Dinsdag 2 October IS28
No. 233
171* Jaargang
NIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND
I>B NIEUWE REGELING VAN DE
GEitlEENTEFIN ANOEN -
Het schuifgewichtje
der bascule.
Wanneer nu een gemeentebestuur zijn
begroeting opmaakt, dan telt het de uit
gaven op; en dan telt het ook de vast)©
inkomsten op. Het verschil dekt liet door
als sluitpost te nemen de opbrengst van
den Hoofd Omslag. Dat verschil behoeft
niet ieder jaar hetzelfde te zijn. Maar
daarvoor kan de gemeenteraad dan ook
't bedrag van den H.O. grooter of kleiner
maken, door het hooger of lager stelten
van het percentage-cijfer, of wel van
het rermenigvuldigingscijfer, dat dus
werkt als het schuifgewichtje van een
bascule ter verkrijging van hel evenwicht.
Nu valt in de voorgestelde regeling
die heele Hoofdelijke Omslag, n.l. de
gemeentelijke Inkomstenbelasting weg. Zc
kan dus niet meer gebruikt worden als
sluitingspost voor liet steeds wisselend
verschil; en er is dus geen veranderbaar
percentage meer dat als schuifgewichtje
kan dienst doen.
Bijgevolg zullen alle gemeentebesturen
wel hebben uitgekeken naar het veran
derbare element in de nieuwe regeling,
dat daarvoor in de plaats kan worden ge
stold.
Dat veranderbare clement is inderdaad
niet imeer op even' eenvoudige wijize
.Want wat inplaals komt van de Ge
meentel. Ink. Belasting is in drie opzich
ten vast en uiet jaarlijks veranderbaar,
kte weten-
een .volgens een formule onr de vijf
jaar vast te stellen uitlceering door liet
Rijk aan de gemeente, per inwoner,
de hoofdsom van een der beide grond
belastingen
do bij gemeentelijke verordening vast
te stellen .verteringsbelasting" die over
eenkomt met de dan af te schaffen per
soneele belasting van het Rijk.
Het eenige variabele is de aan de
gemeente gegeven gelegenheid om op
centen te heffen op de door het Rijk ge
vorderde Gemcentefondsbelasting Maar
nöödzaak", en- dan tot een maximum
van 30 opcenten.
Of dit voldoende zal zijn voor de op
en neer gaande dekkingseischen van de
gemeente-huishouding'?
Dat is voorloopig nog niet uit te ma
ken,, zooals er nog veel in deze voor
stellen is, dat eerst bij nader onderzoek
kan worden vastgesteld.
De verteringsbe
lasting.
„Het woord is beter dan ,,personeele
belasting.' Maar er wordt precies 't zelf
de mee bedoeld, nl. een belasting ge
raamd nam- ieders staat van leven.
De Personeele belasting doet dat ook,
door bij den aanslag in rekening te bren
gen. dc huurwaarde, het meubilair, de
dienstboden, de paarden, de auto's.
Do Gem. Verteringsbelasting zal pre
cies dezelfde grondslagen in die zelfde
volgorde kunnen gebruiken, met wellicht
nog eenige erbij
Maar nu treft hei ons voor zoover we
bij deze eerste kennismaking over het
ontwerp kunnen oordeelen, dal voor vele
gemeenten nog een tegenvaller in dit on,t-
werp zit, in zoover ze thans opcenten op
het personeel innen. In Middelburg bijv
'60 opcenten, Stel dus dat men hier dooi
de verteringsbelasting het zelfde bedrag
aan hoofdsom krijgt als nu het Personeel
oplevert, dan krijgt de Gemeente volgens
f de jongste cijfers een f70 000. Maar dan
moet zij nog uitmaken of zij evenals nu
nog 60 opcenten op die hoofdsom- zal
heffen, die thans nog een f 42,000 op
leveren.
