MIDDELBIJRGSGHG COLKANT,
1* 279
159° jaargang
Vrijdag
26 November.
SiimgiiisM,
IngezoMen Medeüeelingen.
Oit Stad sb Provincie
Dm« courant veraohgnt d ft g e 1 g k s, met niteondeiiug van Zon- an Feestdagen.;
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als *oor allo plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 oent.
W
Advertentiën a 20 cent per regeL Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood» ea
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats'
die zjj innemen.
S0P" Advertenties vóór één nor te bezorgen.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
GEZANT BIJ HET VATICAAN.
Naai' men Verneemt, kan de benoe
ming van jhr. rar O F A. M van. Nis
pen tot Sevenaer, lid van de Tweede
JKsmer der Stalen-Gencraal en oud-voor
zitter dier Kamer, tot gezant in tijdelijke
en bijzondere zending bij den Pauselij
ken Stoel binnen zeer korten tijd worden
tegemoet gezien, jhr. van Nispen behoort
tol de meest begaafde leden der ICath
Staatspartij in tie Tweede Kamer, wei-d
2 Oct. 1867 te Arnhem geboren, pro
moveerde in 1892 in de rechtsweten
schap te Leiden èn vestigde zich daar
na als advocaat en procureur te Arnhem
In 1901 werd hij gekozen tot lid der
Tweede Kamer voor hel district Nijme
gen.
Jhr van Nispen voelde zich steeds bij
zonder aangetrokken tot de builenland-
sche politiek
Reeds toen er voor het eerst sprake
was van een aanstelling van eenen tijde-
ijken en buitengewonen gezant bij den
Pauselijken Stoel werd in de pers zijn
naam hel allereerst genoemd onder de
genen. die voor dit ambt in aanmerking
kwamen
De heer van Nispen lot Sevenaer heeft
o. a. zitting gehad in de in 1910 in
gestelde Staatscommissie voor Grondwets
herziening tijdens liet Ministerie-Heems
kerk en in de Staatscommissie, welke
onder leiding van mr. Drucker zich met
de herziening van de overgangsbepalin
gen der Auteurswet heeft bezig gehou
den
Bekend is voorts bel belangrijke aan
deel, dal hij als lid van de commissie
van rapporteurs lrcefl gehad in de tot
standkoming van de wet op het Ar
beidscontract Zijne verdiensten in dit
opzicht werden toen van regeerings-
wege erkend door zijne benoeming lot
Ridder in de Orde van den Nederlaud'-
■schen Leeuw. Nadat hij gedurende een
jaar het voorzitterschap der Tweede Ka
mer had vervuld, werd hij bevorderd lot
Commandeur m die Orde
De actie bij Van Gend en Loos.
Woensdagnacht vergaderde het perso
neel van Van Gend en Loos onder 'eiding
van den Transportarbeidersbond. Mede-
deeling kon worden gedaan, dal met in
gang van a s. Zaterdag de loonen van de
vaste arbeiders in de groote plaatsen met
1' 1.51 per week worden verhoogd, en
de vergoeding voor Zondagswerk met 50
cent, hetgeen in de prActijk een loons-
verhooging van f 2 per week beleekent.
Voor de kleinere plaatsen wordt het
loon mei f 1 per week verhoogd. Voorts
werden toezeggingen lot verbeteringen
van geringeren aard door de directie
De smokkelarij.
Minister Treub, een referendaris van het
ministerie van financiën en een at'dee-
lingschel van de N. O. T. maakten gis
teren een tocht langs de grens van
Broekheurne tot Glanerbrug
AUTEURSWET.
Ingesteld is de commissie, bedoeld bij
mi 50 "vier Auteurswet 1912 Daarin is
o a. benoemd de heer A. A. Noske, uit
gever van muziekwerken te 's Gravenhage,
vroeger te Middelburg.
MONUMENT VOOR MAJOOR THOMSON.
De commissie van voorbereiding uit het
Nationale comité tot huldiging van de
nagedachtenis van majoor Thomson, heeft
thans aan dén beeldhouwer Charles
Wijk definitief de opdracht gegeven tot
vervaardiging van het monument, dat op
liet Thomsonplein in Den Haag zal wor
den opgericht
NEDERLAND EN DE, OORLOG.
