No. 138.
dit nummer behoort een BijvOi&gsel. HE KW'ESTIE DER NIEUWE KATIE
I PARTIJ.
In een onderhoud, van het Hand. xnet
een vooraanstaand lid der N. Kjath. Par-
BBiS VOORBEELD
SS» KRONEN
D* hoogst eriislig© tering waaraan de
'Oositórijksche kronen nu ;al jaren lijden,
is sedert eenige weken overgegaan in
vliegende tering.
Twee jaar geleden, in begin Juni 1920
dobberde de koers van de kroon hier te
lande beneden en bjoven een niveau vani
2 (tegenover een goudwaarde of pari
teit van 50.48).. Een jaar geleden, in
begin Juni was zij' al geziakt hot 0.68. In
het begin van dit vfoorjaar. was ze gedaald
tot 0.03, en op dat peil bleef zij' langen
tijd staan, hot djah half Mei een nieuwe
inzinking begon, die gister reeds het cij
fer van 0.0125 bereikte-
Dat beteekent voor de Oostenrijkers
dat ze viobr hun kronen minder dan ge
helft kunnen krijgen dan in de eerste
helft vbn Mei, met 't gevolg dat de prijj-
zen in de winkels verdubbelen, de
koersen op "de Beurs ontzaglijk stijgen,
zoadat er in Weenesi een wanhopige pa
niekstemming heerscht. We verwijzen
voor de bijzonderheden naar het Bui
tenland.
We zullen niet ingaan 'op de vraag of
dat werkelijk een bankroet is, zoolang
het dunne elastiek va» de kronen nog
altijd dunner kan worden uitgetrokken.
Feitelijk is er geen verschil met een
ronduit erkend bankroet; allang niet meer
Maar voor andere landen is dat
troosteloioze voorbeeld Van Oostenrijk een
zeer duidelijke les, lom zich dadelijk te
bezinnen wanneer de staat mocht begin
nen niet dioior papiergèld te dekken wat hij
niet met belastinginkomsten en andere'
andere haten kan betalen. Het verminkte
Oostenrijk heeft aan werkelijke inkom
sten slechts een heel klein deel van het
geen het uitgeeft. Het holde den afgrond
van de valuta-inzinking af. En Duitsch-
land bolt het achterna.
Maar er zijh er meer op die .helling,
en het klost groole krachtsinspanning lom
zich van die helling, ook van het begin,
weer naar boven te werken.
Ook Nederland is aan 't glijden, en
dreigt verder te glijden wanneer tegen
over de dit jaar, en vooral het volgend
jaar te verwachten sterke vermindering
van inkomsten als gevolg der malaise,
niet een even sterke vermindering der
uitgaven staat
Dat belang is zioo ontzaglijk groot,
dat daartegenover het belang Van allerlei
nuttigs en wenschelijks moet wijken. Een
teklort van 100 millioen op den dienst
van een jaar beteekent onvermijdelijk
de uitgifte van 100 millioen aah papie
ren geld, in welken vorm' c?an ook; hef
Volgend jaar gaat het dan weer verder
dien weg iop, en dlat móet in de zelfde
richting leiden waarheen Oostenrijk zoo
ver al zakte.
Oostenrijk werd armlastig omdat de
door 't vredesverdrag vastgestelde ver
minking zijher bestaans'bronoen werden
afgesneden. Maar ook een malaise kan
bestaansbhonnen afsnijden. Zooals bij ons
lal gebeurt. Het mloige kwantitatief minder
omvangrijk zijh, kwalitatief is het precies
hetzelfde, en het eenige redmiddel is,
[onmiddellijk Wij' den aanvang tot be
zuiniging te ldomen.
BINNENLAN D.
DE VERKIEZINGEN VOOR DE EERSTE I
KAMER.
De Staten der verschillende provinciën
zijh, zooals men weet; tegen Donderdag
22 dezer opgeroepen Voor de verkie
zing van leden voor de Eerste Kamer.
