«o. 32
öirasdag 7 FebruarillSfeS
171° Jaargang
HIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij dit nummer behoort een BijvoegseL
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
- Men maakt er ons op attent dat de
mandoline,.-vereeniging „Kunst en Strijd'*
in ons nummer van gisteren genoemd,
niet is een onderafdeeling van de A. J.
C., doch een vereeniging aangesloten bij
den Bond van Arbeiders-mandoline-ver-
eenigingen.
ITit Walcheren.
Zaterdagmiddag hield de coöpera
tieve vereeniging „Weegbrug" te *N. en
St. Joo sl and haar jaarvergadering.
Uit het jaarverslag bleek o.a. dat in
1927 in totaal gewogen zijn 7.026817 K.G.
suikerbietenpuTp en andere producten.
Als weger werd herbenoemd J. W. Fritz.
Als bestuurslid in de vacalure-Rooze
werd benoemd M. Joosse.
De prijs voor hel wegen van suikerbie
ten in 1927 werd voor aandeelhouders
vastgesteld op 5 cent per 1000 K.G. Door
het bestuur werd als voorzitter gekozen
P. de Visser Sr.
Uit Zuid-B&veland.
Maandagmorgen heeft op het Sta
tionsplein te Goes een aanrijding plaats
gehad tusschen de autobus Goes—Iloede-
kenskerke en een motorwagen van de lo-
caalspoor.
Laatstbedoelde wagen kwam uil de
richting van de goederenloods langzaam
en bellend aanrijden.
Van den stationsweg kwam genoemde
autobus met een vaart van pl.m. 35 K M.
en wilde nog vóór den tramwagen de rails
oversteken.
De tramwagen reed echter liet achter
ste deel van de autobus ;fan. De linker
en achterzijde van de bus werd daardoor
ernstig beschadigd. Iien dame uit Tor-
tfötizen werd door de botsing la haar gc-
Iaat gewond en verlpor twee tanden
Een jongen, die bij het aehlcrportier
■Stopd, viel van de busl ën kreeg erikelte
schrammen aan zijn gezicht De politie
heeft de zaak in onderzoek. (De Z
In de jaarvergadering der ver. tot
stichting en instandhouding van een Clir.
school te K a p e 11 e deelde de secretaris
in zijn jaarverslag o.a. mee dat het be-
bestuur heeft verzocht aan den minister
om de nieuw aan te leggen verkeersweg
te wijzigen en het schoolplein niet in te
krimpen.
Volgens het verslag van het hoofd der
school varieerde het aantal 'leerlingen van
95 tot 98. Herkozen werd het bestuurs
lid H. Slabbekoorn en gekozen M. de
Looze en P. M. Keim de laatste benoem
de het bestuur als penningmeester. In
gevoerd werd de Herfslvacantie.
Door den Commissaris der Koningin
is aan den heer D. Mulder te O v e z a Uf
de met ingang van 1 Maart a.s. eervoll
ontslag verleend als lid en voorzitter van
de gezondheidscommissie ,zetel Goes, met
dankbetuiging voor de bewezen diensten.
Met ingang van 1 Maart a.s. is over
geplaatst met standplaats Terneuzen, de
sedert 1922 bij de werken aan de nieuwe
(derde) schutsluis le Wcmcldiinge
werkzaam gesteldei opzichter lc klasse
J. N. Maas.
Maandagmiddag brak bij den werk
man de M. in de Oranjeboomslraat le
Wemeldinge een begin van brand
uit op den zolder. Door toegeschoten bu
ren, werd de brand, gcbhischt; een bed
met toebehooren verbrandde.
Maandag vergaderde de gemeente
raad van K r a b b e n d ij k e. Afwezig de
heer Vogelaar. De voorzitter deelt o.a.
mede, dat de begrooting 1928 is goed
gekeurd, nadat de raad in zijn vorige
vergadering het bedrag voor subsidie aan
cursussen voor de rijpere jeugd heeft
teruggenomen. De voorz. voegt hieraan
toe, dan het thans een publiek geheim
is, dat de Kroon hier niet zou hebben
ingegrepen, als Ged. Staten geen bezwaar
tegen dezen post zouden hebben ge
maakt. Hij meent een ernstig woord van
protest te mogen richten tegen de wijze,
waarop door liet departement met de be
langen van onze rijpere jeugd is omge
sprongen.
