No. 20
Dinsdag 24 Januari 19£8
171° Jaargang
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel,
BINNENLAND.
HET AARDEWERK-WETJE.
Verschenen is de memorie van anl
woord op het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over het wetsontwerp
tot tijdelijke verhooging van het invoer
recht op huishoudelijk aardewerk, por
selein en glaswerk en op enkele soorten
tegels. Daarin wordt het oordeel, als
zou de indiening van dit ontwerp in
strijd zijn met het standpunt, door Ne
derland ingenomen op de in 1927 te
Genève gehouden internationale economi
sche conferenties, volstrekt afgewezen.
De Nederlandsche regeering zou niets
liever zien, dan dat alle invoerrechten,
voor zoover niet evenwijdig loopend aan
een in het binnenland geheven accijns
of geheven van zuiver uitheemsche pro
ducten, door internationaal overleg finaal
-werden afgeschaft. Voorloopig is dit een
onbereikbaar ideaal.
Maar ook iedere stap, in die richting,
mits van weerszijden gedaan, kan op
de warme toejuiching van de Nederl.
Regeering rekenen. Dit is het standpunt,
door Nederland te Genève ingenomen.
Wat de regeering echter niet wenscht, is
zich eenzijdig te binden aan een ge
dragslijn, die niet internationaal is aan
vaard. De inhoud van het onderhavige
■ontwerp valt in elk opzicht tniiten den
kring van het tot dusver internationaal
overeengekomene
Ook beoogt dit ontwerp niet een nieu
wen koers in te slaan. De regeering is
van meening, dat, zoo niet de conferentie
van Genève, dan toch het Nederlandsch
belang zich verzet tegen het prijsgeven
van den vrijhandel. Gezien de ligging,
de grootte en de economische structuur
van ons land, alsmede de plaats, die het
inneemt in het internationaal verkeer,
acht zij voor ons protectie als stelsel na-
deelig, zelfs tegenover buren, die hun
eigen nijverheid beschermen. Ook dit
{evenals 111 1922 het sigarenwetje en in
1923 het schoenenwetje) wil slechts zijn
de uitzondering, die den regel beves
tigt. Het ontwerp beoogt een tijdelijken
noodmaatregel ad hoe voor een bijzon
der geval.
De overtuiging bestaat, dat drie jaren
voldoende zullen zijn om de huidige
moeilijkheden in h'et aardewerkbedrijf
ie boven te komen.
Over het algemeen is niet de indruk
verkregen, dat technische achterlijkheid
liet concurrentievermogen heeft ge
schaad. Zoover vernieuwing noodig is,
zal de verademing, die dit ontwerp biedt,
daartoe de gelegenheid en den prikkel
geven.
-EEN
„UNIVERSITAIR DINER' TEN
HOVE;
Gisteravond werd ten paleize in den
Haag een feestdisch gegeven, die ver
band hield met de opleiding van Prin
ses Juliana aan 's Rijks Universiteit te
Leiden.
Met H. M. de Koningin, Z. K. II. den
Prins en H. K. H. Prinses Juliana, namen
l\ieraau een 45-tal genoodigden uil Ba
rer Majesteit's Hofhouding deel, bene
vens: de hoogleeraren wier colleges door
de Prinses gevolgd worden, het bestuur
der Vereen, voor Vrouwelijke studenten,
en studie-vriendinnen der Prinses, en'het
Collegium Civitalies Academicae Lugdu-
no Batavorun Supremum. Het diner had
plaats in de groote zaak
De Vorstelijke personen begaven zich
aan tafel onder de lonen van den marsch
der Leidsche Studentenvereeniging tot
Vrijwillige oefening in den wapenhandel
„Pro Palria'
Tijdens den maaltijd werd door een der
gasten hel „ïo Vivat" gezongen. En
voorts werd aan tafel nog gezongen het
forpslied van de Vereeniging voor Vrou
welijke Studenten te Leiden.
