No. 44
Dinsdag 21 Februari 1928
171° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel,
LU1STERRECHT.
Toen we zes jaar geleden besloten
ons aan te sluiten bij den draadloozen
telefoondienst van het Persbureau Vaz-
Dias te Amsterdam, kregen we de mee-
deelin, dat we, behalve ons gewone ho
norarium aan dat persbureau, ook nog
hadden te betalen een som van f 360
per jaar voor zoogenaamd „luisterrecht"
dat het Eijk vorderde. Dat betaalden wij
wel niet direct aan het Eijk, maar het
werd van 't persbureau door het Eijk
gevorderd; het Persbureau verhaalde het
weer op ons.
We hebben toen een zwakke poging
gedaan om daar bezwaar tegen te ma
ken. Dat het Eijk betaling vordert van
het gebruik van telefoon en telegraaf
is van zelf. sprekend. Het heeft daar
voor groole kosten gemaakt voor aanleg
(van lijnen en 'tmoqt er een kostbare
organisatie voor hebben. Maar 'n draad-
looze dienst tusschen particulieren kost
aan het Eijk niets. Het eenige Kvat hef
ipjjk in dit opzicht deed, was het geven
van een verlof voor draadlooze uitzen
ding. En dat verlof was o.i. met f
per luisterende courant wet wat hoog
betaald.
Maar we vonden niet veel steun. An
deren waren van oordeel, dat het hier
in feite was: een afgifte-recht van be
richten, dat door den Staat in verband!
met zijn monopolie van telegraaf- en te
lefoonwezen ongetwijfeld ook voor draad
looze berichten mag worden gevorderd.
We waren er niet door overtuigd. Als
twee particulieren zich laten verbinden
door een spreekbuis, zal het Eijk er niet
aan denken daarvan recht te heffen we
gens het afgeven van berichten of mee-
deelingen. We zagen eerlijk gezegd in
die heffing niet anders dan een ver
momde vergoeding voor het Eijk van
het verlies dat het leed, doordat die be
richten nu niet meer per intercommu
nale telefoon of p.eu telegram werden
verzonden. Of het Eijk iets mag beffen
voor iets dat het niet meer doel, is na
tuurlijk zeer twijfelachtig. Maar er schoot
niets ander op dan berusten. En we be
talen het nu nog.
Nn komt diezelfde kwestie weer aan de
orde door een algemeen recht, van
f 10 dat het Rijk voortaan hoopt te heffen
van iederen bezitter van een radio-toestel1.
Dat staat niet zoo in het nu aanhan
gige en vermoedelijk deze week te behan
delen wetsvoorstel. Dit doet eigenlijk niet
anders dan de geheeie regeling overlaten
aan een algemeenen maatregel van be
stuur. Maar we welen uit de mee-
deelingen van <ien Minister dat het zijn
voornemen is van iederen radio-bezitter
f 10 te heffen. Dat is veel minder dan het
aan de couranten, en naar we meenen,
ook aan de banken opgelegde luisterrecht,
maar er is ook nog een ander verschil.
Dat geld is niet bestemd voor de rijkskas.
Het wordt door de regeering verdeeld on
der de omroepvereenigingen. Het is dus
te vergelijken met het honorarium dat
wij aan het Persbureau betalen. Alleen
is het Rijlc hier de invorderaar van dat
honorarium.
Nu vinden we het volkomen billijk, dat
de luisteraars betalen aan de omroep
vereenigingen. De meeste luistervinken
erkennen de billijkheid zoo volmondig dat
ze vrijwillig betalen. De vraag is nu ech
ter of het de meest gewenschle regeling
is, dat het Rijk dal geld int, en dan
weer naar eigen goedvinden verdeelt.
De Alg Radio Omroep Yereen. heeft
in een adres aan de Tweede Kamer be
zwaren gemaakt legen zulk een heffing..
Ook zij meeöt dat er hier geen sprake
van is, dal zulk een recht gelijk zou staan
met de vergoeding bij gebruik van tele
foon of telegraaf. Den door den Minister
als rechtsgrond aangevoerden organisatie
van het geordend en sloringvrij houden
van hel aelherverkeer, acht de adressant
een niet genoegzame basis. Fn een der
gelijke belasting ten behoeve van particu
lieren vindt adressant in strijd -piet het
Nederlandsche staatsrecht.
