COURANT.
130' jaargang
V rijdag
15 October.
M* 243
1946
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën h 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager.fjGeboorte-, dood- ®n
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50
elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemen.
Advertenties vóór één nor te 1
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
HET NIEUWE KAMERLID VOOR
ASSEN.
Gisteren is bij enkele candidaltstol-
ling door hel kiesdistrict Assen naai
de Tweede Kamer afgevaardigd de heer
O A. Koster, gedurende e enige jaren
onderwijzer in Den Haag, Korten tijd
vei bonden aan een bijzonder M. O. in
stituut Le Voorburg, waar hij les gaf n
geschiedenis en staatswetenschappen.
Scder' 1911 is de heer Koster se
cretaris van den Vrijz. Dem Bond. Vroe
ge: was hij voorzitter van den Bond van
Vrijzinnige Propagandavereeuigiugen.
De heer Koster is mede-redacteur
van hei blad „De Vrijzinnig-Democraat
medewerking van onderscheidene bla
den op politiek gebied en lid van he*
hoofdbestuur van den Mannenbond voor
Vrouw enkiesrechl.
Hij zal wel hel jongste parlement^-
lid zijn, want hij is .pas 31 jaar.
TWEEDE KAMER.
Dinsdag a s. komt de Kamer in open
bare zitting bijeen, en zal dan beginnen
mei de behandeling van de auteurswet,
en de kwestie der staatsexploitatie van
de goudvelden van Benkoelen.
De Kamer is irouwens reeds gereed
met hel afdeelingsonderzoek. Zelfs dat
van de staatsbegrooiing is gistermiddag
afgeloopen.
UIT HET VERSLAG VAN DE INDISCHE
BEGROOTING.
Uit hel verslag van het afdeelingsver-
steg der Tweede Kamer over de Indi
sche begrooting:
Algemeen was men van meening, dat
hel bewind in de moeilijke omstandighe
den, welke huYiê heeft doorleefd en nog
doorleeft, in goede handen berust. Voor
Öe toewijding, waarmede de gouver
neur-generaal, ondanks zijn vroeger ge
bleken wensch om n aar het moeder
land terug te keeren, zijn hoog ambt
in de thans bestaande moeilijke omstan
digheden is blijven vervullen hadden
alle leden groole waardeering
Verscheidene leden achten inlusschen
de opmerking niet overbodig, dat liet
groote offer, hetwelk de heer Iden-
burg door zijn aanblijven in 's lands
belang heeft gebracht, niet langer mag
worden gevergd dan dal belang eischt
De vraag scheen geoorloofd of de om
standigheden. (hans niet zoozeer ten goe
de zijn gewijzigd, dat aan zijn wensch
om van zijn hooge betrekking le wor
den ontheven gevolg gegeven zou kun-
worden Gaarne zouden zij vernemen,
hoe de Minister hierover denkt en of hij
het noodig acht van den heer Idenburg
nog langer een zoo groot offer te vragen
Enkele leden waren van oordeel, dat
het geen aanbeveling verdient, dat de
Kamer op deze wijze zich -mengt in de
geheel bijzondere verhoudingen lusschen
het Opperbestuur en den gouverneur-
generaal Zij achten dit onnoodig en bij de
bestaande verhoudingen bedenkelijk
Sommige leden zouden gaarne inlich
tingen ontvangen omtrent de plan
nen der regeering aangaande de verde
diging van Indië In de eerste plaats
werd gevraagd naar de plannen betref
fende de landmacht Men wenschte te
weten of de Minister voornemens is de
instelling eener inlandsche militie le be
vorderen, en, zoo ja, op welke wijze hij
meent dat die militie ihoet worden inge
richt
In de tweede plaats wenschte men
inlichtingen te ontvangen omtrent de
vl lolplanncn dor regeering Sommige le
den vreesden dat de twee kruisers, tot
den aanbouw waarvan onlangs is be
sloten, voor geruimen tijd 'de eenige
vlooi versterking zullen blijven en er van
indiening eener vlootwet voorshands
niets zai komen.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
De Zeppelins hoven ons 1 a n HL
Hel Ilaagsche Correspondentie-bureau
meldt: i
Naar men ons mededeelt hebben Je
herhaalde gevallen van schending van
Nedei landscli gebied door Duilsche luch-
schepen, die zich in den laatsten tijd
hebben voorgedaan, onze regeeriog tot
even zoo vele protesten aanleiding ge
geven. Zooais bekend is heeft ia hei
bijzonder hei geval van de twee Zeppe
lins die den Sslen September j.l. over
onr land zijn gelrokken, tot een ern
stig vertoog harerzijds bij de Duilsche
regeering geleid,
Deze heeft daarop haar levendig
en oprecht leedwezen over dit voor
val betuigd. De Duilsche militaire oven-
heden hebben wijders de voorschriften,
welke hel overtrekken, van onzijdig ge
bied slreng verbieden, aan alle lucnt-
schippeis in herinnering gebracht en
aan diegenen onder hen, die zich auu
overtreding daarvan hebben schuldig
gemaakl, eenc terechtwijzing tjeg."
diend."
