1918
Zaterdag
6 November.
M* 262
1S8' Jaargang
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitsondering van Zon- en Feestdagen,
Prga per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummert kosveu 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- eu
slle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 21) cent. Eeclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemen.
3ST Advertentie» vóór één onr te bezorgen.
BW nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAB.
DE TAAL DER BU1TENLANDSCHE
PASSEN.
Mr K. M PhaJf schrijft In Neerlan-
dia
„Reeds meer dan eens werd door
liet A. N. V de aandacht der Regee
ring gevestigd op de wenschelijkheid
de buitenlandsclie passen niet uitslui
tend in hel Fransch te stellen. Tot
nu toe zonder gunsligen uitslag
„De hoofdreden der Regeering voor
hare handelwijze schijnt daarin te lig
gen. dal Franscli de diplomatieke taal
is. Alsof men een pas niet moet ver-
toonen aan lagere beambten of zoo
als thans in Duitschland aan solda
ten. die .als regel geen Fransch vern
staan!
„Het onpraclischc en vreemde van
den gevolgden regel bleek mij weder
om dezen zomer, toen ik door Duitsch
land mij naar Scandinavië begaf. Als
woonplaats gaf ik mondeling bij de
strenge pas-eonlróle aan de Duitsche
grenzen 's-Herlogenbosch op. De mi
litair, die den pas in handen had, .be
weerde echter slok en stijf dat die plaats
niet in de pas stond en hel kostte mij
veel moeite hem te beduiden dat
„Bois-ie Due" hetzelfde was als 's-Iier-
togenbosch".
„Eveneens ging het mei mijn beroep.
Of ik al beweerde dat ilc Obcrlandcs-
gcrichlsrai was het antwoord luidde
herhaaldelijk „das sleht nicl\l darin. Ik
wees op liet woord „conseillezoo als
men mijn beroep betiteld had. De mili
tair begreep er niets van Ten slotte
kwam ik er gelukkig door
„Waarom kan de Regeering niet bre
ken met de sleur? De zaak is eenvou
dig genoeg en de kosten zijn gering
Gedurende den oorlog is buitendien een
belangrijke opbrengst van uitgereikte
passen in 's-Rijks schatkist gevloeid"
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Uitvoer van voederbieten en
mangelworteleu
Hel Stbl. no 458 bevat een Kon be
sluit van 4 dezer houdende intrekking
van de lijdelijke opheffing van hel ver
bod van uitvoer van voederbieten en
mangelwortelen, toegestaan bij Kon be
sluit vïUi 19 Mei 1915 (Stbl.) no 222.)
Uitvoer van rund- en schapen
vlees c h.
Dc minister van L., H en N. heeft be
paald dat het totaal aantal kilogrammen,
van 8 Nov. tot 1 Dec. waarvoor in maxi
mum concent kan worden verleend, be
draagt voor rundvleesch 1 500.000 en
voor schapenvlees'ch 500 000, en dal de
prijs per K G slachlgewicht zal bedragen
80 cent. (St.Gt.)
Uitvoer van zilveruien
Het Stbl. no. 160 bevat een kon besluit
van 4 dezer, houdende lijdelijke ophef
fing van hel verbod van uitvoer van zil
veruien.
Uitvoer van zeep
Het Stbl no. 461 bevat een kon be
sluit van 1 dezer, houdende verbod van
uitvoei van zeep in eiken vorm
Uitvoer van gebrande koffie
Het Stbl. no 459 beval een kon bet
sluit van 4 dezer, houdende intrekking
van de lijdelijke opheffing van het ver
bod van uitvoer van koffie voor zoover
betreft gebrande koffie toegestaan bij
kon besluit van 12 Augustus 1914 Stbl.
no. 409.)
Vischvoorziening.
De toepassing van de nieuwe maatrege
len voor de vischvoorziening van Neder
land welke Maandag a s in werking zou
den treden, zijn door de regeering voor-
loopig uitgesteld. Naar de berichtgever
van hel Hand te IJmuiden van bevoegde
zijde verneemt, is dit te wijten aan de
weinige medewerking der haringreeders
en haringhandelaren In verband met het
mindere gebruik van haring in Nederland
ofschoon dit toch nog van beteekenisJ is
omdat men de voorkeur geeft aan ver-
sche visch had de regeering voorgesteld
dat dc haringbranche minder vaten ha
ring zou afgeven dan waarop oorspronke
lijk gerekend was. Daartegenover zou
dan meer versche vis'ch worden aange
kocht en de haringbranche, tot dekking
der meerdere uitgaven, een bijdrage in
geld storten. De belanghebbenden I ij
den haringhandel hebben echter gewei
gerd op dit voorstel dal in doorsnede eer)
bedrag van f 0.75 per vat zou worden
in te gaan De regeering achtte derhalve
de aangekondigde maatregelen niet vol-
voidoende voorbereid en besloot dien
tengevolge tol tijdelijke opsclioring
Nederlaudsche arbeiders in
het buitenland.