En er komt nog bij dat volgens bere
keningen der regeering .,in enkele van
de thans zwaai- belaste gemeenten een
hóógere opbrengst van de verteringsbe
lasting niet kan worden gemist."
De compensatie.
Daar staat echter iets anders tegen
over nl een I&ger bedrag dat de ingeze
tenen dier gemeente zullen hebtbfefc op
te brengen in de Gemeenlefondsbelasting,
vergeleken bij hetgeen zij nü te betalen
hebben aan H. O.
Maar wanneer we hier eenige cijfers
geven uit het tarief dier belasting, en de
lezer zet daar dan naast het nu door
hem betaalde bedrag in zijn eigen ge
meente, dan dient men wèl te letten op
X ede mogelijkheid van opcenten op de
nieuwe belasting en op de wellicht hoo-
gere verteringsbelastinng.
De gemeentefonstbelasting heft als
grondslag de „belastbare som", vastge
steld volgens de bepalingen, der Rijksin
komstenbelasting; en wordt geheven vol
gens een tarief, waaruit we enkele cijfers
geven.
"Belaslb. som. "Belasting,
f 800 f 1.—
f 850 f 2.-
f 1000 f 5.—
f 1200 f 9
f 1500 f 15.-
f 1800 f 24.-
f 2000 f 30.—
f 2500 f 45.—
f 3000 f 60.-
i 3500 f 75
f 4000 f 90.-
f 4500 f 110.-
f 5000 r 130-
6000 f 170.—
f 7000 f 210-
f 10000 f 360 -
De uitkeering.
Nog een enkel woord over de wijze
waarop uit het Gemeentefonds uit-
keeringen zullen geschieden aan de ge
meenten.
De formule daarvoor is zoo ingewik
keld dat slechts de ingewijden kunnen
uitmaken in hoever dat afwijkt va;i de
eveneens ingewikkelde berekening die tot
nu toe gevolgd werd.
Laten we dus, om niet onduidelijk te
worden, ons bepalen tot de meedcelin;
dat bij de berekening van het uit te kee-
ren bedrag per inwoner in aanmerking
worden gebracht:
de verhouding tusschen liet gemiddeld
belastbare inkomen in het heele rijk, en
dat in cle betrokken gemeente, naar de
cijfers van het jongste belastingjaar,
de ten laste der gemeenten blijvendiei
gewone uitgaven voor:
politie,,
lager onderwijs,
armenzorg, met inbegrip van werkloos
heid-voorziening;
de verhouding van het bedrag dezer
uilgaven in de betrokken gemeente, tot
het totaalbedrag in alle gemeenten sa
men.
Het eind
resultaat.
Voor liet Ilijk wordt berekend dat het
18 millioen méér aan de gemeenten zal
hebben te betalen.
En wat de belastingbetalers betreft,
voorspelt de regcering. dat alleen door
sommige inwoners thans in goedkoope
gemeenten iels luiecr zal worden, betaald
en dat, .het donkere beeld dat nu in on
derscheiden gemeenten gezien wordt",
nergens meer zich zal vertoonen.
EEN STERKE TEGENSTELLING.
Het anli-rev. Tweede Kamerlid Bijle-
veld heeft den Minister van Koloniën
schriftelijke vragen gesteld nopens dc
bedoeling van den Gouverneur-Generaal
van Ned.-Indiê, toen deze bij zijn bezoek
op Bali zich steeds bereid verklaarde den
godsdienst der bevolking tegen vreemde
penetratie te beschermen.
(We zijn zee-r benieuwd naar liet ant
woord. Wij voor ons zelf vinden liet
uitmuntend dat de Gouverneur-Generaal
de Baliërs bescherming toe zegt tegen
pogingen om hun lum godsdienst te ont
nemen. Die godsdienst heeft waarlijk wel
zijn hooge waarde voor het leven der
Baliërs getoond in hun maatschappij
samenleving, in hun kunst enz.
