rechtzaken.
'JU. 39,
Woensdag 15 FebPEapi 1B22.
I6oe Jaarg&mg
«SS!
B9 dit nummer behoori: een Bijvoegsel.
rr.
per
A-
ïfir.
I. I.
(van
jteit
lur.
en
21a.
len-
adf
artij
loral
ij te
IAL,
rdara
trek
»re»
■en
Rolt.
8-
Abonncoientspriys per kwartaai
op de buitenwegen oen Middelburg, en
rooi" de andere gemeenten per post f 2.5G;
voor Middelburg en agentschap Vlissin
gen 2.30;
weekabonnemienteti in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën: 30 cent p. regel.
Lageaonden Mededeeliugen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen;
va* 1—7 regels t 2.10, eike regel meer
SO cent.
Kleine ad vertentiên niet groo-
ter dan vijf regels druks mi waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ten geplaatst worden, 85 cent bij vooruit
betaling. Advertentiën onder brieven of
bevragen bureau dezer courant 10 cent
extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk.
Adherientièn moeten, willen ze nog in
ons Wad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF mn
ons Bureau bezorgd zijn.
Aangestoten bij den Pöst-, Cheque- en
Girodienst onder no.. 43255.
Binnenland»
POINCARÉ EN NEDERLANDw
De Parijbche briefschrijver van de-Ne
derlander betoogt, dat wij Nederlanders
aan Poincaré misschien meer dank ver
schuldigd zijn dan wij wanen. Of zijn we
a! totaal vergeten, hoe hij het was, die.
dotw zijn vonk-telegram uit zee aan Hare
Majesteit te Het Loo verzonden, ons in
staat stelde, vóór alle andere neutralen
te mcbi j jseeren
Wet hiervan het kostelijk resultaat is
geweest, bracht generaal C. J. Snijders,
aud opperbevelhebber van land- en zee
macht, kort geleden in zijn uiterst be
langwekkend Times-opstel aan het licht.
Gesteld ons veldleger ware niet op 3
Aug. 1914 technisch en strategisch vontr
bcl naar den eisch opvatten van zijn nete
lige laak juist klaar geweest, wie weet
hoe het voor Nederland zou afaeloopen
zijn
't Heeft immers maar weinige nren ge
scheeld, of de Duitsche legers hadden
ronzc grens onverhinderd kunnen oorer-,
schrijden. -
(We meen en, dat deze voorstelling on
juist is. Gedoeld wordt blijkbaar op de
terugreis van Poincaré van zijn bezoek
aan St. Petersburg, aan boord van een
Jransch oorlogsvaartuig. Wat hij toen in
die spannende laatste dagen van Juli op
zee kan hebben vernomen, was toen
ia heel Europa, en zeker bij de regee-
rinnagen bekend. En onze regeering heeft
Over de Duitsche oorlogsplannen meer, en
betrouwbaarder inlichtingen gekregen
van onzen gezant te Berlijn (die daarvoor
de later bekend geworden verklaringen
Van de Duitsche regeering kreeg), dan
door öe mogelijke draadlooze inlichtin
gen van den op zee vertoevenden Fran-
schen president. Toen ons leger gemobili
seerd werd, was trouwens heel Europa
reeds in rep en roer.
En mócht er werkelijk door Poincaré
een waarschuwing geseind zijn aan onze
Koningin, dan zou. men toch wel mo
gen weten, wat en wanneer hij geseind
heeft, voor men daaruit gevolgtrekkingen
maakt als nu de genoemde briefschrijver
doei. Red. M. Crt.)
OPENING IIOF VAN INTERN.
JUSTITIE.
Bij gelegenheid van de installatie, he
den, van het Permanent Hof van Intern.
Justitie, zal er van' de rijks- en ge
meentegebouwen in Den Haag gevlagd
worden. v
Er zijn in Den Haag aangekomen een
aantal bekende personen in de Vofken-
bontdsorgani&atie en de functionarissen
bij Buitenlandsche Départementen van
Algemeen Bestuur.
Als vertegenwoordiger van den Volken
bond ,die namens dezen bij de opening
het woord zal voeren, treedt op de heer
Gastro da Cunha, ambassadeur van Bra
zilië te Parijs, op het oogenblik voorzit-
ter van den Volkenbondsraad.
