MIDDELRURGSGHE COURANT. I* 270 138* jaargang Dinsdag 16 November.- Kameroverzicht. «ïFNINLYN D. Uit Stad en Provincis. Ueee courant versehjjnfc d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feaatdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen ia Nederland franco p. p. f 1.25. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiën k 20 cent per regel. Bjj abonnement veel lager. Geboorte-, dood- e* alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50 elke regel uieer 21) cent. Reclames 40 cent per regel. Groote lettere naar de plaats die zij innemen. SK" Advertenties vóór één nnr te bezorgen. Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel. Tweede Kamer. Zitting van Maandag. Staatsexploitatie i n D j a ra ta i, dal is hel gewichtige besluit dat gister in de Kamer gevallen is, door aan neming van de molie-Albiirda, met de geringe meerderheid van 37 legen 31 stemmen Behalve de sociaal democraten s. ein den vóór: de vrijzinnig democraten, tien unie-liberalen, twee christelijk histori sch en en zeven katholieken dus! alles behalve een partij-stemming. Dezê zeer gewichtige beslissing is niet het minst uitgelokt door wal er bij de openbare beraadslaging is aan het licht gekomen over de macht van de Konink lijke Petr Mij., en haar onderUeèlen, zooals de Bataafsche er ooiv een is. En daartoe heeft ook bijgedragen de weinige bracht die uil de rede van den Minister sprak, ten opzichte van het door jallen erkende gevaar van den ui iclit der koninklijke. Die indruk was zoo sterk dat de hear Boissevain, bij 't eerste deel van het debat een van de personen die liet ont- werp-eontract verdedigde, bij de replie ken zei dal de rede van den Minister o]) hem den indruk had gemaald, dat de Minister zoo zeer onder den druk van de macht der Koninklijke zit, dal hij daar niet onder uit kan komén. Dit nu was voor spr. reden om zich vóór de motie,- Dc Meester te verklaren Tot stemmen over deze motie is liet trouwens niet gekomen, door de aanne ming van de motie-Albarda, dc wenselis- lijkheid uitsprekende van staatsexploita tie. Zeer opmerkelijk-was hel dat de neer Boo ga ardt R IC. verklaarde, dat hij ten einde trustvorming tegen te gaan, zoa stemmen vóór de motie-Albarda jn zoo deze verworpen wordt vóór de motie-De Meester. Hel geldt hier voor spr. nie' een algemeene uitspraak, maar alleen ten aanzien van Djambi 1 Mocnt de mo tie-De Meester verworpen woi den ,dan zal hij tegen het wets-onlwerp stemmen Trouwens de M i n i s t e r zeil wees er op, dat zoo hel hem niet onsympa thieke denkbeeld-De Meester Hnodezeg- gingschap in hel beheer als aandeelhou der in de exploiteerende maa schappij) niet uilvoerbaar bleek, men toch op staatsexploitatie moest aansturen. En staatsexploitatie achtte de Minis ter in <1 t geval bezwaarlijk omdat de dis tributie zoo moeilijk is, en men z i toch bij dc Koninklijke èn de Standard Oil zou moeten terecht komen Boren -n naar de kust vervoeren dal gaat wel voor den slaat Maar dan komt het vervoeren naar elders en bel verkoopen Maai door de heeren Mendels en Bos werd bestreden, dal die hioeüijkhc- den zoo erg zouden zijn Een zij-ahnwas van het principieels debat was een rede van den beer Bou rn e r, naar aanleiding van hel gereleveer de feil dat de heer Gölijh na zijn minis terschap dadelijk directeur der Bataak- sclie i s geworden De heer Bcumer acnt- te het gewenscht zijn partijgenoot wal schoon te was'schen, eii daarbij tevens in 'l algemeen op te komen legen de be wering van een corruptie-sfeer door de Koninklijke in tndië geschapen, - een verdediging die echter niev veel indruk jnaakte. Door de genomen beslissing gebeurt er nu natuurlijk den eersten lijd iivDjam- bi niets. Want voor zoo'n staatsexploitatie zijn veel voorbereidingen noodig. Polit:eke gevolgen zal de val van het re- geeringsvoorslel