üïo. 277 1 05* «jaargang 1.25 Uit Stad 0ii Provincie, Binnenland. Ha gebruik vöiv 'UFEBUOX, vodt U zich reiner dan U zich ooit te voren heeft gevoeld. U Z1JT reiner. want U Zijt tot in Uwe poriën gereinigd. U gevoelt zich als vegongd! X>0ndes»£t&^ 23 Mo^embep 1922* ®Bff dit nummer behoort een Bijvoegsel. na- be- KAMEROVERZICHT. Tweede Ka mier. Zitting van Woensdag. Minifc'telr De Geer heeft in zijn dupliek nog eens herhaald, dat het ge baar van inflatie intreedt als de vlot tende schuld te hoo.g wordt. Onze Vlot tende schuld van 5 a 600 millioen drijft de schrik op het lijf voor een situatie waarin de leeningsibereidwilligheïd van ran het buitenland daalt. De leeniugis- capaciteit van den staat is nu reeds geringer dan het bedrag der vlottende schuld, en men moet zoover terug dat jnen eiken dag tot consolidatie kan over gaan. Tegenover de heeren Van Gijn en v. .Vuuren hield de Minister vol dat men het publiek veel meer bezuinigngswaardïg maakt, als men de zaken niet tè zwart ziet, niet chargeert.. De versobering' kenschetste hij" als een jong plantje dat bij ons in een vreemjden bodem is gezet, en nog moet groeien. En in dat opzicht wees de Minister er op dat alleen de heer Coijn een meer omvang rijk advies gaf, wiaarvan de meeste pun ten reeds bij de regeering1 in ovetrwe- ging zijn. En wat diens opmerking over de defen sie betreft had spr. gemeend dat er een nieuwe deur open ging1. Uit de verduide lijking bleek echter dat er geen nieu we deur werd opengedaan, wiant in die richting is de regeering reeds werkzaam^ sn de wending die de gedachten wisse ling ten .slotte nam, heeft spreker eenigs zins verschrikt. De besparingen die de heer Colijn aangaf, zouden ,voor wat het hegrooi- tingsjaai' 1923 betreft, hoogstens eenige tonnen kunnen beloopen. Daarentegen «i dat is voor spreker van belang liet hy zich uit, dat de daling van de ooriogsbegrooting van 100 millioen die de doorwerking' van de wetil912 m|ee- feracht, tot 64 fmïllioen, de vrees wet- htigtje dat het vleesch reeds eenigszins was gerankt. Die uitlating vernam' spre ke*1 (mtet eenige verontrusting. Als straks de Wachtgelden, die het gevolg zijn van de afvloeiing, zullen ver vallen, dan bedragen die 64 mlilfioen nojg 59 (millioen, en ook dan nog zijn wij no§ belangrijk boven het peil van 1913 toen de ooriogs begrooting 33 mïlflioen bedroeg. In dit opzicht gaat het dus niet aan otaa! de daling tot 64 millioen als een verontrustend symptoom! te bé- sdhouwen als zou het vleesch reeds zijn geraakt. Het lot der (mfoties kent de lezer reeds uit ons vorig numtaer. Ze werden alle drie door den Minister afjgewezen, en kelderden: die van den heer v. Rap- pard (landbouw-departement) mét 48 te gen 33 stemtaton; die van den heer Troel- 'stra (pensioenaftrek) !met 61 tegen 21 slemknenen die inzake classificatie met 50 tegen 31 stemknen. Toen werd begonnen met de begroo- 'iMg van Justitie. Drie der vrouwelijke leden vroegen daarbij de aandacht voor de rechtspositie van de gehuwde vrouW: de Vr. Dem. mevr. B a k k e r-N o r t en de social. mé,j. G r o e n e w e gj drongen aan op alge heel© geiijksteling van man en vrouw; mej. Katz (Ch. H.) drong aan op herz. cao onhoudbaar geworden bepalingen, imaar^ wilde den regel behouden dat de ,znan is het hoofd der echtvereeniging. "Laatstgenoemde, die zich als een uit- mliitttend spreekster deed kennen, kreeg' daarbij den steun van de anti rev. Rut gers en B ie ju m(e r en ook van den heer B van S c h a i k. De Minister van Arbeid heeft goed gevonden dat vroeger toegekende 'bijdra gen voor woningbouw, zullen worden uitgekeerd aan de gemeenten: St. Annaland, ten behoeve van J. M. Soeters, f 534; Hoek, ten behoeve van J. van 't Hoff (restant) f 1066; St. J a n s t e e n, ten 'behoeve van A. S. Lockefeer, f 400; Kats, ten 'behoeve van P. Kloote, f 372.