P
I* 294.
138* Jaargang
1918
Dinsdap-
14 Decèmber.
Kameroverzicht.
FEUILLETON,
DE WELDOENSTER,
BINNENLAND.
Uil Stad an Provincie.
oak.
lad.
aagt
aech
18-
f.N.
un. v
:dam
3
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal te Middelburg en voor hen, die de courant bezorgd
krijgen door de Agenten te Vlissingen en te Goes f 1.30. Per post f 1.50.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters en raudeu
naar de plaats die zij innemen.
Advertenties vóór één unr te bezorgen.
Zij, die zich nu op ons blad
abonseeren, ontvangen de nog in
deze maand verschijnende nom
mers gratis.
Tweede Kamer.
Zitting van Maandag.
„De Ministers torsen een taak, voor
wier vervulling koppen van koper en
acnobatcngezondkeid noodig zijn", zoo
was de teekenende uitdrukking die we
toevallig dezer dagen in een werk van'
prof. Krabbe tegen "kwamen
"We dachten daar dadelijk aan toen
wc lazen dat gister de heer Nolens
aan de erkenning dat op de Ministers
thans een dubbele taak rust, den p«-ae-
tischen raad verbondom voor de be
handeling in de Kamer van administra
tieve, minder belangrijke zaken s! utk-
secretarissen of onderministers aan te
stellen, évenals in hel buitenland Hij
zou zeirs het liefst zien dal de Ministers
dagelijks zich bijna uitsluitend kond ui
bezig houden met de moeilijke kwesties,
waartoe de tegenwoordige tijdsomstandig
heden aanleiding geven, en mei elkan
der daarover overleg kon,den plegen
Dat denkbeeld van onderministers lijkt
ons zoo kwaad niet, want oolc nil be'wijV
fell niemand dat de Ministers in tal van
zaken van ondergeschikte beteokenis
slechts herhalen, wat hun ambtenaren
lien rapporteeren
Maar de heer Nolens liét aan *i >n
wensch voorafgaan een vermaning aan
der. Minister van Financiën om de Kn-
Jner niet te beschouwen als een ah
dc-eling van zijn departement die hij op
termijn kan laten werken. Een collec
tief lichaam als de Kamer kan nu een
maal niet zoo vlug werken als een elec-
trisch gemaal.
Het verheugde dezen spreker dat de
regeering thans klaarheid heeft geschon
ken omtrent hetgeen geschieden za' ai.
een conflict mocht ontstaan. De niet-in-
voering van de invaliditeifswetsfwet blijft
een steen des aanstoots. Maar toch be
tuigde de katholieke leider dat zijn paitij
ten opzichte van de gewone wetgeving
dezelfde houding zal aannemen als bii het
optreden van het Kabinet, n 1 oonciliant
en afwachtend
De heer Rutgers was minder be
zadigd in zijn woorden, wat ook in zijn
aard ligt. De Minister van Financiën out-
trok zich z. i aan zijn verplichtingen,
door de invaliditeitswet niet uit ie voe
ren en heeft het werk van zijn ambts
voorganger aangetast „door een kuu.fg
samenweefsel van drogredenen
Maar die zienswijze rechts1 is gee-r
nieuws meer en over het algemeen werd
er weinig nieuws in deze zitting ge
zegd, noch in de repliek van den heer
Van der Voort van Zijp noch n
die van den heer De Visser. Eerst
genoemde zei dat zijn waardeering voor
de oplossing van het onderwijsvraagstuk
(een daad der regeering, niet der can-
cenlratie) onverzwakl blijft, maar .lat hij
I daarvoor geen concessies wil doen op
het gebied van kiesrecht, ouderdoms
verzorging of belastingen
In ieder geval is er alle reden voor
de oproeping van den heer De Mees
ter tot de linkerzijde om trouw op haar
post te zijn en de regeering krachtig te
steunen.
Nog twee afzonderlijke kwesties' kwa
men ter sprake.
Hoewel de regeeping bij monde vim
den premier de 100 pet. loonsverhooging
beslist heeft "afgewezen, handhaafde de
heer He ls dingen zijn motie. Hij gaf
boven den toeslag van de motie-Ketelaar
de voorkeur aan een loonsverhoo
ging omdat die blijvend is en geen gunst,
en bij het pensioen wordt meegerekend.
Hij vroeg echter den voorzitter de beide
onderdeelen van zijn motie in stem
ming te brengen.