Ui tvoer vaneieren.
Dc Sl. Ct. van heden bevat een be-
scl iickiiig van den minister van L.. X. en
H., waarin wordt bepaald ,dal de go
legenheio lot uitvoer van eieren vanaf
18 October a s, onder zekere voorwan •-
den wordt opengesteld.
Voor aangeslotenen oij de eiercon-
tióle der V. P N. geldt, dat de eieren,
verzonden onder hel garantieinerk vaa
de eiei controle der V. P. NL, vrij mogen
woraen uitgevoerd mits voorzien van
een consent voor uitvoer van versche
eieren; voor ieder af le geven con
sent moei eenc onder goedkeuring van
den munster door de commissie van
toezicht op de eiervereeniging te be*
paler, hoeveelheid eieren van eene dooi
de commissie nader te bepaien soort'
worden beschikbaar gesteld voor binnen-
landsch verbruik.
De voorwaarden voor handelaren en
niet bij de eiercontröle der V. F. N\
aangeslotenen, zijn in hoofdzaak, dal de'
uitvoer van eieren slechts mag geschie
den op oaarvoor afgegeven consenten-
de contróle op den uitvoer gësch eat
hetzij aan de grensstations, hetzij bij de
verpakking, door daartoe aangewezen
controleurs. Fn ook onder voorwaarde
van beschikbaarstelling van een bepaalde
hoeveelheid voor hinnenlandsch gebruik.
Voor nadere bijzonderheden venvij
zen wii naar de St. Crl,
Werkzaamheid van
'geïnterneerde meisjes ïn
fabrieken.
Dc regeeringseommissaris voor de
vluchtelingen in Ncord-Brabant heeft den
burgemeester van Eindhoven er op ge
wezen, dal hel herhaaldelijk voorkom.,
dal meisjes, gehuisvest in het vluch'-
oord te Uden, o w. velen van 14- tot
17-jarigen leeflijd, zonder toeslemming
of voorkennis van den regeerings-com-
inisraris zich naar Eindhoven negeven,
om aldaar op de fabrieken te gaan
a-beiden Zoolang deze arbeidneming
niet ten nadeele van Nederlandsche
werklieden geschiedt, heeft de regee-
ringscomm'ssaris daartegen geen b'-
zwaar, doch alleen op voorwaarde,dat
de helf-kken vluchtelingen, daarvan aan
hem, commissaris, het bewijs kunnen
o vei logen.
Verder wordt aangevoerd, dat. het
zich verwijderen zonder toestemming
in strijd is met de goede orde in het
vluchtoord, terwijl de werkzoekende
vluchlelingeu spoedig len laste van den
staal zouden komen, indien zij onmid
dellijk geen werk kunnen vinden, of
dikwijls lol ontucht vervallen, om n
liaar levensonderhoud le kunnen voor
zien. De gevaren, die meisjes lusschen
14—17 jaren, en ouder, geheel onbe
schermd en zonder toezicht, in een
haar vreemde stad loopen, zijn naar
inzicht van den regeeringseommissaris,
vooral in de tegenwoordige tijdsomstan
digheden zeer groot. Daarom roept hij
de medewerking van den burgemeester
in, teneinde te verkrijgen, dal perso
nen, die geen vergunning hebben hel
vluchtoord te verlaten, ook niet door de
directies - van fabrieken enz in loon
dienst worden genomen, doch aaar hel
vluchtoord worden teruggezonden In
dien men werkkrachten noodig hoeft1,
kan men zich onder overlegging van
cenig bewijs dat daarin niet door Ne
derlandsche werkkrachten is te voor
zien tot den regeeringseommissaris.wpn-
dcn. alsdan zal getracht wordende
geviangdc arbeiders uit de vluchtelin
gen te kiezen.
