WlIHlMJIIIIt.Mllt; MUBAM.
Zaterdag
13 November.
I p. sluis"
8' 268
158° jaargang
1915
üoztt courant vereohgnt dageljjks, met nitzondering ran Zon- en Peesldagsn
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentien a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1*50
elke regel meer 20 oent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters near de plaats
die zij innemen.
gS?'" Advertenties vóór één uw te 1
Ojt nummer bestaat uit twee blnueu.
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Hel nieuwe eedswetje.
Het verslag is verschenen van het af-
deelingsonderzoelc over dit voorstel.
„Vele leden hadden met verbazing
en ergernis kennis genomen van het
wetsontwerp', zoo luidt de eerste zin,
waarop dan nog de nadere aanduiding
volgt dal een aannemelijk compromis
zou zijn te vinden geweest in den geest
van het amendement van rechts in de
Tweede Kamer (tijdelijke noodfegeling
allten voor hen die niet tot een kerk
genootschap behooren).
De 'nu voorgestelde regeling is nog
onaannemelijker voor de rechterzijde dan
de vorige In werkelijkheid schaft zij
den eedsdwang af, en stelt zij het afleg
gen van ceden facultatief.
Eenige leden zagen in hel voorstel een
stap in de richting van hen, die God uit
het openbare leven wenschen te ban
nen en die meenen, dat men het op
openbaai* terrein best zonder God kan
stellen.
Zeer vele leden meenden, dal het nk
de bedoelde arresten van den Hoogen
Raad noodig is den daardoor feitelijk
in den rechtstoestand te weeg gebrach-
ten noodstand onder de oogen te zien
en dat niet volstaan kan worden met
terugkeer tot den toestand, die vóór
hel arrest geacht werd te bestaan.
Vele andere leden konden zich met
het voorstel vereenigen en meenden,
dat een juiste toepassing der christelijke
beginselen een andere houding had voor
geschreven aan de tegenstanders.
wapening en ten tweede de vernederende
strekking had ons toch maar geheel en
al onder controle te stellen van de ge
allieerden. Misselijker kan 't wel niet.
Maai- hel blad heeft het bovendien
misgehad.
Een Reuter-bericht noemt de bewering,
dal de Britsche regeering er over zou
I denken den lieelen invoer van koper
stop te zetten, onjuist
I Ek de N. R Crt. verzekert dat van
uitvoer van koper, geconsigneerd aan
onze regeering of door bemiddeling der
.N O. T. geïmporteerd, nooit of te nim
mer sprake is geweest.
WeJ is er oud koper, dal reeds voor
den oorlog in ons land was, uitgevoerd
om als fabrikaat of bestanddeel vao
munitie of wapenen in ons land terug 'e
keeren. Maar daar is niets tegen in te
brengen.
SAMENWERKING DER CONCENTRA
TIE-PARTIJEN.
In de laatste vergadering van het cen
traal comité der vrijzinnigen op Dinsdag
9 November 1.1. in Den Haag gehouden,
was men eenstemmig van oordeel dat
bij de a s. Prov. Slatenverkiezingen krach
tige samenwerking van de drie 'vrijzin
nige partijen beslist noodzakelijk is.
Hel centraal comité is als volgt samen
gesteld
Dagelijkscli bestuur mv. M Tv de-
man Jr., voorzitter, mr. D. Fock, vice"-,
voor/'tter, W O. A Koster, secretaris^
penningmeester.
Leden: voor de Liberale Unie prof.
mr. J. E Heeres, mr P. Rink, A. Rood-
huijzen.
Voor|d(e Vrij Liberalen: F. J W. Prion,
mr II. C, Dresselhuys, prof. mr A. C.
Visser van IJsendoorn.
Voor dc Vrijz. Democraten dr Bos,
prof dr. Ph. A. Kolinslamin, mr. L. X.
Roodenburg.
„VOLK'-MAMEREN.
We hadden het onlangs over «le on
waardige manier waarop in „Het Volk-'
te velde werd gelrokken tegen Minister
Posthuma.
