f
-ÏHIO
Maandag 14 Februari 1927
q 1 f* n f u e h
KWAÏM8^
ADVOCAAT-REEP
Sigaren?
170° Jaargang
OURANT.
5 5 3
1.75 1.75.
Dit is geen algebra, maar het geeft de
verhouding aan, in 1921 op de Ontwa
penings Conferentie vpca Washington vast
gesteld voor het aantal slagschepen en
gnoofe kruisers van respectievelijk de
Vereen. Staten, Engeland, Japan, Frank
rijk en Italië.
Let wel alléén de ontzaglijke slagsche
pen en groote kruisers. Er is wel eens
gemeesmuild, dat die overeenkomst
gemakkelijker verkregen werd, omdat
over de gevechtswaarde van die drijvende
vestingen minder gunstig geoordeeld werd
n» de ervaringen in den grooten oorlog,
met zijn ontwikkeling van onderzeebooten
en vliegtuigen. Men is toen echter niet
geslaagd in het vinden van een gemeen
schappelijke overeenkomst tot beperking
van den aanbouw van licht© kruisers, tor»
pedobooten, onderzeebooten en vliegtui
gen. De belangen bleken te ver uiteen te
loqpen.
Een goed jaar geleden is echter van
wege den Volkenbond een commissie
ingesteld (staande onder voorzitterschap
van onzen gezant te Parijs, jhr. Loudon)
die belast is, met het voorbereiden
van de eerlang te houden Volkenbonds
conferentie voor algemeene ontwapening.
Daarbij zijn óók die in Washington aan
hun lot "overgelaten lichte kruisers en
kleinere schepen besproken. Natuurlijk
echter als onderdeel van een algemeen
plan.
Maar het is daarbij lelkens en telkens
(uitgelekt, dat liet buitengewoon moeilijk
■was niet slechts om de verhouding der
beperking te bepalen (zoo ver is men
nog lang niet), maar ook reeds om vast
te stellen wat voor ieder land in aan
merking kwam voor de beperking. En
wèt met elkaar voor dat doel verge
leken kon worden. Als Engelandzei,
dat het vloot en leger afzonderlijk
■■''•wenschte te bezien, en dfkn ieder soort
schepen weer afzonderlijk, dan zei Frank
rijk, dat het de inkrimping van leger en
vlooi in één verband wilde houden, en
dat hel voor dé vloten don totalen tonnesn-
maat wilde vergelijken. Die houding Was
begrijpelijk voor Engeland, omdat zijn
vloot een veelzijdig gevarieerde laak
heeft bij de bescherming van zijn han
delswegen en zijn kusten. En die hou
ding van Frankrijk was ook begrijpelijk,
omdat het in de eerste niaats eeu land-
mogendheid is, met een groot leger, dat
Engeland niet heeft, en met een vloot,
die vooral voor kustverdediging dient,
dus met veel Idein materiaal
Door die tegenstelling schoot men in
Genève bij de voorbereiding heel slecht
op. En daaraan werd niets verbeterd
door de aanwezigheid van een verte
genwoordiger der Vereen. Staten, di©
geen lid zijn van en niets willen te ma
ken hebben met den Volkenbond, maar
wel deze ontwapeningsbespreking wilden
bijwonen.
En zoo (ging ieoere slaat zijn eigen
gang. En zoo kwamen er de laatste
weken uit Washington berichten van be
sluiten tol bouw \an nieuwe kruisers.
In ééns komt nu dezelfde regeering
van Washington de wereld verrassen met
een voorstel aan de vier andere >töoot-
mogeimheden om óók voor het klein ma
teriaal de verhouding 5 5 3 toe te
passen voor de Ver. Staten, Groot-Brit-
tanniê en Japan; en dc bepaling van het
verliouoingscijfer voor Frankrijk en Ita
lië over te laten aan de besprekingen te
Genève.
Dit zijn dus voorstellen die ons wel
niet direct beroeren, maar die voor het
algemeen ontwapeningsplan zóó'n groote
beteekenis hebben, dis|t zc ook in cïis land
alle aandacht verdienen.
Te meer omdat er verschijnselen bij
zijn, die tegenstellingen lijken.
