.No.
Uit Stad en Provincie.
Donderdag 14 December 1922,
•IOö* Jaargang
BINNENLAND.
SS Lrs/'™9 - V™M' He8, nog te dekken bedrag is rund i Hht.n. De wns goed bezed.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
afgemat en nerveus.
Probeer een UfEBUOY-bad
Wrijf bet overvloedig,roomach
tig schuim terdege in Uw huid.
In U verlaat het bad verfrischt, j
Lvan gezondheid en reinheid/
Het faalt nooit.
Probeer heh
VERLAGING VAN HET.
INISTTARJEFT
- tif zij speciaal Fransch op het oog hiad.
<lit nummer behoort een B^roe^wet.Dit je jdde loe da4 de heeren A1 -
h a r d a, Gerhard en Ter M o i e n de j Men xbrim aan ds N R CrL
Paedagogische bezwaren tegen het,; Naar wij vernemen, staat de regee'
I rarxsch naar voren brachten. Daarea- d volstrekt niet af^izei,d tegenover
tegen kwamen de heeren ril an us en
Dresselh u.y s het amendement steu
nen.
Vandaag voortzetting.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Ik toen, zoo zei gisteren Minister
De Visser in zijh antwoord.ede over
de wijziging' der Onderwijswet zelden
geroepen in mijn leven, ook in mijn le
ven als Minister, om een taak te ver
vullen, die zoo onaangenaam! is als die j
Ï33*tSocu*ïA?*3W»«<*S4Cb
verlaging van het posttanet' en worden
verschillende verlagingen ernstig over
wogen. Het briefport van 10 cents zou
echter voorshands niet verlaagd worden,
daa 1*1 tegen o. a. wel een verlaagd sfcads-
port weder werden ingevoerd.
NIEUWE STAATSLEENING VAN
350 MILLIOEN.
IIET GEZANTSCHAP BIJ HET
VATICAAN.'
mij nu is opgelegd. Ik mag eerlijk en oir Ingediend is wetsontwerp tot het °P het Hhle Hoofdstuk (Buitenland,
omwonden verklaren, dat, wanneer ik aa n van «Idleeiiing van ten sche Zaken) der Staatsbegrooting voor
mijn eigen neigingen had gevolgd en hoogst 350 millioen uit te geven hetzij in 1923 z«n amendementen voorgesteld;
niet van plichtsbesef ware doordrongen eens> hetzij bjj gedeelten, ten laste van I le' door de heeren Dresselh uys
geweest, ik oneindig liever die taak op de 1 en andere leden van de fractie van den
schouders van een ander had gelegd, dan Blijkens de Memorie van Toelichting Vrijheidsbond, strekkende om art. 8 te
haar zuif uit te voeren.bedroeg op 13 November de vlottende ve™inderen, mel f 24.000.
En toen ging hij voorl met een uU.t- -L,huid ten laste van het ri;k een SOm van I De bedoeling der voorstellers is, uil-
oenvetting dat bezuiniging aanleiding had f 77g goo 000 Van dit ^dray komt J drukking te geven aan den wenscli der
gegeven tot dit voorstel. Hij ontkende de r 308 700 000 voor rekenirm van de ko- Kamer> om door vermindering met drie
juistheid der klacht dat de onderwijstoe- ,ouj- tenvijl ul inl|i October j.I. aan maal het minimmn der bezoldiging' van
grooting een onevenredig deel van de al- de gemeenten was voorgeschoten een Sczant> te komen tot beperking
gemeene bezuiniging zou vorderen. Een r tf38oooo0 op het provenu van door onzer gezantschapspostéö, welker .getal
ieder moet toestemmen, dat bij den tegen de 7{ijksadmi'Ilisl,-alte voor de gemeenten overdadig voorkomt in verband met den
woord,gen toestand van de fmancien een te innen })elaslingen. Na uitschakeling toftand van s landf f"fnciën. Met een
butgel van onderwijs, waarbij het lager yan deze bejde st tezamen opheffing van een drietal der minst nood-
onderwys honderdüen miüioen verslindt, f 402.500.000, blijft f 374.400.000 over.
