KIM «MUI 7 Juli IBM. 2» No. 138 il>oe »laargat>g BINNENLAND. X UIT STAD EN PROVINCIE. "Uit WiSilcherem. Uit Tholes. RECHTZAKEN. KERKNIEUWS. ONDERWIJS. EAU OE COLOGNE IT ALBUMS is VOLMAAKT. HANDEL, NIJVERHEID EN VISSCHERIJ. MIDDELBURGSCHE mm S26, B)j atit nummer behoort een Bij)v]0ieg|6fii, DE VERKIEZING. Doordat de telling in sommige rijks ki esdcringen veel langer ophield dan men gedacht had, was het niet mogelijk ons voornemen uit te voeren om1 hedenoch tend aan onze abonné's den totaaluitslag te Benden. iWe doen het nu in eén bij voegsel bdj onze gewone uitgave. Men vindt daarin de lij&ttotalen voor iederen kieskring en voor het geheele land. t i! In het hoofdblad vindt men de per- soomtotalen voor de geheel© provincie. Morgen hopen we een staat te publi- oeeren van de lijsttotalen in iedere ge meente van Zeeland. IWe moeten tot onzen spdjt melden, dat de cijfers, ons in den loop van den nacht opgegeven en in den staat van ons bijvoegsel vermeld, niet kloppen met he denmiddag ontvangen nieuwe opgaven, die echter op zich zelf ook weer reden tot twijfel gaven. Men beschouwe de cijfers dus als globaal. Eindelijk, hedenmiddag 1 ,uur bereikte ons het bericht over het aantal' zegels aan iedere partij toegewezen, altijd vol gens de officieuss berekening, waarin dus kleine wijzigingen nog mogelijk zijn. Vergeleken met den bestaanden toef stand hebben deze verkiezingen het vol gend resultaat opgeleverd. In '18 In '19 j R. Katholieken 30 32 Anti-Re v. 13 16 Christ. Hist. 7 ït Staatk. Geref. 1 S. D. A. P. 22 .20 Vrijheidsb. 16 10 v. Houten Faubel 51 Vrijz. Dem. 5 5 Goinimfunisten 3 2 Plattel, bond 1 2 Chr. Soc. 1 Chr. Dem. 1 Soc. P. 1 Voor heden wegens, het late uur slechts een kort woord: De kerkelijke partijen zijn alle zoo vooruitgegaan, dat de zeer twijfelachtige meerderheid der coalitie van 50 is ge stegen tot een meerderheid van 59, wel licht 60. i Zoodat de coalitie-regeering wel zal worden voortgezet, wellicht met enkele wijzigingen in het kabinet, omdat de PTot. Christelijke groep samen van 20 op 27 stegen, en dus grooter invloed zul len vragen. De grootste klap kreeg de Vrijheids- hond. Dat onsl dat een teleurstelling is, zullen de lezers begrijpen. De soc.-demócraten gingen iets) achter uit. i 3 Voor de kleine partijen is) de verkie zing een sterke veroordeeling gebleken. Voorts eenige opmerkingen over plaat selijke uitkomsten. 'Verscheidene daarvan toonen een ster ke aanwas aan van de Chr. Historische en de Anti Rev. stemmen. Maar daarentegen is op andere plaat sen niet (zooals (wèl hier in Middelburg) een kleinere toeneming te constateeren voor den Vrijhéids'bond. Integendeel, heeft de Vrijheidsbond, verhoudingsgewijze, een achteruilgang te hoeken in verschillende kieskringen o.a. in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, ■Utrecht en Assen. De S. Dl A. P. bleef zich zelf gelijk in Amsterdam', maar ging achteruit in Rotterdam1, Den Haag, Utrecht en Arn hem. De Vrijz.