Dan komt aan de orde een verzoek van
vele werkloozen om van gemeentewege
aan te sluiten bij het werkeloozenbes'luit
1927. De voorz. zegt, dal het college
van B. en W. niet eenstemmig is. Hij zelf
de minderheid vormende, adviseert tot
toetreding, de wethouders stellen voor
afwijzend te beschikking, omdat zij in
dezen steun armenzorg zien. wat bij de
diaconieën thuis hoort. Dit laatste stand
punt wordt door de wethouders, alsmede
door tien heer De Ivok nader onder
streept. De voorz. neemt daartegen stel
ling, daarbij bijgestaan door den heer
Woutersen. Het voorstel van de meer
derheid van B. cu W. wordt na betrekke-
meente bij haar woningexploitatie geen
verlies heeft en de leeg komende woning
is zoo goed als zeker reeds verhuurd.
De heer Dekker, hoewel oorspronkelijk
lijk lange discussies aangenomen met 4 tegenstander, kan nu zeer goed met dit
tegen 2 st. (de heeren Woutersen en
"t Leven.
Daarna wordt besloten tot het aan
gaan van een geldleening ter dekking
van de kosten voor een schuurtje bij
veldwachterswoning en de bergplaats
voor de vuilniswagen, groot f 850, af te
lossen in 10 jaar.
Aan de bijz. scholen worden de ge
vraagde voorschotten toegestaan.
Uit Tooien.
Woensdag kwam de gemeenteraad
van Th olen in voltallige zitting bij
een. Bij deze eerste zitting in 1928 heet
te de voorzitter de leden hartelijk wel
kom en constateerde dat, hoewel 1927
zich wel niet zoo donker lief aanzien
als gemeend was, er toch niet veel re
den is tot overmatig gejuich.
De uitkomsten van den landbouw zijn
wel meegevallen, daar wat aan de op
brengst ontbrak, door de hoogere prij
zen wel is verdisconteerd. De oestercul
tuur was goed, de mosselcultuur lever
de niet op wat men er van had meenen
te verwachten, de concurrentie en over
productie oefenden een nadeeligen in
vloed uit en waar de oprichting van den
bond van mosselkweekers veel goed
heeft gedaan, zou het te betreuren zijn,
als deze bond zich niet zou handhaven,
hetgeen den ondergang van dit bedrijf
(zou beteekenen. Hoewel de botprijzen
hoog waren, leverde deze visscherij we
gens de geringe vangsten niet veel op,
gelukkig dat de schubbenvisscherij de
visschers nog een klein bestaan gaf. Met
de kreeftenvangst ging het goed.
Het havenbedrijf wees op minder ver
scheepte suikerbieten, doch er was meer
beweging, voornamelijk de handel in
bouwmaterialen was beduidend.
De exploitatie der gasfabriek was zeer
bevredigend, er was een toename van
5 pCt. in het gasverbruik. Ook met het
v/oningbedrijf gaat het goed, de keurings
dienst gaf iets minder goede resultaten,
te wijten aan het toenemen vau huis-
slachtingen.
Het voor Tholen meest belangrijke feit
in 1927 is wel geweest het begin van de
uitvoering der brugwerken. Het bevol
kingsgetal vertoonde een kleine stijging.
Bij het rapport over de kasopname bij
den gemeente-ontvanger, vroeg de heer
Overbeeke of het verschil dat was ont
staan, nog in verband staat met de kas
plan meegaan.
De heer v. d. Berge vraagt of bij uit
voering van dit plan er geheel aan de
wet is voldaan ten opzichte van het ar
restantenlokaal.
Er ontspint zich nog eenige discussie
tusschen den voorzitter en den heer v.
d. Berge en het slot is dat de raad de
voorstellen van B. ën W. m. a. st. goed-,
keurt.
Hierna komt aan de orde het adres
tot afschaffing van de kermis, ingediend
door de verschillende kerkeraden.
