Ii woord geven. Wij kunnen den lieden
dag niet verknoeien."
FEUILLETON.
No. 64
Donderdag 15 Maart 19558
171c Jaargang
MIDDELBUR
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwartaal
voor Mdldelburg en agentschap Vlis-
singen f2.30; elders f2.50;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent par week.
Ad verten tin worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën 30 cent
per regel.
Ingezonden Mededeelingen
50 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
▼au 1—7 regels f 2.10, elke regel meer
30 oout.
Kleine advertentiën niet groo
tser daa vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ten geplaatst worden, 85 cent bij voor
uitbetaling.
Advorteatieën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk .12 UUR en des
ZATEHOAfiS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Postchèque- en Gironummer 43255.
WIJZIGEND
INZICHT.
Toen onlangs in het aïdeelingsverstag
der Eerste Kamer over ide algemeene
jbegrootingsbeschouwingen werd geme.d,
dat „verschillende lecien" tevreden waren
over den tegenwoordigen gang van zaken,
omdat een zg. intermezzo-kabinet de
landszaken .dikwijls op een onpartijdiger
en juister wijze kau behartigen dau een
parlementair kabinet, toen werd daar
in een opvatting uitgesproken, die door
steeds meerderen in ons land gedeeld
wordt.
Die opvatting gaat lijnrecht in tegen de
tot nu toe gehuldigde leer dal onze re
geering, d. w. z. hel ministerie gevormd
■wordt op den grondslag van dc partij-
meerderheid in de Tweede Kamer. I
Let wel dat is géén grondwettelijk
voorschrift! De Grondwet zegt zelfs iets
anders, nl. dat „de Ivoning" de "hoofden
van de minislerieele departementen be
noemt en ontslaat „naar welgevallen"
Dat ae praktijk finders werd, is een uit
vloeisel van de minislerieele verantwoor
delijkheid, die ook in de Grondwet werd
voorgeschreven, en die aan de Staten Ge
neraal feitelijk macht gaf over hel al
of niet aanblijven van een minister te be
slissen.
Maar die Grondwet spreekt nergens
van een- Kamermeerderheid, niet eens
van partijen. Ze zegt alleen dat de wet
gevende macht gezamenlijk door den
Koning en de Stalen Generaal wordt uit- j
geoefend. Let welgezamenlijk.
Dat heeft zich in de negentiende en in j
het begin der twintigste eeuw zoo ont
wikkeld, dat de Kamermeerderheid' gaf,
wat men „de inspiratie" voor de reg,eo-v
ringsdaden genoemd heeft, zoodat de re
geering wist een meerderheid voor haar
voornaamste voorstellen in dien geest
te zullen vinden
"We welen ook dat dit stelsel i's vastge-
loopen, voornamelijk omdat cr geen
MARTIN'S VERIONGINGSKUJR
Door RAFAEL SABATINI.
"Dit het Engelsch door 0. M. G. d. W.
89).
^Hij zag in die daad niets meer dan
een uitdrukking van de dankbaarheid
voor wat hij voor haar gedaan/ had en
voor hel gevaar waaraan hij zich zoo
gewillig had blootgesteld om haar van
dienst te zijn. Door de overreding van
zijn woorden herkreeg zij spoedig haar
kalmte, toen kreeg zij plotseling een
nieuwen angst hier op deze p'aats, waar
zij niets anders dan vrees gekend! had.
„Waarom is u hier mijnheer? Is u op
nieuw iu gevaar?"
