No. 230 Vrijdag 28 September 1928
171* Jaargang
V* t
IDDELBUR
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel,
♦1WT CONFLICT
AAN „DE SCHELDE".
Waarschijnlijk reeds hedenmiddag zal
de beslissing vallen die de Iqdeiwerga
deringen der arbeidersorganisaties moe
ten nemen over de grondslagen van over
eenstemming, vastgesteld op de conferen
ties in den Haag met den rijksbemid
delaar. We hebben die gister nog kunnen
vermelden in een deel onzer oplage, en
verder per bulletin in de stad bekend ge
maakt.
Do directie djer „Schelde" en de Me-
taattxmd hebben reed? verklaard deze
grondslagen te aanvaarden, en als de
geruchten juist zijn, is er ook een sterke
strooming onder de stakers ten jjunste
van deze voorstellen.
W« hopen van harte dat de beslissing
der arbeiders gunstig zal zijn. Vrijdag
25 Mei werd het werk neergelegd. Dat
is d-us heden precies 18 weken geleden.
Bn we behoeven werkelijk niet erover
uit te weiden, hoeveel schade daardoor
geleden is djoor deze heele omgeving.
Dat begrijpt iedereen wel in een conflict
waarbij ongeveer een 1500 stakers be
trokken zijn. En behalve dat, gaat liet
toch waarlijk wel iedereen hier aan het
hart, wanneer de grootste ind,ustrieele
ondlernemjog van deze streek vrijwel
stil Ggt.
Door de publicaties in het bijzonder
vanwege den Metaalbond is er veel toe
bijgedragen om <l,e beteekenis van het
conflict tot de juiste proporties terug
te brengen. Het wasteen principestrijd,
maar een kwestie van meer oï minder
We brengen in herinnering dat in Oc
tober 27 door de arbeidersorganisaties
werd gevraagd: loonsverhooging van 3.
tl en 5 bent, en doorbetaling van Chris
telijke feestdagen en vacantiedagen. Bij
de onderhandelingen daarover kwam de
directie tot een aanbod, van IV2 cent
loonsverhooging. Zoó stónden de partij
en tegenover elkaar toen in Mei het ver
krijgen van een overwerkvergunning zon
der raadpleging van de aroeidersorga-
misaties, aanleiding gaf tot het itilbite-
ken van het oonflict.
En het blijkt niet noodig te jpjn ge
weest het conflict ingewikkeld te maken.
De directie zei: de arbeider seiscken vor
deren jaarlijks 161 000, wij maalden de
laatste jaren slechts f 100.000 winst voor
dividenden zonder reserves, en dus kun
nen we dat niet betalen. Maai- we bie
den aan dje IV2 cent verhooging, die voor
ons een uitgaaf van f 78 000 beteekent.
Daartegenover stelden de vakbonden,
dat „de Schelde" met haai- loonen be
neden dje der tweede gemeentéklasse
bleef, met dan nog de moreele eischen
van vacantiedagen en doorbetaling van
Christelijke feestdagen. In principe niets
tegen, zei „de Scheld^" maar we hebben
daar geen geld voor.
Hot eind heeft uien nu kunnen lezen.
Eenerzijds: uilbetaling van loon op Chris
telijke feestdagen en vacantie in de Pipk-
sterweek. Anderzijds- niet anderhalve
maar één cent loonsverhooging, met be
houd van de gewone periodieke verhoo
ging p[pi 1 dan. a.s.
En verder is de gebruikelijke loonsver
hooging verzekerd bij het omzetten op
1 Januari a.s. van de 50-urige werkweek
in een 48-urige, 'maar is voor de eerste
3 maanden overwerk verzekerd op 55
Uur totaal, en voor dc volgende 3 maan
den op 53 uur.
Men is dus in de loonkweslio feitelijk
gebleven binnen de zakelijke grenzen djó
..de Scheldp" gesteld had. En dat is als
precedent wellicht een der belangrijkste
elementen van het compromis.