wel niet hebben. Zoo principieel had de Minister zich daaraan -niet gehecht. Ter. slotte nog de mededeeling da* da avondzitting gepresideerd werd door den heer Schaper. REGEERINGSMEEDEEL1NGEN. De Memorie van Antwoord is versche nen op de alg. beschouwingen bij hel af- deeling'onderzoek der Tweede Kamer van de slaatsbegrooting We halen hier onder de voornaamste der daarin vervatte meedeeiingen en op merkingen aan Het politiek bestand. De regeering heeft onder politiek be stand begrepen, dat het thans zoo sterk sprekend gevoel van saamhoorigheid zal nopen tol onderlinge waardeering en ge- matigheid. Zij zal niet vergen dat leden der Ka mer, enkel uil vrees voor politieke ver wikkelingen, hun stem zullen «eve.i aan maatregelen, die met hun politieke be ginselen in strijd zijn. De regeering zal echter, indien hare voorstellen niet de instemming der Kamer mochten verwer ven in ieder bijzonder gevar nebben ie overwegen, op welke wijze de duobeie Laak, die zij heeft le vervullen, de door haar te volgen gedragslijn zal moeten bepalen. Grondwetsherziening en Belastingplan De regeering hoopt dat de voorstellen ter herziening der grondwet met zooda- njger. spoed zullen behandeld worden, dal zij vóór het einde der loopende vier jarige periode in eersten aanleg zijn af gedaan. Een gevaar voor dit hoofdpunt van hei regeeringsprogram ligt li i. niet in openbare behandeling van het'ontwerp Ouderdomswet. Maar bovendien moet op voorruïraing in de financieele behoeften worden aan- jgestuurd. Macht de Kamer besluiten de inge diende. belaslingontwerpen in apenbare behandeling te doen volgen op die der, voorstellen tot Grondwetsherziening, dan is daartegen, ook met het oog op onzen financieelen toestand geen bezwaar. Anders zou het eyenwel zijn indien de behandeling dier ontwerpen lot na de totstandkoming der Grondwetsherzie ning mocht worden uitgesteld Dc financieele toestand is van dien, aard, dat versterking van 's Rijks midden len afgezien van de lasten van den oorlogstoestand met omstreeks 3 0 millioen per jaar o n v e r w ij 1 d noodzakelijk is Onder die .omstan digheden kan van den Minister van Fi nanciën niet verwacht worden, dat hij zich verantwoord zou achten, het beheer van' 's Rijks schatkist te blijven voeren, indien hem die onverwijld noodzakelijke versterking der middelen onthouden werd. Feil uitstel, waardoor hij er niet op zou kunnen rekenen, dal uiterlijk met Mei 11)17 vam.de voorgestelde belastingen er zooveel zouden zijn aangevuld, zou hij niet in overeenstemming achten met 'hetgeen de financieele toestand van het Rijk thans gebiedend eischt. Hel behoeft daarbij wel niet te worden gezegd, dal prijs gesteld wordt op be- bandeling van liet ontwerp van wet hou dende de grondslagen van het belasting stelsel vóór de openbare behandeling van bepaalde onderdoelen daarvan Kan de Kamer daarna nog een deel der be laslingontwerpen zóó tijdig behandelen, dat op invoering dier wetten niet later dan Mei 1917 is te rekenen, dan zou de Minister van Financiën er zich bij kunnen neerleggen, dat de behande ling der overige belaslingontwerpen lot na de totstandkoming der Grondwets herziening werd verdaagd. Vont stellen ,om met lijdelijke of deft- p.iFcve terzijdestelling van liet ingediende lattier stel van belaslingontwerpen, door een lijdelijken noodmaatregel voor onkelc jaren :n hel tekort te voorzien, zijp van tann niet te wachten Verzekeringswetten Wa ir de Kamer reeds zulke omvang rijke entwerpen zal hebben ter hand te nemen, zal dc behandeling der voor stellen tol herziening der Invaliditeit&- en der Ziektewet en lol invoering eener Organisatiewet ter vervanging van de Raden wel, naar ook dezerzijds wordt in gezien wel moeien wachten lol na de lotsfan ll.oming der Grondwetsherziening. Verdediging der economische maatregelen, De regeering