„Neen, neen," antwoordde hij lachend-
„Dit zijn miju eigen manschappen, voor
het oogenblik ten minste. Ik boni dezen
keer mol.een krijgsmacht gekomen om
recht te spreken Wat moet cr met deze
dame gebeuren, mademoiselle? vroeg hij
en de genadigdc zachtheid van hel meis
je kennende, voegde hij er bij l „Spreek
nu. Haar lol rust in uw' handen
Valèrie keek haar vijandin aan; en loen,
dwaalden haar oogen in de kamer rond
en- zij zag dc mannen, die daar* stil
zwijgend stonden en den ab'l, die nog
meerderheid te vormen was onder dc
steeds in aantal groeiende partijen. Een
combinatie van uitcenloopende partijen
bleek ten slotte ook de partijen le sterk
te binden. En dan barstte het Links was
dat al iu '13 liet geval, en rechts heeft
men hel na eenige wanhoopspogingen lol
voortzetting der coalitie, in Nov '25 moe
ten opgeven. c
Nu hebben we een extra parlemen
tair kabinet. Het noemt zich een inter
mezzo-kabinet. Maar de vooruitzichten
op een democratische meerderheid- zijn
nihil, en de verhouding van de oude coa
litiepartijen is nog steeds kraakporse
lein. Er is dus uitzicht op nog meer ex
tra-parlementaire kabinetten.
Moeten we dat nu betreuren, Cn terug
verlangen naar parlementaire kabinet
ten?
We gelooven ten perste dat zoo'n be-
trcuring nutteloos is, omdat de „ouder -
welsche" meerderheidskabinetlen als
regel niet meer zullen mogelijk zijn Het
aantal partijen is cr te groot voor.
We kunnen voorts geen reden vinden
waarom we een toestand zpoals .die nu
bestaal, zouden moeten betreuren. In
tegendeel hebben we de laatste jaren
bij de Kamerleden een verruiming van
de vrijheid lot het uiten van eigen oor
deel waargenomen, die weldadig aan
doet tegenover dc vroeger meermalen
voorkomenae gedwongen stemmingen,
die een gevolg waren van partij-overeen
komsten. Zou bijvoorb. hel aardewerk-
wetje ook verworpen zijn, als we een
coalitiekabinet hadden gehad, bij welks
behoud dc Chr. Ilistorischen belang had
den vanwege een heel ander onderwerp?
Zelfs zien we den laatsten tijd telkens
en telkens dat de leden der verschillende
fraclies niet eenstemmig zijn. Dal hebben
we gezien bijv. bij het verdrag met
België, bij de belasting van buitenlanders,
bij de samenvoeging van de departemen
ten van Oorlog en Marine en nu weer
bij de leerplichtkwesties.
Daarover kunnen we niet treuren. We
kunnen er trouwens ook slechts een be
wijs in zien van de juistheid der be
wering die we de laatste jaren reeds her
haaldelijk hebben uitgesproken dal ons
partijwezen niet meer past op dc vraag
stukken die de werkelijkheid van het
oogenblik aan de orde stelt Als cr te
genzin tegen politiek en vooral tegen
partijwezen is ontstaan, dan is o. i één
aer redenen gelegen in die omstandig
heid. "NVant wie over de vraagstukken
van den dag na dacht, kwam meermalen
in botsing met het programma van zijn
partij. Vooral na den oorlog zijn de
meeningen der personen sneller gewijzigd
dan de partijprogramma
En nu heeft hel er 9eel van of onder
den drang der omstandigheden het stel
sel van parlementaire regeering zich zoo
wijzigt dat aan groctc bezwaren logen het
tol nu toe geldende stelsel wordt tege
moet gekomen.
Dal zullen misschien de partijmannen
voelen als een verlies. Maar andereu zul-
Ién zeggen, dal dit juist egn winst is,
want een der ernstigste bezwaren tegen
het tot voor korten tijd geldende stelsel j
was juist dal de macht der partijen tè
groot was geworden.
Er is in de laatste jaren herhaaldelijk
gewezen op de verzwakking van het
prestige van de Volksvertegenwoordiging.
Ook al vanwege haar onmacht om een
regeering tc vormen. Want steeds werk
te nog liet ou&e denkbeeld door dat een
parlementaire regeering moet steunen op
een Kamermeerderheid.
