MIDDELBURfiSCHE COURANT 138* Jaargang ma Vrijdag 19 November. Kameroverzicht. BINNENLAND. FEUILLETON. OE WELDOENSTER, i Uit Stad es Provincie. 273 Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondermg van Zon- en Feeetdagea, Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p. p. f 1.25. Afzonderlijke nummers kosten 5 oent. Advertentiën k 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dooft» en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1,50 elke regel meer 21) cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. 4eS>" Advertenties vóór één nor te bezorgen. Tweede Kamer. Zitting van Donderdag. ,.lk begrijp wel dal het moeilijkecis in een korte rede veel te ze-agen,, dan in een lange rede weinig." zoo verzuchtte de voorzitter,, tot groot amusement der Kamer, Loen hij waar schuwend wees op 't groote aanla! nog ingeschreven sprekers De heer S c li e u- rer was juist aan hel w ord geweest eu had in een lange rede een onnoeme lijk aantal vraagstukken overhoop ge haald. En dat bracht den voorzitter blijk baar tol de sombere voorspelling dat hel de Kamer, als ze op deze wijze vooi i- ging, zelfs in Februari niet zou lukken met deze begrooting klaar te komen. Be perking dus „eenigermate, zoo mogelijk veel." "i \\'e gelooven dal liet geholpen heeft, want inplaats van de „vele" ingeschre ven sprekers voerden er nog,maar vier het woord, en toen kwam reeds de Mi nister aan de beurt. Van die vier nog voorafgaande rede voeringen was de belangrijkste die va den heer Bos Ook deze bracht den af- tvedenden gouverneur generaal hukle, vooral voor hetgeen hij in het laalsie jaar heefl gedaan. En daarbij ging deze .-pie ker in op de thans allerwege bij de anti-revólulionpairen te vinden bewering dat nu door die hulde, dc kritiek op den heer Idenburg in 1913 uitgeoefend, oug> niotiveèrd zou zijn gebleken. Men vergoot, zei liij, dal er een periode is geweest waarin de linkerzijde zich niet met hel beleid van den heer Idenburg kon vei- eénigeu, n 1. door zijn toenmalige houding tegenover onderwijs en zending Omtrent den nieuwen gouverneur-geue- laa! vroeg spr wat de bedoeling is van diens benoeming Zal die alleen de leiding hebben zonder zelf actief op te treden? Eindelijk verdedigde hij legen den heer Bogaardl dc ethische politiek, die hij kwalifieerde als de politiek w mrdoor Indiê lol zelfstandig rijk wordt opge voed En daarbij zal juist de decentralisa tie gunstig werken Hel centraal bestuur zal daarbij een zware taak blijven, vervullen. Iïet zal nieuwe gebieden moeten openen; ha vens aanleggen, groote staatsbedrijven ondernemen Daarbij wil spr. oe pol'lick van de open- 'deur behouden. Hieraan hecht hij de grootste waarde, méér zelte dan aan versterking der defensie, liet rijk zal op den duur zich zelf moeten ver dedigen, want het lijkt spr. onmogelijk dat ons landje hier van hiei uit in staat zou zijn onze koloniën te verdedigen. Van de drie overige sprekers vermel den we dol de heeren Gerhard en Otto de onderwijskwestie .bespraken, en dal de heer Boiss'evain verschil lende wenken gaf tol vermeerderiug van de bronnen van inkomsten, vooral door ontginning van de schatten-in den bodem Dé M i n i s t e r v a n K o 1 o n i n heeft in hel begin van zijn antwoord (heden gaat hij voort, het allereerst gehad over den nieuwen gouverneur-generaal, ech ter zonder veel nieuws op te merken De regeering, zoo zei hij, heeft ernSttg gewikt en gewogen wien zii dezen ge wichtigen post zou toevertrouwen Zij meent in den heer Van Limburg Slyrurn den man te zien, die door zijn groote geestesgaven en de van hem te koesteven verwachtingen de rechte mail '.al zijn op de rechte plaats. De heer Van Limburg Slirum hoert zich volkomen vereenigd mei het ko loniaal programma van dezen minister op hel gebied van zelfbestuur, defensie, on