M* 288. ms Dinsdag 7 December. Weaschelijk? 158° Jaargang i courant vewclignt d a g e 1 g k s, met uitzondering van Zon- en Feeetdag«a.{ Prgs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsan in Nederland franco p. p. f 1.25. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood» es alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50 elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de piaatc die zg innemen. ggF* Advertenties vóór één uur te bezorgen. de v e r v o Lg i n g en légen de Telegraaf" kunnen we geen aantasting van de vrijheid der drukpers zien Het bij de Grondwet gewaarborgd recht om zonder voorafgaand verlof door de druk pers gedachten of gevoelens te openbaren gaat vergezeld van de beperking „behou dens ieders verantwoordelijkheid volgens de wel!" Dal het ten opzichte van de „Tele graaf' zou gaan om diens anli-Duitsehe oordeelvellingen, kan niet worden volge houden. Bijna den gelieelen oorlog door heeft het blad in dien geest geschreven, zonderü'at er iels tegen gedaan werd. Maar het blad heeft zich daar niet tee bepaald. Zeer leekenend is hel dat het grootste deel der vele sedert eenige we ken ingestelde vervolgingen als motief hebben beleediging, dus een daad, die evengoed vervolgbaar zou zijn, wanneer het niet een geschreven, maai' een in 't openbaar gesproken woord was geweest. En in die overschietende gevallen was het telkens het in gevaar brengen van onze neutraliteit, wat. tot de vervolging aanleiding gaf; in "t eene geval door de voor Duitschland grievende bewoor dingen in hel centrum vaij Europa zit een troep schurken enz.); in 'l andere geval door hel wekken van hel wantrou wen der Enlenle-mogendbeden jegens on- gens onze regeering, die werd voorgesteld als heulend met Duilséhland door haar uitvoerpolitiek. Die bclcedigingen en dal in gevaar brengen van de neutraliteit zijn begrip pen, die geheel vallen onder de „ver antwoordelijkheid volgens de wet' waar van ieder die schrijft, zich wel bewust, dient te zijn Dat be treft miet de vrijheid van drukpers. Maar men bedenke wel dat hel nu aan den rechter is om uil te maken, or werkelijk die personen beleedigd zijn; of het doel vau den schrijver die beleedi- gingen verontschuldigt, on of werkelijk onze neutraliteit door die artikelen in gevaar is gebracht En daarmee, maar ook niei eerder, wordt beslist of de beklaagde van de vrijheid van drukpers een gebruik heefl gemaakt, dat niet geoorloofd is door de wet. We spalieerden in den eersten regel hel woord „vervolgingen Want heel iets anders is hetgeen Za terdagavond gebeurde, n.l. de arrestatie van den heer Schroder. Een veroordeei- ling heeft nog niet plaats gehad, nieuwe feilen zijn er niet gebeurd Het is louter eeu preventieve hechtenis, een opsluiting om ontvluchting, maar vermoedelijk in nog sterker male om herhaling van liet misdrijf, dus een. herhaling van hel stoken in de „Telegraaf" te voorkomen Nu behoeven we wel niet te beloogen, dat we niet de minste sympathiek hebben voor hel gedoe van de „Telegraaf". We hebben het geschrijf van dal blad be schouwd als' een lichtzinnig ophitsen door te speculeeren op de hartstochten van een deel van het publiek, wat te meer onverantwoordelijk was, omdat we in een tijd leven waarin hel landsbelang een voorzichtig beleid noodzakelijk maakt. We willen wel bekennen dat, na de eerste berichten van de arres'tatie, we iels voelden voor het motief dat men verder onheil moest beletten Als er zoo'n hoog belang op 't spel staat als gevaar voor onze neutraliteit, dan is er wel re den om handelingen te voorkomen die dat gevaar zouden vergroeien. Maar als tweede rustiger gedachte komt dan de vraag i s dat gevaar van een herhaling van 't misdrijf werkc'ijk zoo groot? We bedoelen niet de, kans dat de beklaagde nog eens zulke dingen zou schrijven. Tien tegen één dat hij het zou doen. Maar gesteld dat hij het nog eens1 ge daan had, zo,ul (dat dan Werkelijk van zoo'n