No. 202
Maandag 27 Augustus i@28
£7ie Jaargang
COURANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel,
BINNENLAND
ARBITRAGE- EN VERZOENINGS
VERDRAG TUSSCHEN NEDERLAND
EN FRANKRIJK.
Ingediend is een wetsontwerp lotgoed-
keuring van het op 10 Maart 192S je
Genève tusschen Nederland en Frank
rijk gesloten arbitrage- en verzoenings
verdrag met bijbehoorend protocol
Aan de memorie van toelichting is
het volgende ontleend
Hel arbitrage verdrag met Frankrijk
van 6 April 190*1, krachtens hetwelk
rechtsgeschillen aan arbitrage onderwor
pen waren, bevatte de destijds in arbilra-
geverdragen veelal voorkomende uitzon
deringen van die geschillen, welke de
levensbelangen, de onafhankelijkheid of
de eer van de verdragsluitende partijen
aantasten. Tegen deze niet scherp om
lijnde en rekbare uitzonderingen kan te
recht de bedenking worden gemaakt, dat
zij/ de waarde van de verbintenis te
zeer beperken. De begrippen omtrent
de beste wijze van vreedzame oplossing
van gest'i.illen hebben zidh bovendien
sedert 190*1 in verschillende opzichten
ontwikkeld; de gedachte dat, naast ju
risdictie of arbitrage voor geschillen van
juridischen aard een verzoeningsprooe-
dure de beste weg is om een oplossing
na te streven, is na den oorlog in tal van
verdragen en met name in de te Lo
carno gesloten arbitrageverdragen beli
chaamd. Wat de rechtsgeschillen betreft,
was voor de oprichting van hel Per
manente Hof van Internationale Jus
titie een steeds aanwezig orgaan gevon
den, bij uitstek aaDgewezen om met de
oplossing van deze geschillen te worden
belast, indien partijen het niet eens wa
ren over een onderwerping van het ge
schil aan *een bijzondere arbitragecom
missie. Wat de verzoening betreft, had
de instelling bij verdrag van een permss
nente verzoeningscommissie hoe langer
hoe meer ingang gevonden.
Het voorstel door de Nederlandsche
regeering aan de Fransche gedaan om
het oude verdrag door een nieuw te
vervangen, vond aanstonds hij de Fran
sche regeering een gunstig onthaal. De
besprekingén over het te sluiten nieu
we. verdrag vonden te Parijs plaats
De Fransche regeering gaf er de voor
keur aan, het model der Locarno-arbi-
trageverdragen zooveel mogelijk te vol
gen en niet al te zeer in allerlei de
tailpunten te treden De Nederlandsche
regeering ging daarin gaarne mede In
wezen gaan die verdragen uil van de
zelfde beginselen als ook door de Ne
derlandsche regeering het -meest wen-
schelijk worden geacht ,n.l arbitrage
of jurisdictie voor rechtsgescliillen, ver
zoening voor andere geschillen.
UIT STAD EN PROVINCIE
Uit Middelburg.
Er moge voor den Koninginnedag
op a.s. Vrijdag alleen des avonds een
openbare feestelijke herdenking door den
fakkeloptocht geoiganiseerd zijn, locli is
er des middags een zeer goede gelegen
heid voor welen om op gepaste wijze
in de herdenking van het voor het Ne
derlandsche volk gewichtigen dag op ie
gaan. Wij doelen op de orgelbespeling in
de Nieuwe Kerk, waarbij de'organist,
de heer Th. C. Ferwerda, zich de me
dewerking verzekerd heeft van mej. Doe
Iiaasdijk, zangeres "te Leeuwarden. N oor
den toegang tol die kerk zijn uitsluitend
bij Gebr. Wagenaar op de Markt kaarten
verkrijgbaar.
De alhier gehouden hloempjesdagl
ten bate van de R. K. reolasseeriugsver-
een. en drankbestrijding heefl f 177.13
opgebracht.
Gisteravond had een alhier ver-
loevende vreemde dame hel ongeluk op
een sloep van een perceel op de Laejge
Burg haar lasch met geld Ic verliezen.