Maar een zendingsijyeraar kan liet niet
anders dan verkeerd vinden dat een
Gouverneur-Generaal verklaart de zende
lingen daar te zullen weren, christelijke
en mohamedaansche. Want dat kan toch
slechts de beleekenis dier woorden zijn:
bescherming van den godsdienst der be
volking tegen vreemde penetratie.
En nu wordt aan onze regeering ge
vraagd te vertellen wat die G. G. be
doelt! Het is een interessant onderwerp
\^in strijd. Want de tegenstelling is 'daar
gróót 1)
IIET KANAAL VAN ANTWERPEN NAAR
GENT-
De correspondent te Brussel der X. R.
Crt. meldt:
Door den provincieraad van Oost
Vlaanderen is Maandag te Gent na een
eenzetting van gouverneur de Kcrchove
in principe besloten om' van het graven
van een kanaal voor schepen van 1.350
ton tusschen Autwerpen en Gent door het
Waasland af te zien en genoegen te ne
men met een kanaal voor schepen van
6Ö0 ton dat tevens als afwa-
eringskanaal kan gebruikt worden
en het noorden van de provincie voor
wat de afwatering betreft onaflianlcc-
1 ij k moet maken van de Zccuwsch
Vlaamse he wateringen.
(Het laatste gedeelte van dit besluit
is voor ons land in het bijzonder van
belang. Men zal zich herinneren, dat
het eerste gedeelte van het verworpen
onlwerp-verdrag tusschen Nederland en
België juist betrekking had op de afwa
tering van dat deel van België door Z
Vlaanderen.)
UIT STAD EN PROVINCIE
Uit Middelburg.
Heden was het 40 jaar geleden se
dert de heer J. W. Kögeler zijn betrek
king bij de firma M. 31. Boasson
Zonen alhier aanvaardde.
Op verzoek van den jubilaris droeg
de huid ging een intiem karakter en had
deze in zijn familiekring plaats. Hij werd
hierbij toegesproken door den oudsten
firmant, die er op wees, hoe zijn af-
dccling in die jaren gegroeid is en se
dert eeuigen tijd ondergebracht werd in
een geheel naar dc eischen des lijds in
gericht pand, waar hij öhef is. Onder
het overhandigen van een enveloppe met
inhoud, werd hem dank betuigd voor zijn
ijver en plichtsbetrachting in al die jaren
steeds betoond.
Ook vau de zijde van het personeel
werd hij gehuldigd en hem een geschenk
aangeboden.
Bij Kon. besluit is toegekend de
aan de Orde van Oranje-Nassau vel
banden eerëmcdaiile in brons, aan mcj.
A. \an den Brink, dienstbode bij de fa
milie dc Ligt, te Velp, vroeger gedurende
bijna 40 jaar dienstbode bij wijlen den
heer ds. X M. do Ligt alhier.
—o
Uit Vïissingen.
Volgens een verslag in „Hel Volk"
had de heer P. Danz, voorzitter van den
Modernen Metaalbewerkersbond op ae
vrijdagavond 1° Vïissingen gehouden
vergadering gezegd, dat de voorstellen
van den Rijksbemiddelaar twee ton zou
den kosten, wat f 40.000,meer is dan
dc arbeiderseischen.
De Directie van de Schelde heeft aan
de Vliss. Crt. daarom het volgende op
gemerkt
„Voor de slaking hebben wij den vak-
vereenigingsleiders medegedeelddat wij
bereid waren de loonen met gemiddeld
lVs cent per man en per uur te verhoo
gen. riieTïneoe was een bedrag var
f79 000 per jaar gemoeid.
Wanneer hiervan dc Chr. feestdagen
en '3 vacantiedagen, waarvan wij reeds de
helft vergoedden, gehéél vergoed,' waren
dan zou er een verhooging van 0.85
cent gemiddeld per mrfh en per uur zijn
.overgebleven.