Nn komt er nog bij, dat de Omroep
vereenigingen door de vrijwillige hijdra-
gen reeds voldoende inkomsten hebben,
en dns niet om die retributie vragen. Ze
verzekerden zelfs allen die retributie niet
nooctig te hebben. Terwijl ook nog de ge
lijke heffing voor allen van T 10 tol on
billijkheid moet leiden wegens ongelijke
draagkracht en groot verschil in belang
bij de opneming der uitzendingen. Boven
dien wordt er door anderen, o.a. door de
Katholieken bezwaar gemaakt tegen de
almacht der regeering om dal geld onder
de omroepvereeuigingen te verdeelen.
Er is d,us met dat luisterrecht ietfe niet
in «Jen haak.
Als het alleen een abonnementsgeld, is
(Vaa Dias spreekt bijv. sleeds ervan
dat de berichten alleen bestemd zijn
voor de geabonneerden) dan, Is de re
geling voor couranten en banken een
dubbele heffing: honorarium plus luis
terrecht. Terwijl d,e gewone luisteraars
slechts hun abonnement aan de Omrogp-
vereeniging hebben te betalen.
Maar waarom moet dpt luisterrecht
door het Rijk geheven worden? De Mi
nister zegt: omdat het toestel eerst
waarde krijgt door de organisatie die
het Eijk ordent. Dat is zeer aanvecht
baar. Want een toestel heeft wel dege
lijk waarde ten opzichte van buitenlaöd-
sche stations, waarvoor het Rijk niets
ordent, tenminste niet anders dan als
onderdeel van een over de geheeie we
reld werkende organisatie van interna
tionalen aard; Op welk ander gebied,
bijv. van landbouw of handel of arbeids
regeling vraagt het Rijk een algemeen©
retributie op grond; dat het Rijk deel
neemt aan Internationale regelingen?
We meenen -dus dat dit heele luister
recht eruit moet. Wil het Rijk een be
lasting heffen op het bezit van een ra
diotoestel, dan is dat heel' wat anders
Maar als een heffing ter betaling d;er
kosten van de uitzendingen, dient het
Rijk zich afzijdig te houden. Het kan ook
niet anders dan ten gunste van de uit
zendingen werken, wanneer de omroep
vereenigingen direct in verbinding staan
met de luisteraars, zonder dat het Rijk
er zich tusschen schuift.
BINNENLAND.
EEN GEMEENTESECRETARIS
GESCHORST.
De gemeenteraad van Dongen heeft
met algemeene stemmen dpn gemeente
secretaris A. E. voor 4 weken geschorst
met behoud van salaris. B. en \V. hadden
geconstateerd, dat hij aan de gemeente
toebehocende gelden in afzonderlijke, j
slecht geadministreerde kassen bewaar I
de, niettegenstaande hij op de aanmaning
om aile gelden aan den ontvanger af te
dragen beweerde niets meer onder zijn
berusting te hebben.
SYNDIC. VAKVERBOND EN N. A. S.
Na een congres van twee dagen te
Utrecht heeft het Syndic. Vakverbond
met 31—30 stemmen en één blanco be
sloten tot samenstelling met het Nat.
Arb. Secretariaat. Er moet echter nu nog
een referendum over gehouden worden,
en voorspeld wordt dat het dan zal wor-,
den verworpen. De voorzitter van hetj
N. S. V. bleek met een minderheid in het
bestuuur tegen de fusie.
Voorstellen otu leden van parlementair-
politieke partijen van hel lidmaatschap
uit te sluiten werden met meerderheid
van stemmen verworpen.
UIT OOST-INDIÊ.
Batavia.asch NJjI.
BATAVIA, 21 Febr. (V. D -Aneta).
De heer J. K. Ritman, eerste redacteur
van hel Balaviaasch Nieuwsblad is tot
waarnemend hoofdredacteur benoemd in
plaats van den heer Zaalberg.
De Krakatau.
BATAVIA, 21 Febr. V. D.-Aneta).
Het aantal vulcanische bevingen bij
de Krakatau is toegenomen in aantal. Er
is echter niets te zien.