En eindelijk zij nog vermeld dal <le
heer B i c h o n zijn beschuldiging legen
den heer Tersteeg volhield, en den Mi
nister verzocht hem niet te beantwoorden
alvorens van de stukken die spreker on
der zich had, kennis te hebben geno
men.
Avondzitting
Builenlandschc zaken
De lieer Li rab urg legde zijn, ..an
onze lezers reeds bekende, denkbeelden
over de verhouding vaiï het parlement
lot de buitenlandsche betrekkingen a m
de Kamer voor waarbij hij gesteund
•erd door den heer Van Leeüweo
die een Kamercommissie voorstelde, en
ook door den heer Ter Spill al zei
deze laatste dat het onderwerp nog ii"t
rijp is voor behandeling. Deze deed ech
ter het reeds dadelijk practis'ch ih te
willigen verzoek om de departements-
archievcn op te stellen voor weten-,
schappelijk onderzoek, bijv. tot 1900 Fn
alle drie de sprekers drongen aan >p
spoediger publicatie van meedeel in gen
aan het publiek.
Do M itni ster sprak in zijn ant
woord ten eerste als zijn meening uit dit
de grondwet een samenwerking van par
lement en regeering over buitenlandsche
zaken niet mogelijk maakt. En ten tweede
verklaarde hij, ook al wordt een com
missie ingesteld zooals in hel voorstel van
den heer Van Leeuwen, de regeering
toch geheel vrij blijft, al dan riiet mee-
deeling te doen.
Inzake de meedeelingen aan het pu
bliek heeft de Minister uitgebreid wat
reeds in die richting gedaan werd Maar
een onmiddellijk wereldkundigmaken van
diplomatieke berichten achtte hij on
denkbaar Men moet toch zeker eerst
hel antwoord hebben. (Een meening, die
lang niet door iedereen wordt gedeald
Hel verzoek lot openstelling van het
departementsachief was hem niet duide
lijk. Inlichtingen worden ganme ver
strekt. i
Van de artikelsgewijze behandeling slip
pen we aan dat de heer Van Leeuwen
de kritiek van den heer Van Kol op ons
gezantschap in Japan ter sprake bracht,
en dat de Minister reeds bij voor-
door <te «chrqftrter nuu
?Aizabetb and her German Garden"
*4).
Er Was niets anu te doen Het eenige
kruimpje troost dat Karlchen kreeg
maar hel was een groote kruimel
was een invitatie die noode gedaan werd
om zjjn bagage uit het logement te laten
halen en daar te komen logeeren' Zijn
moeder had namelijk op hel oogenblik
van vertrek zulk een levendige beschrij
ving gegeven van de plaats waar hij
den nacht moest doorbrengen,, dat Anna
niet goed anders kon
,.U is al te goed, meine Gnadige zei
•hij. getroost voor hel tête-a-lête met zijn
moeder, „maar als het u in 't minst last
veroorzaakt wij soldaten zijn gewend
er ons doorheen te moeten slaan
„Mnar z.oo toch niet, zoo toch niet,
liebe Junge viel zijn moeder hem be
zorgd in de rede. „Hel is niet goed
genoeg voor een hond, die herberg, en
ft hoorde vanavond van het dienstmeis
je, dat een v van de kindereD daar de
awazelen heeft."
Dit decideerde (le zaak Anna kon
Karlchen niet blootstellen aan de ma
zelen Waarom ging hij niet. zooals hij
geschreven had, te Slraalsond logeeren
Daar hij nu echter hier was, kon zij
hem niet prijsgeven aan de mazelen,
zij vroeg dus aan de prinses of zij een
kamer voor hem in gereedheid won
laten brengen
Een bewijs voor haar ernst dien eer
sten avond en haar plechtigen omgang
met Karlchen was, dat toen zijn moe
der liaar schoonheid prees en ook de
kuiltjes in de wangen njbemde als zoo
bijzonder betooverend hij verbaasd ge
zegd moet hebben: „Wiat voor kuiltjes?"