Ten eerste vraagt men zich af, of
Amerika die denkbeelden niel had moe.
ten voorleggen aan de Voorbereidings
commissie te Genève die er immers
reeds is, en waar Amerika aan depl
neemt.
Uit telegrammen uil. Genève blijkt dal
men dapr ook werkelijk het eerst gedacht
heeft aan een aanslag van Amerika op
den Volkenbond. Curieus is het in die
telegrammen uit Genève te lezen, dat
men daar na latere uitvoerigere berich
ten zich zelf voor redeneerde dat men
dit vermoeden van snoode bedoelingen
kan laten varen. Want di© twee ontwa-
peningsplanncn kunnen parallel toepen.
Het blijkt echter uit de Ameriknansche
nota héél duidelijk dat de regeeving in
Washington niet hel minste vertrouwen
tiecft in eeu spoedig resultaat van het
ontwapeningswerk van Genève, en daar
om wil doen wat zij praktisch nu reeds
uitvoerbaar acht. Zij wil dus wel degelijk
buiten het Vollcenbonds-werlc om han
delen.
Een tweede vraag is wat beleekcnt
dan die ijver van Washington van den
laatstcn tijd om tot bouwen van kleine
kruisers (toch nog vsn 10.000 ton') te be.
sluiten?
Ja, men mag niet dadelijk kwaad, van
een ander denken. Maar er zijn er die
Amerika, ervan verdenken zijn kruisers-
vloot (al is het ook nog op papier) zoo
groot mogelijk te maken tegen den lijd
dat de conferentie bijeen komt. En don
nog een fatsoenlijk aautal over te houden
als er moet worden verminderd
Een niet ongewone houding van handige
onderhandelaars.
Het is dus misschien niet louter idea
lisme, dat achter de voorstellen zit. En
die frappeérende tegenstellingen hebbdhfér
in Europa reeds duidelijk toe meegewerkt
om het Amerikaansche voorstel argwa
nend te bezien. Dit is geen pessimistisch
oordeel van ons. Het is slechts een aandui
ding van wat reeds uit berichten en pers
beschouwingen bleek.
Er zijn er, in Engeland en ook in
Frankrijk, die deze concurreptio piet het
Volkenbondswerk met leede oogen zien,
want ze vreeflfen dat de pogingen van Ge
nève voor een algeméén plan getorpe
deerd zullen worden door dat optreden
van Amerika, dat immers alléén belang
heeft bij hel vlootvraagstuk, en alle leger -
beschouwingen aan zijn laars lapt, om
dat het geen leger heeft. En "bovendien
niet van den Volkenbond houdt, als té
Europeesch vau aard.
Er zijn er ook die de slagschepenver
houding 5 5 3 1.75 1.75 totaal on
gemotiveerd achten voor het kleinere ma
terieel. Men denke maai* eens aan de be
hoefte van snelle kruisers voor Engeland
met zijn verre Dominionsen aan de Fran-
sche behoefte aan véél torpedoboolen, on
derzeebooten en vliegtuigen oin zich te
vrijwaren tegeu een landing.
Men raakt hier immers hetzelfde onder
werp aan, dat in de voorbereidingscom
missie in Genève zooveel moeilijkheden
veroorzaakte, n.l. de verscheidenheid in de
behoefte van ieder land, naar zijn ejgen
gesteldheid en eigen belangen. Kin Enge
land zich nu reeds binden tot beperking
van dat kleine materiaal, als Frankrijk
later te Genève vrijheid krijgt voor een veel
grootere vloot van dien aard?
Zooals reeds gezegd, staan wij buiten
deze beweging, klaar juist wegens de al
gemeene voorberoidingspogingen van Ge
nève, beroert ze ons toch En die be
roering doet niet prettig aan.
(Volgens heden ontvangen berichten'
men zie onder „Buitenland" lieeft
Frankrijk een afwijzende houding aan
genomen.)
IIET VEKIHUG MET BELGIË
Degrondwetkwestieen
Ged. Stalen.
In een polemiek tusschen de N. R.
