«o. 239
ISmsc&ag 11 October 19X9
170' Jaargang
BINNENLAND.
U kunt het zelf ook!
Uit Stad an Provincie.
MIDDEL
OÜRANT.
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
0VEREENK03IST MET DE MIJ.
SCHELDE'-
Verschenen is de memorie van ant
woord op het voorloopig verslag aan
gaande het wetsontwerp tot goedkeuring
van een overeenkomst met de N. V. Kon.
Maatschappij „De Schelde" te Vlissingen
gesloten betreffende het verschaffen aan
de werf dier maatschappij van een rui
men uitgang naar zee en de ontbinding
van de overeenkomst van April 1913,
goedgekeurd bij de wet van 1 Dec. 1913.
De regeering laat aan de beantwoor
ding van bet voorloopig verslag eenige
mededeelingen en beschouwingen voor
afgaan teneinde haar beleid in deze zaak
nader toe te lichten.
Toen de regeering tot de overtuiging
was gekomen, dat het voor den staat
voordeel opleveren zou, een nieuwe
overeenkomst aan te gaan, is onmiddelijk
alles in het werk gesteld om zoo spoej-
dig mogelijk met de directie tot overeen
stemming te komen. Dat deze beslissing
niet spoedig kon worden genomen, be
hoeft niet le verwonderen, omdat toch
de staat door de nieuwe overeenkomst
belangrijke geldelijke en andere verplich
tingen op zich neemt die over langen ter
mijn loopen en omdat de voorwaarden
van Do Schelde niet alle zonder nadere
studie overgenomen konden worden.
Daarom is het wezen der onderhandelin
gen aan den Landsadvocaat opgedragen,
Men moge betreuren, dat het ontwerp
niet spoediger in behandeling kon wor
den genomen, doch, naar de xegeering
meent, is de grootst mogelijke spoedt
betracht.
Thans kan worden medegedeeld, tiat,
nu de wet lot bekrachtiging der over
eenkomst niet vóór 1 Juli 1927 bleelc tot
stand te kunnen komen, de maatschappij
De Schelde, ten einde zich haar recht
voor te behouden, de o.vereenkomst van
1913 bij deurwaardersexploit heeft opge
zegd, doch tevens bereid bleek op de ge
vonden grondslagen een regeling met den
staat te treffen. De nieuw geteekende
overeenkomst wordt bij deze memorie
overgelegd.
De regeering stemt met vele ledén in,
dat het behoud van een groot fabriekx-
bedrijf met ongeveer 2000 werklieden te
Vlissingen zeer zeker een algemeén be
lang vertegenwoordigt, omdat de wel
vaart van de gemeente Vlissingen ook
volgens deze leden nauw met hel voort
bestaan van het scheeps- en machinebe
drijf van De Schelde is verbonden. Dat
de regeering in deze het noodzakelijk
acht om o.a. door den bouw van een
nieuwe schutsluis het voortbestaan van
het scheepsbedrijf van meergenoemde
maatschappij te verzekeren, vindt even
wel zijn grond niet zoozeer in de behar
tiging van de hier op het spel staande
qjgemecne belangen, dan wel in de ver
houding, welke tusschen den staat en
De Schelde, laatstelijk door het erfpacht
contract 1913 is geschapen, en waarin in
het belang van wederzijdsche partijen
door de bij dit wetsontwerp gevoerde
overeenkomst veranderingen worden ge
bracht, welke tevens zullen strekkeu om
de hiervoren genoemde algemeene be
langen van den scheepsbouw ook tot een
voor de gemeente Vlissingen gelukkige
oplossing te brengen.
De opmerking, door eenige leden ge
maakt, dat de regeering thans wel haar
bijzondere aandacht schenkt aan den
scheepsbouw, maar dat dit niet altijd
het geval is waar het andere takken van
fabrieksnijverheid betreft, kan de regee
ring dan ook niet aanvaarden. Het be
doelde adres van een 8 lal Kamers van
Koophandel in Noord-Brabant en Lim
burg bepleit een geheel© verandering in
de 'Nederlandsclie handelspolitiek en het
niet onmiddelijk aan dien eisch voldoen
bewijst toch zeker nog niet, dat men geen
gevoel heeft voor de belangen der indus
trie.
De regeering zet voorts uiteen de be
zwaren, die de overeenkomst van 1913
aankleefden en constateert, dat thans
een overeenkomst is verkregen, waarbij
voor den slaat het onbeperkte risico
is vervangen door welomlijnde verplich
tingen.