Van evenredige verdeeling der zetels
door overleg tusschen de verschillende
partijen, mogelijkheid; waarop van en
kele zijden Is gewezen, zal; zloo zegt
het Hbld., althans in Noord-IIolland)
niets kooien. Ook de andere gewesten zul
len de pnoportioneele verdeeling wel ach
terwege laten. Wat nu onze provincie
betreft, de rechterzijde zal eerst dan mee
kunnen doen aan het afvaardigen der ne
gen Noord-Hiollandsche Eerde Kamerla
den, wanneer zij er in slaagt met de
tij sprak dit een oordeel uit, dat in vele
opzichten de gisteren dopr ons' gemaakte
opmerkingen bevestigt.
Hij! deelde mee, dat de meerderheid
zich zal stellen op dit standpunt, dat het
verlangen der hooge geestelijkheid zpio-
veel is als een bevel en zij' zich bereidl
verklaart, de gevolgen op zich te ne
men. 1
Waarschijnlijk, zoo vervolgde hij, zal
namens het Episcopaat opik worden ge
sproken met de heeren Nolenis en "Van
Wijnbergier, opdat de oude R. K. partiji
ervan wordt teruggehouden, ook in het
vervolg nagenoeg enkel de belanden dei-
arbeiders te behartigen en te gaan iu so
cialistische richting. Mocht van de op
heffing der N. K. P het gevolg zijn, dat
bij de a.s'. verkiezingen duizenden R. It
kiezers z uilen stemlmien op den Vrijheids
bond en andere niet katholieke, behou
dende partijen, dan gaan de menschep
der Vrpegere N. K. Pdie er herhaal
delijk tegen waarschuwde, volkomen vrij
uit. ,,Zij zullen hun plicht als goede R.-
Kaibolieken hebben gedaan".
Tegen het te verwachten voorstel tot
liquidatie", meende deze zegsman ver
der, ,,zal door een minderheid wel een
en ander worden ingebracht. Er zijn er
van meening, dat het bedoelde telegraml
van het Episcopaat geen bevel inhoudt
para! met de actie te staken, doch slechts
het verzoek, om' aan het verlangen der
hooge geestelijkheid te voldoen"Maai
bij' geloofde niet dat dit eenig' succes zal
hébben. p
De Maasbode kan mededeelen, dat in
de vergadering te Utrecht groote ver
ontwaardiging heerschte over een circu
laire, inhoudende het besluit; genomen
door een vergadering van directeurlren
en hoofdredacteuren van R. K. dagbla
den om in den vervolge geen adver
tenties der N. K. P op te nemen en
het verzoek behelzende artikelen van bet-
stuur of leden alleen dan te plaatsen,
wanneer deze aanleiding zouden kun
nen geven tot een gelijktijdige felle be
strijding.
Een exemplaar dezer circulaire Was ter
bestuurstafel gledepoueerd.
De vergadering besloot, ongeacht de
beslissing van het Doorluchtig Episcopaat
naar aanleiding van deze circulaire tegen
de Roomsche bladen individueele repre-
isaille-fmlaaitregelen te nemén. Men 'bel-
isloot |0i. a. Moortaanvjeen inlichtingeirmeer
te verstrekken aan de Katholieke bladen,
de abonnementen op die bladen op te
zeggen en pogingen in het werk te stel
len tot het oprichten van een eigen Or
gaan. j
Gezorgd zou verder worden, dat be
doelde circulaire in haar gteheel wordt
opgenomen in de liberale pers.
BEZUINIGING OP ONDERWIJS.
De Zutph. Crt. verneemt, dat het ont
werp tot wijziging der Lager Onderwijs
wet verleden week van den Raad van
State is terugontvangen. Binnen enkele
dagen kan de indiening' bij de Tweede
Kamer worden verwacht. Dit ontwerp zal
een bezuiniging brengen van 15 millioen.
NEDERLAND EN BELGIË.
Bij de behandeling van de begrooting
voor B.uitenlandsche zaken in den Belgi
schen Senaat, verklaarde minister Jaspar,
„dat zich betreffende de betrekkingen
tot de noorderburen zich g)een nieuwe
gezichtpunten hadden geopend. Maar
niets wijst er op dat wij1 op zekeren dag
niet zullen slagen." De minister verzocht
den Senaat omtrent dit onderwerp ver
trouwen te stellen in de regeering.