Ort. en het Volk over het bestaan van;
een grondwettelijk bezwaar tegen het
nïeuwc Schelde-regime (in verband met
het aan den Koning gegeven oppertoe
zicht op den waterstaat) schreef Het
Volk o. a.:
„De N. R, Crt. beriep zich tol dusver
uitsluitend op naamlooze getuigen, n.l.
Ie. een onbekende die een onbekend
gebleven advies aan de regeering schijnt
te hebben gegeven
Bij deze opmerking teekende de N. R.
Crt. aan:
„A propos, heeft Het Volk kennis van
het advies van Gedeputeerden van Zee
land?"
Beter dan Goed: DE BESTE
dit Stad m Provincie,
Uit Middelburg.
- In de Vrijdag gehouden buitengewone
algemeene vergadering Van het MiddeJ-
burgsche Ziekenfonds, welke voorname
lijk was belegd ter voorziening in de va
cature als penningmeester, welke ontstond
door liet a.s. vertrek uit de gemeente vlaii
don heer J. C. Giöben, word op voorstel
van het bestuur besloten de nu gescheiden
functies van secretaris en penningmeester
le vereonigon en daarna ra. a st. als secre
taris-penningmeester gekozen do heer L.
Onderdijk, thans secretaris, die zich be
reid verklaarde de benoeming te aanvaar
den.
Als bestuurslid uil de deelnemers huis
artsen eveneens vac.-Gicben, werd
gekozen «1e heer L. Weijl, die zich ook
bereid verklaardo de benoeming aan to ne
men.
Modegedeold werd dgt zich als huis
arts aan het fonds hebben verbonden de
,heeren W L. Pel en W. Chr. Verheüdeaii
Na afhandeling van deze agenda, werd
door den voorzitter van het fonds, den
heer Herman Snij dors, in zeer wa*ar-
deerende woorden t veto werk herdacht
wat de scheidende penningmeester, de heer
lieer Gieben, zoo talrijke jaren geheel be
langloos en met groote toewijding voor het
fonds heeft verricht, niettegenstaande nog
zoovele andere funoties door hem wer
den bekleed.
Namens de vergadering Van deelnemers
en afgevaardigden der loden en zeiier ook
namens alle leden, die door hen verte
genwoordigd worden, zegt spr. den heer
Gieben daarvoor hartelijk dank en biedt
hij hem als aandenken e«n ets van Oud-
Middelburg (Kuiperspoort) aan in donker
eiken lijst met achterop een opdracht met
de namen der bestuursleden. De heer Snij
ders sprak de hoop uit, dal deze ets
den scheidene steeds zal herinneren aan
zijn werk le Middelburg en voor het
fouds verricht.
De heer J. J vaa Aarts en, afgevaar
digde der leden, dankt namens 2ijn medpaf
gevaardigdeu den heer Gieben voor zijn
prettige, aangename samenwerking en ze
ker ook namens alle leden voor zijn werk
voor het fonds verricht.
De heer Gieben dankte getroffen voor
dit mooie blijk van waardeering en zeide
dat aan Oud-Middelburg voor hem heel
wat herinneringen viastzilten, maar als
arts voelde hij zich toch moer 'aange
trokken tot Nieuw-Middelburg, omdat luer
zoo duidelijk zich demonstreert, hoe Mid
delburg vooruit is gegaan op liet gebied
der algemeene gezondheidszorg, waartoe
zeker in de eerste plaats een goede
woning behoort. Zeker heeft hel zieken
fonds ook krachtig medegewerkt om be
tore begrippen omtrent gezondheidszorg
ingaug le doen vinden, en hel verheugt
spr. daaraan ook te hebben kunnen mede
werken.
Spr. dankt allen hartelijk, in het bijzon
der den voorzit Ier, voor de prettige en
aangename wijze, waarop steeds in het be
stuur is gewerkt, wajardoor dit werk lot
een genoegen werd voor hem Spr zal
steeds daaraan blijven denken en zoo noo-
dig zal dan de els liem daarbij helpen.
Do woorden der verschillende sprekers
werden met applaus bezegeld
Naar wij vornemetl heeft de af deeding
Middelburg van den Bond voor Zuigelin-
geubeschcrming zich schriftelijk tol
den vertrekkende» arts gericht oin hem
dank le brengen voor wat hij ook voor
het doel van dien Bond heeft verricht.
