No. 47
Vrijdag 24 Februari 1998
171° Jaargang
Dit nummer btótaat uit TWEE Bladen,
EERSTE BLAD.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
De Radio-wel.
Een voorstel dat heef weinig regelt,
en voornamelijk dient om aan 4e re
geering de macht te geven tot regeling.
Daar is véél voor te zeggen, omdat de
snelle ontwikkeling van de radio tol voor
zichtigheid maant. Als men een regeling
vastlegt in de wet, kan die morgen wel
licht onuitvoerbaar zijn door een nieuwe
uitvinding.
- Maar voor verschillende leden was het
ontwerp toch tè vaag. 25e zullen""pro-
beeren enkele lijnen vaster te trekken,
door middel van amendementen. Die zul
len heden aan de orde komen.
Gister was het de dag van de alge-
meene beschouwingen.
Daarbij is natuurlijk ook de gekozen
vorm ter sprake gekomen. En over het
algemeen vond die wel instemming. Ook
al omdat de vorm tijdelijk is, lot dat men
meer zekerheid zal hebben over de rich
ting waarin de radio zich ontwikkelt,
Alleen den heer J o e 1c e n s was de macht
aan de regeering te geven, te groot. Hij
zou willen dat de Minister het voorstel
terug nam om zich eerst over verschillen
de wenschen te beraden.
Maar Minister v. d. Vegte ried
dat slcrk af. Dergelijke ontwerpen ziet
men makkelijker verdwijnen dan ver
schijnen.
En tevens riep de Minister aan de
Kamer toe: bedenk U wel eer ge aan
den grondvorm van (lit voorstel iets toe-
yoegt, dat een goede werking der wel
in gevaar zou brengen.
Het tweede punt van discussie betrof
den omroep. De Minister hoopt voor
de toekomst nog steeds op de mogelijk
heid van één nalionalcn Radio-omroep
waarin de verschillende richtingen lol
uiting zullen kunnen komen. Daaraan is
door verschillende leden getwijfeld, Zij
vonden vrijheid van meeningsuiting op
dat gebied noodzakelijk, verwierpen de
z.g. neutraliteit, en achten dat moeilijk
te verkrijgen in één omroep.
De Minister bleef cclitcr er wel
in gelooven. Zoon nationale omroep
moet zijn ingericht op de basis van ge
lijke rechten voor allen. En de ver
deeling van den tijd moet niet geregeld
worden in de Kamer, maar door de Ra
dio-wereld zelf. Maar dan moet men er
ook toe medewerken, en liiet zeggen
er komt tocli niets van
Ten derde de heffing van een retri
butie van f 10, niet in de wet vastge
legd, maar door den Minister als voor
nemen aangekondigd.
Daar is heel veel tegen aangevoerd.
Alleen de soc. spreker v. d Bergh was
er voor, maar dan op lager bedrag. Hij
wilde de klaploopers weren. Maar an
dere leden verwachten dal bij het hand
haven der vrijwilligheid het aantal klap
loopers zal verminderen. En bovendien
werden er bezwaren van grondwetUü-
lijken aard aangevoerd tegen zulk een
heffing door den Slaat van een belasting
te behoeve van verbruikers.
De Minister verdedigde de heffing als
een middel om iederen luisteraar niet al
leen zedelijk maar ook werkelijk „op zijn
gemoed te werken Komt er geen hef
fing, dan zal 't een min of meer onvoilrf
maakte radio-zending blijven.
Als echter (en dal was een belangrijke
meedeel ing) het grootsle deel der om-
roepvereonigingen nu zegt blijf ons asje
blieft met die heffing van het lijf, dan zal
spr. van zijn bevoegdheid lot die heffing
geen gebruik maken.
Dan was er nog de Radip-omnoep
naar Indië, en speciaal de afwijzing van
iedere politieke uitzending. Daarover zijn
nog al ontstemde woorden geuit van
Christelijke en Katholieken zijde, waar
men eischen wil stellen.
