Zaterdag
9 October.
Ingezonden Mededelingen
r 238
Deze courant verschijnt d a g e 1 g k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in
Nederland franco p. p. f 1.25.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
1918
Advertentiën a 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f"1.50
•lke regel meer 21) cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats
die zij innemen.
(JB?" Advertenties vóór één «nr t
Dft nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
JINNENLAHD.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Een verweer van de N. O. T.
De uitvoerende commissie van de N.
O T. heeft een verweer-artikel aan de
bladen gezonden, waarin ze echter niet
ingaat op de vele ingezonden stukken,
maar waarin ze op drie hoofdpunten
neg eens de aandacht van haar land-
genooten 0.
Vooreersl: de N O. T. is in geen eukel
opzicht' een strijd- of machtsmiddel in
handen van één of meer der oorlogvoe
rende mogendheden. Deze hadden de
economische oorlogsmaatregelen reeds ge
nomen, lang vóór de N O. T. werd opge
richt
In de tweede plaats het eenige doel
der N O. T. daarbij is werkzaam te zijn
in het belang van onzen handel, nijver
heid en scheepvaart en een gercgelden
aanvoer van goederen in Nederland te
waarborgen. Men vergelijke den gang van
commercieele zaken in 1915 niet met
aier in normale tijden van rustig en on
belemmerd verkeer, maar met dien, wel
ke zou bestaan, indien alles werd over
gelaten aan het blinde toeval of aan m-
v'cedlooze individueele pogingen.
Ten derde: als de N. O r morgen
haar arbeid staakt, dan is daarvan het
gevolg- niet dat de oorlogvoerenden
eikaars handel minder zullen benadeelen;
c-n niet dat de Nederlandschc belangen
men' vrijheid van beweging zullen genie
ten; maar enkel en alleen een ongebrei
delde toepassing van oorlogs- en rspré-
saillemaatregelen ook ten nadecle van de
tusschengelegen neutralen.
De N. O. T. kan tal van geopperde
klachten over de onvrijheid van het ver
keer tusschen moederland en koloniën,
over de onvrijheid van den handel in
onschuldige goederen, over kostbare, en
tijdroovende formaliteiten, over ontwrich
ting van een aantal bedrijven enfz vol
komen beamen; maar al zulke klachten
gaan langs haar heen.
De Texelstroom.
Kapitein de Vos van de „Texelstroom"
heeft den Londenschen correspondent van
het „Hand." meegedeeld, dat hij Woens-
dagmiddag in de voorgeschreven route
langs de Engelscho kust voer, toen een
ontploffing plaats had
Volgens zijn meening moet het schip
op een verankerde mijn zijn geloopen,
c'ie pas onlangs door de Duitschers >s ge
legd, daar deze route lol dusverre gere
geld door schepen werd gevolgd, zonder
d'.t er ongelukken plaats hadden.
üit SM 213 Provincie
Uil Middelbar*
Het zal voor velen een voldoening
ziju te vernemen dat nu toch vaststaat,
dal op uilnoodiging van het „Vreemdelin
genverkeer" alhier de Meclielschö
leiaardier Jef Denijn ook te Middelburg
zal komen om te onderzoeken of aan liet
klokkenspel op den Langen Jan de veran
deringen kunnen worden aangebracht
die aan de meeste Belgische klokkenspe-
lm zoo'n bijzondere bekoring hebben
gegeven
liet dagclijksch bestuur der gemeente
heeft de genoemde vereeniging gemach-
t'gd dit onderzoek te doen instellen. Er
zal dus door dit onderzoek worden uit
gemaakt of het mogelijk is de bedoelde
veranderingen hier aan te brengen en
voorts welke kosten daaraan zijn verhon
den Als men dat weet zal nader beslist
moeten worden of en op welke wijze die
kosten zullen worden gedragen
Wc. willen hierbij in herinnering bren
gen dat de methode van Denijn speciaal
bestaal in het aanhouden der tonen. Wie
op een klok staat hoort een slag en een
vergalmenden naklank Een gedurenlde
eeniger tijd mei gelijke kracht door
klinkende toon, zooals hij een viool of
orgel, lijkt niet mogelijk bij een klok
Toch heeft Denijn hetzelfde effect trach
ten te bereiken door dezelfde, klok zoo
vlug na elkaar aan te slaan dat de toon
aangehouden schijnt.