Een ook een bewijs van (le dubbelhar
tigheid van moeders is, dat de prinses
den volgenden morgen in de kerk. toen
zij vlak over het bloeiende gezin van
den herbergier gezeten, de ledten van
het huisgezin tusschen de verzen van
liet gezang in telde, er geen een, van
miste
Karlchen vertrok op Zondagavond ji
een bezoek, dat niet heel veel vuedes
had gehad Hij was naar de kerk geweest,
in de meening, dat dit van hem verwacht
werd en liad tot zijn ergernis gemerkt,
dat Anna een wandeling was gaan doen
Dus daar zat hij tusschen zijn moeder en
Prinses Ludwig en putte alle troost die
hij kon uil het opzettelijk verwaarloo-
zeu van alle uiterlijke vormen ran eer
baat dien gezant verdedigde als een z
ijverig en werkzaam diplomaat
-De begrooling werd ten slotte aanga-
nomen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De Nederl mail a. b van de
F r i s i a
liet weghalen van de Koninklijke Ne-
derlandsche mail, door de Engelsche
autoriteiten te Deal, van boord van de
Frisia. thuis varende van Buenos Ayres
naar Amsterdam, noemt de N. Ct. een
ernstig (machtsmisbruik. Voorzoover het
blad weel is een aanlastlng vai\ onze'
souvcreiniieitsrecliten in dezeiij vorin ge
durende den oorlog nog n;iet voorgeko
men en er kan dan oolc geen twijfel
bestaan of onze Regeering zal zich het
gebeurde ernstig aantrekken ei\ 'daaraan
(en spoedigste het noodige gevolg ge
ven.
Een der lezers van de N. Gt. schrijft-
„Voor deze handeling is absoluut geen
verontschuldiging, de mail kan in geen
geval als contrabande beschpuwd wor
den en de oorlogvoerenden hebben er
dus van af te blijven Nu zij dit niet
hebben gedaan, willen wij vertrouwen,
dal de Nederlandsche regeering krachtig
le Londen zal: protesteeren en, zal aan
dringen op directe vrijlating en, op het
aanbieden vap verontschuldigingen
Wordt hieraan niet voldaan, dan, zou
het aanbeveling verdienen, hel nemen
van represaillemaatregelen te overwegen
Men zou bijvöorbeeld direct alle facili
teiten ten opzicljte van de correspond
detltle dei' hier te lande geinterueerde
Engelschen kunnen schorsen, en alle
post- en telegraafverkeer van en naar
Engeland aan een, Nederlandsche cen
suur kuniten onderwerpen Hel zou ook
wel eens wensohelijk zijn te onderzoe
ken in hoeverre de post uit Zuid-Ame-
rika, die geregeld door de Fransehe
militaire censuur te Dieppe wordt ge
opend, op Nederlandsche schepen ver
voerd wordt en zoo ja, de vraag te
stellen met welk recht de Fransehe cen
suur toezicht op deze brieven oefent
Op een spoedige openbare mededee-
ling van regeeringsvvege om (ren,t het
geen ter zake van hel met <le Frisia
gebeurde is gebleken en verricht, zal
men, zoo hoopt de N Crt-, na het in
pers en Kamer hesprokene over de wen-
schelijkheid van vluggere publiciteit, nu
wel mogen rekenen
If e^ l k o 1 e n s y n d i c a a ,1 in at
Lagerhuis
Men. seint uil Londen
In antwoord op eenige crilisch* aan
vallen in zake het kolensyndicaava
de N. O. T. zeide de sollicitor-gcneral in
hel Lagerhuis ,dat hij niet wilde zeg
gen dat de schikkingen, die mei de han
delaren in Nederland zijn getroffen vol
maakt waren, maar dat hij een groot deel
an de bestuurders der N. O T had
gesproken en van meening was, dat men
bied en opvallend te zitten slapen gedu
rende de preek
De morgen was dus verknoeid Bij de
lunch was Anna ongenaakbaar. Karlchen
werd verzocht naast zijn moeder te ga.m
zitten en Anna werd beschermd door T.et-
ly aan den eenen en Fralein Kuhrauber
aan den anderen kant en zij praatte voort
durend met Fraulein Kuhrauber
„Wie is die Fraulein Kuhrauber in
formeerde hij op verstoorden loon bij zijn
moeder toen zij 's middags weer alleen
waren
,Je kunt dunkt mij wel zien wie ze is",
antwoordde zijn moeder even boos. Zij
is Fraulein Kuhrauber en niet meer
„Anna praat meer met haar dan met
iemand anders," zei hij; hij noemde haar
al Aima lout court, als hij van haar sprak
„Ja, het i? walgelijk."
„Het is erg walgelijk. Het is1 niet bil
lijk, dal Treumaims genoodzaakt 'ijn op
gelijken voel om le gaan met zulk een
mcusch"
„Hel is schandalig Maar daar moet jij
verandering in brengen."
Karlchen draaide aan de punt van zijn
snor en keek op zijn neus' Hij leek dik
wijls op zijn neus om zijn wimpers. Hij
b(gon een wijsje le neuriën en voelde
zich weer gelukkig.