Hel was Zalerdagavond weer zeer
goed bezet in het Schuttershof, toen voor
de derde maal iu dit seizoen liet Muziek
korps van don Houthandel Walcheren on
der leiding v,an den heer A. J. F. d, Boer
een uitvoering gsf Ook nu werden voor
de pauze een viertal nummers ten gehoore
gebracht, waarvan vooral het laatste, een
deel uit de opera Martha zeer goed werd
gespeeld, het gaat met dit korps steeds
crcsendo Eeu marsch als toegiït besloot
dit deel van den avond. Na de pauze
toonden enkele leden -v3ji "t korps, daar
bij trouw door enke'e dames terzijde go-
staan, dal zij ook, dank zij harde studie,
op het gebied van toon eel en voordracht)
veel weten te prestoeren. Zoowel in de één
actor „Een knap stel1' als in do ko
mische gozelschapscène kwam dit tot
uiting. Doch ook do drie duetten voor
lieer en dame worden terecht ten zeers té
toegejuicht.
Toen ook dit deel van het programma
was afgewerkt, zorgde liet Jasz-Band Or
kest „Luclor et Emergo nog enkel uurtjes
voor goede dansmuziek, waarvan zeer vele
profiteerden.
De Ver. v. Huisvr. afd. Middel
burg hield de vorige week een diemon
stra ticraiddag voor haar leden. Behalve
den reeds bekenden Brovedo bak- en
braudoven, kwam deze firma nu weer
met een practische kneedmachine. De
gelatinefabriek „Delft'' maakte met haar
poeoergelaline een pudding, waarvan ge
proefd kon worden. Verder werd de
schuimslager voor eieren vertoond.
En eindelijk noemen we het glasschil-
deren met ripolin door mevr. Smits uil
Deventer. Een dagcursus voor de leden
zal hier gegeven worden circa Maart
Plaats en datum worden nader hekend
gemaakt.
Alhier is gisteren proces-verbaal
opgemaakt legen een paar personen, die
om geld speelden.
Uit Vlissingen.
In de raadsvergadering te V1 i s s i n
gen zullen Vrijdag worden overgelegd de
oorspronkelijke bestekken vau de Verbou
wing aan het Gasthuis, en hot rapport
van de minderheid vïm het college van re
genten over de overschrijding van de toe
gestane credieten.
o
Uit Walcheren.
De afd. Koude kerke der S. D.
A. P. heeft, naar wij in Het Volk lezen,
besioten met 7 candidaten aan de raads
verkiezing deel te hemen. Deze zijn in
gestelde volgorde: D. Sanderse, C. Be-
nekerDe Knegt, J. J. van Langeraad,
L. Bimmel, II. E. du Bois, J W Poinse
en D. Gans.
Zaterdagmiddag omstreeks 12 uur
brak door tot nog toe onbekende oor
zaak brand uit op de alleenstaande boer
derij van S. Dingemansc, staande te S t.
Jan ten Ileere onder DomburgDaar
het vuur snel om zich heen greep, stond
de schuur spoedig in lichte laaie. Met
behulp van de inmiddels toegeschoten
buren en nieuwsgierigen kon het huis
raad nog worden gered. Het in (de schuur
(staande vee, zijnde 2 paarden en 2 gei
len konden bijtijds worden gered Twee
zich in dc schuur bevindende fietsen
werden mede door -de vlammen ver
nield, evenals het daar aanwezige hooi,
stroo, gereedschap enz.
Aangezien deze hofstede ongeveer an
derhalf uur van Domburg verwijderd ligt,
was de brandweer pas om 2 uur ter
plaatse. Toen was de schuur reeds afge
brand. Met emmers water kon het woon
huis eerst wat brandvrij worden gehou
den, doch het leed nog zoodanig brand
schade, dat enkele uren latere!»' aan de
schuur grenzende gevel instortte. Het
huis is dan ook voorloopig onbewoon
baar. Een woord van hulde aan den
heer J. Brouwer, als naaste buurman is
hier zeker op zijn plaats, voor zijn ijve-
rite hulp. Daar enkel het woonhuis en
schuur was verzekerd, beteelient dit voor
oen eigenaar een groote schadepost.