De regeering acht het uitgesloten, dat
door het voeren van nieuwe onderhan
delingen beginselwijziging in den opzet
der overeenkomst zou kunnen worden
verkregen.
Op de vraag, hoe groot de over te dra
gen terreinen zijn, kan worden geant
woord, dal de groote bedraagt 18.665
JI.A-, waarvan 14.7152 H.A. eigendom
van liet rijk, thans in erfpacht bij De
Schelde.
In de memorie van antwoord op het
ontwerp betreffende onteigening, noodig
voor uitbreiding van het werfbedrijf van
de Kon. Mij. De Schelde zegt de regceh
ring o.m., dat men deze onteigening niet
op zichzelf moet beschouwen, maar in
verband met het wetsontwerp tol goed
keuring der nieuwe overeenkomst met
De Schelde, Het kan niet twijfelachtig
zijn, dat met de hierbedoelde onteige
ning het algemeen belang gediend wordt.
Er zal niet onteigend worden ten na
me van De Schelde, maar ten name van
het rijk om het algemeen belang te die
nen. Wat de bestemming der terreinen
betreft kan zekerheid worden verkre
gen bij' overdracht.
DE PO&TVLUCHT NAAR INDIK.
Luitenant Koppen is na de aankomst
te Batavia, naar een Aneta-bericht meldt,
herhaaldelijk onder daverende hoera's
op de schouders rondgedragen. De geest
drift was zoo groot, dat het militaire
coraon verbroken werd. Het Wilhelmus
werd gezongen en toen de geestdrift
een weinig bedaard was, werd de eerte-
wiju rondgediend.
Luitenant Koppen vertelde, dat de te
rugkeer naar Allahabad, kort na het
opstijgen, te wijten was aan hel dalen
van aen oliedruk in den middelsten mo
tor. Bij onderzoek bleek, dat er een
vuiltje tusschen de kleppen zat. De re
paratie was van korten duur, maar toch
wera besloten te Allahabad te blijven en
den motor grondig na te zien. Het lag
in de bedoeling den volgenden dag den
achterstand in te halen. Toen de ma
chine weer gereed was, werd naar een
ander gedeelte van het terrein getaxied,
en daar zakte de Postduif 60 c.M. diep
in den modder, zoodat opnieuw zeer
hard gewerkt moest worden, om de ma
chine vrij te maken. Den volgenden dag
werd Calcutta gehaald en daarna ander
half traject in één dag afgelegd, waar
door de achterstand tot een etmaal te
ruggebracht werd.
Luitenant Koppen deelde mee, dat de
recordvlucht toch geslaagd was, Boord at
de afstand Amsterdam—Karachi in vier
dagen is afgelegd, wat de Engelschen
haast niet wilden gelooven. Zij waren
er buitengewoon enthousiast over en de
zelfde geestdriftige stemming werd in
Singapore geconstateerd. Hier toch is
luitenant Koppen door den gouverneur
van de Straits, die hem zijn opwachting
kwam maken, allerhartelijkst ontvangen.
Het traject Bangkok—Singapore, een
afstand van 750 K.M., over de zee, is
uitsluitend op kompas gevlogen en de
PoStauif kwam precies op het juiste
punt aan, hoewel er voortdurend wolken
aren.
Voorts zei luit. Koppen: „Wij zijn de
eerste vliegers, die dwars over het Per
zische hoogland en niet langs de kust zijn
gevlogen."
Maandag aanvaardt de Postduif den te
rugtocht naar Holland.
Een groote huldigingsbijeenkomst heeft
plaats gehad in den Dierentuin. Tal van
redevoeringen zijn daar gehouden. Aan
de drie vliegers werden herinneringsmie-
dailles uitgereikt, en aan luit. Koppen
bovendien een zillveren beker, die met
champagne gevuld was.
STEMMI ING BIJ VOLMACHT.
Het persbureau V. D. verneemt, dat
een wetsontwerp gereed is, dienende om
de uitoefening van het kiesrecht te verge
makkelijken voor hen, wier beroep hen
noopt teneinde van de stemming in het
buitenland te vertoeven,. Dit wetsontwerp
zal binnenkort worden ingediend,. Het be
rust, op het beginsel van stemming bij
volmacht, op de wijze, Sooals dit in En
geland geschiedt,. Zij, die in de termen
vallen het kiesrecht volgens deze wet
uit le oefenen kunnen elk jaar vóór
1 Februari een verzoek indienen, waar
toe formulieren beschikbaar worden ge
steld, ter aanwijzing van een gemachtigde*
Tusschen 22 Maart en 7 .diageïi nla de can-
didaalstelling kunnen degenen aan w'iê
het recht is toegekend, persoonlijk een
gemachtigde aanwijzen,.