—. N i e u w e r lc e r k, ten behoeve van M. C. Boiogert, f 1200; O. en W. Souburg, ten behoeve van L. D. van Driel f600; Terneuzen, ten behoeve van wed. C. N. van Dijke f 600, van M. Mangold f 400. Z aam'slag', ten behoeve van M. Gnos is en f 500; Van P. Goossen' f 500; van M. Dieleman f 600. Uit Middelburg. In de VI. Crt. van Dinsdag 'staat een ingezonden stuk van P. D. W., [waarin hij over den stank van de Nedpam (asphaltfabriek) te V1 i s s i n- gien een krachtig woordje schrijft, o. a. in verband met den overlast der omwo nenden en met het Vreemdelingenbezoek En waarin hij o. a. nog dit meedeelt: „Kleef het nu noig maar bij den stak, m'aar daar komt nog wat bij' en dat is, dat op alle schepen 'in die omgeving, tot zelfs op de mailbooten in de buiten haven, de verf en het koper door eèn vuile vieze bruinachtige laag besmet worden, vooral op witte verf. Moet men niet vragen of schepen, die daar in de tweede binnenhaven, zooals Belgi sche loods.- en Provinciale booten liggen, vooral laatstgenoemde met hun vele wit aan dek, er steeds van profiteeren. Het personeel op' die fcboten heeft die fabriek dan ook al wat verw'enscht, en niet ten onrechte, als mén heele dagen hard werkt om' alles schoon te maken en later te kunnen schilderen en in een mjinimhim van tijd is al de verf mét een vuile vette bruine laag "besmetu is het ook óm' razend ïe worden." De redactie teekent bij dit schrijven aan: De zaak heeft de volle aandacht van Burg. en Weth. en wij vernemén dat er reeds maatregelen worden genomen om den onaangenamen geur zooveel mo gelijk te beperken. Men zie voor „Stad en Provincie" ook het Bijvoegsel. DE BURGEMEESTER VAN ROTTERDAM. Mr. Zimmermann heeft nu aan den gemeenteraad van Rotterdam bericht, dat hij wegens zijn benoeming tot commis saris-generaal van den Volkenbond te Weenen legen 15 Dec. eervol ontslag heeft gevraagd als, burgemeester van Rot terdam. Andere berichten melden dat de be- nto*ming nog niet definitief ïs. Volgens het Hand. zou de Haarlem's'che wethouder van financiën, J. B. Romans, K-ath. lid van de Tweede Kamer, ern- fvwóti"1 aanmor^n"1 tornen vtoor tieze DE VERSLECHTERING VAN HET ONDERWIJS In een druk bezochte openbare ver- ad eri mg uitgeschreven door het plaatse lijk conti jé van actie tegen verslechte ring van het onderwïjis, trad gisteren avond als spreker op de heer Th. J. Thijte- sen uit Amsterdam. Onder de aanwezigen merkten wij ook enkele bezoekers van bUiten Middelburg op. De voorzitter van het comité de heer P. de Bree, heette de aanwezigen wel kom, hun aantal wijst op belangstelling in wat er op onderwijsgebied geschiedt in het algèmeen belang'. Spr. w'ijst op de huidige bedreiging van het onderwijs. De uitgesjlreden schoolstrijd ging niet voor het kind, maar o m het kind. De ge lijkstelling is toegejuicht van beide zij den, men zou s.amen optrekken voor het kind. De onderwijswet 1920 had nog leve leemlten, wat spoedig' bleek, o. a len opzichte van de mogelijkheid