En nu zullen wc er ons maar niet in
verdiepen, of de resultaten den strijd
rechtvaardigen Wc willen alleen zeggen
dat het niet uitbetalen van (loon op Chris
telijke feestdagen, en ook het gemis aap
vacantiedagen prikkelen tot een ontstem
ming die te gi-ooter is wanneer men hij
anderen het tegenovergestelde ziét. Die
toezeggingen op die 'twee punten vastge
legd te zien. taioet een voldoening zijn
voor de stakers.
"Vandaar ook onze hoop d,at zij heden
tot aanvaarding zullen besluiten.
En ook, dat deze regeling den grond
slag zal mogen blijken voor een lange
periode van rust voor „de Schplde die
immers juist nu een belangrijk tijdperk
Van uitbreiding tegemoet gaal, pep
uitbreiding d,ie noodzakelijk ïs. wit zij
kunnen blijven concurreereii, en die dus
yöók voor de arbeiders van belang is.
UIT STAD EN PROVINCIE
Hit Middelburg.
De Commissie van Toezicht qp de
Bioscopen alhier verzoekt ons er op
te wijzen, dat 'bij velen nog d,e verkeer
de opvatting bestaat, dpt voorstellingen,
die voor kindpren onder een bepaalden
leeftijd verboden zijn, weï door deze
onder toezicht van ouders of andere
meerderjarigen mogen wordpn bezocht.
Dit is onjuist, wanneer eenmaal een leef
tijdsgrens is bepaald, mogen kinderen,
die dien leeftijd nog niet hebben! bereikt
qnder geen voorwaarde worden toe
gelaten.
Tegen de beslissing van den direc
teur der Arbeidsbeurs alhier, om de
ontslagen werklieden der ijzergtbterij van
de firma Boddaert en Co. niet als werk
loos in te schrijven, waren enkele betrok
ken vakorganisaties in beroep gekomen.
Dinsdagavond j.l. vergaderde hel bestuur
der Beurs over deze kwestie en was een
stemmig van oordeel, dat 't ontslag der
werkl. zuiveren alleen 't gevolg was van
het weigeren lot het matten van gietwerk
voor de Mij „De Schelde", zoodat de, di
recteur volkomen juist heeft gehandeld
en terecht artikel 4 der verordening hcta.'t
toegepast, inlioudende dat noch aan
werkgevers, noch aan werknemers bij een
arbeidsconflict, bemiddeling wordt ver
leend.
Ofschoon wij de laatste weken meer
malen een bericht hebben opgenomen
over nieuwe of vernieuwde winkels in
onze stad, is er één tot onze spijt, maar
buiten onze schuld, onvermeld gebleven,
en wel de Van Damme's Pia
no- en Orgelhandel in de Lan
ge Noordslraat. Dit thans meldende,
hebben wij tevens gelegenheid met eén
enkel woord er qp te wijzen, dat deze
firma, die door haar zaak te Vlissingeu
reeds door geheel Zeeland bekend is,
nu een geschikte gelegenheid hier heeft
gevonden haar piano's en orgels van
verschillende fabrikaten te exposeeren
en 2ij daar door vooral ook baar clien
tèle uit de beide Bevelanden, d(ie méér
Middelburg dan Vlissingen bezoekt, te
gemoet kan komen-
Evenals nu bijna 4 weken geleden
bewoog zich boven onze stad en omge
ving igjisteren weer op duizenden meters
hoogte een vliqgjenier, die zich .op zeer
lofwaardige wijze in hel schrijven in de
lucht heeft geoefend en dc kennis daar
van op Oen izeer hoog peil heeft gjebracht
Hel was ruim 4 uur toen hij in de
lucht Verscheen en Allereerst 'vlug en
keurig den naam ,,Persil" schreef, ge
volgd door Henco cn Atol, dluarmede
een pakkende reclame makend voor de
ze alom bekende artikelen, die dp huis
vrouw speciaal bij de waschbchandeling
zoo te pas komen.