Op voorstel van den voorzitter wor
den er geen discussies gevoerd en be
sluit de raad met 6 tegen 5 st. tot af
schaffing van de kermis. Vóór afschaf
fing de rechtsch-protestantsche leden, te
gen de heeren Moelker v.b.; Dekker v.
d.; Overbeeke s.d.a.p.; Wagemaker v.b.
en Aertsen, kath.
Aan de chr. scholen wordt een voor
schot verstrekt, aan mej. de Wilde voor
een knipcursus een schoollokaal afge
staan, en aan M. Geuze een pakhuis aan
de Dal. straat verhuurd.
In verband met de gewijzigde motor
en rijwielwet worden de grenzen van de
bebouwde kom vastgesteld.
De raad geeft B. en W. machtiging
tot het ontruimen van gemeentewonin
gen, bewoond door hen die geen huur
betalen.
Aan den heer J. J. Geluk wordt afge
staan een stukje grond naast diens wo
ning gelegen.
Bij de rondvraag doet de heer Baay
(Kerstenpartij) de vraag of het den voor
zitter bekend is, dat er in „Non Sem
per" dansles wordt gegeven. Het is meer
dan erg zooals het daar toe gaat. Er
wordt ook veel gedronken, heeft men spr.
De voorzitter antwoordt dat bij hem
nog geen klachten zijn ingekomen en als
men nu weer eens bij den heer Baay
klaagt, is het 't beste dat deze die kla
gers maar naar spr. stuurt.
De heer Dekker wijst er op, dat inder
tijd door hem is gevraagd waarom er
van schepen, die artikelen aanvoeren
voor den bruggenbouw, geen havengeld
wordt geheven. Er is hem toen geant
woord, dat dit door den raad is beslo
ten, doch spr. kan van zoo'n raadsbe
sluit niets vinden. Trouwens, de raad is
hiertoe niet bevoegd.
De voorzitter zal dit nog eens nazien,
doch bij de samenstelling van de bestek
van den vorigen gemeenteontvanger, j ae,DeSt^K'
den heer Wnlff r.netu de nnlv^^i ken, door den raad goedgekeurd, is die
den heer Wolff, zooals de ontvanger dit
toeschreef. Den vorigen gemeente-ont-
ger hebben we eervol ontslagen en die
heeft er dus niets meer mee te maken.
De voorzitter deelt mede, dat deze
toch nog aansprakelijk is.
Ook wethouder Wagemaker wijst hier
op, waarop nog eenige discussie volgt.
Van den Ned. Fed. Bond van perso
neel in openbaren dienst is verzoek in
gekomen om instelling van een commis
sie van onderzoek naar eventueele cor
ruptie in het gasbedrijf.
B. en W. stellen voor dit voor kennis
geving aan te nemen.
Waarop de heer Dekker vroeg waar
om dit voorstel werd gedaan, waarop
de voorzitter mededeelde dat niets er
op wijst dat de directeur van dergelijke
handelingen moet worden verdacht. De
raad besloot ingevolge het voorstel.
Een verzoek van de S. D. A. P. om
tewerkstelling van werkloozen wordt
voor kennisgeving aangenomen.
Verzoeken van de Chr. scholen om
subsidie worden naar B. en W. geren-
voyeerd.
Op een request van den heer F. Moel
ker inzake vergoeding voor een spuidam,
wordt afwijzend beschikt.
De raad besluit aan den gemeente
veldwachter een gratificatie toe te ken
nen van 50 en aan den veerschipper een
gratificatie van f 500, welke voorstel
len met alg. st. worden goedgekeurd.
De raad hecht goedkeuring aan het
voorstel van B. en W. om voortaan de
kasopname te doen geschieden door een
tweetal accountants die hiervoor worden
benoemd.
Een instructie voor den grafdelver
wordt vastgesteld.
Waar overgegaan moet worden tot
stichting van een aan de wet te voldoen
arrestantenlokaal, is van B. en W. een
voorstel ter tafel om voor den veld
wachter een nieuwe woning te bouwen,
waarbij dan de onderwoning kan wor
den ingericht als politiebureau met ar
restantenlokaal en de bovenwoning als
woning kan dienen voor den gemeente
veldwachter. Voor dit doel achten B. en
W. een crediet van {4500 voldoende.
Hierover wordt nog al wat discussie
gevoerd. De heer Moelker is tegen ge
meentelijke woningexploitatie, die hij
niettemin voordeel voor de gemeente
acht. Wat doen we nu weer met de
leeg komende veldwachterswoning?