derwijs en economische ontwikkeling en heeft verklaard, dat het hem een groote eer zou zijn die denkbeelden uit te voe ren. Door zijn reizen in het Oosten' en zijn verblijf in Turkije is hij volkomen op de hoogte van tal van staatsrechtelijke vraagstukken, die zich in Indiê kunnen 'voordoen. Hel denkbeeld van een luilenant-gouv - generaal naast den titularis1, had de minister wel overwogen maar als ouge- wenschl op zij geschoven. Zoo n decora tieve figuur zonder beteekenis hebben we ééns gehad, en 'de minister ver.angde niet naar een herhaling. Van gewicht was de van deze plaats gegeven oe vestiging van de meedöeling dal de gouverneur-generaal en dë minis ter thans niet vrij met elkander in cij fers kunnen telegrafecren. Dat moet in hel Fransch of Engels'ch geschieden m volle woorden. Daaraan valt niets te do :n, wani dit is vastgesteld bij tracta.il Ook onze regeering heeft het gebruik van codewoorden of cijfers in het Indisch telegrafisch verkeer verboden. Dat de Minister tegenover den heer Boogaard de ethische politiek en decen tralisatie in bescherming nam, ligt voor de hand. En. het slot van 's Minister rede voor dién dag was een verklaring over zijn houding inzake de facultatieïstelling van het godsdienstonderwijs op de bijzondere scholen. Ei.i de discussie in de Eerste Kamér met den heer Colijn liep het hoofdzake lijk over de vraag op welke scholen de facullaliefstelling zou worden toegepast Dc Minister heeft in de Tweede Kamér betoogd, dal als op een zekere plaats ieder een school van zijn richting zou kunnen vinden, er geen sprake zou zijn van facultatiefstelling en voorts, dat ver kregen rechten zouden worden gehand haafd Voor reeds gesubsidieerde C'ri >- telijkc scholen zou de eiSch van faculta tiefstelling dus niet worden gesteld. In den loop van 1914 heeft de Minister uil Indië nu een gewijzigd ontwerp-oiuto'a- nanlie ontvangen, waarop hij machtiging heeft verleend haai- vast te stellen. Toen de Minister met den heer Colijn over de zaak debatteerde, meende hij, dal die or- donnantie reeds wast afgekondigd --.i dat daarin alleen sprake was van dispensatie van den eisch, maar niet van het hand haven van verkregen rechten. Inlussche.) is een anderp ordonnantie vastgesteld, daar tegen, de oorspronkelijke staats rechterlijke bezwaren bleken te bësbiau Dc regcering blijft in elk geval thans volkomen bevoegd naast <Üe bijzondere scholen openbare op te richten door dé flehrijfeter vaa Elizabeth and hér German Gardten". «8). Zij deed de deur open en de rimpels verdwenen in eens vanzelf uit haar v or hcofd, want hier ten minste heers'chte or de Hier waren geen bezwaren gewast over schellen,, kofferriemen of over Ma rie De koffers waren zonder hulp v.in een andei opengedaan en uitgepakt en j loen Anna binnenkwam was de inhoud weggelegd en Fraul. Kuhrauber zat .gewas- schei: en gekapt met een Zondags:he blouse aan in een gemakkelijlcen Stoel voor het raam in een Doek verdiept Voldoening stond duidelijk op haar ge zicht geschreven; tevredenheid sprak uit iedere vadsige lijn van haar houding Toen zij Anna zag stond zij op, maakte een buiging en haar gezicht traalde Deze. vreugdestralen werden dadelijk weerkaatst op Anna's1 gezicht en zij ke ken elkaar strhlend aan. „Welnu?' vroeg Anna, die zich vol maakt op haar gemak voelde met dit lid van hel drietal. „Voelt ge u gelukkig?" Fraulein Kuhrauber bloosde en Straal de meer dan ooit. Zij was veel minder verlegen voor Anna 'dan voor die twee vrcnselijke adelijke Damen, haar reisge- ipooten, maar veel le praten had zij nooit gehad. Zij had een peinzend leven geleid, want de onzekerheid van haar po sitie had haar gemoedsrust zelden ver stoord Had zij niet een uitstekende di gestie en een vas't gelooi" dat de recht vaardigen, waartoe zij behoorde, nooit verlaten zouden