MIDUELBUtttiSCHK lOLHAftt.
H* 233
138° JaurWi/
JM#
Woensdag
27 October.
BINNENLAND.
Dit Stad en Protineie.
8UITENLANB.
i courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als Yoor alle plaatsen in
"Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels'f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar dekplaats
die zjj innemen.
t/fS" Advertenties vóór één nnr te bezorgen.
Bij dez» Courant behoort ©en Bijvoegsel.
De kwestie van volgorde.
Met allesbehalve onzeker geluid heeft
Minister Treub reeds' dadelijk bij het
bekend worden van zijn belastingvoor
stellen, ook meegedeeld dat, mócht de
Tweede Kamer niet in het loopendc
zittingsjaar zijn belastingvoorstellen wil
len afdoen, hij zal aftreden.
Wanneer echter de belnsting-voorslel-
len de grondwetsherziening in gevaar
zouden brengen, moeten de eerstgenoem
de wij ken, wat dan ook wel in zich
zal sluiten, dal hij, de Minister, met die
voorstellen verdwijnt.
Dat is ontegenzeggelijk de uitoefening
van een sterken dwang op de Kamer,
en over die inmenging van een Minister
in de regeling der werkzaamheden der
Kamer zal nog wel veel te doen zijn
Want omgekeerd als in het Èngelsche
parlement, waar de regeering de volg
orde dei te behandelen wetsontwerpen
voorschrijft, heet hel bij ons de Kamer te
zijn, die daarover te beslissen heeft en
onthoudt de regcering zich gewoonlijk
van deelneming aan het openbaar debat
over dergelijke kwesties.
Maar iedereen voelt dal in werkelijk
heid de centrale afdeeling der Kamer
die de volgorde regelt, bij gewichtige
ontwerpen wel degelijk en vaak ge
bruik maakt van de haar door-het re-
geiemenl van orde geboden gelegenheid
ont door middel van haar voorzitter
.^overleg le plegen mei een of meer mi
nisters "over de volgorde van dc werk
zaamheden in de afdeelingen.'
Minister Treub heeft nu reeds i>l|
voorbaat in l openbaar le kennen ge
geven hoe hij er over denkt; dus uiat
slechts aan den voorzitter der centrale
afdeeling maar ook aan de andere Ka
merleden en aan hel publiek. En we
kunnen het hem niet len kwade duiden.
Wanneer iemand zoo overtuigd is als
hij van het dringend noodzakelijke eener
"spoedige versterking der rijksmiddelen,
en als hij dan zoo'n reusachtig werk
heeft gedaan om daarvoor de plannen
gereed te brengen ja, dan viudcn
we hel zeer begrijpelijk dal hij nu ook
niet de kans wil loopen dal de invoe
ring dezer hervorming vertraagd wordt;
dat hij ten minste niet langer de ver
antwoordelijkheid voor hel beheer van
s rijksfinanciën wil dragen bij een der
gelijk uitstel.
In de praktijk komt de wensch van
den Minister neer op een behandeling
van de belastingvoorstellen vóór de
grondwetsherziening.
En als we nu weer denken aan oen
drang lot spoedige behandeling van dc
kiesrechtregeling, en aan hetgeen nog
in den laatsten Lijd geschreven is over
het voorop stellen van de grondwetsher
ziening vóór o|lle andere nieuwe wets
voorstellen, dan is' de voorspelling „mak
kelijk, dat over de verklaring van den
Minister nog geduchl geredekaveld zal
worden,
Wij hebben eenige weken geleden
in een artikel over „Bestand en Demo
bilisatie" geschreven dal het dwaas
heid is om vooruit te decreteeren dat
de grondwetsherziening vó.ór al het an
dere moet gaan
Dal is ons' van sommige zijden zeer
kwalijk genomen.
Maar wal we toen opmerkten over
hel feit dat dc belastingï-noodzaak wel
eens dwingend kon blijken, wordt ge
heel bevestigd, door de Memorie van
toelichting lot het nieuwe wetsontwerp
En bovendien wordt hetgeen we
schreven over het ongewenschte van
een algemeene verkiezing in dit zit*
tingsjaar, nog klemmender, nu we weten
wat die belast inghervorming beteckenl
Men stelle zich goed voor wat or
zou gebeuren als de grondwelsher-
ziening voorop ging. Dan zou na de eer
ste aanneming, nog in dit zittingsjaar
een Kamerontbinding cn algemecM
kiezing móeten volgen tol bevestiging
er van Dal beteekent, dat een nieuwe
Kamer de behandeling der belasimg-
onlwerpen zou moeten lerhand nemen,
wat gelet op We noodzakelijkheid
van de begrotingsbehandeling hef
vooruitzicht opent, op een aan de orde
stellen dier ontwerpen in 1917
We kunnen ons daarom zeer goed
verklaren dat Minister Treub zoo'n ster
ken drang uitoefent tot behandeling in
dit zittingsjaar
Er zit in zijn dreigen met heengaan
thans niet makkelijk te vervangen is.
