FEUILLETON. HET TRAGISCH LOT. No. 00. Zite^daf 11 Maas»t 1922. 12). 165e Jaargang HIDDELBURGSCHE COURANT. Dit munïner bestaat uit TWEE bladen, EERSTE BLAD EEN DWAAS KIESSTELSEL. We hebben nu een proef uit de prak tijk geii,ad van het kiesstelsel vorens hetwelk de leden van de Kamer van Iyoophjandel werden gekozen. En het nol', deel --daarover kan niet anders dan zéér ongunstig luiden. Het is belachelijk in gewikkeld wat het opmaken van den uit slag betreft, maan wat nog veel erger is bovendien zeer onlogisch, onbillijk en foutief. Een erger woord is ook nog passend. De grondfout is deze: dat men een evenredige vertegenwoordiging met ranjg'. orde van candidaten en overdracht van stemmen heeft willen toepassen op eeh verkiezing, waarbij' de kiezers als regel niet de minste bedoeling hebben een voorrang, van een dei* door hen aangewe zen candidaten te geven boven een an dere. De kiezers, en ook zelfs' de vereeni- gingen en groepen, die er zich mee in lieten, hjebben getoond zich eenvoudig te laten leiden door de overweging: ver tegenwoordigers van verschillende bedrij'. ven en uit verschillende plaatsen te ver kiezen. Maar als zoo'n kiezer nu op zijn bil jet voor bijv. elf plaatsen, 110. 1 geeft a/m een handelaar, no. 2 aan een fabrikant, no. 3 aan een bankier enz. enz., dan wil dat absoluut niet zeggen dat hij dien handelaar verkiest bóven den fabrikant en boven den bankier. Hij wil ze alle drie, precies met dezelfde voorkeur en ook de acht andieren aan wie hïj een num'- mer geeft. Toch doet het voorgeschreven stelsel alsof die bedoeling er achter zit, want er worden alléén nummers één .getld, en dan wordt van hjun aantal een over. dracht gemaakt op no. 2 en van no. 2 weei' op no. 3. En wanneer een kiezer uit Middelburg bij de verkiezing van Donderdag eerst vier Middelburgers nummerde en dan drie Vlissingers, drie Goesenaars, en nog twee uit andere plaatsen, dan deed lijj dat niét omdat hij' er wel Middelburgers maar geen Vlissingers enz. in wilde heb ben. Neen, hij bedoelde met die stem1- verdeeling dat ieder dier andere plaat sen billijkheidshalve ook vertegenwoor. digld zou worden, Middelburg met 4, Vlis- singen met 3 enz., maar Iedere plaats met evenveel waarde, i Maar neen, zegt het stelsel, dat is niet genoeg. De eerste vier nummers heb ben gmotere waarde dan de volgende. En als een Middelburger op* no. 1 staat heeft die plaats veel hoogier waarde dan die van den man, zeg uit Zierikzee, die als no. 11 werd aangewezen. Dat is zoo volkomen in strijd' m'et de werkelijkheid, djat men er zich slechts over verbazen kan, dat daarop niet de aandacht is gevestigd toen dat 'stelsel aan het departement werd uitgedacht. En zelfs wanneer, zooals hier het ge- val was, niet slechts losse candidaten, tnaar ook ©enig© giroepen van candidaten tegenover elkaar gesteld worden, dan is gebleken dat dit stelsel gelegenheid tot grove onbillijkheden geeft. Er waren hier twee groepen candidjai- ten, en dan nog twee losse candidaten 1 Die twee laatste zijn bij' dit stelsel verko zen. En dat kan ook bijna niet anders. Zij moesten een Voordeel hebben tegenover TAN NICOLAAS II EN ZIJN GEZIN. (Dertien jaren aan het Russische hlof) naar het Frimseh van Pierre Gilliand door Marguerite de Rouville. (Geautoriseerd* vertaling.) Nadruk verboden. candid|aten v&u een der twee groepen, die, louter door het toeval, een lager rangnummer hebben op hun aanbeve lingslijst. immers Voorstanders van een lossen candidaat