M- 287.
188- Jaargang
1918
Maandag
6 December.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
DE WELDOENSTER.
Bit. Start sa PrsriBKie.
Deze eourant vewehgat d a g 1 jj k s, met uitaondering van Zon- en BWdaqaa.,
Prfla per kwartaal, zoowel voor Middelbmrg als voor alle plaatsen in
Nederland franee p. p. f 1.26.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Adverfcentiin 20 «ent p«r regel. Bp abonnement veel lager. Geboorte-, dood-; en
nlle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 2G «ent. Reclames 40 cent per regel, firoote letters naar de piaata
die sg innemen.
aggr" Advertenties wóór één «WP te bezorgen.
VERKIEZING TWEEDE KAMER.
De eandidaatstelling ter vervulling der
vacature-van Nispeu lol Sevenacr in het
kiesdistrict Nijmegen zal plaats hebben
21 December- de stemming en herstem
ming, zoo noodig, resp. op 4en 11 Jan.
«1 a. v.
TIENDCOMMISSIE.
In de Mem. van Toel. tol de begrooting
van het Tiendfonds wordt oa meege
deeld dat de commissie te Middel
burg, welke nog slechts formeel be
stond, vóór het einde, des jaars officieel
kan worden ontbonden, nu door het ge
rechtshof omtrent de waarde van
laatste 5 perceelen is beslist
ARRESTATIE VAN DEN HOOFDREDAC
TEUR DER „TELEGRAAF".
Zaterdagavond hebben 'we nog hier
en daar sin de stad bekend gemaakt dal
de hoofdredacteur van. de „Telegraaf"
de heer J C. Schroder is gearresteerd
De arrestatie staat niet in verband met
een nieuw feit, en ook niet in verband
met een der vele vervolgingen tegen de
„Telegraaf' ingesteld wegens beleediging.
Op dit misdrijf staat geen maximumstraf
van. vier jaar, wal vereischl is' voor toe
passing van preventieve hechtenis.
De arrestatie is een gevolg van den
reeds vermelden rechtsingang tegen hem
verleend wegens het artikel in hef blad
van 27 Nov. waarin o ra werd gezegd,
„dal wij niet zullen ophouden een
regeering en een medeplichtige pers
te bestrijden, die onder hel mom
van een „waardige neutraliteit" door
een on verantwoordelijke uitvoerpoli-
tiek Duitscbland voorziet van de
meest noodigc levensbehoeften, het
daardoor in staat stelt den strijd vol
te houden en verraad pleegt aan het
eigen vaderland niet alleen, maar
ook aan. de zaak der menschheid,
die .door een krachtige, moreel hoog
staande regeering op geheel andere
wijze zou gediend zijn
Wegens dit artikel wordt aan den heer
Schroder ten laste gelegd overtreding
van. art. 100 van het Welb. v Strafr n 1.
het in gevaar brengen van onze neutra
liteit.
Dit artikel 100 no«?ml een mavfnutm-
straf van zes jaar
De voorloopige inhechtenisneming is
alleen toegelaten op grond hetzij van
„gegronde vrees voor ontvluchting, hetzij
van eenige andere gewichtige reden van
maatschappelijke veiligheid."
Als zulk een „andere reden" wordt
vaak aangevoerd vrees voor herhaling
van het misdrijf. Vermoedelijk is1 dal dus
ook hier'liet motief van de arrestatie
Zulk een voorloopige hechtenis geldt
dertig dagen, maai- kan verlengd worden
Op heï 'ochtendblad van „De Tele
graaf van 27 November, waarin het bo
venbedoeld artikel voorkwam, staal als
verantwoordelijk adviseur vermeld H. M.
Hoiderl, als hoofdredactie J C. Schro
der.
Op het ochtendblad van 2 December
staat voor het eerst alleen vermeld: Ver
antwoordelijk voor den inhoud B. M.