verdedigt zich uitvoerig, mei een beroep op het buitengewone der btrdige tijdsomstandigheden, tegen dc critiek op de door haar in verband met die omstandigheden genomen maat regelen. Gaf men zich beter, rekenschap van de moeilijkheden, waarvoor de Re), gccring zich gesteld ziel. men zou waar schijnlijk de betrekkelijke welvaart, die ons volk geniet, meer waardeeren en beseffen, dat door verslapping van de i regeeriugswerkzaamheid niet slechts een of ander partieel belang zou schade lij den. maar ernstige gevaren zouden ont staan voor ons geheele economische le ven Dat bij hel departement van Land bouw, Nijverheid en Handel te veel wordt gelet op de wenschen en klachten van belanghebbenden en niet genoeg op de belangen van het publiek, is een vol strekt onjuiste en ongemoti veerde grief. GEDEELTELIJKE DEMOBILISATIE? Blijkens de Memorie van Antwoord op de algemeene beschouwingen bij het af- deelingsonder/.oek der slaatsbegrooting meent de regeering dat de oeconomische en financieele bezwaren aan de indiensl- houdmg van het geheele leger verbon den, en waarop thans opnieuw en uit voerig do aandacht is gevestigd, zóó voor de hand liggen, dat men wel zal willen aannemen, dal zij de aandacht der Re geering niet zijn ontsnapt. Het zeer groote gewicht dier bezwaren is door haar geen oogenblik onderschat en zij beseft ten volle dal dat gewicht toe neemt, naarmate de oorlogstoestand lan ger duurt. De moeilijkheid, die is op te lossen, wordt gedeeltelijk beheerscht door de vraag op welke wijze en binnen hoeveel tijd, indien een gedeelte der weer macht naar huis wordt gezonden, we der over hel geheel dier "macht zou kunnen orden beschikt. Die vraag van zuiver teclmischen aard is niet alleen overwogen, maar de noodige maatrege len zijn lol in kleine détails voorver- schillende eventualiteiten uitgewerkt Veel ernstiger is de vraag of de Re geering met hel oog op den strategi- schen toestand van ons leger en de verplichtingen die de handhaving onzer neutraliteit ons oplegt, de verantwoor delijkheid voor een min of meer aan zienlijke vermindering der dadelijk be schikbare weermacht zou mogen aan vaarden Een vergelijking met andere landen kan ons daarbij weinig dienstig zijn omdat de geografische en militaire toestanden geheel anders zijn en omdat de internationale politieke verhoudin gen dier volleren groolendeels aan on ze beoordeeling ontsnappen. Dal "liet, ook bij gunstige internatio nale verhoudingen risico medebrengt in dien liet leger niet ieder oogenblik ten volle paraat is, is wel niet twijfelach tig. Tot dusver heeft de Regeering gemeend niet meer risico te mogen an vaarden dan ook reeds thans aan de gegeven verloven, waarvoor het aantal n3ar verhouding tot de legersterkte ge leidelijk is opgevoerd, verbonden is Erkennend dat de bezwaren voor de natie steeds toenemen, overweegt zij opnieuw of en in hoeverre het mogelijk is nog meer verlichting van den bestaande» druk aan te brengen. Openlijke besprekingen van de mo tieven die de Regeering tot haar be sluiten hebben geleid of in. de naaste toekomst zullen leiden, acht zij met 's lands belang niet overeen te brengen. Hel xv,are trouwens te duchten dat deze bespreking ons van het beoogde doel zoude verwijderen. Ook in co mi té-genei- raai zou de Regeering met onbelang rijke terughouding moeten in acht ne men Hel nut van zoodanige bespreking ziet de Regeering nieL in. Mócht ech ter de Kamer tot comité-generaal ber- sluitcn, dan houdt de Regeering onder, gemeld voorbehoud zich le barer be schikking. NOG GEEN UITSLUITING TE HENGELO. Gisl<r was het de dag, waarop men verwachtte dat de aangekondigde uitslui ting aan de drie groote bontweverijen zou, ingaan Evenwel was er toch nog geen definitieve beslissing te verwachten daar de arbeidersorganisaties eerst heden avond zouden vergaderen over het ant woord aan de directies De. 