MINISTER DE GRAAFF.
Daar de tijd voor de .aanzuivering
van den iaatsten termijn der Rijksinkom1-
stenbelasting 1921-22 reeds geruimen tijd
verstreken is, zlal men verstandig doen
daartoe spoedig over, te gaan.
Ziooals men weten zal, zijd de kosten
van vervolging belangrijk verhoogd. Die
kosten Ivan men zich althans nu nog be
sparen.
Ook van de aanslagen in de Grond
belasting rnioet het eerste deel vóór 1
Juli worden betaald.
o
Uit Vlissingen.
B. en W. van Vlissingen hebben
bekend gemiaakt dlat de financieele com
missie uit den gemeenteraad zóóver is
gevórderd met haar onderzoek naar des
mógelijkheid van bezuiniging op de ge-jjUiï Zeeuwseh-Vlaandefea O. Medegedeeld wordt dat de heer J
ineentelij'ke uitgaven, dat zij' in overweging,In liet patronaatsgebouw te Sluiskil
kan nemen maatregelen door ingezet©- jj waar de heeren J. N. Kronen (hoofdbe
nen aan te geven >cm te komen to\stuur der van den R. K. Fabrieksarbei;-
die bezuiniging. ij dcrstlond) en C. Norb&rt (secretaris van
den Arbeid van den Bredias'chen Dioicesa,-
Het muziekgezelschap ,;Ons Geaioe-l ncn Werkliedenblond) 't woord voerden,,
gen" te Vlissingen heeft besloten tot 1 ri onderstaande motie aangenomen:
't geven vim Ziondagoditendhitvoeringen!
van gewijde muziek, in het Villapark
van 8—9 uur.
Gisteravond trad van de afdeel in g
Vlissingen van de S. D. A. P. voor
een 200-tal personen 'als spreker op,
de heer W. H. Vliegen. Door de afdeeling
Was de heer jhr. de Muralt tot debat
uitgenoödigti. Deze had aan dat verzoek
geen gevolg gegeven.
o
"Uit .Walcheren.
Bij Kon. besluit is met ingang van
1 Juli 1922, opzijn verzoek; eervol icmt-
Le R.-K. arbeiders' van de gemeenten
Terncuzen (Sluiskil), Sas van. Gent, Zu:d-
dorpe, Philippme, IJzendijke en West-
derpe in vergadering bijeen in het Pal-
ti-onaatslgebouw te Sluiskil, opgeroepen
'dioor besturen van Stnnjdsiorg'anisaties en
fabrieksarbeiders1
kennis igenjomen hebbende ,dafc door de
verschillende fabrikanten ;n Ze&uws'eli-
Vlaanderen Belgische arbeiders vóór de
Hiollands'che in dienst worden genomen,.
20,0dat er talrijke Hollands'che werklie
den werkloos blijven rondloop en.
overtuigd zijnde dat het mogelijk is zon
der nadeel voor de bedrijven, dat' tl©
werkz!aamheden thans verricht door Bel-
slag uit 's Rijks dienst verleend aan den oiSche arbeiders, tonnen korten tijd met
44- i-s evenveel succes' door Hollandsche werk-
lo.ntvanger der directe belastingen en ac
cijnzen J. P. Ventteville, te Veer©.
Namens de anti-rev. kiesvereen. te
Wiest'kapelle trad Dinsdagavond in
het koffiehuis' aldaar als spreker op de
heer Golijn, lid der Tweede Kamer. Een
20tal personen waren aanwezig.
In zijn inleiding wees' spr. op liet feit,
dat er tegenwoordig een gjeest van lauw
heid, lonverslchillighjeid bij het volk 'te
comstatejeren valt voor de aanstaande!
verkiezing.
De grieven o. a van anti-rev zijde get- i
uit, dat deze regeering niet gegeven
heeft,, wat verwacht werd; moge voor
een deel waar zijn, mlaar naar sprekers
meening mag niet over het hoiotfd gezien
warden, dat dit kabinet was' een coalitie
kabinet, zoodat geen volledige wenschen
ingewilligd konden worden.