-Democraten wonnen hier en verloren daar. De Katholieken gingen over het alge meen nog iets vooruit. De Communisten gingen algemeen ach teruit. De Partij-Braat heeft vooral in Drenthe aanwas te boeken. DE TOTALEN IN ZEELAND, In de kieskring Middelburg (Zeeland) werden uitgebracht de volgende totalen: Liberale p a r t ij v. Houten 856, v. Dorp 120, Dulilh 11, Rock erna 55, Hardenbroek 44, de Jong 22, Kaptevn .6, v. Lookeren 9, Viruly 168. Totaal 1291. Volkswelvaart: Faubel 271, Scharroo 14, Vos 26, Frij- da 8, Rippe 12, Laat de Kanter 4, de Koning 5, Scheltema 4, Ramaer 6, Krap 8. Totaal 358.. Anti Rev.olutionnairen: de Wilde 20.789, v. d. Voort 69, Collin 110, v. d. Molen 12, Heemskerk 101, v. Baren 2, Heuvel 35, Manenschijn 5, schouten 35, Warnaer 11. Totaal:21.159. N. Kath. Partij: Liemt 326, Swane 29, Kervel 10, v. d. Pijl 6, Alting 61, Bolsius 4, Barendse 4, Cremer 10, de Feijensi 5. Totaal: 405. C omMiunisti scbe Partij1: Wijnkoop 396, Ravesteijn 25, Malaka 52, Kruïjt 14, Visser 10, Stel 5, Sterringa 7, Ceton 2, Bromtaert 0, Vader 6. Totaal 517. Soc. Partij: Kolthek 798, Havers 18, Kolthek—Tim mer 56, Kamstra 9, Meisner 6, Bpuin 33, Collé dl, Roebers T, Reitsma 1, IMooij 20. Totaal 913. V. d. Zwaag. 104. Vrijz. Democraten: Marchant 3909, Bakker-Nort 269, Oud 73, Ketelaar 424, EbelS 4, Nolting 15, Welleman 1127, Joekes: 12, Thiel 15, Aal ten 25. t i {J Totaal 5873. i 'L Piattelandsp. (r.): j i Hoven 526, Schneider 17, Kortlang 6, Bomnan 7, Elfferich 3, Dees 73, Verweij 6,7, Doude 2, Stoel 4, Voetberg (35. Totaal: 750. Platteiand&p. (1.): Braat 1913, Slikke 179, Zonnevijlle 155, Huijsman 3, Michielen 2, Barendregt 3, Wolmerstett 0, Veld 0, Vervoorn 6. Totaal 2261. f Vrijheidsbond (bijlifst) A. Staalman 627, Hout 30, Niewold 127, Postma 11, Bokhorst 35, Braam1 4. Totaal: 834. j Vrijheidsbond (hoofdlijst)i de Muralt 11.559, Drion 570, Bijleveld 53, Dixhoorn 688, Westerman 256, Haex 4, Gelder 8, Siemelink 117, Omtaeren 2, v. d. Weijde 401. r Totaal: 13.658. V r ij h e i d s b o n d (bijlijist) Ter Hall 1002, WijChgel 75, Fernandas 19, Goedhart 65, Joëlsi 7, Gelderen 11. Totaal 1179. i *.f Chr. Dem'ocraten: A. P. Staahn'an 363, J. Staalman 77, Carton 7, Berg 7, Visser 6, Hakvoort 22. i Totaal: 482 Onafh an'kei ijken: Van Beresteijn 275, Bonebakker 14, Kalf 13, v. Leeuwen 10, Moojen 201, Royen 8, Saltet 20, Simons 4, v. Tussen broek 21, v. Wijngaarden 14. Totaal 580. Staatk. G e r e f o r m. Kersten 6171, Meulen 251, Vreugdenhil 77, Lamoré 25, Janse '39. Totaal 6563. De moer. Partij: Heeres 250, Holtrap 19, Carpentier 12, Koolemans 17, Wiener 13, de Waard 0, Breebaart 4, Dill 4, Tillema 1, Wïj'ngaar- den 11. f 1 I l l'![S Totaal 337. Chr. Historische Unie (Bijlij'st). v. Boetzelaer 278, Rozenburg 13, Lo- vink 27, v. Lennep 7, v. Boeifen 3, Titnr mers 6, Roèll 4, Knoppers 7, Nahuij'sen 9, Schimmel pennindk 15. Totaal 369. Ghr. Historische Unie: (hoofdlijst): Schokking 15.275, de Geer 161, de Vis ser 48, Sn. Henkemans 20, Weittatapi 137, Gerrefson 17, Bakker 16, Katz 50, Krij ger 42 ,Tilanus 32. I Totaal 15.698. S. Dem. Arb. P. Vliegen 9248, Jonge 29, Lindeijér 180, Drop 19, Gruijs 5, Bergmeijter 3, v. d. Ploeg 3, v. Muijlw'ijk 15, Jansen 9, On der dijk 62. Totaal 9573. Nat. Bond. Beïuin.: v. d. Mijle 337, Steinbuch 9, v. d. Harst 45, Thomson 46, v. Toor 4, Vos 1, Dooren 0, Tj eerde 3, Op ten Noort 9. Totaal 454. Bond Middenst.: Maljaars 447, v. Berg 5, Weiss 7, Maar- tens 