onhoudbaar is. Geen Mmister kan dit *Hiervan komx öpJ rekening van: a. kre-
bpjven handhaven. diei ver leening aan Duitschland en Frank-
Nu stond spreker voor een dilemma: rijk f 62.5oo 000; b. vorderingen op het
of het aantal der onderwijzers of hun biitenland> m hoofdzaak op België,
salaris verminderen. Een derde is er n3 kosten yan inierneering e. d.
met Nu vraagt spreker de heele Kanier, f 72.OGO.OOO; c. voorschot voor de Riiks-
na wat wij doorleefd hebben bq de On- kleeding3VOOrzieaing f n.ioo.000. Vpor
derwijswet waarbij de heele linkerzijde zoover deze ten eer na n üjd
nog 16 millioen bij de salarissen had wil- ftcTlbaar zaf tfc f^aucienng Run-
len voegen, terwijl de heele linkerzijde op gescfliedeu door de uflgftevan
4 leden na er nog 30 mjlhoen btij had vat- schatkjsMjeuen met een looptijd, wél
en voegen en wij ook nu nag gehoord k binnenJ de grenzen van den termijn
hebben dat de salarissen nog .te laag zijn, deJ. kredietverstrekking, aan die Ml jet-
of er eén Minister zóó dom'zou zijn ge- ten het karakler van zeer Rort m,ieV
weest, om met een verlaging der salaris- ontneemt. Een aanvang is hiermede ge-
sen van de onderwijzers te komen.-De lnatfkt d(3ór 3e piaajsfng van f 15.000.000
slag is verleden jaar met één stem ge- -an Mljetten diel0pO-, Wei 1927 ver-
wonnenwas die slag verloren, dan had vajien
er een nieuwe Minister van Onderwijs Neemt men len slolte ,n. aannier-
zakelijke posten, onder welke in de eer
ste plaats die bij den Pausclijken Stoel
is te begrijpen, zou voor 1923 kunnen
worden volstaan;
2e. door den heer Kerst en, de be
doeling hebbende het Nederlandschje ge
zantschap bij den Pauselijken Stoel op
te heffen.
Uit Middelburg.
De prijis van het krood is alhier
met 2 cent per 8 ons verlaagd en go-
tracht op 18 cent.
0
Uit Walcheren.
moeten komen, die het budget vanonder- ^rij Maandag j,l. had op den Eampveer-
wijs met 30 millioen had moeten ver- r4^00 000 ^0^' waar-j oren Veere een vei^dermg
nwTïiwn pn ,ia„ ,n„ >11^7^1 fric Mi- omslreeks 1 45.000.000 beloiopt, waar plaats, bijeengeroepen namens de afdee-
nish^^thans met eeu voordet maeten Van inUlSScheJl f 30.000.000 is gebezigd {ing Middelburg vin den Vrijheidsbond,
komen lot invnorimf van non ni .nWo voor credietverslrekking aan Frankrijk, j Ais spreker trad op de heer Groene-
klassen Men man zdch dus \vel dubbel dan blijft v.an de uitslaande v?oUer!de I woud, die de beginselen van den bond
bedenken eer men zijn stem aan dit ont- scliuid 1 f83.800.000 ter consobdeenng uiteenzeltte en helder deed uitkomen wat
wm-D onthmidt °P termijn over. volgens deze beginselen op het gehjLed
Wat Hh rfnnr mo! De Minister meent, dat het aanbeveling Van onderwijs, handel, industrie, land-
da„dert S fc„uw la-ij^ozca is te wachten. De
zuiniging betreft woef de Minister om voorwaarden mogelijk is, een belangrijk spreker werd ingeleid en bedankt voor
d^S^nddc e Ln te aeven deel hiervan te consolideeren. Waar hem zijn rede door den heer Buijs Ballot,
aSL ten orSiteSn de schooteeld- fteUeken' is' dat het bc-in van terwijl door den heer Kloeke uit Mich
hei'f'Ti" achtte ook liii het systeem" der aanstaande kalenderjaar hiervoor hoogst-delturg gewezen werd op de gelegen-
wet ó»têvredlI»S HB SaitTbezlc "aarschijnlijk een gnastig moment zalheld voorl aelangptelte.nlen van buiten
"aaen' iihierV°°r TOUel»C -«»•;- f» f** Middelburg
tare ^prekm, verwacht f 177.000.000. Vermeerdert men dit fce i Tr f y n r -w
Dat hii de pacificatie verbroken zou f i t Uit Zuid-Be vel,and.
