N* 290.
1918
Donderdag
9 December.
FEUILLETON.
158* jaargang
Deze courant Tewehjjnt dageljjks, mot nit*ondering nn Zon-"eM PeertdugM,
Prjja per kwartaal, soowel voor Middelburg als roor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.26.
Afzonderlijke nnmmera kosten 5 oent.
Adrertectiën h 20 tent per regel. Bg abonnement Teel lager. Geboorte-, dood-
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen Tan 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 aent. Reclames 40 tent per regel. Croote lottere naar de piaata
die ag innemen.
WSt' Advertentie# vóór één nr te bezorgen.
Kameroverzicht.
Tweed© Kamer.
Zitting van "Woensdag.
Toen, heel aan het eind der zitting, het
woord verleend werd aan den tijdelijken
voorzitter van den Ministerraad, den heer
Cort vanderLinden, kondigde deze
aan in zijn antwoord op de gehouden
algemeene beschouwingen over de be-
grooting de volgende vijf punten te zul
len spreken-
le De verhouding tuss'chen de regee
ring en de Staten-Generaal
2e de buitenlandsclie politiek;
3e. de economische politiek;
4e. de mogelijkheid om bestaaude noo-
den te lenigen j
5e. de binnenlandsche politiek.
En na die aankondiging werd de zit
ting gesloten. Vandaag zal het antwoord
gegeven worden.
Dat onder die punten niet genoemd
wordt het militaire beleid, de mobilisatie,
is slechts wat verwacht kon worden nu
in een geheime zitting die kwestie is
behandeld.
Maar hooren we van het r e-
sul t aat daarvan niets meer, dan het
gister vermelde vage gerucht van liet
Ned. Correspondentie-Bureau? De natie
behoeft natuurlijk niet in bijzonderheden
ingelicht te worden. Maai- als meest be
langhebbende mag zij toch wel iets hoo
ren over de eindconclusie
Indirect is er echter reeds een en
ander over te vernemen geweest in do
gister gehouden rede van den heer D e
'Visser. Hij nam wel als punt van
uitgang de schriftelijke Memorie van Vnt-
woord, maai- het kan niet anders, of de
verklaringen in het comité-generaal van
de vorige dagen moeten den heer De
Visser wel voer den geest hebben geslaan,
toen hij gister uitdrukkingen gebruikte
als deze
De regeering geeft wel technische de
tails over het weer oproepen van een len
deele naai- huis gezonden weermacht,
maar wil niet aan een belangrijke ver
mindering der op de been zijnde weer
macht. f
Of wel:
De regeering blijft op het door haar
ingenomen standpunt, en biedt weerstand
aan den op haar gcoefenden drang
Of wel:
Al is de regeering eenigslzins toe
schietelijker, de onzekerheid van het vor
rig jaar blijft evenzeer drukken.
De heer De Visser had de consla-
teering dezer feiten noodig, om daartegen
over le stellen den z. i.: zonderlingen
toestand dat anderzijds de deuren voor
ernstigen politieken stójd wijd worden
opengezet, speciaal door kiesrechlvoor-
stellen en de verzekeringswetten, iets
wat le voren, maar in een lang uitgespon
nen rede ook was gezegd door den heer
Ru tg ers, die verklaarde niet met den
Minister van Financiën te kunnen mede-
gaan, daar diens houding dat onmogelijk
maakt.
Van Chr. historische zijde werd een
minder onverzoenlijk woord gehoord door
DE WELDOENSTER,
door de schrïjï*t*c vwa
.Elizabeth and her German Garden".
---a—
81.
„Prinses Ludwig is een verstandige
vrouw met veel ondervinding1', zei hij
„er. kan u in veel meer „dingen, helpen
dan ik."
„Maai- zij bekijkt de dingen alleen van
hun praktische zijde en dat is dan toch
maar één zijde. Ik hen le onpraktisch,
dal weet is «vel, maar zij is niet onprak
tisch genoeg. Maar nu wil ik niet over
haar pralen. Wat ik u wou zeggen is
dit- nu die arme dames eenmaal geko
men zijn is de tijd om inlichtingen in
le winnen voorbij, niet waar? Voor zoo
ver ik er in betrokken ben, ten, minste
wel. Ik zal ze nooit in den steek
ten nooit, nooit Proheer dus alsje
blieft niet mij dingen van, haar te ver
tellen hel kan toch geen verandering
brengen in mijn,' gevoelens en het
maakt mij alleen maar hbos op u En dat
is jammer Ik leef graag in vrede met
mijn buurman."