5, Het Lam1 2, du Chattel 1, Oos terhuis 1, Emons 0, v. d. Meulen 12. Totaal: 480. Alg. Vrouwen Org.: Minnéma 111, Minderhoud 28, Schwier 5, Roozendaal 8 Totaal: 152. Chr. Soc. Part ij': v. d. Laar 220, v. Dorp 3, Fricke 3, v. d. Brug 0, Jansen 0, Deetman 4, Rot teveel 3, Voet 1, Tennissen 2, Cramer 7. Totaal: 243. Lijst Coppenolle 1061. Plattel. Teenstra: Teenstra 96, Haringhuizen 5, Teunis- sen 4, Schuiling 1, Dijkhuis 5, Burgers 3, Schep 3, Zijp 3, Balk 1, Homan 24. Totaal: 145. R. Kath. S t a >a t s p. Fruijtier 18.265, v. Waesberghe 507, Vienings 267, Adriaansens 523, Totaal: 19.562. De uitsla gin Zeeland in '18. Ter vergelijking laten we hier volgen de stemtmencijfers bij1 de Kamerverkie zingen van 1918 door de verschillende toen ingediende lijsten in Zeeland ver kregen Alg. Staatspartij' 399 Chr. Soc. P. 184 Verb. Dem1. Wi. M. 255 S. D. A. P. 4820 B. v. Chr. Soc. 403 Soc. P. 1276 Vrije Lib. (Ie 1.) 316- (2e 1.) 580 Plattel. P. 148 Neutr. P. 131 S. D. P. 237 i Anti Rev. 10435 Chr. Hist. (Ie 1.) 4360 (2el.) 300 1 Lib. Unie 10369 Geref. Bond 2271 i 1 Vrijz. Dem'. B. 2960 Eicon. Bond 1397 Politie P. 478 Middenst. 437 R. Kath. 9960 Donderdagmiddag werden te Dom burg door een honderdtal kinde ren van de openbare en de Christelijke school een tiental liederen gezongen op de muziektent, onder leiding van cTen heer M. A. Romïjn. Hun ouders en andere be langstellenden woonden nfet aandacht de uitvoering bij. Na afloop deelde de bur gemeester aan 't gemeentehuis versna peringen uit aan de kleine zangers. o Uit Z uid-Beveland. Men verzoekt ons te melden dat op initiatief van dr. Jenny Weijfermlan en dank zij de Welwillende medewerking van Posterijen en Telegrafie een regeling is getroffen waardoor de zusters der R. K. ziekenverpleging St. Joanna in de Lange iVorststraat te Goes op elk (pogenblik, bij dag en bij nacht, den chirurg te Middelburg zullen kunnen roe pen aan de telefoon. Die chirurg kan dan in ongeveer een half nur in Goes z'ijn. En dit half uur zal nog niet verloren gaan, Want in dien tijd kunnen de zusters, in overleg met den huisdokter alles, gereed maken, opdat de chirurg na zijn aankomst dadelijk kunne handelen. Wie diens hulp noodig heeft kan zich blji de zusters vervoegen. Het meest zal wel voorkomen dat dade lijke overkomst van den chirurg noodig is. Maar wanneer de hulp van een der andere Middelburgsche geneeskundigen met spoed gewenscnt zou zijn, dan kun nen de zusters ook deze roepen, want zij1 kunnen alle doktoren te Middelburg bereiken. De zusters vertrouwen, dat degene, voor wien hulp wordt gevraagd of zijne familie de a:an de oproeping verbonden kosten, zijnde die van een dringend tele foongesprek, dus f 1.50, zullen vergoe den, zoo zij daartoe in staat zijn. Door den Commissaris der Konin gin is 'benoemd tot lid in de gezond heidscommissie, zetel Kruiningen, de heer C. Koek, arts te Hoedekenskerke. o Te T.holen kwaml Zondagavond een gezelschap per stoomboot aan, be staande uit leden der afdeelingen Ber gen op Zoom en Tholen van de Nat. His torische Vereeniging, die een excursie op de Schelde hadden gemaakt en een be zoek hadden gehracht aan Zierikzee en de Schelde; per extra-tram' werd het gezelschap naar