Inderdaad hebben vele vluchtelingen
(meisjes) in den laatsten lijd werk .ge
vonden op de gloeilampenfabrieken, ,1e
sigarenfabrieken der firma Mignot on
De Blpck, een stroohulzenfahriek en
eenige kleinere instellingen. (Av.St)
N. O. T.
Eerstdaags worden te s Gravenhage
verwacht 'de heeren G. nirter, E. von
Arx en II. Grobet, die van dc Zwitscher-
schc Bondsregcering opdracht hebben
gekregen zich van dc inrichting er^werk-
wijze \an de Nederl. Overzee Trust-
maat schup pij op de hoogte le steli ja.
He l ïn ij ncngevaa r.
Door den hoofdinspccteui der vis--
scherij, den heer J. M Bollcmannc.
worden de belanghebbenden geregeld
per circulaire op dc hoogte gehou
den van den toestand op de Noordzee
Dc jongste circulaire, genummerd n. 21,
meldt dat mijnen zijn gerapporteerd
33 gr. min. N. B en 8 gr. 40 mir.
O. L., 55 gr. 42 min N, B en 1 gr
O. L.53 gr. 55 min N. B' en 3 gr 4-3
min O L 54 gr. N. G en 2 gr 40
min O L 54 gr 10 m. N. B en 30
gi. 30 min O. L
Wegens het mijnengevaar vertrokken
sedert hel hekend worden van de ramp
van dc M. A. 47 geen Katwijkci uariiig-
loggers meer van IJmuiden
Ui! Stad en Provincie.
Uit Middelburg
Tengevolge van den m-.1 is gister
avond de stoomboot Annie I ten Noorden
van den Sloedam, ongeveer hij De Piet,
omboog gevaren. Men hoopte het vaar
tuig h°den weer vrij le krijgen.
De dienst van deze stoomboot-Mij zal
er echter niet door lijden, als de boot
nie! bijtijds vlot komt, daar dan een
andere boot in dienst wordt genomen.
Dooi de rechtbank a 1 h i e r werd
Woensdag hel echtpaar B dai jlen laat
sten üjd herhaaldelijk de Lombardstraat
in rep en roer bracht, uit de ouder
lijke maclil ontzet De vrouw had
steeds gezegd, oat men haar kinderen
toch niet kreeg, cn dal dit gemeend
was, bleek uit hel feit, dal zij Woeos»-
dagmorgen met de kinderen naar Sim
pelvela is gereisd, en naar vermoed
wordt van daaruit naar Duilschland.
Door hel breken van den ketting
van de stuurinrichting, reed gisteren
middag een automobiel tegen hel tick
van het plantsoen op de Balans, waar
door dit eenigszins' werd beschadigd.
Uit Vlissingen
Op 10 October is le Vlissingen
ontvreemd een bankbiljet van f 10, dra
gend het nummer 75826
Dc commissaris van politie aldaar ver-
zoekl inlichtingen omtrent het vermiste.
In den ouderdom van 78 jaar
ovei ieea eergisteravond le Vlissin
gen de heer P. K Dommisse, die zich
in 2ijn geboortestad 1 Maart 1905 als
emeritus-predikant had gevestigd na ach
tereenvolgens werkzaam te zijn geweest
bij de Ned. Hei-v gemeenten le Schraard,
Oude- Wetering, Ooslburg, Biezelingeen
Lage Zwaluw.
T ijdens zijn verblijf te Vlisfeingen bleef
hij mei werkeloos. Hij was van 1905
t.oi Juli 1911 gemeente-archivaris, en
lieefl zich bijzonder verdienstelijk ge
maakt dooi zijn studio van plaatselijke
geschiedenis, in hel „Archief" van hoi
Zeeuwsch Genootschap van 1901 is op
genomen „Onderzoek naar de eerste
omwalling en omgeving der staa Mid
delburg," en in dal van 1910 cca op
stel o\er.,,De Ambachtsheerlijkheid van
Oud Vlissingen en dc wording van Nieuw
Vlissingentwee stukken die van nauw
keurige studie getuigen.
In 1107 is hij benoemd tol ridder
in ae ,oidc. van Oranje Nassau.
Uit Zuid-B eve land
ïn verband met het in eigen beheer
nemen van den gemeentereinigingsdienst
te Goes, hebben zich voor de nieuwe be
trekking van baas-opzichter bij dien tak
van dienst. 29 sollicitanten aangemeld
A s. Woensdag 20 October zal
te N i s s e de verkiezing plaats hebt-
ben van een nieuw raadslid ter vervul
ling van de vacature ontstaan door liet
tusschentijds bedanken van den heer Ja
cob Kloosterman
o
Uit Noor d-B e v e 1 a n d
Door de leerlingen der openbare
lagere school te Colijnsplaat was
gedurende geruimen tijd oud lood, zil
verpapier, capsule's en dergelijke ver-'
zameïd. Deze week werd liet verkocht
en nu kon een sommetje van 1" 14.25
worden opgezonden aan den heer A. G.