In den breede ging spreker na, wat
door de huidige regeering in het afgelloor
pen 4-jarig regeeringstijdperk is tot stand
gekolmen. t
Daarna besprak de heer Golijn wat
de anti-rev. willen in de toekoïnist, inzake
het binnenlandsch bestuur.
Inzake landbouw zij vermeld dat de
spreker geen wettelijke beperking in ar
beid op landbouwgebied wenscht. i
Bij de 'bespreking van onze defensie
verklaarde spreker, dat de anti-rtoev. niet
genegen zijn te bezuinigen ten koste van
onze fwieerbaarheid, waardoor ons1 land
gevaair loopt zijn zelfstandigheid te ver
liezen. i
Aan het slot gaf de heer Golijn zijln
spijt te kennen, dat geen vrouwen ter
vergadering waren gekomen. Zij dienen
zich toch rekenschap te g|even, hoe zij
haar stem' uitbrengen.
Dienzelfden avond was de heer Wi. C.
de Jonge, lid van de Tweede Kamer;
in het café ;,De Valk" aanwezig om een
verkiezingsrede te houden voior de S. D.
A. P. De opkoimlst was ook daar gering,
slechts een 15-tal personen was aanwezig.
De belangstelling van de Westkapel-
sche kiezers voor het beziOeken van pro-
pagandaJv vergade ringen is ook niet groot
'bij' de vrouwen is deze nihil.
Uit Zuid-Be vel and.
lieden kunnen worden gedaan
s'preken hunne meening' uit, dat op
fabrieken io,p Hol'liandschen bodem' -staan-
Itfe, de Hollandstóhe arbeiders .zooveel
mogelijk" het eerst üi dienst bèhooreul
le worden genomen
vreezen. 'gezien het verleden, wanneer
daartegen niet krachtig stelling wordt
genomen, dat zulks' in de toekomtst nie't
aal geschieden
dragen hunne hoofdbesturen op, met
alle (geoorloofde middelen, zoowel bijl
den Minister Van Arbeid als' bij ne ge
meentebesturen, mede bij de betrokken
fabrikanten aan te dringen, hierin ver
andering; te brengen
verzoeken beleefd een ieder, die daar
voor in de gelegenheid is, deze actie
krachtig te willen steunen;
besluiten deze motie ter kennis te
brengen van Z. E. den Minister van
Arbeid, de gemeentebesturen (waar de
betrokken fabrikanten gevestigd zijn), als
mede de directeuren der verschillende
fabrieken, te publiceeren in de pers en
gaan over tot de orde van den dag.
1 - (Volkskrant).
Naai' Zei. verneemt, bestaan er plan
nen om in het Landshuis te Hulsit lo
kalen in te richten ,om daarin te vestigen
het kantoor der registratie en het kan
toor van den rijksontvanger.
Het kantongerecht blijft er in geves
tigd.
o
Uit Zeeuwse h-V 1 a a n o e r e n W. D.
Maandagavond vergaderde de raad
der gemeente Breskens. Alle leden
waren aanwWezig.
Aan de werkvrouw van school I werd
door B. en W. voor het schoonmaken van
het schoollokaal aan den Achterweg f 1.
per week meer gegeven.
Aan het adres inzake we der-in voeren
van Kilometerkaarten enz. hij de spoor
wegen, werd adhaesie betuigd. Besloten
Bierens onderwijzer aan de O. L. school
te .T. holen en welke benoemd was
als onderwijzer aan de Christelijke schooi,
atdkftr deze benoeming niet heeft aan
genomen en b'ij het O. L. onderwijs1 blijft.
Tot hoofd der nieuw te openen R.K.,
school te Hoof dpljaiat is benoemd de
heer B. van Hecke te Huls't.
RECHTZAKEN.
De rechtbank te Middelburg ver
oordeelde indertijd' A. H.., caféhouder"
alhier wegens het gelegenheid geven
tot hazardspel tot f 50 b. ictf 50 d. h
Het gerechtshof in Den Haag vermin
derde in hooger beroep deze straf tot
f 10 of 10 dagen.
