No. 282.
Woensdag 30 November 1939
170' Jaargang
MIDDELBURGSC HE COURANT.
Dit nummer bestaat nit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Als 6preker in het parlement schijnt
Minister Beelaerts v. Blok
land het omgekeerde te zijn van zijn
Voorganger. Tenminste een der Kamer-
overzichtschrijvers (die der Msb.) merkt
naar aanleiding van zijn gister gehouden
anf woordrede: Vertelde Minister van Kar
nebeek alles met een gewicht, alsof hij
de groolsle staatsgeheimen verklapte, ter
wijl hij in werkelijkheid niets mededeel
de, deze bewindsman zegt niets, maar
doet daartnj ook niet alsof. Het gevolg
was dat er in het geheel geen beljangstel-
iing was voor zijn uiteenzetting.
Wat den inhoud van zijn verklaringen
betreft, kunnen we ook kort zijn. Hij ver
dedigde den persdienst van zijn departe
ment o.a, met ae opmerking dat de bui/-
telandsche courantenlezer over het al
gemeen niet zoo weetgierig is als de Ne-
derlandsche.
Voorts stelde hij in het licht dat de
ratificatie van de economische conventie
niet zoo heel spoedig zal; kunnen plaats
hebben, die in Juni 1928 volgt:
Op onze verhouding met België
wenschte de Minister nfet iin te gaan-
Verschillende punten zijn in onderzoek.
Dat mag niet lot de conclusie leiden, dat
het de regeering aan concrete denkbeel
den ontbreekt. Veeleer ligt het voor de
hand, dat het resultaat van dit onderzoek
moet worden afgewacht om dan die
denkbeelden daaraan te .toetsen. Wen-
schelijk is, dat zoo spoedig mogelijk
nieuw overleg met België plaats heeft.
De meeste warmte kwam in de rede
van de* Minister toen hij het had over
onze positie in den Volkenbond.
Hij herinnerde eraan dat hij in Genève
heeft voorgesteld opnieuw in studie te
nemen de grondbeginselen van het pro
iocol van Genève. Sancties en garanties
kunne* veel bijdragen om de ontwape
ning te bevorderen. Maar een absoluut
deugdelijk middel om de veiligheid le^ ver
zekeren, zijn zSj niet. Immers slaat nooit
vast, of garanties kunnen worden nage
komen. Zoo hangt de beteekenis van de
sancties af van bet bestaande, vertrouwen.
Het was niet de bedoeling het prptocol)
zelf weer te bespreken, maar de begin
selen van arbitrage en veiligheid weer
in studie te nemen. Regionale garanta©'-
verdragen verdienen voor Nederland geen
aanbeveling. Door de aanneming van de
resolutie staat alleen vast, dat de vraag
stukken van veiligheid, arbitrage en ver
mindering van bewapening in onderling
verband zullen worden bestudeerd. Ne
derland blijft vrij in een beslissing
De begrooting zou zonder veel ver
dere discussion zijn afgehandeld als niet
de* heer Lingbeek had gemeend rèen
motie t« moeten indienen verzoekend, een
eind te maken aan <Je Pauselijke Inter-
nuntiataur, een denbeeld dal d|e lieer
Kersten steunde.
De heer A1 b a r d a (S.DjA.P.) had geen
bezwaar tegen handhaving van een ge
zantschap van den Paus.
Dr. De Visser (C.II.) wenschte het
prerogatief van de Kroon om gezanten
te ontvangen niet te verzwakken en zal
daarom tegenstemmen
De heer Mare li a n l meende dal hel
ontvangen van een gezant niet allieetni zaak
is van de Koningin; de volksvcrlegen"
woordiging is verplicht de regeexing te
■controleeren.
De M i n s l e r zegl dat hetzelfde, wat
de heer Lingbeek Wil, reeds in 1S80 is
voorgesteld. Toen is opgemerkt, dat de
Paus gerechtigd is krachtens zijn sou-
vereiniteit zich te doen vertegenwoor
digen. Spr. heeft daaraan niets loe te
voegen.