Toen zij daarvan aan een agent van po
litie kennis gaf, wees deze haar den weg
naar het politiebureau, waar inlusschen
de tasch reeds door een werkman van
de gemeente als gevonden was aange
geven. De agent bracht de dame naai
de woning van den vinder en zoo wais
zij, hoogstens een klein uur na het ver
liezen, weer in het bezit van haar geld
Gelukkig was dit in zeer vertrouwde
handen gevallen; het is echter voor velen
een les, geld niet in een lossen lasch
bij zich te dragen, maar een betere plaats
voor opbergen uit te zoeken.
Tijdens hel zware onweer van Vrij
dagnacht is ook een vette koe, die in
een wei aan den Schroeweg liep,
en aan den slager L. Ie Middelhurg be
hoorde, door den bliksem gedood.
Uit Vlissingen.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is op den grintweg achter de hui
lenhaven te Vlissingen de auto van
den lieer S., leider van het bunkerstai
tion van de Steenkolenhandelxvereen
vermoedelijk door een defect aan den
motor in hraud geraakt. De heer S.
wist tijdig zijn wagen te verlaten. Al
vorens op dezen afgelegen weg hulp
aajnwezig was, was de auto een prooi
der vlammen géworden.
Zaterdagnacht ondervonden
Vlissingen twee marechaussees veel
verzet, ook van het publiek, bij het ar-
i-esteeren van een dronken man. Ten
slotte gelukte het hen toch den man
op hel politiebureau in arrest te stellen
"Ui t Walcheren.
Vrijdagavond bracht de muzickver-
eeniging „Arne's Genoegen' te Ame
lia u i d c n een serenade bij nel echtpaar
C. Molhoek—Vinke ter gelegenheid van
hun 50-jarige echtvereeniging. Nadat dc
vereeniging cenigc nummertjes had ten
gelioore gebracht en hel jnbilecrende
echtpaar gecomplimenteerd was. mar
cheerden zij, begeleid door een jubelen
de menigte, naar de repetitiezaal, voor
de deelname 'aan liet festival lc Mid
delburg.
Te Rillhem werd Vrijdagavond
in de school een openbare vergadering
gehouden, waarin de heer L. Onder-
dijk van Middelburg, secretaris-penning
meester van de \erecniging ..Ziekenhuis-
erpleging op Walcheren'' hel zeer goe
de doel van die veieeniging duidelijk
uiteenzette.
Van de gelegenheid tot het stellen van
agen werd ruimschoots gebruik ge- -
maakt. Het resultaat der besprekingen
was, dat te Rillhem' een afdeclnig van
genoemde vereeniging werd opgericht
met aanvankelijk een 67-tal leden, wc
getal zeker zal toenemen, daar vc
scheidone personen verhinderd waren de
'ergadering bij te wonen. Men kan zich
vóór 15 Sept. nog bij een der bestuurs
leden opgeven. To( bestuurslede» werden
gekozen, nadat de heer en C. Wisse .en
B. J. de Me ij verzocht hadden geen stem
op hen uit te brengen, de heeren ds II.
van Oven. M Iloogesleger en A. Tange,
die resp,. de functies van voorzitter, pen
ningmeester en secretaris verdééldén.
Tijdens liet kort, maar hevig onweer
in den nacht van Vrijdag op Zaterdag,
is te R i 11 h e m t paard van den bode A
Barentsen in de weide door den blik
sem gedood
0
Uit Zuid- Be v eland
A.s. Donderdag vergadert de Raad
der gemeente Goes.
Door B en W. wordt voorgesteld
aan den concierge van het Manhuis in
gaande 1 Januari 1928 een saïajisver-
hooging toe lc kennen van f 25omdat
de vrij groole tuin dien hij in vrij ge
bruik had, en door hem tot moestuin
ïngencnT, ten behoeve van de in
het Manhuis opgenomen ouden van dagen
lol siertum is ingericht en derhalve (hans
de voordeelen aan hel gebruik van dien
lui verhonden, mist.
Door Ged. Stalen zijn enkele opmer
kingen gemaakt ten aanzien van de bij
aacisbesluit van 24 Mei j 1. vastgestelde
verordeningen op de heffing en invorde
ring eener Slraalbelasling. B. en W. bie
den thans nieuwe verordeningen ter vast
stelling aan bij de samenstelling waarvan
met de opmerkingen voor zooveel ze
gegrond waren, rekening is gehouden,
Voorgesteld wordt om aan den heer
Jao. de Dreu voor den tijd van 1 jaar
te verpachten een stuk gemeentegrond
groot ongeveer 100 M3. gelegen aan hel
haventerrein aan het Roosjeshof.