Bergen op Zoom1 -ver voerd. Op de Schelde werden waarne mingen gedaan door verschillende Schel- debewoners op te hooren, waarbij dr. Folptners en Slóff de-' noodige inlichtin gen gaven. Een bezoek werd gebracht aan het oude Reijmérswale en menige bijzonderheid werd daar nog aangetrof fen, die levendig herinnerde, dat op deze plaats een'maal een stad werd aange troffen. Te Zierikzee bezocht men o. m'. eenige oude historische monumenten. Bes m'ettel ij ke.ziekten. Het aantal gevallen van besmettelijke ziekten over de week van 25 Juni tot en mei 1 Juli in de ,Prov. Zeeland, be droeg Roodvonk: Graauw en Langendam 1, Middelburg 1, Sluisl. Diphteritis: Zierikzee 1, Vlis'sïngen 4. Bij' Kon. besluit is tijdelijk benoemd tol leerares aian de R. H. B. S. te V1 i sr singen, mèj. H. R. Tweedy, te Gro ningen is wederom' lijdelijk benoemd ten. Ieeraar/aan de R. H. B. S. te Zierik zee H. M. van Praag, tijdelijk Ieeraar aan die school; is met inglang van 1 September 1922, benoemd tot leerares aan de R. H. B. S. te Goes mej. A. G. Breetveld, thans tijd. leerares aan die school; is met ingang van 1 Sept. benoemd aan de R. H. B. S. te Z i e- rikzee tot leerares mej. M. R. E. J. Peeters, en tot Ieeraar A. J. van Riel, beiden tijdelijk werkzaam aan die school. Aan de Chr. H. B. S. met 5-jarigen cursus te Leiden is tot Ieeraar m de wiskunde benoemd de heer A. J. Otto tijdelijk leerbar aan de R. H. B. S. te Goes. of— De grootte der klassen van de R. H. B. S. Het hoofdbestuur van de „Alg. Ver. van leeraren bij! het M. O." zegt in een adres aan den Minister van Onder wijs, met gröote verbazing kennis geno men te hebben van de door den minister aan de directeuren der R. TI. B.-scholen gezonden missive inzake de vorming van nieuwe parallelklassen. Het hoofdbestuur is er van overtuigd dat het gevolg zal zijn, dat de Ieeraar, die mbet controleeren, of het door hem in de klassen behandelde door de leerlin gen verwerkt is, in een dermate verr groote klasse niet in staat zal zijn na te gaan, hoe het resultaat van zijh onder wijl is. De tijd oml aan eiken leerling een daartoe voldoend aantal beurten te geven, zal stellig ontbreken. Zeer dikwijls zal héï dhderwïj's ontaarden in docee- ren zonder meer. De eenige wijze om zich van de vorde ringen van de leerlingen voldoende op de hoogte te stellen, zal bestaan in een belangrijke vermeerdering van het huis werk. "En dat in een tijd, dat reeds aller wegen over het. te veel aan huiswerk, door ouders en opvoeders wordt ge klaagd. Het bestuur dringt er daarom 'bij den minister op aan, de invoering van deze nieuwe splitsingvoorschriften op te schor ten en zelfs te willen overwegen de vierde en 5de klasse voor meer dan 20 leerlingen te doen splitsen, te meer, daar slechts enkele scholen, die over groote lokalen beschikken, deze voor schriften zullen hebben uit te voeren en daardoor, wlat het onderwijs betreft, zullen achterstaan bij-1 die inrichtingen, waar de voor 30 leerlingen per klas •benoodigde plaatsruimte niet aanwezig is De heer P. Meijers heeft tegen 1 Augustus a.s. ontslag genomen als kerke lijk ontvanger en secretaris van kerkvoog den bij de Herv. gemeente te N i s s e wegens zijn aanstaand vertrek. o