C. Holdert
Naar de raadsman van den heer Schrö-
•r, mr J. KappeynéJvan de Coppello
aan den correspondent der N R. Ct mee
deelde. ontkent de heer Schröder het
-cwuste artikel geschreven te hebben,
en moet hij zich 1)0vendien beroepen
hebben op het „verantwoordelijk-ad vi
se urschap" van den heer H M. C Kol
dert, die zich dan ook tegenover
justitie aJs verantwoordelijk schrijver van
hel geïncrimineerde arlikel moet opge
worpen hebben
De heer Holdert schrijft in hel Och
tendblad van De Telegraaf van Zóndag,
dat de houding der Telegr. niet zal' ver
anderen Hij zal alles doen'om de zaak
der geallieerden te verdedigen
De arrestatie geschiedde ten, huize vau
den heer Schröder. Tegelijkertijd kwam
de politie aan die woning en aan liet
bureau der courant. De heer Schröder
was echter met zijn vrouw de stad in om
St. Nicolaasinkoopen te doen. De politie
ra ebt te daarop buiten tol hij in zijn
woning was gekomen, en meldde zich
daarna aan. De heer Schröder kreeg ver
lof zich im verbinding te stellen mol
het bureau vaftt „De Telegraaf en met
zijn rechtsgeleerden raadsman, die wel
niet anders kon doen dan den raad geven
mede te gaan
Met de politiemannen vertrok daarop
de heer Schröder Daar geen taxi l- trij
pen was, begaf hel gezelschap zich met
'lijn 10 naar het Leidscheplein. Van daar
ging men te voet naar hel Paleis voor
Justitie, waai" mr. JoriSsen, subst. officier
van justitie den arrestant afwachtte, en
hem de beschikking der rechtbank" beteë-
kend.
Daarna werd hij overgebracht naar het
Huis van bewaring, waar hij in een dei-
cellen werd opgesloten, maar waar hij"
gelegenheid kreeg zich voor eigen reke
ning van spijs en drank te voorzien, en
boeken uit zijn eigen bibliotheek le la
ten halen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Kolenbureau
Men schrijft aan de N. R. Cl.
De voornaamste kolenhandelaren uit
Zceuwsch-Vlaanderen hebben zich tele
grafisch gewend tot den afgevaardigde
voor hel district Oostburg, jhr De Mu
ral t te 's Gravenhage, teneinde door dieps
bemiddeling een billijke regeling Ie trach
ten te krijgen bij de distributie der Lim-
burgsche kolen door het Kolenbureau.
De oorzaak hunner ontevredenheid te
genover het Kolenbureau moet gezocht
worden in de omstandigheid, dat liet Ko
lenbureau de levering van Oranje-Naft-
sauproduclen naai" genoemde handela
ren sedert een paar weken vrijwel ge
staakt heeft, onder voorwendsel dat niel
allen afnemers dezer mijnen waren in
het contraetjaar 1913i914. Het Ko
lenbureau maakt echter een uitzonde
ring voor twee handelaren agenten
der Steenkolen ban dels vereenjging.
Deze handelaren-agenten, van "de
Sleenkolenhandelsvereeniging ontvingen
natuurlijk in 1913—"14 in 't geheel geen
Limhurgsclie slecnkoolproducten, daar ze
deze niet mochten verkoopen, maar
toch ontvangen deze hapdelaren-agenten
thans I.imburgsche steenkolen bij de
vleet, terwijl aan adressanten de duur
ste EngeJsrhe kolen worden opgedron
gen.