De heer Lingbeek zegt, dat de Paus
gezante» kan zenden, maar dat wij die
niet behoeven te ontvangen
De heer Schok king (C.H.j merkt
op, dat er groot verschil is tusschen het
zenden en het ontvangen van een gezant.
(Tegen het laatste zouden meer bezwa
ren moeten wordeji aangevoerd om spre
ker te bewegen vóór de motie te stem
men.
De motie wordl verworpen niet -49 te-
.gen 3 stemmen.
Vóór stemden de lieeren Lingbeek,
Kersten eif "Zandt.
De begrooting werd z. h, s. goedge
keurd
van kostelooze ouderdomsrente, der inva- werd aan het licht gebracht door de be- de heer Streefkerk, directeur van de
liditeitsrente en van de door vrijwillige] richten van Fransche geheime agenten, P.Z.E.M. als spreker op. Na door den
verzekering verworven ouderdomsrente, die tijdens den oorlog in Nederland dienst burgemeester, die een overzicht gaf van
deden. Hun mededeeling komt hierop de met deze maatschappij gevoerde cor-
neer, dat het goud verborgen was in Hol- respondent ie, te zijn ingeleid, gaf de heer
landsche kazen. i Streefkerk eem algemeen overzicht van
Naar deze verborgen specie zoeken de den aanleg van het nel, de distributie van
duikers temidden van het drijfzand van den stroom, de wijze en de voorwaarden
de Noordzee. Als de analyse te Ostende van aansluiting en de sterkte van ver"
aantoont, dat de stof, welke aan wal schillende motoren voor het landbouw-
werd gebracht, eens Hollandsche kaas bedrijf. Van de gelegenheid tot het stellen
Die molie komt eerst later aan de orde
De Minister sprak de meening uit
dat wij met de verzorging van de ouden
van dagen verder zouden zijn geweest',
als men vroeger hier het beginsel had
aangenomen dat deze menschen moesten
worden geholpen langs don weg der ver
zekering. Spr- gelooft, niiet dat het beeld
van de Ouderdomswet en Invaliditeitswet
zoo somber is als de heer Sannes ons dat
heeft voorgehouden.
Met de leden die daarop hebben aange
drongen is spr. van oordeel, dat alles
moet worden gedaan om de uitvoering
van de wetten zoo nauwkeurig njogelijk
doen zijn. Of er nu iets gedaan kan
worden door verscherping van de con
trole zal spr- gaarne overwegen.
Bij de verdere uitbreiding van de so
ciale verzekering stujt spr. echter £p
een financieele barrière. De mipisbep blijft
zich "kanten tegen invoering van we-
duwenrente, omdat daardoor naar ?ijn
oordcel de Vrijwillige verzekering impo
pulair zou worden en omdat hij bezwaar
heeft tegen keuring van overheidswege
BINNENLAND
HET „VOLKSGERICHT" TE MARUM.
De heer Schaper, lid van de Tweede
Kamer, heeft aan de ministers van jus
titie en van oorlog de volgende vragen
gesteld
1. Zijn de ministers bereid ten spoe
digste een onderzoek in te stellen of het
juist, of ongeveer juist is, dat op de zit
ting der Groningsche arrondissements
rechtbank, waar dezer dagen terecht
was, zullen zij vermoedelijk wel denken,
dat zij het doel van hun onderzoek na
deren.
van vragen werd druk gebruik gemaakt
Uit Z e u w c h-V Inunderen OD.
Verschenen is het Staatsblad no.
351 bevattende de wet van den lOdeu No
vember 1927, betreffende het overljren-
gen van een gedeelte van den Rijksweg
dingsdorp „De Glihdhorst" in generale Axelsche Sassing—Axel in beheer en on-
DE GLINDHORST IN VEILING.
Te Achterveld is Dinsdag het opvoe-
massa in gezet' op f 360.000 door den heer
B. Verhoeve e.a., te Nijmegen. De toe
slag zal over 14 dagen plaats hebben.
De schulden der Stichting worden ge-
schaf op ten minste 1£ miSioen gulden,
LIT OOST-INDIE.
Gearr esteerd.