bedenkelijke beleekenis zijn geweest voor onze internationale verhouding', gegeven het feit dat men nu ook wel in de lei dende builenlandsche kringen weet, dat onze regeering niet verantwoordelijk is voor hel „Telegraaf-geliils, dat zij zelfs dal blad vervolgt? En is dan de maatregel van de arres tatie wel gewenscht? Behalve het onver mijdelijke gevolg, dal de gearresteerde nu een aureool van martelaarschap krijgt, dus juist liet tegenovergestelde gevolg van wal de regeering bedoelt, moet hel in hel buitenland een ongewenscliten indruk maken, dat hier te lande zoo bijzonder kras wordt ppgelreden tegen het blad dat hel verst van allen gaat in zijn propa ganda voor de zaak der geallieerden Men zal in hel buitenland zich niet verdiepen in de vraag of de kritiek van de „Telegraaf' op onze regeering ook een gevaar voor oyze neutraliteit ople vert Men zal daar alleen letton op het feit dat de hoofdredacteur van het be kende anti-Duitbche orgaan de „Tele graaf" gearresteerd is, en daaruit volglrekkingen maken, die niet gewenscht zijn voor de neutraliteit onzer regeering Naar in hel ochtendblad vau de „Te legraaf" gemeld wordt heeft het Tweede Kamerlid de li^er Duijs reeds ecu langdu rig onderhoud over deze 'kwestie gehad met den Minister van justitie, en zullen ook enkele andere Kamerleden stappen doen om zoo mogelijk te komen tot invrij heidstelling van den heer Schroder. In hel Hand. heefl mr J. A. Levy de arres tatie gecriliseerd; in de „Telegraaf" ge schiedde dat door mr L Israels Ver schillende bladen hebben reeds1 op het ongewenschle der arrestatie gewezen Er dreigt een heele beweging te ko en, ook van de zijde van personen lie niet met de „Telegraaf" sympatliiseeren. Want men vergele niet dat "de vrijheid van het woord een heel teer ding is in Nederland; en dat voorbehoedende maat regelen tegen hetgeen iemand zou kunnen schrijven, maar nog niet geschreven heeft, bij ons, zachtst uitgedrukt, ongewoon zijn SINNENUNB. TWEEDE KAMER Eedsvraagstuk Aan de Memorie van Antwoord op hel Voorloopig verstag inzake liet eedsweljc onlleenen we de volgende opmerkingen liet hier verdedigde stelsel algemee- ne eedsverplichting behalve, daar. waar de eedsdwang met tiet beginsel der ge wetensvrijheid zou in botsing komen wordt nu door „een groot deel der rech terzijde" nóg onaannemelijker geacht dan hel door de Eerste Kamer verworpen ontwerp Het spreekt vanzelf, dat een ieder zelf het best beoordeelen kan de male van instemming of afkeuring, die hij voor een bepaald voorstel gevoelt. Kan dus de regeering dezen leden niet het recht ontzeggen tot liun mede Sn vergelijking tot hel vorige ontwerp scher pe oordeel, toch meent zij' de opmerking niet achterwege te kunnen laten, dal een, 'ergelijking tusschen de grieven legen dit en die legen hel vorige ontwerp aange voerd, dat scherpe oordeel geenszins doot verwachten. Het bij de vorige behandeling in aard zoo miskende toetsingsrecht is als een der voornaamste argumenten aangevoerd, welke legen hel vorig ontwerp beston- Iden. Waar de regeering er nu in geslaagd is een regeling te ontwerpen, die buiten allen twijfel aan dit bezwaar is tegemoet gekomen en waar ook andere principi- eele bezwaren niet nogmaals worden her haald, daar mag men haar toch niet ver wijlen, dat zij niet getracht zou hebben ,een voor beide Kamers aannemelijk compromis" te vinden. Vele leden van de Kamer hadden ech ter een ander compromis verwacht. Zij hadden gemeend, dat de regeering, ten einde het wetsontwerp voor beide Ka mers aannemelijk te maken, hel amen dement van de heeren Rutgers, De Vis ser en Van Wijnbergen zou hebben overnomen. Het zou van weinig prac- tischen zin hebben getuigd, zoo zij daar toe was overgegaan. Indien tusschen twee partijen een meeningsverschil bestaat, schijnt het weinig aangewezen, om juist datgene als oplossing voor te stellen, wat cloor de eene partij reeds te voren verworpen is. Reeds deze omstandigheid, dat de