Dreigend gebrek aan z, e e p-
poeder
•l»oor de vereeniging van sloomwassche-
rjjen te Amsterdam en aangrenzende ge
meenten is aan de ministers van binnen-
en builenlandsche zaken en van landt
bouw een adres gezonden, waarin wordt
gewezen op het dreigend gebrek ian
zeeppoeder, als gevolg van het in Enge
land uitgevaardigde uitvoerverbod van
Sel de Soude, en Waarin wordt aanget-
drongen op hel nemen van maatregelen
door de Regeering om 'den invoer van
Sel de Soude in ons land te bevorderen.
Do meeste, zeepfabrieken hebben thans
reeds de aflevering van zeeppoeder mok
ten staken; dientengevolge zullen bint
nenkorl verschillende stoomwasscherijen
haar bcdrij iftreeds moeten stopzetten.
Uitvoer van lijnzaad
De Minister vain Landbouw heeft be
paald. dal aan erkende exporteurs en te-
Iers van in Nederland geteeld zaai lijn
zaad vergunning zal worden gegeven tot
uitvoer van bedoeld zaad Tot het ver
krijgen van benoodigde verklaringen kun
nen belanghebbenden zich wenden tot
den burgemeester van Rotterdam.
(St- Ct.)
wordt door 21.000 - - -
als het baste versterkingsmiddel
voor Zenuwen en Lichaam.
Uil Middelburg.
Men zal zich herinneren dat eeni-
n Lijd geleden ^ecn Amsterdamsche
koopman onder Voerc werd aangehou
den als verdacht van oplichting door het
afgeven van kaartjes, waaruit moest blij
ken. (lat hij geld voor werkloozen op
haalde, terwijl hij hét ontvangen geld ten
eigen bate gebruikte De rechtbank heeft
echter op 22 October den man vrijge
sproken en liem weder in vrijheid ge
steld. Naar wij vernemen loopt de man
nu weder het platteland af en geeft we
der kaarten af. waarop sommigen hem
geld geven. Waai* het niet gemakkelijk
is z ulke mannen te straffen, willen wij
onze lezers voor zijn praktijken waar
schuwen.
Op dezelfde plaats ongeveer als ver
leden week tegenover den „Trommel" is
Woensdagnacht te Domburg weer een
Engelsehe mijn aangekomen
- Zul d-R dvflino.
In de Donderdag gehouden vergade
ring van de rederijkerskamer „Nieuw
Leven" te K r abb end ij k e werden we
gens het vertrek van hel bestuurlid rnej.
S. A. Elenbaas en het bedanken als be-
besluurslid van den heer A. Koops, in
hun plaats gekozen dc lveeren A Tolle
naar en W. "E. de Jager
Verder werd besloten tegen 9 Dec. a s.
den bekenden literator Henri Dekking
uil Rotterdam te vragen, om een kunst
avond ie geven.
Uit Noor d-B o e 1 a n d
Donderdag j 1. was te WiSs.eker
ke een spoedeischende raadsvergadering
belegd Afwezig -waren de leden S I de
Regt en P. Dieleman, één vacature
Ingekomen was o a van Ged Stalen de
meedeeling dat zij geen termen gevon
den hadden de jaarwedde van den ge
meente-ontvanger Ie verhoogen, wijl die
steeds om de vijf jaar wordt vastgesteld
De voornaamste aanleiding lot het be
leggen dezer vergadering lag echter in de
mededeeling van Ged. Sinten, dat dit col
lege zich niet kon vereenigen «met
's raads meening, dal de bouw van een
nieuwe ondcrwijzerswoning te Camper-
land diende te worden uitgesteld tot er
betere dagen voor het gemeentelijk ore-
die! waren aangebroken. Ged. Staten za
gen die dagen nog niet nabij en meenden
integendeel, dat er later nog wel slec.i-
lere konden aanbreken
Na een Levendige gedachlenwisseling
werd loen met algemeenc stemmen tot
den bouw der bedoelde ambtswoning be
sloten. De oude woning zou dan* tot
brandspuithuis, cachot en bergplaats wor
den ingericht
Voorts nam de raad het besluit hij tic
Mij voor gemeente crediet een leening
pan te gaan groot f 45 000 A 5 pc.t.,
welke leening in 1917 zou geconverteerd
worden in een 25-jarige annuïteit A 7.1
procent.
Bij dc omvraag deelde liet lid De
Jong mede, hoe liem gebleken was, dat le
bils langs den nieuwen weg des ivo ids
niet altijd behoorlijk werden terzijde ge
legd, welk verzuim gevaar kon opleveren.