We e kb e p a 1 i n g e n
Voor de week van 5 tot 11 dezer is
doer den Minister van L N. en H.
het gewichtspercentage voor den
vlueschuitvoer bepaaldvoor worst
op 100, en voor alle andere soorten var-
kensvleesch en bereide vlecschwaren op
200; voor rundvleesch op 75 en voor
srnapen vleesch op 50;
de prijs van maïs aan gemeentebest ti
en voor ruiling' tegen rogge, vastgesteld
op La Plata-maïs f 215 nor last van
2000 K G. ol' f 7 525 per 70 K G. te Am
sterdam en Rotterdam te ontvangen
terwijl door denzelfden minister is be
paald dal van 5— 11 dezer geen con-i
senten voor uitvoer van versché eieren'
zuhen worden afgegeven, en dal voor den
uitvoer van geconserveerde éierop sl-echts
•onsenlen kunnen wc-den verstrekt voor
zoover betreft partijen van lie gecon
serveerde eieren, waarvan naar hel oor
dcel van de rijkscommissie van toezicht
op .ie eierverceniging is gebleken, dat zij
niet noodig zijn voor binnenlandsch ver
bruik. (Sl. Ct.)
De leugens der photographic
Een onzer lezers toonde ons een
photo van de voorplecht van Hr Ms.
„Noord-Brabant", waarop een Nedeiv
iandsch matroos staat, met twee hand
daggen seinen gevend aan een duide
lijk zichtbare Nederlandsche duikboot
op een/gen afstand. De photo is niet
lang geleden als illustratie in „De Prins
verschenen.
Dezelfde photo vindt men nu als voor
plaat over de geheele eerste bladzij
de van „tleber Land und Mehr" (jaar
gang 58 no. 5) met het volgende on
derschrift
„Hollandisclie Küslenwache signali-
sier! einem herannahenden Englischen
Unterseeboot, dass es sich in neutralen
Gewassera hefindel.
Zix> is aan een lieel gewoon maiiioeu-
vreprentje, alleen voor Nederlanders van
belang, een internationale beteekenis ge
geven. In dit geval tamelijk onschuldig,
door de «c-hrijfster vm
„Elizabeth and her German Garden".
i i a—
79).
Dit waren ernstige kwesties zoi
ernstig, dat zij niet i n staat: was zc 'e be.
antwoorden. En toen voelde zij, dat
iemand haar aankeek. Zij sloeg de oogm
op en zag Axel op het met mos begroeide
pad dicht bij haar staan.
„Zoo diep in gedachten?" vroeg hij.
Hij glimlachte toen hij zag, dal zij schrikte
Anna was verbaasd, dat hij zoo vaak
hel bosch doorliep. Bekortte het vlen
weg misschien van Lohm hier of daai
heen? Zij had hem de laatste dagen drie
of vier maal ontmoet, allijd op afgelegen
gedeelten van het bosch. Hij s'cheen er
op alle uren van den dag door te wande
len en te rijden.
..Hoe gaat het met het polen van uw
aardappelen?" vroeg zij onwillekeurig. Zij
wist hoe druk zc op 't oogenblik daar
mee bezig waren, want zij reed niet voor
niets iederen dag op een wagen zonder
veeren met Delhvig het veld rond, Axe'
moesl ook zeker wel aardappelen 'aten
poten; waarom bleef hij niet Ihui
daar bij le zijn.?
..Wal een hijzonder geschikte vraag voor
ceii landbouwer", zei hij met een vroo-
lijk gezicht. „U verbeuzelt geen tijd met I kaar overweg zullen kunnen Nu u zegt
deftig goeden morgen zeggen en vragen
hoe ik het maak, maar u begint dadelijk
over aardappelen. U moet mij niet kwa
lijk nemen, maar ik geloof niet, dat u in
de Snijtne zoo heel veel belang stelt, dus Ik
vertel er u niets Vvan. U wilt mij alleen
herinneren, dat ik bij het poten van
de aardappelen woest wezen in nlaatsi
van door uw bosch le wandelen."
Anna glimlachte. „Ik geloof wel dat ik
iets dergelijks meende", zeide
„Welnu, ik loop hier niet zoo doelloos
rond als u veronderstelt", gaf hij ten
antwoorden liep met haar voort. „Ik ben
naar die plek gaan kijken."