om' scholen te bouwen. Een technische her ziening kon dan ook niet uitblijven, maar nu die er is„ blijkt het te gaan tegen het kind. Vandaar het spontaan verzet in den lande, waarbij Volksonderwijs het initiatief nam om' te trachten het gevaar te keeren. Het plaatselijk comité wil de adresbeweging helpen doen slagen en spr. roept aller hulp daarbij in. In goed 3 dagén zijn al meer dan 2000 hand- lepkeningen in Middelburg verzameld. Maar men meende de Middelburgers nader te mbeten inlichten, en belegde deze vergadering'. De heer T h ij s, s n, hipt woord ver krijgende, herinnerde ook aan de wet van 1920, die met zoo gloed ^ls algemee ne stemmen werd aangenomen door de Tweede Kantor; zij 'g|af dan ook waarborgen voor goed onderwijs, zoó Wel bdjlzonder als openbaar. O. a. stond er in de betere opleiding, en o'p hoo- geren leeftijd béginnen toet onderwijs geven. Ook stond er in de verhouding van het aantal leerkrachten en hfet aan tal leerlingen. Het verplicht zevende leerjaar werd ingévoerd, daarbij het ver volgonderwijs, betaald door het rijk, voor wat de salarissen betreft. Reeds in 1920 kwam de malaise, en daarbij pogingen tot bezuiniging, ook op het onderwijs, wat bleek uit woor den van baron van Wijnsbergen in de Kamer, waarlegen do minister opmerkte, dat Met in geen enkel opzicht mag lei den tot minder goed onderwijs. En dit herhaalde de minister met andere woor den in een memorie van antwoord aan de Eerste Kamer. De schoot'fcouw breid de zich zoo uit, dat een noodwet werd "v ingediend en aangenomen, en de minis ter een technische herziening der L. O wet aankondigde, waarbij iedere reactie en aanval op de deugdelijkheid van het onderwijs zou Morden vermeden; dit was in Januari '22, maar in Juli kwam het voorstel tot wetswijziging, wat wel de gelijk reactie is, en dan ook beroe ring! in den lande bracht. Bij de rnil- lioenennola bleek eerst, precies wat men met het onderwijs wilt. Zeker, er moet bezuinigd worden, onnoodige uitgaven "zijn zeker nu niet goed, als men spreekt over gevaar voor daling van de waarde van den gulden, waarover spr. geen oordeel wil vellen. Berekend werd door het kabinet, dat mén 85 millioen mloet bezuinigen. Men wilde niet 'bezuinigen op de hoofdstuk ken huis der Koningin enz. en op dat voor aflossingen. Op de rest wilde men wel bezuinigen. Ten eerste door invoe ring van 81/2- pCt. prem'ieaftrek voor amfbjenaarspensioen, waarbij ook de on derwijzers en dus ook het onderwijs wer den getroffen. Dit was zoo ook met de herziening der classificatie. Nu möest er nog 17 pCt. Worden be zuinigd en die moet nu gelijk op alle hoofdstukken gevonden worden, in plaats na te gaan waar men geld weggooit en waar men het alleen voor nuttige doel einden besteed. Zoo mioest ook onderwijs nog' eens 17 pCt. bezuinigen en het groot ste deel bracht de Minister op het L. O., en wel bijna 30 pCt. wat spreker nader aantoonde. De heer Thijssen wees op> het niet 'bezuinigen van 6 millioen iop de staats mijnen, wat hij toejuicht; maar als men dit doet uit noodzaak, dan mfoet men het ook niet op onderwijs doen, waar van de vermindering' tevens minder krachtig rbaakt in den concurrentiestrijd tegen het 'buitenland en dus het bezui nigen later zich wreekt. Spr. behandelt nu in het kort de wacht geldregeling, waarbij huwende onderwij zeressen haar wachtgeld zien ophouden en de wachtgelders iedere betrekking], hoe laagl 'bezoldigd ook, móeten aan- nemén. Het bouwbesluit wil de Minister ook veranderen, en het 'besluit was' juist góed voor de hygiëne en voorkwam1 luxe. Nu gaat mén het verslechteren. De nieuwe opleiding was bij' de wet góed geregeld, miaar het noodige Kon. 