Nd. M Zaterdag 12 Februari 1921. 164e Jaargang Dit nummer bestaat uit TWEE bladen EERSTE BLAD. D£ VRIJHEIDSBOND. JWie maken hieronder melding van het programma der vrijzinnige fusie, welk programma op enkele punten gewijzigd ia ter gemoetkoming aan de wènschen in de partij-vergaderingen. De meeste punten zijn onveranderd ge bleven vergeleken bij het 'eind-No vembêr gepubliceerde ontwerp-program. De ver anderingen zijn deze: dat in 3 het woord „krachtige" vóór handhaving, is vervangen door „onvoor waardelijke" handhaving van wettelijke orde, enz.; dat in 5 ook kunsten en wetenschap pen rijn opgenomen; dat in 7 uitdrukkelijk het behoud van het 'Yirijhandelsbeginsel werd vermeld; dat in 8 en dat ia wel het voor naamste punt in plaats van de eerst ,uit- jgjespnoitoen „bevordering van medezeg gingschap van den werknemer in de daar voor vatbare groote bedrijven", het; veel beperkter beginsel is. uitgesproken: be vordering van het bewustzijn, dat mede zeggenschap van den werknemer ten aanzien van arbeidsvoorwaar den en inwendige organisatie gewenscht is, enz. Het was reed* bekend geworden dat op dit punt in alle partij- vergade ringen ernstige bezwaren waren geopperd tegen de oorspronkelijke ruime bepaling, die ook medezegging in de be drijfsleiding olmvatte. En dan eindelijk heeft de nieuwe partij een naam gekregen: de Vrijheidsbond. Hejt was geen makkelijke taak 'n goeden naam te vinden. En 't w&s ook van be teekenis al deed het geschrijf over Idie schijnbare kleinigheid niet prettig aan. De naam toch moet aan de kiezers reeds zeggen wèt de nieuw© partij wil. En we erkennen dat de naam „Vrijheids bond" daaraan voldjoet. Iminers. we hebben in November in onze beschouwing: over het voortoopi'ge program er speciaal den nadruk op ge legd .dat het vrijheidsbeginsel, niet slrichts^' öls grondslag van staatsbeleid gjenoèmd is. maai" ook teruggevonden wordt: op staatkundig gebied: in de handha ving van de wettelijke orde en vrijheid; op geestelijk gebied: in üe waarborging tegen iedere aanranding van d|e volledige! geestelijke en godsdienstige vrijheid; op economisch gebied:: in de eischen voor vrij bedrijfsleven, vrij handelsver keer. nu nog aangevuld met vrijhandel; <pn het verzet tegen ambtenarij, tegen kwadhtsmisbruik van belangengemeen schappen; in de bevordering van de zoo ruim mogelijke ontwikkeling van ieders persoonlijkheid; in de afwijzing van so cialisatie. Dat verlangen naar vrijheid op alle ge bied, is (opk de wensieh dliien wij in de kringen van onze -geestverwanten het sterkst voelen, na den sterken dwang die op zoo menig1 gebied in de laatste jaren steeds toenam. (Wie die geestverwanten zijn? Och, in de praktijk van bet leven zijn hel werkelijk niet alleen de met name taan de fusie deelnemende partijen. De opmerking1 van den heer Nolson aan 't eind van de polemiek Oud-De Muralt, dat het zoo treurig: is personen te zien strij den die zoo dicht bij eikaar staan, had onze volle instemming. We hebben een tijdlang gedacht, dat een fusie zonder vrij zinnig-democraten dóór dezen zou begroet worden als een welkome aanleiding tot verkrijging van de pok door hen gewenschte splitsing in tweeën. In plaats daarvlan slechts schampere boon. Toen de heer Merchant deze week In Amsterdam over de fusie sprak, heeft hij zich ingespannen in toch maar zoo minachtend mogelijk zich over het fusie plan uil te leten. Het is waarlijk niet aan de medewer- werking der vvijz. democraten te dan ken ,ols eCn splitsen® in tweeën nu, toch tot stand komt. Alleen is er dit verschilhet is gfeen splitsing in conservatieven en vooruit- streven den zooals 'de vrijz. democraten wenschten. Wat de