Gisterenavond heeft Minister van Kar-
nebeek een soiree gegeven in zijn ambts
woning aan den Kneuterdijk.
Ter verduidelijking van de beteekenis
van deze installatie, laten we hier een
overzicht volgen van een rede die prof.
Molengraaf! Maandag daarover hield in
de akademie van Wetenschappen.
Hij stelde in 't licht dat het Hof in
hóofdzaak brengt een nieuwen vorm van
internationale arbitrage tusschen staten.
Het beginsel der internationale arbitra
ge werd reeds aanvaard cjoor do Vredes
conferenties van 1899 ©u 1907, waarbij
werd voorzien ïn de inrichting van een
Permanent Hof van Arbitrage .Daarnaast
is gekoonen art. 14 van het Volkenbands-
verdrag ter uitvoering waarvan het Per
manente Hof van Internationale Justitie
is ingesteld.
In Den Haag zetelen dus twee interna
tionale hovéu van arbitrage nevens el
kander, maai' het Justitie-hof is geen
dubbelganger van het Arbitragehof. Het
onderscheidt zich Van het Arbitragehof
ui de eerste plaats hierdoor, dat het is
een. vast scheidsgerecht.
Het verschil tusschen de beide scheids
gerecht shtoveu "komt ook nog uit in do
wijze, waarop de taak der réchters resp.
in het Verdrag van 1907 en in hef Statuut
is Omschreven. De lede nvan het Arbi
tragehof zijn geheel vrij jn hunne be
slissing. Het Statuut van het Justüjehof
stelt in art. 38 bindende regels.
De vergelijking van de inrichting dei-
beide Boven toont, dat het Arbitragehof
is ingericht op de arbitrage beslech
ting v&n belangem-igesohillen ,het Hof van
Justitie op de arbitrage-berechting van
rechtsgeschillen.
Dit Hof dankt evenwel zijde bijzon
dere beteekenis hieraan, dat zijn statuut
ook de kiem bevat van een werkelijke
internationale rechtspraak, immers van
eeoe rechtspraak berustende op liet feit
van de eenzijdige onderwerping.
De kiem eener rechtspraak op dag
vaarding Wordt gevonden in art. 36 van
het Statuut. Aan de daarin vervatte rege-'
ling Iigl de gedachte ten grondslag, dat
rechtsgeschillen tusschen Staten beboe
ren te worden beslecht niet door geweld
maar door r echtspraak. Het daardoor ge
opend verschiet doet v.elen aan de in
stelling van het Justitiehof groote vèr-
wach tingen verbinden voor het toekom
stig geluk van. de mensehheid.
Er is meer dan één reden die ver
wachtingen niet te hoog te spannen. In
de eerste plaats betreft de niet-arbitrale
rechtsmacht van het Hof alleen rechtsge
schillen en juist deze rijn de oorzaken
van verstoring van den wereldvrede. De
oorlogsgeeseel blijft het measehdom be
dreigen, zoolang de groote mogendheden
niet gezind zullen zij'n hunne belangeu-
geschjllen te onderwerpen aan arbitrage
in stede van ze tot oplossing te brengen
door geweld van wapenen.
Daarom mag de instelling van het
Hof van Justitie voor de kleine staten
geen aanleiding wezen hun weermacht
te verminderen, eu blijven arbitragever
dragen en arbitrage-bedingen van groot
belang.
Voorts moet nog blijken, of de gnoote
mogendheden inderdaad bereid zijn hun
rechtsgeschillen met andere staten onder
de rechtsmacht van het Hof te stellen.
Tot nogtoe is daarvan niets gebleken.
Slechts enkele kleine staten, waaronder
Nederland, hebben de verklaring afge
legd, dat zij voor de in het Statuut aan
gegeven rechtsgeschillen de rechtsmacht
van het Hof aanvaarden.
Niettemin moet men zich, wetende hoe
langzzaam en moeilijk de ontwikkeling
van het volkenrecht zich voltrekt, oprecht
verheugen over den kleinen stap vooruit,
gelegen in art.. 36 van het Statuut zvan
het Bof van Justitie.
zonder iets anders gedaan te heb
ben dan kuieren. Ja. een enkele maal
heet het aanpakken, maar dat is toch
uitzondering. Bovendien waarschuwde de
burgemeester tegen de kosten, die
f 400.000 zouden bedrageu wegens de
noodzakelijkste uitbreiding- \ian perso
neel.