ïn verband met den bouw van wo
ningen aan het Z. O. ^gedeelte van den
Ooslwal stelt de Directeur der Walerh
Mij „Zuid-Beveland" voor, aldaar eeu
ringleiding le leggen en daarbij levens
een paar brandkranen le jplaatsen B.
en W. kunnen zich daarmee vereeuigen
en geven den Raad in overweginug dc
WalerL Mij', dc bedoelde uitbreiding van
het huizennel op le drageh en de bij art.
2e lid der concessievoorwaarden be
doelde garantie le geven
Door den heer J. M, Polderman le
roes, aan wien door den Directeur-
Generaal der Posterijen en Telegrafie
oorloopig toestemming is verleend tot
den aanleg eener radio-dislributie-ceii-
trale in de gemeente Goes, wordt ver
zocht aan den Ooslwal op gemeentegrond
te mogen oprichten eeu gebouwtje van
ongeveer 2 meter hoog met een grond
vlakte van 0 80 bij 0.80 meter teneinde
daarin zijn ontvangtoestellen le plaatsen,
daarin zijn ontvangtoestellen te plaatsen
omdat deze vooilcopig niet in zijn perceel
aan de Lombaidstraat geplaalsl kunnen
worden, aangezien aldaar storing wordt
ondervonden van den motor van een ijs
fabriek en nog geen middel is gevonden
om deze storing op te heffen-
B. en W. stellen daarom voor het ver
zoek in te willigen onder bepaalde voor
waarden en tegen "betaling van een re
cognitie van f5per jaar.
Uit Noord-Beveland.
Men meldt ons uit W i s s e n k e r -
ke De onweersbui, die Vrijdagnacht
tusschen half 12 en half 1 oude tijd)
boven Wissenkerke woedde, was onge
woon hevig. Twee trefgevallen deden zich
voor. Het eene gold de woning van C.
Kramer Cz. op de Geere. De bliksem
nam zijn weg door den schoorsteen,
de woonkamer, een voorkeuken en langs
denzelfden weg lenig, terwijl man, vrouw
en kind in de woonkamer aanwezig wa
ren. Een paar andere kinderen, die slie
pen op den zolder in een ledikant, dut
naast den schoorsteen stond, sliepen door
alles heen. Een spiegel voor de schouw
en enkele vaasjes op de schouwlijrt vlo
gen als splinters door de kamer en be
zorgden de vrouw een snijwond aan den
rechter elleboog. Een begin van brand
is door den bewoner zelf gebluscht.
De tweede slag trof den telegraafpaal
vóór de woning van P. Vroonland Jz
(I, on groom en schijnt van dien paal
langs een zijraampje in dc woning ge
gaan te zijn; althans een ruit in dat
raampje vertoonde een scheur, die er
vóór de bui niet was. De vrouw van
Vr meende, dat de grond werd op
gelicht en verloor door den schrik liet
bewustzijn. Toen zij weer was bijgebracht
gevoelde zij een tinteling in de linker
lichaamsdeeleri en dat gevoel' was Za
terdagavond nog niet geweken -ofschoon
zij er l)jj haar werk geen hinder van
had.
De getroffen woning is een laag ge
bouwtje. dat twee lioogcie schuren en
de stichting Vredestëin in de onmiddel
lijke nabijheid heeft- Mogelijk, dat de
laag liggende vochtige bodem, waar het
op staat, de trefkans heeft vergroot.
ue, een vischkraam, een gebakkraam, een
galanteriekraam, een schiettent, een
oefenspel, een zuurtent, een weegschaal
en een palingkraam
Heden zijn nog de volgende plaatsen
aan nieuwe inschrijvers gegund autoca-
roussel, kijk tent, beignetkraam, 3 gebak
kramen 2 palingkraraen, eeu nogat-
kraam, een open stoomcaroussel. eeu
danstent, een tentje met humoristische
voorwerpen en een luchtschommel
Over het al of niet komen van een
Schouwburgtent wordt nog onderhandeld,
terwijl getracht wordt de nog niet be
zette plaatsen op de Markt alsnog le doen
aanvullen.