'beslissing is echter voorloopig nog larger uitgesteld Gister chlcnd en gistermiddag is er bijna zonder ophouden ten raadhuizo geconfereerd lusschen het gemecnlebia- stuur. de textielfabrikanten en de leiders der arbeiders. Hoe het resultaat daarvan is werd nog niet vermeld, maar in ieder geval is de uitsluiting uitgesteld tot de volgende weck Maandagavond. NEDERLAND EN DE OORLOG. Nieuwe vluchtelingen Onze correspondent te Ilulst meldt ons dat sinds ecnige dagen bij het Steun comité aldaar een sterk vergroote toe loop van over de grens gekomen vluch telingen is waar le nemen, t Zijn raee- rendeels menschen van de naburige grensgemeenten, die, bevreesd voor ge brek aan levensmiddelen tijdens den win ter een goed heenkomen en onderdak zoeken op Nederlendschen bodem Met het oog op ae geruchten van tal rijke typhusgevalien in België denkt iren er te Hulst sterk over alleen vluchtelin gen in de barakken Ier doorzending op te nemen, en ze vooraf geneeskundig te laten onderzoeken Vrijdag a.s, vertrekken wederom een 30 10-tal vluchtelingen naar het vlucht oord Udcn. Gebrek aan s po o r w e g m a te r i- ail voor de groenten. Naar hel Volk verneemt lijdt de voor ziening van goedkoope groenten zeer on der hel gebrek aan spoorwegmateriaal. Groote hoeveelheden beschikbaar gestel de producten slaan in weer en wind le wachten -op verzending, terwijl in ver schillende gemeenlen gebrek bestaat. Reeds is geconfereerd mei den genera- len stal om meer materiaal vrij te krij gen Hopelijk mag hiervan resultaat wor den verwacht. De toepassing van het uitvoer verbod van menschen Dc heer J Mendels uit Amsterdam ver telde aan liet Hand dal hij, op weg naar Duitschland reeds met den trein in Nij megen was. toen de marechaussees de passen kwamen nazien De zijne was vol komen in orde, maai' toch moest hij uitstappen Hij moclil zijn reis niet vér volgen. omdat hij geen „bewijs van koop mansschip' bij zich had. Hetzelfde lot trof nog eenige andere heeren. Ze moesten weer terug om c(eii of order] bewijs te krijgen dat zij geen metaalbewerkers of iets dergelijks zijn. ITc! Iland noemt een dergelijke belem merende verkecrsbepaling hoogst onge- wenscht, vooral wanneer zij gulke onver wachte gevolgen heeft voor argelooze reizigers Maar men is nu gewaarschuwd. Uit Middelburg. - Naar wij vernemen hopen de dames directrices der Loterij van Vrouwelijke handwerken en andere voorwerpen de eerste week in Februari, die loterij we derom le houden Dit als herinnering en opwekking voor degenen, die de loterij altijd met een handwerk gelukkig maken en eenigen tijd wenschen ter voorbereiding. Door toevallige omstandigheden moet de lijst iels later rondgezonden worden dan an dere. jaren. Gisteren is in de R. K. kerk alhier de naamdag van koning Albert door een plechtig Te Deum herdacht Do kerk was propvol, want op weinige uitzonde ringen na was de gansclie Belgische ko lonie opgekomen om haar verkleefdheid aan den heldhaftigen vorst te betuigen. En mei hen de heer Goffart. consul-gene raal van België en zijne echtgenoot^, die aan den ingang der kerk werdén wel kom gchcelen door twee vertegenwoor digers van het Belg Comité voor Middel burg Ook vele Nederlanders hadden er aan gehouden blijken van belangstelling le geven Uit Vlissingen. Dr herdenking van den naamdag vn koning Albert werd gisterenavond voortgezet met een vaderlandsch feest in hel concertgebouw. De zaal was over vol en er heerschte, zooals licht te be grijpen is, een prettige opgewekte stem ming Muziek, zang en toespraken wis selden elkaar af en op spontane wijze, wera ook dezen avond weder uiting ge geven aan de gevoelens van dankbaar heid en genegenheid voor bel Belgisch vorstenpaar Zondagmiddag is te Vlissingen een mijn. aangespoeld nabij het Eiland tcenover dc Dijkslraal, welke