„Nu, ga voort", zeide hij toen zij
den raad van den heer De Geer om
eenvoudig door een uitstelwetje den fata-
len termen voor de verzekeringswetten
te verlengen. I
In de opmerkingen over de econo
mische maatregelen werden geen nieuwe
gezichtspunten geopend. Dat de lieer
Sa nnes den aandrang van den heer
Bos tol beperking van de ingrijpende
maatregelen een „unicum" noemde, is wat
we al van de meening der soc.-democra,-
ten.
Zeer practisch was'/de raad van. het
jongste lid, den heer Itos1 ter, die ver
schillende punten van geld-vermorsten
door ambtenaars aanroerde, en op een
commissie voor bezuiniging bestaande niet
uil Kamerleden maar uit mannen der
praktijk aandrong.
SINNENLiND.
MINISTER PLEYTE.
De Minister van .Koloniën, aau wen
bij Kon. besluit van 8 Doe. buitenlands'ch
verlof is verleend tot herstel van zijn ge
zondheid, zou hedenochtend naar Zwit
serland vertrekken.
ZEEUWSCHE WATERSTAATSZAKEN.
Aan de Memorie van Antwoord betref
fende de Walcrslaatsbegrootiug ontlee-
nen we het volgende:
Haven le Breskens. De redenen,
die er toe geleid hebben om voor de
verbetering van de haven te Bi-eskens
betrekkelijk groote uitgaven te doen en
die aanleiding hebben gegeven tot het
voorstel om in dezen nog verder te gaan,
zijn gelegen in het toenemende verkeer
in deze haven.
Calamite.use polders in "Zee
land. Vóór 1910 werd f 200 000 uitge
trokken
Nadat was gebleken dat jaarlijks vrij
groote overschotten beschikbaar bleven,
is de raming der bijdrage teruggebracht
tol f 150.000.
UIT DE PERS.
De kwestie-Scliródor.
Do N. R. C. zet in een hoofdartikel
als haar meening uiteen dat thans njog
niet uit te maken is of de heer Schroder
een martelaar is van hel recht of van de
rechtbank (niet van de regeering) of
van de directie van de Telegraaf.
Het blad wijst er op dat de Telegraaf
de gebruikelijke verantwoordelijkheid
van den hoofdredacteur op zij geschoven
heefl, eerst dcTor een „verantwoordelijk
adviseur" naast den hoofdredacteur te
stellen, en vervolgens door den heer
1 M H oldert, den technischen direc
teur van het blad le noemen als ver
antwoordelijk voor den inhoud.
Is de heer Schroder zijns ondanks als
'erantwoordelijk persoon op zijde gesteld,
of heeft hij zich zelf plotseling lerug-^
getrokken? Dit wordt in verband ge
bracht met de meedeeling van denadvo-
lcaat van den heer Schroder dat hij het
zweeg. ,,Dit is een inleiding tot iets an
ders, dunkt mij."
„Ja, dal is ook zoo. Een inleiding tot
Karlchen."
„Tot Karlchen?"
Zij zag hem aan en lachte wel wat
zenuwachtig. „Ik ben bang dat Karlchen
bij mij komt logeeren."
„En wie is Karlchen, 'als ik ,u vragen
ag"
„De eenige zoon van zijn, moeder, en
zij is welduwe."
Hij bleef weer stilstaan „Wat?" zei
hij, „heeft mevrouw Von Treumann ge
vraagd of u jhaar zoon op Kleinwalde
wil uilnoodigen?"
.Zij heeft het niet direct gevraagd,
maar zij haalde een! droevigen brief
'an hem uil haar zak en ze scheen
7.00 zeer onder den indruk van de schei
ding en zij schreide er om en daarom
need ik het,"
Axel zweeg.
„Ik verlangde volstrekt niet naar
Karlchen", zei Anna met zwakke stem.
Zij voelde best, dat die invitatie haar
ontwrongen was.
Axel boorde een gat in het mos met
zijn wandelslok en gaf geen, antwoord
„Maar natuurlijk is zijne moeder erg
aan hem gehecht en h'ij aan haar."
Axel keek hiel aandacht naar het
bewuste artikel niet zelf geschreven ha'eft.