De leden Rottier en Van Hee wezen
er op, dal de grindweg naai' de nieuwe
aanlegplaats in den Onrustpolder niet be
hoorlijk werd onderhouden de sporen
waren zoo diep uitgereden, dal de vlij-
laag van brikken naai* boven kwam B
en W. zouden naar beide zaken een onL
derzoek instellen en desnoods de ge-
wens elite verbetering doen aanbrengen
In zijn openingswoord had de voor
zitter een woord van deelneming en
waardeering gewijd aan hel pas ontsla
pen lid, den lieer M. Maris.
Uit Tholen.
- Tol klerk op hel registratiekantoor
te Tlio len is in de plaats' van den
heer K A Dorst van Oud-VoSsemeer be
noemd zijn broeder A K. Dorst, aldaar
- Bij Kon besluit is ingevolge de Pen
sioenwei voor de gemeente-ambtenaren
aan II J. Kwint te St Maartensdijk
toegekend een pensioen van f 592 en
f 96 resp als gem-secretaris en ambte
naar van den Burg stand.
.?>-
Uit Z e e u w s ck-Vlaand e r en WD.
- In de raadszitting te Biervliet
op Woensdag jl. werd tot lid der com
missie ,lot wering van schoolverzuim
met algcmeene stemmen benoemd de
lieer J. Wijffels, in de vacature van den
heer E de Dobbelaere, die na zijn her
benoeming bedankte wegens langdurige
ongesteldheid.
Aan het adres om een verhardingsweg
fusschen heide 'deelen van Zeeuwsch-
Vlaanderen werd adlieasie verleend
Inzake een nieuwe veldsvachlerswo-
ning zal de bouwkundige der gemeente,
de heer van Baal le Oostburg, geraad
pleegd worden
Ook is besloten de gemeenle-ambtena|-
ren met minder dan f 600 inkomen,
vrij te stellen van den pensioen-grond
slag
Door Ged Staten in dit gewest is ver-
f verleend aan den heer J Maarleveld,
onderwijzer aan school A, tot uitoefening
der functie van ambtenaar ter secretarie
Do kosten worden geraamd als volgt
Bouwkosten
Afkoop veerrechl
Gekapit onderhoud
Ter afrondiug
f 100 000
r 115.000
f 50.000
f 5.000
f 570 000
SPOORWEG OP THOLEN.
Hel spoorwegcomité Tholen heeft aan
le gemeenten en polders en verdere be
langhebbenden een rapport gezonden van
hetgeen gedaan is na de 2 Juni jl. le St.
Maartensdijk -gehouden vergadering
Vooraf zij meegedeeld dal blijkens het
in dit stuk opgenomen kaartje de lijn
zou loo penvan Bergen op Zoom over
Halsteren naar Tholen (met overbrugging
der Eendracht); vandaar in een bocht
over Oud-Vossemeer - naar Poortvliet,
Scherpenisse, St Maartensdijk, St. Anna-
land cn Slavenisse
Verder zijn er nog landbouwlaadlijnen
ontworpen een, afbuigend naar het Wes
ten en Zuiden, ten Westen van Tholen
een afbuigend naar het Noorden lusschen
Oud-Vcsscmeer en Poortvliet; en een af
buigend naar het Westen ongeveer hal
verwege St. Maartensdijk en St Annaland
Hel comité heeft zich 7 Juli tot den
Minister van Waterstaat en tot Ged Sta-,
ten vin Zeeland gewend met een sclirij-
aarin het. opmerkt dat allereerst
moet worden beslist inzake de over-
rugging van de Eendracht
In een bijgevoegde nota is liet plan
daartoe uitvoerig uiteengezet
Hel comité noemt hel in die nota zeer
twijfelachtig of liet de Mij tot Exploitatie
der SS, bereid zou vinden om den
spoorweg in exploitatie te nemen, wan
neer de brug bij de gemeente Tholen in
onderhoud ware Alleen wanneer hel Rijk
of de Provincie zich met bouw en onder
houd zouden willen belasten, zou de
spoorwegmaatschappij niet behoeven le
verlangen om hel werk zelve in handen
t.' nemen Maar tot dilsver is niet geble
ken dal de Regeering of het Ged Collegé
van Zeeland hel van hun taak zullen ach
ten daartoe voorstellen te doen, zoodal
er naar het inzien van het comité geen
termen bestaan om daartoe voorstellen
doen. wier behandeling geruimen lijd zou
kosten Derhalve moet de spoorwegmaat
schappij de brug bouwen en blijft nog
slechts de vraag te behandelen hoeveel
de kosten bedragen, en hoe die zullen
worden gedekt