Als een aardige bijzonderheid zij nog
vermeld dat ijs werd opgediend in nou-
gatbakjes, naar het model van hel be
kende kookpotje of keteltje, dat na Tiet
opbreken van het beleg van Leiden ach-
gelaten gevonden werd in het kamp der
Spanjaarden en dat zich thans bevindt
in het Museum de Lakenhal te Leiden
Na tafel begaven de Vorstelijke per
sonen en "hunne gasten zich naar een an
dere zaal en daar werden door den heerr
Cor van der Lugt Melsert en mevrouw
van der Lugt Melsert— van Ees eenige
eenige voordrachten gehouden en wel
van „de Gewichtige Rol", „Het Vrouwe
lijk Studentje" en „"Vrede Thuis".
ONDERZOEK IN VERBAND MET
INENTING TEGEN I)E POKKEN.
De voorzitter van den Gezondheids
raad deelt het volgende mede:
Het onderzoek van de commissie uit
den Gezondheidsraad, die belast is met
met het opsporen der oorzaken van de
aandoeningen van het centraal zenuwstel
sel, die na het inenten tegen pokken zijn
waargenomen, vordert geleidelijk.
De commissie bestudeert door een
doelmatige en veelzijdige werkverdeeliug
het vraagstuk op zqo uitgebreid mogelijke
sehaal, zoowel van een practisch als van
een zuiver wetenschappelijk standpunt.
Deze week zullen prof. dr. H. Alders-
hoff, directeur van het Rijks-Serologisch
Instituut te Utrecht en dr. A. J. Vitringa,
onder-directeur van de „Koepok inrich
ting" te Amsterdam, naar Kopenhagen
Rostock en Berlijn vertrekken, teneinde
met hun collega's jn die verschillende
steden te confereeren om enkele pun
ten op te helderen, alsook uitkomsten
tot nog toe verkregen met elkaar te ver
gelijken.
DE REORGANISATIE DER POST.
Inzake de in voorbereiding zijnde re
organisatie bij de P. T. T„ meldt men
aan hel Vaderl., dat in de commissie
voor georganiseerd overleg een ontwerp
regeling van het hoofdbestuur der P.T.T.
wordt overwogen, welker uitvoering in
grijpende wijziging tengevolge zou heb
ben.
Iiet plan zou bestaan om bij deze rege
ling alle postdirecteuren, die den leeftijd
van 55 jaar hebben bereikt behalve
wellicht de directeuren der eerste klasse
kantoren te pensionneeren en in de
aldus ontstaande vacatures geen nieuwe
functionarissen te benoemen, doch de
werkzaamheden van den directeur te
laten verrichten door commiezen titu
lair als waarnemende beheerders.
Het moet voorts in de bedoeling lig
gen het hooger personeel niet met nieuw
te benoemen krachten aan te vullen en
in de behoefte aan lager personeel, die
van do door dezen maatregel ontstane
opschuiving het gevolg zou zijn, te voor
zien door het aannemen van losse krach
ten, die op arbeidscontract te werk zou
den worden gesteld tegen een aanvangs-
loon van f 45.
Het maximale loon zou voor deze
krachten worden gesteld op f 3.50 per
werkdag. Naar mén ons verzekert, mag
het als hoogst waarschijnlijk worden be
schouwd, dat deze ontwerp-regeling zal
worden aanvaard.
6 PCT. STAATSLEEMNG 1923 B,
"De Minister van Financiën maakt in
de St.Crt. bekend, dat op 1 April 1928
worden aflosbaar gesteld alle niet-uitge-
lote schuldbekentenissen der 6 pet.
Staatsleening 1923 B.
HERDENKING VAN DR. SCHAEPMAN
TE MJJIEGEN.
In de Vereeniging te Nijmegen heeft
gisteravond, naai' aanleiding van de 25-
jarige herdenking van het overlijden van
d,r. Schaepman, de Senaat der R.. Iv.
Universiteit een plechtige openbare zit
ting gehouden, waarbij drie hoogleeraren
hebben gesproken over Schaepman. Er
was voor dezen avond groote belangstel
ling. Onder de aanwezigen was de bis
schop van Den Bosch.
Prof. idr. Huybers sprak over Schaep-
man's aandeel in de emancipatie; der ka
tholieken, prof. mr. v. d. Grinte over
Schaepman als staatkundig leider, dr.
Hoogveld over Schaepman's laatste dagen
ïn Rome.
In de Opeub. Leeszaal op R. Iv. grond
slag te Nijmegen is gistermiddag een
Schaepmantentoonstelling georganiseerd.
