Ho, 168
(Woensdag 18 Juli
171° Jaargang
4.-
nuttig .maar
niet afdoend.
De gister door ons van de Gearadi-
h<eadscoxnïnissie ontvangen meedeeling
over de paratyphus te Middelburg kwanr
nog juist bijtijds om eenige ons toegezon
den verontwaardigingsui|lfingen uit t pu
bliek terug te houden
Zooais gewoonlijk tegenover iets dat
velen bedreigt, is het publiek allereerst
geneigd tol gehoorzaamheid aan hen die
als deskundigen zijn aangewezen om te
adviseeren. Maar op den duur
we zijn nu bijna 5 weken m\ de eerste
publicatie gaat ook een goed-willend
publiek vragen stellen. De meeste men-
ischen zijn nu eenmaal zoo, dat ze DeJ-
genover telkens herhaalde waarschuwin
gen en voorschriften ook willen wei
ten: waaróm^ En zoo, hadden we al
eenigen tijd kunnen constateeren, dat
er bij velen een onbehagelijke stemt-
ming ontstond over het lUitblijven van
nadere toelichtingen van officaeele zij
de.
En als gevolg daarvan ontstond bij
niet weinigen een verslapping der voor
zichtigheid l
Het gister gepubliceerde stuk der Ge
zondheidscommissie beschouwen we dèAr-
oim1 dan ook als een zeer nattige mee
deeling. En aan hen die ter wille van
de schade aan de nerigdoenden in de
stad, de openbare bespreking van deze
zaken afkeuren, zouden we willen vra
gen: hoe zoiudt gij zelf oordeelen wan-
:neer gij zelf op iuw beurt „vreemde
ling" was, én in eeni stad het slacht
offer werd van een besmetting die ge
heim was gehouden? Behalve dan nog
dat de gezondheid der ingezetenen toch
nog altijd méér waard is dan een kwes
tie van verdienste.
Maar ook na het stuk van de Gezond
heidscommissie blijven er nog vragen
over. Want er zijn hier twee kwesties
de paratyphus en de waterleiding. De
Gezondheidscommissie verklaarl „gerust
te kunnen zeggen dat het waterleiding-
water niet met lyphusbacillen is be
smet'. Maar dal het besmet werd mei
andere bacillen die er niet in bchooreu
te zijn doch die er weer uit verdwenen.
Men moet het echter blijven koken.
„Over de -oorzaak van hel voor
komen van deze bacteriën in het
leidingwater zal ter gelegener lijd
een en ander worden meegedéekl"-
7s het echter thans niet de aller
beste tijd om daarover iets mee te
deplen? Het is juist de vraag van de
waterleiding die. vooral in deze warme
dagen, iederen dpg in ieder gezin, met
vaak zeer -onvriendelijke termen, en
zelfs met biltere ontstemming wordt
bespraken, als iels "dat het ergste is
wat voor een stad denkbaar iseen
gemeentelijke waterleiding die dp. ge
bruiker niet vertrouwen kan!
.We kunnen in zoover begrijpen dat
(daarover verder niets in heL stuk van
de Gezondheidscommissie stond, omdat
dit meer een zaak is die het Gemeente
bestuur van Middelburg betreft. En we
hadden djan ook verwacht dat er uit
den gemeenteraad vragen over d|e wa
terleiding zouden worden gedaan, voor
al t oen gister de kermis in verband met
deze heele kwestie werd besproken, 'Dat
is echter niet gebeurd, en nu blijven
de bij het publiek gerezen vragen in
de lucht hangen: als er geen paraty
phus in het leidingwater zit, waarom
wordt dat water toch siteedis in de
bfficieele mededeelingen in één adem
met die epidemie vermeld? En als het
geen paratyphus js, die ons uit het
leidingwater bedreigt, wat is d,an het ge-
(vaar waarlegen we ons moeten vrij-
wareu door het water le koken?
En als het water der leiding werkelijk,
zooals de Gezondheidscommissie mee
deelt, vrij is bevonden ook van die
hndere bacillen die er niet in behooren,
is dan alléén de ivrees dat ze er, nog eens
in kunnen komen, een voldoend motief
tegen het buiten verdenking stellen van
de waterleiding? Dat opheffen van iedere
verdenking moet toch het grootste ver
langen zijn.