Maar de Minister Irad daartegen zeer
vastberaden op. Twee zenders naar In
dië zijn wegens economische redenen
niet mogelijk. En dan heeft de man die
de verbinding tot stand bracht, Philips,
hel moreele recht op de uitzending naar
Indiê. Mits hij daarbij ook aan anderen
recht tot uitzending geeft, op voorwaarde
dat de Minister de zenduren vaststelt.
En daarbij is liet een uitdrukkelijke
voorwaarde van den Minister van Kolo
niën dat er geen politiek in de radio naar
Indiê gaat. Bij de bevordering van lands
belangen moet spr. wel eens razzia ma
ken met particuliere belangen, maar als
men de landsbelangen kan behartigen
zonder schade voor' particuliere belan
gen en zonder daarmede in strijd te
komen, dan is dat de beste oplossing.
Nu wil het Philipsconcern de culluree-
le belangen bevorderen van de em-
ployé's der Indische ondernemingen. Spr
heeft echler doen uitkomen, dat daar
onder ook de godsdienstige belangen
moesten vallen
Wal is uu pariteit? Dat de betrokken
vereenigingen gaan praten om te komen
tot een regeling waarbij zij een zeker
aantal uren kunnen krijgen voor hun
zendingen. Maar als men vooropstelt- wij
.moeten de helft van het aantal uren
hebben, dan komt èr geen uitzending
naar IndiëI
De alg. beraadslagingen zijn nu afge-
Ioopen.
BINNENLAND.
UIT OOST-IXDIË.
Lid Volksraad
BATAVIA, 2\ Febr. (V.D. - Aneia).
Dr. P. J. van Loo is gekozen tot lid
van den Volksraad in de vac.-Zaaiberg.
Hij is lid van het N. I. V.
Uit Stad en Provincie.
In het Prov. BI', no S) deeleu Ged.
Staten de goedkeuring bij Kou. Besluit
van 31 Jan. mee, van hun besluit van
23 Dec. j.l., waarbij zij de jaarwedden
van de wethouders der gemeenten
Hulst, O. en W. Souburg en Tho-
1 e n met ingang van 1 Sept. '27 vaststel
len op f 300 voor elk, - dit naar aan
leiding van het schrijven dier gemeente
besturen waaruil bleek dal het wensche-
lijk wordt geacht om de jaarwedde der
wethouders op een hooger bedrag vast
te stellen dan geschied was in'het besluit
van 21 (Sept. '26.
Uit Middelburg.
Op de gisteren alhier gehouden
buitengewone a'gemeene vergadering der
Chr. vereen, lot Christ, verzorging van
krankzinnigen in Zeeland waren aanwe
zig 76 afgevaardigden van afdee ingen en
2S afgevaardigden van corpora'ies.
Na een openingswoord van den waar-
ncmenden voorzitter den heer G. van de
Pnlie, waarin deze den overleden voor
zitter ds. J. II. Dnnner en den overle-'
den tweeden voorzitter, ds. N. M. de Ligt
herdacht, werd m. a sl. tot bestuurs
lid gekozen de heer J. J. C. van Dijk,
oud minister \an oorlog, adviseur der
vereeniging en met 93 van de 117 st.
ds. J. de Vries van Wiihehninadorp.
Ds. van Dijk van Serooskerke eindigde
met dankzegging.
In de daarop gehouden bestuursverga
dering werd tot voorzitter gekozen de
heer J. J. C. van Dijk en lot tweeden
voorzitter ds. J. de Vries le "Wilhehnina-
dorp.
Vanwege den Bond van Christel
Politie ambtenaren in Nederland werd
Donderdag in hel Chr. Mi.it. Tehuis al
hier een voor de politie druk bezochte
vergadering gehouden. Van liet hoofdbe
stuur waren aanwezig de heeren Reeder,
voorzitter, de Jong secretaris, Kooistra en
Minnema.
De heer Kooistra heette in het bij
zonder welkom, den burgemeester van
Koudekerke, den heer Bakker; ds. P. v.
Dijk van Serooskerke en den heer P. G
Laernoes, wethouder van Vlissingen.