De clom'missionaeir te S c li e r p er
n i s s e C. M.. werd dloor de rechtbank
te Zierikzee veroordeeld tot 1 maand
gev. straf wegens mishandeling' van een
ambtenaar. Het hof in Den Haag ver
hoogde onlangs bij' verstek die straf tot
4 maanden en lieden werd op het daar
tegen gedaan verzet het versteban'est
door liet Hof 'bekrachtigd.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ
Uit de bouwVjakken.
Gisteren is door het bestuur van den
Bond van Patroootsvereeniglingen in de*
bouwvakken te Rotterdam en het bestuur
van den Ned. R. K. Bould van Bouwpa-
troons' afd. Rotterdam, meegedeeld datt zij!
niet kunnen voortgaan plaatselijke on
derhandelingen omtrent 'n ooll. cjontr te
voeren. Aan de ledenl is het advies gieg'e-
ven de .aangeboden individueele arbeids(-
oiveroenkom'st als blasis der arbeidsvoor
waarden te beschouwen.
VERKEERSWEZEN, DOST EN
TELEGRAFIE.
AV.at door de lucht
vervoerd wordt.
De K. L. M.. lipeft in den laatste^
tijd een specialiteit verworven op net ge
bied van het vervoer van dieren.
Onlangs werden duizend Barnevelqerr
een-dags-kuikens, in kleine kartonnen
doezen vanuit Rotterdam naar Engeland!
verzonden, begeleid door de vrouw van
den Engelschen farmer, die daarvoor
extra dienzelfden morgen per vliegtuig
naar Nederland was gekomen. Al de 1000
kuikens kwamen in leven en welstand
over en na deze eene geslaagde zending
zijn er reeds vele andere gevolgd, van
eendags en ook van meer volwassen kui
kens. Dezer dagen zijn per vliegtuig een
paar honderd bijenkoninginnen, ieder im
een klein spanen doosje gepakt, en ools
zij doorstonden den reis uitstekend. Wel
dra zal een prijs-gekroonde duif. die vol-
DinsdagavtonÜ vergaderde de raad'
Aan het slot in een interview dat'der gemeente Heinkensz,and. Af we- heer N. M. van de Velde,
prof van Gijn toestond aaneen verLegen-1 rig de heer J. Koens met kennisgeving. De verordening Keuringsdienst en In-
woordiger van Indische bladen, en waar-: De verordening tot heffing van school-1 structiehoofd der Keuringsdienst, worden
Van dG TGÏGftfraaf hfd pp.n o.r»
werd de bovenwoning van het gemeente-
huis aan den gemeente-secretaris in ge- gens kenners schatten waard is, pei
bruik te geven.
Het vermenigviddigingseijfer H. O..
wordt vastgesteld op 1.3.
Tot onderwijzer aan de O. L.. school I
werd benoemd de heer J. vüh Nieuwen-
huize, met 4 tegen 3 stemmen op den
van de Telegraaf het een en ander onh geld werd opnieuw gewijzigd vastgesteld vastgesteld,
leende, lezen we: j Besloten wei*d met algemeene stem-
En wal Minister de Graaff betreft. Zijn men de verordening tot heffing van hoof-
- i1" J f I TT yj/tl Rl. YMKM C< I rt rf »-» t/\ I t'rtblfrt'n OM r~\ »-»
meerderhicid
in de Staten van Zuid-Holland, eveneens
iedere concessie aan de sterke linksche
(minderheid in dat gewest weigert.
Teneinde vast te stellen welke hou
ding door rechts zal worden aangenoh
men, zullen Woensdag 21 Juni a.s. de
Anli-Revolutionnaire en Christelijk His
torische Statenleden gezamenlijk te Am
sterdam vergaderen, ben daarop volgen
den dag, enkele uren vóór de verkiezing
zullen die fracties te Haarlem met de
R. K. Statenclub bijeenkomen, om een
definitief besluit te nemen.
ïnlusschen is het niet onmogelijk, dat
vóór dien tijd aan de Vrijheidsbbnds'Y.ari-
tae nog eenig voorstel zal worden gedaan.