BATAVIA, 30 Nov. (VJ>. Aneta) De
employé van de gasmij. (de heer .Schrok,
die verdwenen was met medeneming .Van
f 14000 is te Soerabaja gearresteerd
Uit Stad en Provincie.
Uit Znid-Beveland.
Dinsdagmiddag werdl op die a^ge-
meene begraafplaats te Goes ter aarde
besteld liet stoffelijk overschot van wij
len den heer J. J. Ochtman.. Onder de op
de begraafplaats aanwezigen merkte ,.De
stonden de beklaagden van een geweld- Zcc,mv ?P den Burgemeester, den I>1-
dadijten aanval op het huis van personen "deur der gasfabriek (van deze fabriek
te Niekerk, Taetje K., de huishoudster do vlaB halfstok), enkele bestuurt
van Harm B., beide de aangevallenen,
verklaarde dat zij tevergeefs een be
roep heeft gedaan op den bijstand van
de marechaussee te Marum; dat toen de
herrie begon en zij zich per fiets naar
Marum begaf en aan den wachtmeester
Toxopéus mededeelde, dat men de rui
ten bij haar ingooide, deze ten antwoord
dorhoud bij de gemeente Axel,
Met 1 Januari wordt de heer A.
G. Jongsma, commies te Koewach
overgeplaatst naar Ootmarsum.
Dit Z«euwsch-VUinaereD W». D.
Maandagmiddag vergaderde de raad
der gemeente Breskens. Afwezig met
kennisgeving wethouder A. du Burik
Naar B. en W. werden, voor onder
zoek teruggezonden een adres van de
bewoners van den Boulevard, zuidzijde,
om verharding van den weg; langs hun
hulzen en bet maken van verhjarde trap
pen, in den dijk èn het adres van de
Kon. Politiehonden-verccnjging om een
jaarlijksche subsidie van, f 10.
Aan de orde kwam daarna het voor
stel van de 4 leden van den Raad, du
Burcli, Cappon, Luteijn en \Vallien tot
wijziging van art. 48 der algj. Poljltaje-
verordening, (betreffende uitvoeringen,
verlooningen, enz.) In de vorige verga
dering hadden over dit voorstel de slem-
men gestaakt. Thans was de uitslag weer
dezelfde, tegen de heeren de Hüllu, de
Kruijter en Nofcebaart, zoodat het voorstel'
verworpen is.
Bij dc behandeling der begrootiug 192S
in de vorige vergadering hadden de stem
men geslaakt over de posten; bijdrage
aan het gemeentefonds en jaarwedde ge
meente-opzichter. De voorzitter ontraadt
Avondzilting..
Hel was speciaal de afdeefing „arbei
dersverzekering" van de Arbeidsbegroo-
ting, die de Kamer bezig hi eld,.
Heel belangrijk was het debat niet-
Een der voornaamste onderwerpen was
■de voorziening in de nood van ouden
▼an dagen. De heer Sannes diende, een
inolie jn uitsprekende dat, deze voor
ziening moet beslaan in een vereenigtng
leden, personeel en leerlingen der Am
bachtsschool en verschillende vrienden
van den overledene.
Eerst werd het woord gevoerd dbor
den burgemeester dier gemeente, die er
op wees .hoeveel de heer Ochtliman in zijn nogmaals' ten sterkste het aannemen van
leven voor Goes heeft gedaan. Onge-1 het voorstel van de meerderheid van
„w, „....w. veer 25 jaar was hij raadslid en 15 jaar 1 B. en \V(. om de bijdrage aan liet genteen -
gaf': ,'jHet spijt me, dat dat niet al veel i "wethouder, terwijl hij in zoovele an.de-1 tefonds facultatief te stellen althans Voor
eerder gebeurd is „Komt mijnheer nuepBqges en besturen zitting had. Zelfs 1928 er geen post voor uit te trekken;,
of niet!" had Taetje toen gevraagd. „DaiJ 'n dagen van zijn leven stel-i Hij heeft evenwel nog geen motieven ge-
zal ik nog wel eens zien," luidde het ant- hij nog belang ih de Goesche zaken, hoord, waarom de heeren thans legen het
woord; terwijl tevens de verklaring werd, ouacren o'nder ons zullen nooit ver- gemeentefonds zijn. terwijl zij toch het
afgelegd, dat de marechaussee niet waswa' gedaan heeft Zijn nage- vorige jaar tot de instelling daarvan me-
gekomen dachtems zal m eere [blij'ven. degewerkt hebben.