Voor een parlement is een dwang on
der zoo'n motief gewoonlijk onaangeu
naam Maar aan den anderen kant is
hel le loven dat de Minister reeds van
den beginne, af duidelijk maakt, hoej
de zaken staan.
Ph. J KETNERf
Uit Indiè is liet treurig bericht ont
vangen ,dal de heer Ph. J Kelner,
hoofdambtenaar bij het Dep. van Land
bouw aldaar, plotseling te Bandoeng
is overleden De heer Kelner was' juist
werkzaam aan de uitwerking van rijn
rapport over de Japansche reis', waar
mede hij te zamen met den heer Van
Kol door de Regeering was belast ge
weest (N. Ct'
NEDERLAND EN DE OORLOG.
M e 1 k v o o r z i e n i n g.
De gemeentebesturen van Den Haag enj
Rotterdam hebben in een adres aan den
Minister van L II en N. gewezen op
de dreigende melkschaarschte en op de
hooge prijzen.
Zij zijn van meening dat een, afdoende
voorziening slechts door de regeering
getroffen kan worden.
Aangezien de hooge consumptieprijzen
naai* het hun voorkomt, niet een gevolg
zijn van een streven nhar groole winst
dcx r de melkslijters, zijn zij van oordeel,
dal niet volstaan kan worden met in» de
verschillende gemeenten maximum-prij
zen vast le stellen voor de consumpüri-
melk. Bedoelde prijzen zijn nl., naar hup'
meening, veroorzaakt zoowel door het
feil, dal apn de melkveehouders dooi''
de fabrikanten van melkproducten hooge
bedragen worden geboden, als door de
omstandigheid, da' het verwerken van
de melk tot boter en kaas thans meer
vooi deel oplevert clan verkoop van de
melk ais zoodanig. Zij zijn dan ook overj-
luigd, dat bij de te treffen regeling er van
au móeten worden uitgegaan, dat voor
de ineikslijters een voldoende hoeveel
heid melk tegen een prijs van ten hoogste
9 ct den L. beschikbaar behoort te zijn
Vischvoorziening.
Naar hel Hand verneemt, zal heden
le JJmuiden worden opgericht een zec-
visclivereeniging, waarin uilsluitend ko
ninklijk goedgekeurde vereenigingen van
ecders en vischhandelaren kunnen zit-
Het doel van deze vereeniging is een
ting hebben.
zeker gedeelte van de zeevisch (zoowel
versclie visch als haring) beschikbaar <e
stellen voor binnenlands'ch verbruik le
gen billijke prijzen De samenstelling
van een rijkscommissie van toezicht op
deze vereeniging is binnenkort te ver
wachten.
O n z ij d i g h e i d.
De Ministers van Builenlandsche Za
ken, van Justitie, van Marine, van Oorlog,
en van Koloniën, daartoe door Hare
Majesteit de Koningin gemachtigd, bren
gen ter kennis van ieder, wien zulks aan
gaat, dat de Nederlandsche Regeering
in de lusschen de met Nederland het-
vriep'le mogendheden Boeigarije en Ser
vië, Boelgarije en Frankrijk. Boeigarije
en Groot-Brillannië, Boeigarije en Italië
en Boeigarije en Rusland uitgebroken oor
logen volstrekte onzijdigheid zal in acht
nemen. St. Ct.
- De heer nu*. E. E van Raatte, lid
van de Tweede Kamer, dezer dagen in
bel district vertoevende, zal, naar ons
wordt medegedeeld, degenen die hem
over algemeene belangen wenschfeu te
spreken daartoe in de gelegenheid sl)el-
len:
te M i d d e 1 b u r g, Grand-Hotel Ver-
sepul. cp Maandag 1 November as. voor
middags elf uur tol éón uur n m. en
te VI i"S s i n g e n, Bad-Hotel, op Dins
dag 2 November a s voormiddags half
elf uur tot half één n m.
Uit Middelburg.