Welke aanleiding heeft de rechtbank
gelthd, den heer Schroder, juist op den
dag dat hij officieel liad opgehouden
voor den inhoud van de Telegraaf
anlwoordelijk le zijn, in hechtenis te
doen nemen?
Dat aan de vrije meeningsuiling door
de inhechtenisneming tekort is gedaan,
wordt door de N. R. Ct. ontkend. Die
vrijheid van spreken plaatst niet de men-
schen buiten of boven hét gemeene rcclit
Ook al zou blijken dat hel gebeurde
met den heer Schroder de gevallen ver
meerdert van onschuldig ondergaan van
voorloopige hechtenis, die legio zijn, dan
zou dit niets te maken hebben met de
vrijheid zijn meening te uiten
In de Telegraaf vinden we brokstukken
overgenomen uit ons artikel „Ge-
wenscht?" Maar zooals 't daar aangehaald
wordt, maakt het een geheel verkeerden
indruk, daar zorgvuldig alles is geschrapt
wat wij schreven over 't niet aantasten
van hel vrije woord door de vervolgin
gen, en over de houding van» de Tele
graaf zelf.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Voorzorgen voor nieuwe
Vluchte lingen.
We lezen in de te Sas van Gent
uitkomende Zeeuwsche Koerier.
Naar aanleiding van een door dep ge
delegeerd commissaris inzake de her
berging van Vluchtelingen gestelde vraag,
of eventueel le Sas van Gent gelegenheid
zou zijn lot het geven van onderdak, enfz.
aan eeh paar duizend vluchtelingen, ver
gaderde hier jl. Zaterdag het z.g. „vluch
telingen-comité'' Men zal zich herinne
ren, dat, dank zij de toewijding der dames
lieeren van dit comité, verleden jaar
tijdens en na de groote Belgische vlucht,
hel moeilijke vluchtelingen-vraagstuk op
verdienstelijke wijze geregeld werd Hjet
is niet buitengesloten, dal eerlang nog
maals een beroep op de werkzaamheid
van dit comité zal moeten gedaan worden
Er dient n.I. rekening te wordent gehou
den met de mogelijkheid dat bewoners
uil Noord-Frankrijk en Zuid-België, waar
van steeds meerderen zich in Noordelijke
richting verplaatsen, over de Nederland
sche grens zullen komen Al blijven ver
moedelijk die mensclien dan wel niet lang
bier. omdat zij zich kort na hun aan
komst óf naar de Nederlandsche vluch
telingenkampen óf naar Engeland of het
niel-bezette deel van Frankrijk zouden
begeven, toch is het een zaak van goed
inzicht en wijs beleid, (hans reeJs de
kwestie hen eenige dagen te herbfergen
onder de oogen- te zien.
S m o k k e 1 a r ij.
Woensdagmorgen werden aan de halte
Bouchautsche haven een vijftal
vaten met olie en benzine iu beslag ge
nomen als verdacht van smokkelwaar De
vloeistof was in biervaten gedaan ter
misleiding
Geen B r i t s c h verzoek
De lieer de Meester had als lid dei-
Tweede Kamer de volgende vraag gesteld,
betreffende maatregelen tegen den smok
kelhandel
In het Ochtendblad B der „Nieuwe
Rc'.terdamsche Courant van 3 Decem
ber jl is aan een Reuter-telegram ont
leend, dat Cecil, onder-minister van bui-
tenlandsche zaken, in het Lagerhuis in
antwoord op een vraag van Dalziel naai
de werking van de N O. T o. m heeft
gezegd, dat de gewone in Nederland
genomen voorzorgsmaatregelen op ver
zoek der Britsche regeering zijn ver
scherpt en er b v. scherper maatregelen
tegen den smokkelhandel worden getrof
fen Naar aanleiding van dat bericht
heb ik de eer Zijne Excellentie den Mi
nister van Bnitenlandsche Zaken beleefd
te verzoeken mede te deeDen, of eenig
verzoek van de Britsche Regeering aan
leiding heeft gegeven tot het nemen rtfc-
zerzijds van scherper maatregelen legen
den smokkelhandel, meer in het hijzonder
tot de samenstelling en indiening van hel
wetsontwerp nopens tijdelijke bepalingen
betreffende het vervoer en de pederlage
van goederen.