Vrijheidsbond! voor staat, is iets andere dan conservatisme. De zich op dringende vraagstukken van den dag heb ben de aandacht in ©en heel andere rich ting geleid ,dan naar het al of niet demo- cmtische, zonder meer. Getuige hét pro gram, zoóap, het nu ter definitieve 'beslis- pqgd 146 PaMijen zal worden voorge- KAMEROVERZICHT Tweede Kamer. Zitting vaa Vrijdag. Zes vragen werden door den heer v Tempel den Minister Aalberse gedaan aan het slot van zïjh interpellatie over de werkloosheid. We laten die hier vol gen, met telkens kort saamgevat, het ant- iwaord daarop door den Minister ge- Beven. r i lo. Kan de regeering nadere gegevens verstrekken aangaande den omvang' der werkloosheid in ons Lan,d en is rij' bereid, regelmatig een overzicht dienaangaande te publiceerCn Antwoord: Er worden maatregelen ge nomen voor de wekelijksche publiceering van den stand der werkloosheid. De ge gevens van den Minister rijn van Decem ber, en wijzen aan dat de toestand niet zoo slecht is als in December 1919. Het ergste is het bij dé diamantbewerkers 75 pet., schijvenschuurders 95 pet* siga renmakers 45 pet. lederbewerkers 38 pet. In de textielnijverheid is de toestand took 'bedenkelijk. Terloops beantwoordde de Minister te vens de vraag of de regeering dacht ge hoor te geven aan aansporingen tot pno- (tectionistische maatregelen om de ma laise te verminderen. Het bleek dat; de Minister daar niets voor voelde, en meer aan anderen steun denkt dan aan verhoo ging van invoerrechten. 2o. Kan de regeering nadere gegevens verstrekken betreffende de maatregelen, door haar genomen om hét verschaffen van productief werk aan werklooze arbei ders te bevorderen en is rij bereid het initiatief te nemen om bp uitgebreide schaal tol productieve werkverschaffing over te gaan? De Minister verwees naar het antwoord dat hij reeds schriftelijk gaf op vragen van den heer Hazevoet, en bestreed dë meening van den interpellant dat) de regeering dat werk zelf moet doen, en. niet aan de gemeenten overlaten. De ré- geering kan niet over 't heele land nood- stand-arbeid organiseeren. De gemeed- ten moeten het doen met steun van het Rijk. 3o. Is de regeering alsnog bereid door buitenge wonen steun van het rijk (a ffahd's perdu) de werkloozenkassen in staat te stellen aan de werklooze leden del regle mentaire voorziene uitkeeringén te ver- strekken? Antwoord. Dit jaar zal de regeering pog steunen, ondier de reédfs hekeinde voorwaarden. 4o„ Is de regeering bereid wat betreft de werkloosheidsverzekering, ten aanzien Win de sigarenmakers en diamantbewer kers een zelfde gedragslijn te Volgen als voor die overige bedrijfsgroepen? Antwoord. Het vorig jaar zijn vol gens die gedragslijn zeer groote sommen uitgekeerd. De uitgetrokken diamantbe werkers worden weer rechthebbenden alls zij eenige weken gewerkt en de contribu tie behaald hebben. De uitgetrokken si garenmakers blijven bij de steunregeling. 5o. Worden door die regeering maat regelen overwogen om de werkgevers té verplichten bij t© dragen in de kosten van ondersteuning der werklooze arbeiders in de onderscheidene bedrijvetn? Antwoord. De minister is r©eds lan gen tijd in dez© richting bezig. Echter heeft hij tot nog to© gehuiverd, om eBn dergelijk onlw©rp in te dienen, omdlat in hel stelsel, dat we nu hebben .gemeen- ten noch werkgevers er belang bij heb ben ,dat de werkloosheid wordt voor komen. 