Wat is er gedófm tot het bacterie-vrij
houden van onze waterleiding?
We beseffen maar al te goed dat de
betrokken overheidslichamen hier voor
zéér moeilijke Vraagstukken slaan,- Maar
we mfeenen goed té doen er aan te herin
neren dat de voornaamste belangheb
bende hierbij is- het publiek, dat recht
heeft op volledige inlidi Spogen, over dc
paratyphus, maar ook over de waterlei
ding. Te meer daar het ongerief dat
velen uil dat puhljiek door dien eiisch
van vooraf-koken ondervinden, groot is.
We helpen gaarne mee om steeds
weer den raad te geven:, blijf uvv lei
dingwater koken, en wat meer voorge
schreven werd,. Maar we geven Toch aan
de betrokken 'overheidspersonen 'Ion
raad maak het opvolgen van uw raadge
vingen makkelijker door zooveel mogelijk
inlichtingen le geven. Openlfijk
BINNENLAND
MR. S. ,1. L. v. AALTEN.
Vrij plotseling, al was het bekent dal
hij zidfeelijk was. is te Rotterdam op 65-
jarigen leeftijd overlieden rar. "S J. L.
v. Aalten, een invloedrijke figuur uil
den Rotterdamschen gemeenteraad Voor
al op financieel gebied heeft hij als wet
houder veel nuttig werk gedaan. Sedert
1925 was hij ook lid van de T,'wccde
Kamer, als vertegenwoordiger van den
Vrijz. Dem. B.. van welke partij hij
hoofdbestuurslid was. Ook in het Rotter-
damsch vereenigingsleven heeft hij een
grooten rol gespeeld.
Als Kamerlid zat Tiij worden opge
volgd door mevr. H. W. B van I talie
van Embden; als raadslid door mej. A.
B. Knappert; als lid der Prov. Stalen
door fnr. G. J. C. Schilthuis.
UIT STAD ËN PROVINCIE
TJit Middelburg.
In het schrijven aan de leden van
den raad', ondprteekend door de heeren
mr. P. C. Adriaanse0 mr, H. Doorenbos,
F. Kluivingh, L. Leijdesdorff en JB|. J A.
Stoopman, wordl er op gewezen ,van
hoe groot belang het is voor alle nering
doenden in het algemeen, en voor de
gemeente zelve in het bijzonder, offSer
welke voorwaarden en motieven het be
sluit inzake het al of iïïet doorgaan der
kermis zou worden genomen.
Verzocht wordt bij een eventueel .be
sluit om de kermis achterwege te laten,
de mogelijkheid ondjer het oog te willen
zien aan dit besluit geen ruchtbaarheid te
geven, althans zoo te willen handelen, dat
alarmeerende berichten, die het vreem-
'delingenbezoek geweldig kunnen schal
den, ja tot een minimum terug brengen,
achterwege blijven.
Teil slotte verzoeken adressanten, het
voorstel zoo mogelijk buiten tegenwoor
digheid van publiek en pers 'te willen
behandelen, aangezien daarmedje het be
lang van gemeente en ingezetenen 'ten
zeerste zou worden gediend[.
Zooals uit het raadsverslag blijkt,
meenden de raadsleden, dat de kwestie
het openbaar moest worden behan
deld,.
Hedenmorgen waren de werklieden
der gemeentewerken Dorleijn en Dekker
werkzaam in den rioolput bij de Noord-
brug aan de zijde van den Singel. Beide
werden bij het opendoen van een klep
door het uit het riool komende zwave\-
waterstofgas bedwelmd. Wel heeft een
hunner nog eenige malen om hulp- gé-
roepen, die dan ook van verschillende
kanten kwam opdagen Een tier loe-
jgeschoten mannen, Flipse, begaf zich
nadat hij een touw had rondgedaan in
het rioolgat, maar was ook onmiddel
lijk hel bewustzijn kwijl. Ilij werd naar
boven getrokken en mei vereende krach
ten mocht het daarna gelukken Dekker
opi den wal te brengen en een minuut of
tien later ook Dorlteijn. Beide mannen
wacen bewusteloos en men vreesde reeds
het ergste.
