No, 11
I
Vpijdag 13 Januan 1928
171° Jaargang
T.
®jj dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BIHKEDLANR.
HET WERFRAPPORT.
Verschenen is het rapport *cler commis
sie, ingesteld bij beschikking van den Mi
nister van Marine a. i. dd. 19 Juli 1926,
ter bestudeering van de vraag of dc
rijkswerven in 's lands belang in den
tegenwoordigen vorm en omvang behoo-
ren te worden gehandhaafd.
De commissie vatte de opdracht in
dezen zin op, dat uit haar redactie voort
vloeit, dat de Minister een eigen werf-
bedrijf voor de marine onmisbaar acht,
welke meening door de geheele com
missie werd gedeeld.
De commissie komt tot de volgende
beantwoording van de haar voorgelegde
vragen
le. Het is zoowel in het financieel
belang van de marine als in dat van
den staat in zijn geheel, het bedrijf der
Rijkswerven te concentreeren te Wil
lemsoord en de Rijkswerf te Hellevoet-
sluis te sluiten.
2e. Van een belangenconflict
schen de marine en den staat in zijn
geheel is in dit opzicht geen sprake.
3e. Na concentratie van het werfbe-
drijf te Willemsoord en sluiting der
Rijkswerf te Hellevoetsluis, wordt de
werf te Willemsoord voorloopig op het
huidige niveau gehandhaafd.
4e. Het werfbedrijf te Willemsoord
behoort te worden aaugewezen als
staatsbedrijf.
Aanbevolen wordt aan den directeur
een „Raad van Bijstand" ter zijde te
stellen.
Maatregelen worden getroffen om te
voorkomen, dat bij mobilisatie geoefen
de en geschoolde werkkrachten aan het
werfbedrijf worden onttrokken om
wapenden dienst te verrichten; en
nh mobilisatie onverwijld te kunnen be
schikken over geschoolde krachten.
Voor zooveel noodig, worden voorbe
reidingen gemaakt inzake het verloenen
van hulp door de particuliere industrie
in oorlogstijd.
De marinetransportdienst wordt gere
organiseerd, c. q. opgeheven.
Een nadere bestudeering „Rijkswerf-
Staatsbedrijf" zal "hebben uit te maken,
of het gewenscht is de Rijkswerf in
haar huidigen organisatievorm te hand
haven of haar te beperken tot een uit
sluitend technisch of industrieel bedrijf.
De Rijkswerf te Hellevoetsluis wordt
als zoodanig gesloten. Zoolang het niet
gelukt is haar te verhuren of te ver-
koopen, wordt het complex met zooi ge
ring mogelijke" middelen onderhouden,
voor zoover dat noodig is om algeheel
verval te voorkomen.
De kanonneerbooten, welke thans te
Hellevoetsluis zijn met bestemming om
eventueel aldaar te mobiliseeren, wor
den overgevoerd naar Willemsoord.
Ten opzichte van het Loodswe
zen, de betonning en de verlichting,
wordt voorgesteld, dat het onderhoud
der kleine betonning in het 4e en 5e
district (Goedereede, Maas en B r o u-
wershaven) wordt uitbesteed.
Indien het onderhoud der zware bui-
tenbetonning met behulp van particu
liere werven in verband met de lange
sleeproutes moeilijkheden zou onder
vinden, worde overwogen de zorg voor
gezegde zware buitenbetonning voor het
4e en 5e district op te dragen aan het
6e district (Monden der Schelde).
De loodsafhaaldienst te Hellevoetsluis
wordt opgeheven. De post voor het gat
van Goeree wordt, indien hij althans
behouden moet blijven, bediend van af
den Waterweg of vanuit Vlissingen.
Hel reserve-materiaal van het loods
wezen en kleine vaartuigen, welke thans
nog op de werf te Hellevoetsluis liggen,
worden overgebracht naar Willemsoord
of Vlissingen
HE L1EBERMANN ZAKEN.
Op last van de Amstordamsclie Justitie
heeft de politie le 's-Gravenhage gister
avond in hun woningen gearresteerd dc
commissarissen, der gefailleerde Maat
schappij voor Scheepsverband te Am
sterdam, nl. mr M. K. en mr. L. P D.,
beiden advocaat en procureur te 's-
Gravenhage. Laatstgenoemde is tevens
fungeerend directeur der Disconlobank
voor credietinstelliugen, waarvan de
voortvluchtige Liebermann directeur was.