EEN BEKEERDE BOLSJEWIEK.
(Van onzen Indischen medewerker).
De ingenieur A. Baars is van 1921 tot
walangs in Rusland geweest en daar
teruggekomen van zijn verheerlijking van
het bolsjewisme; in de „Nieuwe Roller-
•Jamsrfie Courant"' geeft hij in een serie
brieven .beginnende 7 dezer, de redenen
van zijn bekeering.
Ir. A. Baars was ïn dienst "van de ge-
tneenle Scmeraijg en is in 1917 vandaar
met verlof naar Eurooa gegaan; in het
ooenbaar had "hij in het Decapark te
Batavia redevoeringen gehouden, waarin
ziin fel roode gezindheid bleek; toen hij
terug wilde komen te Semarang, is er in
den Gemeenteraad dan ook bezwaar tegen
hen als ambtenaar gemaakt, maar dev
do burgemeester verklaarde, dat hij met
Baars gesproken had en deze had be
loofd, niet meer aan politiek te zullen
doen, waarmee genoegen genomen werd.
Intusscken begon de politieke actie van
Baars toen eerst recht en na een hveede
interpellatie in den gemeenteraad zeide
de burgemeester, dat hij Baars wederom
had gesproken en deze nu beloofd hadl,
dat hij niet meer gedurende zijn
diensturen aan politiek zoi^ doen,
maar buiten de door de gemeente be
taalde uren moest hij vrij blijven. Van
deze vrijheid maakte hij ruim ge"bruik
en hield o. a. een bolsjewiki schooltje, J China en Siberië en Semaoen via Neder-
waar hij en Sneevliet en anderen aan land en Duitschland. In Moskou kan
heel jonge inlanders onderricht gaf in i men hun bekwaamheid, om een Javaan-
politiek. sche volksmenigte toe te spreken en
In November 1918 deed hij met Snee- Javaansche arbeiders lot sabotage te ver
vliet en Brandsteder ijverig mee aan het leiden, natuurlijk niet benutten en ze
oprichten van soJdafenraden in Soera- j mogen blij zijn, dat men hun ie eten
baja; in de dagen, dat revolutionnaire 'geeft en brieven uil "t maleisch verlaten
gedachten overal in de lucht zweefden aat en brieven naar Indië laat schrijven,
.zou te Soerabaia hel gehpele garnizoen Over wat er in de wereld omgaat, hebben
"opstaan en het bewind van het gewest in 'veiden nooit iets degelijks geleerd en ze
handen nemen; één compagnie zou het i kunnen dus ook niet veel opmerken van
residentiekantoor bezetten, een andere de al wat om hen jeschiedt.
kazerne, een derde de Javasche Bank en Men heeft nog niet zoo heel lang gele- i
het postkantoor en een vierde zou het J den eens een 3 tal hoofden van Papoeas j
verkeer regelen en beheerschen; indien {uit Nieuw-Guinea een reis van 1 maan- J
de resident, assistent-resident, kolonel- den over Java laten maken en daarna
gewestelijk commandant en andere auto- onderzocht, wat ze- daarvan opgestoken
riteiten zich niet verzetten ,zou hun {hadden; de slimste van die 3 herinnerde
leven worden gespaard en zij als jijze- j zich een aap zonder staart op Java fe
laars vastgehouden worden, anders na- hebben gezien zooals er opNieuw-Gui-
ortvcLz f.2 ooo,?
KON. ZEEPFABRIEKEN DE DUIF.
v.fcCHR.PLEinES.wD.wmus DEMDOLDER
zee ppotPCP/vgn.oo« Htei.dqifzecp
(fogez Med.).
tuurhjk geen kinderachtige genade. Het
plan zal goed in elkaar, maar de politie
was waakzaam en op den laaTsten avond,
voordal de groote Slag zou worden ge
slagen op de vergadering, waar de laat-
nea niet voorkomen en t kostte moeite om
hen te laten zeggen, dat er op Java geen
naakte menschen rondliepen, zooals in
hun eigen land; van landbouw en vee
teelt hadden ze niets .letterlijk niets ont-
ste afspraken gemaakt en de beslissendehouden of opgemerkt. Het ligt voor de
commando's en rolverdeelingen gegeven hand, dat Darsono en Semaoen in Rus
zouden worden deed de politie een inval land niet veel meer opmerkingsgave "too-
en arresteerde de aanwezigen en nam alle
papieren in beslag. De drie hoofdaan-
stichters Baars, Sneevliet en Brandsteder
woonden die laatste vergadering niet bij
en uien heeft ze. maar laten loopenv om
welke i-eden is nog steeds niet bekend.