LWelke plek?"
„Waar Delhvig dien steenoven wil zet
ten."
„O en wat denkt u er van?"
„Wat ik vooruit wist dat ik denken zou.
Hel is een onzinnig plan De klei deugt
■ólstrekt niet Hel heeft mij verbaasd,
toen ik zag hoe ellendig die klei is, hoe
hij zoo verlangend is daar een steenoven
Ir bouwen. Ik had gedacht dat de man
er veel meer verstand van had."
„Het is bespottelijk hoe zeer hij er
zijn zinnen op gezet heeft, ik dacht gis
teravond dal hij nooit zou ophouden met
zijn argumenten."
.Maar u heeft niet toegegeven?"
„Neen, heelemaal niet. Ik heb gezegd,
dat ilt u zou vragen eens te gaan zien
en toen werd hij eenvoudig lomp Ik
geloof dat hij hier niet blijven kan,
Ik denk werkelijk, dat wij nooit met el-
dal de klei slecht is, weiger ik natuurlijk
een steenoven 1e laten bouwen."
Axel glimlachte om haar geestkracht.
Morgens wist zij altijd wat zij doen
moest met Delhvig. „U is heel dapper
vandaag", z'ei hij. „Gisterenavond dacht ik
dat u bang voor hem was."
„Hij komt ook altijd als ik moe ben.
Ijs zal 's avonds niet meer mei hem spre
ken. Het is al te verschrikkelijk na zulk
een prettigen dag."
„Was liet gisteren dus zulk een pret-
dag?" vroeg hij snel.
,Ja dat is te zeggen, het had er een
moeten zijn en zou het ook waarschijn
lijk geweest zijn als als ik niet zoo
moe geweest was."
„Maar de anderen die nieuwe da
mes voelden die zich gelukkig?"
„Ja o ja zei Anna aarzelend.
„Ik geloof het wel, juffrouw Kuhrauher
was het bij tusschenpoozen, dat weet
ik zeker. Ik denk dat de andere twee het
wel geweest zouden zijn als ze die rois
niet hadden gedaan."
,,A propos, herinhert u zich wal ik
u gisteren heb gezegd van de Ehn-
reichs?"
„Jawel, u heeft afschuwelijke dingen
gezegd." Haar stem werd in eens heel
anders.
„Omtrent een baron Elmreicli. Maar
hij had een zusier die haar léven ver
knoeid heeft. Ik heb haar een of twee
keer in Berlijn gezien. Zij danplé in den
Wintergarlen onder haar eigen) naam."
..Arm schepsel' Maar dal kan mij niets
maar toch alweer een bewijs dat plioto-
graphiebureaux uit winstbejag of buiten-
Iandsche weekbladen ter wille van de
reclame tegen vervalsching en misleiding
van het publiek niet opzien.
i,N. Ct")
Uit Middelburg.
Hedenmorgen 6 December om 8 uur
wees de thermometer 55°Fvoorwaar
een milde och tend-wintertemperatuur
Het was heden op de lagere scholen
1 hier St. Nicolaasfeest. De vereeni-,
ging Uit het Volk- Voor het Volk had
haar schouders er weder ouder gezet en
zich door minder goede ontvangsten er niet
ran laten afbrengen, de kleinen heden
een aangenamen dag te bezorgen. Hedey
morgen vervoegde zich aan ieder der
scholen waarop kinderen gaan, die voor
het ontvangen van een geschenk in aan
merking komen, een bestuurslid vergezeld
door-een paar dames, en reikten laatst
genoemden aan ieder der kleinen «ven-
pakje uil dat evenveel dankbare en vroo-
lijke gezichtjes tooverde. tin meerdere
scholen uitte de jeugd haar dankbaarheid
door een liedje le zingen. Na den fees-
lelijken inzet van dezen dag werd verder
acantie gegeven.