zullen als reg'el begon nen zijn hem no. 1 te geven. En dan is een klein groepje al voldoende oni hun verkozen te doen verklaren. Een voorbeeM: Een van die losse candidaten*) bad op 32 biljetten no. 1. Daarmee bedoelden dfe kiezers dier biljetten geen voorkeur bo ven alle 'andere. Ze wilden hem slechts zien verkozen te krijgen als een van de elf. Maar het stelsel redeneert anders, en zegt: 32 op no. 1. Dat is meer dan (dj© kiesdeeler, dus hij' is gekozen. Toch zou het best mogelijk zijn dat hij op geen en kele der overige 160 stembiljetten staat vermeld. Weten doen we dat echter niet. Die lagere stemmen zijn niet eens gjeteld. Zijn plaats op de andere stembiljetten wordt door het stelsel glad genegeerd. We weten van 'de niet-gekozen candi daten ook niet op hjoieveel biljetten zie staan vermeld. Immers de verkiezing werd louter bepaald door het aantal ïn|a). len dat ze no. 1 stonden, plus de over. dracht die ze nogi kregen. En nu is het zeer waarschijnlijk dat siommlge van die niet gekozenen der beide groepen veel meer stemmen hadden ver kregen dan 32. Ze kunnen er zelfs 80 of 100 hebb'en gehad, d.W.z. op 80 of! 100 biljetten als één van de elf gelijk'-1 waardig aangewezenen zijn vermeld, maar met een lager nummer, wat hen om her- roepelijk den kelder deed ingaan, terwijl een ander met 32 biljetten er glansrijk, klomt. Niog erger: de andere losse candidaat; kreeg op 8 biljetten no. 1. Dat was ech-1 ter bij de cim'drekening voldoende om hem verkozen te krijgen vóór hen die minder! of geen enkel eerste nummer hadden. Het is zelfs denkbaar dat een candidaat op alle 192 biljetten stond, maar nergens als! een of twee, en dat hïj1 to ch niet ver- kozen Werd. En een losse candidaat met 8 nummers één, lof minder, wél. Is dal niet iditoot? Er is geprobeerd hier iets evenredigs te vertegenfwloordigen dat niet evenredig te verdeelen is. De rangorde opi de bil jetten geeft niet de minste aanwijzing van voorkeur. Wie elf leden heeft aan te Jw'ijzen, geeft aan ieder van zijn candi daten een gelijkwaardige stem, en niet aan den één eela stem van veel, en aian den ander een stem van geen waarcfe. En als er dan nog zuivere persoonskwes ties bij komen van het aanbevelen van één candidaat, dan leidt het stelsel tot glad verkeerde c'omclusies, al was het alleen reeds hiei'djoor dat de anderen j die volgen op zoo'n biljet met een losse candidaat als no. 1, daarop vrijwel verlor ren staan. Die primcipieele fouten zijn zoo groot en 'Moeten den uitslag zóó geheel an1" ders maken dian de kiezers bedoelden, dat we niet de mloeite zullen nemen om te probeeren te begrijpen waarom1 de ingewikkelde berekening Van de stemj- overdhacht juist zoo gekozen is als we gisteren vermeldden. De leden der stem- bureaux zullen zich echter wel hebben afgevraagd: waarom moet dat zoo? En het publiek zal er heelemaal niets van begrijpen, wat op zich zelf ook al een veroordeeling is van het stelsel. KUNST EN WETENSCHAPPEN. De Kerk te Burg|h. Men schrijft onsl: Het wras een goede gledachte van den heer J. H. Schorer, die uitnemend© ken ner van onze zuiver-Protestantsche ker ken, in dit blad de aandacht te vesti gen ,op de fraaie kruiskerk te Burgh en het vele schoons' te vermelden, dat daar te bewonderen valt. Op één punt echter is zijn opgave onvolledig. Het dpor Blom- m'endaal gehpuwen grafmonument van Jo- li(and;e Huybert, hoe belangrijk overiglens ook, verkeert in een minder gunstigen toestand dan ten tijde yan zijln