2. Indien dit verslag ongeveer juist is', Zaaijer betuigde daarna namens De heeren Cappon ëa Luteijn (thans
i de marechaussee op deze wijze zijn e ul\ leden en. personeel der Am- tegenstanders) vinden, dat een reserve
plicht mocht hebben verzuimd, willen de hacptsschool zijn deelneming aan de fa- fonds heel goed kan zijn, doch ook zijne
ministers dan maatregelen treffen tegen J?1,? mc^ 0VeHijden van den heer nadeclcn heeft. Indien de gemeente
de betrokken marechaussee, opdat de r 311- Veel heeft h,ij voor dc Am-veel contanten heeft, is men geneigd eer
burgers kunnen rekenen op bescherming hacntsschool gedaan. Bij liet 50-jarig be- der lot uitgaven, die niet strikt noodza-
van lijf en goed tegen lieden, die op eigen staan der school is er nog op gewezen, I kelijk zijn, te besluiten, dan wanneer
hoeveel zij aan hem te danken lieefl, daarvoor een 'leening zou moeten aan-
waai'om de lieer Ochtman toen dan ook gegaan worden. Zij wijzen in dit verband
{°t_ eerelid werd benoemd Hij hoeft in op de beplanting van liet Spuipljein, waar
1876 niet alleen de school geopend, maar zij zeer zeker tegen geweest zouden zijn,
zich ook verder geheel aan lijaar ge ge-1 indien er een leening had moeten aange-
ve"- gaan worden. Na nog eenige discussies,
Ten slotte bracht de oudste zoon van waarin de voorzitter en de "heeren Wal
den overledene, de heer J. II. Ochtman lien en Note'baart hun mconing nogmaaljs
uit Den Haag namens de familie dank te kennen gaven, kwam het voorstel van
den voorzitter om voor 1928 de bijdrage
op de begroeting te plaatsen, jn stemming.
Uitslag weer staken van slemmen en dus
niel aangenomen. In begrooting 192S
komt dus geen bijdrage voor hel gemeen
tefonds.
Bij het volgende voorstel van den voor-
zitter, verhooging van de jaarwedde van
den genieente-opzichler met f 150, slaak
ten de slemmen eveneens. Tegen de
lieeren Cappon, Luleijn en Wallien. Al
dus ook niet aangenomen.
Thans kwam aan de orde het vaststel
len van de begrooting, waarover de stem
men in verband met gemeentefonds en
j aurwedde gemeenle-opzichter.
Nogmaals werd het woord gevoerd over
liet gemeentefonds en wel of o.a. bij bc-
grooting 1929 de bijdrage dan wel of niet
op liaar geplaatst worden zou. Resultaat
nihil. M)et 3 legefu 3 stemmen vjel liet be
sluit. Tegen dc lieeren «5e Kruijter, de
IIulïu en Notebaart. Over de begrooüng
moet dan in de volgende vergadering nog
maals gestcnid worden.
Havengeld. Aangezien het kaai- en ha
vengeld te Breskens vrij hoog is, althans
veel hooger dan voor rijkshavens in an
dere gemeenten, besloot de Raad nog,
met algemeene stemmen den Minister
van Waterstaat te verzoeken hier aan
merkelijke verlaging in te brengen
gezag „recht" willen uitoefenen en de
algemeen© veiligheid bedreigen
HAD DE „TUBANTIA" DUITSCH
GOUD BIJ ZICH?
Zeven K.M. buiten Ostende, bijna in
zioht van de mailbooten, welke tusschen
Dover en deze Belgische haven heen en
weer varen, zijn, naar de Daily News
meldt, Fransche duikers de schatten van
een gezonken schip aan het onderzoe
ken.
Zij hebben reeds een hoeveelheid ge
heimzinnige zwarte stof aan wal ge
bracht. Het eenige wat hiervan gezegd
kan worden, is, dat ze te Ostende geana
lyseerd wordt.
