No. 34
Donderdag 9 Februari 19*8
171° Jaargang
Bij dit nummer behoort een BijvoegseL
KAMEROVERZICHT.
Eerste Kamer.
Zitting - van "Woensdag.
De regeling-achteraf van de Robaver-
ondersteuning is door de Eerste Kamer
z. ih. st. goedgekeurd. Alleen vertolkte de
heer Polak nog eens de meening van
hen, die vinden diat de regeering tijdiger
mededeeling aan de Slaten Generaal had
moeten doen, desnoods in geheime zit
ting. En bovendien vroeg hij naar de
reden van het uitblijven van een strafver
volging.
Op die laatste vraag kreeg hij geen
antwoord. Minister de Geer zei dat
hij daarvoor moest wezen bij den Minis
ter van Justitie. Of die verwijzing het
rechtsgevoel zal bevredigen, betwijfelen
we.
Vroegere mededeelingen waren vol
gens Minister de Geer nutteloos geweest.
Bovendien heeft niet de Staat, maar de
Ned. Bank hulp verleend, een argu
ment waarvan de beteekenis wel wat ver
zwakt wordt door de niet door den mi
nister naar voren gebrachte bij-omstan-
digeidh, dat die Ned. Bank een staats
garantie achter zich wenschte. Enfin, die
2aal- is gelukkig nu weer gezond ge
worden.
Toen kwamen de voorstellen betreffen
de petroleumconcessies in Indiê.
Zooals van zelf spreekt brachten de
eoc, democraten daarbij hun voorliefde
voor .staatsexploitatie naar voren. Hun
Hvoordvoerder, de heer Mendels, zei
dan ook dat zijn fractie zich niet met de
voorstellen kon vereenigen. Maar aan hun
betoog over ae veel grootere voordeelen
voor den staat uit een staatsexploitatie
wordt toevallig door den, gister nog door
ons in het licht gestelden petroleumslrijd
de wind uit het zeil genomen. Iedereen
voelt nu het risico dat daaraan verbon
den is, behalve nog dat tusschen de twee
groote wereldtrusts een exploileerende
Ned. Indische staat een machtelooze
dwerg zou zijn.
Van andere zijde werdl dan ook er
meer waarde aan gehecht dat de Staat
door de nu voorgestelde regeling zeker
ïs van een behoorlijk aandeel in de
winst. En bovendien werd ctoor verschil
lende leden voldoening uitgesproken, dat
men door het toelaten ook van Anieri-
Scaansche maatschappijen een open-deur-
politiek volgt.
Over het eerste ontwerp tot het afstaan
van terreinen in op Sumatra en Java
aan de Ned. Kol Petroleum Mij., (een
Standard Oil-dochter) werd niet gestemd.
Alleen lieten de soc. dein. aanleekenen,
dat zij ertegen waren.
En nog feller waren zij tegen het twee
de ontwerp tot uitbreiding der gemengde
exploitatie der N.I.A.M. met het eiland
Roemjoe en het gebied om de Aroebaai
op de Oostkust van Sumatra. Want voor
de daar gevonden zware olie, die direct
bruikbaar is voor stookolie op de sche
pen geldt niet het bezwaar van onzeker
heid en kostbare outillage. De heer Men-
dels stelde ten slotte een reeks vragen
over de actie der N.I.A.M., en wajs van
meening ,dat als de Minister daar op
niet voldoende kon antwoorden, de lieele
behandeling moest geschorst worden.
Misschien wordt daarover vanmiddag
meer opgehelderd. Daar die Minister van
Koloniën hedenmorgen verhinderd is, zou
7 echter eerst het vaccinatiewetje worden
behandeld.
gelen schijnen den Minister hier be
zwaarlijk te stellen, behalve dan de on
toelaatbaarheid van uitgesproken revolu-
nairen lectuur.
EEN GEWRAAKTE UITLATING.
In antwoord op vragen van den heer
Kleerekoper heeft de Minister van Justi
tie meegedeeld dat hij den officier van
Justitie bij de Arnhemsche rechtbank'
heeft te kennen gegeven, dat beter ach
terwege waren gelalen de woorden, die
hij in een requisitoir over een verkie-
'zingsomkooping sprak n.L. dat nu er
onder de kiezers zoowel als onder de ge-
'gekozen personen voorkomen uit de
laagste klassen der samenleving, omkoo-
perijen tegen goederen van uiterst ge
ringe waarde veelvuldig voorkomen.
In zooverre in de uitspraak van den
ambtenaar van het openbaar ministerie
tot uitdrukking is gebracht .dat mindere
welvaart zonder meer beteekent hoogere
vatbaarheid voor omkooping, wordt zij
dan ook door den Minister gewraakt.