Beide aaugehoudenen worden verdacht
van verduistering van pandbrieven ten
nadeele der gefailleerde maatschappij
voor Schoepsverband welk faillissement
samenhangt met dc arfaire-Liebermann,
die ook in't faillissement der Veendammer
Hypotheekbank een groole rol gespeeld
heeft. De aangehoudenen zijn hedenoch
tend naar Amsterdam overgebracht. Het
verduisterde bedrag zo,ou I a 5 IcSn bedra
gen.
P. KEULEMANS.
Naar aanleiding van het 25-jarig ambts
jubileum op 24 Jan. van den heer F.
Keulemans, voorz. R. v. A te Amster
dam heeft de Telegr. een onderhoud
gehad met dezen ambtenaar, die gt
ren werd in Middelburg; van 1896-
99 als luitenant diende bij de vesting
artillerie, en toen in den Bocrenoorfoig
bij de Boerenarlillerie, tot hij krijgsgc
vangene werd geinqakt. In 1903 werd hij
agent bij de Rijksverzekeringsbank, in
1909 inspecteur, in 1919 voorzitter R. v.
A. te Utrecht en in 1921 le Amsterdam.
Van een viering van zijn jubileum wilde
hij echter niets weten.
Uit Statl en Provincie.
Uit Middelburg.
v De commissaris van Politie a 1 h i e
verzoekt ons er aan te herinneren, dat
het, ingevolge het gewijzigd Kon. Be
sluit van 6 Februari 1911 (Slbl. 45) van
af 1 Januari 1928 verboden is tijdens
den rit o p een hondenkar te zit
ten. Van deze bepaling kan door den
Burgemeester ontheffing worden ver
leend.
Tevens verzoekt hij ons andermaal on
der de aandacht van hestuurdiers
van rijwielen te brengeu, dat de re
flector aan de achterzijde van het rijwiel
verticaal moet zijn aangebracht. Het
voor de veiligheid van het verkeer
van het grootste belang dat deze bepa
ling hauwkeurig wordt opgevolgd. Bij
niet-naleving beloopt men dc kans met
den strafrechter in aanraking te, komen.
o
Uit Vlissingen.
Voor de Vereen. A. G. O. le Vlis
singen heeft gisteravond luit. Koppen
een leziug niet lichtbeelden gehouden
over zijn vliegtocht naar Indië. De zaal'
was stampvol.
Uit Walcheren.
Dezer dagen hield de Muziekver-
eeniging „Arnes Genoegen" te A r n e-
iden haar algemeene vergadering.
Dc aftredende bestuursleden A. Buijs,
sccr. en C. Mulder, peuningm. werden
herbenoemd. In de vacature Van den lieer
Van Belzen wera na herhaalde stemming
dhr. A. Labruijère benoemd, welke on
der eenig voorbehoud de benoeming aan
nam.
laar de voorzitter, de heer Iz, Boone
nu 25 jaar lid dezer vereenigiug was,
d hij dienaangaande namens de leden
l]oor het oudste lid dhr. A. Buijs toege
sproken. Deze schetste in een loffelijke
bewoording den jubilaris als iemand die
steeds zijn beslc krachten geeft en gaf
voor den bloei dezer vereeniging geduren
de deze kwart eeuw.. Als blijk van waa'r-
deering wérd den jubilaris namens de
vereeniging onder applaus een Swan vul
pen overhandigd.
De jubilaris dankte voor de treffende
woorden. Hij herinnerde eraan dat hij als
jongen ia deze vereeniging is gekomen,
niet kunnende heseffen dat hij minstens
daar een kwart eeuw m zoude verblijven.
Hij is er mee opgegroeid en gelukkig er
niet in vergroeid. Ofschoon wél ecus de
gedachte gekoesterd werd deze vereeni
ging te verlaten; deze gedachte bleef
nooit lang. Hij dankte dc vereeniging voor
deze huldiging en hoopte zooals voorheen
zijn krachten te mogen geven, lot bloei
der vereeniging, tot veredeling der toon
kunst. (Applaus.)