Benoemd lol bouwkundig opzichter
beekenaar bij de Eerste Weslllandsche
electrieiteilsmaatschappij te Monster de
heer L. Reinhoudt, geboren te Karru-
perlrnd laatst wonende op 't Zand bij
Middelburg.
In het verslag van de vergadering
van Vrijdagavond, waai- de oprichting van
een bureau van advies voor den Midden
stand werd besproken en waar hel doel
van de Algemeene Borgmaatschappij voor
den Middenstand werd ^uiteengezet, is
een zinssnede, die wellicht lot verkeerde
gevolgtrekkingen zou kunnen leiden. "Wij
hebben den heer Iloegen van Hoogelande,
voorzitter van Handelsbelang laten zeg
gen, dat in finantieele kringen vaststaat
dat maatschappen met onvolgestort kapi
taal achteruitgaan.
De beslistheid, die uit deze woorden,
zou zijn op 1e maken, geeft niel geheel
juist de bedoeling van den spreker weer
De heer Iioegen bedoelde, dat bij maat
schappijen, wier kapitaal niet is vol
gestort, de groolc kans is, dat op het tijd
stip, dat moet worden bijgestort, een Ued
der aandeelhouders finantieel minder
sterk is geworden, terwijl de maatschap
pij niet profiteert van eventueele toe
namen van de soliditeit van andere aan
deelhouders. De bedoeling der opmerking
was nu, dat indien het kapitaal der borg
maatschappij volleekend ware, nog me°r
zekerheid zoude beslaan, dat de Ned.
Bank of de open markt hare handteeke-
ning als borg zouden blijven accepteeren.
Uit Vlisslngen.
- Vrijdagavond is te Vlissingen
op een door den heer Maur. Polak bij-en-
'gerotepen bijeenkomst in principe be
sloten lot oprichting eener Middensiands-
societeil. .Aan een commissie van drie
leden werd de verdere voorbereiding op
gedragen. De ledenlijst bevat reeds een
40-tal namen. Men [hoopt bij, verdubbeling
van dit aantal de beschikking te krijgen
over een gezellig societeitslokaal op een
der mooiste en drukste punten van de
stad.
schelen I"
„Maak u nu niel boos."
„Maar het lean mij heusch niet schjelen.
En waarom zou ze niet mogen dansen li
ken verscheidene menschen die geëin
digd zijn i&et le dansen in Londensche
Winlergarlens."
,U geeft dan toch toe dat dat een
eind is?"
„Een begin is het zeker niet'
Anna toe.
„Zij leek zóó sprekend op uw barones
als dié een pruik opzette en zich verf
de
„Dat u overtuigd is dat het zusters zijn,
Donk u. En waar vindt u nu dat het toe
dient mij dat te vertollen?" Zij bleef
stil staar en zag hem met schitterende
o ogen aan.
Axel kon er niéts aan doen maar hij
inc-esi glimlachen om haai* Loom. Het was
de toorn van een moeder wier kind met
opzet door iemand bezeerd Werd. „Ik
wou dal u niel zoo hoos werd," zei hij,
„als ik ii dingen vertel die van belang
voor u zijn om te welen. Inkten uw ba
rones werkelijk de zuster is van de dan
sende barones
„Maar dat is zij niet. Zij heeft mij gis
teravond verteld dal zij geen broers of
zusters heeft En voordal zij hier kwam
hoeft zij het ook geschreven. Vindt u het
prijzenswaardig voor den man, zijn best
le doen onaangename dingen op te zoek.
over een heel arme en heel hulpbtehoc-
vende vrouw?"
7*lar<lt vervolgd
Uit [Walcheren.
Met ingang van 1 Jan. 1916 js be
noemd tot sub-ontvanger der accijnsen
te Serooskerke (W) de heer C
P. van Dalsen, brievengaarder Terwijl
met dezelfden datum eervol ontslag is
verleend aan den heer P. Houmes wegens
vergevorderden leeftijd.