3 8 «ME w 1
LECTUUR IN GEVANGENISSEN.
Naar aanleiding van schriftelijke vra
gen van het Tweede Kamerlid ÏOeerlto-
per, betreffende de verstrekking van lec
tuur in gevangenissen deelt de Minister
van Justitie mede,d at de'bibliolheken der
■strafgestïehten naast een algemeen deel,
in afzonderlijke afdeelingen gehouden
worden o.a. voor Protestanten. Roomsch
Katholieken en Israëlieten. Te 's-IIerto-
genbosoh komt in do Roomsch-Katbolieke
afdeeling inderdaad ook voor. „Hel So
cialisme door Viktor Cathein S.J.", dat
beschouwd wordt als lectuur voor meer
ontwikkelden onder de Roomsch-Katho-
lieke gedetineerden en dan ook slechts
sporadisch ter lezing wordt gegeven. In
deze beschikbaarstelling van dit hoek,
kan de ondergeleelcende niets onoorbaars
zien.
Aan den anderen kant zij medegedeeld,
dat het den Minister niet bëkendi is, dat
socialistische geschriften als zoodanig, be
houdens dan voor zoover daaronder zijn
begrepen geschriften van bepaald revo-
ïutionnairen inhoud, stelselmatig worden
geweerd.
Het beleid berust in eerste instantie ibij
het ooilege van regenten. Algemeene re
GEEN FIUESCII OP DE LAGERE
SCHOLEN.
Op vragen van de heeren Oroles en
de Vries betreffende de toevoeging van
het vak der Friesche £aal aan def vak
ken, genoemd in artikel 2, tweede lid,
der Lager-Ondenvijswet 1920, antwoordde
de minister van Onderwijs, Kunsten, en
Wetenschappen:
De minister is van oordeel, dat de
rij der vakken van artikel 2 der Lager-
onderwijswet 1920 niet moet worden uit
gebreid, dan wanneer daarmede zou wor
den voldaan aan een dringend en vrij
algemeen gevoelde behoefte, waarin al
leen de lagere school kan voorzien. Zoo
lang niet afdoende gebleken is, dat niet
op andere wijze dan door de lagere
school voldaan kan worden aan de be
hoefte aan onderwijs in het Friescfh,
bestaat er naar zijn meening geen re
den opneming van dit vak in. artikel 2
der wet te bevorderen
Heerenkleeding naar Maat.
U wilt correct gekleed gaan!
Daarbij geen liooge prijzen betalen^
Bezoekt dan de Kleedermakerij van
J. HOOFTttfAN Jr., VLAS.UARKT.
Een groot deel der voorradige stoffen
moeten nu plaats maken voor de nieuwe
dessins en wórden daardoor zeer voor-
deelig aangeboden.
(Ingez. Med.)
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Woensdag werd in het Schutters
hof alhier de jaarlijksche algemeene
ledenvergadering gehouden van de aid.
Walcheren der Nederl. Reisvereeniging,
welke zeer druk bezocht was. Uit het
jaarverslag bleek, dat het afgeloopen
jaar zich kenmerkte door een opgewekt
vereenigingsleven. Het aantal leden ver
meerderde met 125 en groeide aan lot
675. Ook het verslag van den penning
meester gaf reden tot groote tevreden
heid.
Na afdoening van verschillende huis
houdelijke zaken werden de beide af
tredende bestuursleden, mevr. N. Ver
meulen—Eggel en de heer A, A. Noest
herkozen; in de plaats van den heer A.
C. Hildernisse, die voor een herbenoe
ming niet meer in aanmerking wensch
te te komen, werd gekozen de heer
II. P. Slaak Bij stemming werd als voor
zitter aangewezen de heer A. A. Noest;
de opengekomen functie van penning
meester zal door den heer H. P. Staal
worden vervuld.
Bij monde van den penningm werd
den scheidenden voorzitter namens de
aid. dunk gebracht voor alles wat hij in
de 15 jaren, dat hij een bestuursfunctie
bekleedde, voor de afd. heeft gedaan.
Als afgevaardigde naar de alg jaar
vergadering, tc Rotterdam te houden,
werd aangewezen de heer M. Geelhoed
ie Vlissiijgen.
- Voor de aid. Middelburg van
het Nederlandsche Meisjesgilde liield de
Algemeene Gildielcidster, mevr. J. L. Rc-
d,eke—Hoek, Woensdagmiddag een lezing
met lichtbeelden. Hierbij waren ook aan
wezig vele Vlissingsche padjvindsters en
cenige belangstellendten.