Tien ,óhn die Papoeas op Java deden.
Laten we hopen, dat de ontnuchtering
van Baars duurzaam zal blijken. Zou bet
nu niet veel nuttiger zijn, indien hij zjjn
nieuwe geestesgesteldheid kennen deed'
Een 25-tal militairen echter is vervolgd aan de S.D A.P.-ers? Door artikelen in
en gestraft tot zware gevangenisstraffen, de pers der „bourgeoise" bereikt Baars
zeHs lol 6 jaar toe; de veroordeelden dus niet de leerlingen van de haat- en
zwoeren onder e lkaar ernstige wraak revolutiepredikers en het minst van al
tegen de aanstichters, die hen zoo arglis-bereikt hij er de Javaansche bolsjewiki
lig in den steek lieten, maar dal hielj> j mee, die zijn leerlingen waren,
hen niet; ze waren volkomen verant-j .Met belangstelling wachten we af,wat
woordelijk voor liun daden en uil hun J hij zal doen, om aan die Javanen, dio
geschriften en de getuigenverklaringen I van hem hebben geleerd, te droomen van
bleek, dal ze niet in hel minst geaarzeld dc zegeningen van het komende bolsje-
zouden hebben een geducht bloedbadiaan
te richten indien men zich niet onder
werpen zou aan de overheersching en de
alleenheerschappij van het proletariaat.
Baars vertoonde zich niet meer in
wisme, zijn ervaringen en nieuwe inzich
ten duidelijk te maken.
Maar ook in Nederland is betere voor
lichting speciaal van dc arbeiders heel
noodig; steeds door worden opdeverga-
Soerabaja, maar in Semarang meende hij deringen der S.D.A.P. als er aan Indi.êal
veilig te zijn met den steun van den bur- eenige aandacht wordt gewijd, grove on-
gemeester. Baars leidde jeugdige inlan- J iuislheden gedebiteerd e n d!ie bljjven
ders op tot „celcommandanten" (kapala steeds zonder tegenspraak op de ve'rga-
warga), zette tot slakingen aan en in. deringen zelf. Zoo heeft eenige weken
strueerde slakingskoningen, totdat einde- geleden mr. Duys nog op een meeting
lijk in 1921 de regeering ertoe overging gezegd, dat die arme uitgebuite Javaan-
hem te exlerneeren (besluit van 8 Mei sche arbeiders van ons slechts een hon-
'21). Baars ging regelrecht naar^'Vfoskou gerloon van 30 centen daags kregen'I)at
en trad in dienst der Sovjets; na een is onwaar! Alleen de Javaansche werk-
korl verblijf in Turkeslan*waar malaria gevers zelf kunnen voor dat loon dagloo-
liet werken bijna onmogelijk maakte ners krijgen, een Nederlandschevverkge
werd li ij in Siberië te werk gesteld onder
den ingenieur Rutgers, hier in Nederland
eu vooral in Amersfoort welbekend.
ver moet minstens tweemaal, vaak 3, of
1 maal zooveel betalen en de Javaansche
arbeiders, die nooit hoeven te stoken of
Zes jaar lang heeft Baars het uitgehou- dikke kleeren te koopen hebben aan liet
den en is gedesillusioneerd leruggeko- loon van hun Nederlandsche werkgevers
men; hij schrijft, dat alle buitenlanders, zoo ruim genoeg, dat het vaak moeite
die communist waren en uit sympathie kost, ze over te halen, geregeld daags
naar Rusland gegaan waren, om te hel-door te gaan met hun werk; de haven-
pen hel communistisch ideaal te verwe- koelis, die gemakkelijk, enkele guldens
zenlijken, zonder uitzondering genezen i per dag verdienen, willen als regel nief
weggegaan zijn en dat de eenige builen-' meer dan twee dagen per week werken
landers, die thans nog in Rusland ver-'omdat zo dan schoon genoeg hebben om
toeven, zijn de geëmployeerden van Duit- zich kleine luxes, zooals Bioscope
sche en Amerikaansche groot-industrieën
Een groot bedrijfsleider uit Berlijn zeide.