Uit "Stad en Provincie^
«s-WASSÈJ
De Provinciale Oommissie in Zee
land van het Nederlandsch Jongelings
verbond!, besloot de Provinciale Bonds
vergadering le Middelburg te hou
den op Maandag 9Apriï, tweeden Paasch-
dag in het Schuttershof.
In d.e morgen vergadering zullen zaken
van huishoudjelijken aard aan de orde
gestel,di worden, in de middagvergade
ring zal een bondisbestuurder spreken
over het a.s. jubileum van bet Verbond.
De M. T. V. Willielmina en de 0 J M.
Padvinderslroep zullen dien middag hun
medewerking vcrleenen.
De avondvergadering zal worden ge
houden in de Koorkerk, waar verschil
lende sprekers het woord zullen voe
ren.
Deze bondsvergadering zal in verband
met het 75-jarig bestaan zeer belang
rijk zijn.
Dé1 Prov, Oommissie ontving nu reeds
toezegging van 450 led|en uit Zeeland, dat
zij 16 Mei naar Amsterdam1 hopen te
gaan, waar het jubileum zal worden her
dacht. Het totaal aantal1 leden d;it naar
Amsterdam hoopt te gaan is reeds de
5000 gepasseerd,
Uit Middelburg.
De uitgestelde lezing van dr. A. J.
Hoorweg voor de Vereeniging van Huis
vrouwen zal nu volgens een advertentie
in dit nummer Vrijdag a.s. des avonds
te 8 uur in St. Joris plaats hebben.
Gisterenavond sprak voor de geheei
bezette zaal van Café de Eendracht de
heer Jos van Veen, oud-priester over „de
waarde van de R. K. bekeerings-cam-
pagne". In de met groote aandacht aan
gehoorde rede, wees spr. er o.a. op, dat
de campagne dient om het verkeerde in
de R. K. Kerk te verbergen. In den
breede schetste spr. wat z. i dat verkeer
de is.
(Jit Walcheren.
De Chr. Jongeling»- en Meisjesver-
eenigingen le Oomb u r g vierden Vrijr
dagavond, voor genoodigden en begunsti
gers haar jaarfeest. De belangsteding
was groot. Na een inleidend woord van
ds. Swaan, en het zingen van Psalm 103
vers 1, werd een rijk programma afge
werkt.
De verslagen der vereenigingen getuig- j
d,en van een toenemenden bloei. Door de
leden werdén enkele liederen gezongen,
verschillende samenspraken en voor-
drachten zoowel door jongens als door
meisjes werden met succes voorged,ra-
in.
Afgevaardigden van andere zusterver-
eenigingen spraken de beste wenschen
uit.
Nadat door detn burgemeester nog een
woord van dank tot de aanwezigen was
gesproken ,eindïgde ds. Swaan met dank
gebed
Uit Zuid-E&veland.
Zaterdag hielden de aandeelhouders
van de weegbrug „De Verwachting'' te
Heinkenszand, de liquidatievergade
ring. De eindafrekening bedroeg aan in
komsten f992.59, de uitgaven f863,39
met een goed slot van f129.20. Hiervan
werd met algemeen goedvinden f120 aan
de aandeelhouders uitgekeerd terwijl de
rest ad f 9.20 in kas blijft voor eventueel
nog te betalen onkosten. Mochten die er
niet meer komen dan zal dit laatste be
drag gestort worden in de kas van het
algem. burgerl. armbestuur.
Na een afscheidswoord van den voor"
zitter en den wensch dat de nieuwe
weegbruggen dezelfde resultaten zullen
opleveren dan de nu geliquideerd|e, sluit
deze de vergadering.
Vrijdagnamiddag vergaderde de
raad der gemeente Heinkenszand
Afwezig de heer Kreune met kennisge
ving. Ileit aandeel in de rekening van den
keuringsdienst van vee eu vleesch wordt
vastgesteld op f 268.76. De gemeentebo
grooting over 1927 wordt gewijzigd, in
verband met een aanvraag van de ver
eeniging „Eigen Erf' om een bedrag van
3550 voor het bouwen van „een
plaatsje". Het kohier hondenbelasting
werd vastgesteld op een bedrag van
f320.