Door een twaalftal gebruikers van
gasmotoren welke zijn aangesloten aan
de Middelburgscbe gasfabriek is een
u___ .u_.. adres gezonden aan B. en W. waarin zij
onmiskenbaar het bewustzijn, dat" hij zeggen genoodzaakt te zijn erop te wij
zen dal de tegenwoordige prijs van
het gas zeven en een halve cent per
stere) le veel drukt op hun bedrijf;
dat zij ten volle beamen de hooge
prijzen der kolen, doch dat zij er re
kening inee dienen le houden, wat hun
kosten zouden zijn bij gebruik van zuig-
gas, electrisehe kracht of pet role um-
dat toch de enorme concurrentie
vooral in dezen tijd van bezuiningen,
dwingl geheel de exploitatiekosten zoo
veel mogelijk te beperken en rij niet
in dezelfde verhouding staan als de hou
ders van motoren mót andere krachls1-
ontwikkeling;
dat in aanmerking genomen dient te
worden, dat zij het gas betrekken ge
durende den dag cn dit een lagere prijs
mogelijk billijken kan;
dal zij in het lielang der industrie',
beleefd verzoeken den prijs van het gas
terug le brengen op zes cent per stere;
opdat zij hunne bedrijven kunnen exr
ploiteeren in gelijke verhouding als de
houders van motoren welke geen gas»
aanwenden voor krachtsontwikkeling
Van de gelegenheid den militairen
geboden, om gisterenavond de uitvoe
ring van de zangveróeniging „Hosanna"
bij te wonen, is slechts door weinigen
gebruikt gemaakt; ook overigens was
de zaal slecht bezel
Hedenavond zal dit zeker anderszijn,
als de opbrengst der uitvoering voor
het steuncomité is bestemd
Door B. en W. alhier is de ver
pachting der visscherij in de buitenvesten
toegewezen aan W de Brce te Koude
kerk©
-
Uit V lissingen.
In de Vrijdag a s le houden raads
vergadering van Vlissingen komt
o.in aan de orde een voorstel van B
en W. lol het goedkoop verstrekken
van cokes, een voorstel tot uitgifte
van grond in erfpacht aan de vereeni
ging tol verbetering van de volkshuis
vesting te Vlissingen eo, een voorstel
inzake e<en adres van de woningbpuw-
'creeniging „Gemeenschappelijk Belang"
om grond te mogen knopen, voorstel
len Lot het aangaan eener tijd.geldlee-
ning van f 50 000 ter aanvulling van
het geraamd tekort II O. dienst 1916
•n lot id van f 100 000 Ier voorzie^
ning in de behoefte aan kasgeld Voorts
zullen de gemeenlebegrooling en de be
grooting voor het havenbedrijf en de
groente- en fruitveiling behandeld wor
den
Uit Zuid-Beveland
- Voor vervulling (Ier vacature van
regent van hel Gasthuis te Goes, ont
slaan doordat de heer J A. Wilton van
Ree Je ontslag gevraagd heeft, worden
aanbevolen de lieeren Johs. Pilaar en dr.
J C de Ruijler de Wildt; als regentesse
van het Gasthuis worden in de vacature
moj. van Heel, ter aanbeveling genoemd
de dames Hajenius—Simt en S C. God-
mans
Te U einkensz and sloeg gister
middag een span paarden, hespannen voor
ëen wagen met hooi. op hol. In de'dorp-
straal sprong de voerman van den wagen»
en rende de paarden achterna. Hel gd-
lukte hem deze te achterhalen en die
leidsels in handen le krijgen, waarn'a hij
zich zoolang liet meesleuren, lot de paar
den tol staan kwamen De voerman kwam
er met eenige schrammen, af. Na een
deelle van hel. hooi te hebben overgfelaj-
den Icon hij zijn weg vervolgen. Ken', en
ander bracht veel volk op de been.
Gisteravond vergaderde de raad
der gemeente Heinkenszand. Te
genwoordig alle leden
Vastgesteld werd een suppletoir ko
hier H. O. dienst 1915 ten Bedrage
van f 77.05 met 17 aanslagen
Besloten werd t ot aanwijzing van het
hoofd der O L school den heer A. W.
Wisse voor het geven van herhalingsonf-
derwijs in den konienden curstis.
De gemeenlebegrooting dienst 1916
werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf
op f 17512,48 mei een post van f58 89
voor onvoorziene uitgaven.
Aan Ged. Staten zal geadviseerd wor
den tot verhooging der jaarwedde van
den burgemeester en den Secretarie,
overeenkomstig hel door hun college
voorgestelde minimum, tot verhooging
der jaarwedde van den ontvanger met
f 40 De jaarwedde van den ambtenaar
ter secretarie zal verhoogd worden met
f 50, alles met Ingang 1916.