Vervolgens hield de bondsvoorzitter, de
heer Reeder, een inleiding over. „Politie
en Gezag', waarna de bondssecretaris,
de heer de Jong op duidelijke wijze het
principiecle van den Chr. Bond uileen
zette.
De heeren ds. van Dijk en Laernoes
spraken de aanwezigen ook toe en wezen
hun er op welk een mooie laait de Ghr,
Politie Ambtenaren hebben le vervul
len.
De heer Bakker, burgemeester van
Koudekerke, eindigde met dankzegging-
Na dit officieele gedeelte der bijeen
komst werd over gegaan tot het vormen
van een afdeeling Walcheren, waartoe
thans 13 leden zijn toegetreden. liet
voorloopig bestuur werd als volgt samen
gesteld A. P. van Aalst, agent van po-
lilie, Middelburg; J. Verschure, gemeen
te-veldwachter, Biggekerke; J. A Noord-
hoek, gemeente-veldwachter, St. Lau
rens; P. v. d. Ouden, agenl Van politie
le Vlissingen en J. Speijer, gemeente
veldwachter le Koudekerke.
de te doen. Zeven personen traden als zeer veel van de bakermat der zending
lid der afd. toe. 2 op Java, Modjowarna: de groote kerk,
de scholen, zoowel kweek- als fröbel-
Uit Zuid-Beveland. school, toonend mede de groote veel-
Donderdag werd te I e r s e k e, on- zijdigheid yan den zendingsarbeid. Er
der veel blijken van belangstelling, het wordt niet alleen onderwezen, ook voor
stoffelijk overschot van den heer J. J. de noodige ontspanning gezorgd: in de
van der Peijl, aan den schoot der aarde jongenskampen onder leiding van den
toevertrouwd. Buiten de woning traden zendeling-arts dr. Nortier.
verscheidene afgevaardigden van diverse We zagen het werk van den Javaan
corporaties achter de baar aan. Aan het schen zendeling-arts Dr. Ismael; een
graf voerden achtereenvolgens het kerkeraadsvergadering, waaraan de vrou-
woord: Ds. van Beusekom, die een ver- wen ook deelnamen en op haar wijze
troostend woord sprak; de heer Bus- hun stem uitbrengen. Het ziekenhuiswerk
traan namens het personeel drukkerij; heeft blijkbaar zeer veel tot stand ge-
de heer Slotboom namens het personeel bracht. De medische zending strekt haar
van E. J. van der Peijl; de heer J. vertakkingen zeer ver uit.
Hage, hoofd eener school, namens „Mo- We reisden mee met den zendeling de
zart"; de heer J. Össewaarde namens de Vries op tournée naar een der gemeen-
Vrijz.-Dem. JKiesvereen. en den Bond ten, met zendeling Schuurman in het
voor Staatspensioneering; de heer Klaas- oerbosch, vlak bij Java's Zuidkust. Het
zes namens Volksonderwijs; de heer waren mooie tochten'
Scheele namens de werkmansver. E. M. Ds. Ossenwaarde van Gnjpskerke leid-
M.; de heer Volmer namens V. V. V., en de de film met een enkel woord in het
de heer J. Oom, hoofd eener school, als doel is het werk der zending meer be
vriend. Namens de familie bedankte een kend en bemind te maken Gezien de
familielid voor de vele eer, den over- belangstelling niet alleen hier, doch
ledene betoond en de belangstelling voor overal in den lande, schijnt dit te wor
de nabestaanden. den bereikt. „Steunt ae zending", was
cI het slot der voorstelling, die met piano-
Uil Noord-Beveland. muziek werd begeleid.
Woensdagavond hield de vereeni-1 Pogingen worden al gedaan de film
ging „Het Groene Kruis" te Co lijn s- io h<>l midden der volgende maand nog
plaat een algemeene ledenvergadering, eens hier te krijgen.
die zeer druk bezocht was. Vóór den j
aanvang der vergadering was er gele- Geref. Gem.
genheid tot het hooren van een radio-' Tweetal te Meiiskerke, ds M. Holman
lezing over „Art. 99 Invaliditeitswet en 'e Krabbendijkc en ds J Praanje te
de Volksgezondheid". Voor deze lezing BarncveLd
in „Juliana" expres een radio-instal-1
«UNST EN WETENSCHAPPEN.