6o Is de regeering bereid in overleg) met vertegenwoordigers dejr. vakvéreeni- gingscentralen ©en algemeCne regjing té treffen voor de ondersteuning van die werklooze ajrbf©id|ers, die ge©n uitkee- ring ontvangen uit eën werkloozenkas? Onder zeker voorbehoud geen bezwaar. Natuurlijk gaven dez© antwoorden niet volkomen bevrediging aan den interpel lant. Hij diende ©en motie in, uitsprekende) den wensch dat d© tot Ge rijksregeling toegetreden werkloozenkassen en bedrij ven met crisiswerkloosheid 'in staat te stellen door een rijksbijdrage, welke niet zal behoeven te worden terugbetaald, de reglementair voorziene uitkeeiiinfgen té doen. Daarop Dinsdag verder. DE FUSIE DER VRIJZINNIGEN. De Vr ij heids'b ond. Men meldt uit Den Haag' aan het Hand. dat gisterochtend aan die leiders der vrij. zinnige Kamerfracties en van de klein© vrijzinnige groepen het fusieprogram overhandigd waarin de wijzigingen door de belanghebbende groepen verlangd', zijn aangebracht. Hel program waarop de hoofdbesturen der fusionneerende partijen die zich „Vrijheidsbond" zullen no©men, hebben vereenigd luidt thans aldus: 1. Erkenning van het vrijheidsbeginsel als grondslag van staatsbeleid en van de noodzakelijkheid eener zuiver demo cratische staatsinrichting. Behoud van het grondwettelijke koning schap, dat verzekerd bi'ijve aan Koningin Wilhelmina en hare nakomelingen. I 2. Handhaving van ons onafhankelijk volksbestaan, van de integriteit van ons gebied in ©n buiten Europa en het daar toe brengen van offers ,dooh slechts in zoover en zoolang' d©ze offers noodzake lijk zijn in verband met d© ontwikkeling van den Volkenbond. Bevordering van een harmonisch staat kundig en economisch verkeer der vol ken. 3. Onvoorwaardelijke handhaving van wettelijke orde en vrijheid door het daar toe bevoegde gezag. 4. Waarborging tegen iedere aanran ding van de volledjige geestelijke en gpds- dienstige vrijheid. Erkenning van de waarde van het geestelijk en van het godsdienstig leven voor maatschappijen staat. - l i 5. Bevordering' van kunsten en weten- schappen. Ontwikkeling van het onderwijs in practische richting zoodat net meer dan tot heden opieid|t tot geschikheid voor het maatschappelijk leven en de ge zinstaak. 6. Volledige staatkundige .burgerrech telijke en economische gelijkstelling van man en vrouw. 7. Ontwikkeling van het vrije bedrijfs leven t©r bereiking yan welvaart voor allen Bevordering van het vrije handelsver. keer. B©ho.ud van het vrijhandelsbeginsel Bestrijding van bureaucratische wetge ving en ambtenarij. Verzet tegen voortzetting van het sei se] van overheidisbijsliag in de kosten van het lev©n der burgers. Bescherming van het publiek tegen machtsmisbruik van belangengemeen schappen. i 8. Zoo ruim mogelijke ontwikkeling van iedere persoonlijkheid ter verhooging van volkskracht en als eisch van maatschap pelijke rechtvaardigheid. Particulier ini tiatief ais grondslag van maatschappelijk© welvaart. Versterking van het inzicht dat daarbij de ontwikkeling der productie mede ten goede moet komen aan de ar beidersklasse en dat haar belang er bij moet. worden vergroot: Afwijzing' van de onder den naam van socialisatie aangeprezen omvorming van het pr|oductiestel!sjel. Samenwerking van kapitaal, Intellect en arbeid. Bevordering van het bewustzijn, diat medezeggingschap van den werkne mer ten aanzien van arbeidsvoorwaarden en inwendig© organisatie gewenscht is. ih de daarvoor vatbare bedjrijven. Bevordering van spaarzin ©n Kapitaal vorming, ook uit arbeidsinkomen. Behoud van een 'krachtigen midden stand als onmisbaar voor productie en verdeelin®. Ontwikkeling van den land bouw in het bijzonder ook t©n behoe ve van het kleinbedrijf. 9. Handhaving van het stelsel van be lasting naar draagkracht. Beperking van uitgaven van staat, pro vincie en gemeente. Verzet legen hét op drijven der b©lastingen; vereenvoudiging en zuiniger inrichting van openbare dien sten .bij voorkeur in overleg1 met de amb tenaarsorganisaties. 