Ter dekking der uilgaven bruggeld te
heffen wordt niet meer van 'lezen tijd
geacht
Het comité zou de kosten in tweeën
willen verdeden. De eenc hlelft betaald
de spcorwegmaatschappijde andere helft
(te belanghebbenden, waartoe gerekend
worden het Rijk, de Provincie, en de
gemeenten en polders
Het comité zou van die eeile helft wil
len. doen dragen door het rijk V« bij
drage, door de provincie i/s als renteloos
voorschol, en door gemeenten en pol
ders i/j als bijdrage benevens de annuïteit
van de terugbetaling van het provinciaal
voorschot, stel in 50 jaar
Op grond van de bereidverklaring der
vergadering van 2 Juni te St."Maartens
dijk meent hel comité te kunnen vertrou
wen dat de gemeenten en polders le zij
ner lijd bereid zullen worden bevonden
hun aandeel le dragen
In antwoord op dit schrijven meld
den Ged Staten den lOen luli, (Lat
zij .kunnen meegaan met de hoofdlijnen
van het ontworpen plan en den daarbij
aangegeven grondslag voor de verdeeling
der kosten.
Inmiddels gaf de S S uilvoering aan
haar toezegging om een v o o r 1 o p i g
r z o e k in te stellen omtrent de
mogelijkheid van aanleg van den sp oor-
eg
Bij schrijven van 29 Oct deelt zij mee,
dat de kosten van aanleg van de 37 K M.
lange lijn, en aanschaffing van rollend
materieel en inventaris geraamd worden
op f 2 350 000
De S S /is bereid dc lijn le exploiteeven
en ne onderneming verder te steunen
door voor haar rekening le nemen de vol
ledige uitrusting, welke echter haai* eigen
dom blijft, m a w de aanschaffing van
rollend materieel en inventaris (geraamd
op f 350.000)
Pc S S zal mitsdien alle baten genieten
en daarentegen alle exploitatiekosten voor
liaar rekening nemen, terwijl een vaste
h uursom zou kunnen worden betaald,
kiepend van f 2000 bij een opbrengst tot
t 8 per dagK M lol f 20 000 bij een op
brengst boven f 10 per dagK M.
Het comité zegt dat dit schrijven zijn
verwachtingen overtreft Als nu wordt
doorgelast krijgt Tholen eeu volledige
aansluiting aan het geheele spoorwegv
nel. Maar als men deze gelegenheid zou
laten voorbijgaan, dan is Tholen voor
langen lijd, misschien voor altoos, achter-
opgebracht
Zonder aarzelen moet allereerst een
bedrag Van f 435.000 als aandeeleu-kapi-
laal in oen op te richten vennootschap
worden bijeengebracht berekend als
volgt
De totale kosten worden geraamd op
f 2 350.000. Door i/s renteloos voorschot
le vragen van het Rijk, en 1/3 van de
provincie, blijft er nog ten laste van de
Ixilan hebbenden als ronde som over
f 785 000 Daarvan afgetrokken de
f 350 000 voor het rollend materieel en
inventaris, die de S.S wil verschaffen
schiet er over f 435 000
Dit bedrag moet genomen worden door
hen lot wie hel Comité dit schrijven
richt
Hel comité rekent er stellig op dal de
grondeigenaren zullen beseffen, hoe zeer
hun belang door spoorwegaanleg bevor
derd wordt, en dat zij een deel der oan-
deelen zullen nemen Ook rekent hel co
mité op krachtige deelneming van de
gemeenten en polders in West Brabant,
die mede door hel plan zullen worden
gebaat Maar hoe groot hel op die wijze
bijeen te brengen bedrag zal zijn, is nog
niet te schatten Wat niet elders kan wor
den geplaatst, moet door de gemeenten
sn polders op Tholen geplaatst worden
Maai- deze zullen nog andere verplich-
tigon op zich moeten nemen, zij zullen
gedurende 50 jaar een som van omstreeks
f 7350 per jaar moeten bijdragen in dc
kosten van overbrugging der Eendracht
En voorts plegen de Prov Staten van
Zeeland aan het verleenon van rentelooze
voorschotten voor spoorwegen de zaoïv
waarde te verbinden dat de betrokken
streek een. zeker bedrag per strelckendcn
K M. baan in hoogstens 20 jaartermijnen
moet bijdragen. Het comité berekent dat
op f 9750 per jaar.