Axel Lohm had gelijk toen hij betwij
felde of er ooit een Treumann was ge-
oprecht wenschte loyaal met Engeland
te handelen
De overeénkost is zoowel voor Neder
land als voor Engeland van groote waai
de geweest.
Markham viel den sollicitor-genera! in
de rede met de vraag of deze ontkend
dat de kolentrust, die door de N. O. T
werd geleid, bestuurd werd door gewe
zen besluurslieden van het Rheinisch-
Westfalis'che Kolensyndicaal Markham
bood aan namen te noemen.
De sollicitor-general zeide, >iat elke
mededeeling nauwgezet in overweging
worden genomen. Volgens zijn meening
echter bestond hel kolenbureau uit de
'ooraaamsle Nederlandsche kolenhandc-
laren. Hij wist niet of sotnmige hunn -r
Nederlandsche burgers zijn, die vroeger
geïntresseerd zijn geweest in Dnitsche
kolenmijnen, maar wel wist hij dat al
mocht er een enkele zoo in liet bureau
zijn, de corporatie bestaat uit de voor
naamste Nederlandsche kolenhandelaars
De ontsnapte Duitsche offi
cieren aangehouden
De beide Duitsche officieren, die de
vorige week Maandag uit hel internee-
ringsdcpöt te Bergen wisten tc ontsnap
pen, zijn in den nacht van Zaterdag
op Zondag le Rotterdam gearresteerd.
Zij zijn, na een nacht op hel hoofdbureau
aldaar le hebben doorgebracht, Zondag
naar Bergen teruggevoerd
Zij hebben zich schuil gehouden bij
een bewoner van de Da Gostakade te
Amsterdam, den 52-jarigen koopman M
Bülincr, wonende op 77 derde verdie
ping op die kade In het laatst der
vorige week zijn zij overdag met dezen
Buhner per huur-aulo \an Amsterdam
naar Rotterdam vertrokken De Amster-
damscho recherelv lijpd h iervan lucht
gekregen en Zaterdagmiddag trokken een
hoofdinspecteur en een inspecteur dei-
Am slerdamsche recheriche naar Rotter
dam, in gezelschap van Bfihner Daar
werden de beide ontvluchte officieren
in het perceel, waar zij zich bevonden,
van het bed gelicht Het schijnt, dat
onze recherche juist intijds kwam, want
dal reeds maatregelen waren genomen
in de richting van dc Duitsche
grens te kunnen gaan
Bühner werd door de politie gehoord
als verdacht van hel helpen ontvluchten
en het verbergen der beide officieren
Duitsche deserteurs
De „Telegraaf" verneemt, dal de mi
nister van oorlog aan de soc.-dem Ka
merfractie op haar verzoek om vrijla
ting van de Duitsche deserteurs in het
interneeringskamp le Bergen, verzekerd
heeft, dal zij niet aan de Duitsche over
heid zullen worden uitgeleverd, ook nh'
na afloop van den oorlog
Smokkelen met centen
ln de gemeente Lonn'eker werden dezer
dagen eenige bekeuringen ingesteld Legen
personen, die een groot aantal centen
bij zich hadden om over de grens te
brengen Aan het verschaffen van centen
aan onze naburen is een niet onbelang
rijk voordcel verbonden, ze geven op
1000 centen 15 Mark winst
wcest, die zich voortdurend ongelukkig
voelde
j,Zij heeft hier een zonderlinge collectie
alte Schachleln, zei hij na een pauze,
vervuld met rooskleurige gedachten Die
freule Elmreich b.v Hoe zegt ze, staat
ze in relatie met Arthur Elmreich?"
,Dic man, die zich heeft doodgescho
ten' O, dat is in 't geheel geen tami'ie
van haai- Of een verre neef misschien
„Na, na", luidde Karlcliens antwoord,
dal hei best vertaald zou kunnen worden
door een uiterst ongeloovig gebaar
Zijn moeder keek hem aan, want zij
verwachtte meer „Wat - geloof je
■werkelijk begon zij En loen
Zweeg ze.
Hij stond voor den spiegel zijn knevel
den uitdagend, opwaartschen draai te
geven. „Gelooven?' zei hij. „U weet, dat
Arthur's zuster. Lol li, van den winter aan
den Wintergarien verbonden geweest is.
Ze had nu juist niet, wat men 3ucces
kan noemen. Te oud. Maar zij was ge
annonceerd op de 'affiches als barones
Elmreich en daarom gi°gen de menschen
haar zien en ook om haar broer.