Uit Zuid-Beveland.
- Een meisje van ruim een jaar van
den lieer Paauwe uit de Langeviele. le
Ierseke viel In een emmer kokend
water. Direct werd geneeskundige hulp
ingeroepen, die liet ernstig verbrandde
kindje verbond. Men hoopt het beste.
De brandwonden zijn zeer ernstig.
O
Uit Schouwen-Duiveland.
Te Haamstede gaf Dinsdagavond
in dc flink bezette en versierde zaal van
hotel „Bom" de zangvereeniging „Haam-
steedsch Zangkoor" onder leiding van
haren dirigent, den lieer J. Lindhout,
een uitvoering. Een 12-tal zangnummers
'erd door dit goedgeschoolde koor flink
vertolkt, terwijl ter afwisseling werden
opgevoerd liet tooneelspel „Dc werksta
king", het blijspel „Spijkers op laag wa
ter" en de humoristische voordracht
„Een prettige dag". Een en ander viel
evenals de pianomuziek der dames v. d.
Stolpc en v, d Berge getuige het her
haald en krachtig applaus, zeer in den
smaak van hel publick. De medewerk
sters aan de opgevoerde tooneelslukjes
de dames M. en N. Brandes werdieu
fraaie ruikers aaugebodcu.
ke de gemeente reeds in den loop der
volgende week hoopt aan te vangeu.
Uit Zeeuwsch-Vlaandercn zendt men
ons het volgende.
In de gemeente Osseniss© is een
zeer eigenaardige en bizondc-re toestand
ontstaan met be-trekking tot den gemeen
teraad.
Nu in hoogste instantie- is uitgemaak!
dal drie gekozen candidalen wegens het
niet inzonden van een deel van den ge
loofsbrief niet als raadslid worden toege
laten komt men voor hot geval te si'.aan
dat drie andere candidalen voor hel lid
maatschap van den raad in aanmerking
komen.
En wie zijn nu die candidalen9
Eerslens de candidaal op de lijst der
drie niet loegelatenentweedens de can
didaal op de lijst, waarop deze alleen
voorkwam, maar die geen voldoend aan
tal stemmen verkreeg om gekozen le
zijn derdens maar met dezen can
didaal slaan we voor een raadselachtig
geval.
Het schijnt n.ll. vast le staan, dat het
met de lijst, waarop deze candidaat en
nog een andere voorkomt niet bijster
;oed in den haak is geweest. Er zou toch
gebleken zijn, dat op deze lijst oorspron
kelijk slechts één candidaat stond, voor
wien een vrij groot aantal kiezers die lijst
geteekend hebben, wat naar men
«veert, ook bij een onderzoek door de1
politie en de juslilie, als waar te zijn mag
beschouwd worden.
Is dit dus werkeflijü zoo, dan kan het
niet anders of deze lijst is ongeldig ge
weest, doch hoe dan te handelen nu deze
candidaat voor raadslid in aanmerking
zou komen en er ook niemand meer is
om hem als zoodanig, te vervangen?
Maar er vloeit uit dit geval nog ifteer
voort. Wanneer bedoelde lijst met 29
stemmen ongeldig is geweest, dan was bij
tijdige ongekligverklaring "de uitslag dei-
stemming mogelijk o,ok liee! anders ge
weest en was daarmee de samenstelling
den raad gewijzigd of veranderd ge
worden. En dit had vrij zeker weer in
vloed gehad op de samenstelling van het
dagelijksch bestuur.
Men ziet, aan dil geval zit meer vast
dan men oppervlakkig zou denken en
waarschijnlijk is dan ook liet laatst©
woord in deze veelbesproken kwestie nog
niet gezegd.
o
Uit Zeeuwsch-VIaanderen WD.
Te Waterlandkerkje verga
derde Woensdag de raadt dezer gemeente.
Een verzoek van den Algem. Bond van
Politiepersoneel in Nederland om va-
cantieloeslag voor de politie, werd afge
wezen.