Met a. s. werd herbenoemd tot lid
van hel burgerlijk armbestuur de heer
W. v. d. Dries zulks wegens zijn periot-
dieke aftreding op 1 Januari 1916.
Er wordt den laatsten tijd te
Schore heel wat gestolen Verleden
week van den arbeider J de J een
paraplu, een dag daarna van den land
bouwer B N een aardapppclgriep, den
volgenden dag van denzelfde een zak
met gerst en gisterenmorgen van den
landbouwer S. een paar schoenen. De
vermoedelijke dader van laatstgenoem
den diefsLal is gevat.
Uit Schouwen-Duiveland.
- Do burgemeester van Re nes se,
die daar nergens een verblijf kon vinden,
woont (officieel verblijft) sinds 1 Octo
ber j.l. te Zierikzee De gemejenteraad
heeft Ged. Staten ongunstig geadviseerd
op hel verzoek van den burgemeester om
le Zierikzee te mogen wonen
o-
Uit Tfeolea
In de Dinsdag te S t Maar ten s-
(1 ij k gehouden vergadering van den ge
meenteraad werd de behandeling der
circulaire van Ged. Stalen, betreffende
een nadere regeling der salarissen van
burgemeesters en secretarissen, aangp'-
houden lol de volgende vergadering
Vastgesteld werd de algemeene poli tile-
vet ordening, alsmede de verordening op
de vieeseh keuring en het havenregllement.
Aangaande den borgtocht van den le be
noem0» gemeente-ontvanger stelde de
voorzitter voor deze te hepaien op f 5000
De heer Rijnberg stelde voor f 4000 Bij
stemming werd het voorstel van den
voorzitter aangenomen met 4 stemmen
Hef voorstel Rijnberg verkreeg 1 stem.
Twee leden waren afwezig De jaarweddfB
werd bepaald op f 500, terwijl de bei-
noemde 5 pet zal moeten bijdragen voor
eigen en weduwenpensioen
Ten opzichte der regeling van hel sa
laris der gemobiliseerde onderwijzers
werd besloten den betrokken onderwijzer
gedurende de mobilisatie een loelagje le
verstrekken berekend naar f 100 per jaar
Door den lieer Rijnberg werd nog
voorgesteld een aan een lantaarn, bij de
zecSiois aangebracht steunijzer te ver
plaatsen, wijl dal ijzer juist z.ijn schaduw
werpt op het voetpad naar liet baadje.
De voorzitter zegde verandering toe
Uit Z oe u w s ch-V laa n de r e n O. D.
Men meldt ons van de Zeeuwsch
Vleamsche grens, dat de Duitsche grens
wacht, die onlangs bij het Ier inzage
overhandigen van een juist van 'mis ont
vangen portret aan een Hollandschen
soldaat met den electrischen draad in
aanraking kwam, krankzinnig is gewon
den.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- De welbekende Paul TIervieu, rot
man- en tooneelsehrijver, lid van de
académie francaise, is Maandag op 58-
jaiigen leeftijd le Parijs overleden.
ONDERWIJS
Geslaagd voor vrije en orde-oefe
ningen II M A Knipper ent. W Spiite
naav, heiden te Vlissingen.
De gemeenteraad van S t. La u -
rens benoemde gisteren mei algemeene
sleinmon tot hoofd der openbare lagere
school, den heer J. P. Paulusse, onder
wijzer te Leiden
De voordracht voor onderwijzeres
aan de openbare lagere school le'sHcer
Arendskerke bestaat uit de dames J.
W Happee, onderwijzeres te Borssele»,
J Monté, lijdelijk te Wemeldinge, en C.
J. Meouse, tijdelijk te 's-Heer Arendsker
ke De benoeming heeft a s. Vrijdag
plaa's. Hel aantal sollicitanten bedroeg
23.
DE OORLOG.
De toestand.
Neemt de krijgskans in Zuid-Servië
een keer? Berichten uit Athene zou
den' ons doen gelooven van wel. Vol
gens deze hebben de Serviërs Keu-
proeloe (ook wel Weles geheetten) hepj
nomen en hebben Zuidelijk daarbij aan
sluitend ook de Franschen nieuwe suc
cessen behaald
Deze berichten komen echter van een
zijde, ,die, gezien hel totaal onwaar
gebleken verhaal van de bezetting van
het Boelgaarsche Slroemnilza. mei on
voorwaardelijk geloofd mag worden Wij
zullen dus of'ficieeie Servische of Boel-
gaarsche berichten af moeien wachten.