Nu dus de kermis doorgaat, kunnen
wij melden, dat evenals worige jaren, in
hel Schuttershof gedurende die dagen een
specialileilengezelschap onder leiding van
den heer Faveur, voorstellingen zal
geven.
In den Schouwburg zal optreden het
gezelschap „De Vereenigde Schouwspe
lers directie Pierre Mols, welbekend
door de goede opvoering van ..de Ro
zenkrans'
Ze e u w s ch-V 1 a a n de r e n O. D.
De gemeenteraad van Westdorpe
behandelde het verzoek van de provinci
ale vereeniging ..liet Groene Kruis" over
het aanstellen van schoolartsen.
De voorzitter adviseerde een afwach
tende houding aan le nemen en aan te
zien, wat andere gemeenten in deze zul
len doen.
Bij een uitvoerige dispussie siell de
heer Kalle voor Ged Stalen te berichten,
dat de raad in beginsel met het instituut
accoord gaat, doch de gemeente vrij'
te laten in het aanstel/en van een school
arts.
Ilel voorstel Kalle wordt aangenomen
met 1—2 stemmen tegen Belcir en Gui-
nau).
Na 'nog verdere discussie wordt in
stemming gebracht het voorstel om
sleun aan het Wit Gele Kruis met ge-
meentedokler als schoolarts. De stem
men staken: voor slemden de heeren Van,
der Heyden, Jansxens en Kalle; legen
Debelcir, Guinau en De Jonge.
Nog besluit de Raad B en W. le
machtigen, de leegstaande genveenlewo-
ning te verhuren of te verkoopen.
Zeeuwsch Vlaanderen W.D.
Benoemd lot opzichter aan de pol
ders Groot- en Klein-Baarzande te B re s-
kens, de heer D. J. Orné, gemeen te -
opzichler aldaar.
Tijdens het zware onweer van Vrij
dagavond. zagen de bewoners van Wa
terlandkerkje te kwijrl voor elf
brand in de richting Oostburg. Het bleek,
dat de bliksem was ingeslagen iu de
groole landbouwschuur van A P. de
Jonge, welke geheel afbrandde, waarhij
pok een tweede schuur werd aangetast,
die ook afbrandde. Beide schuren zalea
vol met oogst. Gedeeltelijk is ook het
landbouwgereedschap verbrand- Het vee
liep gelukkig in de weide. Verzekering
dekt de schade.
De autobrandspuit, die onmiddellijk
aanwezig was, kon bijna niets uitrichten,
aangezien er geen of zeer weinig water
was. Gemeen gevaar voor goederen was
er gelukkig in' l geheel niet. aangezien de
brandende perceelen ver van and(ere ge
bouwen stonden.
DE KERMIS.
Hel is thans vast, dat dc uitgestelde
kermis toch nog zal plaats hebben en
dat wel van Maandag 24 lot en met
Zaterdag 29 September, dus beginnende
heden over vier weken.
Van de inschrijvers voor de oorspron
kelijk op 30 Juii—1 Augustus vastgestel
de kermis, hebben hun inschrijving ge
stand gedaan de eigenaren van de vol
gende inrichtingen een vroolijk rad. een
fietsmoleu, een draaimolen, een wafel
kraam. een poffertjeskraam, een miuer-
valenf. 2 suikerkramen. een nogatkraam.
een tent van spijkerspel, een slagmacliin-
UITVOERING DER LANDARBEIDERS-
WET TE KRABBENDIJKE.