Be heeren P. I. Casleleiju, J. J. Schil-
leman en J. D. Bareman werden herko
zen tot leden van de commissie tot we
ring van schoolverzuim, evenals de heer
H. N. Tellier, die periodiek moest
aftreden als lid van de commissie van
toezicht op het lager onderwijs.
Daarna werd de begrooling voor 1928
gewijzigd, welke door Gcd. Staten niet
goedgekeurd was.
Op alle fcals worden de dansen af
gewisseld door 'n Caravellis en men
smaakt dan een dubbel genot.
De Caravellis-rooker behoeft niet naar
momenten te zoeken om zijn sigaret
te savoureeren. Steeds is zij welkom.
Specials
Favorites
Prime (stroomondst.) 2
2V3 ets.
2
(Ing. Med.)
LANDBOUW.
De statuten w ij ziging van
liet OentraalBureauuit het
Nederlandsch Landbouw-
(^omilé.
Hedenmorgen werd te Goes, in de
Prins van Oranje wolk gebouw geheel
en keurig gerestaureerd is een door
de Z. L. M. belegde vergadering gehou
den, ten einde de fj talulenwijziging van
het Ccnlr Bur. uit het Ncderl. Land-
bouwcomité, te bespreken. De vergade
ring werd geleid door d,eu heer W. K a-
k e b e c k e vice-voorziller der Z. L. M.
bij onstentenis van den heer Dieleman.
De heer Kakebcekc wees erop, dat de
heer G. W. Slroink, voorzitter van liet
O. B„ dc reorganisatie uiteen zal zetten,
én dat het Bestuur der Z- L. M. nog geen
beslissing ten deze heeft genomen.
De heer Slroink zeide namens de
mede-vertegenwoordigers van het O. B
dank voor de woorden van welkom. Hij
meent, dal er geen landbouwer meer is
in Nederland, die niet weet dpt er re
organisatie aan de orde is.
liet is dan ook onbegrijpelijk dat men
nog van geheimzinnigheid spreekt. Er is
een studie-commissie geweest, die de re
organisatie heeft voorbereid; bet hoofd"
bestuur en daarna hebben dc pro
vinciale ardeelingen en ook reeds ver
schillende landbouw organisaties dc
kwestie onder het oog gezieh; en hun
bezwaren kunnen ten berde brengen. Al
gemeen is het ontwerp goed ontvangen
Het voornaamste bezwaar is ook in Zee
land de zoogenaamde verplichte af
name. Men heeft voornamelijk will,cn le
gemoet komen aan de bezwaren uit den
landbouw zeil, o.a. de wensch der land-
bouwmaatschappijen zich bij het C. B.
aan te sluiten. liet matericelc belang der
leden had de volle belangstelling, in casu
heeft toen gekregen de colïteclicve leden.
Hier was niets tegen, alles voor.
Alleen de Limburgsche en de Groning-
sche maatschappij kochten in voor hun
leden, maar elders doen dc onderdeelleai
der maatschappijen dit. Er waren dus le"
(Jen, die eigenlijk het lidmaatschap niet
uitoefenden en dit gaf in de praktijk tot
moeilijkheden aanleiding. Verkeerd was
daarbij dal niet de plaatselijke, doch de
provinciale organisaties ter algemeene
vergadering kwamen, als afgevaardigden.
Dc vereeniging is thans georganiseerd
volgens de wet van 1855, zulks vooral
om de R. K. organisaties ter wille le zijn.
Toen deze wet werd gewijzigd is er op
aangedrongen, dal de plaatselijke vereeiii-
gingen zich daarna richten; cn kwam
de vraag hoe het C. B nu moest worden
geregeld. De aansprakelijkheid is zoo ge
regeld, dal men voor iedere afname van
f 20.000 een aandeel moet nemen en
wordt het totale kapitaal dan ongeveer
f 800.000. Bij moeilijkheden rijst de vraag
of de provinciale vereenigingen hier aan
kunnen voldoen, als zij zelf geen aan
sprakelijkheid in hun statuten hebben.