Bos te Egmond aan Zee ten bate der
kviderhe! stelling»- en vacantickolonie's.
Uit Tholen.
Bij het vervoeren van eeu geladen
wagen naai de haven te Sl. Waarf
t eii sa ijk had de landbouwer W. v.
d. Vaa te ouder die gemeente Doudcr-
dagvooi middag hel ongeluk een been te
breken. Per as werd hij naar zij'u wo
ning vervoerd.
Uit Zee uwsch-V Ia anderen W.D.
Onze Biervlietsche herlchl-
gevei schrijft ons
Met het overlijden van den heer I.
Leenhouts lc IJzendijke heeft die ge
meente een gevoelig verlies geleden.
Ziji. nagedachtenis zal bij velen iiï
zijn omgeving in zegenend aandenken
blijven.
Olschoon wonende op IJzendijke»
grondgebied, stond zijn hofstede slecnts
eukelc minuten van Biervlietschen bo
dem-
Geboren en opgegroeid in onze ge
meente is hij dan ook overeenkomstig
zijn verlangen le Biervliet begraven.
Dinsdag j,l
Dc- heer Leenhouls was popuiau ids
weinigen, algemeen gezien en geacht,
zelfs bij andersdenkenden, en toch stel
de hij zich nooit op den voorgrond
Hij behoorde tol de vrijzinnig demo
cratische richting.
Als kenner van fruit werd hij In het
Land \an Cadzand door weinigen ge
ëvenaard, veel minder overtroffen.
Hel onderwijs vond nij hem steeds
Linken steun Al bleef zijn huwelijk
kinderloos, toch was hij' een goed vriend
der jeugd. Vandaar zijn voorzitters ;hap
in hel bewaarschoolcomitó.
Met vele mannen der wetenschap
stond hij op vriendscliappelijkcn voet
Afs lil van het Willemsfonds had hij
meermalen kennis gemaakl met de voor
gangers der Vlaamsche beweging le Geul
en Brugge
Voor de nooden der armen vond irm.i
bij den heer Leenhouls altijd een ont
vankelijk gemoed en een open oe'iri.
Voor zijn arbeiders was hij een werk
gever en een f/inïc oetaier voor gedane
z,lamheden.
Hij was hel eenige proteslantsche
raadslid le IJzendijke.
KERKNIEUWS,
Woensdag nad te St. Maartens
dijk een verkiezing plaats van 4 gemach
tigden in het kiescollege bij de Ned. Herv.
kerk, tengevolge van het periodiek aftreden
van de heeren Chr. Hoek M z N. Noom
Joh z., Joh. Stoutjesdijk en G C. de Wilde.
Uitgebracht werden 141 'geldige stam-
brietjes, van onwaarde 2 briefjes.
Hiervan verkregen de h b. N. Noom Joh.z.
(aftr.) 108. G C. de Wilde (a'tr.) 103, Cbr.
Hoek M.z. (iff 79, Chr. Kauffman 46,
Jobs. Stoutjesdijk (aftr.) 36, N. J. Bierens
11 en W M Kloet 10 stemmen, terwijl de
overije stemmen over verschillende personen
verdeeld waren. Herkozen de hh. N. Noom
Joh z. G. C. de Wilde en Cbr. Hoek M.z
2e vrije stemming in de vacature J. Stoutjes
dijk, aftr. De heer Joh. Stoutjesdijk had
meegedeeld dat bij voor een herbenoeming
niet meer in aanmerking wensch*e te komen.
Bij deze stemming waren 61 stemmen van
onwaarde, hoofdzakelijk tengevolge van on
volledige invulling van de namen dit betrof
vooral de aftredende leden G. C. de Wilde
en Ch. Hoek M.z.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen. Te Brnchem en Kerkwijk: C.
T. L«enmans, te Utrecht; te Uithuizen
rbulppred): K- Kostelijk, cand. te Broek op
LsDgendijk; te B«esdE. Warmolts, te
Nonspeet te Oostburg ,ds. Ruitenberg te
West°rborks.
Geref. Kerken.