De kunstschilder C. R. H. Spoor
is op 60-jarigen leeftijd te Heemstede
overleden.
Uit Walcheren.
Donderdagavond kwam de afd. van
den Bijz. Yrijw Landstorm le Z o u t e 1 an
de in vergadering bijeen, welke onder
leiding stond van den burgemeester.
Na een openingswoord van den voor
zitter, waarin hij uiteenzette, dat de B
V. L. nog steeds noodzakelijk is, kreeg
de heer Laernoes uit Vlissingen liet
woord, die o.a. ook herinnerde aan het
tienjarig beslaan en meedeelde dat er
een plan was om in September a.s. in
grootcn getale naar Den Ilaag le gaan
In beginsel werd besloten hieraan me-
latie opgesteld.
Blijkens het jaarverslag telt de ver-
eeniging 488 leden. Slechts 10 gezinnen
zijn niet aangesloten. Door de wijkver-
pleegster zijn in het afgeloopen jaar in
43 gezinnen 2395 bezoeken afgelegd;
door de tuberculose-huisbezoekster in i
47 gezinnen 676 bezoeken. Aan de Ie-1
den werden 148 artikelen der vereeni-
ging in bruikleen afgestaan.
Het 'oezit van het magazijnfonds be-
droeg f 1258.45. De ontvangsten van „Het
Groene Kruis" bedroegen f 1631.16 en
de uitgaven f 1560.06. De ontvangsten
van de t. b c.-bestrijding beliepen
f 1032.46 en de uitgaven f767,11. i(
De totale ontvangsten der vereeniging ternationales". Doel is tegemoet te ko- d. h a I'50 jwerkman, Westdorpe,
Ontwikkelingsfilm.
In den Haag, Stationsweg 36, is de
zer dagen geopend, het Centraal Bu- 1 houd onthouden i
reati van de HoIIandsche Film-Uni- denhaoaeJaar te IJzendijke,
versiteit of „Holfu". Deze „Htt'Ifu" is lce"
sonen opgelicht onder voorwendsel he»
een betrekking ra Nederland te zullen
bezorgen Onder zijn slachtoffers be
vindt zich ook de voorzitter van de Ne-
derlandsche vereeniging te Bochum.
De heer J. J. L. van Zuylen, tegen
wien begin Maart van het vorige jaar
een klacht werd ingediend en een ci
viele actie werd ingesteld ter zake van
een publicatie met onthullingen over den
moord op mr. Wijsman, deelt mee, dat
in December j.l. de instructie tegen hem
werd geopend, welke 11 Februari werd
gesloten. Thans is hem het besluit van
den officier van justitie beteekend, dat
deze hem niet verder zal vervolgen,
zulks „op gronden aan het algemeen be
lang ontleend"
Voor de rechtbank te Zwolle heeft
terecht gestaan H. B., chauffeur te We-
zep (Geld.), die op 17 November met een
vrachtauto op de IJsselkade te Kampen
den 84-jarigen J. Steller heeft overre
den, die tengevolge van de bekomen
verwondingen een paar dagen later
overleden is. De eisch luidde 1 maand
hechtenis.
Arrond. - Rechtbank te
Middelburg.
In de zitting \an heden wenden de vol
gende vonnissen uitgesproken
verduistering C. P H53 j provisie-
reiziger, Vlissingen, 2 ra. gev straf;
ontucht Th. M, 27 j, poelier, Ste-
kenc (B. gedetineerd tot 3 m. gev. straf,
met aftrek van hol voorarrest, E. den E
25 jarbeider, Wolfaarlsdijk, 2 m gev.