10 Bevordering van het zelfbestuur in Oost- en West-Indië. ond©r handhaving ven de siaamhoorigheid m©t het rij'k in Europa. Verheffing van h©t geestelijk ©n maat schappelijk peil der inheemsche bevol king. Ontwikkeling der koloniale hulpbron- hen inzonderheid ten behoeve van Indië zelf, Dit programma zal binnen enkele da lgen aan de leiden der fusiomne©ren>d© partijen en gnoepen wiorde® toegezonden. —•««ai» «85 DE UITGETROKKEN SIGAREN- WERKERS. De (Minister van Bjinnenland&che Zaken heeft den gemeen, fe be sturen per circu laire van 10 Febr. j.l. verwittigd, dat voojiobpig doorgegaan kan worden met het v©rlee'non van steun aan de uitgetrok ken sigaren werkers iop dezelfde voorwaar den als tat dusver geschiedde. üii Stad en Provincie* den op 31 December j.l. 119, of 6 meer dan op 1 Januari 1920. Tengevolge van de reeds, in 1919 aan gevangen en in 1920 voortgezette actie, dank zij den krachtigen steun van hef 'bondshestuur, werden in de maand April 1920 de salarissen van het personeel der stoomvaart maatschappij „Zeeland" 'be langrijk verhoogd. De salaris-actie, ingesteld door de per manente commissie van het Schelde-per- neel, had tot resultaat dat de salarissen van het kantoorpersoneel der Schelde met gemiddeld 30 pet. werden verhoogd. Uit iWoafoUncen, Te Souburg werd bij een verkoo- ping der Ned. Hem kerk aldpar e©n oud© ijzeren offerkist verkocht voor het ka pitale bedrag van f 0.10. (N©derl.) - Ln die te O. ©n Sou b u r g gisteren gehouden vergadering d|er weegjbrugver- eeniging „Ons Belang" werd uit 13 sol licitanten tot weger benoemd N. Mauer. Uit Middelburg. De werkzaamheden in verband met de breuk der waterleiding in de Span jaardstraat Spuibrug, zeggen nog steeds vele Middelburgers waren hedenmor gen zon ver gevorderd^ 'dat de teenen fundeering die hinder veroorzaakte, was opgeruimd. e«i de nieuwe bu,is kon wor den ingezet, hetwelk weder een tijde lijke afsluiting van een jgirmoler deel v,ah liet buizennet ten gevolge had. De verzakking van den gnomd ter plaat se is veroorzaakt door het water, dat nog' steeds in het voormalige Spu|i blijkt te staan en dat door de gemetselde afslui ting bleek heen gedrongen te zijn. Aan beid© zijden bevindt zich zulk een afsluiting en die, welke het voor malige Spui in de richting Molenwater afsloot, en waarvan hel water heen kwam zal opnieuw gemetseld worden alvorenjsi men de put weer zal dempen. Uit VHssüngen. Blijkens het jaarverslag van de af- deeling Vlissingen van den Nationa- len Bond van Handels- en Kantoorbedien den „Mercurius". bedroeg het aantal le- iJ i t Zul d-B e v e 1 a n d. Donderdag hield voor een volle zaal het N ulsdepartement Krab bed ij ke on der voorzitterschap van "den heer A. Tol lenaar een nutsleziug. Als spreker triad op dr. Cannegieter uit; Middelburg met "het onderwerp „De Christusfiguur in de 'beeldende kunst". Aan de hand van talrijke lantaarnplaatjes schetste spreker hoe de verschillends) schilders en 'beeldhouwers in de Lóóp der eeuwen de Christus op het idoek of in marmer voorstelden. Onder groote1 aandacht werd d e voordracht van den be gaafden spreker gevolgd. o Uit Z«euwsch-Vlaander©n S®, D, Woensdagavond vergaderde de raad der gemeente Cadzan d, onder voor- -zitterschap van den burgemeester. Afwezig waren de heeren W. de Die en J. Becu* Besloten werd dit jaar nog vier maanden hoofdelijk© omslag te hef fen en dan opcenten te heffen op de Rijksinkomistenhelasting. Aan de Zeevaart school te Vlissingen werd tot w©der- opzeggings. toe, een jaarlijksche subsidie verleend van f 10. De huurwaarde van de woning van het hoofd -cler school, werd met ingang van 1 Januari 1920 vastgesteld op f 250. 