Deze gemachtigde kan dan op den dlag
dei- stemming na 12 uur voor hen het
stemrecht uitoefenen» Men mag slechts
gemachtigde zijn voor een persoon en
gezinsleden voor - twee personen,.
GOEDGEKEURDE VERPLFGINGS-
INRICHTINGEN.
Volgens de bepalingen, waaronder aan
plaatselijke vereenigingen voor tubercu
losebestrijding (Vereenigingen tot bestrij
ding der tuberculose, Groene Kruis, Wit
te Kruis, Wit-Gele Kruis, Vereenigingen
voor Wijkverpleging, enz. enz.,) subsi
die wordt verleend, mag het gedeelte
van hel subsidie, dat is bestemd voor
verplegingsdoeleinden, o.m. worden be
steed voor verpleging in door de Inspec
tie goedgekeurde sanatoria, zeehospitia,
ziekenhuizen, dagverblijven, buitenscho
len en andere verplegingsinriclitingjen
voor tuberculoselijders.
Inrichtingen, welke prijs stellen, op
de lijst der goedgekeurde verplegingsi-
in'richtingen te worden geplaatst, kunnen
eene aanvrage inzenden, onder mede-
deeling, hoe de verpleging der tubercu
loselijders in de inrichting geregeld is,
aan de(n) belreffende(p) Inspecteur (In-
speclrice) van de Volksgezondheid, dienst
hygiëne van het kind, tuberculosebestrij
ding, bestrijding der geslachtsziekten.
De aanvrage is te zenden voor de pro
vincie Zeeland aan den Inspecteur van
de Volksgezondheid J. A. Putto, Dr. Kui
perstraat 8, 's-Gravenhage.
TEGEN DE ONBEWAAKTE
OVERWEGEN.
Te Utrecht is Zaterdag de constituee-
rende vergadering gehouden van een Co
mité van Actie tegen de onbewaakte over
wegen. Voorzitter is mr. A. J. Fokker te
Amsterdam; secretaris A. J. Vos te Wou
denberg.
Er werd o»a. besloten- een procedure
tegen de Nederlaudschö Spoorwegen in te
stellen ter verkrijging van een uitspraak
der rechterlijke maéht dat het onbe
waakt laten van overwegen ongeoor
loofd is.
DE GASKWESTIE TE WEESP.
Na een geheime zitting heeft de ge
meenteraad van Weesp zonder hoofde
lijke stemming den geschorsten directeur
der gasfabriek en administrateur van liet
gemeente electr.-bedrijf, W. M. B. L.,
wegens wanbeheer ontslagen.
Wellicht heeft U reeds vaak
het waschgoed van anderen
bewonderd dat er zoo frisch
en helder uitzag alsof het pas
nieuw was. Zoo kunt U het zelf
ook krijgen. Neem slechts de
proef met Rinso en U zult ver
baasd zijn over de resultaten.
Koop nog heden
een pakt
Uit Middelburg.
In dit nunyner komt een publicatie
voor van den burgemeester van M i ri
de lb u r g in verband met de aanvrage
van nieuwe rijbewijzen, wij vestigen de
aandacht van hen, die voor het besturen
van een motorrijwiel of automobiel' een
rijbewijs wenschen te hebben en dus een
nieuw moeten aanvragen op deze publi
catie.
In het bijzonder dienen zij, die in de
jaren 1906 tot en met 1911 hun eerste
rijbewijs aanvroegen en ontvingen, er om
te denken, dat zij zich vóór 2-1 October
a.s. tusschen 10 en 1 uur ter gemeente
secretarie, bureau bevolking, ingang
Ilelm moeten aanmelden.
Bij Kou. besluit is aan den heer E.
Alberts alhier, vice-consyl van Noor
wegen, verlof verleend tot het aanne
men van het ridderkruis 2de klasse der
Orde van St. Olaf van Noorwegen.
Uit Zuid-Beveiand.
In de Yrijaag gehouden raadsverga
dering van Schorc werd op het subsi
die-verzoek der vereen., het schoolmu
seum te Middelburg, afwijzend beschikt.