straf;
diefstal C. T, 23 j, werkman, Hein-
kenszand, gedetineerd, 3 m. gev slral'
met aftrek van het voorarrest; M. C de
B., 18 j, landbouwer sk noch tlerseke,
f25 of 15 d. h A v. S., 19 j werkman,
lerseke, 3 w. gev straf; B I>., 31 j,
werkman, Koewacht, 2 in. gev straf
voorwaardelijk, proeftijd 2 j.,
een paard het noodige levensonder-
A. D., 39 j paar-
rijgespro-
D 4G j.t
de HoIIandsche dochter-stichting van loonPdorscIler Hoet. vernieU-mg van het
„Les Umversites Cinegraphiques In- vonnis van den kantonrechter, f 15 s. 15
bedroegen (het begin-saldo inbegrepen) men in het verlangen naar goede en
f 5505.76J en de totale uitgaven (de leerzame ontwikkelingsfilmen. De
f 333"^52Cr c-"bestri'ain2 inbegrepen) „Holfu" wil in alle steden en bedui-
r> fI' j j dende plaatsen van ons land, groepen
De aftredende bestuursleden, de hee- j- i i_ -
ren K. Janse en A. de Pree Az., wer- vormen van personen die als abonne
den herkozen. I "e „Holfu toetreden. Zijn in zoo n
Tot slot kwam ter sprake: „Bespreking stad of plaats een voldoende aantal
Ziekenverpleging". Het bestuur kwam abonné's toegetreden, dan stelt de
met plannen tot het stichten van een „Holfu" zich voor in een daartoe ge-
plaatselijke vereeniging, zooals die o.a. schikte zaal per seizoen een reeks van
in Alblasserdam, Willemstad en andere tien film-avonden te geven. Op elk
pkatsen bestaan Een der aanwezigen van dezc tien avonden wordt een pro-
bracht ra het midden de berichten in de j i, -i i
nieuwsbladen over een te stichten ver- f™™™ vertoond van acht ontwikke-
eeniging voor Zuid- en Noord-Beveland. Wsfilmen, op zeer verscheiden ge-
Hij opperde het idee bij deze groote b,ed. Deze filmen worden begeleid
vereeniging aan te sluiten. Na ampele door goed HoIIandsche, duidelijk ver
discussie werd het bestuur opgedragen klarende teksten. Een programma
een en ander nader te onderzoeken en voor zulk een Film-Universiteitavond
zoo noodig in een buitengewone alge
meene vergadering met nadere gege
vens te komen
Besmettel ijke ziekten
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 12 tot en méT
18 Februari in de provincie Zeeland be
droeg
Roodvonk Schooudijke 1. Diphterilis
Breskens 2, Koudekerke 1, Middelburg 1.
(Voor verder Stad en Provincie zie
men hel Tweede Blad).
KERKNIEUWS
Ds. J 0 Visser te W e m e 1 d i nj*
hoopt a s. Zondag afscheid le
ernietiging van liet vonnis
tonrechte^, f 15 of 15 d. li
LANDBOUW.
Daartoe vanwege de Tuinbouwver-
eeniging te Biezelinge uitgenoodigd,
hield de heer Ir. C. A G. Spaan uit
Amsterdam een voordracht over de fa
bricatie en het gebruik der Iuchtstik-
stofmeststoffen. Na de voordracht werd
deze toegelicht door een viertal films:
a. Beelden uit Duitschland's stikstofin-
dustric; b. Bloemenfilms; c. Tuinbouw-
films en d. Aardappeltrucfilm.
Deze lezing was druk bezocht, ook wa
ren verschillende dames tegenwoordig.
De heer J. F. Jansen uit Goes had zijn
ruime pakloods, die zich hiertoe uitste
kend leende, belangeloos afgestaan.
Stamboek voor hel Ned Trek
paard.
Gister heelt in Den Haag de algem.
vergadering plaats gehad van de Vereen
„Stamboek voor het Ned Trekpaard".
In zijn openingsrede bracht de voor
zitter, jhr. van Vredenburch in herin
nering, dat in een niets ontziende cam
pagne van personen die geen fokkers
Centraal Bureau van de „Holfu", Sta-
wegens verbek naar West-Terschelling, bonsweé 36, Den Haag.
waar hij bevestigd wordt door ds. H.J
Visser van Santnoort.