Tegen half vijf was het schrijven af-
geloopen en zachtjes aan verdwenen de
letters weer, Aveggjevaagd door dien Avind
doch de woordpn blijven gegrifd in de
hoofden van alle belangstellenden, die
den koenen vlieger bij zijn werk .igjade
sloegen en dat is toch de 'bedpalintgf \'an
deze reclame.
Door de politie alhier is één der
zigeuners uit het hier slaande kamp \rer-
baliseerd wegens slrooperij.
üit Walcheren
Woensdag had te Souburg 'n algem
'ergadering plaats der vereeniging „Het
Groene Kruis" onder leiding van Dr.
lot bestuursleden werden gekozen de
heeren P. J. Arendse, H. W. Iiuson en A,
Pie terse. Tot bode-magazijnmeester werd
de heer Bosselaar herbenoemd. Zijn sa
laris is bepaald op f 150.
De begroeting 1929 Averd aan inkom
sten en uilgaven vastgesteld op I 10-40
en f 1225; de begrooting der afd. A-oor
t. b. c. bestrijding aan inkómsten en uil
gaven op f 720 en f 790.
Daar de heer A. C. Bos van Egmoud
aan Zee een lezing met licnlbcelden
zal houden in het belang van de kindcr-
herstellings- en vacantiekolonies. spreekt
de voorzitter een opwekkend woord en
dringt er bij de aanwezigen op aan deze
lezing bij te wonen. Ook hier heeft men
kinderen, die, zullen ze goede leden van
de [maatschappij worden, naar een \-a-
cantiekolonie moeten om op Ie sterken.
Behandeld wordl een A'erzoek van het
Comité Vacantiekolonies om de eerste
onkoosten voor rekening van „Hel Groene
Kruis" te nemen, als zaalhuur voor le
zing en voor het stichling van een af-
deeling, Het Bestuur stelt voor, voor-
loopig f 15 subsidie te geven. Dit wordt
goedgevonden.
Daar de heer Louwórse eerlang de
gemeente wil verlaten, neemt hij ont
slag als lid der jubileum-commissie, Na
drie stemmingen wordt door liet lot de
heer Leenliouts benoemd verklaard.
Medegedeeld wordt dat de diaconie
der Geref. Kerk als lid is toegetreden. De
heer Minderhout, Kanaalstraat, ontvangt
den dank der vergadering voor het ver
strekken van ijs aan patiënten.
De vergadering verleent een voorloopïg
crediel om een vergaderplaats te krij
gen, zoo het noodig is, voor het houden
van een moedCr-cursus in dezen winter.
Uit Zuid-Beveland.
Gistermorgen, zoo meldt de Zeeuw
Is de manufacturier C. J. TiJroe uit
de Ganzepoortslraat te Goes met zijn
auto, waarmee hij zich naar Middelburg
wilde begeven en Avaarin mede gezelén
Avaren zijn vrouw en zijn broer, do heer
E. lil roe, uit de Lange Vorststraat, door
onbekende oorzaak, hij verloor plotse
ling de macht over het stuur van
den stijlen 's Heer Hendrikskinderendijk,
bij de woning van den heer Oudkerk
gereden.
De inzittenden bekwamen alten uit
wendige verwondingen aan gelaat, armen
en beenen. Ze hadden echter geen ernstig
letsel bekomen en konden huiswaarts
keeren.
De auto, die niet verzekerd was, Avas
geheel vernield, zoodat de schade Aroor
den heer Tilroe groot is. Aan de ba
gage van de hee>-eu Tilroe was geen
schade toegebracht.
Met ingang van 1 Oct. e.k is be
noemd tot leerling-radio-lelegrafast, met
standplaats Amsterdam, de heer M Hout
man Az. te Schorc.
Bij het vei-Averken van materialen
voor een in panbouAV zijnd huis te S ch o-
re, kreeg de timmerman H. een zv, aren
balk zoodanig op zijn arm, d,al genees
kundige hulp moest worden ingeroepen.