Bij de stemming waren 17 leden vóél
de rnlotie (o.a. de twee soc. wethouders)
en 21 tegen.
D EJPARTEMENTSAMBTEN AREN
TEGEN BEZUINIGING.
Na een gisterenavond door den heer
Oud in Den Haag gehouden rede over
„Bezuiniging eu Democratie" kwam o.
a. in debat de heer Ravelli, voorzitter
van den Bond van Departementsambte
naren, die het optreden in de Kamer
jegens de ambtenaren en het optreden
der Bezuinigingscommissie scherp criti-
seerde. Zoolang de rechtspositie der amb
tenaren, met inbegrip der regeling van
de wachtgelden, niet door de Staten-Ge-
neraal is aangenomen, passen de ambte
naren Om mede te werken aan bezuini
ging, zoo verzekerde hij.
BIJ DE CHR.-HISTORISGHEN.
De heer Schokking, lid van de Chris-
telijk-Historische Kamerfractie, is afge
treden als voorzitter van de Confessionee-
ie Vereeniging. Aanleiding daartoe was de
olgemeene ontstemming over zijne poli
tiek, die de Roomsch-Katholieke Staats
partij, naar het oordeel der vereeniging
te veel in het gevlei kwam. (Vad.)
KINDERKEUKENS IN RUSLAND.
Het dagelijksch bestuur van het Néd.
Rooide Kruis heeft uit Geuève telegra
fisch bericht ontvangen, dat de Neder-
lanldsohe kinderkeukens te Sarafcow in
werking zijn. De hulp, die dioor de keu
kens kón worden verleend, is echter
lang niet voldoende en het in dienst
stellen van meer keukens blijft dringend
noodzakelijk. Gelden kunnen daarvoor in-
gezoihlden worden aan het Ned. Roode
Kruis, Princessegracht 27, 's Gravenhage
(postgiro 22120) onder aanduiding „kin-
derkeukens".
Uit Stad en Provincie.
DUITSCHE DEELNEMING AAN
NEDERLANDSCHE LEENINGEN?
Reuter seint uit Londen d.d. 14 dezer;
In antwoord op een vraag van een der
leden, ot het departement van buiten
landsche zaken inlichtingen had ontvan
gen over het gerucht, dat Stinnes aan
de regeering van Nederlandsch-Indië een
aanbieding zou hebben gedaan voor een
leening, deelde de heer Hamsworth in
het Britsche Lagerhuis mede, dat derge
lijke geruchten hem van verschillende
kanten hadden bereikt, doch dat hij niet
definitief 'bevestigd heeft kunnen krijgen,
dat Stinnes een aanbod zou hebben ge
daan tot het verstrekken van een lee
ning aan de Ned.-Indische regeering, of
dat hij een participatie zou hebben ge
nomen in een Nederlandsche koloniale
leening.
WERKjWEEK POLITIEPERSONEEL.
In den LIaagschen gemeenteraad kwam
Maandag een voorstel van het lid Spiesz
aan de orde om de werkweek voor de
póli tie, van 51 uur te brengen op 15 uur.
De motieven van den voorsteller en
zijh ondersteuners Vink en Guit waren,
dat de bijzondere werkzaamheden der
politie zeer vermoeiend en zenuwsl no
pend zijn; dat de politie niet bij de
andere takken van den gemeentedienst;
mag ten achter staan; en dat zij1 onge
regeld verlofdagen heeft.
v Daarentegen betoogde de burgemeester
dat de taak der politie niet zoo bijzon
der zWaar is (behalve de verkeersagenten
die dan ook maar vier uur per dag
werken). Een man, die 8 uur lang met
hamer of bijl aan den arbeid is geweest,
heeft wat inspannender gewerkt dan een
agent, die zijn straatronden maakt en
in negen van de tien. keer terugkeert,,
Uit Vlissingen.