Door de nabijheid van het gasthuis wa
ren spoedig doktoren ter plaatse, en ook
het zuurstofapparaat. Een paar uit de
kazerne aangebrachte gasmaskers bleken
niet voor gebruik gereed,. Door inüddel
van het zuurstofapparaat werden de le
vensgeesten bij de slachtoffers der gas
vergiftiging weer opgewekt en zijn daar
na ten spoedigste naar het gasthuis over
gebracht. Hun toestand was rfog zeer
ernstig.
Hedenmiddag vernamen wij, dal een
der slachtoffers, de 49-jarige Dorleijn aan
de gevolgen is overlieden. De toestand
van Dekker was zorgwekkend!
Volgens het jaarverslag vajn de
Veneeniging tol bezoeken der Armen le
Middelburg, verklaardezicliin plaats
van den heer J W. van Benlhem Jut
ting mevrouw Schuurman -Keg bereid
als wijkbe?.oekster op te treden. Aan den
heer v. Benthem Jutting werd dank ge
bracht voor de goede zorgen aan, de
Vereeniging gewijd.
Nieuw ingeschreven werden 14 gezin
nen of alleen loopende personen; het
aantal aanvragers bedroeg 77, dat der
aanvfagen 748, of resp en 32 meer
dan in 1926. Uit de rekening blijkt,
dat de bijdrage: van verpleging enz. meer
zijn dan die in 1926 en dal de rekening
een voordeelig slot aanwijst van f 314,21.
Dit is echter slechts schijn en het ge
volg van vermindering van het kapitaal.
Dc sland der geldmiddelen blijft de
directie met groote bezorgdheid vervuil-
len Was liet oudtijds een vast gebruik,
dat zij, die zich te Middelburg vestigden,
de vereeniging met een jaariijlcsche bij
drage steunden,, indien zij daartoe ook
maar eenigszins in staat waren, thans
gescliiedt hel maar al te vaak, dal dc(
aangeboden inteékönlijst oningevuld wordl
teruggegeven, Hel gevolg hiervan is. dat
jaarlijksch het kapitaal voor een belang
rijk bedrag moet worden aangebroken
Om de uitgaven te dekken Derhalve
wordt er op aangedrongen, dat zij, die
de vereeniging een goed hart toedra
gen, er voortdurend op bedachl zijn
anderen op te wekken haar met een
zoo ruim mogelijke bijdrage le steunen.
De rekening wijst in ontvangst aan:
goed saldo vorige rekening f 1522 02;
intrest kapitaal f 6366 94; giften van cor-
poratiën f975; van de loterij van vr.
handwerken f 369.883, van mr G. J.
Sprcnger onder letter X f4.97, jaarlijk-
sclie conti'ibutiën f 741 en aflossing, con
versie of verkoop van kapitaal f997.40.
De uitgaven waren bijdragen voor
verpleging, tijdelijke hulp bij bevalling,
ziekte of ongeval, ten behoeve van ge.u
zinncn of personen f 10; druk- en ad
ministratiekosten, lokaalhuur, bodeloon
enz. f 142.45 en goed slot f 344.21.
Zpndag a s. te 12 uur geeft het Mid-
delburgsch Muziekkorps weder een uit
voering in de Abdij,. Het programma
bevat verschillende belangrijke nummers
oa. de Marche Funêbre van Chopin en
het voorspel van de Loreley van Max
Bruch
Met de Staatscouraul van '17 Juli
zijn verzonden de statuten Van dja ver
eeniging Handel sbelang' alhier.
Hit Vlissingen.
De heer H. G. F. Sasburg fe Roth
dam, vroeger te V1 i s s i n g e n is met
ingang van 20 Augustus benoemd tot
assistent van den Consul van Canada
standplaats Rotterdam.
Zee uw sch-V laan deren O. D.