We weten nu dal het niet zoo behoeft
te zijn
Maar ook de meerdere zelfstandigheid
der Kamerleden, zooals die tijdeus dit
kabinet aan hel licht is gekomen, werkt
cjat prestige weer naar boven. En, al is
voorspellen in politiek altijd gevaarlijk,
toch lijkt het ons niet uitgesloten, dal
langs den weg der buiten-parlementaire
kabinetten zich thans weer een nieuwe
voï'm van parlementaire regeering ont
wikkelt. die meer bevrediging geeft dan
dp^oudc. En die ook meer hoop geeft
op een veranderde jnaar gjmstigc wei
king van onze volksvertegenwoordiging,
aan wier toekomst den laatsten lijd velen
gingen wanhopen
liet is waar, dat thins door hel huilen
'parlementair kabinet de „principieele"
partij-kwesties opzettelijk buiten haar ar
beid worden gehouden, terwille van den
strijd waaruit het geboren werd Maar
een volgende maal zijn die omslandighc-
aen weer finders.
En het kün langs dien weg. Onze
Grondwet verbiedt het zeker niet. Zij
Iaat er volle ruiiple voor. Het lijkt zelfs
dat zoo'n zelfstandig naast elkaar slaan
van Kroon en Volksvertegenwoordiging
meer in overeenstemming is met de ho
ven aangehaalde bepalingen der Grond-;
wet, aan een stelsel, waarbij het over
wicht zoo sterk was gekomen bij dc par
tijleidingen als in de voorlaatste jaren
nel geval was.
bij de tafel wds gebléven, een blEoik,
weinig belangstellend toeschouwer van
dit zonderlinge schouwspel.
De verandering was zoo spoedig ge
komen Eenige weinige minuten gele
den was zij nog een gevangene die
.duizend angsten uitstond omdat zij ge
hoord had dat Marius dien diag terug
kwam en dat zij goedschiks oif kwaad
schiks met hem .trouwen moest. En' nu
was zij vrij: haar beschermer was terug
gekomen en was machtig als te voren en
hij verzocht haar le beslissen over hel
lol van haar gewezen onderdrukkers
Madame zag bleek als een dood,et,
Zij beoordeelde het jonge meisje naar
haar eigen maatstaf, zij had geen be
grip van een zachtheid als die van flat
kind, een zachtheid die niemand ter
wereld kwaad kon doen De1 dood; was
liet dien de markiezin verwachtte, zij
wist immers dal zij zplve 'l doodvonnis
zou hebben uitgesproken wanneer ae toe
standen omgekeerd waren. Maar
„Laat haar gaan in vrede, mijnheer
Garnache hoorde zij mademoiselle zeg
gen en zij kon niet anders gelooVen
dan dal men den spot met haar dreef.
En alsof hel werkelijk spotternij was,
Garnache Jaclile
„Wij zullen haar laten gaan, made
moiselle maar toch niet geheel1 en
al haar eigen weg." IJ moeit; niet langer
HANDELSBELANG MIDDELBURG.
Ter aanvulling van het in ons vorig
nummer vermelde, laten we hier nog
volgen een uitstreksel uit het
Jaarverslag.
Vervolgens bracht de Secretaris
de heer L. A. Stofkoper hel jaarverslag
over 1927 uit Aan dit lijvige verslag onl- j
leenen wij dat de secretaris den huidigen
algemeeneu toestand niet als normaal
durft bestempelen, »1 dient erkent, dal
althans meer geregelde toestanden zijn
teruggekeerd al gaal de vooruitgang ook i
langzaam en al is een al tc groot opli- j
misme voor een nabije toekomst nog 1
niet ten eencnmale gemotiveerd
In dit verband haalt spr. enkele brok
stukken aan uit de rede van mr A R j
Zimmerman, gehouden voor hel Departe
ment Breda der Maatschappij voor Nij
verheid en Handel, o a heeft deze er
op gewezen, dat Nederland de meest
doorgevoerde sociale wetgeving heeft van
de geheele wereld, ja zeker van geheel
Europa; dat de belastingen het hoogste
zijn aer wereld, en deze loodzwaar op de
bedrijven drukken. F en tc kostbare open
bare huishouding is een groot nadeel
voor industrie en bedrijven en spr. is
van meening ,dat het mol een kostbare
gemeentelijke huishouding precies zoo
slaat.