Hel voorstel van den Rijksbemiddelaar
roeg 1 cent per inan, d.i. dus 0.13
cent per man meer. dan wij hebben aan
geboden en bovendien D/s vacantiedag
met behoud van loon in jaren, waarin
dividend zal uitgekeerd worden; indien
geen dividend uitgekeerd wordt, zullen
de werklieden de 11/2 vacantiedag zefl in-
r dienen.
Deze beide verhoogingen kosten resp.
f 7875 en f 12 400 is te zatneu in ie«|n
jaar van dividend f 20.275, in een jaar
zonuer dividend f 7S75.
Wij" verbazen er ons over hoe de heer
Danz er in slagen kan om van f 20.000
twee ton tc maken.
Waarschijnlijk heeifï hij punt 4 van
het bemiddelingsvoorstel* evenzeer be
schouwd als een slakingsresultaat. Het
is echter duidelijk .dat „De Schelde" die,
evenals al haar collega's, bij verlenging
van den werktijd <]c mirloonen verlaagd
heeft, ze omgekeerd bij verkorting weer
Cvenreatg veriioogt. Dit heeft echter met
de staking niets te maken."
De directie der Schelde" heeft aan
de poorten doen aanplakken, dat ieder
die oneenighëid over de staking in of
buiten de fabriek \oorlzet of herhaalt,
zich bloot stelt aan onmiddellijk In
gaand ontslag.
Uit Zuid-Beveland.
Tol plaal'sverv angeifde leden-werk-i
igevers van den Raad van Arbeid te
Goes zijn benoemd de heeren W. Ka-
kebceke, voorz. Coup Suikerfabriek en
Raffinaderij „Dintc!oord Goes, F Do-
miuicus, fruilkweeker Wenieldinge en J.
Wisse, landbouwer. Kapelle,
0-
Uit Noord-Beveland.
Vrijdag vergaderde de gemeente
raad van 'Wissenkerke, Een ver
zoek van de Amerikaansche Petroleum
Maatschappij lot plaatsing van een ben
zinepomp en tank voor perceel A 5 werd
toegestaan. Een verzoek van J. D. Smout
te Bergen op Zoom lo! toelating van groo-
tere schepen dan 170 ton in de haven
te Kamperland kwam in behandeling.
B. en W. adviseenen dit verzoek niet
in te willigen gezien de ervaring reeds
vroeger hiermede opgedaan.
Dc heer Kramer zet uiteen de onge
makken welke van groolere schepen te
wachten zijn. De heer De Regt verde
digt het verzoek door te zeggen dat
de peeën dan vlugger vervoerd zijn. De
heer Kramer toont dan den last aan van
langere schepen. De heer Schippers zegt
dat onze haven eenmaal niet ingericht
is voor lange schepen en clat er ook
andere produclen in kleine schepen moe-
fen geladen worden. Spr. vindt het ver
zoek voor inwilligfng niet vatbaar.
Wordt z. h. s. afgewezen.
Verzoek van de gemeente Arnemuidcn
om adhaesio (e betuigen aan haar adres
tot herziening van art. 104 der L. O. wel
1920 werd op voorstel van B. en
terzijde gelegd, daar het bewuste artikel
reeds m de Kamer aanhangig is gemaakt.
Verzoek van de N.V. Aulodienst Kam
perland— Korlgene om een vaste jaarlijk-
sclie subsidie voor haar onderneming.
Het voorstel van B. en W. was, gezien
de betere verkeersmiddelen en de meer
dere ritten die dje N V. rijdt, f 200
subsidie te geven.