vervaar diging. De wapenstorm van 1798 nl. cteed de voorstanders der nieuwe denkbeelden de zestien wit-marmeren kwartierwapens', die ter weerszij den van den obelisk wa ren bevestigd, en die in hun oojglen de symbolen waren van een verfoeilijk re gime, afhakken. En sindsdien is de fraaje schepping van BLommendaal geschonden Het euvel is evenwel niet onherstelbaar. De afgekapte kwartierwapcns zijn, zij het dan niet alle even ongeschonden, terecht gekomen op het kasteel Moermlont onder Renesse; de tegenwoordige eigenaar heeft ze, voor zoover aanwezig1, aan het kerkbestuur te Burgh, teruggegeven. Tot nu toe is dit bestuur er echter nog niet toe overgegaan, om de wapens zooveel mogelijk weer aan h'et monument te doen aanbrengen. Misschien vindt men in de waardeerende beschrijving van den lieer Schprer hiertoe nu aanleiding. Het Zeenwsch Genootschap bezit een teekte- ning van het monument vóór de vermin king, zoodat het niet moeilijk zal vallen de wapens in de juiste volgorde te plaat sen. De zestien kwartieren van de Huy bert waren- links de Huybert, Panhuys, Houx, Keien, Van der Lisse, Hoefman Van Erp en Halspart; rechts de Huybert, De Witte, De Jonge, Vierling, Van der Lisse, Hollaar, Boense en de Huybert. Met wat goeden wil en met geringe kosten kan het kerkbestuur het in 1798 verrichte kwaad misschien grootendeels1 oinig;edaan tolaken. Piëteit tegenover het .voorgeslacht zoowel als zorg voor een fraai monument mogen hiaar hiertoe djoien 10 vergaan. LANDBOUW. De betrokkene zal wel begrijpen, dat we hem slechts nemen als voorbeeld voor ons betoog. Tegen zijn verkiezing hebben we niets. Wie gunnen hem zijn zetel van harte. De Chr. Lagere Land- blo uws chooil te Axel. Op 1 Juni zal de Opening plaats heb ben van de Chr. Lagere Landbouwschool te Axel. Men deelt ons hieromtrent van bevoegde z'rjide het volgende mee: Hel doel van dé Lagere landbouwschol len ïs aan de jlongens die in het land bouwbedrijf werkzaam zijn, dus aan zo nen van landbouwers of van landar beiders, onderwijs te geven, dat zooveel mogelijk verband houdt met hun bedrijf. Het onSderwïj's duurt 4 jaren, dus heeft een school, die volledig aan den giang is, 4 klassen. Er is echter een „rege ling gemaakt ten opzichte van den duur van die klassen, waardloor vooral de oudere leerlingen zoo weinig mogelijk aan het bedrijf worden onttrokken. De regeling is aldus: De eerste klas 40 weken per Jaar. gedurende 2 dagen per week d© twee de klasse 40 weken en 1 diag; de derde klasse 30 weken en 1 dag; de vierde klasse 30 weken en 1 dag. Bovendien worden deze lesweken na tuurlijk zóó tover het jaar verdeeld, dat ze gehouden worden gedurende de piinst drukke tijden in den landbouw. De eerste en de tweede klasse zijn hoofdzakelijk voorbereidend ,luiidbouvl onder wij-s. In die klassen wordt leS ge geven in rekenen. Ned. taal, aardrijks kunde, geschiedenis en staatsinrichting1; deze vakken zlooveel mogelijk in verband met het boerenbedrijf dus schrijven van brieven, requesten, Contracten enz., he ir ekenen van inhouden en oppervlakten waagstukken (over meststoffen, voeder- stoffen, 'melk, enz'. Verder plantkunde, dierkunde, natuurkunde en scheikunde. In de derde en vierde klasse komen de eigenlijke landbjouw vakken aan de or de. Vooral voor het onderwijs, dat in de eerste klassen ïs' voorafgegaan, zal dit landbouwonderwijs 'beter 'tot zijn recht kunnen kioMehl. Een leerling, die flink gewerkt heeft, zal aan het einde van het vierde leerjaar niet alleen gloed "de gronden van zijn vak keniien, maar fook in staat zijn, art zelf in behfoorlïjken vorm! 