1 In de Donderdag gehouden, alge- meene vergadering van het muziekgezel schap te Schooindijke werd de re kening en verantwoording gedaan over 1920. De ontvangsten bedroegen f 811.07 en de uitgaven f 750.8 4B, goéd slot f 60.22-, welk goed slot ontstond door dat in den loop van 1920 was gecollec teerd voor aankoop van instrumenten. Bij de 'begroeting voor 1921 werd de contributie pp f 2.50 bepaald. Aangezien in 1916 de tijdsomlstandigi den zppi ongunstig wanen, dat toen igjeetf sprake kon rijn van een feestelijke vie ring van het 25-jarig bestaan van het ge zelschap, werd nu besloten dezen zomer een festival te houden ter viering van het 30-jarig bestaan in Maart la^s. De aftredend© bestuursleden M. A. Bleiker, J. A. Bosdijk en J. Casiteieijn werden als bestuurslid h©rltozen. Aangezien door het aanstaand vertrek van enkele goede krachten het gezelschap een gevoeligen klap dreigt, werd aange drongen op versterking van h©t werkend deel der vereeniging. DE BEMALING VAN DEN BOLDER WALCHEREN BEWESTEN HET KANAAL. In druk is verschenen en aan de com missarissen van den Polder toegezon den het rapport v,an de commissie van ad vies inzake bemalingsplannen van den' Polder Walcheren bewesten het kanaal van Vlissingen naar Veere welke com missie op verzoek van hel Polderbestuur is 'benoemd door den Raad van bestuur van het Kon. Instituut van Ingenieurs' en die bestond uit de heeren prof. dr. W. K Behrens .hoogteeraar m de water bouwkunde aan de Technische IIoo,ge- sichpol te Delft; Ir. A. de Kanter, inge nieur der hoofdafdeeling werktuigkunde (bij de gemeentewerken te Botterdam en I. G. J. Kakebeeke. inspecteur van den landbouw te 's-Gravenhag©. De op 20 December 1917 benoemde commissie werd. nadat in 1918 de vroegere bema lingsplannen door haar waren bestudeerd en zij op 15 Febr. een onderhoud had gehad met het polderbestuur en op 11 en 12 October ©en bezoek aan Wal dieren had gebracht en het met het polderbe stuur en den ingenieur .had doorbruist, in 'hare werkzaamheden belangrijk ver traagd door een langdurige ziekte van een barer leden en kon daarom eerst 7 December 1920 baar rapport uitbrengen. In de inleiding wijst die ccm'missie erop. dat de tegenwoordige wijze van 1 oozing mei aan redelijke eischen voldoet; en bij overvloedig© regens in de winterperiode uitgebreid© terreinen tijdelijk ovenstroo- men en wegen onbegaanbaar maken. In 1915 heeft zich ©en commissie ge vormd tot het in studie itemen van de maatregelen welke verbetering zoude*» kunnen brengen in de Waterloo zing, ei» deze wendde zich om advies tot den lieer S. Lak© ,dir©cteur van het Insti tuut van Landbouwwerktuigen ©n Gebouwen te Wageningen om ad vies. Dez© deskundige bepl©itt)e 'Oprichting van een stioornjgemaal bij' Miid- delburgj, hetwelk i» slaat zio<u zijn 350 kub. M. water per minuut uit den Pol der in het Kanaal te brengen, waarbij hjj dan afmalingi van de VOst te Middelburg tot 0,30 M. -f- ZjOmerpei! voldoende acht te. Op deze wijze zouden de lage ge deelten van den Polder een omkadiug kunnen krijgen en hun water in de wa tergangen malen, waardoor de laagste ge deelten het water meesiter zijn, zonder dat de hotogere gedeelten gebrek aan wai ter zouden krijgen. De ingenieur van dien Polder bestreed dez© denkbeelden en 'achtte noodig' een bemjaling'sinrjichting met een >capaciteï(t van 467 kub. M. per minuut, afmalingi van de Vest tot zomerpeil en verruim^jng van de watergangen mm een behoorlijke toevloeiing van water naar het stoom gemaal te verzekeren, terwijl dpor water- 'keeningen met schuiven den ln©p van het water in den Polder verder geregjeld zou kunnen worden. Beschouwingen