Al hel vorige wordt echter nog verre
overtreffen door wat dit blad gister
schreef in een artikel over den afloop
van den melkoorlog, waarin de Minister
zich aan de zijde van de zoelboeren
schaarde. Dat hij daarin als „de bescher
mer der oorlogswoekeraars" wordt aan
geduid is een kleinigheid. De gedachlen-
wisSeling lusschen hem en den burge
meester van Amsterdam wordt geken
schetst. als „de taaie strijd tussclicn een
eerlijk man en een scliavuil, waarbij de
schavuit hel won, omdat hij ten slotte «Ie
macht in zijn onbekwame en besmeurde
handen had.''
NEDERLAND EN DE OORLOG.
K o p e r.
Toen gister ons iemand een venijnig
stukje uil de Telegraaf liet lezen, waar
in o. a beweerd werd dal de Engelsche
regeering den heelen invoer van koper
naar Nederland zou stop zeiten, omoit
onze regeering eenige in Oostenrijk
bestelde kanonnen gedeeltelijk zóu heb
ben betaald in koper, hebben we ons
afgevraagd wal voor bedöeling het blad
nu wel kon hebben met zoo'n berichtje,
dat ten eerste geheel onnoodige meede
lingen bekend maakte 'over onze he-
Dit Stad en ProvinGie.
Uit Middelburg.
Rlijkens een publicatie van B. en W.
van M i d d e 1 b u r g in dit nummer zal
v?i, af 22 Nov. tot wederopzegging toe
aan de ingezetenen die niet, of in de Je
cn 2e klasse van den hoofdelijken omslag
zijn aangeslagen, gelegenheid worden ge
geven om tegen 50 cent per ILL. ge^
kiopte cokes van de gasfabriek te betrek
ken, één II L. per week.
Zij moeten zich daarvoor van een kaart
voorzien ten raadhuize De cokes worden
niet aan huis bezorgd, doch moeten aan
dc gasfabriek worden afgehaald, 't zij
door de houders van kaarten zelf, t zij
door een plaatsvervanger ten genoegen
van B 'n W.
Voor de bijzonderheden leze men een
Voor de bijzonderheden leze men de
j:ab?.'<atic.
De personen hier ter slede die zich
lot B en W. gewend hadden met het
verzoek om den prijs van het gas ten be
hoeve van gasmotoren le verlagen, heb
ben ten antwoord gekregen dat afwijzend
op hun verzoek is beslist.
Daarbij werd overwogen
dat de bewering van adressanten, dat
de tegenwoordige verhoogde gasprijzan
vool de gebruikers van gasmotoren onbil
lijk zijn in vergelijking met de prijzeti,
te betalen door de gebruikers vau moto
ren gedreven door zuïggas en petroleum,
niet juist is, ómdat de grondstoffen voor
beide laatste soorten van motoren even
eens geslegen zijn, t erwijl een vergelijk:ng
mei eleclromoloren niet opgaat, omdat
de door de gemeente voor eleclricileil te
betalen contractprijs geen wijziging heeft
ondergaan
dat een prijsvermindering voor adres
santen zeer onbillijk zou zijn tegenover
alle andere gasverbruikers, 'die eveneens
verhoogde gasprijzen hebben te betalen,
Bij den penningmeester van het
Steuncomité te Middelburg, den heer
Heiman Boasson, G'roole Markt, is sedert
de vorige opgave ingekomen-
wekelijksche bijdragen week van 4
Nov. f 138.10; maandelijksche bijdrage
Gebr. O f 2.50: id. mevr F. B f f,
id. familie P f 5; id. J: F. F. B, f 1; uit
hel weekbusje f 1.46
Voor de 65e uilkeoring aan de familiën
van militairen en aan werkeloozen was
noodig f 116.80.
De Christelijke Harmonie alhier
die vergelen had bij de militaire over
heid vergunning aan te vragen voor de
legen gisteravond aangekondigde mu
ziekuitvoering in de Bogardzaal, zag zich
door dc politie in T geven van die uil
voering belet. Hel publiek kreeg de be
taalde entree terug en moest dc zaal ver
laten
We vermoeden dat menigeen nunner
zich zal hebben afgevraagd, zooals nu
menige lezer zal doen: of die voor een
vereen igingskas zéér drukkende straf
voor een toch eigenlijk vrij onschuldig
verzuim, zoo dringend was dat ze met
geen mogelijkheid kon worden opge
scheld lol liet verzuim hersteld was. Het
zat 'm hier toch waarlijk niet in twijfel
over hel al of niet geoorloofde van deze
uilvoering
'In aansluiting met ons bericht van
gisteren betreffende de oprichting der
hier ter stede gevestigde N V. „Huizen-
exploitatie Maatschappij Middelburg I"
doelen wij alsnog mede, dat deze is op
gericht door de heeren H. U. E. von
Ileimburg, handelsagent, en J L. van
der Harst, candidaat-notaris, beiden te
M-'drlelburg.