worden? En zijn ditni'l de eerste voorwaarden van geluk'7 .la in derdaad Al ontbreekt al het andere, deze twee bestanddeelen op zich zelf zijn vol doende voor de bereiding van een 7eer smakelijk leven „Heeft u al een interessant hoek ge vonden?" vroe'g Anna, verheugd dat de letterkundige voortbrengselen, die /-ij met zooveel zorg had uitgekozen dadelijk in den smaak vielen Zij nam het op om te zien wal hel was, maar legde het we -r haastig neer, want hel was hel kookboek „Ik lees veel merkte Früléin Kuhrau ber op „Ja 7 Een fljkkering van hoop herleef de in Anna's hart Misschien was het kookhoek bij ongeluk opgenomen. „Ik ken meer dan honderd recepten alleen van zoete schoteltjes 'uil mijn hoofd." „Werkelijk?" zei Anna "De opflikkering verdoofde „U kunt dus begrijpen, wat een groot, aantal boeken ik gelezen heb DL BALIJE VAN UTRECHT In Mei zijn, zooals men zich herin neren zal o. a. door den heer De Stuors aan den Min. van Justitie eenige vragen gesteld (Over de Duitsche Balije van Utrecht, evenals door den heer Van Idsinga De Minister antwoordde dat die vragen uiteraard tol een omvangrijk on derzoek aanleiding zouden 'geven. Als dat beëindigd was zou hij antwoord ge ven. Den zesden Nov. jl. heeft echter de heer De Stuers opgemerkt, dat hem op sommige dier vragen, speciaal nog eens genoemd, terstond antwoord kon wor den gegeven, de anderen tot later uit stellend 1 De Minister heeft nu op die Vragen ge antwoord en daaruit blijkt het volgende Een door den Koning goedgekeurd da- tuut of reglement bestaal niet. Door de regcering werd een ontwerp-reglemcn 1 van 25 Mei 1825 voor notificatie aange nomen. Het regeeringstpezicht op de uitvoe ring van de wet van 8 Augustus 1815, no. 55, heeft zich van af het herstel dei- Orde bepaald tot de goedkeuring en vi seering der kwartierstaten, lot de ugre- atie van gedane benoemingen en toelatin gen, enz. Om in de Orde te worden opgeno-. men wordt van regeeringswege geëisclit het bezit van vier „meer dan twee eeu wen oud-adellijke en irreprochabele kwar tieren, niet besmet met bastaardy", een eisch, welke voor zoover historisch be kend, steeds is gesteld, en sedert het her stel der Orde in 1815 altijd door het gezag als noodzakelijk is aangenomen. Sinds 1815 heeft er geen aanleiding bestaan naar de godsdienstige belijdenis van de houders dier kwartieren een on derzoek! n te stellen, vermits, voor zoo ver bekend, geen andere Edei-F\ped- tauten dan die lot de Hervormde Kerk behoorden, zich tot goedkeuring en vi seering van kwartierstaat of agreatie hebben aangemeld De Land-Commandeur en drie dei- Commandeurs de co-adjutor hieronder begrepen zijn Nederlanders. Van dc overige zeven Commandeurs oezilten 6 de (Duitsche nationaliteit; de zevend® is Oostenrijker. Omtrent de vraag hoeveel in 1912 en '13 uit de kas der orde is1 uilgekeeid aan Landcommandeur, co-adjutor en eik dei- commandeurs, en hoeveel van liefdadig heid, antwoordt de Minister: „De noodige inlichtingen zijn, ie ge lijk met andere gegevens van histon- schen en ïeitelijken aard, schriftelijk aan de Balije gevraagd. Dc in afwachting van hel volledige antwoord ,i ontvangen gegevens worden hierbij' ter kennisneming overgelegd." r' z dat ze niet mee gedrukt zijn maar voor de Kamerleden ter inzage liggen. NEDERLAND EN DE OORLOG. Distributie raapolie De minister van L N. en H heeft tol de burgemeesters een circulaire gericht betreffende dc distributie vaii raapolie. Belanghebbenden verwijzen wij naar de St cl van lieden. Turfstrooisel en Turf. Met het oog op de enorme prijsstijging van turfstrooisel wegens den grooteu uit voer r.nar hel buitenland, besloot het hoofdbestuur der Overijselsche Land- bouw-Maalschappij, de regeering te ver zoeken, een uitvoerverbod op turfstrooi sel en turf uit te vaardigen „Hier zijn er nog