Nadat bovengenoemde wet in 1918 in
werking was getreden, zijn hier onder
leiding van den Burgemeester direct [lo
gin gen aangewend om le komen tot de
oprichting van eene vereeniging, zounls
door de wet bedoeld Dit slaagde, en
12 April 1920 werden de statuten der
vereeniging koninklijk goedgekeurd
Dadelijk daarop werd getracht in het
bezit te komen van grond Dat ging niet
gemakkelijk, want vooreerst was de
grond destijds buitengewoon hóóg in
prijs, maar ook de eigenaars van de
voor dit doel in aanmerking komende
gronden, wilden niet verkoopen- Een
conferentie met de grondeigenaars bad
daarop plaats. In beginsel werd beslo
ten, dat ieder voor zich wal grond aar
de vereeniging zou afstaan tegen nader
overeen le komen prijs Doch juist op
den prijs strandde dit plan Toen dreig
de de vereeniging mei een onteigenings
procedure. Do stemming der grondei
genaren wercl daardoor wel wat milder,
doch de gevraagde prijs bleef (e hoog In
October 1921 kocht de vereeniging ruim
9 H A geschikt bouwland yan den heer
Lenshoek voir plan. f 50 000—, terwijl
iu liet voorjaar daarop volgende
ruim 13 H A. werd gekocht bij publicken
verkoop voor eveneens ruim f 50 000
Deze grond, ongeveer .56 gemeten, werd
als los land in pacht gegeven aan 10$
landarbeiders lot róovenogst 1928 met
hel recht van wederinhuring, legen den
prijs van f 2 50 per A. De eerste pacht
is dus nu om Ongetwijfeld is de jpaclit-
prijs hoog geweest, maar men
niet, dal de grond van buitengewoon
goede kwaliteit is Het is dan ook een
verheugend feit, dal de vereeniging in
al deze jaren «iel dit groole aantal pach
ters, geen achterstallige pacht heeft le
boeken. Slechts één der pachters is nog
een vierde van ecu jaar pachlschul,dig,
doch dit kwam door abnormale ómstan-
digheden, verhuizing, terwijl dc kans
nog niet is uitgestoten, dat deze als
nog .binnenkomt
Ondertusschen is aan de pachters ge
legenheid gegeven, om de pacht le ver
nieuwen.
Verschillenden hebben le kennen go-
geven, hiervan geen gtebruik te zullen
maken Voor een gedeelte is dat gelukkig
Dit bespaart de vereenjjging de moeilijk
heid om zelf tol selectie over te gaan;
want eerlijk gezegd, onder die velen
waren er, die aan den grond niet gaven
wat hij toekomt en duis ook in hun be
drijfsresultaat bij anderen achterbleven
Daar slaat tegenover, dat anderen
aarne wat meerder grond zouiden wil
len hebben, enkele jongeren aan
inzonden, zoodal alle grond - weer spoe
dig aan den mian zoude zijn Hel bestuur
meende evenwel, dat nu de lijd aange
broken was, om le trachten tot stichting
au een aantal plaatsjes le komen In
iverleg met dc betrokken /pachters \perd
nu een geschikt perceel, ter grootte van
ongeveer 9>/a blois gemel daarvoor be
schikbaar gesteld, met de bedoeling,
hierop 12 woningen mot schuurtjes te
bouwen, zoodal ieder Ongeveer 210 bil
roeden gronds aan zijn huis zou krijgen
De noodige bekendheid weixl hieraan
gegeven, daarvoor iu aanmerking ko
mende jonge 'mannen werden onderhand:
eens gepolst, berekeningen werden op
gezet. Ook deze poging is geslaagd
Nu reeds zonden 7 personen een aan
vraag om een plaatsje in Hel bestuur
maakte er direct werk van, vroeg een
voorschot van F 21600- aan bij den
Raad, die Woensdag. 22 dezer, daartoe
met algemeene stemmen besloot
Dezer dagen zal |ot besteding van 6
woningen, die aire van hel zelfde type
zijn, dat in overleg met de toekomstige
eigenaars is vastgesteld, worden overge
gaan De Commissie van Toezicht op de
gasfabriek besloot in verband daarmede
het buizennet daarheen te brengen, ter
wijl de waterleiding hel zelfde zal doen
We zijn overtuigd, dat met al deze be
sluiten een nieuwe periode is ingetre
den, waarvan we veel goeds verwachten.
Wie rekenen kan. 'en daarbij weet, dat
hel Rijk de bennodig'de gelden a 4 pOI-
beschikbaar stelt, een rente waarmee
dc eerste 3 jaren kan worden vdlstaau,
terwijl daarna 30 annuïteiten van 5,8 pOt.
moeten worden betaald .om eigenaar le
worden, wie tegelijk overweegt, dat voor
ongeveer f 4000 een zeer geriefelijke
woning met ongeveer 240 hl roeden
puiken tuingrond in 'I bezit der gega
digden komt, wie .daarenboven weel,
dat hier huizen van hetzelfde type,
zonder eenigeu grond, voor plnï f 3- -
per week worden verhuurd, zal het met
ons eens zijn, dal energieke jonge man
nen, liever gezegd, jonge gezinnen, hier
op met vertrouwen de toekomst kunnen
tegemoet gaan. Dit te meer., nu andere
bedcijfsmethodes en andere cultures heel
gemakkelijk tol een eigen, zelfstandig
bestaan kunnen voeren We twijfelen er
dan ook niet aan, .-if dit bouwplan zal
spoedig vb! zijn.