dat hjj gaarne ?4jn monteurs naar Rus
land zond. om geleverde machines te hel
pen opstellen en klaar te maken, want
dal zij steeds terug, komen, niet alleen
geneèl genezen van sympathie voor de
communisten maar zeffs ïn het geheet
niet meer socialistisch aangedaan. Geheel'
in overeenstemming met wat berichtge
vers in toonaangevende bladen over*-de
heel© wereld li ebben gemeld, schrijft
Baars, dal' de enkele arbcidersdëlegalies,
die na een paar wéken Rus-land bevre
digd verlieten, slechts hebben gezien, wat
de sovjet-autoriteiten hen wilden laten
zien; het is alleen het vermelden waard
onidat Baars het volle zes jaren in Rus
land uitgehouden heeft en deze. vroeger
zoo rasaclite bolsjewiek, den moed en zijn
geloof dus niet spoedig heeft verloren.
noeperijen, te veroorloven. Baars zou
vee! verkeerde voorstellingen in socialis
tische blaadjes en op socialistische ver
gaderingen kunnen rechtzetten met die
Autoriteit van tientallen jaren bolsjewis
me en van eigen aanschouwing in Indié.
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
Hel blijkt ons, dat hetgeen dc secre
taris der Kamer van Koophandel in de
Vrijdagavond gehouden vergadering op
merkte bij de discussie over de subsidie
aan Vreemdelingenverkeer in het verslag
niet goed is weergegeven. De secretaris
zeide, dat er reeds samenwerking tus-
schen de Vereeiiigiugen voor V V. is,
en ook V. V. te Zierikzee verklaard; heeft,
Overigens blijft Baars nog naief. Naiefdat Z1i mel ,let denkbeeld instemde, doch
noem ik zijn verwondering over de grove I niel in Maal is daarvoor geld beschikbaar
onwetendheid van zijn ótttMeerlinijen 'e stellen.
Darsono en Semaoen omtrent hunne De heer Jeronimus heeft bij' de bespre-
nieuwe Russische omgeving. Deze beide over da handelspolitiek gedoeld op
Javaansche bolsjewiki hadden niet meer de gevaren voor den uitvoer van land-
dan een begin van lagere-school-ontwiW-bouwproducten bij den invoer in an-
keling, toen ze als jongens in handen van éere landen, bij het heffen van proliibi-
Baars en Sneevliet vielen te Semarang; - licve beschermende rechten van buiten
door hen werden ze opgevoed lot sla
kingskoning en volksleider, d. w z. ze
'leerden lesjes opzeggen over het „zon
dige" kapitaal zonder in hel minst te
snappen, wat kapitaal is en*over de zege
ningen van het bolsjewisme, en aan te
sporen tot staking met sabotage, massa
moord en vernieling, terwijl de plannen,
om na de vernietiging van de bestaande
orde, de zalige bolsjewiki-rnaatschappij
te stichten uiterst vaag en doezelig
bleven.
Om hun valsch optreden bij en veroor
zaken \pn gevaren gedurende de spoor
wegstaking op Java werden Darnono en
Semaoen in 1923 geëxterneerdde regee
ring stond toen nog toe, dal ze vertrok
ken waarhoen ze wilden en zoo zijn bei
den in Moskou beland, Darsono via 1
landsche exportartikelen hier ter slede
en niet op de gevaren voor landbouwbe-
noodiglieden
Zooafs uit een advertentie in dit
nummer blijkt, hebben de schoenmakers
patroons alhier besloten met het oog
op de stijgende lederprijzen, de prijzen
van schoenreparaties te verhoogen Zulks
mede naar aanleiding van de circulaire
van de betrokken landelijke verecnigi-
gingen, die er op wijzen, dat de belang
rijke stijging der huidenprijzen, de leder-
prijzen 40 pet. naar boven zullen doen
gaan en die waarschuwen tegen gebruik
van slecht leer.
o
Dit VI ia sing en.