Spr. erkent dan ook ten opzichte van
den handel met Buitenland de woorden
van de vrouwelijke schepen van Handel I
tijdens hel bezoek der Ycreeniging aan
het Stadhuis te Gent ,die er op wees
dal helaas dc grensmuren tusschcn de
landen insledc van geslecht, nog telkens
weer hooger zijn opgetrokken
De secretaris hoopt, dat het binnen
land zich weldra veel in de juiste ver
houdingen moge stellen en dat ten op
zichte van de handelsbetrekkingen met
het buitenland de volken dra mogen ko-
nien tol een beter besef van hel regelen
hunner betrekkingen en de stremmings-
middelen zullen afschaffen
Terugkeerend lol Middelburg en om
geving gelooft de secretaris .dat dc loop
van den Handel in consumptieartikelen
gelijk is te aclften aan die van 1926 en
dus "vrij bevredigend mag worden ge
noemd De zaken in luxe- en weelde ar
tikelen waren niet slechter dan hel vorig
jaar; die in huishoudelijke artikelen had
den weer een slechts matigen omzet
Firma's in ijzerwaren, bouwgereedschap
pen en landbouwartikelen deelen mede
dat de handel eerder iets ongunstiger
was dau verleden jaar
De handel in granen, zaden en peul
vruchten was over het verslagjaar niet
schitterend en onregelmatig
De brandsloffenhandel had te kampen
mei zeer slechten aanvoer. De kleine in
dustrie was ongeregeld, al was hel iels
heter dan in 1926.
Van de groote industrie noemt de
spcretaris achtereenvolgens The Yitrile
Works; Houthandel v. h G Alberts Lzn
en Co.;, de IJzcr-Kopergielcrij Boddaerl
en Co.; de N.V. Zeeuwsche Confectiefa
briek, en bij allen klinken de mededee
lingen nog al bevredigend. Ook noeiut
de secretaris de Kon. Mij. „de Schelde
waarover de burgemeester van Vlissingen
reeds mededeelingen deed in zijn nieuw
jaarsrede.
De secretaris komt dan tot de werk
loosheid, en zegt 1927 een jaar was
^oor Middelburg van ongekende werk
loosheid; niettegenstaande de Arbeids
beurs er in mocht slagen, een groot
aantal werklieden builen de gemeente
te plaatsen.
Door <fit verschijnsel steeg'list steun
bedrag van f21.908.82 in 1926 tot een
bedrag van f41212 95 voor 1927, met
nog f 4462.33. Aan 170 personen werd
in werkverschaffing aan loon f 18.863.17
uitbetaald
De arbeidsbeurs mocht zich verheugen
in een steeds toenemende belangstelling.
Het aantal patroons-aanvragen steeg van
1205 op 1363, terwijl dc plaatsingen 1068
bedroeg, tegen 905 in 1926. liet was
voor de Beurs de eerste maal dal zij over
de 1000 personen wist tc plaatsen.
In de bouwvakken was het in 1917
slecht
Aangaande de vereeniging deelde de
secretaris mede. dat eind December hel
ledental 231 bedroeg en dus steeds stij
gende is. Van het incasso-bureau is een
vrij bevredigend gebruik gemaakt. Van
de informalielijsl wordt nog veel le wei
nig gebruik gemaakt en naar spr. gelooft
helpen de leden nog te weinig mede. >ni
deze lijst zoo volledig mogelijk te ma
ken Van de werkzaamheden van het be
stuur noemde spr. die inzake reductie
van verlichlingskosten te krijgen na win-
kelsluilingstijd met succes, die om in de
Langedelft trottoirs le verkrijgen die
mislukten, en die ten opzichte van de
wijze van innen van gelden voor gas- I
en eleclrieiteitslevering. Inzake de win-
kelsluiling en arbeidslijd in winkels sprak
de algemeene vergadering zich uit voor
de vrijheid, om den strijd voor hel be
staan te voeren.