De heer De Regt wilde de subsidie
hooger stellen. De heer Schippers wenscht
in de voorwaarden vast te leggen gere
geld doorrijden naar den Veerdam. De
Voorzitter zegt, "dat zulks is vastgelegd
in de door Ged. Stalen goedgekeurde
dienstregeling. De heer De Boer zegt,
dat gezien exploitanten pas'drie maanden
Tijden en dus zelf niets beoordeelen
kunnen, het voorstel van B, en W juist
ver genoeg gaat. Mocht laler blijken, dat
dit bedrag onvoldoende is, dan kan de
gemeenteraad nog altijd een hoogere sub
sidie geven.
Daarna werd hel voorstel zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Het verzoek om subsidie van de
eeniging lot bevordering van vreemde
lingenverkeer op Z. en X. Beveland werd
afgewezen. Niemand der leden lieeft hier
iets gemerkt van de werking dezer ver-
eeniging.
Hel verzoek van den heer C. Ketelaar
om een weegbrug te mogen plaatsen bij
de vlasschuur werd op voorstel van
B. en W. toegestaan onder nadere goed
keuring.
Daarna geheime vergadering ter be
spreking van diversen.
Na 'heropening kwam de rondvraag
vvaarin de heer De Boer, namens eerifge
bewoners van den Geersdijkschcn weg
vraag!, om aldaar een lantaarn te plaat
sen. De voorzitter zal hieromtrent de
Wethouders raadplegen.
De heer Kramer vraagt, om de put
jes uit de bestraling op de haven weg
te nemen. De voorzitler denkt, dat dit
lastig zal gaan nu de bietencampagne
aan den gang is, maar za! uader over
wegen wat gedaan kan worden
o
Uit Schouwen-Duiveland.
t)c minister van linancïën maakt
bekend, dat len behoeve van 's Rijks
schatkist, wegens over vorige jaren te
weinig betaalde belastingen naar inko
men of vermogen (gewetensgeld), is ont-
angen bij den inspecteur der directe
Jbelastingen te Zierikzee f 1387.77
-0
Ze e u ws ch-V 1 a a n d er e o O. I>.
B. en W- van Terneuzen stel
len den raad voor. aan de Zuid-Xeder-
landsche Radio-Distributie Maatschappij
te Vïissingen het distribueeren van Radio
programma's toe te staan.
In den ouderdom van 53 jaar is
te 'sGravenhage overleden die heer D.
Voute, hoofdinspecteur der registratie en
domeinen aan het departement van Fi
nanciën.
De heer Voüte was o.a. ontvanger
te Hulst
RADIO-PROGRAMMA.
"Woensdag 3 October.
Hilversum, 1071 M.
J2,302,00 Trio Sjouwerman. 3,00
24,00 Maakt hel Zelf, cursus. 6,00—7.15
Kwartet Rentmeester. 7,15—7,45 Ge
zondheidshalfuurtje. 8,00—11,00 Om
roeporkest o.l.v. Nico Treep Lotti Mus-
kens-Sleurs, sopraan. F. Belinfante, cel
lo. Fgb. Veen a. d vleugel, 8,45—9,00
Een praatje over de AVRO-lessen. 10,00
Persber.
Huizen, 340 9 M. Na 6 uur 1870 M.
Uitsluitend NCPV-uitzendingen
12,301,45 Concert. Piano, cello, vi
ool. 5,00—6,00 Kinderuurtje, zang. 7.00
",30 Iingelschc Handelscorrespondentie.
7,30S,00 Declamatie. 8,00 Concert in
de Geref. Kerk te R'daui Tidemanslraat s
Spveke.rs, crgel, sopraan, viool.
Da ven try, 1600 M.
10,35 Kerkdienst. 11,20 Gramofoonmu-
zielc. 12,20 Ballade-concert sopraan, ba
riton'. 12,50 Dansmuziek. 1,20—2,20 Or
kestconcert. 2,45 Bericht voor visschers.
2,50 Lezing. 3,15 Muziek. 3,20 Engelsche
poësie. 3,56 Lezing Looking backward,
4,05 Licht klassiek concert. E. Marshall,
sopraan. Het Bronkhurst Trio. 3,05 Con-
cert-crgel-bespeling. 5^35 Kinderuurtje.