Tweetal. Te Breda: H. Hummelen, te
Haarlemmermeer en C. J. de Krnyter, te
Oostkapelle.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
- Vrijdag 19 Nov as zal de heer
Henri Dekking uit Rotterdam een voor-
diacnf houden voor hef Nut alhinr.
- Bij den Boekhandel v/h. Gebr.
Belinfante Den Haag, verschenen
„S'eepvaartrecht", door mr G. van
Sloolen Az., bedoelend een rechtskun
digen grondslag te geven aan de ye-
lerlci beslissingen waarbij de rechter,
weinig aan wetsartikelen gebonden.
zich door hel gezond versland liet
leiden, en daardoor kwam tol uitspra
ken, die aan de behoeften der praktijk
voldeden.
Hel onlwerp-slrafvordering, van mr.
August Mesritz, een samenvatting van
drie in het Vaderland gepubliceerd^ ar
tikelen over het ontwerpv-straf vordering
der Staatscommissie 1910
De schilderingen in hetgebouw
van den A. N. D. B.
Het N v d. D. meldt:
„Met schrik hebben wij geconsta
teerd, dat de prachtige muurschilderin
gen van R H Roland Ilolst in de groote
vergaderzaal van het gebouw van den
A N. D. B le Amsterdam een vernie
lingsproces ondergaan, dat, voor zoover
wij konden zien, wel bezwaarlijk le stui
ten zal zijn De verf bladdert over groo
te oppervlakte af; groote plekken'zijn
reeds totaal verwoest
„Hel is te hopen, dat men een middel
zal vinden om de schilderingen nog te
redden, maar de indruk dien wij Icregen
was, dat er weinig aan te doen zal zijn
Het Hand bevestigt dat vooral de
schildering op den buitenmuur aan de
zijde van den Plantage-schouwburg heeft
geleden Deze muur is nog steeds niet
uitgewerkt, en het zal noodig zijn niet
een eventueeie restauratie te wachten tot
alle vochtuitslag geheel zal zijn verdwe
nen
De belangrijke latere, schilderingen op
de bestuurskamer zijn niet op den muur,
maar op een plalenbekleeding aange
bracht.
ONDERWIJS.
- Met iegang van 16 OcLoner is be
noemd lot tijdelijk onderwijzer te Clinge
dc heer A. A. A. Minjon te Axel
De Minister van Binnenlandscbe Zaken
brengt ter kennis dit de pxvmen» ter ver
krijging vat de acte van bekwaamheid in
vrije- en orde oefeningen der eymnastiek
zullen worden afgenomen te Breda, Rotter
dam, Amsterdam, Utrecht, Zwolle en
Groningen.
Voor nadere bijzonderheden zie men de
Staatscourant van heden.
LANDBOUW,
Do Staatscourant vaD heden bevat de
statuten van d« vereenigingen: »Voorwaarts",
gevestigd te Kijkuit, gemeente Axel en „Boe
renleenbank"', gevestigd te Westdorpe.
Het doel der Vereenigingen is bevordering
»n verbetering van bet landbouwbedrijf.
Najaarslevering Zwavelzuren
a m o n i a k.
De Kun8tmest-commissie maakt bekend
dat dezer dagen een aanvang zal worden
gemaakt met de aflevering van zwavelzuren
ammoniak en dat op de ingekomen kaarten
aan de bestellers voor najaarsbemesting zal
a'gdeverd worden 101 °/o-
dat de prijs van zwavelzuren ammoniak
is vastgesteld pp t 20 65 per 100 K G. in
zakken, bruto voor netto op een gewaar
borgd gehalte van 20.25 °/0 stikstof, af
Nederlandscbe haven of fabriek
dat boven den genoemden prijs uitslui
tend in rekening zullen mogen worden ge
bracht
1. de werkelijk behaalde spoor-, boot
en andere vrachten
2. een provisie van ten hoogste f 0 90
per 100 IC G. in gemalen en van f 0.75 in
ongemalen toestand
8. in bijzondere gevallen een ex'rapro-
visie van ten hoogste f 1.80 per 100 K.G.,
bij afleveringen van minder dun 1000 K G
dat de monsterneming van den door de
commissie ai te leveren zwavelzuren am
moniak zal geschieden bij de overlading van
af de fabriek ot zeeboot. De uitkomsten der
analyse van de aldus genomQn monsters
zijn bindend ten aanzien van bet gehalte
der af te leveren partijen.
HECIITZAKEN.
Arr -rechtbank le Middelburg.
Voortgpzet werd bed< n de zaak tegen den
landbouwer L. uit Vrouwepolder,