Uit Vli sslagen.
Maandag a.s. is het de naamdag van
koning Albert De Belgen te V lis sin-
gen zullen dezen dag feestelijk herden
ken Des morgens wordt in de katholieke
kerk een Te Deum gezongen, waarna des
middags in de Belgische socileil een kin
derfeest plaats heeft en des avonds in liet
Cimcrlgebouw een soirée wordt gehou
den, waar muziek, zang en toespraken
elkaar zulten afwisselen
-- De vereeniging Gemeenchappelijk
Belang te Vïissingen heeft -besloten
voor de leden een viertal lezingen te
houden over bedrijfsleer, boekhouden
enz.
Besloten werü voorts aan de gasfa
briek en aan de Vlissingsche Duinwa
terleiding Maatschappij te verzoeken de
prijzen respectievelijk van de cokes en
van het duinwater te verlagen, daar
deze hier zeer hoog zijn in vergelijking
met de prijzen op andere plaatsen.
Uit Walcheren
Verscheidene Belgische vluchtelin
gen uit den arbeidersstand volwassenen
en kinderen) verdienen thans te Domr
btirg een daggeld in de suikerbieten
o
lilt Zuid-BevelaDd
Voor enkele dagen is op den toren
le Ierseke een metalen vlag geplaatst.
Zij is al evenmin besland gebleken te
gen "den storm als gewone vlaggen,
want zij is gisteren stuk geslagen.
Donderdag woei te Ierseke van
een knecht van den heer Duvekot te
Goes, die mei kar en paard zijn wa
ren ventte, een blad papier weg, achter
het paard. Toen hij het opraapte scli|rok het
paard en de knecht kreeg een slag, die een
beduidende hoofdwonde veroorzaakte Hij
werd bij iemand in de 'buurt binnen ge
bracht en daai- door den geneesheer
verbonden. Na eenigen tijd kon hij toch
zijn werk voort zetten.
Een bakkersknecht te Schor c, per
Fiets tusscheu een sloot en een wagen
willende doorrijden, reed tegen het ach
terwiel van den wagen, waardoor hij
in de sloot terecht kwam. Door den
voerman werd hij uit zijn benarde posi
tie gered, zoodal alles met een frisch
bad afliep
Uit Schouwe n-D u i v e 1 a n d.
Bij Kon. besluit is ingevolge de We-
duwenwet voor de gemeenteambtenaren
1913, pensioen verleend aan C. van der
Wielen, wed. C. van Vessum, karreman
bij den reinigingsdienst te Zierikzee
ad f 112, met intrekking van het bij
Kon. besluit van 6 Nov. 1911 toegekend
peusice» van f 104,
en te aan A P. Smallegange, wed A
Bijlo, onderwijzer bij hel herhalingson-
dcrw'js te Dreischor een pensioen
lOegekf-nd van f 21
Uit Tholen.
De h'eer J L. Snijder te O u d-
Vossemeer, volontair te Tholen,die
dit jaar met goed gevolg examen deed
voor gemeente-secretaris, is benoemd tot
lijdelijk ambtenaar Ier secretarie te Ber
gen op Zoom.
Vrijdagavond gaf de Gymnastiekver-
eeniging „Olympia' le Tholen een goed
geslaagde uitvoering in haar ocferdoo-
lcaal de bewaarschool. De ten beste
gegeven nummers vielen alle goed uil
zoowel van de leden als van de adspi-
ranten De vereeniging slaat onder lei
ding van den heer M. M. van Rijssel
te B- rgeu op Zoom. Een matig publiek
vulde de zaal. Na afloop was er een
geanimeerd bal in 'de soc. „Non SemL
per
De nieuwe gashouder voor de gas
fabriek te Tholen zal dezer dagen
worden -geleverd en zullen de werk
zaamheden voor de vernieuwing der
fabriek spoedig gereed zijn. Alles is
thans modern ingericht, zoodat de ge
meente Tholen geen vrees meer behoeft
te koesteren straks in den donker te
zullen zitten wegens gebrekkige gasfa-
hrieatie Met spoed zal begonnen wor
den aan de aangevraagde gasaausluilin-
'gen, die daar de oude ketel niet genoeg
gas kon inhouden, nog niet plaats vonden
Uit Zee u ws ch-Vlaan de r e n O. D.