'brieven ie schrij ven verzoekschriften op te stellen, en (ook 'vloor zijn' bedrijf een behoorlijke boek houding in te Tichten. Kortom de bedoeling Her lagere land', bbuwscholen is op eenvoudige wijze on ze jlotnge landbouwers' 'toe te rusten met zooveel mogelijk nuttige kennis' die zeer zeker 'in de toekomst m'eer en meer voor den bloer noodzakelijk zal zijn. Als directeur dezer 'inrichting is aan gesteld de heer P. Le F-eber, lan'dbfoüw- oofderwljfzer te Axel. Dezte is tevens be last iiifet de leiding der cursus en Z'al vioorloopig i' als eenig© leerkracht op treden'. i VERSCHILLENDE BERICHTEN HET LEVEN OPi DEN HUIZE DOORN. Volgens de Kèlnische Zeitung "heeft de lange jaren dienstdoende vleugeladjudant van den keizer, admiraal von Rebeur- Paschwitz' in Hannover een voordracht gehouden over het leven Op den hui ze Doorn. Aan belangstelling 'ontbrak het den spreker niet! Na eerst over de om geving van Dtoorn te hebben uitgeweid zei de oude vleugeladjudant, dat het lvuisi Doorn met meubelen uit het particu lier eigendom van het keizerpaar vrien delijk, maar eenvoudig is ingericht, en dat al die berichten, als zou dat bui tenverblijf Molgestop't zijn met kunstwer ken en kostbaarheden op louter verzin sels berusten. De dood der keizerin heeft een leegte gegeven, die niet meer te vullen is. Nu hij niet meer in staat is tot jagen, paardrijden en zeilen, zijd de fraaie boomgroepen en de bloemen in het park een van de weinige vreugden, die hem gebleven zijn. Evenals vroeger is de k'eizter ook op den huize Dtoorn een vroeg opstaander gebleven. Iedere werkdag houdt hij om half negen 's mtorgens een godsdienst oefening; en 's Zondags komt een pre dikant uit een der naburige dorpen op het kasteel torn een dienst te leiden. Na het Ontbijt neemt hij in het park de njoodige lichaamsbeweging met houthak ken en houtzagen, waarna hïj zich uit Hollandsche Couranten laat voorlezen. Na het middagmaal gaat de ex-keizer zijln overpeinzingen, naar aanleiding vah de lectuur uit de c'ouranten op schrift stellen, welke bezigheid dloor een wande ling gevfolgti Wordt. Bij' het avondmaal wordt nog eens voorgelezen, en om half elf begeeft iedereen zich ter ruste. Het is dwaas, zegt von Rabeur, om! dat bestaan benijdenswaardig te vinden, daarvoor is het verschil tusschen den ex- Laat zwakte niet de o?erbasd krijgen '-s Morgens 2—3 thee lepels üvomaltine in melk behoedt U daarvoor. Bussen van f 3,25 en t 1.75. Overal verkrijgbaar. Dr. A WANDER A.-G.; Bern (Ingez. Med.) keizer van eens en zijln leven van nu veel te groot. De stemming der bevolking, eerst zeer. onvriendelijk^ heeft zich 1 angzamerhapd veranderd, en vaak \Morden den keizer op zijn autotochten naar Atnerongen bloe men aangeboden. Al deze niededeelingen over het le ven van den keizerlijken banneling op Doorn zijd natuurlijk voor rekening van den heer von Rabeur-Paschwitz. Over hei'trbuWensplaniien zegt hij geen wioord. Waarschijnlijk zal dit wel een canard zïjh van de vijandelijke of ex-vijl- apdelïjke (zfooals men het noemen wil) pers. 1 HOOFDSTUK VII. De invlioed van Raspoetin. Mevrouw .Wyroubova. Mijn verlegenheid als opr vtoedkumidige. (Winter 1913-1914 vervolg). f TerWijl aldus de 'ziekte van den tsa- revitch de keizerlijke familie met zloo veel 'z|org vervulde, en Raspoetin dloor Idie Onrust steeds meer in <Je gunst