„O, hoe vreeselijk,mompelde me
vrouw Von Treumann
(Mflrtlt ▼•rvolfld).
Landsdefensie en gemeente-
personeel
Men kent de klacht over de circulaire
van B. en W van Arasterdam strekkend
om te voorkomen dat gemobiliseerden,
die in dienst der gemeente zijn, /onder
toestemming van het gemeentebestuur aan
hun militaire verplichting vrijwillig uit
breiding zouden geven
Door Oen Minister van Binnenlandscht
Zaken is blijkens de M. v, A op diens
begrooting, bij B en W van Amsterdam
er op aangedrongen, dat aan onderwijzers
die onder de wapenen worden of zijn
geroepen om zich een bevordering !n mi
litairen dienst waardig te maken, de door
B en "W gevorderde toestemming, zoo
eenigszins mogelijk zou worden verb-end,
hetgeen door dat college is toegezegd.
M e 1 k k w e s I i e
In verband inet een door de veehou
ders genomen besluit om met ingang van
gister geen melk meer aan le inelk-
verkoopers le Amsterdam il 9 rent per
liter te leveren en ondanks hot feit dat
dc Minister afwijzend had beschikt op
een gedaan verzoek om den prijs op
10 cent per liter te bepalen hebben
verschillende melkveehouders te Alk-
maai- gis-fermorgen hun melk naai- elders
trachten te vervoeren Door den burge
meester van Amsterdam waren maatre
gelen genomen dat er aan melk voor
vastgestelde» prijs van 9 cent geen
gehrek zou zijn, zoodal de melkdijters
oldoende melk konden bekomen en de
ingezetenen hu voor een gedeelte re-
geeringsmelk dronken
DE „TELEGRA AF-KWESTIE/'
Naar aan dc N Grl. ter oore kwam,
hoéft de heer Schroder niet ontkend de
schrijver te /ijn van het artikel in de
Tel van 27 Nov.. waarvoor hij vervolgd
wordt.
DE DEU TSCHE WEERBARSTIGER
Het besluit van de Delftsclie anti-rev
kiesvereeniging, die tegen hel advies van
dc- Standaard' in, verklaarde dat dc ;in-
nexaüe van aangrenzende gemeenten bij
Delft, niét in strijd mei de anti-rev begin
selen is, wordt in een driestar in de
„Standaard" gekwalificeerd als een be
sluit dal schier niets te beduiden heeft,
omdat het genomen werd door slechts 13
man (van de 20 aanwezigen) Bovendien
ging hel voorstel uit van ecu wethiouder
die zelf presideerde Puur stoffelijk be
lang had de liefde voor het beginsel „bij
enkele onzer geestverwanten verdoofd
Zedelijke kracht zat er gansch niet achter.
Voor andere partijen is het geval leer
zaam als een nieuw voorbeeld van een
beginsel der anti-rev partij, dat een deel
der partij-genooten in den steek laat,
zoodra ze voor de toepassing in de wer
kelijkheid worden gesteld
MISBRUIKEN BIJ BEVRACHTING
In Den Haag had gister een bijeen
komst plaats; van vertegenwoordigers der
regeering met hoofdbesturen van schip-
persvereenigingen en scheepsbevra.-lilers
ter bespreking van een door den h nofd-
inspeclcur voor de scheepvaart ontwor
pen regeling, welke beoogt het tegengaau
van misbruik bij de be Mach ling
De vertegenwoordigde hoofdbesturen
vereenigden zich in beginsel met de re-
Uit Middelburg.
Gisterenavond te half twaalf ontdek
ten voorbijgangers brand in de «'talage-
kasten van den manufactuurwinkel der
firma Brouwenaar van - de Kamer in
(le Langeviele alhier Door omwonen
den werd de heer van de Ivamer die
boven den winkel woont en die zich raet
zijne familie reeds ter ruste laad be
geven gewekt en spoedig hadden allen
het perceel verlaten. Andere person^
hadden intusschen de politic en opk een
in de buurt wonenden brandmeester ge
waarschuwd, en even later klonk het
brandalarm door de straten De brand
meester en een deel van het pjersoneel
van spuit A was in een minimum van
lijd ter plaatse met een slangenwagei?
en binnen een kwartier na het ontdekken
van den brand was reeds met spuiteii
aangevangen Door dit vlugge optreden
en het praktisch werken met het water
was men hel vuur zeer gauw meester,