- Men meldt ons uil Schore
Door hel breken van een bij-as. kon
de Sckorebrug niet oji de geAA'one wijze
worden gedraaid Thans wordt door mid
del van touwen dc brug open en (licht
getrokken, waartoe minstens A'ier o'f vijf
personen noodig zijn Het verkeer is ccii
ter nieL gestremd
Dinsdagavond Averd aan de afdeel ing
Wemeldinge van dén Bijz. Yrijw
Landstorm, instituut tol sleun aan het
w-eltig gezag A-anAvege de Wemeldingsehc
burgers een vaandel aangjelxiden In een
daartoe ten geraeentohuize onder voor
zillerschap van den heer P Linden-
bergli Azn.. belegde vergadering heeft
dhr. YYabeke, burgemeester dier genieten
le met een gloedvolle rede namtejns de
burgerij het vaandel uitgereikt, hetwelk
door den lieer Lindenbergh \oomoemd,
als Aoorziller van de plaatselijke commis
sie dier afd 'werd aanvaard
5Tb o te n.
- Woensdagavond is in de Sociëteit
Non Semper te T halen de bazar ten
bate van de bewaarschooi geopend. Me
vrouw L. Klompe—de Lange sprak het
openingswoord, de heer L. K. van Dijk
sprak namens „Volksonderwijs". Er was
zeer \eel belangstelling, o.m. merkten Avij
op den burgemeester met zijn echtgc-
noole, wethouder Wagemaker en Goossen
en tai van notabelen.
Dc eerste avond was een succes. Er
veel verkocht en ook Donderdag
de belangstelling groot. „Concordia" gai
ïn den tuin van Non Semper een goed
geslaagd concert.
Zeeuwsch Vlaanderen W.D.
Overgeplaatst bij den dienst der
piy. belastingen, invoerrechten en ac
cijnzen de heer W. P. van Deyzen assis
tent bij dien dienst van Ecde naar
Lobith.
DE KERAIIS.
Hel is ons de laatste jaren reeds op-
gevalleu, dat dc 'plattelandsbevolking op
Dondfendag van Kermis 'at minder ca 'min
der naar de stad komt en' vooral op /Za
terdag kermis gaat houden. Zoo is hel
ook, althans wat den Donderdag betreft
gisteren Aveer bewaarheid. Slechts en
kele boerinnen hebben Avij kermis zien
houden Toch Avas hel gisterenmiddag
druk qp de Markt cn ook gislcrenavotnd
gedurende een paar u'ren was hel gjoed
druk en hadden verschillende inrichtin
gen, als hel lunapark, het viiegjende rad
en de autodrome steeds veel publiek,
nel waren uren van goede oogst. Ook
dc eetgelegjenhcden en meerdere cafe's
hadden het drukker <]pn de vorige aA-on-
den. Zoo druk als bijv. een 20 jaar ge
leden wordl hel nu eenmaal niet meer
Toch zouden zeer velen niet gaarne tiet
gepaste vermaak missen
Bij Faveur in hel Schuttershof werd
gisteren een Avijzigfcng in het programma
gebracht De Tirolers AVerden vervangfen
door een troep bestaande uit 2 Russische
vrouwen en 5 mannen, die reeds bij hun
optreden als zangers en danseressen een
goed figuur maken, 'maar al spoedig blijk
geven dat kun hoofdwerk is een haast
ongeloovelijkc acrobatiek Wat voóral de
mannen met behulp van een springplank
laten zien, is een staaltje van gnooten
diurf en groolc acouratesse. Werk als
dit laat zich niet in bijzonderheden be
schrijven, doch laat het A-oidoende zijn,
dal Avij met alle respect A-oor liet werken
der tyroters, overtuigd zijn d|al het pro
gramma nog( veel verbeterd is door do
zen ruil. Gisteren was men ook verplicht
een wijziging in de A'olgorde aan te bron
gen, maar toch kregpn de bezoekers, die
geen plaats opengelaten hadden, terwijl
nog meerderen te leur moesten AVorflen
gesteld, alle nummers le zien en te boo-
ren
Wij twijfelen niet of heden en morgen
is het Aveer vol in hel Schuttershof
DF. OPENING VAN DE TIIOOLSCIIE
BRUG.