Na enkele woord,en gesproken te heb
ben over diocl en inrichting van. de pad
vinderij vertelde mevr, Bedekte aan de
hand; van talrijke lantaarnplaatjes over
het groote internationale padjvindsters-
kamp, cljat in den zomer van 1927 te Ge
neve is gehoudten. Daar kampeerden op
een prachtig gelegen terrein delegaties
van alle mogelijke Europeescke landten,
van Amerika, Afrika, Australië, Ohina, en
Japan. Daar demonstreerde ieder land
op zijn beurt, ihoe zijn padVindsters werk
ten, hoe zij er haar ceremoniën hielden.
Daar zongen 's avonds bij het gemeen
schappelijk kampvuur de verschillende
nationaliteiten liederen in, hun eigen
landstaal, waarnaar de anderen met de
grootste hoffelijkheid, luisterden, al be
grepen ze ze vaak niet. Ook wenden om
beurten de verschillende volksdansen
vertoond,. Onze Hollandsolie pad vindster»
sloegen hierbij lang geen slecht figuur.
I De lantaarnplaatjes gaven een duide
lijk .overzicht van dit alles en ten slotte
ook van de indrukwekkende plechtigheid
van de algemeene vlaggenparade, meis
jes en vrouwen uit alferlei landen in een
reusachtigen kring opgesteld, hulde bren
gend aan de vlgg v,in de gastvrouwe
Zwitserland.. j
Na de lezing deden de Vlissingsche
en Middelburgsche /ipadvindsters haar
gildeleidster uitgeleid' tot hel station
De afdeeling Middelburg van
do Nederl. Vereeniging van Huisvrou
wen bestaat binnenkort 10 jaar, en heeft
besloten haar 2e lustrum, evenals het
lste, te herdenken met een tentoonstel
ling en een feestavond De tentoonstel
ling, waarvan mevrouw W. A Dumon I
Talc—Van Trigt het eerevoorzitsterschap
heeft aanvaard, zal worden gehouden
in de bovenzaal van de sociëteit St. Joris
en wel op Woensdag 2, Donderdag 3
en Vrijdag 4 Mei. Wij waren in de ge
legenheid een kijkje te nemen op den
plattegrond, en daaruit bleek ons, dat
bijna alle ruimte door firma's op ver
schillend gebied, zoowel van hier als
elders, is bezet. Voor hen, die nog
plannen maken om te exposeeren. is
spoed dus een vereischte.
De feestavond zal plaats hebben op
Zaterdag 5 Mei,
Uit Walcheren.
De afd. Biggefccrke van den
Bijz. Vrijw. Landstorm hield Woensdag-
avono een bijeenkomst onder leiding van
den burgemeester. De beer Laernoes
van Vlissingen besprak- de herdenking
van het 10-jarig bestaan van den B. V. L.
en wekte allen op deel te nemen aan
deze feestviering. Voorloopig gaven zich
reeds enkelen op. De aanschaffing van
een vaandel zal nog nader worden over- j
wogen. De afdeeling telt thans 2-1
leden.
In de Woensdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Oost-
k ape lie wenschte de voorzitter den
leden mol hun gezinnen een voorspoe
dig jaar en memoreerde hetgeen in 1927
in de gemeente is lot stand gebracht.
Weill. Poppe dankte namens den raad
den voorzitter voor liet gesprokene en
wenschte hem mei zijn familie Gods
zegen toe.
Voor kennisgeving werd aangenomen
de ingekomen begrooting 1928 voor den
keuringsdienst van waren.
Ingekomen is bericht, dat geen sub
sidie uit de gemeentekas meer mag ver
strekt worden voor vervolgonderwijs.
Een voorschot wordt verleend aan hel
bestuur der bijz. school voor 1928 van
f738.-
Een verzoek van de aldaar gevestigde
landbouwvereeuiging om gebruik te mo
gen maken van een lokaal der openbare
school om daarin een cursus te houden
voor boekhouden, wordt z h. st. inge
willigd. Iu beginsel wordt besloten om
aan emigranten, die naar Canada willen
trekken, cenige tegemoetkomingen toe
te staan, doch hiervoor ieder geval af
zonderlijk te behandelen. Een verzoek
van omwonenden aan den lioek van den
Duinbceksclien weg, om aldaar een lan
taarn te plaatsen, wordt na cenige be
spreking z. h. st. aangenomen.