Op Zaterdag 28 Januari des avonds
8 uur zal Majoor Ghauncy, een employé
van de Loudon North Eastern Rail-
was (de Spoorwegmaatschappij, waartoe
o. m, behoort de lijn Harwicli-Londen) te
Londen, een lezing houden in de groote
zaal van het Grand Hotel Britannia te
Vlissingcn over Engelsche humor
en eenige korte verhalen Belangstellen
den kunnen een uitnoodiging aanvragen
bij de Penningmeesters van de Afd. der
English Association te Vlissingcn, Mej.
N. Rekkers, Boulevard Bankert 18.
De avond wordt beëiudigd met dans
Avondtoilet zoo meljdt men ons is ge-
wenscht, doch niet verplicht.
—o
Uit Walcheren.
De Vrijdagavond gehouden verga
dering te Arnemuidcn van de OJir
Jongedochtersvereen. „Ken den Heere in
al uwe wegen' werd ook dit jaar door
de armen der Ned. Herv. Kerk reikhal
zend. tegemoet gezien waar zij dan
worden bedeeld met klecdingstukken,
welke de leden dier nuttige vereeniging
zelf vervaardigd hebben Er werden 121
kleedingstukken aan 21 armen uitgereikt.
Degene die zelf om de gift kwamen kre
gen een kop chocolademelk.
Na liet uitbrengen der verslagen aan
gaande loestand der vereeniging in het
afgeloopen jaar door den .secr. en penn.
werd de avond met afwisselende voor
drachten doorgebracht.
Vrijdagavond hield het Zieken- en
Pensioenfonds te K e n S l Jooslaud
de gewone jaarvergadering. "Wegens over
lijden van den heer C. Rooze die in leven
voorzitter was, werd deze vergadering ge
leid door den heer L. Wattel', die eenige
woorden sprak van waardeering ten op
zichte van den overledene De rekening
sloot met een nadeelig saldo van f SO 1.11
ontv was f 1713.32 en uifgcg f 2514.46.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt
thans f 2044.841/2.
Als bestuurslid in de vacature-Rooze
werd gekozen dhr. C M. Roozemond.
daardoor ontstond een vacature in de fi-
nancieele commissie Als lid daarvan
werd nu geaozen dhr. C. Brakman
Aanwezig waren 62 leden en begun
stigers
Door het bestuur werd als voorzitter
gekozen de heer L Wattel.
Zaterdagmiddag werd in een bui
tengewone vergadering te N.- en St.
Jo osland van ingelanden van den Jo
hanna polder besloten tol het verharden
met grint, van een gedeelte van den weg
op den Nooradijk, ter lengte van 210 M.
o-
IJit Zuid-Baveland.
In den nacht van Zondag op Maandag
heeft te K1 o e l i n g c een hond onder
de kippen een ware slachting gehouden.
Bij verschillende inwoners zijn kippen
dood gebeten, in totaal 40
Welke hond die slachting heeft gehou
den, is nog niel bekend, doch het is te
hopen dial de houders van honden, deze
des nachts opgesloten houden.
Mochten zij cl|it niet doen, dan is het
gewcnschl d,at de politie streng de hand
zal gaan lioudjsn aan het in deze ge
meente bestaand verbod om honden na
des avonds 11 uur tol des morgens 5
uur zonder geleide op den openbaren
weg te laten loopen.
De schippersknecht Jan de Wit uit
I e r s e k e aan boord van de lersckesche
motor YE 153, kwam bij het uitvaren
van het Antwerpsclie dok dusdanig te
vallen dat hij zich ouder heelkundige be
handeling moest stellen die een paar ge
broken ribben constateerde en absolute
rust voorschreef.
o
Uit Schouwen-Duiveland
De schippersvereniging Algemeen
Schippers-en Wisscherslbelang te Brui
nis s e en de ard Bruinisse van den
Bond vau Z. Mosselkweekers zullen ieder
aan den schinper G. de Koning van de
verloopen wé&k gezonken Bru 45 f 500
geven.
Uil Zeeuwsch-Ylaanderen O.D
Naar de Z. Iv verneemt kou *,r,t
voornemen bestaan, nel Sas sche -;r-
naval te openen met een ..Intocht van
Prins Carnaval", omgeven door een stoet
van gemaskerden. De „Prins" zou aan