Gelijk bekend is bij den burgemeester
van T holen bericht ingekomen dat
de Minister van Waterstaat 10 October
a.s. bij de brugopening aanwezig lean
zijn, zoodat B. en W. thans definitief
hebben besloten de brug dien datum te
openen.
Er zullen de volgende feestelijkheden
■plaats hebben in aansluiting met het
officieele gedeelte. 8 uur 's morgens mu
zikale reveille. Daarna kinderspelen op
de markt, cn tractatie \-an dc- schoolkin
deren. Muziekuitvoering en zanguitvoe
ring. terwijl te 10,30 de autoriteiten op
het gemeentehuis worden ontvangen
Daarna de toespraken, waarna om 12
uur de brug wordt geopend. Hierna lunch
en daarna rijtoer met auto's door het
eiland.
Des middags een optocht voorstellende
het verkeer door alle eeuwen. Des avonds
een. lichtstoet en 10 uur groot vuur
werk.
Tevens wordt een verkeerstentoonstél-
ling in twee schoollokalen gehouden, die
Dinsdags door den burgemeester zal wor
den geopend, Eveneens een étalage-
wedstrijd. 1
De burgerij is druk in de weer om
straks verschillende straten te versieren
en als het Aveer meewerkt zal tiet ze
ker een drukke dag voor Tholen worden.
KERKNIEUWS
Geref. Kerk.
Aangenomen het beroep naar Ziorik
zee, door ds J van Lonkhuijzcn te Chi
cago
ONDERWIJS
De heer S Houlerman te Seroos-
kerke (W.). is tot tijd onderwijzer be
noemd aan d.c Oranje Nassau School te
"s-Gravenkage.
Te Utrecht slaagde voor het toela
tingsexamen tuinbouw vakonderwijzer
groenten- en fruitteelt, de heer .1. Slab
bekoom te Biezclinge
- Benoemd lot lijdelijk onderwijzer
aan school A te Biervliet, de heer
O. Oolijn, aldaar.
LANDBOUW
Bij dc firma P. J. van do Sande1 to
rerneuzen verscheen een studie ge
titeld ..Opbrengstcontrole en melkveehou
derij" in Zeeland van de hand van C
Zwagerman, rijkszuivelconsulent voor Zee
land, ook belast met veeteeltzaken onder
Imotlo Een solied gebouw, een schoon en
harmonisch gehpel cn innerlijke degelijk
heid, dat zij het eindoel.
'De schrijver behandelt daarin o. a. De
economie van de melkveehouderij in het
algemeen; de melkconlTole in Zeeland
en elders in ons land; de Vraag, waar
voor de productiecontrolc bij melkkoeien
noodzakelijk is, enz.
LEGER EN VLOOI
De opperscbipper M. C. Moerman
is overgeplaatst van de Z 6 naar de on-
derzeedienstkazerne.
Bij het vertrek Donderdagmiddag
van de torpedobooljagevs „De Buy ter"
en „Evertseu" naar Nederlandsck-In-
dië heeft de minister van defensie hel
navolgende telegram gezonden aan den
commandant van Hr. Ms. „De Ruytcr
(groepscommandant)
Wénsch u, commandant Evcrlseu en
verdere bemanning een voorspoedige reis
naar Iudië toe
Verkeerswegen, Post ©0
Telegrafie
Men meldt ons uit Aard.enburg:
Naar wij vernemen bestaat het voorne
men om ook den laatsten 3 K M van het
fietspad van Breskens naar Eed,e te
asfalteeren. Het plan is hiermede im 1930
te beginnen. Dit rijAvielpad is een van dp
weinige blijken van belangstelling die het
rijk voor de wegen in dit gewest loohL
De gebruikers van het pad appreciecn^n
dan ook ten volle den snellen voortgang
die bij dit werk getoond wordt Men zal
iiSj
S3»i
l BIJ
(Ingez. Med.)
dit gedeelte bij wijze van proef eenigszins
rond leggen, d^tar het overige gedeelte-
dal op vele plaatsen ho' ligt niel aan dp
verwachtingen voldoet
De post van bel derde vlieg-
t ui'g.