6,20 Programma van Lady Tree. 6,35
Xieuwsber. 6,50 Tuinpraalje. 7,00 Mu
ziek. 7,05 Schubert's pianoduetlen. '7.20
Gezoridheidshalfuurtje. 7,35 Muziek. 7,45
Leziug: Mechanics in daily life. 8,05
Chopin-concert. 8,35 Vaudeville. Dans-
orkest en variëté-artisten. '9,35 Actucele
causerie. 9,50 Xieuwsber. 10,10 „The
man from Toronto", comedie van D.
Murray. 11,30—12,20 Dansmuziek.
T1 arijs, „Radio-Paris", 1750 M.
12,50—2,10 Klassieke kwartetten. 4,05
5,05 Concert, piano, cello, orkest. 8,50
—11,20 Symphonie-orkest.
(Ingez. "Medl.)
Langen berg, 469 M.
11,3512,15 Muziek \oor scholen
bariton, piauo'. 12.30 Mechanische mu
ziek. 1,252,50 Orkeslconccrl 6,05—
6,50 Orkestconcerl. 8,20—9,1.5 Orkest.
9,20 Paul Graener-avond, piano, sopraan,
cclio, orkest. Daarna tot 12.20 Dans
muziek.
KóDigswusterhausen 1250 M.
(Zeesen).
12,505.20 Lezingen. 5,20—6,20 Or
kestconcerl. 6.20—8.05 Lezingen S.20
„Die Tilger von Mekka", kom. opera van
Gluck. 10,50—12,50 Dansmuziek
Hamburg 395 M
11,20 Gramofoonmuziek. 4,35 Spaauschc
dansen voor orkest. 5,20 Cabaret. 6,20
Dansmuziek. 8,20 Ferd Gregori-avond.
Poësie der Arbeid. 9,20 Vcrdi-avond. Or
kest en solisten. Daarna 'dansmuziek tot
11,20.
Brussel, 509 M.
5,20 Dansmuziek. 6,50 Trioconcerl.
8,35 Orgelconcert. 9,25—10,35 Kamer
muziek.
BUITENLAND
Algemeen Overzicht
Minisferieele reizen.
Wij welen wat ze beieekenen, dié réi
zen van ministers. Wij zagen gister dat
Venizelos te Rome het Gricksck-Italï-
aansch arbitrage-vriendschapsverdrag
heeft onderteekend, een uitnoodigiug
heeft gekregen voor hetzelfde in Turkije,
en zelfs een dergelijk verdrag wil sluiten
met Joego Slavië. Na die onderteekeuing
te Rome is hij ijlings via Parijis naar
Londen vertrokken, om 'daar een onder
houd te hebben met Baldwin en Cus-
hendun. En te Parijs bezocht hij den
Servischen Minister van buiten!andsche
zaken Marinkowitsj, die natuurlijk gaarne
ingelicht wenschte le worden over Veni
zelos' plannen en daden Venizelos her
innerde Marinkowitsj aan den tekst van
alliantie van 1913 tusschen de
Grieksche en Servische koninkrijken en
de toen afgelegde verklaring, dat Mo
faciliteiten aan deu Servischen handel
in de haven van Soloniki tc wrleencn
op geen enkele wijze de "Grieksche Sou-
vereiniteit aan zou tasten. Te Belgrado
zouden de onderhandelingen op
deze basis gevoerd kunnen worden Ve
nizelos heeft bij die gelegenheid Marin
kowitsj tevens gezegd, dat de onder
handelingen zeer kiesch zullen zijn daar
zij de souvereiniteit van Griekenland ra
ken.
In een inlervieuw heeft Venizelos do
Albaneesche kwestie Cen kwestie gé-
uoemd buiten de belangensfeer raai
Griekenland. En hetzelfde zeide hij van