De heer Loudon, Minister van Bni
tenlandsche Zaken heefl hierop het vol
gende antwoord ingezonden 8 December
1915;
Hel nemen door de Nederlandsche Re-
georing van scherpere maatregelen legen
den smokkelliandel, meer in het bijzon
der door samenstelling en indiening van
liet wetsontwerp nopens tijdelijke bepa
lingen betreffende het vervoer en d|e
nederlage van goederen, is niet inge
volge eenig verzoek van de
Britsche Regeering geschied
Overigens is uit de berichtgeving Van
Harer Majesteits Gezant te Londen on uit
hel verslag von het Lagerhuis in „The
Times" van 3 December jl. gebleken,
dat Lord Robert Cecil met geen enkel
.woord vail zoodanig verzoek heeft gerept
en dat het desbetreffend Reuter-telegram,
afgedrukt in de Nederlandsche bladert
van 3 December, derhalve onjuist
was.
je, dat hij boorde en gaf geen ant
woord.
Axel vulde het gaatje weder en trapte
er het mos zorgvuldig 'in vast. Toen zei
hij„Ik heb nog nooit gehoord van twee
Treumann's die alles ter wereld voor el-
ir zijn."
„U schijnt iets tegen de Treumann,s te
hebben."
.Niet in 't minst Daar intei-esseereij, ze
mij niet genoeg voor, denk ik. Het is een'
Jiuiker-familie uit Oost-Pruisen, die zich
'erspreid heeft buiten de grenzen, hun
door de natuur aangewezen er\ men ont
moet ze nu overal en weet hun eigenaar
digheden Wat is die jonge man? Ik her
inner mij niet ooit iets van hem gehoord
te hebben."
„Hij is officier en te Rislar in garni
zoen."
,Te Rislar? Daar liggen de roode hu
zaren Wencht u, dat ik naai- hem in
formeer?"
„O, neen Dat hoeft niet. Zijn moeder
kan zich niet gelukkig voelen zonder
hem, 'daarom moet hij komen,"
..Mag ik u even wagen waarom wij
dan over hem pralen als ik u toch niet
van dienst kan zijn?"
„Ik wou u vragen of of u denkt dat
hij dikwijls zal komen.
„Ik zou 'denken, dat hij heel dikwijls
Bit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
De directie der Bioscope a 1 li i e r
noodigde ons uit speciaal een kijkje te
komen nemen naar de thans vertoonde
film „Ten tijde der Cesars". Hel is werke
lijk een mooie, heldere film. De geschie
denis speelt in den eersten christentijd in
'l Romeinsche Rijk. Er zijn zeer mooie na-
luurlafereelen; vooral het tafereel van
het verkeer van de leeuwen in de natuur
is een wonder op het gebied der film-fa-
bricage.
Uit Vlïssïngen.
Gistermiddag bracht de Oranje-Xassau
der Stoomvaartmij Zeeland uit Engeland
mede 45 gewonde Duitsche militairen en
60 leden van het Roode Kruis Onder
de eersten bevonden zich een zestal
krankzinnigen, die het eerst van boord
werden gebracht en in een afzonderlijke
wagon werden geplaatst
Enkele personen, nog heel moeilijk ter
zal komen antwoordde Axel op zeer ge-
decideerden loon.
„O", zei Anna
Zij liepen stilzwijgend voort.
„Heeft u er al over nagedacht, wat
u zal doen als uw andere zusters ook
graag him familiebetrekkingen le logee-
ren willen hebben9 Kerstmis bijvoor
beeld is een tijd van algemeene vreug
de, en de koudste harten worden dan
warm. Familieleden, die het heele jaar
met elkaar getwist hebben, zoeken el
kander op met Kerstmis en spreken met
tranen in de oogen van de banden des
bloeds. En verjaardagen zullen uw
twaalf zusters er genoegen mee nemen,
haar twaalf verjaardagen le vieren verre
van al haar familieleden? Hier in ops
land zijn verjaardagen gewichtige dagen,
Er zal in iedere maand een gevierd wor
den op Kleinwalde."
„Ik heb nog niet verder gedacht dan
over Karlchen", zei Anna een, weinig
geduldig
„Een mannelijke Kuhrauber", zei Axel
peinzend en hij zwaaide met zijn, stok en
zag met aandacht naar de schapenwolk
jes, die zweefden boven de pijnboom-
toppen „een mannelijke Kuhrauber
is z eker i ets zeer verschillends van alles
wat u tot nu toe gezien heeft."
Kwart! TerTolgd)
been. werden eveneens door de trnnsport-
colonnc vervoerd. Betrekkelijk wös dezen
keer hun taak licht. Allen zagen er welge
daan uit en waren vol lof over de ver
pleging. zoowel in hospitaal als kamp.