Voor de Chr.-Historische kiesveF"
eeniging te Vlissingen is gisteren
avond ee'ne lezing gehouden over de be
ginselen en het gemeente-programma der
Chr. Hist. Unie cboor den heer F.. L.
Hensel ,lid van den Raad aldaar.
Zeer uitvoerig zette de heer Hensel
de beginselen der Chr. Hist. Unie uiteen,
en hoe deze er naar streeft dat niet
alles door den staat wordt ter hand ge
nomen.. De vrijheid van den burger moet
gewaarborgd blijven. Met genoegen con
stateerde spr. dat de Clir. Hist. Unie
steeds meer a anhang vindt, vooral ionder
de vrouwen. Dat wat de Chr. Hist. Unie
opt het gebied der gemeente-politiek na
streeft, lichtte spr. in den breede toe
en wees er o.a.. op, dat zij bezuiniging
op de uitgaven nastreeft om de belas
tingen zoo dragelijk mogelijk te doen rijn.
dei' L b. c.-bestrijding, in ontvangst eu
uitg. op f 777.341/a. Laatstgenoemde eind
cijfers zijn in die der Gr. Kruisrekening
inbegrepen. Er werden 1070 L. melk
uitgereikt. Aan verplegingmateriaai werd
f 450.69 besteed. De totale contributie be
droeg f 259.75; het aantal leden 161. De
wijkverpleegster werd huisbezoekster op
een salaris van f 200; zij is gediplo
meerd. Aan subsidies weüid f 498 ont
vangen.
Do vereeniging .kreeg voor't eerst een
eigen magazijn, namelijk een leegstaand
lokaal van school 2. Het Emmabloempje
bracht netto f 203.06 op. Nog werd een
begirooting voor de t. b, c-bestrijding op
gemaakt met T 9.50 als eindbedragen.
I11 't bestuur kwam geen verandering.
De vergaderingen werden slecht be
zocht.
Uit Zeeuwach-Vlaanderen Wi D.
De dader(s) van de brandstichting,
de vorige week gepleegd in de schuur
staande bij de vlasfabriek van den heer
B. te G roe de, hebben, naar de Br.
Cit. meldt, Maandagnacht hun laffe daad
herhaald, en wel met het gevolg, dat nu
de schuur met inhoud, bestaande uit een
groote hoeveelheid bewerkt en onbewerkt
vlas een prooi der vlammen werden.
Ook een drietal schapen en een var
ken kwamen in de vlammen om>.
De naastbij wonende landbouwer V.,
welke dien nacht bij een paard waakte,
ontdekte 's morgens om half drie oen
vuurgloed. Onmiddellijk waarschuwde hij
het bij de fabriek wonende gezin de
R., alsmede de eigenaar, terwijl inmid
dels de plaatselijke brandweer gealar
meerd werd, welke spoedig met despui
ten op het terrein verscheen.
Aan blusschen viel niet te denken.
De brandweer bleef aanwezig om over
slaan van het vuur naar het naastbij
staande woonhuis en de fabriek te voor
komen. Tengevolge van dezen brand zijn
een twintigtal arbeiders zonder werk.
De veldarbeider Wt. Meezen te W a-
terlandkerkje had het ongeluk, ter
wijl hij behulpzaam was aan een dorschj-
machine, van een klamp stroo te glijden
en daarbij zijn been, te breken. Genees
kundige hulp moést worden ingeroepen!
De Vrijzinnige Kies vereeniging te
Wiaterlandkerkje heeft voor de
groslijst voor candidaatstelling voor de
Tweede Kamer aangewezen de heeren
1. Ph, van Dixhoorn, Axel; 2. jhr R.
de Muralt, den Haag; 3. I. A. Leenh(Outs,
Retrauchement; 4. Breedveldt, Bergen op
Zoom; 5. J. N, Patlist, Middelburg; 6. Thr
Siemelink, Vlissingen.
beloert U overal I
Uw huisgenoot»!!, Uu dienstbode, de
leverancier, de kellner, korto» iederee*
kan U met de Griep besmetten. Be
schermt U daartegen5 ma&l daag»
gorgelen met de Abdijsiroop wordt alom
geprezen als een doeitreflend vaorha -
hoedmiddel
(Ingea. MedJ
Uit Walcheren.