mijn dooi de marine is onschadelijk gemaakt VI. Ct Hel de vorige week le Vlissingen aangebrachte lijk van een Duitschen mi litair, dat in vergevorderden staat van ontbinding drijvende werd gevonden in de Schelde, zal morgenochtend 10 uur le Vlissingen met militaire eer worden ter aarde besteld Uit Walcheren. - In de Zatei-dag gehouden raads-t vergadering van Serooskcrke waren tw\ e raadsleden afwezig met kennisge ving, waarvan een wegens ongesteldheid Uit het gesticht Vrederust le Bergeii op Zoom was bericht dat de drie krank- zinnicea Labruijère, Sinke en L Fransoo die voir rekening van de gemeente zijn opgenomen nog in denzelfden toestand verkoelen Bes.Sten werd de jaarwedde van juf frouw Verton die de lessen geeft in| handwerken, met f 20 te verhoogen Arm den gemeente-veldwachter Zeis en don gemeentebode Kesteloo werd iedler een gratificatie van f 25 geschonken we gens buitengewone werkzaamheden door de inkwartiering in de gemeente De aan de beurt van aftreding zijnde leden ven de commissie van schoolver zuim wérden allen herbenoemd Naar aanleiding van de bekende circu laire var Ged Staten werd de jaarwedde van burgemeester en secretaris verhoogd lot f 825, waarvoor goedkeuring zal ge vraagd worden Verleden week werd te Seroo s- k i.r k e door een commissie uil beide korkm-adeu, onder voorzitterschap van ds. D Muller, een militair tehuis geopend in de consistoriekamer der Herv kerk. De dagen dat het geopend is geweest getuigen dal er behoefte aan was, en dal hel door de hier liggende soldaten op prijs wordt gesteld; iederen avond is er druk bezoek. Het is een gezellige verwarmde en ver lichte kamer met .goede lectuur en spelen en goede consumptie vóór billijken prijs. De wachtmeester A. Donkers uit Schie- cfnm is de persoon die de leiding op zich genomen heeft, geheel belangloos De af cl Rittliein van 'lc vereen, tol Chr. verzorging van krankz in Zeeland, koos Maandagavond in de vacature-Kiehl tol bestuurslid en tot voorzitter II A. len Hove, Ned Herv, predikant In den a.s. winter zal hel bestuur iemand doen optreden in 't belang der vereeniging. Naar aanleiding van de aanvraag om steun voor den kerkbouw op „Vrederust" werd besloten, dal ieder ingezetene van Rillhem in de gelegenheid gesteld zal worden voor dit doel te offeren De bestuursleden „zullen elk een wijk voor hunne rekening nemen om le collecteeren met lijst of bus De bewoners van kleine gemeenten, die toch ook den duren prijs voor hun dagelijksche behoeften moeten betalen, zijn veelal vei stoken van goedkoope le vensmiddelen en brandstoffen Te R i 11 h c m is er echter, «loor de activiteit \an een der winkeliers, ntf ook rogeeringsspek lc bekomen tegen den vastgestelden prijs Dat van die ge legenheid op het dorp dankbaar gebruik gemaakt wordt. Iaat zich begrijpen. Uit Z ee u w s ch-Vlaan de re n O. D. Bij gelegenheid van koning Alberts naamdag werd in de R. K. Kerk le Aar- el en burg eene solemneclc II. Mis op gedragen, waarna een plechtig Te Deum werd gezongen voor den koning Te Sluis werd dien dag des mor gens om elf uur een plechtig Te Deum gezongen in de R K kerk Velen woonden die plechtigheid bij. KERKNIEUWS. Ds B van den Berg, pred. bij ie Chr Ger kerk te Vlissingen nam Zondag, naar de Vlïss. Ct. meldt, afscheid van zijn gemeente naai- aanleiding van Handelingen 11 vs. 23 (laatste gedeelte) Een der ouderlingen, de heer Potje- wijd, dankte den vertrekkenden leeraar voor al hetgeen hij gedurende zjja vier jarig verblijf aldaar voor de gemeente bad gedaan In de Geref. Gemeente te T h o l e ij werd Zondagmorgen ds A' Janssen, van Barneveld, in zijn dienstwerk ingeleid door ds Kersten van Ierseke, die naar .aanleiding van 2 Kor. 5 19 een treffen de predikatie hield. Des naVniddags ver-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1915 | | pagina 1