van - landbouwk. aaad. Het ©erste hoofdstuk van het rapporti geeft beschouwingen van landbouwkun digen aard, waarbij er op gewezen wordt, dat de Minister van L., N. en H„ op 31 Juli 1918 de Commisisfip inzake de oprich ting van een bureau voor ontwatering- installaties,, er op wees, dat het nood zakelijk is,-dat de waterstand en dus ook de ontwatering geen beletsel is mm de productie op te voeren en dat slechts! kan wanneer men de regeling van dien. waterstand ©n dus' ook die van 'do ont watering' geheel in handen heeft. In Walcheren is men thans zeker zoo ver nog niet en het gevolg daarvan is, dat de stand van het wafer in den Polder Walcheren gedurende den winter (dit jaar is zeker een groote uitzondering, Red.), doch ook menigmaal in het voorjaar en liet najaar veel te hoog is en groot na deel aan de land- en tuinbonweulturen daarvoor veroorzaakt wordt. Een belang rijke vraag', di© zich bij dez© kwesQie voordoet, is dus, hoe moet de water stand ten opzicht© van het maaiveld zijn. Het is de Gommissfe niet békend, daf men dit vraagstuk proefondervindelijk to)t een oplossing heeft trachten te brengen, doch de ervaring: heeft hieromtrent vele gegevens geleverd. i, In de afdeelingén der Gijoningee Maat schappij' van Landbouw en Nijverheid isi in den winter 1908—1909 het navpligpnde vraagpunt behandeld„Welke is de meejst gewenschte hoogteligiging van houw-, hmof en weiland, op de verschillende grond soorten, ten opzichte ran den waterstand in den zomer en in den wftnter?" De inhoud van de rapporten der afdee- liiigen en daaraan te ontlecnen gevolg trekkingen in het loort samen va|tt(end. kiomt men tot de navolgend© conci us iets) a. In den winter moet voor alle grond soorten en zoowel vmor gras- ©n bouw land de waterstand zmo laag moge lijk wp.rden gtehmuden. 'b Het is wenscbejijk voor bouwland in den zomer den waterstand niet liooger t© hebben voor kleigrond 1.— tot 1.59 k 1.80 M. beneden het maaiveld en voor zandgrond dan 0.75—1 M. bened©n het maaiveld. c. Bij hooi- en weiland mag voor alle grondsoorten een hopigere waterstand worden toegelaten dan bij bouwland ter wijl bij hooiLand die stand nog homgec. mag zijn dan bij weiland. d. Tijdelijk' hoog©re waterstanden dan onder b zijn genoemd, kunnen niet ge acht worden bepaald nadeel te veroor zaken. mits zij slechts enkele dagen du ren en niet bij herhaling |i|n hetzelfd© jaar voorkomen. De meenmgen van anderen omtr«int dei vraag klopt vrijwel xnet dj© fier Gro- ningsche landbouwers. G. B©inders meent in zijn „Handboek voor den Nederland- schen Landbouw en Veeteelt" .dal o© waterstand eer te hoog. dan le iiaag is en V,an Maanen zegt in zijn in 1916 ver verschenen werk „Ontwatering en B©- vtoexing", dat gronden, waar mem den waterstand in zijn macht heeft, inden winter sterk mpiptpn "dri©|0|gge- le|gd woirden. Ook in Zeeland is men in de taalsie ja- ren meer en meer overtuigd geworden Van de noodzakelijkheid van een goed© afwatering, getuige d© oprichting van. stoomgeimalen daar* waar natuurlijke af watering niet voldoende bleek. Het oud ste .diat v,an den Poldjer Schouwen, da- leert van 1877, gevolgd door dé Vipr Ban nen en Ooster- en Sir Jansland in 1878, Dreischpr 1881. Breed© Watering] 1883, Oud Vossemeer 1900,Tholen 1906, Poort* vliet 1910. Sluis in de Piet 1913. Zonder uitzondering' zijn de resulaten Van die lot standkoming' dier gemlalen uitstekend ge weest. ni©t slechts voor de bouwgron den. doch evenzeer voor de weilanden. In Schouwen werd door dé verlaging van den polderwaterstand de bovenste aardlaag ontzilt en heeft men in de putten,-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1921 | | pagina 1