De Haagsciie Cl. schrijft
Onlangs zijn dertien metaalbewerkers,
op rqis naar Engeland, te Vlissingen
aangehouden op last van den minister
van oorlog. Evenwel ontvingen de man
nen reeds den volgenden dag v erlof om
toch de reis overzee te maken.
Thans zijn twee van de dertien in
Engeland te werk gestelde mannen te
ruggekeerd en him indrukken lijken ons
belangrijk genoeg om ze hier weer te
geven.
Zij hadden zich verbonden om te
werken op een automobielfabriek, doch
le Londen werden zij dadelijk naar een
kanonnen fabriek gezonden Ook hun
makkers kwamen in mtinitie-induslriën
terecht, en geen hunner werd het
werk gegeven, waarvoor hij was aange
nomen
Eer uurloon van 55cents was den
mannen beloofd, doch meer dan 45
lot 52 cent werd meestal niet gemaakt
Ongetwijfeld is dit toch nog een mooi
loon, maar de behandeling was niet zóó
als mocht worden verlangd. En ook
was beloofd. Hun was behoorlijk logies
toegezegd, en de mannen werden in
reusachtige barakken met een aantal ar-
heioers van allerlei nationaliteit samenge
bracht Men lag op kermisbedden, dicht
bijeen, en deze gemeenschap was stich
telijk in och hygiënisch. Hel etein was
zeer onvoldoende en moest peperduur
worden betaald.
Aan alle uit Nederland, en van elders
gekomen arbeiders werd een contract
ter tcekening voorgelegd, w-arbij zij zich
verbonden om voor den duur van den
oorlog Engeland niet le verlat-1». Er
werd rond de fabrieksterreinen een ge
strenge militaire bewaking gehandhaafd.
Toch slaagden onze beide mannen er
in ie ontvluchten en zij wisten met ein
deloos veel uioeile en bezwaren, plaats
san boord van een schip ïc bekomen,
dat hen naar hun vaderland terugbracht
Zij zijn gelukkig, weer thuis te zijD
Dreigend ontslag
Naai Het Volk meldl, dringt de expedi
teursfirma Van Gend cn Loos er bij "naar
gemobiliseerd personeel op aan, zich per
rcquesL tol den minister van oorlog te
wenden, om ontslag uit den dienst. Indien
dit verzoek niet zou worden ingewilligd
wordl dit personeel uit den dienst der
firma ontslagen.
Naai- echter aan het -Hand wordt mee
gedeeld waren de bewoordingen van deze
dreiging niet zoo sterk. De bewuste zin
snede luidde, dat de mogelijkheid bestond
dat de open plaats door vaslt personeel Jpr
genomen zou worden De bedoeling is
dan ook om aan het request meer Klem
bij te zetten.
Burgemeester .,e i n g es'p e r r l"
De burgemeester van Weert, mr Kolk
man, is drie dagen de „gast" geweest
van de DuitscherS in België.
Dit kwam zoo
Burgemeester Kolkman —lid van ae
voedingscomm Kssie voor de grensgemeen
ten deed een inspectiereis pjea* regeo
ringsauto. Door de grenswacht le Vroon
hoven vlak bij Maastricht werd
mi Kolkman aangehouden: zijn papieren
waren niel in orde
Mil zum Obersl nach Tongeren!
1 oen rar Kolkman in Tongeren kwam
schijnt hij den Hauptmanu aan 't verstand
lc hebben gebracht, dal het geen pas
heeft een Nederlander, die voor voedsel
zorgl voor de Belgen, cn daardoor -Jus
indirect dc Duitsche belangen dient;
aldus le bejegeiien.
Deze ontboezeming had 'n averecht-
schc uitwerking ,want onder geleide van
een officier werd toen de reis gemaakt
naar Brussel Daar hadden confereni.es
plaats mol hel Hollandsche Kamerlid,
mr .Tan van Best, uil Eindhoven, cn de
Duitsche Kommandantur.