Op het oogenblik is het niet mogelijk
om verdere gegevens of eenige inlich
tingen over het doel van het bergings
werk, dat al twee jaar aan den gang is,
te verkrijgen, maar als de geruchten juist
zijn, werpen zij een nieuw licht op een
gebeurtenis uit den oorlogstijd, die een
oogenblik dreigde Nederland mede
den strijd te betrekken.
Op 16 Maart 1916 werd de „Tuban-
tia", een schip van 14.000 ton, het mooi
ste van den Kon, Hollandschen Lloyd, en
dat op weg was van Amsterdam naar
Buenos-Aires, getorpedeerd en het zonk
bij het lichtschip Noord-Hinder.
De kwestie was een raadsel en naar
het scheen niet minder voor de Duitsche
admiraliteit dan voor de Engelsche. Met
het oog op een vlammend protest van Ne
derland begon Berlijn te verklaren, dat
het zinken van de „Tubantia" het werk
van een Engelsche onderzeeboot was
tenslotte toen op bet wrak stukken
van een Duitsche torpedo waren gevon
den nam Berlijn aan, dat het projec
tiel afkomstig was van een Duitsche U-
boot, maar dat tien dagen te voren op
een Engelsch oorlogsschip was afge
vuurd.
Naar verluidt zou het thans in gang
zijnde bergingswerk moeten bewijzen,
dat de Duitschers inderdaad een schip,
dat een groot bedrag aan. Duitsch goud,
bestemd voor hun ambassade in Was
hington, meevoerde, hebben tot zinken
gebracht.
voor de belangstelling en de gesproken
«voorden.
Dc minister van financiën maakt in
de Staats Crt. vhn 29 Nov. bekend dat
zijn opgelegd aan J C. van der Burght te
Ierseke, A ;no. 209, aanslagen tot na
vordering van vermogensbelasting over
de belastingjaren I924-'25, 1925-'2G cn
192G-'27, resp. tot een bedrag van f89,
f 102 en f 95, en van Verded'igingsbelas-
ting Ib, lot een bedrag van resp. f81,60,
f 102 en f 101,80; als voren aanslagen tot
navordering van RijksinkomSlenbelasting
Verdedigingsbelasting II en Gemeente
lijke inkomstenbelasting over het belas
tingjaar 192l-'25, resp. tot een bedrag
van f 5S2, f171 en f 617,10; als_ yoren
over het belastingjaar 1925-26, resp. lot
een bedrag van f309, f 91,75 en F 319.
Uit Schouwen en Duiveland.
Te Haamstede overleed op ruim
82-jarigen leeftijd de heer Willem Boot
Wz., in leven ontvanger en eerste ambte
naar van den Burgert. stand dezer ge
meente. De overledene ,die mét ingang
van 1 Januari a s eervol ontslag uit zijn
ambten had gevraagd en Verkregen, en lal
van jaren als secretaris der gemeenten
Haamstede en Burgh en ontvanger-grif
fier van den polder Burgh en Westland, is
werkzaam geweest heeft ruim 55 jaar
onafgebroken in gemeentedienst doorge
bracht. Als erkenjrng zijner verdiensten
werd hij indertijd benoemd tol riddier in
de orde van Oranje Nassau. Als stoer
werker, onkreukbaar eerlijk en hulpvaar
dig ambtenaar stond de overledene hoog
aangeschreven. In hem verliest de ge
meente Haamstede «jen oprecht mensch
en goed burger.
Daartoe door het dagel. bestuur dor
gemeente Burgh uitgenoodigd, trad
Maandagavond j.l. in de zaal van Hotel
Dat de „Tubantia" dit goud vervoerde v. d Moer voor een vrij talrijk publiek
Dinsdagavond gaf het muziekgezel
schap „Harmonie" te Biervliet onder
leiding van den directeur A DobbeJaere
in do oude school een zeer goed ge
slaagde uitvoering. Ter afwisseling en
aanvulling werd opgevoerd het drama
„De zoon van den veroordeelde''. Voor
al de hoofdrollen waren in goed© handen.