Wanneer naar den maatstaf, aangeno
men op de 2 Juni te St. Maartensdijk
gehouden vergadering, de gemeenten en
polders bijdragen is Jn 'l geheel beschik
baar
f 1- over 10.600 II A f 10.600
f 0 20 over 15.5000 fiavr. f 3.100
f 13.700
Dit zou le weinig zijn Volgens boven
vermelde berekening is er gedurende
20 jaar noodig f 7350 plus f 9750
f 17 100 De bijdragen zouden dus 25 pet
hooger moeten zijn, dus voor de polders
f 1.25 per HA, en voor de gemeenten
f 0.25 per inwoner, gedurende 20 jaar,
terwijl daarna nog gedurende de vol
gende 30 jaar ongeveer 43 pel daarvan
zou moeten worden gegeven
Dan blijft nog over hel 7.00 even-ge
noemde bedrag van f 135.000 voor ,.00
ver het niet door grondeigenaren en be
langhebbenden in Brabant wordt ver
schaft.
Tol bijeenbrenging daarvan zou het
naai- |de meening van het comité wensché-
lijk zijn, dat de polders voorloopig zich
verbinden aandeelen le nemen tot een
maximum bedrag van f 36 per H A en
de gemeenten tot een bedrag van f3.60
per inwoner. Zoolang er geen dividend
op de aandeelen mocht worden uitge
keerd zal dit neerkomen opeen tweeden
last van hoogstens rond f 2 per H A.
en van f 0.20 per inwoner
Zeer waarschijnlijk zal al spoedig eeni-
ge dividend-uitkeering op de aandeelen
kunnen plaats hebben uit hel bedrag dat
de S S blijkens haar schrijven als vaste
huur wil betalen
Daarover worden dan in het rapport
nadere becijferingen gegeven
Teu slotte roept het comité de ge
meenten, polders en belanghebbenden 00
tot een vergadering op Woens
dag 12 Januari te St. Maartensdijk Drin
gend wordt verzocht vooraf tè vergade-
en te besluiten
SINTERKLAAS KOMT.
VI.
Wil men dit jaar de Sinterklaaséla-
lages in onze stad gezien hebben, dan
moet men beslist in de Gorlstraal zijn
geweest bij het sigarenmagazijn van den
heer Doets, firma A. v. d Weel,
daar de hier gemaakte uitstalling recht
streek- op het aanstaande feest betrek
king heeft. Uit sigarenkistjes, talaak en
sigaren, heeft de étaleur hier een na
tuurgetrouwe 17e eeuwsche schouw na
gebootst, met blauwe tegels van binnen
en op den mantel dc burcht van het
Middelburgsche wapen. Onder dc schouw
staat de traditioneele klomp en bóven
fde schouw verheft zich het oolijke snuit
van Sinterklaas' zwarte knecht Piet, die
voor deze gelegenheid zich in feestge
waad gesloken heeft en nu glunder een
regen van .Sinterklaasgeschenken door
de schouw in d<» klomp laat neerdalen
Zooals wij reeds opmerkten is heel dit
kunstig bouwwerk, de zwarte natuurlijk
uitgezondera, vervaardigd uit de artike
len. die in een sigaren- en tabakswinkel
verkocht plegen te worden.
In den boekhandel van de f i r ma
R. M. Smits vindt men ook tal van
aardige en geschikte geschenken, mooie
doozen postpapier in verschillende groot
ten en prijzen, tal van aantrekkelijke jon
gens- en meisjesboeken, een schat van
lccluur vóór ouderen, verjaardagalbums,
platen, prentenboeken en spelen voor
kindêrs en nog veel meer, waarvan ge u
in den winkel zelf het best een beeld
leunt vormen. De firma geeft dit jaar
ook een stevig vloeiboek uit in een gedis-
tingueerden omslag met reproducties van
verschillende karakteristieke hoekjes on
zer stad en de naaste omgeving
KERKNIEUWS.
Ned Herv Kerk.
Beroepen té Aalst J. .1. Timmer, cand.
le Utrecht.
Bedankt voor Eext E. Kruizinga, eand.
le Scheemda
Geref. Kerk.
Beroepen te Kamerik G Wisse, Jr.. .te
Bodegraven, te Zwartsluis R. 'Haitsma, te
Hindeloopen