Na uitvoerige bespreking wordt met de
stemmen van de heeren Simonse en "Raas
besloten om aan een eventueel toekom
stige straat den naam te geven van Bur
gemeester van Cittersstraat. Een bouw-
verbod werd vastgesteld voor verschillen
de plaatsen in de kom. Een verordening
werd vastgesteld, voor het gebruik van
het lo-kaal der Clir. school en de ver
goedingen voor vereenigingen en verga-
deringen, die van dit lokaal gebruik wen
schen te maken.
Waar de concessie aan den "heer de
Munck te Borsselen verleend voor een
autobusdienst Borsselen—Goes en omge
keerd wordt ingetrokken, heeft de on>
dernemer zich niet een verzoek tot (den
raad gewend om steun tol behoud van
dezen dienst. Op dit verzoek wordt gun
stig beschikt.
Bij de rondvraag informeert de heer,
Steketce of het ziekenhuis aan den
Slaakweg niet kan worden verkocht. B.
en W. zullen een volgende vergadering
met een voorstel dienaangaande komen.
Aafi den raad der gemeente <Ka pe 1-
1 e is een verzoek gericht vergezeld met
6 bijlagen, uiet minder dan 831 handtee-
lceningen allen meerderjarige inwoners
der gemeente Knpelle. Verzocht wordt
met den meesten aandrang om terug te
komen op het besluit genomen in de 1.1.
gehouden vergadering van 30 Januari
19?8, om alsnog zoo spoedig mogelijk in
het dorp Kapelle een geschikt terrein
aan te koopen en te bestemmen voor al
gemeene begraafpjaats.
(Ter vergelijking zij er op gewezen dat
de kiezerslijst voor de Tweede Kamer
bevat 842 kiezers.)
In de gemeenteraadsvergadering van
Kruiningeu van Maandagnamiddag
werd besloten een verzoekschrift van de
[beide gemeenteboden Van Kleunen en
Jansen om verhooging van bodeloon te
behandelen bij de begrooting voor 1929.
Ingekomen was een verzoek van Kruit
hof c s. om wegverbetering langs hun wo
ningen. B. en W. zullen deze zaak onder
zoeken.
Vastgesteld wordt het primitief kohier
voor ae^ hondenbelasting voor 1928 op
een bedrag van f 611 voor 97 honden
der eerste en 8 honden der tweede klas
se. Naar aanleiding van een wijziging der
begrooting '27 wordt de opmerking ge
maakt, dat de centrale verwarming te
Hansweert dit iaar belangrijk meer kosten
vergde dan de gas verwarming der open
bare school te Kruiningcn. "B. en W.
zuilen een onderzoek instellen naar de
oorzaak.
Op verzoek van de besturen der bijz.
scholen te Hansweert eu te Oosldijk om
een voorschot op de vergoeding van
kosten van het gegeven onderwijs wordt
welwillend beschikt. Per kwartaal zal
worden uitbetaald als vergoeding 80 pet.
van de totale kosten van het ondervijs.
De voorstellen van B. en W. met het
oog op d,e inwerking treding der nieuwe
Motor- en Rijwielwet worden door den
raad m. a. s. aangenomen, in overeen-
tlemming met de door het Rjjk en de
Provincie vastgestelde regeling.
Bij de rondvraag verzoekt de heer Min
naar eenige inlichtingen over de voorge
nomen demping van den watergang bij
Bauer eu het aanbrengen van eeu ri-
oleering daar door heen. Nadat het Wa
terschapsbestuur het werk heeft doen
voltooien zal het gemeentebestuur ter
Ioozing van het water, dat anders in den
watergang wegliep met door den polder
verstrekte 30 c.M. cementbuizen voor af
voer van het water zorgen en tevens den
toestand bij Bauer afdoende verbeteren.
o
Uit Schouwen-Duivel and.