Verder werd o.a. nog een verzoek ge
daan aan hel bestuur der Ambachtschool j
in verband met klachten over het ver-
vaardigen van werkstukkeu en verrichten
van herstellingen dan die school en 'dal
tegen prijzen, die niet als normale
stanaaardbclooning konden worden aan- I
gemerkt
Over het inwinnen van rechtskundig
advies bij mr P. Dieleman legen zeer
billijk tarief hoopt de secretaris in een
volgend verslag nadere inlichtingen le
kunnen mededeelen.
Dc secretaris staat dan uitvoerig stil
bij de medewerking door de vereeniging
verleend aan dc pogingen om het vreem
delingen bezoek in dit jaar tijdens de
Olympiade zoo groot mogelijk Ie doen
Ijzerhandel,
MIDDELBURG.
Zoolang de voorraad strekt
Echte Dougiaspompen,
No.
3
6
f 11.50 13.- 14.50 16.- 19.50 23.-
Handel bekende kortingen.
(Ingez. Med.J.
zijn en hoopt hij op goed succes daar
mede
Spr herinnert aan de lezing van den
heer Kosten over .verknopen' aan hel
bezoek aan de Coöp. Melkfabriek „Wal
cheren". aan den filmavond over „Neder-
Iandsch Fabrikaat", aan hel instellen van
een vereenigiugsinsigne en aan het ver
tegenwoordigd zijn geweest der vereeni
ging bij verschillende officioele gelegen
heden.
De heer Stofkoper herinnert ten slotte
aan de excursie naar Rotterdam, die
naast een gepaste uitspanning, de leden
vee] heeft geleerd .en •indigt met de
beste wensclien. mede namens alle be
stuursleden voor het persoonlijk en za
kelijk welzijn in 1928
Kunst en Wetenschappen
Schouwburg.
,.L e o n t i e u I j e
Dc derde voorstelling in dit seizoen
n het Toneeloomité alhier was
die van „Leonlientje" door het Vereen
Rolterd Hofstad Tooncel. een voor
stelling die een schitterend staal gaf van
de acteerkunsl van het echtpaar v. d.
Lugl Mclsert— van Fes Ze hebben
heiden de gave van het stemming maken
door de wijze waarop zij de dingen
zeggen, en dal is in een stuk als „Leon-
tientje" een kostbare eigenschap Wam
de stemming van het gesprokene moet
het daarin meer doen dan de actie
Actie zit er heel weinig in Hel bock
dat Fclix Timmermans schreef over „den
Paslo ir uil den bloeyendcn Wjjngaerdt"
was in zijn opzet geen drdtna Hel was
een beschrijving, een karakteriseering
van een persojn. cn van zijn levensop
vatting. Toen later daarvan een loonecl-
stiik werd gemaakt kon men cr ook geen
arama van tooveren. En is alleen een
door die beschrijving gevlochten geschie
denis uit gedchl cn die is in een serie
van acht tafcreelen op 'l tooneel ge
bracht. Maar toen was niet meer de
pastoor de hoofdpersoon; dal was Leon-
licnlic geworden Bij het bewerken werd
blijkbaar speciaal gedacht aan een rol
voer mevr Annie v Fes.
Hel gevolg is geweest dal men kreeg
een gerekt stuk, dal niet boeit door span
ning, cn veel tomeelen beval, waarin
veel gesproken wordt, cn waar-in de wei
nige gebeurtenissen soms nog tc plotse
ling zijn. zooals bijv de overgang van het
vroolijk rondloopcude meisje, in hel
voorlaatste larereel naar hel stervend op
haar ziekbed liggende Leonlientje in hel
laatste
Maar bovendien is het verhaat zoete-
'zonder toezicht blijven, madame," zei
hij, lol de markiezin „Vrouwen als gij
hebben mannelijk toezicht noodig Ik
denk dal u voldoende gestraft zu/ll we
zen als u in hel huwelijk Iroefdl! met'
dezen onbezonnen mijnheer de Tressan
evenals hij voldoende gestraft zal wor
den, later wanneer ontgoocheling volgt
op zijn tegenwoordigen, jeugdigen ijver
Maak elkander dus gelukkig," en hij
zwaaide den arm eerst naar haar en
dan naar hein ..Ónze goede vader, hier
aanwezig, zal den band onmiddellijk
vast knoopen. daarna mijnheer de Së-
néchul kunt u me'! uw bruid! naar huis
rijden Haar zoon zal u volgen
Maar daar viel de markiezin uCl' Zij
stampte van woede, haar oogen schoten
vuur cn vlammen.