De verkiezing voor leden van den
gemeenteraad le W e s I k a p e 11 e is be
paald op 25 Mei: dc candidaalslelling
op 12 April.
Uit Zuid-Beveland.
Tijdens zijn werk had de hakkers
gezel de Gr te S chore liet ongeluk uil
te glijden tengevolge waarvan hij op den
grond viel en Zich zeer ernstig bezeerde
De ontboden geneesheer achtte overbren
ging naar een ziekenhuis hoogst noodza
kelijk waarom liij dan ook direct per
Groene-Ivruis-auto naar Goes is vervoerd
Uit Noord-Beveland.
Vrijdagavond hield de werklieden-
vereen jging „Uit 't Volk- Voor 't Volk
t© Colijnsplaat een algemeene ver-
;aaering, die bijgewoond werd doe* 28
van dc 13 i leden. De ontvangsten heb
ben bedragen f 1248.225 en de uilgaven
f1314 11. De totale bezittingen van de
vereeniging hadden op f Januari 1927
een. waarde van f 2327.99.
De vereeniging is opgericht 28 April
19G3 Met volgend jaar kan dus hc.
25-jarig bestaan herdacht worden. Hel
bestuur stelt voor deze herdenking eenigs-
zins feestelijk te maken en wil elk lid 1
pent per weck extra laten betalen, daal
de kas de daartoe benoodigde uitgaven
niet kan missen. Dit voorstel wordt m.
a sl. aangenomen.
De aftredende bestuursleden II M.
Haringman en P. de Regt Mz werden
met bijna alg. st. herkozen In de plaats
van den heer J. Fortuin, die wegens
hoogen leeftijd niet meer in aanmerking
wenschte te komen, werd gekozen de
heer C. Fortuin. De voorzitter dankte
hem voor wat hij gedurende 24 jaar
voor de vereenipng heeft gedaan
Bij de rondvraag stelde de heer J. van
Hekke voor als bewijs van waardeering
aan het scheidende bestuurslid ©en aan
denken van de verceniging te schenken.
Dit voorstel vond algemeen bijval.
Donderdagavond gaf het harmonie-
gezelschap „Wilhelmina" le Colijns
plaat een uitvoering met medewerking
van dc tooncelvereeniging „Gezelligheid
kent geen lijd". Behalve muzieknummers
en voordrachten, werd opgevoerd „Ver
laten ecu tooneelspel in 3 bedrijven,
en een klucht „do gebroken spiegjel".
D© lieer Van den Berge bracht als tolk
van de zeer vele aanwezigen beide ver-
eenigingen hulde.
Uit Schouwen en Duiveland.
Het bij Bruinisse gezonken klip
perschip „Zwerver' schipper Dc Waal
van Werkendam, is Zaterdag door Van
dor Talc's Bergingsmaatschapppij gelicht,
en op ae slikken van Bruinisse gezet
voor noodreparatie aan te brengen en
daarna naar de werf te worden gesleept.
Uit Tholen
Op Donderdag 10 Febr wercl in
de zaal van D. W. Kcsteloo de jaarver
gadering van de Coöp. Boerenleenbank
le Po o v t v liet gehouden. Uit de mede-
deelingcn van den voorzitter van hel
bestuur bleek, dat de vereeniging op 31
Dec. 1.1. 154 leden telde. Er waren 187
spaarboekjes verstrekt, waarvan 100 aan
niet-toden, die ongeveer f 33.000 had
den ingelegd. Met 67 leden stond dc
Bank in rekening-courant en aan 22
personen was een voorschot verstrekt
Uit de rekening van den kassier bleek,
dat de ontvangsten hebben bedragen
f 206.308.07, t. w. inhoud der kas op
31 Dec, van het vorig jaar f 210133;
spaargelden f49 669.61; in loopendc re-
Natuurlijk
I
(Ingez. Med.)
kening f139 303.81: rente 1'5273.28;
provisie en kosten f 102 32, diversen
f31 46; terugbel voorschotten f9823 26.-
De uitgaven bedroegen: aan spaar
gelden f41.182, gegeven voorschotten
f 1000, in loopende rekening f 153 955.71,
betaalde rente f3681 58, bijdrage Cen
trale Bank f130 76; afschrijvingen f9.20,
salaris van den kassier f535: diversen
f 136.25.