Tweede Kgmer met beslistheid ge noemd amendement heeft verworpen, is voor de Regeering voldoende, om een regeling in den zin van dal amende ment niet in het wetsontwerp op te ne men. Want de meening, in het verslag uilgesproken, als zouden de bezwaren, die indertijd in de Tweede Kamer tot de verwerping van het amendement leidden, thans niet moer bestaan, schijnt voor betwisting vatbaar Sommige leden bepleitten een her stel van den toestand gelijk die vóór de arresten van den Hoogeiv Raad alge meen geacht werd te zijn De regee ring erkent ten volle, dat de wetgever door een arrest van den Hoogen Raad niet gebonden is en dat hij gerechtigd' is, indien de beslissing van het hoogste rechtscollege door wijziging der slaaadc rechtsopvatting tot ongewenschle gevolgen aanleiding zou geven, alsdan door wijziging der svet de oude wetsop- vatting te lierslellen Intussehen zou een dergelijke reactie bij dit onderwerp on getwijfeld met liet rechtsbewustzijn des volks in strijd zijn De geheele ge schiedenis van het eedsvraagstuk hier te lande wijst op een onafgebroken ont wikkeling in de richting van eerbiedi ging der conscientievrijlieid eij beper king' van den eedsdwang. Een terugkeer tot den ouden toestand vai\ onbeperk- ten eedsdwang ook voor hen, die niet tot een kerkgenootschap behooren, zou voor de regeering onaannemelijk zijn. Tegen hel denkbeeld om van den eed vrij te stellen hen, die verklaren in God te gelooven, geldt hetzelfde be zwaar, dal legen dat meer genoemde amendement bestaat, dal n.l. zij, die wél God gelooven, maar desniettemin op rechte gemoedsbezwaren hebben om ceden af te leggen, hierdoor in hooge mate verongelijkt zouden worden, door dat de wet met hun gemoedsbezwaren jeen, met die der ongeloovigen wel re kening zou houden. CORRUPTIE? De I-Iaagsche berichtgever van „De Tijd' schrijft: „In de Tweede Kamer heeft de heer Schaper het vermoeden van corruptie zelfs in de kringen der Kamerleden open lijk durven uitspreken. „Hij herinnerde o. a aan hetgeen de .Telegraaf' in- ditzelfde verband o. a heeft geschreven over het Kamerlid De Jong. Naar ik verneem, heeft de Minister van Landbouw naar een en ander een uitj- voerig onderzoek ingesteld en alles ids laster bevonden Men verwachte daarover rehabililee- rende mededeelingen van den Minister bij de behandeling van hoofdstuk X." OPCENTEN OP DE GROND BELASTING. De soc-deni. leden van de Staten in de provincie Groningen hebben een voor stel i ngediend strekkende om te bevorde ren dal de opcenten op de ongebouwde eigendommen, thans 10y2, worden ver meerderd, waardoor de opcenten op in de re heffingen, als personeclc enz kau worden verlaagd FEDERATIE ANARCHISTEN RN VRIJE SOCIALISTEN. Zondag werd te Utrecht, onder vooi> zitterschap van den heer G. van Erkel, van Amsterdam, eene vergadering gehou den van vrije socialisten en anarchisten tot stichting van een federatie Ter vergadering aanwezig waren ver tegenwoordigers van '7 organisaties en eenige andere belangstellenden Voorls varen egnige sympathiebetuigingen ont vangen. Over de concept-beginselverklaring werden uitvoerige besprekingen geveerd Ten slotte werd het concept goedge keurd, nadat was aangenomen een voor stel van deif lieer Ilooykaas, van Rotter dam om de „geweld" clausule le wijzigen als volgt Jn principe verwerpt zij (d i de fe deratie) het aanvallend geweld als strijd middel aangezien het de meest brute vorm van gezag daarslelt, doch tevens er van overtuigd zijnde, dat de zelfverdedi ging der prolelariërsklasse is een noodza kelijkheid tegenover zijne aanvallers, ver klaart hel daaruit voortvloeiende gewold te aanvaarden Besloten werd 'dal de federatie zal heelen „Landelijke federatie van revolution- nairc socialisten in Nederland Het bestuur zal bestaan uit 9 leden, terwijl de contributie werd gesteld op 2 cent per lid en per week en voor ver spreide leden op 50 cent per maand Bepaald werd voorls Mal de reglemen ten der