De voorzitter wijst er op, dat de ge-
bepaling gemaakt.
De heer Overbeeke verzoekt spoed te
maken met de plannen van watervoor
ziening voor de bewoners van het Oude
land
De voorzitter deelt mede, dat het plan
eerst gister is ingekomen, het komt dus
in de eerstvolgende raadsvergadering ter
sprake.
De heer v. d. Berge zou gaarne zien
dat, als er een begrafenis plaats heeft,
men dien dag geen vergunning verleent
voor het maken van muziek op straat.
Dinsdag had er een ter aarde bestelling
plaats en toen was het maken van mu
ziek hinderlijk.
De voorzitter merkt op, dat ditmaal
juist weth. Wagemaker vergunning gaf.
De heer Wagemaker deelt mede, dal
hij meende dat bedoelde ter aarde bestel
ling eerst Woensdag zou plaats hebben.
Er wordt door den heer v. d. Berge
nog gesproken over waarschuwingsbor
den of derg. op den hoek Botermarkt,
waar zoo dikwijls aanrijdingen plaafs
hebben, waarop de voorz. mededeelt, dat
deze zaak onder oogen wordt gezien.
De heer Dekker wijst op het belang
dat er richting werd aangegeven in het
verkeer, waarop weth. Wagemaker er
op wijst, dat zulk een regeling veel geld
zal gaan kosten, daar de bestrating van
de hoofdstraat geen zwaar verkeer kan
dragen.
De heer Baay verzoekt toezicht op het
in zand verdwijnen van keien, waarop
de voorzitter mededeelt, dat dit toezicht
reeds wordt uitgeoefend.
Hierna sluiting.
Vrijdagavond had te Tholen de
winteruitvoering van het fanfaregezel
schap „Ooncordia" plaats. Van de zijde
van het publiek was veel belangstelling.
Hel muzikale gedeelte werd niet zorg af
gewerkt. Een tooueelstukje sloot hel pro
gramma, terwijl een gezellig bal de aan
wezigen nog langen tijd bij elkaar hield.
Vrijdagavond trad te Tholen voor
het Nulsdepartement op de heer W. van
Oappellcn uil 's-Gravenliage. De zaal was
stampvol. Voor de pauze gaf de Jicer
Van Cappellen „Ibsen s Branidi", dat op
(meeslcrvolle wijze werd voorgedragen,
waarna het aanwezige publiek door har
telijk applaus van zijn dank dcedi blijken.
Na de pauze gaf hij Heycrmans, Frag
ment uit schakels dat den aanwezigen
een vroolijk oogenblik bezorgde.
De Visscliersvereeuiging ..Helpt El
kander'le Tholen hield Zaterdagavond
in Hotel Zeeland haar dricmaaud/elijkschc
vergadering
Bij hel bestuur werd er up aangedrongen
om bij hel Gemeentebestuur verdere
stappen te doen om het strijkend maken
van de masten der visschersvaartnigen
I voortgang le doen hebben
Ook werd nog besproken de zaak van
de kuilvisscherij, waarbij de vereeniging
in het belang der visschers ook; buiten
Tholen, gaarne haar medewerking zal
verleenen
Waar de bestuursleden, de heeren Joli.
Schot en F, Moelker beiden 10 jaren
hun functie als zoodanig haddjen vervuld,
werd hen, namens de vereeniging een
geschilderde oorkonde in lijst aangebo
den.
o
Uit Zeeuwsch -Vlaanderen W.D.
Hedennacht brandde te S L. Anna
t e r M u i d e n op dc hofstede van den
heer Is. de Bruijne, door onbekende oor
zaak de veeschuur lot den grond af. Vijf
paarden kwamen om. Voorts werd eenig
landhouwmateriecl een prooi der vlam
men. Toen de Sluissche brandweer ar
riveerde viel niets meer te redden..
Naar verluidt dekt verzekering de
schade
KERKNIEUWS.
Ds. G. J. Waardenburg, gekomen
van Zierikzee, is Zondagochtend door
ds. G. Groeneboer van Doelichem, als
predikant der Ned. Her(v. Gemeente te
^laarlem bevestigd.