Ten slotte bracht de Nederlandsche
gezant te Brussel de zaak in 't reinel,
en drie dagen later, dan hij zich had
voorgesteld arriveerde mr Kolkman
weer te "Weert. («Tel.
lagezoBfei Meflofleelingei
Voor de lijders
aan bloedarmoede.
Het is een zeer verspreide meening
dal de lijders aan bloedarmoede en ande
re verzwakten sterk gevoed moeten wor
den Men tracht hen te overvoeden en
men geefl er zich geen rekenschap van
dal men hen nog meer verzwakt door
hun maag geheel van streek te brengen.
Dc lijders aan bloedarmoede en andere
verzwakten hebben vooral behoefte aan
een uitgezocht voedsel, dat zeer rijk
is in een kleine hoeveelheid, in plaats
van veel voedsel waarmee liun maag
overvuld wordt.
Mei een lich» maar zeer rijk voedsel,
late men dan den zieke de behandeling
der Pink Pillen volgen, zoodal het arme
bloed van den lijder op zijn normale
samenstelling komt Wanneer dan de
zielcc weer in het bezit is van een rijk ear
zuiver bleed, zullen alle ongemakken ver
dwijnen en bestaat de bloedarmoede n,iet
meer
Ontbreekt het u aan levenskracht, aan
weerstandsvermogen, neemt dan de Pink
Pillen want zij bevatten zoowel hel een
als het ander
De Pink Pillen zijn onovertroffen tegen
bloedarmoede, bleekzucht der jonge meis
jes, maagkwalen, plaatselijke pijnen, ze
nuwpijnen, zenuwuitputting, neurasthenie.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar óf 1.75
per doos en f 9 per zes doozen bij het
Hoofddepöt der Pink Pillen, Dacostakade
15, Amsterdam. Bij Joh. de Roos,
Vlasmarkt K 157, Middelburg, S. A. Luit-
wieler, A. C. Beniest, Vlissingen, Gebr.
Mulder, Goes, en in alle goede apotheken
Hit Stai ®B PfOYïBGit;.
Uit Middelburg,
Heden was het 25 jaar geleden, dat
de heeren A. G Faber, ontvanger der
registratie voor de burgerlijke aklen,
en P. W. Menalda van Schouwenburg,
bewaarder der hypotheken enz alhier,
hun loopbaan als surnumerair bij de be
lastingen aanvingen.
Bij het Steuncomité te M i d d e 1-
b u r g zijn sedert de vorige opgave in
gekomen van A. de B f 0 50, teekenbe-
amblen, controleurs, bazen en onderba
zen „The Vitrite Works Ltd f 23.321
wekelijksche bijdragen f 139.60. Voor de
64è ,uilkeering was noodig een bedrag ,-an
f 387.65.
Sedert eenigen tijd volgt le Nieuw
Amsterdam een lidmaat der gerefor
meerde kerk, die door ziekte aan zijn le
gerstede is gebonden, des Zondags de
preelc door middel van de lelephoon, die
van de kerk naar zijn woning is aange
legd
Een der ingezetenen van Middelburg,
wiens echtgenoole evenzeer verhinderd
is, ter kerke te gaan, is op het denkbeeld
gekomen zijne woning op den Blaauwen-
dijk op gelijke wijze met de kerk le ven-
binden en Woensdagavond is daarmede
de eerste proef genomen Toen dien
avond in de Nieuwe kerk gepreekt word,
was de woning Pelephoniseh met de
kerK verbonden, en kon des dominee s
rede uitstekend vanliuis uit gevolgd wor-|
den zoodal de proef uitstekend is ge
slaagd
Deze verbinding is de tweede van dien
aard in ons land
Blijkens een advertentie in dit num
mer zal de op 10 Dec. ten. bate van Kin-
derzorg te verloten sprei de eerste dagen
der volgende week geëtaleerd worden in
,,'t Spinnewiel" in de Korte Delft al
fa i er
Uit Vlissingen.
Van ai Maandag a s is te V1 i s-
singen de gelegenheid opengesteld co
kes tegen den verminderden prijs van 65
cent per H.L te bekomen evenwel ait-
sluilena voor personen wier belastbaar
inkomen niet hooger dan f 600 is. Wckee
lijks wordl per gezin 1 H.L. legen de
zen prijs beschikbaar gesteld
Gisterenavond hield de afdceling
Vlissingen van de vereeniging Onze
Vloot in de bestuurskamer van sociëteit
Unitas haar jaariijksche al'gcmeene ver
gadering De opkomst van leden was ge
ring.