U i i Zul d-B e ve 1 and.
Naar wij vernemen zal het personeel
van den Duitschen hospitaaltreity, waar
mee deze week een uitwisseling van ge
wonden zal plaats hebben, morgen een
bezoek aan Goes brengen, tenpindede
stad le bezichtigen.
Bestuursleden van de afdeeling Ylissim-
gen van hel Ned. Roode Knus zullen de
Duitschers vergezellen.
Met i ngang van 6 Dec a s, wor
den le H a n s w e e r t de volgende kom
miezen geplaatst H. Timmerman, H \V.
Schouten, J van Dellen, A. F Meijer,
W Th Reijmei's.
Uit Noor d-B evelan-l
Na aangifte van verschillende kleine
diefstallen (e Co lijn splaat, vie! het
vermoeden der politie op L. v. L. al
daar, waarom gemeente- en rijkspolitie
daar Zaterdag j.l. een huiszoeking deed.
Bij den verdachte, die recidivist is de
vorige maand nog pas werd hij wegens
diefstal tol negen maanden gevangenist-
straf veroordeeld': werd weer een Jjeéle
verzameling van voorwerpen gevonden,
waarschijnlijk van <iiefstal afkomstig. Een
fietslantaarn, ficlstaschje. schroefsleutels
van een motorfiets, [ielsbanden. een Zijn
van, hel stormsignaal, blokken met louw
van scheepskrant, groote timmermans-
boor, melkbus enz werden in beslag ge
nomen Verschillende van die voorwerpen
zijn reeds door de rechtmatige eigenaars'
herkend.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
Zondagavond, vergaderde de liberale
kiesvereeniging „De Vrijheid" le N e u-
z e n toti „hjet bespreken van de houding
in den gemeenteraad aangenomen door
het -sedert September j 1 opgetreden lid
de^ heer L. T. van Hasselt, die door liet
voorstellen eener motie waarbij Burg.
en Weth. werden uilgenoodigd eene ver
ordening le ontwerpen tot beperkingvail
den lijd van openstelling der café's en
het aan banden leggen der1 vrijheid voor
den burgemeester tot hel geven van ver
gunning voor het houden van vermake
lijkheden blijk gaf, een standpunt in tc
nemen geheel in strijd met dat hetwelk
de liberale partij ter plaatse, sedert de
partijen in den raad ontstonden, heeft
ingenomen. Van vrijzinnige zijde is steeds
meerdere vrijheid verdedigd en bij de
stemmingen werd de strijd dikwijls voor
een groot deel daardoor beheerscht
Het bestuur deed mededeeling van
mondelinge en schriftelijke onderbande
lingen ter zake met den lieer Van Hasselt
gevoerd, waaruit bleek, dat deze zich a's
lil der overheid geroepen gevoelt op dit
punt in te grijpen, tot beperking van liet
drankgebruik, terwijl vau wege het be
stuur der kiesvereeniging sterk word be
toogd, dal een dergelijk ingrijpen m het
algemeen verkeer 'wat er het gevolg
van zou worden") niel gemotiveerd is, in
elk geval anti-liberaal.
Mei algemeene stemmen werd aange
nomen cene motie, waarbij de manier
waarop de heer L. T van Hasselt de vrij
zinnige beginselen in den raad voorstaat
werd afgekeurdverklaard werd dal hij
het vertrouwen der vrijzinnige kiezers
mist en mitsdien wordt uitgenoodigd zijn
zetel als raadslid ter beschikking van
de kiezers te stellen. i
KERKNIEUW*.
Ds. B. van Neerbos te Rijsen hoopt
Zondag den 2den Januari 1916 afscheid
te nemen van de Geref. gemeente te Rij
sen en Zondag den 9 Januari d a v zijn
intrede te doen bij de Geref. gemeente