Dinsdag vergaderde de raad van
G r ij p s k! e r k e. Tegenwoordig alle le
den. Na opening houdt de voorzitter de
gebruikelijke rede naar aanleiding van de
eerste vergadering in dit jaar, welke
dioor den eersten wethouder en den se
cretaris beantwoord wordt
Vervolgens wordt overgegaan tot de be
handeling der ingekomen stukken. Op
een schrijven van Ged. Staten inzake aan
duiding van plaatsnamen, wordt afwij
zend beschikt. Evenzoo op een verzoek
om gelden voor malariabestrijding. Het
kohier van den hoofdelijken omslag wordt
voor 1922 vastgesteld op den ouden
grondslag. Als GemLBouwkundige wordt
benoemd de heer K. Francke te Oostka-
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Ten einde te voorkomen dat uit het
zeer beknopte verslag gister van de toe
spraak, 'waarmee de heer J. J. Wap. Maani-
dag prof. Siedeutopf begroette, verkeer
de dooclusies zouden kunnen worden ge
trokken, zij nog aangestipt, dat hij' zich
ervan onthield Zacharias Jansen en Lipu
perheij aan te wijzen als de uitvinders
van verrekijkers. Hij bracht met een
enkel woord naar voren, dat sedert het
bbek van C. de Waard Jr. over „de-uitvin
ding der verrekijkers", het laatste woord
cjo-g niet in deze gesproken is.
Zooals de lezers van dat boek weten
komt de schrijver daarin tot de conclusie
dat Zacharias Jansen en Lipperheij wel
het eerst die instrumenten in 't publiek
brachten en verkochten, maar dat althans
Zach. Jansen het eerste instrument van
dien aard kreeg van een Italiaansch sol
daat.
allen ■welkom, in hel bijzonder de* heen
Stevens, rijkslandbouwconsuleut, dieee*
lezing wilde houden met lichtbeelden,
over: Aardappelteelt.
Uil het jaarverslag van den secretarie-
penningmeester den heer W. Louwerse,
bleek dal de ontvangsten waren geweest
f 24553.64, de uitgaven f 24484.99^ met
een batig slot van f 68.64y2.
De financieele commissie rapporteer
de de boeken en bescheiden in He bea
te orde te hebben bevonden.
Als lid der financieele commissie werd.
herkozen de heer M. Kleinepier, die de*e
herbenoeming aannam.
Aan de orde werd gesteld, bespreking
slachtveeverzekermg. De voorzitter zette
liet aoei dezer verzekering uiteen e*
wees op het gunstige resultaat in Schou
wen en Buiveland hiermede verkregen
en spoorde den leden aan de lezing v*u
den heer Hansen voor den Kring „Walcbe
"ren", over dit onderworp bij te wonen.
Nadat verschillende heeren hieravet-
het woord hadden gevoerd, werd, met al-
gemeene stemmen besloten om het pig*
om te komen tot oprichting va*, een
slachtv eeverzekering te steunen.
Een verzoek van de Christelijke i*ud
arbeiders vereeniging om de hand te hou
den aan een vorig jaar genomen besluit
om den arbeidsdag in den zomer niet lan
ger te doen duren don van 6 uur 's mor
gens tot 7 uur 's avonds, werd besproken
en ha toelichting van den vloorzitter den
landarbcidersvereeniginjgt, waarbij deze
verzoekt medewerking van de landbou-
wers om te komen tot betere verhou
dingen tusschen patroon en arbeider eu
dc vraag stelt," een commissie te benoe
men uit de landbouwvereenigiug om in
dezen met het bestuur der landarbei-
dersvereeniging samen te werken, wordt
besloten, dat het bestifür der landbouw-
vereeniging deze vraag zal overwegen e»
na beraad de landarbeidersVereenigiugi
hiermede in kennis zal stellen.
Alsnu verkrijgt de rijkslandboiuwaonsu-
lent hel woord om! te spreken over aard
appelteelt.
Op duidelijke wijze werd dioor spreker
aangetoond het nut van selectie, om zo*
te komen tot het verkrijgen van zuivere
poot aardappelen, hij besprak ook de meest
voorkomende ziekten, n.l. de bladrol e*
topLomt, waarvan de schadelijke werking,
op het doek, nog nader, werd aange
toond.