verscheidene, die u lezen kimt ..Ach ja, ach ja', zei Fraulein lvulik rfiuber mol een twijfelacntigen blik naar de boekenplank, „maar men moet er niet le veel tijd mee verkwisten er zijn an dere dingen noodig in liet leven. Tic lees alleen nuttige boeken. „Nu dal is zeer prijzenswaardig ant woordde Anna glimlachend. „Als u zoo veel van kookboeken houdt, dan moet ik er u wat meer bezorgen." „Hoe vriendelijk van u hoe bijzon der vriendelijk!" zei de Fraulein en zij zag het bekoorlijke persoontje voor haar aan met hartelijke bewondering en dank baarheid „Wat een mooie kamer ik kan er niet genoeg naar kijken. Ik kan niet gelooven, dat die kamer waarlijk voor mij is - voor mij om m te slapen en naar toe te gaan als ik ér maar lust' in heb Waar heb ik dat alles toch mee ver diend Ja, wet had zij eigenlijk gedaan? Zij was niet eens ongelukkig geweest, of-1 schoon zij natuurlijk ruimschoots gelegen heid had gehad om dal le wezen, van de eene belrekkiug naar de andere gezon den, vin de eene verontwaardigde Ifaus"- frau naar de andere, van het oogenblik af aan. dat zij van school gegaan was. Maar Anna, overtuigd, dat zij haar had opge': ven uit de diepten van onuit sprekelijke wanhoop, was zeer verheugd Uit Middelburg Op uitnoodiging der Vereen, voor Vreemdelingenverkeer en „Xehalenuia" zal de lieer D. J. van der Ven uit Arnhem begin December alhier een lezing met lichtbeelden houden over torens en klok kenspelen UitVlissiogen. Met ingang van 16 dezer is benoemd Lol bureel-ambtenaar bij 's Rijks Water staat de hoc.- .T A. Berger te Middelburg. Hem is V lis sin gen als .standplaats aangewezen Hedenmiddag half drie is de mail boot „Prinses Juliana" uil Engeland te Vlissingen a ingekomen. Op den gewonen tijd wordt ook de „Oranje Nassau" ver wacht. Morgenochtend zal nu weder een mail boot van Vlissingen vertrekken- - Ten nadeele van de Belgische vluch telinge Rosa Segers, wonende te Antwer pen, tijdelijk verblijvende te Vlissin gen, zijn uil een mand welke van sGra- venhage via Vlissingen naar Engeland is rzondre, een aantal gouden en zilveren sieraden outvreemd o Uit Walcheren. - Tusschen de Eendenkooi (het Slikket- bosch) cn de Oranjezon zijn Woensdagr avond n g drie Engelsche mijnen komen aandrijven, zoodal hun aantal Lusschen den ijzeren vuurtoren en Oranjezon nu 6 bedraagt. UitZald-Beveland - De heer E C van Dissel te Goes heeft ontslag aangevraagd als lid van de Commissie van toezicht op het Jager onderwijs -ldaav Gisteren vergaderde de gemeente raad van K ape lie. Hij benoemde tot onderwijzeres mej. C. de Vos te Wemel- dmge: verhoogde het tractement van bur gemeester en secretaris met 150 gulden, verhoogde liet tractement der onderwij zers met 75 gulden over deze woorden „Spreek niet van ver dienen Zei ze vriendelijk, ,,u heeft zulk een leven gehad, dat het niet meer dan rechtvaardig en billijk zou wezen als u nu de volgende vijftig jaren onafgebroken gelukkig wordt Fraulein Kuhrauber hechtte zoo vol komen haar goedkeuring aan deze ge voelens. dal zij Anna's hand vatte en vu rig .kuste. Anna lachte, terwijl dit ge schiedde, en haar oogen klaarden op Zij had «een dankbaarheid verlangd; maar nu ze haar geschonken werd. was liet toch zeer aanmoedigend en /.eer ver warmend Zij sloeg haar arm onwillekeu rig om de hals der Fralein en kuste haar, en T' was feitelijk de eerste kus die dezje dame ooft ontvangen had, want de non chalante omhelzingen van onwillig-plicht- matige tantes kunnen nauwelijks met dien v» it-ndelijken naam bestempeld worden j En Anna zei met ëerr gelukkig lachje I „Ziezoo, nu zullen we voor altijd vrien- linnen zijn Kom laten wij naar beneden gaan. Dal was de bel voor het souper" En amen gingen zij de trap af cn ver schenen op den drempel van de zitkamer, aura in arm, alsof zij elkaar al jaren had den liefgehad. ,,'l