Maandag j.l. werd als naar gewoon
te (door Burgh en Haamstede ge
meenschappelijk het traditioneelc Strli-
feest (s(randrijden) gehouden. Dit folk
loristisch feest, waarvan d,e oorsprong
zich in den nacht der eeuweni verliest
(naar gissing afkomstig uit den Germaan-
schen of Frankischen tijd) wordt op ver
schillende doch gezette tijden gevierd
door de gemeenten van Westelijk Schou
wen, vanaf Burgh tot Elkerzce, in onbe
grepen voortzetting. Reeds in den mor
gen vertrok een ruiterstoet, op versier
de paarden gezeten, naar Westenschou-
wen, om ongeveer te 10 uret int de (kom
van Burgh te arrlveercn, opgewacht door
ecu groote menigte belangstellenden en
,de Harmonie „Witte van Ilaemslede
Vervolgens werd,en door muziek eu rui
ters een paar omgangen door het dorp
gedaan, om daarna na3r Haamstede te
vertrekken, waar zich Hetzelfde tooneel
herhaalde Het overige gedeelte van <len
dag werd in gepaste vroolijkhekl door
gebracht,
Uit Tholen.
Vrijdagavond; hield de coöp. Boe
renleenbank le Scherpcnisse hare
15o alg. vergadering.
De voorzitter de heer J van de
Velde Zz. deelde o.a. mede dat het aan
tal leden thans 137 bedroeg, de ontvang
sten f 443,239.45 en de uitgaven
f 137.492,38 Er bestonden 110 spaar
boekjes, 52 boekjes van R. C. houders en
16 voorschotboeikjes. Aan spaargelden
werd ontvangen f 52.887.51 en terugbe
taald f38.788,41.
Op 1 Jan. j.l. hadden de spaarders
te goed f113.162,60. Van leden R.C.
houders werdi ontvangen f 148.390,55. De
schuld aan R.C. houders bedroeg
f 31.824,91 en men had van hun le vor
deren f 115.719,96. De verleende voor
schotten beliepen f 29.806 en er werd
terugbetaald f 6.434,50. In loopendie re
kening werd uitgegeven f 139.735,98
De rentevoet blijft voor 1928 n.l. 5 pet.
voor opgenomen gelden en 4 pel. voor
ingebrachte gelden van ledén en 3.6 pet
voor niet leden. Er werdi besloten de
gemaakte winst van 1927 ad f797.77
aan het reservefonds toe te voegen,
waardoor d;at f6.101,22 bedraagt
Heit lid van het bestuur, de lieer I. K
Hage; het lid van djen raad van tole-
zicht de heer Chr. Hartog; dé 2 plaatst*
vervangende bestuursleden M. A Kievit
en J. Oudeshiijs J Nz. werdjen allen bij
acclamatie herbenoemd.
Uit Zeeuwseh- Vlaanderen O.D.
Inzake dc werkloosheidbestrijding in
Z. Vlaanderen wordt gemeld 4-ü <1° se"
dert eenige weken door hel Dep. van
Binnenl. Zaken met denpolder Stoppel
dijk gevoerde besprekingen over ver
breeding van watergangen hebben geleid
tot vaststelling van een bijdrage door
het Rijlc van 10 pet. in de werklctoncn
De betrokken gemeenten Boschkapelle en
Stoppeldijk betalen samen 25 pel en de
polder 35 pet.
In de Zaterdag j.l. gehouden buiten
gewone vergadering van stembevoegde
Ingelanden van deu Polder „Stoppeldijk",
werd besloten de waterleiding van Bosch-
kapelle naar Kampen te verbeteren.
Naar de Msb meedeelt ziju nu, met
steun vanwege''t bovengenoemde Departe
ment werkverschaffingen geopend in dc
gemeenten Biervliet, Boschkapellp, Grauw
Langendam, Schoondijke, Hulst, Stoppel
dijk, St. Jansteen en Westdorpc Aan
alle gemeenten in Zeeuwsch-Ylaanderen,
die subsidie voor werkverschaffing heb
ben gevraagd, is deze thans verleend.
In een uitvoerig verslag in Zelandia
van de 16 dezer gehouden raadisverga-
BIJ olie Apothekers en
Drogisten verkrijgbaar.
(Ing. med.)
dering van Stoppeldijk lezen we dat
het voorstel van de commissie van onder
zoek om den voorzitter en den secretaris
van het Burg. Armbestuur te ontslaan,
werd aangenomen met 3—2 st. Vóór
stemden de heeren Kerckhaert, Staal cn
Vereecken, tegen de heeren Roes en v.
Cranenbrouk. Laatstgenoemde verklaarde
het rapport niet rechtzinnig te achten.