Bij de rondvraag vraagt de lieer Brand
hoe het staat mei de werkverschaffing
Naar hij vernomen heeft, zijn de werk-
loozeu na het sneeuwruimen naar huis
gestuurd. Wat staaf nu eigenlijk op den
voorgrond, de werkverschaffing of de
werkeloosheid9 Hierover werd breedvoe
rig gesproken, waaraan door alle leden
werd deelgenomen, en waarbij dc voor
zitter den heer Brand tevreden stelde.
In het vergaderlokaal te S e roos-
leer kc hield het ziekenfonds „Onder
linge Hulp" op Dinsdag de gewone alge
meene jaarvergadering. De voorzitter dc
heer J. Versluis, herdacht mei erkente
lijkheid de verdiensten der lieeren 11. J.
Versluis en L. Coruelisse welke langen
tijd deel uitmaakten van de commissie
van advies doch nu door vertrek naar)
elders en ontslagname twee vacature's
deden ontstaan. Uit cle jaarverslagen I
bleek dat het afgeloopen jaar voor het
fonds gunstig mag genoemd worden.
De inkomsten bedroegen f 927.63 en
uilgaven f 813.42. Hel batig saldo slccg
van f852,43 tot f 966.44. Dc aftredende j
bestuursleden, M. Izeboud en J. LouweJjse
werden herkozen, terwijl in de plaats
van J. Jakobse die niet meer in aanmer-1
king wenschte te komen gekozen werd
C. Huissoon Cz. j
I Door de vergadering werden als leden
der commissie van advies gekozen de
heeren W. C. Allaart en Joh. Wondergem
en benoemd tot bode J. Schout. M. a.
s. werd aangenomen een voorstel van het
bestuur om toe te treden tot den Prov.
Bond van ziekenkassen, in verband ook
met de komende ziektewet.
Over den loop der bevblking te
Vee re over 1927 kregen we nog de Vol
gende opgave. Zij telde op 1 Jan. 511 m.
en 478 vr. samen 989. Er vertrokken 46
m, en 38 vr. er overleden 10 m. en 3 Vr.
Er zijn ingekomen 33 m. en 34 vr., en ge-
geboren 3 m. en 8 vr. Zoodat de bevol
king verminderde met 20 m. en vermeer
derde met 1 vr.; en op 31 Dec. 1927 tel
de 491 m. en 479 vr. samen 970 perso
nen.
Uit Zuid-Beveland.
Bij Kon. besluit is de toelating
als vereeniging, uitsluitend ter bevorde
ring van de verkrijging van onroerend
goed door landarbeiders werkzaam, van
de vereeniging, genaamd: Vereeniging
ter bevordering van do verkrijging van
onroerend goed door landarb. „Eigen
Erf', gevestigd te Goes, gehandhaafd.
Gistermiddag bemerkte het onder
wijzend personeel der O L school te
Heinkcnszand, dat zich boven het
plafond hunner klas rook verzamelde.
Een ingesteld onderzoek bewees, dat een
gat in den schoorsteen was geraakt en
dat het plafond vuur had gevat. Spoe
dige hulp kon den ontstanen brand tijdig
blussclien en groote schade voorkomen
IT it T holen.
Dinsdag bracht de Commissa
ris der Koningin in Zeeland een bezoek
aan de Brugwerken te Tholen. Hij I
Werd door den burgemeester rondgeleid.
te.rwijl mede aanwezig was den heer ir
Kuipers uit Amsterdam, die de brug ont
wierp en aan wien de directie is 9Pge-
dragen.
o
i Besmettelijke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de weck van 29 Januari
tot en met 4 Februari iu dc provincie
Zeeland bedroeg Buikfyphus- St, Maar
tensdijk 2 in een gezin, waarin de ziekte
reeds voorkwam). Diplilerilis Breskens
2, Ovezande 1.
(Ing. med.J
KERKNIEUWS.
Door wijlen den heer G. S. Wierse-
tna'. gewoond hebbende en overleden te
Onderdendani, werden de volgende lega
ten toegekend: aan de Geref. kerk
Onderdendani f 10 000; aan de Theol,
school te Kampen f 5000; aan de Ver.
voor H. O. te Amsterdam f 5000; aan
de Ver. „Tot Chr. I iefdadigheid" te
Wagenborgen (Gr.) f 2000, terwijl aan
de Vereeniging tot stichting en instand
houding van een school inel den Bijbel,
te Onderdendam, een schuldbekentenis
van f 1500 werd geschonken.
Ned Eerv. Kerk
Beroepen te St. Aunaland ds J. D.
van Hof te WiJnis.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Louis dc Vries tc Kopenhagen.