hefclben, ontkende hij. Hij hteel't ook niet ,mCu -f fer'i- i He te Hoedekenskferke be-
J van den buitengewonen dienst voor 1923
de oppns.tie genegeerd. Wel zijn eemge lm f 170 milfioen dan vindt raen Cen fndc heftl«f concurrentie tussehen de
leden der rechterzijde vriendschappelijk [ota;;1 f 34? of' afgerond f 350 mil..aldaar w-onende broodtekkers en de coo-
met hem over het ontwerp van gedacht jjoen j peratieve broodbakkcrij te Goes is oor-
ten komen wisselen, wat ook met een
Hel provenu van de nu te sluiten
lid der linkerzijde is gebeurd. Het speet leeninr,en zai bestemd
*pr. dat verder van de linkerzijde nie- uitgaven ten tL
mancl dat heelt gedaan.
zaak dat de broodprijs er met ingang
id zijn "ter bestrbdim'' van 14 dezer wordt teruggebracht op
1' 0.20 per K.G. voor het wittebrood en
tste van den buiten- i
gewonen dienst. 'i °P f 018 lwt K'G' ™or het tarwebrood.
n hij tegenover den De buitengewone uitgaven ten laste 0
™elaai; de mogelijkheid van uit- van 1924 en volgende özullen eeI1 zeer Uit Tholea.
,v.an de m®uwe 'bepalingen ovei tdangrijlke vermindering verloonen. De Voor de verpachting van GO gemeten
et aantal onderwijzers. Minister meent dan ook te mogen ver- bouwland, toebehoorende aan liet Wee-
cmdelijkde aandrang tot een nieu- trouwen> da4 mej de voorgestelde conso-zen-Armbestuur te Oud-Vos se me er
lidatie, welke de buitengewone uitgaven meldden zich niet minder dan 150 lief-
oor spreker iS alle streven naar ver- van 1923 omvat, hel tijdperk van de j hebbers aan; de verhuring geschiedde
c ering acceptabel onder de ééne voor- zeer grooje Staatsiecningen zal kunnen tegen een gebaseerden prijs van f 40
a f 60 in ongeveer evenveel lperceelen
als er genieten beschikbaar zijn.
Uit Zeeuwsch-Vlainder"n W. D
Woensdagmiddag werd het dochter-
Iatfde-,"b dat de schoolvrede onaan- Würden afgesloten
getast blijit, want dat is bij al het werk
van spreker het eerste streven geweest-
Kan mén een andere of gewijzigde wet
coneipieeren, die den schoolvrede on- DE AFKONDIGING DER GRONDWETS-
aangetast laat, dan is spreker de eerste HERZIENING.
om zteh hf„ ,T. r ,in tie van den heer H., landbouwer te Aar-
om zien niervoor open te stellen, maar Niet op 2 Januari, maar reeds op 29 1 J
dan vraagt spreker: dat degenen, die December a.s. zal de plechtige afkon-j Upn° i-./ip Z L" wnppnip
hierop aandringen, dit niet doen met diging van de Grondwetsherziening in *n ,L f'Tf
enkele woorden in een krant of in deze de zittingen van den Hoogen Raad, de a',n' 1 C.U n c..-
vergaderzaal, maar dat zij hem een gron- Gerechtshoven en de Rechtbanken, als- "icis-je v' a?\ e v cn' i. le
dig avant-projet voorleggen, dat den Mi- mede van de pui-of voor de deur ten ge- S
Tl ïr I AT Iran^Im rlon TJ Jï 1_-t v .1
Na des morgen bevestigd te zijn
door den heer J. Cappon, ouderling der
Chr. Evang. Gemeente te Cadzand, deed
Zondagmiddag de uit Homberg .(Duitsch
land) overgekomen predikant, Ds. H. J.
de Meijere, zijn intrede te Nie u wf-
vl ie t.