plaatselijke vcreenigingen niet in strijd mogen zijn met de statuten der fe deratie. Als orgaan zal voorloopig gebezigd wor den het le Middelburg uitkomende blad „De Toekomst" NEDERLAND EN DE OORLOG. Belangrijke aanhouding. Te Bath is Maandag door douaue en militairen aangehouden en in beslaggeno men hel motorschip „Limburgia" Ko mende met een lading lijnolie 70 000 K.G.) van Rotterdam en bestemd naar Antwerpen De beide heeren-smokkelaars die de reis mei den schipper meemaak ten, zijn gevangen genomen Ui tg cwezen. De vice-admiraal, commandant in Zee land heefl aan de navolgende personen, die uit bet in staat van beleg verkeerend gebied in Zeeland waren uitgezet, bij wijze van proef toegestaan, weder in zijn gezagsgebied terug te keeren t. w. J B Dobbelaere, J. II. Dobbclaere, le Wcst- dorpe, A Godsen, R F. van Houten, E Kegels en P. Kegels, allen le SI lansteen, F Hooft, G van der Hagle, P van Hoove, J Thuij, F Thuij, F. de Vos, AI. de Vos en H.jdie Vos allen te Clinge, A de Letter, Koewacht, II S. de Paepe, Philippine J. de Smet, Zuiddorpe, Th Slandaert Eede, P. F de Wagenaere Sas van Gent en AI. Afarkusse le Cortgeue Smokkelarij in Zeeuwse h- VIaan deren. Wc lezen in „Het Volk" Wie geregeld naar en in Z -Vlaande ren reist, dien valt hel op, dat op elke reis, die de booten van Vlissingen naar Terneuzen en Brëskens en van Hans- weert naar Walzoorden doen, een groole partij goederen onder het merk „marga- wordt vervoerd Dal echter de in houd niet door hel etiket wordt gedekt, is voor ieder békend. Doozen met „Pionier" margarine, die een paar kilo moesten we gen als dil artikel er werkelijk inzat, wegens minstens 5 K Gen groole vaten ook „margarine" gemerkt, kan men wel gemakkelijk met één hand oplichten. Men kan jn Zeeuwsch-Vlaanderen wel dag en nacht enkel margarine eten om zulke hoeveelheden le verslinden De zen dingen worden bij aankomst der booten dadelijk met boerenwagens naar allerlei nsplaatsen gebracht. De rest begrijpt ieder, behalve blijkbaar de militaire auto riteit, die blijkbaar mooit eens kontrolcert wat eigenlijk al die margarine is. Ook komen er geregeld een groot aan tal „kwatta"-kisten, waarin, naar iedereen vermoedt, ook wel wat anders dan doze lekkernij zal zitten. Zaadboonen De toelating lot uitvoer van zaaderw- ten en zaadboonen voor tuinbouwdftelein- den is uitgebreid voor groene en zwarte zaden, alsmede voor luinboonen' met zg. witte kiem (neus.) Een onderscheiding Onze oud-stadgenoole mej Alarie Berds. van Berlekom lire eg van de Nederl Am bulance le Brussel de gouden me daille ais blijk van erkentelijkheid voor f 10.000 die zij, als presidente van hel Comité Ned Ambul. in België, aan die instelling deed toekomen Bit Start ei Provincie. Uit Middelburg. Benoemd lol hoofdcommies terge- meente-secretarie alhier de heer mr. dr. .1 F Voeren,t hans commies-redacteur ter secretarie van Vlissingen. Gisterenmiddag le half vier had in de groole zaal van hel Schuttershof het Sinterklaas-feest plaats voor de leerlingen der Belgische school. De groole zaal was geheel gevuld, niet alleen met Belgen maar ook met lAliddelburgsche heeren, me zich op de een of andere wijze met de vluchtelingenzorg bezig houden en die van hun genegenheid voor de Belgische school wilden blijk geven Een met zorg gekozen program werd' uitgevoerd. De toespraak van den heer Joh. De- maegt, leider der school, werd herhaal delijk onderbroken door applaus en ten slotte daverend toegejuicht Hel heele programma werd vertier afgewerkt door leerlingen der school waarbij enkelen zich als goede musici lieten kennen, liet zou ons te ver voeren ieder nummer afzonderlijk te noemen. Er waren plechtige, indrukwekkende, maar ook vroolijke oogenblikken. Lalen wij alleen noemen de goed geslaagde op voering van Roodkapje De heer Herman Snijders dankte in eeu pakkende rede de inrichters en be schermers van het feest. Een ovatie werd den werkzamen voorzitter der .chool- commisSie gebracht. Daarna ontving ieder der kleinen het hein Loebedachl geschenk, en verder koek, chocolade enz Ten slotte werd de Belgische driekleur wijd opengerold op liet looneel en be groetten haar de kinderen en het pu bliek met den breed rollenden zang van hel mooie lied „De Belgische vlag - Wij herinneren onze lezers bij deze aan de morgen door den lieer D. J. van der Ven te houden lezing met licht beelden over „Klokken en klokkenspe len', voorzeker een actueel onderwerp Voor bijzonderheden verwijzen wij naar de in dit nummer voorkomende adver tentie Door den keurmeester van visch en schaaldieren zijn lieden afgekeurd 60 em mers schardiju, afkomstig van Veere. De visch i s op de gebruikelijke wijze onscha- delijk gemaakt. Uit Vlissingen. Gisteren heeft te Vlissingen voor de vijfde maal uitwisseling plaats gehad van Eugelsche tegen Duitsche ge wonde militairen Een Duitsche ambulan- cetrein bracht omstreeks vijf uur «laar aan 72 soldaten, 1 officier en 14 bur gers, afkomstig uit verschillende Duit sche kampen, waar zij afwisselend van 3 lot 14 maanden hebben gevangen ge zeten. Hun uitlatingen over behandeling en voeding waren ongeveer gelijklui dend aan vorige malen. Die wij spraken; waren zeer verheugd naar hun vaderland terug te keeren. Hel laatste half jaar hadden zij van hun vrouwenj niets verno men Deze wisten omgekeerd niets van hun terugkomst Een Engel&chman liad als souvenir een stukje been in zijn zak, afkomstig van een zijner geamputeerde beenen De eenige officier uit het transport, de 23-jarige luitenant M. S. Ell van de Royal Kent Fuseliers, miste beide armen Een 20-(al was nog lang njet hersteld :n moest gedragen worden. Voor dit tram- sport van trein naar boot zorgde weer de Vlissingsche transportcolonnje van het Roode Kruis, die voor 't eerst in een net uniform was gestoken De colonne is in 4 seclies verdeeld on^ der bevel van een sergeant. Terwijl het geheel onder leiding slaat van kapitein- doktor A van Maanen. Er werden dezen keer geen verver- schingen aangeboden, omdat dit te Roo sendaal had plaats gehad Om half zeven werd met uilladen be gonnen. Eerst werden de zwaargewonden weggedragen en toen volgden' de ove rigen. Het was een droevige stoet die zich over het perron en door de hal naar de mailboot Oranje Nassau bewoog Daar was inmiddels alles voor Ontvangst in gereedheid gebracht. Bijna 21 uur hadden de lui in den trein vertoefd. Zij kwamen van Aken. Atel denzelfden trein kwamen, eenige burger-verplegers mee, die a.s. Woens*- dag een vijftal krankzinnige Duitschers zullen begeleiden Uit Walcheren. - In de raadsvergadering le K o u d e- k c rk e van Maandag deelde de voorzitter mede dat van de administratie der Poste rijen een schrijven is ingekomen, hou dende medèdeeling, dat vanaf 22 No vember het hulppostkantoor des avonds twee uur is opengesteld. Ingekomen was een verzoek van, de afdceling van den bond van Nederl On derwijzers om schoolvergaderingen ver plichtend te stellen. In verband met het gering personeel on de goede verstandhouding lusscheij hel hoofd en de Onderwijzers, komt zulks den burgemeester niet noodig voor. De raad is het hiermee eens. De verpachting van den tol aat\ den weg Koudekerke—Vlissingen wordt met 1 jaar verlengd Naar aanleiding van eeii| verzoek van L Barenlse, wordt de rooilijn voor een door liein nieuw le bouwen woning vast gesteld In afwijking niet liet destijds genomen besluit om aan den heer F Ivoeleman als bouwopzichter met ingang van 1 Jan 1916 eervol ontslag te verleenen wordt besloten dat ontslag te doen ingaan 1 April 1916 met bepaling dat de jaar wedde lol dien datum f 100 blijft. Daar de ti tularis alsdan den 65-jarigen leeftijd zal hebben bereikt, zal door hem pensioen worden aangevraagd Voor het uitvoeren van gemeentewer ken wordt een nieuwe regeling getroffen Voor alle werken, waarvan de kosten

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1915 | | pagina 1