Van het R K.-personeel waren ver
scheidene bij het jongste offensief der
geallieerden gevangen genomen
De strijd in de voorste linies bij Loos,
was verschrikkelijk geweest; zoowel bo
ven als onder den grond was ontzettend
gevochten Toen echter, zoo verzekerde
een eenvoudig R li -man, de geallieerden
stormliepen en de verbandplaats in de
Duitsche loopgraaf binnendrongen, werd
he! steken "en houwen direct gestaakt
Toen allen een plaatsje in den trein
hadden, boden de dames-leden van het
Vli&singsche R K.-comité ververschingen
aan De sappige sinaasappelen bekwa
men goed, want van de zeereis hadden
enkelen veel last gehad
Om half zeven vertrok de trein.
Hel stoomschip W. van Driel Sr,
dal aan de werf der Kon maatschappij
„de Schelde" te Vlissingen van ma
chines en keiels: is voorzien, heeft heden,
gemeerd geproefstoomd en vertrekt Za
terdag van hier naar Afrika
Uit Z q I d-B e?eliad
- De St. Ct van heden bevat de statu
ten der R K. Middenslandsvereeniging
„De Hanze öjjfd. Goes, gevestigd te
Goes. Zij stelt zich ten doel de zedelijke
en stoffelijke belangen van den handel-
drijveriden en induslrieelen middenstand
in hel algemeen en van de leden m het
bijzonder le behartigen overeenkomstig
de beginselen van den R. K godsdienst.
Benoemd tot vaste werklieden lyij
den gemeentelijken reinigingsdienst te
Goes J. van Dalen, A. Veijs, J Geluk,
II Hijman, P Liplijn, J. Karman en J.
Maarlense, allen aldaar en thans nt>g
dienst bij den tegenwoordigen aan
nemer van den reinigingsdienst
De raad der gemeente B o r s s e I e
besloot in de Woensdag gehouden verga
dering, om de begrooting op verzoek
van Ged Staten te wijzigen. Met vier
tegen drie stemmen werd thans besloten
de salarissen van burgemeesler en sé-
crctaris le bepalen op het door Ged.
Staten voorgestelde bedrag Het salaris,
dat voor ieder der genoemde betrekkin
gen f 400 bedroeg, zal voortaan voor elk
f 675 zijn.
De jaarwedden van den gemeenteveld
wachter en Hen wegwerker wei-den op
voorstel van B. en W'. voor den eerste
gebracht van f 400 op f 440, voor den
tweede van f 391 op f 425
Ook nam de raad het voorstel van het
dagelijksch bestuur aan om alle gemeente
ambtenaren een duurtetoeslag te geven
van 10 procent hunner jaarwedden, doch
slechts tot een maximum van f 25 In
erband met deze uitgaven werd het
maximumcijfer van den H O op de be
groot ing verhoogd van f 5000 tol f 5900.
Ten laatste werd besloten een lantaarn
le plaatsen aan den Oostsingel bij de
Oud-Gereformeerde kerk.
Door het stoomschip Passepartout
15 werd gister te Wemeldinge bin
nengebracht de stoomboot Engelina, ka
pitein Muller, uit Puttershoek, en drie
door deze boot gesleepte vrachtschepen.
Door hel breken van de schroefas op
de Oosterschelde kon de boot de reis
naar Dordt niet vervolgen. Als gevolg van
bel breken van de as werd de stoomdruk
den ketel ho'oger en sprong oen kraan
waardoor de machinist door stoom
water deerlijk gebrand werd in 't
gelaal en aan de armen De dokter en de
verpleegster verleenden hulp Dc boot zal
naai' de werf te Dordrecht worden ge
sleept
De heer J L v. d. B werd dezer
lagen in zijn herberg le Rilland Bath"
aangevallen. Drie infanteristen maakten
aldaar veel kabaal, sloegen ruiten in en
vielen ook den jongsten zoon aan en
mishandelden dezen.
De infanteristen werden ingerekend en
zuilen hun straf niet ontgaan
- Bij het voetballen dezer dagen door
inf. en vesting-art. te Rilland Bath
had een der infanteristen, door de glad
heid der weide waarop de wedstrijd werd
gehouden het ongeluk zoodanig te val
len dal een zijner beenen waarschijn
lijk is gebroken.