Des avonds sprak ds. Waardenburg zijn
inlree-predikatie uit aver Lucas 22 vers
27 a. I
G e r e f. Kerk.
Beroepen te Middelburg ds. D Ring-
nalda te Leimuideuf,
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
(Ing. med.)
Jules Verne - De fantast-pr.o-
f e e 't.
„Dat alles, generaal, is een ver
haal a la Jules Verne 1'
„Zeker, zeker, mijn beste mijn
heer, dal i s een verhaal 5 la Jules
Verne, omdat sedert twintig jaren
de volken, die niet achter blijven,
niet auders doen dan verhalen a la
Jules Verne verwezenlijken."
Maarschalk Ly a ule\ in zijn „Let
tres du Tonkin et dc Madagascar.
Men zou het nog korter kunnen zeggen,
met de woorden van Simon Lake „the
faulaisy ol Jules Verne is the fact of the
day", welke deze kenner der onderzee
boot-techniek schrijft in zijn boek, dat
„Sub-marine in the war and the peace"
heet„De lautasies van Jules \erne
is de realiteit van thans'Want dat is de
beleekenis van Jules Verne's geweldig
oeuvre. In de honderd en vier deelen,die
over de geheele wereljJ, fn, weet men wel
precies hoeveel talen? verspreid werden,
vóórvoelt hij de uitvindingen, die de we
tenschap zal doen. Groote geleerden heb
ben dit erkend; mannen met een breeden
blik, zooals Maurice Barrès, verklaarden
„Jules Verne was een groot Meester, die
voor ons niet grooter wilde zijn dan een
oudere broeder' en Gérard d'Ilouvólkv
„tal van de vermetelste ontdekkingen vau
den tegenwoordigen tijd zijn geboren uit
Verne's „Voyages Exlraordinaires", of
Grosclaude, die spreekt van een helder
heid van stijl, waarvoor Stendhal zich
niet behoeft te schamen, en een logica,
welke die van Descartes nabijkomt, waar
mede Jules Ycrnc de lijn der toekomstige
waarheden trok, ze tastbaar en mogelijk
maakte en er de belangstelling voor wek"
le van de denkende wereld.
Jules Veme, de man der wetenschap
pelijk gefundeerde fantasie, is een groot
toovenaar geweest, die zijn wereld-pu
bliek meetrok in de sferen zijner ideeën-
creaties. hel daarin vast deed gelooven
en hel beloonde door aan de weienschap
de gelegenheid over te laten om wat hij
had gedroomd maar gedroomd na veel
studie eu nauwgezet wikken en wegen
eenigen tijd later om te zetten in zeeri
reëele feiten. Maar hoc had hij zijn le
zers omwikkeld en zijn fantasie in licn
overgegoten! Dc kleine Engelschcn van
van de Boy's Imperial League zijn zpo
verrukt van liem, dat zij hun spaarpen
ningen bij elkaar brengen en hem den
sterksten wandelstok zenden, dien zij in
Londen konden vinden, „om hem te steu
nen bij zijn onmetelijke zwerftochten".
En wanneer hij op een goeden dag op
een ministerie te Parijs moet zijn en zijn
kaartje afgeeft, schrikt de bode bij het
zien van den naam op, vliegt naar een
grooten flmvcelon leuningstoel, schuift
dien naderbij en zegt:
„Zet u toch, mijnheer Jules Verne u
moet wel esg moe zijn; u heeft zoovcejt
ondervonden1"
Dit gebeurde jaren, voordat hij, door
een schot in zijn met, slecht ter been was
geworden en een thuiszittend oud heertje,
zooals Jan Feith in zijn „Voorbijgangers"
vertelt hem gezien te hebben.
Verne glimlachte om den bode en zcl-
de later „Die brave bode zou misschien
een man als Brazza hebben laten
staan" (1).
Jules Verne heeft jaren lang niet ver
moed, hoe groot en hoe sterk de greep
was, dien hij op het publiek had. Later
is het hem duidelijk geworden, zóó dui
delijk, dat hij zich stelselmatig onttrok
aan enorme manifestaties, die hem, waar
hij in de wereld opdook, bedreigden Hij
was een geboren verteller, hij wilde, wat
hij in zijn gedachten opbouwde, goed od-
dcrleggen.