Daar het werk in het visschersbe,-
drijf te Philippine steeds slap is en
de loonen gedrukt zijn, zoeken vele schip
persknechts een anderen werkkring. Ve
ten trachten in de suikerfabrieken le Sas
van Gent werk te vinden waardoor zij
'iidelijk gered zijn Daar die arbeid
slecht' duren zal tijdens de bietcncaml-
pagne geeft de komende winter voor
velen hunner geen prettig vooruitzicht
Uil Zeeuwsch-Vlaanderen W.D.
Hedenmorgen werden de bewoners
*an S c h o o n d ij k e opgeschrikt door hel
op hol slaan van een span paarden van
den landbouwer J. v. R., aldaar, tenge
volge van het schrikken van de tram
In volle vaart zijnde viel een der paarden
en werd oen vijftig meter medegesleurd
door het andere paard Bij hel tot staan
brengen kwam men tot de ontdekking
dat hel medegesleurde paard, wonder
genoeg, geen letsel had bekomen
ingezonden Meneneellngei
De noodzakelijkheid sterk te zj]n.
De. hulp der PiukfPilIeB.-S
Een rijke kan arm worden, maar zoo
iets Is een uitzondering. Daarentegen
heeft een arme in het leven veel meer
kans nog armer te worden. Uit liet oog
punt van gezondheid is het evenzoo ge
steld. H I is boven twijfel verheven dat
de zieklen en epidemieën bij voorkeur
hen troffen die reeds een weinig aange
daan, een weinig verzwakt zijn uit het
oogpunt van gezondheid De ziekte \alt
op hen zroals de ellende het op de armen
doel eu maakt hen af
Om tegen de verkoudheid, de hoest,
de griep en andere epidemische winter-
zicklen 'e strijden, is het noodzakelijkste
te zorgen dat men krachtig blijft De
behandeling met de Pink Pillen is hel ge
makkelijkste, het snelste, het zekerste
middel om daartoe te komen
Ziet eens hoe spoedig de persoon wier
geval wij gaan verhalen, van een bloed
armoede die haar sedert 4 jax-cn onder
mijnde, genezen is, dadelijk nadat zij zich
aan de behandeling met de Pink Pillen
onderworpen heeft
Méiuf. W. van Zutphen, oud 23 jaren,
wonende Heesche laan 230 te Nijmegen,
schrijft ons:
,,ITel is mij aangenaam u de schitterert-
de resultaten te kunnen meedeelen die ik
dank zij de behandeling met uwe uitmun
tende Pink Pillen heb verkregen Sedert
4 jaren ongeveer leed ik aan bloedarmoe
de en zenuwuitputting. Ik gevoelde dat ik
iederen dog zwakker werd en dat mijn
gestel al minder en minder weerstand
kon bieden
,.Ik wist niet meer wat "ik doen moest,
noch wat ik worden zou Men beval mij
toen aan de Pink Pillen te nemen en men
ze.i'te mij er zoo veel goeds van dat ik in
die pillen mijn laatste hoop stelde Wat
men mij had voorspeld, is gebeurd, do
Pink Pillen hebben mij genezen
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar èf 1.75
per doos en f 9 per zes doozen bij het
Hoofddepöt der Pink Pillen, Dacostakade
15, Amsterdam. Bij Joh. de Roos,
Vlasmarkt K 157, Middelburg, S. A. Luit-
wieler, A. C Beniest. Vïissingen, Gebr
Mulder, Goes, en in alle goede apotheken
KERKNIEUWS.
De heer Joh. J. Timmer van Oud-
Vos s e m e e r fs door hel provinciaal
kerkbestuur van Overijsel als predikant
tot de Ned. Herv. kerk tóegelaten De
heer Timmer genool zijn opleiding aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht.
Het kiescollege van de Ned. Herv.
kerk te Groningen heeft voor de vacaturei-
ds. Hulsman het volgende viertal opge
maakt ds P J. Couvee, Nijmegen; ds J
Jobbiril: Wijnjeterp; ds M. van Empel,
M i d J e 1 b u r g, en ds G. A Wunkes.
Sneek
Geref Gem.