Geref. Kerk. Tweetal te Grijpskerke, ds. K. W-'n kelman te Eindhoven en ds. D. Scheele te Geesteren. Geslaagd voor het machinistendiplo ma B de heer J. S. Zandee te M i <F- delburg. Gestaagd te ;s-Gravenhage voor het eer.ste gedeelte notarieel' staatsexamen, de heer G. de "Wolff, te Middelburg'. (Ingez. Med.) A. JF. Pu Viiuille- Crêmepnd- ding met de heeiljjke VauUie-Busm- smaab, opgediend met A- J. P's Fram bozensaus a I1/, ets. per patje. (Ingez. Med.) De koopman P. B. te Bergen op Zoom was door de rechtbank alhier veroordeeld tot 7 maanden gevangenis-f straf wegens afpersing van een reiziger, in de trein van Wissingen naar Roo zendaal. Het gerechtshof te 's-Gravenhage ver anderde de straf in zoover, dat zij be paalde dia daarvan 3 maanden voorarrest zal worden afgetrokken. 1 Nieuwe Staati&lleeni'ng van 1 5 0 m i ll i o e n. De uitgifte wordt aangekondigd van een Nederlandstehe staatsleening van 150 millioen a 6 pCt. (het tweede deel van de leening, waartoe de regepring 'bij de Wet van 17 Fe'br. j.l. gemachtigd werd). De uitgifte geschiedt tegelijkertijd in Amerika door de firma Dillon Read en Co. te New-York. De inschrijving hier te lande wordt opengesteld op Vrijdag 14 Juli a.s. tot de koers van 98 pCt. B M De daling v'an de Mark. Men schrijft uit Duitschland aan de N. It. Crt.: Bijna 450 Miark moet men hier nu voor den dollar, meer'dan 170 Mark voor d-m gulden betalen. De uitwerking van deze verdere waardevermindering van de Mark' is calastrophaal. Toen na de revolutie de waarde van het nationale ruilmiddel begon te dalen, kon de Duitsche concur rentie daarom zoo scherp zijn, wijl de koopkracht van de Mark in het binnen land toch zoo veel' grooter was dan in het buitenland. Handel en nijverheid verdienden reus achtige bedragen.... aan papiermark! Bank en andere schulden, die dikwijls van voor den oorlog dagteekenden, werden afbetaald, en in plaats van schulden, beschikte men al heel gauw over groote bedragen 'blij dé banken. Nijverheid en handel 'voelden zich van de banken on afhankelijk. Het geld lag op, om zoo te zeggen, de straat. De banken vergoed den voor deposito's li/2 pet. De industrie begon zich uit te breiden en haar fabrie ken en inrichtingen teu moderniseer©n Ze beschikte over geld genoeg, dikwijls zelfs over te veel geld! De winsten wa ren zoo igjroot, dat vele ondernemingen, uit angst voor te groote dividenden, be gonnen hun aandeelkapi talen te vergroo- leu door de uitgiften van nieuwe a,an- deelen. Hoe gretig nam de markt deze nieuwe aandeelen opt i Intusschen begon langzaam aan het verschil tusschen de binnenlandsche en de huitenlandsche koopkracht der Mark te dalen. De prijzen begonnen in Duitsch land te stijgen. Eerst langzaam, maar daarna, steeds sneller. Het gevolg moest een gebrek aan geld zijn. Maar dat d't gebrek aan geld zoo snel zou kunnen in treden, dat mén zóó s|auw van een ere- d'etnood, gelijk we dien hier nu beleren zou kunnen spreken, dat hebben magg zeer we'nisen voorzien. 