nisler kan'leiden. Hij is bereid een kleine meentehuize plaats vinden
commissie le benoemen om de te ver- (De reden van die vervroeging lot in j nteT^o^en" konl-
ïtl locir iR vppmnpf p 11L* rioza rml in rtÉ» 07 x 7
i ter werd het kind gevonden door den
lieer Nobel, hoofd der school te Heille,
strekken positieve gegevens te vervver. dit jaar is vermoedelijk deze: dat in de j - ...0„c
ken lot een nieuw ontwerp. add' artikelen teil onziehte van de Eer- i °P den geJans-
Noff enkele korte renliokon vrtirra^r. aau. aitiReien ion 1 -i aa e porteerd, waar bleek, dat het achter-
i\ue eiiKcie «.wie repneKen volgden cd -ste Kamer gesproken wordt van hand-
®TfWer atgemeene beschouwing having in haar huidige samcnstellng tot j 0 c J
gesloten. den derden Dinsdag in September van 9
het jaar, volgende op dat der afktondigjing.. Besmettel ij'ke ziekten.
Maar daarmee is de behandeling nog Dat zou dus September '24 in plaats van Het aantal gevallen van besmettelijke
alles behalve -ten einde! September '23 wo;den. De afkondiging in ziekten over de week van 3 tot en met
Toen mej. We,sterman het eerste amen- het Staatsblad wordt blijkbaar in dat 9 Dec. in de Prov. Zeeland bedroeg:
dement vrij uitvoerig verdedigd had, verband niet voldoende geacht, deze toch j Roodvonk' Middelburg 2. Missingen 1.
bracht de voorzitter in herinnterig is gister geschied). Diptheritis: SI. Phïllpsland 1, Seroos-
dat or nu reeds 62 amtendemen- kerke(W) 1, Missingen 1.
ten zijn ingediend. Op zijn voordel
werd dan ook besloten den spreektijd
te bepalen op 10 minuten, behalve voor] LOONREGELING GEMEENTEWERK'
de artikelen 28, 51 en 73, (aantal onder-LIEDEN AMSTERDAM.
wijzers, wachtgeld, en eischen voor een j B. en W. van Amsterdam hebben aan j Ds. D. .1. Leepel, Oo.t-ïndiscli pre-
nieuwe school). den Raad een nieuwe loonregeling voor- dikant met verlof te Hilversum, hoopt
rw jgesteld strekkend lot:
behoud der slandaardlooiien
KERKNIEUWS.
Fr. Lens velt over
T h e a 1 e r k u h d.1
In de volbezette bovenzaal van de
Soc. St. Joris alhi'er heeft Dinsdag'
de heer Frits Lensvelt op uitnoodiging
van de vereen. „Voor de Kunst" een
voordracht gehouden over Theaterkunst,
speciaal over het moderne theater.
In zijn inleiding heeft hij aan zijn
hoorders een inzicht gegeven in de denk
beelden, een kwart eeuw geleden uitge
sproken door persionen als Edward Gor
don Graig en Adolphe Appia, en daar
na verder ontwikkeld door Reinhardt,
en Georg Fuchs in Duitschland en door
Copeau in Parijs. En bij ons in ver
schillende opzichten door de opvoerin
gen van Rooyaards en Verkade. De spre
ker heeft in het licht gesteld welke be
zwaren er rezen tegen het negentiend©
eeuwsche decor, dat zoo nauwkeurig mior
geliik de natuur nabootst met perspec
tivische teekeningen op vlak decor, dat
echter onmiddellijk zijn waren aard doet
kennen wanneer de acteur optreedt en
in conflict komt met de afmetingen dier
geschilderde nabootsing. Een der denk"
beelden van het moderne theater is: djt
twee-dimensionale, decor tot efen drie
dimensionaal te maken, in overeenstem!1
rning met de verschijning der spelers.
En voorts om het de-cp-r zoo in te richten
dat het de aandacht leidt naar den speler
die immers de hoofdzaak is. Bovendien
geen nabootsing 'cfer wefkeljjkheid maar
suggestie van de sfeer. Niet pr.obeeren
een illusie te geven van een boscli, maar
do illusie scheppen van een man in een
boscli.
Daarbij is de verlichting een der meest
op den voorgrond tredende factoren ge
worden.