De balans vermeldde aan bezittingen
inhoud der kas op 31 Dcc. f 1817.31; uit
staande voorschotten f 16 317 21, tegoed
in loopende rekening f90.902 32, tesa-
men f 109 066.87, en aan schulden spaar
gelden f 79 187.11m loopende rekening
'f28 965 50; saldo winst f914.26.
De rekening en de balans werden met
algemeene stemmen goedgekeurd, er
werd besloten de gemaakte winst t© voe
gen hij hef reservefonds, waardoor hef
stijgt tot f 7256.87
De heeren C J. M Hage en G. Mos
selman werden herbenoemd als lid van
het bestuur en lid van den raad" van
toezicht In de vacature, ontstaan door
het bedanken van den heer J. K. Krijger
als voorzitter van den raad van toezicht,
werd gekozen de heer G. K. Krijger Jz.
Als plaatsvervangende bestuursleden
werden herbenoemd dje heeren E. C W.
A. Geuze en J. C. Endhoven. In de com
missi e, belast met het onderzoek der re
kening over 1927 werden gekozen de
heeren N. Luijk, K. F. Schijf cn P. T.
Vroegop.
STRAATBELASTIN'G BITTEN DE
GRENS DER GEMEENTE.
Men weet, dat de gemeenteraad van
Middelburg de gebruikers van huizen op
'l Zana, grenzende aan do tot de gemeen
te Middelburg hehoorende singels, heeft
aangeslagen in de straal belasting.
Uie aanslag fs echter door den Raad
van Beroep \oor de Directe Belastingen
niet toegelaten En van deze beslissing
is loen cassatie aangevraagd hij den
Hoogen Raad.
Zaterdag heeft de Hooge Raad in deze
kwestie beslist, en de cassatie afge
wezen. Ir. deze uitspraak heelt de
Hooge Raad ten aanzien van het aan
gevoerde middel van cassatie overwo-
n
dat ofschoon de tekst van het betrok
ken artikel 1 (der verordening van Mid
delburg op de straatbelasting) inderdaad
niet verbiedt om onder de gebouwde
eigendommen, die zelve of wier aanhoo-
ïigheden aan de openbare straten of we
gen van Middelburg belenden, ook t©
begrijpen buiten Middelburg getogen ge
bouwde eigendommen, mits slechts d©ze
belending zich voordoet, uit het nau
we verband van dil artikel met het daar
op volgende blijkt, dat de gemeentelijke
wetgever slechts het oog had op in Mid
delburg gelegen perceelen
dat toch, wanneer in hel laatste lid van
artikel 2 sprake is van vrijstelling van
belasting voor gebouwde eigendommen
op 1 Januari van het belastingjaar nog
niet ingevolge het bepaalde „bij de Bouw
verordening" tot gebruik of bewoning ge
schikt verklaard, met „de" Bouwveror
dening bedoeld is de Middelburgsche,
daar men toch anders zou gesproken
hebben van „eene" dan wel van ,de
voor bedoelde panden geldende Bouw
verordening"
•tal waar „ito Ttauwverordenihü" zon
der twijfel alleen toepasselijk is op de
in de gemeente Middelburg gelegen per
ceelen en hel niet aannemelijk is, dat
dc vrijstelling van artikel 2 binnen enge
re grenzen zou gelden, dan de heffing
van artikel 1, ook deze laatste beperkt
is lot de binnen de gemeentelijke (grenzen
gelegen eigendommen
dal hieruit volgt, dat de Raad van Be
roep terecht geweigerd heeft ter zake
van het genot van een builen Middelburg
gelegen gebouw, ook al moge dit of zijn
aanhoorigheden aan een in die gemeen
te gelegen openbaren weg of straat gren
zen. een aanslag in de straatbelasting toe
te laten
dat nu wel betoogd is, dat wanneer
zulk een uitzondering op den belasting
plicht bedoeld had, men dit wèl uitdruk
kelijk in de Verordening zou hebben
bepaald, doch dat daavvoor geen aan-