De raad van Wcsldorpe kwam
in spoedeischende openbare vergade
ring bijeen ter behandeling van een sub
sidie aanvrage voor den aanleg van een
proeftuin De voorzitter zette uiteen dat
de regeering bereid is, een subsidie te
verieenen voor het aanleggen van een
proeftuin voor tuinbouwgewassen, mits
ook de gemeente zai steunen. Spreker
zegt, ervan overtuigd le zijn. dal door
voering der plannen e«n stap in de
goede richting zou zijn., daar toch te
genwoordig door kundige menschen
wordt beweerd ,dat de tuinbouw aan
de heerschende malaise veel kan verbe
teren en zelfs in deze streek aan de 'ma
laise een eind kan maken. Het voorstel
van B .en W. luidt dan ooiki, aan den
Rijkstuinbouwconsulent den heer van der
Plassehe te 'berichten, dat de gemeente
genegen is, de gevraagde subsidie te
erlecnen en wel 25 pel. der kosten
lol een maximum bedrag van f150.
Door verscJiiUendc Jeden wordt hel
voorstel gunstig besproken. I)e heer
Daelmau merkte echter opi,, dat zoo
veeil mogelijk ojp de kosten zou moeten
worden bezuinigd g- zonder echter den
opzet te schaden, daar evenlueele te
liooge kosten, voor vélen een aanleiding
zon zijn om terughoudend te zijn. De
voorzitter zal hiervan nota nemen Ifet
voorstel wordl met algemeene stemmen
aangenomen. De raad ging hierna over
in gesloten zitting. N'a heropening in
formeert de heer de Jonghe bij de
rondvraag naai- de circulaire van gedep.
Staten inzake het instituut der school
artsen. De voorzitter zegL tegen de eerst
volgende vergadering behandeling van
het voorslel toe. Hierna sluiting.
Na af Joop der vergadering wordt door
de leden van den raad een bezoek ge
bracht aan de pas in gebruik genomen
ambtswoning van den burgemeester Al
gemeen waren de leden van oordeel,
dal de woning goed aan de eischen vol
doet.
Met de St.crt. van 17 Juli zijn vér-
zonden-de statuten der vereeiïiging „Het
Wil-Gele Kruis" le Ter Hol e, gem.
Honteuisse
Ze e u w s ch-Vi a a nder e u W. D.
De raad der gemeente Cadzand
kwam Vrijdagavond j 1. in vergulering
bijeen wegens ongesteldheid was
wethouder De Bruijne, wegens beroeps
bezigheden de heer I. de Bvuijne-v Mellje
afwezig.
Geen bezwaren worden geopperd le
gen hel verzetten aer kermis le Waler-
landkerkje. Een verzoek om subsidie van
de Nederl. Vereeniging voor den Volks
zang wordt afgewezen,.
Omtrent het ook iu de vorige verga
dering besproken punt. het aangaan met
de Maatschappij „De Nieuwe Boerliaave
te 's Gravenhage van een verzekering
tegen dc geldelijke gevolgen van zic-
kenhuisbehandeling en opera lie's, wordl
na uitvoerige gedachleinvisseling beslo
ten zoodanige verzekering llmns niet te
sluiten.
Nu dit soort verzekering tegenwoordig
in hel tee ken der belnngsteijing staal, is
het niet onwaarschijnlijk, dal er weldra
pogingen aangewend worden voor Z.. VI.
Westelijk Deel een dergelijke voreéniging
in het leven te roepen, ids korten tijd
geleden in andere de cl en van deze pro
vincie zijn opgericht, misschien is aan
sluiting bij zoo'u vereeniging mogelijk.
Met het oog op de niet onbelangrijk»
kosten, die er mede gepaard gaan, be
sluit de Raad niet anede té werken lot dc
aanstelling van een schooJarls
In verband met de toetreding der gc-
gemeenle tot het Werklooslicidbesluil 17
en het gestaan van een plaatselijke af-
deeling van den Nederl Bond van ar
beiders in het landbouwbedrijf, welke
bond een werkloozenkas aan zijn or
ganisatie heeft verbonden, wordl de ge-
meentebegrooting 1928 eenigennate ge
wijzigd.
De rekening over 1927 wordl aange
boden; zij wijst in ontvang f 11701 66»-..
in uitgaaf f 30.132.741^ aan wat den go
wonen dienst aangaat en f 6500 zoowel
in ontvang als uitgaaf voor wat den ka
pitaal dienst betreft-
Een commissie wordt benoemd voor
hel nazien der rekening met de bijlagen.