Meegedeeld wordt dal tot waarn. bur
gemeester is aangewezen 'dhr. W. Ka-
relse (weth.), in de tweede plaats weth.
Bierens. En voorts dat de prijs van een
nieuwen stoel voor de Raadzaal' f 40
is; daar dit bedrag nogai hoog wordt ge
acht, zal nader worden jjeinformeewl.
Voorts deelt de Burgemeester mede,,
de reparation aan den toren. De kosten
van herstelling bedragen pl.ml f D3|0 ook
vernieuwing van leien in de spijs is mede
noodzakelijk. Na eenige discussie worden
B. en Wi. gemachtigd de werken uit te
voeren; indien tusschen opzichter en uil
voerder overeenstemming wordt verkre
gen betreffende het kosten-bedrag.
De gemeente-begrooting dienst 1928
wordt vastgesteld met een voor den ge
wonen dienst een ontvangen uitgaaf van
f 26.467.57 en voor den kapitaaldienst
een ontvang van f 2390; bedrag pi. ink.
belasting f 81S7.17 en voor onvoorziene
uitgaven f 891.28.
Bij de rondvraag vestigt dhr. Nieuwen-
huijsen er de aandacht op, dat des
avonds het Naaimectsche \Veegje en het
daartegenover liggende pad zeer donker
zijn. Verandering hierin kon het beste,
door den lantaarn in den Naairaeet le
verplaatsen. De voorzitter zegt, dat B. en
W. zullen trachteu hierin verbetering tc
kvijgen. Verder vraagt dhr. Nieuwenhuij-
se om verbetering van het wegje ter
hoogte van de woningen voor den put in
den Naaimeet door het storten van wat
macadam. De voorzitter zal ook hieraan
aandacht schenken en zoo nooBig voor
verbetering zorg dragen.
De heer de Vrieze zou de rioleering in
den Naaimeet nog dit najaar in orde
willen brengen, daar het bij regenachtig
weer zeer modderig is, waatrop de voor
zitter antwoordt, daarop te hebben gere
kend bij het opmaken der begrooting; de
heer Karelse zou zoo spoedig mogeliijk
met dit werk willfen beginnen.
Den heer C. A. Moerman, kommies
bij de Directe belastingen te Rilland
Bath enz., is als standplaats aangewezen
R'ijsbergen (N.-B.) met ingang van "1 Nov*.
(Inge*. Med.)
Uit Scnouwen en Duiveland.
In de Zaterdag gehouden verga
dering van de aïd. Bru inisse van dein
Bond van Zeeuwsche Mosselkweekers
deelde de voorzitter na opening mede dat
een brief van het hoofdbestuur was ont
vangen meldenoe de algeheel© door
voering der centralisatie. Alle bestelj-
lingen zullen dus in 't vervoljg gaan over
het hoofdkantoor Bruinisse.
Voorgelezen werd het huishoudelijk
Bondsreglement ter kennisneming van dc
Leden. Daarna volgde arlikelsgcwijze
voorlezing van het huishoudelijk af-
deelingsreglement waarop geen op of
aanmerkingen werden gemaakt zoodat dit
van 8 Oct. af van kracht is geworden.
Vervolgens werd overgegaan tot de in
de vorige vergadering uitgestelde verkie
zing van een bestuurslid. Deze verkiezing
geschiedde volgens het in het afdeelingï-
reglement vastgestelde meervoudig kies
recht waarbij leden met een productie
van 2001 ton 1 slem heeft, 2001 tot en
met 1000 ton 2 stemmen., 1,001 tot en met
6000 ton 3 stemmen, 6001 tot en met
8000 ton 1 stemmen, daarboven 5 stem
men hebben.
Gekozen werd dhr. Witte Jz. zoodat
het bestuur thans voltallig is. De voor-
loopige voorzitter dhr. "W. v. d. Berg Dz.
werd bij acclamatie lot voorzitter her
kozen.
Medegedeeld werd dat van dc gebr. Ju-
melet Iz. een schrijven was ingekomen
om tot den Bond te worden toegelaten.
Hierover zal door het hoofdbestuur wor
den beslist.
Uit de mededeelingen van de Bonds
vergadering te Goes bleek o. a. dat het
hoofdbestuur met 2 personen is uitge
breid n.l. de heereu J. Vette te Ierseke
en J. F. Ivens le Graauw.