Uit 't jaarverslag stippen wij aan, dat
de afdeeling in 't afgeloopen jaar twee
maal gratis pakjes verzond naar marine
schepelingen in O. en W.-Indië, een gel
delijke bijdrage schonk aan de openbare
leeszaal1 en financiëelen steun heeft ver
leend aan gemobi liseerden
De aftredende bestuursleden werden
bij acclamatie herkozen liet waren de
heeren B A C. van Renterghem en M,
v. d. Beke Callënfels
De lias sluit met een batig saldo van
f 39.43.
Besloten werd dezen winter een spre
ker te doen optreden en den avond ver
der op le luisteren met bioscoopverto
ning.
Uit Walcheren.
- Gisteravond werd den mei ingang
van 2 November j l op zijn verzoek eer
vol ontslagen gemeenteveldwachter H J
Adriaansen le Souburg eene aangef-
name verrassing bereid De leden van den
gemeenteraad en de gemeen te-secre rar is'
brachten hem een bezoek, bij welke ge
legenheid de burgemeester den scheiden
den veldwachter hartelijk toesprak en
hem namens de gemeente "Souburg een
prachtig gouden horloge met inscriptie
aanbod.
De heer J Willemse aldaar, die dit
horloge leverde en die de inscriptie aan
bracht heeft een en ander op keurige
wijze verzorgd. De heer Adriaanse dank
te zeer bewogen voor hel prachtige ge
schenk, doch bovenal voor de waardee
ring die daaruit sprak
Uit Zuid-Beveland
In de voltallige raaosvergadering
Vrijdagmiddag le K attend ij ke ge
houden, we rd vastgesteld een rooilijn
voor hel bouwen van een woning door B.
Smits De brief van Ged. Staten over de
jaarwedden van burgemeesters en »ecre-
l-Irissen gaf tol resultaat dat beide heeren
100 gulden meer salaris bekomen met
ingang van 1 Januari 1916 benevens la<-
ter de periodieke verboogingen.
Dc jaarwedden van het onderwijzend
personeel werden gebracht op f 50 boven
het minimum
Tot onderwijzeres in het geven van
herhalingsonderwijs' te Wilhelminadorp
werd benoemd mej. J G M. Meijers
Tol lid van het Burgerlijk armbestuur
werd benoemd de heer M Wisse.
Het eerste s'uppletoir kohier hoofd
omslag werd opgemaakt
Uit Th alen.
Door den Commissaris der Konin
gin is benoemd tot zetter voor s rijks
directe belastingen in de gemeente St
Maarte nsdijk de heer J. Bastiaanse
Ier vervanging van den heer Ch Hoek die
overleden is.
Uit Ze»uwsch-.VU»nderen O. D.
- Op verzoek is ingetrokken de aan
wijzing van H. F. van Leeuxve als lus-
scnenpersoon voor de invaliditeitswet in
het reotedistrict Vlissjpgen ,gem. Stop
pel d ij k en is in zijne plaats aange
wezen P M G de Rijk hoofd eener
school aldaar
APOTHEKEN.
Morgen zijn de navolgende apotheken
geopend
Middelburg M J. van PienbroekVlis
singen van Ockenburg Jr; Goes L la
Por te.
KERKNIEUWS.
Ned Herv. Kerk.
Aangenomen het beroep le Nieuwen-
boorn ds W. de Voogd van der Straa-
tcn tc Abbenbroek
Doopsgez. Gemeenten.
Beroepen te Amsterdam, F. Dijlcema,
te Ttolterdam
VERSCHILLEN'BE BERICHTEN.
In do bosSclien bij Beelslerzwaag
zijn in vijf dagen 30 herten gescholen
Er werden er wel 100 gezien De noe-
ren zijn niel erg met deze dieren inge
nomen ,die zich voeden op hun wei- en
bouwlanden
J. HENDRIK VAN BALEN f
Te Arnhem is op 64-jarigen leeftijd
overleden de heer J Hendrik van Ba
len, schrijver van een groot aantal jon
gensboeken
Ook is bekent! zijn jongste, dezer da
gen gereed gekomen werk „De Dieren
wereld van Insulinde." De heer Van Ba
len was weihouder van Brammen, en
is ook in de journalistiek geweest, o a.
als red van de Heldersche Ut
BÜITEWLAHD.
BE OORLOB.
De toestand.