ONDERWIJS.
iVrijheidsbondsfractie een accoord te tref-
feo Of dif tukken zal wordt helwiifeld- 12,11 witl ivulu3ll2i u® 1
daar de kleine rechtsche meerderheid lanSsten ü.id is hij minister van Kolo- delijken omslag in te trekken en een
niën geweest. Hij zal straks aftreden progressieve verordening ter goedkeuring
ook al zou de politieke constellatie j in te zenden. Bij de vanwege der vereenigiug voor
der Tweede Kamer zijn aanblijven wet- Aan den heer A. J. Hoorweg werd opj Modevakscholen (e VGravenhage gehou-
tigen. zijn verzoek eervol ontslag verleend op den examens zijn geslaagd voor coupeuse
Weet u dit wel zeker, professor? de meest eervolle wijze met ingang van -de dames J. L. le Coinlre, C. H. Lakkée,
Absoluut zeker! Minister de Graaff den datum dat in die vacature zal zijn S. Haartse, W. M,. li, Steutel, A. Ro>-
blijft geen Minister van Koloniën! voorzien. Met ingang van 1 Juli werd doe. S. Weststrate en J. Wi. Mesu en voor
Heeft de minister u dit wellicht per-tot gemeente-geneesheer benoemd de costumière de dames C. P. Beigteld, M.
van z'ijn vrouwf!..
soonlijk verzekerd? heer C. Griep arts afkomstig v.an Ril-
Neen, antwoordde lachend prof. ran I land.
Gijn. Ik Weet het niet van hemzelf.... maar s Vastgesteld werd de instructie voor den
s gemeente-opzichter. Benoemd werd in de
oom'm'ks'sie van toezicht op het lager on-
I derwijs de heer P. v«. d.. Reepe.
IIIT «TAF! CRS DCHTlWI^IPIF Besloten werd adhaesie le betuigen aan
Uil dl «U rjl rifUVIIVUIC. het bekende adres tegen de hooge spoor-
j wegtarieven. Overgegaan werd daarna in
- - Door den Commissaris der Koningin 1 geheime zitting tot hel behandelen van
is de opening der jacht op> waterwild i 4 reclames tegen den Hoofd. Omslag.,
bepaald op Maandag 24 Juli a.s.. jj joj
alle leerlingen van de Mode vakschool
Flores'se, L. Dingemanse en S. Landman
alhier.
Voor het diplomd boekhouden der
,,Vereeniging van Leeraren" zijn o..a. ge
slaagd dc heeren S. Dekker Cz. le Kloe-
tinge en P. P.assieux te G o. e s.
Benoemd tot hoofd aan de te ope
nen Chr. schoot te Waardhuizen, de lieer
J. C. Kloosterman, onderwijzer te Go
lijn» p J. a a t (Stand).
vliegtuig naar Engeland overgebrachi
worden, en de K. L. Ml heeft ook
reeds een aanvraag voior de verzehdini
van jonge eenden, Wanneer men mi
bedenkt, dlat het ochtend toestel naar En
geland eiken morgen geurig is van Bos
kooper rozen en misschien weldra ooi
zal geuren naar Westlands'ch fruit, dan i:
dit wel het bewijs van de vele mogelijk'
heden, welke liet luchtverkeer biedt
vooral daar dit vervoer per lucht blijk
baar door dieren, planten en vniehter
heter dan andier vervoer verdragen werd
Voorts wordt in verband niet de Haag
sche conferentie het volgende gemeld'
Er bestaat sinds eenigen tijd op he
vliegveld Croydlon b'ij Londen een igroio
te concurrentie tusschen de verschil
lende luchtvaartmaatschappijen, die oj
Parijs vliegen om het Krantenvliegtui;
zoo vroeg mogelijk de lucht in te zen
den* Die concurrentie is zOo groot, dia
een vlieger onlangs, toen hij zich versla
pen had, in zijd p'yarna naar Parijs i
(opvlogen om den anderen med'edingei
maar voor le z'ij'u. Want eiken dag gaai
duizenden couranten nog nat van de per
per vliegtuig uit Londen naar Parijs; d
vliegtuigen verrekken daartoe sommige;
om 6 uur, anderen reeds om 5.30 uu
en enkelen zelfs wel om 5 uur de
morgens.
De Engelse he couranten met bestem