Bovendien Is het bij deze inrichting
mogelijk een zeer groot onderscheid te
maken tnsscheif hard en zacht, en wordt
zco'lo'mdé het klokkenspel een 'nstru-
mon! waarop men ook gevoelsuitingen
kan weergeven.
En die resultaten worden vooral
bereikt wanneer de klokken in een
hoogen loren, en niet te open hangen,
zcodal hel geluid reeds binnen de toren
muren ineen smelt.
Is de toren niet hoog en hangen de
k.okken gehdel wij buiten, dan bestaat
d<. groote kans dat men het snel achter
eenvolgende slaan niet als een aangehou
den toon hoort, maar pis een tremolo, wat
den klank niet verfraait.
Nu is 't een omstandigheid van beteekenis
dal men in België veelal hooge, Gothi-
scbr torens heeft, waarin de klokkenspe
len tamelijk besloten hangen, terwijl juist
in ons land veel renaissance-lorens zijn,
waarin de kLokkenspelen tamelijk open
h:nger. Onze Lange-Jan, waarvan het
bovenstuk ook in renaissance-slijl is, is
in dat opzichl niet het sterkste voorbeeld.
Er zijn torens in andere plaatsen waarbij
de klokken geheel vrij buiten hangen,
t-n vaak laag (bijv. op het Paleis op den
Dam te Amsterdam).
Aan den anderen kant is het ook geen
wonder dat de Arnhemsche toren de
eerste in ons land is, waar Denijn zijn
werk zal beginnen, omdat dit ook een
hooge. gesloten gothische toren is.
Reeds meermalen is er in ons Land een
polemiek over gevoerd of de methode
var snelle siagen voor carrillons in re-
iiaissance-torens hel gewenschte resultaat
zullen hebben. Wij zouden willen vragen
of die bezwaren zoo overwegend zijn dal
ze van een poging tot .verbetering moeten
terughouden. De praktijk kent men nog
niet. We hopen dal hel onderzoek zal
aanloonen, dat ook op de Lauge Jan
een verandering tot de beste resultaten
zal leiden. Want wie de Belgische beiaard-
concerten gehoord heeft, weet, welk een
groot verschil die vormen met die bij
ons.
Ondanks de „tijdsomstandigheden"
en de concurrentie van het circus AU-
lofi', was hel gisterenavond vol in het
Schuttershof alhier, zoo vol, dat ver
scheidene personen zich met een staan
plaats^ Tevreden moesten stellen. Voor-
waai- heefl hel Holl. Operellegozeischap
(directie Nap. de la Mar) niet over ge
brek aan belangstelling kunnen klagen
Hel is dan ook een feit r dal ecu
operclle als deze, op het groote pu
bliek een groote bekoring uitoefent,'
vanwege den luchten inhoud en. de
muziek, met de daarbij behoorende Loo-
neol'jes.
„1 ucht" is de inhoud van .,de Boe
melbaron" inderdaad! En zij heeft deze
'eigenschap met operettes als de „Dol-
lai prinses^, de „Lustige Wilwe" enz.
gemeen. De intrigue" voor zoover
men dit woord kan gebruiken is
uiterst eenvoudig, en het geheel is niets
dan ccn doorloopend-uiterst-vermake
lijke klucht.
Hei publiek heeft zich dol geamu
seerd, en zulks op ondubbelzinnige wij
ze geloond door een uitbundig gelach
en hartelijk applaus.