kwam, gingen de dagen in Tsarktoie-Selo pogenschijnlijk kalm voorbij!. In dien tijd' wist ik nog weinig om trent den „Staretz" en ik tracht (je op alle Mlogelijke manieren juiste gegevens machtig te wérden. waarop ,ik mijn oor deel zou kunnen baseeren, want de man intrigeerde mij. Dit was echter niet g|er imakkelijk te doen. Niet alleen dat de kinjderen nlooit met mijl over "Raspoetin spraken, maai* zij' vermeden zelfs in mijd bijzijn iedere toespeling op zijn be staan. Ik begreep', dat zij aldus handelden' op bevel hunner moeder. De keizerin vreesde (ongetwijfeld, dat ik als vreem deling en niet behoorend tot hun geloof, niet in staat zfou zijn het gevoelen te begrijpen, dat zij en de haren kbesterderj tegenover den „Staretz1" en waardoor zij hem als een heilige vereerden. Dloor mijn leerlingen het stilzwijgen op te heggen, maakte zij het ontijl gemakkelijk te doem tof Raspoetin voor (mij niet bestond en gaf zij mij tevens te kermen, dat zij wensch- te, dat ik mij zloiu gedragen, alsol liij' niet bestond; zoo benam1 zij mij van te voren de mogelijkheid, partij te kiezen tegen iemand, wiens naam' ik niet eens heette te kennen. Ik had mij trouwens kunnen overtui- igen van de onbeteekenen de rol, die Ras- ptoetin in het leven van Alexis Nicolaie- vitch speelde. Dokter Derevenko had mij' menigmaal de grappige opmerkingen ver teld. die de tsarevitch tegenover "hem over Raspoetin gemaakt had. De man werkte top zijln kinderlijke verbeelding en maakte zijd nieuwsgierigheid gaande maar hij had geenerlei invloed op het kinld. Sedert het protest van mejuffrouw Tidutcheva kWato! Raspoetin niet meer bij de groo't-vorstim|nen en bij' Alexis Nico- laïevitch slechts in buitengewfone ge vallen. Men vreesde vermoedelijk, dat ik liem1 daar iou ontmoeten, want de vertrekken, die ik in het paleis bewoonde,, grens den "aan die van den tsarevitch, en aangezien ik van het personeel, dat hem bediende, eischten, dat zij mij op' de hoogte hielden van alles, wat er voor viel, kon een onderhoud met Raspoe tin niet zonder mijn voorkennis plaats hebben^1). De kinderen zagen Ras'ptoetin bij1 hun ouders, maar in dien tijd kWaml liij' reeds veel minder in het paleis. Er gingen dikwijls weken, stoms een maand voorbij, ztonider dat men hem ontbood. Steeds meer werd het de gewoonte, hem te laten ktom'en bij' mevrouw Wvrou'bova, die een klein huis vlak bij' het Alexander- paleis bewoonde. De keizer en de troon opvolger gingen bijna nooit daarheen, en zelfs de bezoeken daar "hadden met vrij lange tusschenpbozen jHaats. Zooals ik reeds eerder heb vermeld, was het mevrouw Wyroubova. die als i). Zbo vernata' ïk^üiat van den eersten Januari 1914 tot aan z'ijh dood in De cember 1916 Rasptoetin slechts driemaal bij Alexis Nidolaïevitch geweest was. tuisschenpersOon dienst deed 'bij de kei zerin en Raspoetin; zij! igjaf den „staretz" üe brieven, die v|oor hem' bestemd war ren. en bracht zijln antwporden meestal mopdeling over. De verhouding tusschen hare Majesteit en Mevrouw WjToubova was die van grwote intimiteit en er ging om zoo te zeggen geen dag vioiorbij dat de laatste niet bij de keizerin kwam1. Deze vriend schap was reeds van ouden datum'. Me- vrlouw Wyroubóva was zeer jong ge trouwd en haar echtgenoot, een slecht mensch en een onverbeterlijk dronkaard; slaagde er enkel in zijn .jonge vrouw een diepen afkeer in te boezemen. Het huwelijk werd ontbonden en mevroulw Wyroubova trachtte in den godsdienst bevrediging en