun
nen rekenen op U'w kennis der gemeente
administratie en praktische ervaring
Van een ieder der ambtenaren en van
hen, die bij den gemeenlediensl betrok
ken zijn, verwacht ik, dat elkeen met
ijver en plichtsbetrachting zijn krachten
wijdt aan de belangen, die hem zijn toe
vertrouwd.
Mijne Heeren. ik doe een beroep op
Uw aller medewerking en wil eindigen
met de bede, dat Gods .Zegen op ons atler
werk moge rusten
Morgen komen wij op de feestelijk
heden nader terug.)
KERKNIEUWS
Door het Hoofdbestuur van het
Nederland.sch Jongelingsverbond te Am
sterdam, is benoemd lot eerste secreta
ris ds. G. C. Postma, Ned. Hervormd'
Predikant te Biggekerlte, die dezvj
gemeente eerlang, waarschijnlijk met Ja
nuari 1929, 2al verlaten
Ned H e r v. Kerk.
Op het drietal te Borne komt voo|r
ds. J. W. Maas Wzn te Kloostetzawdg.
Ueref Gem.
Op hel tweetal te Utrecht komt voor
ds. A. Verhagen le Middelburg
RECHTZAKEN
De kantonrechter te Bergen op
Zoom deed uitspraak in de hekenc.'e a,utö-
buskwestie-Liefbroer Hij ontsloeg den
verdachte van alle rechtsvervolging en
overwoog o.m. in zijn vonnis, dat Ged.
Staten volgens de concessievoorwaar
den niet bevoegd zijn om! zelfstandig een
dienstregeling vast le stellen, doch al
leen om een. ingezonden dienstregeling
goed of af te keuren op gronden aan het
algemeen verkeersbelang ontleend. Voorts
overwoog de kantonrechter, dat Ged. Sta
ten bij de vastgestelde dienstregeling bo
vendien geen rekening hebben gehouden