GEMEENTERAAD VAN MIDDELBURG
Betreffende de discussies over de ker
mis in de vergadering van gisterenmid
dag zij nog gemeld, dat mevr. \V e ij 1
ook reeds op de mogelijkheid van uit
stel wees, wat destijds ook te Breda
heeft plaats gehad.
De voorz. waarschuwt dat men zich
niet in slaap moet laten wiegen. N'a af
name van het aantal, kan er plotseling
een groote uitbreiding komen.
De heer Vertegt is Tegenstander
van de kermis, maar ook al was hij voor
stander, dan zou hij niet tegen hot ad
vies van den hoofdinspecteur in djurvén
gaan.
De heer O n d e r d ij k zegt. dal het
een zekere en veilige weg is. als men
een gegeven advies opvolgt Maar dat
advies geldt alleen medische gronden.
Men moet de zaak ook uil praclisclie
en financieele gronden bekijken in het
belang der ingezetenen. Volgt men het
advies niet, dan neemt de raad de ver
antwoording op zich- Bij spreker wegen
heide bezwaren even groot en iiij denkt
aan een verzetten der kennis lot de
tweede helft van September cn dan B.
en W. op te dragen daar voor met de
pachters te onderhandelen.
Gaat de kermis nu door en er komt
uitbreiding der ziekte dan wordt de ge
meentel aad er aansprakelijk voor ge
steld.
De voerrz. gaat mei deze zienswijze
volkomen mede.
De heer H,ondius begrijpt niet, dat
men nü opkomt tegen de deskundigen,
terwijl men die anders altijd hoog houdt.
Tn het belang ook van hen. die de slad
bezoeken, aclil spr. hel advies gegeven.
De voorz. meent, dat B. en "W. zon
der meer dan in September hun gaug
lunnen gaan.
De heer Paul meent locli, dat men
moeilijkheden met de pachters zai krij
gen Een grooter bezwaar is, dat er loch
h üf Augustus gegadigden moeien worden
opgeroepen.
De heer O n d e r d ij k zegt, dal inge
wijden hem verzekerden dat uitstel heel
goed mogelijk was. Ifet aantal gevallen
is afnemend, cn men moet den veiligsten
weg kiezen. Het gaat hier niet om een
principieele maar een practis che
kwestie.
Mevr. d c Graaf zegt, dat het een
moeilijke zaak is, maar men moet zich
aan de adviezen houden van inspecteur
en gezondheidscommissie. Spr. is voor
het idee-Onderdijk.
De heer Cornelisse is van idee
veranderd sinds hij ter vergadering
kwam, nu gaat hij gaarne met het voor-
stel-Onderdijk mede
De heer Jeronimus gaal met dit
voorstel ook mede.
De lieer Paul kan er zich ook méde
vereenigen de kermis uit te stellen.
De voorz. stelt nu voor le lezen,
dat gezien het rapport over het voor
komen van enkele ziekte gevallen in de
gemeente van den hoofdinspecteur van de
volksgezondheid wordt besloten, de ker
mis op 30 Juli niet te doen doorgaan,
maar B. en W. te machtigen haar zoo
mogelijk in de tweede helft van Sep
tember te doen plaats hebben cn daar-
roor maatregelen le nemen.
Dit werd aangenomen z. li. st.
Rondvraag.
De heer Paul vraagt naar aanleiding
ian de tentoonstelling van sjöjd in
school 0 wat ten deze opzichte verder
het plan van R. en W- is. en wijst op
het lonoogelijke aanzien van de lokalen
dier school.
De voorz. zegt, dal het de bedoeling
is de proef met het slöjd-onderwijs op
school C nog een jaar voort le zetten
De heer O n d e r d ij k zegt dal alle
scholen op haai- beurt worden geschil
derd. hij zal op school C speciaal eens
letten.
De voo r z. herinnert er aan, dal van
'len laatslen Maandag in Juli tot den
daarop volgende Zaterdag hel lapverbod
geldt, en vraagt of men het goed vindt, dit
oor dit jaar niet te doen gelden, men
Zomersproeten
veidwijnen spoedig dooreen
pot
SprutOl. B'j a!'e D">-
gisten.
flng. Med.)
kan dan overwegen of hel Later tijdens
een eventueel te nouden kermis geldig
verklaard kan worden
Dit wordt goedgevonden-
Betreffende de winkelsluiting wordt er
op gewezen, dat in de verordening staat,
dat zij niet geldt tijdens de dagen dat
er kermis wordt gehouden, dit is dus
makkelijk.