De Warta Sari-film.
Het is gisteren, 's middags zoowel als -
's avonds (toen vooral stamj/vol) geweest ^penbareHagere
in hol Schuttershof alhier voor de hMr A' C do Cl
War la Sarifilm.
Warta Sari: de beste wijze van be
richtgeving. Kan men zich die beter den
ken dan door de film? Een bericht
alzoo van wat de zending in Indiê doet,
speciaal dan hier, in Oost-Java.
We hebben over den inhoud reeds
eeu en ander gemeld en kunnen dus nu
volstaan met een totaal-indruk Een to
taal-indruk vau hel vele goede werk, dat
in Indië onder dc inboorlingen gedaan
is en gedaan wordt.
Eerst het Zendingshuis te Oegstgeest,
waar directie en administratie zetelen,
en de opleiding der aanstaande zen
delingen geschiedt. De reis naar Indiê,
do aankomst le Tandjong Priok. En dan
zou dan als volgt zijn samengesteld
1. Katoencultuur in de Ver. Staten
2. Kopermijnen in Mexico 3. De Gei
sers 4. De geschiedenis van 't Schrift.
Van schrijf- tot drukkunst. 1 deel
5. De x-stralen en hunne toepassing
6. Leven en gewoonten der Inboorlin
gen van Midden-Afrika 7. Het ver
stand van de planten; 8. Op zoek naar
voor-historische dieren.
Voor't eerste jaar heeft de „Holfu"
reeds de beschikking over'n voorraad zijn ,hel hoofdbestuur in "alle termen
van 140 met groote zorg samengestel-j vtior incompetent onheusch is uifge-
de populair wetenschappelijke filmen.maakt. Men heeft zich zelfs niet ontzien
Abonné's, die voor zes gulden peronzen gcachlen vice-voorzitterhet Ka-
seizoen toetreden, hebben recht op 10 anerlid Ilaffmans, unifair te noemen Dat
Film-Universiteit-avonden. a" s"lk tcn'.f
M j i, i worpen heeft. Met algemeene stemmen
Nadere^ inlichtingen verstrekt ^het hel),')en de af<leeii,igen zich rondom het
hoofdbestuur geschaard, ook dc afdeclmg
Zeeland, waarover men in een dagblad
nota bene van „Zeelands afval' van ons
Stamboek sprak, werd het voorstel tot
royement zonder discussie aangenomen,
ofschoon meerderen, die voornemens zijn
zich af le scheiden, aanwezig waren
Nu de atmosfeer gezuiverd is, zcide
spreker, dat iu de eerste plaats het ver
trouwen mag worden uilgesproken, dat
niet langer personen, welke betaald wor
den uil 's Rijks kas, de vereeniging on
dermijnen. In dc tweede plaats moed en
vertrouwen hebben in de toekomst. In
verband met de wenschen in de af-
deelingsvergaderingen naar voren geko
men, zullen wij moeten nagaan of de
heffingen van inschrijfgelden et< lier-
zien dienen le worden. Dit jaar is ons
groot ten toon stellings.i aar. daar zullen de
fokkers van het Ncderlandsche Trek-
ONDERWIJS.
Benoemd tot onderwijzer aan een
school te Rotterdam de
oninclc van Terneuzen,
thans werkzaam als tijdelijk onderwijzer
aan school A te B i e r v I e t.
De heer Corn Jansen, vroeger te
N i s s e, is benoemd als onderwijzer aan
een school te Standerton in Transvaal.
RECHTZAKEN.
De rechtbank te Bochum heeft den
Nederlander C- A. wegens bedrog en paarden Stamboek kunnen laten zien wat
verduistering tot een jaar gevangenis
straf veroordeeld, nadat hij evenals in
October van het vorige jaar voor het
zelfde misdrijf een jaar en drie maan
den had gekregen. A. heeft talrijke per-
de fokkerij praesteerl
Geheel meevoelende met den lang uit
gesproken weusch der leden, zal liet
hoofdbestuur nog meer dan thans zich
toeleggen op de intensieve reclame en