'besluit kwam' maar niet, en nu wil men dat deel der wet opschorten. Het vervolgonderwijs verdwijnt ten plat tel ande zeker, nu het rijk de Sala rissen niet meer bétalen zal. Het zevende leerjaar wil de Minister behouden, m'aar in de Tweede Kamer zal men zeker trachten het weg te krijgen. Dit alles is' nojg m'aar een kleinigheid bij de verandering; van het aantal kin deren per onderwijzer. De wet van 1920 b'eteekende een heelen vooruitgang' op dit gebied, als 'de vrucht vgji jarenlange propaganda, al mus het nog; niet vol maakt. De Minister mocht spreken van een waarborg vtoor góed onderwijs, voor al waar de gemeenten boven het wette lijk aantal ^onderwijzers konden gaan en dit lOpk vaak doen.. Maar nu g|aat de Minister de getallen verhotoigén van één onderwijzer op 25 tot één op 40, 2 op 80, 3 op 120 enz. Voor het grootste aanbal scholen foé- teekent dit achteruitgaan in aantal leer krachten, waarbij' dan nog komt dat de extra onderwijzers 'boven het minimum' móeten verdwijnen. Het komt neer op één onderwijzer minstens minder op iedere school; en voor de school' tnét één onderwij'zer komt die vermindering als het aantal kinderen fcéneden 18 wordt, w'aar die dan naar toe moeten, zegt het voor stel niet. De minister wil niet drect 'onderwiji- zers wegzenden ,maar langzamerhand inkrimpen; en dit zal in de eerste ja ren, vooral op het platteland, veel ont reddering {brengen bijl het onderwijs. Maar bovendien komt er verschil in on- iderWïjls, want op 'de eene school zal men meer mét vacatures kampen, dan op de andere. Ook stopzetting! van dej opleiding zal men tot vermindering aan wenden, en de minister zal de onder- Wijzers distribueeren, beter gezegd rant soeneeren aan de scholen. men 30 of 32 kinderen heeft in de klasse; maar wel of men er 30 of 55 a 60 heeft. Een grooter aantal kinderen is nadeelig voor het onderwijs, het heeft invloed op de correctie, die minder goed gaat; d. w. z. men haalt er minder goed uit, hoe ver men met een klasse in het algemeen is. In een groote klasse komt de onderwlijlzer minder goed tot de kinderen; het, schriftelijk werk kan minder goed geconstateerd worden, tij mondelinge lessen moet anten minder beurten geven, en komt in ieder vak het onderwij's minder Lot zijn recht Het is' een reeks van kleinigheden, die maakt, dat het onderwijs in een groo te re klasse minder moet maken. Daar komt nog bij de wenschelijkheid, dat de onderwijzer ieder kind kent; vooral ook omdat de leerling met bet voor naamste is; maar wel de opvoeding van het kind, het gereed maken om verder te leeren, er moet ©en sfeer "in de school z'ij'n, die orde en regel doet leeren en M7aardeeren. De groote klasse van vroeger inhak te, dat de onderwijzer niets over zijn kant kan Laten gaan; Men mloet rnili- tairement optreden, in plaats van door vertrouwelijk optreden orde en rust te bevorderen. De school is nu ook niet volmaakt. De onderwijzers zullen evenmin als andere menschen volmaakt worden. De heer Wierds, een geestverwant van Minister De Visser, zeide, dat er nog m'aar aan ontbreekt, dat men in eere herstelt de 'bepaling' 'betreffende bestraffing uit het onderwijsreglement ten