trioost te vinden. Haar lop'geluk bracht haar nader tot de kei zerin, 'die, daar zij' zelve veel ge leden had. zich voélde aangetrokken tot die in leed waren en clie andere^ gaarne vertroostte. Zij' had deernis met deze jonge, zwaar beproefde vrouw, be toonde haar vriendschap bh verkreeg in ruil Moor haar goedheid de levenslang© toewijding barer vriendin. MevrOuW Wyroubova, 'die een sehti- irienlteele, Mystieke natuur had', vatte Moor de keizerin een onbegrensde gene genheid (opi, die door dat onbegrensd© OM DE ZILVEREN SCHATTEN DER ZEE. (Nadhuk verboden.) X EEN GEVAARLIJK VREEMDELING, DIE WEER NAAR ZIJN VADERLAND TERUGKEERT. De baliekluivers aam den sluisraud had den, toen wij voorbij voeren, al ont dekt, diat er een „fisherman with curling hjair" aan boord was en de pilote had, toen wij' de landingsplaats1 naderden,, lijoe langer hpe bezorgder naar mij gekeken. Toen hjij van boord ging, kwam liïj) Mij de hand drukken en herinnerde mij1 er nogmaals aan, «Jat ik beloofd had, niet van boord te zullen gaan, vóór de cus- toMhjO,use-officer mij1 g'esproken had. Die "functionaris scheen juist op een van de andere trawlers te zitten en tojen. de loods een glinstering van zijn igtou- den mouwbanden in hpt oog kreeg, wenkte en schreeuwde hij', dat er een „passenger" a|an boord' was en de ooge'n van den ouden customhouse-officer wer. den groot van verbazing!, en hjij Schreeuw de terug, dat ik niet aan land niochj. „You are waiting, you not go ashjore.," !t Kon me weinig' schelen, nog! een kwartiertje te wachten, maar ik verlang, langde naar den wal, want ik wou een Engelsche visscheTshpvenplaa-ts bij' avond zien. Ik wou eens naar het Palace-thea- ter, waarover de matrozen mtet bijna eer biedig© bewondering spraken en in een gjoed hotel loge eren, om weer eens van een behoorlijk bed met sehoone lakens en dekens te kunnen g|enieton. En bovendien had ik diorst. Het was de laatste dagen warini ge weest. De schipper had broederlijk mijln nog voorradige Ranja gedeeld en toen die op was, dronken we water, uit het kom buis je van den kok. Maar, dat moest je mtet een pompje uit een gevaar opleverde, aangezien zïj1 (alle besef van de werkelijkheid! en iedere ver standelijke overweging uit het oog verloor De keizerin gaf zich van haar kant meer en meer gewonnen tegenover dezé oprechte en hartstochtelijke genegenheid. Eien/zljdig als zij' was, eischte zij', dat men zich geheel aan haar gaf, Zij1 bon' alleen haar hart schenken aan de vrien den, die zij abstoTuut kon beheerschen, en men mloest haar vertrouwen .beant- wtoordeu met een algeheele zelfovergave. Zij' begreep niet htoe onvoorzichtig het was, dergelijke fanatieke uitingen iaan te mtoedigen. Mevrouw' Wyroubova had! dé (ontwikkeling van een kind en haai' treu rige ondervindingen hadden haar gevoe ligheid verscherpt, zonder haar oordeel te rijpen. Dom en onoordeelkundig liet zij" zich leiden d(oor "haar opwellingen; haai* Onbezonnen meening over menj- schen. en dirken was djaarpM! niet mindteï! stellig. Een indruk >vas voldoende 10M haar bekrompen en kinderachtige over- tuiginjgf te vestigen; zij' was ipogenblikkelijlb gereed om de menschen, dien zij ontvan gen had, in te deelen in „gfoedjep.'> en „kwaden", of met andere woorden „vrienden" tof vijanden''. Zpnder eenige berekening, uit vriend schap voor de keizerlijke 'familie etui slechts bezield Mtet den wensch hen te

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1922 | | pagina 1