Is of ze tweelingen zijn", momV- peldc de barones lol Frau von Treumann, die ln'j wijze van antwoord even den <enen schouder ophaalde (Wior at Té«Y«If U 11 Noord-Bereland Men meldt ons uit 'Wissen- k e r k e Bij nader onderzoek is gebleken, dafl het bericht omtrent, het gisteren aan dep zeedijk van den Vlietepolder aangespoel de lijk nog eenige aanvulling behoeft Hel lijk droeg, zeer gehavend een fla nellen hemd, gebreide grijze onderbroek en borstrok, op de kruin was nog een vlok zwart haar aanwezig; de gouden ring vertoonde de inscriptie ..Din Marie 14.4 1908" liet is gekist en op 'l kerkhof be graven In de Woensdag door het Nutsde<- parlement Noord-Beveland gehouden ver gadering te Cortgenc werd bij de goedkeuring der begroeting om de wen- sclieJijkheid uitgesproken, dat naburige departementen samenwerken bij het uit- roodigen van sprekers, waardoor allicht vermindering van kosten kon verkregen worden Blijkens de mededeelingen van hel be stuur was er aan de bibliotheek heel wat te verbeteren Besloten werd in de eer ste pla ts de losgeraakte boeken te doen innaaien, de verouderde boeken aan do nutscommissie ad hoe le verzondenlol St. Nicolaas af te wachten wat oil de particuliere bibliotheken der leden aan de Nidsbibliolheek zou worden afgestaan en daarna een nieuwen catalogus te doen drukken, die voor den koslenden prijs dc lezers zou worden uitgereikt, ter wijl geen ander leesgeld zou worden ge heven Als werkplan voor 'I komende seizoen werd goedgevonden, dat op de eerstvol gende vergadering, le Wissenkerke te houden, do heer Abr. Maas een cursus in spalwerk zal geven; de tweede te Co- Jijnsp'aal, zou op nader te bepalen wijze worden gevuld, terwijl op de derde, le Cci-tgone de lieer M. C Maas zal optre den -o Uit Zeeuwsch-VIaanderen O. D. Onder Sluis kwam een Duitsch officier in burgerklceren de Nederland- scne grens over Hij zal zich inschepen, naar Amerika KERKNIEUWS. - Gisterenavond had alhier de ver kiezing plaats ,van drie notabelen der Ned Hérv. Kerk wegens periodieke af treding van de heeren A de Needing, H R. Struve en P A F de Wijs De confcs- sioneele kiesyereeniging „Schrift en Be lijdenis had'de drie aflredcnden candi- daal gesteld, de ethische kiesvereniging „De Naam des Heeren is een sterke to ren" steunde deze candidal uren, terwijl de kiesvereniging voor evenredige verte genwoordiging „De Ned Herv Kerk" gesteld had de hoeren J Ilackenberg, jhr A A van Teijlingen en W. de Graaf Uitgebracht werden 341 stemmen, waarvan twee van onwaarde Dc volstrek te meerderheid bedroeg dus 170. De 'heer de Neeling verkreeg 161, Struve 167. Je Wijs 155, Hackenbei'g 174. van Teij lingen 175 en de Graaf 168 stemmen. Ge kozen zijn dus de heeren Ilackenberg en van Teijlingen, terwijl herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren de Graaf en Struve, welke herstemming vol gens hel reglement binnen 14 dagen moet geschieden Het is de eerste maal, dat candidate» van evenredige vertegenwoor diging tot notabelen worden gekoze.n De herslemming is gesteld op Woens dag 1 Dec. v Jïj Benoemd tot ouderling bij de Ned Herv. Gem. te Poortvliet, de heer W A van de Velde, in plaats van den lic&r M A. Geuze, die niet meer in aan merking vvenschte te komen en herbe noemd tot diaken de heer C P van der Slikke. Ned Herv. Kerk. Beroepen te Barneveld, ds S Ronner, te Waadingsveen Bedankt voor Helium, A A van Wes- sem, te Hiaura ca.; voor Melissant, K. Kostelijk, hulppred te Uithuizen. KUNST EN WETENSCHAPPEN. De nieuw opgerichte f.oöp Ver- ecniging „De Nederlandsche Opera" heeft als eerste opvoering „De bruiloft van Fi garo gegeven in het Paleis voor Volks vlijt Le Amsterdam Mevr, Engelen—Set- wing en de heer Coen Muller vervulden de li ofdrollen

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1915 | | pagina 1