De voorz. vraagt nog of dc raad
meent, dat nu ook geen toestemming
moet worden gegeven voor voorstellingen
in Schuttershof of Schouwburg.
Uil de discussies hierover blijkt dat
men meent, dal dit geheel er buiten
staat, al denkt men niet dal er nu, door
de betrokkenen naar verlangd zal wor-
oén.
Het wordt geheel aan den burge
meester overgelaten, zulks overeen
komstig diens bevoegdheid
Hierna ging de raad gedurende ruim
een' half uur in een vergadering met
gesiolen deuren, na heropening word de
vergadering gesloten.
e
De geheelo publieke tribune en een
deel van den gang waren gevuld met
een groote schare belanghebbenden en
belangstellenden, die de discussies in de
vergadering over deze brandende kwestie
üden volgen,
Toen hel besluit lol uitstel van dc
kermis was gevallen, klonk tol driemaal
toe (e,en slem uit de aanwezigeu met
de woorden En wat moeten w ij burgers
nu doen. Door de bodes werd dc roe
pende. onmiddellijk verwijderd
gemeenteraad van souburg.
Slot
Subsidie ITandelsoo-
deé w ij s.
Aan de orde is liet afwijzend prae-ad-
vies op het verzoek van hel Bestuur der
vereeniging voor Handelsonderwijs te
Middelburg om subsidie
Z. h. sl. goedgekeurd
Schoolartsen,
De circulaire van (led, Stalen betref
fende hel aanstellen van schoolartsen,
kwam vervolgens aan de orde
B. en W. hebben nog geen bericht in
gekomen van hel bestuur van de verv
eeniging „School met den Bijbel Voor
gesteld wordt dit voorstel te verwijzen
naar B(. en \Y.
Op een vraag van den heer Cysou w
betoogl de heer de Priester dat 't
aileen de bedoeling is Ie hoeren of er
iets voor gevoeld wordt,. Later komen
we er dan op terug.
ITel voorstel wordt z. h. sl. aange
nomen
V e r b r e e d i n g V o o r s t r.
Aan de orde is het voorstel tol aan
koop van den benoodigdjen grond en de
demping der sloot voor de verbreeding
van de Voorstraat; (kosten f 1180 25.)
De heer Jobse meent dal de kosten
niet evenredig zijn aan het belang. Spr.
zou een gedeelte wilJen doen dragen door
de betrokkenen zelf.
De heer Suor m oud vraagt den
eigenaar, die ervoor f 4 per vierlc. M.
vraagt voorloopig uit te schakelen. Voor-
loopig kan er dan gedempt worden, later
de bestraling volgen
De heeren de Priester en Melis
verdedigen nader het voorstel.
't Is beier da!l 't heele werk lol, sland
komt. Als ook dat gedeelte gekocht wordt
kan de sloot gedempt, en de afwatering
gemaakt worden. De toestand eischl ab
soluut verbetering- Fr ligt achter het
Tuindorp ook nog grond voor evenlueele
uitbreiding. Dan wordt dc ingang van het
Tuindorp zeer belangrijk. In <le toe
komst zouden we dan toch op hel be
shui terug moeten komen
N'a nog eenige discussie wordt het
voorstel van B. en \V, aangenomen 10
tegen 1 st. Tegen de heer Jobse.
Toestand gemeente.
Voorts het verslag van den toestand
der gemeente. Dit wordt aangehouden
daar nog niet alle leden er kennis van
genomen hebben.
Overneming stralc n.
Voorts hel voorstel lot overneming in
neheer en onderhoud van de Spoorstraat
en de Nieuwstraat
Z. h. st. goedgekeurd.
Rondvraag-
De heer Cysouw vraagt waarom de
verbetering der noodslachfplaats niel is
aanbesteed. Hij acht 't niel goed, dat de
gemeentewerkman daaraan gewerkt
heeft Die is voor kleine werkjes.
De heer de Priester achtte de
beste oplosssing. dat de timmerman der