Jules Verne heeft groote wetenschap
pelijke nieuwsgierigheid Hij zoekt den
omgang van knappe mannen, reizigers,
kunstenaars, technici, mei wie hij van
gedachten wisselt en aan wier concrete
kennis hij dc zijne door voortdurend©
studie verrijkt, toetst Dan stelt hij toch
zijn doel op bescheiden hoogte Hij wil
schrijven voor jongens, hij vermoedt niet,
dat de jongens èn hun ouders zijn boe
ken zullen lezen en zijn verantwoorde
lijkheid als schrijver voor de jeugd ge
voelt hij sterk „Ik heb, zoo zegt hij, al-
lijd den wensch gehad om zoodanige
boeken lc schrijven, dat een nel opge
voede jongen die zonder te blozen aan
zijn zuffers kon voorlezen". „Zoo ik, zegt
hij elders, niet altijd bon gelijk ik ziju
zijn moest, de personen, die ik teeken,
zullen len minste zijn, zooals ik zelf
had willen wezen.'
Den 8en Februari zal het honderd jaar
geleden zijn, dat Jules Verne te Nanles
word geboren. Dat feit /all in Frankrijk
herdacht worden en het is waarschijn
lijk. dat de pers vau vele landen er
over zal spreken. Hij hadl zoo tallooze
vrienden, die fantastische, wetenschap
pelijke Verne' Men kan zich dat thans
niet meer zoo herinneren, d;oeli| de po
pulariteit van dezen schrijver was euorm
vooral sedert hij zijn Reis om de wereld
in tachtig dagen publiceerde. En zij bleef
enorm tot aan zijn djbod hoewcjl hij die
laatste jaren van zjjn leven, bij onafge
broken arbeid stillekens te Amiens
woonde, ondermijnd, door een zïeleleed,
waarover hij niet sprak, en een kwaal,
die langzaam maar zeker zijn sterk li-
chaam sloopte. Toen hij heenging, den
24en Maart 1905 op een leeftijd, van ze
ven cn zeventig jaar, liet hij een groote
verslagenheid achter in den kring der
zijnen en daarbuiten.
Er heeft over Jules Verne een le
gende geloopen. die volkomen onjuist
was. Hij zou, zeide men, nooit zijn woon
plaats verlaten hebben Alles wat hij!
beschreef, wist hij door zijn studie.
Nu, hot moge een ieder, die van rei-
Een houdt, gegeven zijn, zooveel vau
de wereld le zien, als Jules Verne tol
beurt viel. De laatste jaren van zijn le
ven, toen hij zelfs aan de gemeentelijke
politiek deed, raadjslid was en in de
Schouwburgcommissie zat, is hij aan zijn
stad. vastgeklonken geweest, wat dan ook
op zijn leeflijd aannemelijk is Maar ver
der! Hij was geen man om binnen vier
muren te zitten zonder naar huilen te
komen. Een man van dc studeerkamer,
zeker, dat was hij, maar die studeerka
mer was overal, waar hij stof vond voor
zijn geest; de houten tafel in de vesti
bule was evengoed zijn werktafel als de
bewegelijke tafels aan boord of de klap
tafeltjes in do treinen. Ilij vereenigxïe'
in zich een ontzaglijke begeerte naar ver
re horizonten en den rusligen studiezin
van de» wetenschappelrjlcen navorscher.
Enkele woorden in zijn ,.Le Rayon verf'
komen uit zijn ziel:
„Ik kan geen schip zien vertrekken,
oorlogsschip of eenvoudige visschers-
schuit, zonder dat heel mijn wezen zidh
mede inscheept".
Dót was de echte Jules Verne, de Ju
les Verne, die als kleine jongen niet zoo
veel bewondering ziet naar een broer
tje, dat zeeofficier moet worden', en die
op een mooicn dag 's morgens in de
vroegte aan de ouderlijke woning te
Nantes ontsnapt om zich als scheepsjon
gen op een driemaster te laten inschrij
ven. De familie is in doodsangst Eimfde-
(1) Savorgnan de Brazza, die vtoor
Frankrijk een deel van den Congo door
zijn exploratiën veroverde.