1 Het gebrek aan geld deed zich' het eerste op de effectenmarkt gpvoelen. NieÉ tegenstaande de mlarkt steeds meer in' waarde verminderde wat vroeger steedtf 't sein Was lot 't sj[ijgen Van de koersen, bep gonnen de köersen te dalen. Men hjad een! voud: ji geen geld meer om effecten tei koopen. Als vroeger eene onderneming nieuwe aandeelen uitgjaf, stegen de koer sen sterk, zoo g'auw dit bekend werd, terwijl nu het omgekeerde het geval' is. Want zoowel handel' als industrie hebben het geld in de eigen bedrijven brood- nocdk>[. Een onderneming, die haar aan deelenkapitaal v,an voor den oorlog b.v. 10 maal vergroot heeft, moet ten slot te crediet noodig hebben wanneer de prijzen zooals nu niet tien-, honderdvou dig gestegen zijn. Vooral wanneer een! groet gedeelte der gemaakte winsten in nieuwe gebouwen, machines, enz. zijn vastgelegd. Pe belastingen speelden tot nu toe gieen groote rol. Want de belasting over b.v. 1920, hoe hoog1 ook, beteekende bij uetaling in 1921 niet veel, omdat inras- ftéhen de mark weer veel minder waard was geworden en juist door deze waarde vermindering van de mark waren de om zetting en de winsten van het nieuwe jaar, i. c. 1921, weer veel grooter. Ook dit verandert nu hier de gedwongen lee- nfng voor de deur staat. Wlat het in deze tijden van geldgebrek beteekent, eventjes 60 mi'liarden miark aan het bedrijfsleven te onttrekken, behoeft geen ander betoog. De banken, tot voor betrekkelijk korten tijd zeer tegemoetkomend wat crediet- verleening aangaat (aan voorname firma's werden, ook door de eerste banken de eredieten om zoo te zeggen regelrecht aangenocren) zijn plotseling zeer terug houdend geworden. Nieuwe eredieten worden er nauwelijkisi of in het geheel' niet algegeven of tegen zeer eigenaardi ge voorwaarden. Het merkwaardigste op dit gebied is wel, dat één der g'rootstje banken hier in het Rijnland de voor waarde stelt, dat bij terugbetaling van een verleend crediet tenminste cenzelfdé bedrag aan dollars moet worden betaald als dit crediet op het tijdstip, waarop het verleend werd, uitmaakte. Wordt nu bv. een bedrag van ongeveer 450.000 Mark, is circa 1000 dollarsverleend, laat ons zeggen voor drie maanden, dan moet wanneer na verloop van deze drie maan-> den de dollarkoers b.v. 500 staat, niet 450.000, maar 500.000 mark worden te rugbetaald. Verwonderlijk eigenlijk, dat de banken nu pas op deze gedachte ko men. Bij het tot nu toe gehandhaafde stelsel hebben ze geen zijde gesponnen. Leenden ze voor een maand 300.000 imik. (toen 1000 dollars) en krijgen ze die van daag terugbetaald, dan ontvangen ze slechts 300,000/450 is 666 dollars! Maar, hoe juist het denkbeeld ook moge zijh, het gevolg kan slechts zijn, dat de mark haar rol als ruilmiddel heeft uitge speeld. Want iemand die van een crediet met een dergelijke dollar-bepaling gej- hruit maakt, taoet, als hij geen valutaspe culant wil worden, zijn bedrijf ook op betaling en berekening van dollars in stellen. Dat is nu wel niet zoo eenvoudig, maar het is een feit dat sedert korten lij'd een steeds grooter gedeelte van den bin- nenlandschen Duitschen handel in vreem de betaalmiddelen geschiedt. Zeer waar schijnlijk komt men hier op deze wijze langs een omWeg op de reeds vroegen bepleitte invoering van de goudmark. Het verschil tusschen dollars en goud mark is wat het denkbeeld at) niet i'rnnt. De nitsche

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1922 | | pagina 1