..Nooit mijnheer' nooit in mijn leven!
riep zij uil Ik wil niet gedwongen.
iworden. Ik ben markiezin de Condil-
lac, mijnheer. Vergeel dat niet!"
„Het gevaar dal te vergelen zal ik
niet loopen. Omdat ik mij dat zoo goed
herinner, raad ik u aan zoo spoedig
'mogüijk van titel le veranderen en niet
langer markiezin van Oondillac le blij-
|\cn I)e tegenwoordige markiezin heeft
zware beschuldiging legen u in te breng
en Noodzaak iiaar niat u de sehjuld te
I laten betalen door zeir van naam1 le'
verwisselen. Ik heb voor u een- deur
geopend, waardoor u ontsnappen kunt,
madame
,<U is onbeschaamd," vertebic zij litem.
Mijnheer ik ben geen koopwaar waar
een man mee kan doen w-aifi hij wil
Bij die woorden stool' Garnache op
Haar toorn werkte op zijn eigen drif
tige natuur als staaf op een/ vuursteen
cn weder overstelpte hij haar maf een
uitbarsting van zijn geweldige woede.
,.En dit kind hier dan riep hij met
donderende stjm „Wat fclöed u luiel haar?
was zij koopwaar waar oen man of-
een vrouw over beschikken kon? En
toch Iracli'tt -- u over haar le beschik
ken legen haar wil, tegen haar aard.
legen liaar gegeven woord Maar het
is genoeg," bulderde hij cn zooj vrees
verwekkend was zijn gezicht en zijn
stom, dal de moedige dame vernietigd
was en terugdeinsde loen hij oen schre
de deed in naar richting. „Lanjtl u trou
wen Neem dezen man tol echtgenoot
u die met zulk een kalmte anderen
tot een ongewenscht huwelijk wilde nood
zaken. Doe het mevrouw en doe hot nu
op dit oogenblik. or zoo waar er een
hemel is boven ons hoofd, ge zult met
mij mee gaan gaan naar Parijs1 en daar
zult ge ze niet vriendelijk' tegen u vin
den Het zal u weinig helpen nit le.
varen tegen hen en te roepen dat u
markiezin van Oondillac is Als moordc-
1 nares cn rebel zult ge terecht staan en
als beide of een van btevlc! zult ge gc-
j radlbraakt worden cn uw' zoon met
I u Kies dus zelf madame
Hij zweeg. V ilérie had hem' bij' den
t arm gegrepen Op eens- bedaarde zijn
i woede. Hij keerde zich tol liaar
I „Wal is cr, kind'>',
Noodzaak liaar niet. als zij niet mot
hem wil trouwen. zei zo. Ik weel
neen ze wist bte't niet „hflc vreefso-
lijk dat is
„Stil kind." suste hij haar en nu glim
lachte hij als zonneschijn na een don
derbui. „nel is zoo erg niet voor haar
vij is maar wat preiïtsch. Zij hadden
nl afgesproken le zullen trouwen zoo
het schijnt Daarenboven ik noodzaak
haar niet Zij zal vrijwillig me'l licm
trouwen of anders naar Parijls gaan
en voor het gerecht komeuf cn' dte gc-
i volgen ondervinden
I ..Hadden zij afgesproken le trouwteu.
zegt u?"
j „Ja, niet waar mijnheer dc SénéchaJ?"
j ...Ta mijnheer." zei Tressan met ge-
pasten trots, „cn ik voor mij bon bereid
tol een onmiddellijk huwelijk."
..Laat madame dan in Godsnaam ant-
(Wordt vervolgd?-