Tegen de verdrukking in en niettegen
staande artikels in „Schakels" is de om
zet van hel C.B. steeds gegroeid- E11 nu
woarscliuwt men in dat blad tegen dc
statuten van hel G. B., en zegt men dat
hel op den verkeerden weg is. Als men
dat meent, moet men het C. B. zijn gang
ganisaties, o. a. uit België en Tsjecho-
Slowakije, vertegenwoordigen. De bedoe
ling is de macht grooler te maken, niet
alleen nationaal, maar ook internatio
naal. Waar de producent zich organi
seert, moet ook de consument dit doen.
Hoe grooter afname, hoe meer men
gewaardeerd wordt. Men levert niet aan
huitenlandsche organisaties zonder dat
een waarborg gesteld is. De Central©
Rafreisenbank en een accountant houden
geregeld toezicht er op. Door crediet bij
de Rafreisenbank wordt het geld der
boeren ten hunnen bate aangewend. Men
moei voorraad hebben om aan den prijs
van den dag te kunnen leveren, maar
dan moet men over geld kunnen be
schikken.
De Bank vraagt daartegenover zeker
heid, en die is niet voldoende op dit
oogenblik. Er kan zijn een gelukkige en
een minder gelukkige kans van zaken
doen. Men vraagt daarom vooraf de ver-
trouwensorders, en bestelt daarnaar. Wil
len dc leden alles vooraf bestellen,
dan zal men dit gaarne doen.
Voldoende wordt nu geacht 5 pet. aan
sprakelijkheid van den gemiddelden om-
zei gedurende de laatste vijf jaar en dan
kunnen alleen lid blijven de vereeni
gingen, die ook aansprakelijkheid voor
schrijven. Wil men dit niet, dan blijve
men builen het C. B.
Als men ziet, dat alom het landbouw-
credietwezen bloeit en ook hier in Zee-
Ui t Zeeuwsch-VIaanderen O.D.
Ten gemeentchuize van Wcstdor-
pehad een conferentie plaats, tusscheu
B en W. der gemeente en een ambtenaar
der regeering, inzake dc aangevraagdeDA_„0, t-
rijkssubsidie bij de werkverschaffing, wel- den gemeeuschappelijken verkoop. Men porteurs der wereld, en ook ander© or-
Taten gaan, het gaat dan van zelf dood. j jand, dan meen spr. dat er alle reden is
Maar men denkt toch niet, dat men door 1 00k, ],jcr mede te werken,
holle frases den Nederlandschen boer Komende lol de zgn verplichte af
hang maakt. Hij heeft gelukkig een ge"|namc ZCgt Spr dat dit geenszins is een
zond verstand. Inzake een circulaire, die dwang opleggen, maar een strijden voor
naar aanleiding van een brief van hotde onafhankelijkheid van den Nedcr-
C. B. is verschenen, zegl spr dat men |andschen boer.
dan den gehcelcn brief moest afdrukken.. Men denkt, dal de heeren in Rot-
In Stadskanaal waar spr. die circulaire I terdam maar aan dc touwtjes te trek-
zag, heeri hij gezegd benoem een© com-j ken hebben, maar dit is nimmer de be-
missic en laat die de prijzenpolitiek vanj doeling geweest.
het C. B. onderzoeken. Als spr. liet ver-I De groote producenten hebben elkaar
dedigt, dan kan men zeggen Gij spreekt gevonden en concurrentie met kalizou-
voor eigen parochie. Spr. zegt dat legen ten, stikmeststoffen enz. uitgesloten
de Z. L. M. ook benoem eene commissie De vereenigingen moeten niet ver
stelt een onderzoek in, en brengt ons zoo schillend optreden met aanbesteding enz.,
noodig aan den schandpaal. j doch zich ook hecht aanéén sluiten en
Spr. leest een schrijven voor, waarindit is de bedoeling van het bewuste art.
de ontvanger van bedoelden brief het 13f, maar dit stelt het voorloopig alleen
betreurt, dat een afschrift in handen van I nog in principe vast. Eerst later zal de
de concurrenten is gekomen.
Het C. R. heeft vooral inzake Chili-
salpeter alle tusschenschakels wegge
werkt. In 1926 mocht het C. B. te Val
paraiso vergaderen met de grootste im-
zaak door de verschillende organen van
het C. B. worden overwogen, maar nog
voor slechts één jaar, omdat men er
steeds met 1/4 der leden op kan terug
komen.
Als dat dwang is, dan heeft spr.