tijde der Bataaf- sehe republiek. Spr. wijst op de bezui niging 'bij oorlog', waar men munitie gaat opmaken om over eenige jaren groote somlmen te mloeten 'besteden voor aan vulling'. Maar als mén nu op onderwijs gaat bezuinigen, kan men het na enkele jaren aan de kinderen van heden niet meer gloed maken. En nu wordt juist op het onderwijs het meest bezuinigd en dreigt de Minister van Fin. als men dit niet aanneemt, hij het beschouwt als een afkeer der Kamer voior zijn hee le stelsel van bezuiniging. Het veilig stellen van het onderwijs is een eerste eisch voor veilig stellen van den gulden. Spr. denkt, dat wel de helft van de meerderjarige inwoners van ons land zul len teekenen. Mocht de Kamer daar toch niet naar luisteren, dan is' deze actie toch niet vtoor niets geweest, en de re sultaten kunnen reiken tot de eerstvol gende verkiezingen. Hiermede eindigde de heer Thijssen onder applaus. De heer Z ijls tra vroeg .of de Minis ter ook niet artikel 8 wil doen verdwij nen en hij vraaglt of er dan geen 70 of 80 kinderen in een klasse zullen bijeen komen. i De heer Thij'ssen zeide nog', dat dit juist is. Hoe grooter de scholen wor den, hoe onvoordeeliger nog de verhou ding tuss'chen leerlingen en leerkrachten. Met dank aan spreker stoot de heer De Bree de vergadering, nadat op zijn voorstel de volgende mótie werd aan genomen De vergadering' bijeengeroepen door het PI. Comité van Actie gehouden op 22 November te Middelburg', gehoord de besprekingen over het aan- ,'ehoden wetsontwerp tot Technische Her ziening van de Wet op het Lager Onder wijs, •spreekt als haar m'eening uit, dat liet vergrooten van het aantal leerlin gen per onderwijzer, de aangekondigde herziening van het Bouwbesluit, hel ontnemen van het recht aan ge- (mfeente- en schoolbesturen, om' meer onderwijzers aan te stellen dan de wet vereischl en otri bïj: stichting van scho len boven de norinen van het Bouw besluit uit te gaan, en de wijziging' der wachtgeldregeling voor het Lager Onderwijs in de hoog ste mate nadeelig' móet worden geachjt, vertrouwt, dat de Tweede Kamer der Staten Generaal het ontwerp, zooals het daar ligt. niet zal aanvaarden. DE ACTIE VAN NOTARIS VAN DiALSUM. Maandag' 20 Nov. 1922' werd door nota ris Van Dalstim onder gewone belang stelling te Hulst weder eene openbare vergadering; van belastingbetalers gehou den in café Apollo. De onderwerpen voor jeze vergadering waren: le. Mededeelingen, 2. de Staatsjbégéoo- ting van onderwij s,. Spreker deelde mede dat hij van Ged. lifebuoy Zeep beeft een heerlijke ijezondhei'dsgeurg DE LEVER 5 ZEEP Mï VLAARDIUGEU. fabrikanten van Sunlight Zeep. lux en Twlnk (ïngez. Med.) Maar de wet zal verbieden mieer on- Staten een uitnoodig'ing! had ontvangen derWijzers aan te stellen, als men nieft de kosten van alle onderwijzers wil dra gen; dus alleen .rijke ouders zullen dit wel kunnen doen. De minister spreekt over de duurte van de opleiding wn de onderwijzers, tot verdediging der rantsoeneering, maar zegt dit niet ten opzichte van advocaten rof dokters, die, nog veel meer kosten. Het js natuurlijk geen verschil Of olm' op 2 November 1922 voor hen te versphijnen toet B. en W. van deze ge- tmleente, wien zij eveneens, een dergelijke uitnoodiging hadden gezonden. Hij bracht ter kennis der vergadering 'n schrijven van 7 Nov. door hem gericht aan Ged Staten waarin hij verschillende beweringen van B. en W. in de