Medegedeeld werd nog dat aan den
heer Anthonies fa. De Claer en \nthio-
nies, mosselkoopman te Antwerpen is
gevraagd de bestellingen zonder tus-
schenpersonen aan het hoofdbestuur le
Bruinisse te doen.
Naar aanleiding van de dezer dagen
door verschillende leden ontvangen cir
culaire van het bestuur der Visscherijen
op de Zeeuwsche stroomen inzake pacl.it-
betaling, werd medegedeeld dat door het
bestuur stappen zijn gedaan alsnog
pachtsvermindering tc verkrijgen.
Nadat nog was voorgelezen het per
centage verzonden van ieders quantum
werd de vergadering gesloten.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen Wu D.
De dezer dagen te Zuidzande
gehouden collecte ten behoeve van het
Nederlandsclie Roode Kruis heeft f ,29,50
opgebracht.
ONDERWIJS.
Geslaagd te Utrecht voor het candi-
daats-examen rechten, de heer A J. G.
C. C. Mes, alhier.
Geslaagd te Wageningen voor het
ingenieursexamen tuinbouw, de heer A.
H. Zweede geb. te Goes.
In een gehouden spoedeischenide
gemeenteraadsvergadering te St. Maar
tensdijk werd benoemd tot onderwij
zeres aan de O. D. school aldaar, mej.
E. Lindborgh tc Breda.
KERKNIEUWS.
De eerste dienst in het nieuw©
kerkgebouw van de Geref. Gemeente te
Biczelinge zal gehouden worden Vrij
dagavond a s., waarbij ds. Hofman van
Krabbendijke zal oorgaan
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Renesse en Noordwellle
(toez.) ds. P. v. d. Staaij, te Westerbbrk
Geref. Ke r k.
Beroepen te Anna Jacobapolder A.
Mout, cand. te Rotterdam.
Bedankt voor het beroep naar Schoon-
rewoerd en Fijnaart, door ds. D. Brom
mer te Bruinisse—Oosterland.
Geref. Gem.
Op liet tweetal le Vlaardingeu komt
voor ds. J. Vreugdenhil te Borsselen.
MANDEL, NIJVERHEID
VISSCHERLÏ.
Het motorschip ..Kola Radja" voor
den Rolterdamschen Lloyd, gebouwd op
de werf der 'Kon. Maatschappij „De
Schelde" te V1 i s s i ne n, zat Donder
dag naar builen worden gebracht en
Vrijdag en Zaterdag proefstoomen en dan
naar Rotterdam vertrekken.
De eerste Zeeuwsche leg-
'w e d s t r ij d. v
Zaterdag 15 Oct., 's nam(, 2 uur zal op
het terrein van den heer M. J. Rottier,
Hoogeweg 173 Vlissingen de eerste
Zeeuwsche legwedstrijd plaats hebben,
georganiseerd door de V. P. Z.. Op de
voorafgaande vergadering zal de heer
O. A. van Woelderen, burgemeester van
Vlissingen, een openingsrede houden.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE,
De inspecteur der posterijen en te
legrafie C. A. van den Brielt to Doiyirecht,
voordien adj. insp. alhier, is lijdelijk
belast met de waarneming van het beheer
van het telegraafkantoor te 's Graven-
hage.
Aangesteld lol leerling-telefoniste
bij den interlocalen dienst mej. J. van
Belzen uil Middelburg en geplaatst
op het post- en telegraafkantoor te Steen
bergen, zulks met ingang van 1 Novem
ber a.s.
De nieuwe Haven te Zierikzee.
Door het Hoofdbestuur van Schutte-
vaer werd aan het Gemeentebestuur van
Zierikzee het volgende adres gezon
den:
dat liet groote verschil tusschen hoog-
en laagwaterstand op de Zeeuwsche
stroomen in de buitenhavens het vaii en
naar boord gaan voor de schippers en
hun gezinnen vaak zeer bemoeilijkt,
dat door belanghebbende schippers in
dit opzicht geklaagd wordt over "den toe
stand in de Nieuwe Haven in uw ge
meente,
dat in tal van sluizen en havens, zelfs
daar waar een aanmerkelijk. geringer
verval optreedt, in de muren zijn aan
gebracht trapjes, welke door hun ligging
binnen de muuroppervlakte geen Schade
kunnen veroorzaken aan of moeilijkheden
opleveren voor de gemeerd liggende of
schuttende schepen,
dat goede communicatie met den wal
in het belang is van de beteekenis van