Bl'-nepen lc Wijngaarden. S. C. van
Wijngaarden, cand te" Zevenhuizen
Geref. Kerken.
Benepen te Rijsen; J. C. Klomp, to
Ilnleg'.ndsbcrg; te Veiseu, A. B W' M.
Kok, cand. te Rotterdam.
Evang Lu tb Kerk.
\angenomen naar 's-Gravenhage, A. C
Schade van Westrum, te Haarlem
Geslaagd voor vrije en ordeoefe-
nipgen de heer J. J de Gijsel te Hontec
Ingezonden Medeiieelingen.
8VOGEL-EN PLUIMVFEVOEOERjf^
LANDBOUW
Aan de Koninklijke boerderij op Het
Loo worden den laatsten tijd proeven ge
nt men op het gebied van varkensfokkerij
cn wel door kruisingen van lamme var
kens met wilde zwijnen Men heeft daar
thans twee toornen biggen verkregen; een
van zes stuks door paring van een wilden
beer met een tamme zeug en een van vijf
met eer tammen beer als vader en een
wild varken als moeder In beide ge
vallen spreekt het overervingsvermogen
van hel mannelijk dier het sterkst: too
lieJl bij den eersten toom het type wild
zwijn veel meer op den voorgrond dan bij
den laatsten vooral wat den bouw van het
lichaam aangaat De eenige afwijking
beslaat hierin, dat de laatste biggen
evenals de eerste ook de kleine op
staande ooren van het wild-tvpe verloo-
nen Ho! voornemen beslaat, 'leze krui
singen verder voort te zetten.
N R C.
Uitvoer van varkensvleesch.
We lezen in het Ned Landb Weekbl.
.D"er de bepalingen, die in Duitsch-
laud getroffen zijn ten opzichte van de
maximum-prijzen van varkensvleesch, on
dervindt de export natuurlijk belemme
ring
Welke gevolgen deze maatregelen op
den duur zullen hebben op dc prijzen,
waarvoor het buitenlandsche vleesch in
Dultecbland gekocht wprdt is nog niet
le zeggen
In geen geval kan de ontredderdel
marktloestand van deze week in Duitsch-
land aanleiding zijn, om ook hier het
hoofd kwijt te raken.
Wij meenen de varkensfokkers en -mes
ters ernstig in overweging te moeten ge
ven voorloopig eeu afwachtende houding
aan fc nemen en hunne dieren niet tot
oRien prijs te verkoopen
Wij zijn overtuigd dat er spoedig weer
klaa-heid in deze zaak zal komen"
HANDEL EN NIJVERHEID
Mosselen
Gedurende de week van 6 tot 13 Xo-
vemlrer werden in de haven van Philip
pine gelost 1025 ton mosselen, die ver
kocht werden a 2 40 fr. per ton.
Naar Gent werden per schip vervoerd
260 ton. die daar 2.25 A 2 75 fr per Ion
opbrachten
Op de steden Antwerpen. Mecheletï
en Brussel werd geen handel gedreven.
Naar het Belgische dorp Den Doel wer
den ongeveer 150 ton mosselen gebracht
i daar aan venters verkocht
Verder werden verhandeld 23 manden
garnalen ^17 cent per K G
Men meldt aan de NT. R. C
Half September werden de mossel
zaadbinken in de Zeeuwsche. stroomen
geopend en reeds op den dag der ope
ning bteek een rijke buit aanwezig. Vele
vi«ïf be-svaartuigen, bemand met groot
en klein trachtten op 14 September
mr'. zonsondergang hun slag te slaan cn
dit gelukte uitstekend Het zaad is in
gro 'lo hoeveelheid aanwezig en boven
dien vn uitstekende kwaliteit. Den gan-
schcn winter door zal men hiervan kun
nen orofiteeren, als geen ijsgang de vaart
stremt en als ten minste geen stormen
nel zaad wegslaan. Voorheen werden de
mosseIzoadbanken met het voorjaar ge
opend, maar juist de vrees voor het weg-*
slaan van het zaad door de winterstormen
heft gemaakt, dat men begonnen is, den
visschcr» de gelegenheid in het najaar te
geven om het zaad te verzamelen van
de banken. De prijs van het zaad is thans
slechts 50 cent per ton, een ongekend
lage prijs, daar anders een gulden tot
twee gelden per ton werd betaald