Louis de Vries, wiens optreden te
Parijs zooveel bewondering wekte bij de
daar aanwezige Deensche journalisten,
dat hij een uitnoodiging kreeg om in
Kopenhagen te komen spelen, heeft daar
Dinsdag met zijn eigen gezelschap „Ghet
to" van Heijermans opgevoerd met zéér
veel succes. Hij werd mei bloemen ge
huldigd, kreeg een krans van de Deen
sche acteurs, en ook een van den Ne-
derlandschen gezant.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
Kabïnetscrisseu.
In Noorwegen
Zooals verwacht kon worden heefL de
Storting de motie van Wanlrouen-Mok-
winckel aangenomen mei 86 tegen 63
stemmen.
Volgens een nader bericht hield de
crisis verband met de houding der re
geering tegenover de bankwereld.
In het sterling legde minister-president
Ilornsrud n.l. verklaringen af over de
op het oogenblik der regccrings vorming
gevoerde besprekingen mot toonaangeven
de financieele kringen
Bij die besprekingen werd voorgesteld
flat de regeeriug de oprichting van een
„clearing house" voor bankdeposito's zou
overwegen.
De regeering wilde echter niets onder
nemen wal op ccn staatsgarantie zou zijn
ui^geloiopen.
Verder vermeldde de premier zekere
andere particuliere besprekingen, die bij
het in functie treden der linksche re
geering plaats vonden en waaraan ook de
gouverneur der Bank van Noorwegen
deelnam.
De minister-president zinspeelde er op,
dal de linksche regeeriug thans ten vdl|
gebracht moest worden, wyl ze geen ge
dwee werknig van de Bank van Noor
wegen. noch van dc groot-financiers wilde
zijn.
in Jo e go Slavic
Ook daar was de crisis allang dreigend,
doch thans een feit geworden. Voekilsje-
wilsj hceit thans het ontslag aangeboden
dal door den Koning aanvaard is. Deze
heeft toen gepoogd een concentratie-ka
binet te vormen, wat mislukt is. 7'hans
heeft Radilsj, de voorzitter der Kroati
sche boerenpartij ecu opdracht.
Eraasch - Amerikaansclie
arbitrager crürag.
Ilavas geeft de volgende samenvatting
van den inhoud van dit verdrag:
Het Fransch-Amerikaausehe arbitrage-
verdrag te Washington onderteckend
legt er den nadruk op, dat de twee lan
den in hun wederzijdsclie betrekkingen
den oorlog verooraeeleu als instrument
van nationale politiek en er naar streven
hel oogenblik te \crhaaslen waarop de
afsluiting van internationale verdragen,
die de vreedzame bijlegging van geschil
len regelen, voor altijd de mogelijkheid
van oorlog tusschen de naties der wereld
op zij zal schuiven Hel bevat vier artike
len, volgens welke alle niet diplomatiek
uit den weg geruimde geschillen hetzij
aan een permanente internationale Com
missie, hetzij aan hel Permanente hof van
arbitrage of een aanvullend gerechthof
worden voorgelegd, behalve degene die
belangen voor derde mogendheden ï-aken,
die afhangen of de handhaving raken van
de Monroelcer. en die afhangen of de na
leving raken van de verplichtingen van
Frankrijk uit hoofde van het pakt van
den Volkenbond
Rede ran Chamberlain.
Thans heeft ook CJiamberlain, de Eu-
gelsche minister van builenlandsche za
ken een rede gehouden over de builen
landsche politiek van zijn rijk'.
In de eerste plaats t.o.v. China Enge
land heeft daar geen ander doel dan zijn
handclsmenschcn te besehermen. De re
geering wil de Chineeschc eischcn tot
herziening der verdragen overwegen, als
voor die veiligheid maar waarborgen ge
geven worden Maar China wordt nog
stöeds geteisterd door burgeroorlog, wie
zal die waarborgen dus geven?
De Engelsche regeeriug zou zich niet
verzetten tegen bet heffen van een sur-
taxe overeenkomstig de conventie van
Washington, maar tegen onwettige her-
fingen boven die surtaxe zal steeds ge
protesteerd worden. Ook beslaat er geen
bezwaar tegen een nationaal uniform ta
rief.
Wal de strijdkrachten iu China be
treft deelde de Minister mede, dal de
troepen te land reeds van 12.500 lot
4500 verminderd zijn. Er zijn reeds or
ders gegeven om nog een Bataljon naar
huis te zenden.
De moeilijkheid blijft natuurlijk voor
iedere overeenkomst met China: de bur
geroorlog, de telkens zich wijzigende re-
geeringsvorm, waardoor men gaat vra
gen wat nu onder China moet verstaan
orden
Wat de Maritieme conferentie betreft:
Chamberlain acblle 't niet wenschelljk
de besprekingen nu reeds wteer te her-