Hoé die denkbeelden werBen ver
wezenlijkt, wérd ons getoond ineen aan-
taf lichtbeelden, met een pompeus acht
tiende eéuwsch opera-decor aïs tegen-
s te .Ving voorop, en besloten "door eenige
efecor-ontwerpen van den spreker zt*
voor de „Gijsbrecfit" en voor „Drie
koningen*.
JTet tweede aeef van de voordracht
was gewijd aan het theatergebouw.
Ook daarin werkt rog steeds de traditie
van de achttiende eeuw door, toen de
schouwburg was ingericht als feestzaal
voor den vorst, waarin ook wel aan het
publiek gelegenheid werd gejeéveh de
voorstelling bij le wonen, maar meer iom
den vorst en zijn sloet te kunnen zien.
dan om de voorstelling zelf. De meeste
onzer hedendaagsche schouwburgen zijn
nog steeds pronkerige barok theaters,
met lal van plaatsen vanwaar men wel
een goeden kijk heeft in 'de zaal dp het
publiek, maar weinig van het tooneel
ziet. De reactie daartegen is reeds lang
merkbaar geweest. Alen is gekomen lot
de schouwburgen met amphitheater in
de toeschouwersruimte in plaats van het
hoefijzermodel. En tevens werden er
wijzigingen gebracht in den bouw van
het Sooneel, dat in den vorm van een be
lichte stuek-wand een ronde horizon ais
achterwand kreeg, en aan de voorzijde
werd uitgebouwd de zaal in, zoodat er
nauwer contact kwam' tusschen toe
schouwers en spielers.
Wederom werden in lichtbeelden van
de toepassing van ine denkbeelden nader
aangetoond. De Groote Opera re Parijs
als model van Men ouden schouwburg
voorop, en daarna als voorbeelden van
het moderne o.a.: het Künstlër Theater
en het Prinz Regent theater beiden te
Münéheu, het circustheater van Reinhart
te Berlijn, waarbij de toeschouwers zélfs
geheel om het voorlponeel heen zitten,
en vooral het moderiqj lijdelijke theater
van de Werk bund Ausstelluhg teKeulen
waarin ook de belichting een geheel
nieuwe toepassing kreeg.
En na deze, met warm applaus beant
woorde (uiteenzettingen, kregen we nog
een toelichting in de praktijk, ;il. een de
monstratie van jbeljchliwg en tooneel-
verandering, aan de hand van een minipi-
tuurtooneeltje, dat echter zeer mooi ver
licht was en waarop de spreker de door
hem ontworpen decors liet zien van
„Driekoningen" met hun vast grondstel,
waaraan door kleine aanvullingen ofj weg
nemingen telkens weer iels anders kan
worden gemaakt.
Na eert iwarexv
Voelt U £ich verhit,klam^l
lopgewektUw huid tintelend,
Het
beroemde
WOOL tablet met
de heerlijke
qezondheids<$eu!
Dat eerste amendement lokte echjer
reeds heel veel besprekingen uit.
Mej. Westerman had daarin voor-
voorgesteld de mogelijkheid te herope
nea voor hel onderwijs in een vreemde
tesi i« het 5e en 6e leerjaar, waar-
Zondag 21 Januari 1,923 zijn intrede te
I doen .tij de Ev. Luth. Gom', tic. Vlifs-
aftrek van 3i/2- pet. voor piensioen; j singvn, na bevestigd te zijn nouv ds. J.
45-urige werkweek tot 1 Juni a.s., W. Brass, van Rotterdam, en Zondag
en daarna 48-urige werkweek; 1 28 Januari bij" de gemèeente te Middel- nachtsfeier mit Festkonzert gegeven, die
behoud van vacantie-bijslag. fc'urg. - •-*
D uilsch Kerstconcert
te VI is singe n.
De Deutsche vereinigung „Vlissingen
und Utajgeburg" heeft blijkbaar ener
gieke leden. Nog geen half jaar oud,
heeft zij gisterenavond in liet Concert
gebouw te Vljssipigen een Wejh!-
ons nog lang een herinnering zal doen
DE LEVER'S ZEEP PW
vlAARDIHGEtt
fobrikmlfn van.
Suntight en lux.