Vooral eerstgenoemde zijn tol nog toe
uiterst betrouwbaar gebiefcen; het Is
slechts spijtig, dat men ze hier eerst
drie of vier dagen na hun verschijning
ontvangt.
In Noord-Servië nadert hel leger van
den öostenrijkschen generaal von Koe-
vess. dat van uit ObrenowaLsj m Z W
richting marcheert de Boven Koloebara
en de stad Waljewo, die door de Ser
viërs reeds is ontruimd, en dreigt zoo de
Serviërs die in het Zuiden van Malsjva
nog stand houden, af te snijden De
Duilsch-Oostonrijksche frontlijn is de
laatslc dagen belangrijk Zuidwaarts ver
plaats! Zij loopt nu ten Zuiden van
Arangjelowatsj over Topola 15 KM 7
W van Rajkowatsj) naar het Morawa-
waar Markowatsj in handen der
Duitschers viel. en volgt daarbij de lin
kerzijrivier Ratsja Ook len Oosten van
de Morawa en in het MIawadal, waar zij
Petrowalsj zijn doorgetrokken, vorderen
do legers der cent ral en
De Oostenrijkers, die bij Visjegradde
Drina overtrokken naderen thans dc
Servische grens Zij worden daar niel
alleen door Serviërs, doch ook door
Montcnegrijnsche bataljons opgehouden
In hel Oosten heel de vesting Pirot
ingesloten
Hoewel Weenen het anders tracht
or le stellen, heeft hel Italiaansche of
fensief der laalsle dagen wel eenige
winst (opgeleverd, nl is deze schijnbaar
onbeduidend Een klein begin kan echter
soms loc een groot einde voeren, en de
Italianen hebben goeden moed. Zij kon
digen zelfs reeds de val van Gorizia
Goerz) aan Een feit is, dat hun ge
schutvuur die slad thans bestrijkt Een
menigte granaten, aldus erkennen de
Oostenrijkers, viel in het Zuidelijk ge-
deelle bok ten Oosten van het Garda-
mecr bij liun operalies legen Riva en
aan de Elsch Adige, waar Roverelo het
meest nabije doel is, hebben oe Itali
anen vorderingen gemaakt
Hel bombardement uil de lucht op
Venetië, waarbij, naar wij gisteren meld
den, een kerk beschadigd werd was
volgens tfe Weensehe lezing een wraak
oefening wegens het hommengooien van
Italiaansche vliegers op Triest Volgens
deze begooiden zij het tuighuis, de elek
trische centrale, het slation, vestingwer
ken en militaire gebouwen met goed
gevolg. Er omstonden branden, waarvan
er een Maandagmorgen, toen de vliegers
een nieuw bezoek brachten, nog voort
duurde Bij deze gelegenheid werden ook
do vlicgtuigl'oods en oorlogsschepen lot
wit gekozen, eveneens mei succes De
vliegers beerden ongedeerd weer
Op. hel Oostelijk oorlogstooneel drin
gen de Duitschers bij Illoekst meer en
meer naar Dwinsk op; de pogingen der
Russen om dien opmarsch te keeren,
wei re eerst gelukt schenen, blelcen latei-
slechts lijdelijk succes gehad te hebben
Men "verwacht nu van Russische zijde,
dat do Duitschers spoedig in staat zul
len zijn de stad met hun zwaar geschut
le bestoken
Overigens wordt over 'liet geheele
Oostelijk fronl niel wisselend succes ge
streden
In 'i Westen, in Champagne, zijn door
beide partijen voordcelen van geringe
beleekenis behaald Fr wordt daar nog
voortdurend mcl groote verbittering van
beide zijden gestreden Het boseh van
Courtinge. waar de Duitschers een ge
ringe winst maakten ,ligt aan den weg
van Perthes naar Cernay, ten Oosten van
de Goutte en van heuvel 196, dat is dus
heel wal Zuidelijker dan Taliure en heu
vel 192 waai* de Fransche posities len
Westen van de Goutte gelegen zijn.
IIcl terrein waar de Franschen een
voordeel behaalden is de streek ten
Noorden van Massigcs, waar de hoeve
Maison de Champagne en de heuvels
191) en 191 reeds meermalen den slrijd
aan sell ouwden
Grey heeft thans in het Lagerhjuis
bevestigd dal Griekenland Cyprus was
aangeboden op voorwaarde, dat het on
middellijk volledige hulp aan Servië zou
bieden. Griekenland sloeg het aanbod
echter af, waarmee het vervallen is.