vergade ring van 2 dezer uitgesproken weer legde. Hij bracht dank aan Ged. Sta ten voor het ingestelde onderzoek, erbij voegende, dat dit de eerste m^aal was dat een door hem ingestelde aanklacht in zijn tegenwoordigheid werd onder zocht. Het schrijven aan Ged. Staten van 7 Nov. ging' veïjgézeld van afschriften van kroonacten, en van oproepingsbrief jes voor raadsvergaderingen in 1920 en 1921. Naar aanleiding van de bewering' van htirge'mjeester Waesberg'he in de ver gadering op 2 dezer, dat de Raad geen besluit heeft genomen om- den tuin direct van den heer Homfcach te koopen, deelde de heer v. D. in dat schrijven van 7 Nov. o. a. totede: 1 In de raadsvergadering van 12 Febr. 1920 stelde het raadslid Poppe voor den tuin van den heer Homtoach te koopen. doch hij stond alleen, zoodat er geen be sluit werd genomen tot aankoop. 1 In de vergadering van 21 Febr. 1920 gehouden op initiatief van B. en W|. werd daarentegen algemeen besloten den tuin te koopen en daarvoor, f 15000 te bieden aan den heer Hombach. Dit be; sjluit kwam niet tot uitvoering, omdal na dit besluit bleek, dat de regent.Ri chard Wilking den tuin per telegrafische onderhandeling had gekocht. r De regent-wethouder Burm, beweer de in die vergadering met Ged. Staten, dat hij zich heeft gehouden buiten den aankoop door de gemeente Hulst, hij' komt echter In de acte van 27 Deo. 1920 voor als verkooper- aan de @e- tiijécute Hulst. I I 1 In de vergadering van 11 Januari 1921 wordt eerst het besluit genomen den tuin van het Liefdehuis te koopen en daarvoor 'f 20000 leening aan te gaan enreeds op 27 Decembér 1920, dus een twee 'weken van te voren, wordt de notarieele koopacte gepasseerd, 'waarbij de tuin door de gemeente Hulst aan het Liefdehuis wordt overgedragen. Ten opzichte der tweede zaajk "der "mi litievergoedingen ia de gemeente'begtfoo- ting 1922, deelt de heer van D. o. a. 't volgende nu in dit schrijven vani 7 Novl: Zondag ben ik gegaan naar den 'ge meente-ontvanger den heer H. Maerfens, en deze verklaarde mijl, dat burgemeester van Waesterghe de door hem ontvangen gelden aan hem, gemeentel-ontvanger; af droeg, die de gelden echter niet hóekte in het gein een teregister doch in een hulpbóek, en dat over die gelden bij hem weder werd beschikt per kwitantie van den burgemeester, dëtse kwitantie gehóekt in dat hulpboek. De gelden zijn dus afzonderlijk gehouden al vloeiden ze te zamen met de gemeentegelden. Maar: dan vol'gt hieruit, dat de gelden :ook afzonderlijk hadden mbeten b lij- v e n en niet in de gemeentebegTootting hadden mógen voorkomen, terwijl 'de indruk dien de burgemeester in Uwe vergadering had willen 'brengen 'alsof de gemeente ook wel voorschotten deed in deze zaak, is geweest een poging tot het brengen van een valschen indruk. En verder Burgemeester van Waesterghe had in Uwe vergadering van 2 dezer verklaard, dat de gemeente Hulst die huisjes der familie de Smet had gekocht om hier door de waarde van den tuin van het Liefdehuis te verminderen en 'hierdoor het Liefdehuis te nopen den tuin voor minder geld aan de gemeente Hulst over te dragen. Welnu: de koopakte de1" huisjes de Smet. is van 8 Novemcer 1920, en die- van Hombach op het Liefdehuis van 29 November 1920, zoodat op 8 November 1920 het Liefdehuis nóg geen eigenaar was. Ik neem: echter aajl, dat de tuin reeds!

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1922 | | pagina 1