(lrigéz. Med.)
behouden aan een bij uitstek dankbare»
avond.
Dankbaar mag de vereeniging in d«
eerste .plaats zelve zijn.
De groote concertzaal was vooral
niet m,ander dan propvol, d. w. z. alle
stdelen bezet, terwijl een groot deel
van het auditorium zich met staanplaal-
sen ïnoesl. behelpen, en/zich daar ook
mee behielp, den heelen avond door van
8 tot kwant oVfir 12! Het bedrag, dal
zal worden afgedragen voor de arme
Duitschc kinderen en weezen zal onge
twijfeld een flink gejal aanwijzen.
Dankbaar waren de (oeho.orders voor
het vele schoone, te génieten gegeven,
dit uitend in een zeer langdurig applaus
na elk van de 12 numfmers.
En dankbaar zijn wij tenslotte dal wij
nu eens volop gelegenheid .„hebben de
prestatie ter oemen van de kapel Höfe-
lein-Bekker, die, versterkt mét cenige
andere dames en heeren, het
(ru.eësl v.an het programma voor Laar
rekening had genomen, en aan wie toch
eigenlijk het overweldigend succes dezer
Veihnachtsfeier is te danken.
Kersitmi'uziek was 't niet, meest oud©
bekenden, maar die altijd graag worden
weer jgehoofrd, en die in deze repro
ductie, mét dit versterkt klankvoïu-
,m|en, en de tot in de fijnste details ge
acheveerde verzorging, in al hun heer
lijkheid lot ons kwamen. Zoo werd de
I idc symphonic van Haydn, met ai die
lieve, h4ooie melodieën, die niets an-
de.is willen dan alleen mfooi en lief
klinken, lot een waar genot; zoo klonk de
de geestige Fesj Ouverture van Lort-
zing en het pittige Voorspel zien 3 Akt
aus der Oper „Das Heimchen am Herd"
van Gold'miark geestiger en pittiger dan
ooit, (en dat zegt wat!) en liet de Grosse.
Fantasie uit zijn (zeer bekende, wer
ken ons den groeien NooTschen compo
nist Grieg kennen
Movt. N. Soeteys—Van Balen Blan
ken zong met haar fraaie altstem, het
fijne Verborgenheit van Hugo Wolf en 'n
oud Kerst 'wiegelied. Zij had vooral suc
ces ritel het steeds weer zeel* schoone
Engel Lied van Braga met yioolbegelei-
diag' van 'ir je vrouw Höfeleïu
Mevrouw Greta Evers-Bekker toonde
haar geweldige bedrevenheid in \ylo-
phoon-spel 'miet een drietal nummers,
o. a een gToote Tell-fau tasie.
E11 dan trad de nog' heel kort bestaan-
En dan trad de nog heel kort blo-
staande Gesangöbteilung des Vereins voor
het eerst op, optrpden, dat belofte in
hield. Onder de zoo muzikale leiding va»
den heer Höfeiein kan dit mannenkoor
zich zeker lot een goed ertsemHc ont
wikkelen.
Na ieder nummer weed soms minu-
tenland geapplaudisseerd; de dames Hö
feiein Bekker, Evers—Bekker en Soe-
ters—van Balen Blanken hadden zelfs
voor een ware ovatie te danken, m-
istemmig met de haar gebrachte bloe
menhulde.
Dat was het Festkonzert. maar dat
was deze avond niet alleen. De Duitsche
vereeniging vierde ook Weihnachlsfeler,
kerstwijding. Een liooge, inlet veelkleurige
electrisiche lampjes verlichte Tannen-
t'aum stond fn den linkerhoek bij' het
tooneel, twee kleinere, in de erchast-
ruimte daarvóór, E.11 toen de heer Bei-
chert een voortreffelijk gereciteerde
Weihnachtsprolog uitsprak, ingen juist
blij T woord „Weihnachten" de lichtjes in
den boom aan. Fen fijn gekozen logen-
tlik. Dat gaf steniiming. Ker t te'mhiing.
De intimiteit van do Deutsche Weih-
nachtsfeier. 'Huiselijk haast, in deze zo»
groole tjokvolle zaal!
En die stem'ming bleef er den heelen'