Dc zegetocht der centrale lfegers naar
liet centrum van Servië houdt -aan Het
laatste Duitsche legcrbericht meldde zeer
aanzienlijke vorderingen Daar het gis
teren zeer verminkt is overgekomen, en
onvoldoende gecorrigeerd in de laatste
edjtie werd opgenomen, geven wij hier
nogeens liet voornaamste er uit weer
Ten Zuiden van Tsjatsjak zijn de Duit-
schors over de Morawa heen getrokken
en hebben tie lammen van het Jeliel-
sagebergle overschreden Dit wijst erop,
dat hun frond over de geheeïe breedte
van Servië vaD Oost tot West blijft
uitgestrekt, zood.it de Serviërs als zij
het op een beslissenden slag ten Noor
den van Niesj willen laten aankomen,
er op moeten rekenen zich den terug
tocht naar Montenegro te zien afgesne
den Van Tsjatsjak uit stroomt de Mora-
wa. die ter onderscheiding van den
Ooslelijken tak. de Boelgaarsche Mox-a-
wa die langs Niesj loopt, ook wel de
Servische Movawa wordt genoemd, in
Zuid-Oostelijke richting Ook hier hebben
de Duitschers de rivier bereikt en sta&n
nu voor Kndjewo, waarheen eenige da
gen geleden de gezantschappen der en-
lente zijn verplaatst In het dal der vei-
eenigde Morawa bezetten zij Paiachyn,
vanwaar een zijtak van den spoorweg
Belgrado -Niesj naai- Zajetsar afbuigt
Langs dezen spoorweg komen de Boelga
ren uit hel Oosten opzetten; zij staan
reeds bij Loekowo en zullen dus waar
schijnlijk spoedig ook hier hun bondge-
noolen de hand reiken. Of daarmee Ser
vische troepen, die nog in hel Noord-
Ooslcn des lands zouden kunnen staan,
worden afgesneden, kunnen wij niet be-
oordeelen De uit Knasjewatsj naar Niesj
oprukkende legers hebben de frontlinie
der vesting bereikt.
Voorls erkennen de Boelgaren dat in
het Zuiden de Franschen met aanzien
lijke strijdmachten op Stroemnïtza aan
rukken Zij heeten echter teruggeslagen,
te zijn.
Met den Ooslenrijkschen aanval op
Montenegro gaat het nog niet naar
wonsch; wol zegt het Ooslenrijkschc lc-
gerbericht, dal verscheidene grenshoog-
ten genomen zijn, maar tevens erkent
het, dat ten Z van Antowatsj vooruitge
schoven afdeelingen voor overmachtige
vijandelijke strijdkrachten hebben moe
ten wijken en eenige op vijandelijk ge
bied gelegen stellingen hebben ontruimd.
Voor den strijd op dc andere krijgstoo-
neclen zij ditmaal naar de verschillende
legerberichten verwezen
Nadat bovenstaand overzicht geschrei
ven was. bereikte ons' hel bericht dat
Niesj gevallen isr Voor de Serviërs een
harde slag Het lijkt ons' onwaarschijnlijk
dat de Servische generale staf nu nog
in do omgeving van Kroesjewalsj bijvoor
beeld een slag zou willen afwachten, die
liet leger met geheele vernietiging bet-
dreigt Hel ligt voor de hand, dat de
troepen op het Lijslerveid en wellicht
tot in Albanië eu Montenegro zullen wor
den teruggetrokken, waardoor het mis
schien nog mogelijk zal wezen, verbin
ding le krijgen met het Zuiderleger. Een
dergelijke operatie is fn het bergland
mei zijn nauwe passen en weinige wegen
echter e en uiterst moeilijke onderneming
en zaï veel tijd kosten.
Tegelijkertijd hooren wij van Grieksche
zijde, dal de Boelgaren in de Baboenapas
verslagen teruggeslagen?) zijn, wat er
op wijst dal hun de weg naar Monas'tir
niet gemakkelijk wordt gemaakt.
Out den kabinetscrisis in Griekenland
deelen wij in hel bijvoegsel een en ander
mede. Ter aanvulling dienc nog, dat de
koning Zaïmis heefl voorgesteld aan te
blijven doch dal deze weigerde.
Dc koning keurt de houding, die door
Janakitsa in de Kamer is aangenomen,
goed en heeft daarvan doen blijken)
door Janakitsa (ol zijn adjudant-generaal
te benoemen
a m
Uil het Engelse he parlement
en daarbuiten.
Onder de verwijlen, die Carson~~töl
de regeering gericht heeft was ook dit.