Verschillende vragen werden spreke*
nog gedaan die alle hij de beantwoording
tot tevredenheid stemden, en deze*
avond tot een zeer leerrijke maakte.
De voorzitter zeide den heer Stevens,
dank voor zijn interessante lering en sloof
hierna de vergadering.
HDr
ONDERWIJS
De ontgroening te Utrecht.
Bij den gemeenteraad van Utrecht is
ingekomen een brief van den heer W.
H. Lieftinck, emeritus-predikant te dier
stede, inzake de jongste groentijdgebeur-
tenissen. De heer Lieftinck verzoekt daar
in den raad, in het openbaar deze vraag
te beantwoorden: „Is Utrecht's gemeen
teraad van oordeel, dat zulk een studen"
tenoorps waard is ook vérder officieel
pelle, waarvoor tevens belooning en in-1 te worden erkend en gerespecteerd?
structie wórden vastgesteld. Tot lid der
commissie van schooltoezicht wordt her
benoemd de heer J. Francke. Vastgesteld
wordt eene verordening verlof veldarbeid
Voor schoolkinderen; tijdvakken waarin
dit verlof wordt verleend, zijn van 26
Juni tot 9 Juli en van U5 September
bit 8 October.
Na wijziging be.gploting 1921, wordt
overgegaan tot de rondvraag, waarna de
vergadering in gesloten zitting overgaat.
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
Maandagavond hield de Gr. Kruis-
vereeniging „Ziekenzorg", te Ierseke
tevens vereeniging voor bestrijding der
tuberculose, baar jaarvergadering. Goed
gekeurd werden le. de Gr. Kruisrekening
met een ontvangst van f 1641.641/» en een
gped slot van f 162.36 en 2e. de rekening
Of is Utrecht's gemeenteraad met
adressant van oordeel, dat het wel dege-
gelijk op zijn weg ligt openlijk te om-
stateeren dat het U. S. C. als geheel ge
nomen, thans inderdaad zedelijk bankroet
is en als zóódanig ook dient te worden
behandeld tot op den dag, waarop het
onder leiding van een nieuwen Senaat
aan de misbruiken en de corruptie in
eigen kring een einde zal hebben gemaakt
en afdoende waarborgen zal hebben ge
geven vóór de toekomst?
LANDBOUW.
Dinsdagavond hield de landibóftiwVer
eeniging te Souburg in het café Dorp
zicht zijne jaarvergadering.
De i oor zit ter de heer J. Kodde, heette
Uitvoer van suikerbi'ete*.
Op. vragen van den heer Braat betref
fende den vrijen uilvtoer van suikerbieten,
gedurende dit jaar, luidt het antwoord
van den Minister vain L., N. en H.
Het is den óndergeteekenden bekend
dat de verbouwers van suikerbieten in
verband met de cjontracten Jietreffeffide
de opbrengst van den komenden oogst,
welke thans kunnen worden afgesloten,
verlangend zijn te vernemen, of de uit-
van suikerbieten 'dit jaar In beperkte
pdbeperkte hoeveelheden zal worden toe
gestaan. In overeenstemming met hetgeen,
dóór omdergeteekende dienaangaande
reeds op 30 November 1921 is medege
deeld in antwtoord op desbetreffende vra
gen van den heer Braat, zal met ingang
van 27 Februari 1922 tot nadere aankoQk
digam'g dispensatie van het verbod tol
uitvoer van suikerbieten worden verleend
Zoolang deze dispensatie ongewyzigdj
van kracht blijft, bestaan geen bepalingen
welke den uitvoer van suikerbieten ktua^
nen belemmeren.
j
Vóór de rechtbank te 's-Gravenhag*
stond Maandag terecht J. A. E. P., stu
dent, te Rijswijk. Onder Wassenaar zou
hij als bestuurder van een auto roekeloos
hebben gereden tegen een andere auto,
welke een wagen passeerde. De laatste
auto kreeg een schok, waardoor éón der
inzittenden, mevr. P., een ernstige hoofd
wond kreeg. Na dien tijd is bovendien
haar geheel zenuwgestel geschokt Eiacfc
2 maanden hechtenis.