Het zijn persoonlijke feiten. Hier is haat
en nijd gezaaid. Hij acht het rapport van
nul en geener waarde
In het voorgelezen rapport betreffend
hel G. I I. Bedrijf wordt o a gemeld dat
volgens de instructie de eleclriciên vcr-
antwoordellijk is voor de onder zijn be
heer staande magazijngoederen. Admi
nistrateur en electriciên hebben beiden
een sleutel. Er zijn talrijke tekorten aan
draad, klenrschroeven, e. d. De admi
nistrateur bekent boutjes gebruikt te heb
ben en een geJijkrichter besteld te hebben
op naam der gemeente.
M. a, s. werd besloten de zaak in han
den der justitie té geven, en de beiden
beambten te schorsen.
In de Zaterdag gehouden buitenwo-
ne ingelandenvergadering van den polder
Stoppeldijk verklaarde de Dijkgraaf,
<te heer 1' L. de Wacl, aan de beurt van
aftreding op 10 Maart as, niet meer in
aanmerking te willen komen wegens zijn
leeftijd,
Hij dankte de ingelanden, het bestuur
en in liet bijzonder den Ontvanger-Grif
fier voor de aangename samenwerking
in zooveel jaren ondervonden.
De heer Baron Collot d'Fscurv bedank
te den scheidenden Dijkgraaf namens dp
Ingelanden en als Ontvanger-Griffier voor
het vele goede in het belang van den
Polder verricht cn voor de prettige ver
standhouding. gedurende zijn Dijkgraaf
schap genomen.
Tot Dijkgraaf werd benoemd de heer J.
C Vereecken.
Ten nadeele van den winkelier de S.
te Axel. werd uit diens winkellade een
belangrijk bedrag aan geld ontvreemd.
De politie doet onderzoek.
Zondagnamiddag had de feestelijke
inhaling van Prins Carnaval te Sas ivan
G o n t een groote massa volks van schier
alle deelen van Zeeuwsch Vlaanderen
en niet minder van uit België, naar1 dat
stadje gelokt, om den daartoe georgani-
seerden optocht te zien.
Voor dezen stoet waren een dertig
groepen vertegenwoordigd, waaronder
zoowel kunstig samengestelde als komi
sche De stoet viel zeer in den smaak
van Tiet publiek, natuurlijk kan men de
zen niet vergelijken met een carnavals
stoet in een groote stad,.
De organiseerende commissie had prij
zen uitgeloofd, welke als volgt werden
verdeeld: mooiste groep: le prijs, fan-
tastieke groep; tweede. Prins Carnaval;
derde, Reddingboot Brandaris, Leukste
groep, le mascottes, 2e Ebiloopers, 3e
landverhuizing. Mooiste paar. Carmen
met den toreaóoor, leukste paar: Oarna-
valt de Nice; mooiste coriuum Vaandel
drager; leukste cosluum, een origineel
costuum.
Nad,at de naiieworst zijn intrede en
rondgang door Bas van Gent had gemaakt
werd de carnavalsp-et verder gevierd, en
trokken (de dansgelegenheden een zeer
drukke belangstelling Zondagavond wa
ren minder gemaskerden te bespeuren
dan wel des Maandags overdag, terwijl
men des avonds tal van „maskersin
jolijt kon aantreffen.
Ze e uw s ch-YI a a ndter e n W.D.
Met ingang van 16 Februari is de
kommies J. Beerens van Oostb'urg
verplaatst naar Aardenburg.
Maandagavond trad in de Ned. Hcrv.
kerk te B i e r v 1 i e t Ds Beukenhorst van
Sluis op. die sprak over de stichting „Ro-
zenoord" aldaar. Geschetst werd hoe be
gonnen is met een oudemannenhuis van
zeer bescheiden afmetingen voor Sluis,
waarvoor, dank zij den steun der ver
schillende diaconieën, in de plaats ge
komen is sle ruime villa „Rozenoord", die,
in 1926 vergroot, thans aan een "50-tal
ouden van dagen, uit verschillende plaat
sen van Westelijk Z VI. een goed verblijf
Oiedt De heer De Jong. de vader dier
inrichting, deelde op rijm het ren en
ander mede van den werkkring van den