Met bovenstaande voor of gen vragen
we ons wel opus af, waarom op zoovete
gemeenten In ons gewesit nog niets aau
deze zoo echt sociale wel voor hel
platteland wordt gedaan
K. J. W.
KERKNIEUWS
Eerste steenlegging
Zaterdagmiddag is le V11 s s i n g c n de
eerste steen gelegd voor de nieuwe Geref.
Kerk. Nadat ds. Kruiswijk een toespraak
had gehouden, voerde de heer (i. van de
Putte, oudste ouderling, het woord, en
vervulde daama de plechtigheid, waarbij
een oorkonde werd ingemetseld
Ned. H e r v. Kerk.
Aangenomen het beroep naar Oud-
Bejjerland en Pullershoek Ned Prot.
Bond) door mej S. A F. J. Doets te
Zaanaam, vroeger a l h i e r woonachtig
Geref Kerk.
Aangenomen het beroep naar Hein-
kenszand door Joh. Booy cand. te Hoo-
geveen, die oa, bedankte voor het be
roep naar Baarland.
KUNST EN WETENSCHAP
HetGolhischeHuis le does als
Muscumhuis.
De Vereeniging Hendnck de Keyser is
van plan het bekende Golhische huis,
loebelioorende aan de firma I Wessel
en Co. aan Turfkade no 11 le Goes,
aaa le koopen, om lc voorkomen, dat
de fraaie gevel, in Nederland een zeld
zaam voorbeeld van Gothischcn stijl,
'erloren zal gaan en met de bedoeling
om binnen afzienbaren lijd lol leslauratie
an dezen gevel over te gaan. De vercéni-
ging vraagt daarvoor een bijdrage van
f4000- ineens, benevens een garantie
voor ae liuursom van het pand. ten be
drage van 9 pet. van hel na betaling
dezer f 1000 nog overblijvende bedrag
der koopsom, gedurende vijf jaren
Waar naar hel oordeel san meerdere
ingezetenen te Goes het voor den Raad
een bezwaar moet zijn. om ten lastej
van de gemcente-financiên een dergelijk
bedrag aan de vereeniging Iïendriek de
Keyser te verstrekken, heeft zich eén
vooiloopig comité gevormd, dat zich ten
doel stelt:
1. ee,n zoo groot mogelijk oedrag aan
giften ineens bijeen le brengen ter be
taling van ae bovengenoemde som van
f 4000 - en
2. voorbereidende maatregelen te ne
men om tol het oprichten van eeu mu-
seum-vereeniging te geraken, die het
pand van de vereeniging Hendrick de Key
ser zal huren, en daarin een museum
voor Noord- en Zuid-Bevcland zal ves
tigen.
Hoewel de pogingen om dit doel te
bereiken, pas onlangs begonnen zijn,
blijkt dal, vooral wat betreft het ver
strekken van bijdragen ineens, dc Goe-
schc burgerij veel belangstelling voor
dit plan heeft geloond De bovenstaande
plannen zullen echter niet geheel zonder
linaucieelen steun der gemeent Goes lot
stand kunnen komen Waar de gemeente
Goes bij hel lot stand komen van de
plannen groot belang heeft zal zij zich
voor dit doel wel een financie.el offer
mogen getrooslen. Immers wordt hier
mede bereikt, dat een zeldzaam mooi
pan voor de gemeente Goes behouden
blijft; dat voor de merkwaardige ver
zameling, die thans op zeer gebrekkige
wijze ten sladhuizc in de z.g. Oudheids
kamer is opgeborgeneen waardig on
derkomen wordt verschaft; dat de ge
meente Goes een museum voor Noórd-
en Zuid-Beveland zal verkrijgen, dat ze
ker een nieuwe attractie zal blijken te