De zaal was goed bezet.
Zondagavond trad op verzoek van de
tentoonstellingscommissie van R K. lec
tuur do heer E. Ilullebroeek in het pa
tronaatsgebouw te IJ ze ndijke op.
Ijzerhandel,
MIDDELBURG.
Goed en Goedkoop
Het adres voor practische Cadeau*
Gereedschapkistjes
Huishoudweegschalen
Roestvrije Zakmessen
(Ingez. Med.).
Eerst zette de zanger het doel en het
nut van den zang uileen, gif een verkla
ring van het ontstaan zijner liederen en
droeg ze daarna voor, zich zelf begelei
dende op de piano van dr. Hermans. Na
de pauze zong hij de liederen, die door
de bezoekers opgegeven waren. Bij velé
liederen zongen de toehoorders mee.
De secretaris, de heer Cornelis, die den
dichter-zanger had ingeleid, dankte hem
ook voor d«m genot vollen avond
KERKNIEUWS.
Ds, A. P. Lanting te Wolfaarts-
d ij k herdacht Zondag den dag waarop
hij voor 35 jaar te Tzummarum in het
predikambt bevestigd werd.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
De tragedie-Pis uissc.
Gisteren hebben een aantal personen
uit Middelburg en enkelen uit de naaste
omgeving aan de redactie van ons blad
le kennen gegeven, dat zij een bijdrage
beschikbaar wilden stellen voor een krans
bij de begrafenis van Pisuisse.
Als gevolg daarvan is ervoor gezorgd
dat morgen in den Haag een krans „van
vrienden en vereerders uit Middelburg"
van hun deelneming zal geluigen.
Voor gemakkelijke afdoening zouden
we willen vragen, dat zij, die nog niet le
vens het geld afdroegen, aan het adres
an de redactie van ons blad het bedrag
toezenden dat zij voor dat doel lieschik-
baar stelden.
Morgen zal, vóór 'l stoffelijk overschot
van den lieer en mevrouw Pisuisse naar
den Haag worden overgebracht, te Am-
sterdam, in dc kleine zaal van Het Con
certgebouw een chapclle ardente worden
ingerichl, waar belangstellenden een laat
ste groet aan het zoo droevig omgeko
men effltpaar kunnen brengen. Eenige
vrienden zullen het woord voeren.
Van Tjakko Kuiper wordt pog gemeld
dat hij Zaterdagmiddag met een paar ken
nissen biljartte in een artiestencafé te
's-Gravenhage, op toen een yan hen tien
gulden ter leen vroeg. „Om naar Am
sterdam te gaan", zei hij cr bij De ken
nissen rieden het hem af„ maar hij zette
door Toen het spel uit was, ging Tjakko
Kuiper heen. „G«?ef me ©en hand, het is
de laatste keer dat jullie me zien'", zei
hij nog. In de drukte van het café"ging
de beteekenis van zijn woorden verloren.
De kennissen geloofden het niet en
schonken er geen aandacht aan Maar
toen zij 's avonds van het gebeurde hoor
den, herinnerden zij zich zijn woorden.
ONDERWIJS.
Te Erlangen promoveerde tot Doc
tor in de wijsbegeerte de heer G. J. Dek
ker, secretaris van de Internationale
School voor Wijsbegeerte te Amersfoort,
op een proefschrift, getiteld: „Schelling#
letzte Wandlung". De promotie geschied
de „summa cum laude".
RECHTZAKEN.
De Krijgsraad te 's Herlo^nbosck
heeft H. ft uit Gieten wegens principi
eel© d:enstweigering veroordeeld tot 6
maanden gevangenisstraf met ontslag
uit den dienst.
Voor de reclilbank te Alkmaar heeft
zich te verantwoorden gë!ha4 M. P. N.,
jaar, verdacht van poging lot moord,
doodslag of zware mishandeling van
haai' man, te Hot Veld (gem. Oude Nie-
dorp) in den nachlt van 23 qp 31 Seph
tember. Zij zou hem mfet een mes heb>-
ben gestoken. Verdachte ontkende
Eiscli wegens poging lol moord 8 jaar
gevangenisstraf