Met het derde vliegtuig, dal gisteren
morgen van Schiphol naar Nedërlandsch-
Indië is vertrokken, werden 25 zakken
luchtpost vervoerd, met een totaal ge
wicht van 195.920 kg. bruto en 1SS.405
K. G. netto
De zending be\-atle 11.234 brieven
(waarvan 860 aange teekend 3316 brief
kaarten ;waarvan 224 aange teekend!, 15
drukwerken, 5 monsters en 23 postwis
sels, totaal 14893 stuks.
Vergeleken met de luchlpostzending
an .20 September jl valt voor brieven
en briefkaarten een vermeerdering te
constateeren mei respectievelijk 1838 én
240 stuks Het aantal drukAverken is 46
stuks minder, monsters 011 postwis
sels resp. 1 en G stuks meer.
Indische Stoomvaartlijnen.
Patria, 27 Sept.. 10 uur te Marseille,
Rotterdam naar Bataria.
Simon Bolivar, 27 Sept.. Ie Barbados,
van Amsterdam.
Indrapoera, p 26 Sept Perim, Ba
tavia naar Rotterdam.
Prins der Nederlanden. 26 Sept. v.
BelaAA-an Dell, Amsterdam 11. 'Batavia.
Tambora p 27 !Sepl 12 11. Ouessant,
29 Sept. 4 u. v Batavia te Rotterdam
verw
Siantar 27 Sept. te Antwerpen, Rot
terdam naai' Batavia
Krakatau, 26 SepT \-an Genua, Am
sterdam naar Batavia.
ïvarimoen, 2o Sepl van Londen, Atd*
sterdam naar Batavia.
Baii, 27 September 1e Sabang, Amster
dam naar Batavia.
Johan de Wilt, 27 Southampton,
Amsterdam naar Batavia.
Koningin der Nederlanden, 27 Sept.
Colombo, Batavia naar Amsterdam.
Medan, p. 27 Sept. Panlellaria, Batavia
n. Rotterdam.
Venezuela, p. 27 Sept. de Azoren, Cu
racao n. Amsterdam.
Stoomvaartlijnen op Noord-
Am e r i k a.
Nieuw Amsterdam, 26 Sept. 12 u. v.
'lalifax, Rotterdam naar New-York
-Ocligaïl, 25 *>ept. tc Seattle. Paci-
^Ickust naar "Rotterdam
Rotterdam, 26 Sept van Southamp
ton, Rotterdam naar New York.
Narenta, 26 Sept. te Los Angeles, Rot
terdam naar de Pacifickust.
Beemsterdijk, 27 Sept. v.m. te New
York van Rotterdam.
Haadel, Nijverheid en Visscherfij
Alhier is aangekomen hel Engei-
sche stoomschip „Student" met 'n lading
hout A'an Demararn.
Openstelling Mossel
zaad 1> anken
Men meldt ons uil Brui n i s s e
Deze week had weer dc gewone jaar-
lijlcsche openstelling der mosselzaadban-
ken in Zeeland plaats. Daar het gerucht
ging, dat onder Walsoorden op de z.g
derrie een flinke hoeveelheid zaad ge
vallen was, liadd,cn zich vete vlsschers-
scheepjes ook van Bruinisse. cjaarheen
begeven De vaagst is echter deels, om
dat alleen met de handrijf mag worde/a
gevischt, zoo gering gebleken, dat de
meesten reeds zijn teruggekeerd Ook op
andere plaatsen in Zeeland komt geep
zaad voor. Voor vele kleine visschers,.
die geen of weinig ZuiderzeescU zaad