Niet het minst heeft deze operette
behalve door de vertolking van de titel
rol door Piet Kohier haar succes
danken aan de uiterst melodieuse mu
ziek die met entrain gespeeld werd.
Vooi il hel succeslied „kleine meisjes
moeten slapen gaan" viel ten zeerste
in den smaak der aanwezigen, oa te
recht Hel werd gebisseerd en niemand
zou er spijl van gehad hebben, waa
neer het nog een derde of vierde keer
ware herhaald
Het Iioll. Operellegezelschap zal on
getwijfeld met voldoening op dezen
avnd terugzien.
Bij den penningmeester van het
Steuncomité te Middelburg ir. se
dert de vorige opgave ingekomen van
familie P. 2 maandel bijdrage F 10;
J F F B maandel bijdrage f 1; De B
maandel. bijdrage f 0 50 wckelijksche bij>-
dragen week 30 Sept. f 155.85.
Voor de 60e uitkeering aan de fa-
miliën van militairen en aan werkeloozeq
wa-> noodig f 371.65
- Het bestuur van „Middelburg' Voor
uit" verzoekt ons mee te deelen, dat
blijkens het in de jongste bestuurs
vergadering door den penningmeester
uitgebrachte verslag, na afdoening van
allr schulden, de rekening sluit met
een. IliDk batig saldo.
Het bestuur is voornemens op nader
te adverleeren datum binnen kort een
algemeenc ledenvergadering te houden,
voornamelijk ter voorziening in ontstane
bcsluursvacatures.
We ontvingen van een bewoner
van den Ouden Veerschen weg fis in
gezonden stuk een pleidooi om de lan
taren tegen over den ingang van •lien
weg, weer te ontsteken.
We voorzien echter een niet te ber
gen boeveelheid ingezonden stukken,
wanneer we eenmaal beginnen met hel
opnemen van de beschouwingen van
ieder die meent dat in zijn buurt te
weinig lantarens branden De zuinigheid
in kolengebruik gebiedt nu eenmaal be
perking '-an de straatverlichting.
Ei mochten er werkelijk ernstige re
denen zijn om ergens meer licht aan
te brengen dan Jij kt het ons veel prac-
liscber dal de betrokkenen zich met een
gemotiveerd verzoek wenden tot het ge
meentebestuur^ dan dat dadelijk toe
vlucht genomen wordt tot een anonie
me kiachl in ecji ingezonden stuk.
UitVlissingen.
- Met de „Oranje Nassau" zijn giste
renavond uit Engeland meegekomen 30
Duiische gewonden, waaronder twee 'bl-
fi'-ieren Alle wagens van den hospitaal-
tren waien aan den buitenkant met
sli rgers sparregroen behangen.
Den gewonden werden in den trein
versnaperingen aangeboden.
Om half zeven aanvaardden zij de
thuisreis.
Gisteren was het, naar de VI. Crt
La herinnering brengt 40 jaar geleden
dal de Kon. Maatsch „De Schelde op
gericht werd.
Per 23 October 1873 werd de defini
tieve aanvraag, die grondslag zou wor
den vau de door den heer Arie Smit
met den staal der Nederlanden te slui
ten cripacM-tav rcenkomst aan Z. M.
kening Willem III toegezonden.
in 1875 werd met de werkzaamheden
aangevangen. De heer Arie Smit te Rid
derkerk sloot (ten 17en Juni 1875 een
ovcikomst met den slaat der Nederlan
den, waarbij hem hel voormalig marine
etablissement te Vlissingen voor 99 jaar
in erfpacht werd gegeven.
De volksvertegenwoordiging nam deze
overeenkomst aan en keurde ze goed
bij de wet van S September 1875 Staats
blad no. 151 Bij akte van dcn^Sen Oei
1875 werd daarop de maatschappij ,.de
Schelde" opgericht Eerst 1 November
daaiop iraa de fabriek in werking.
Op zeer bescheiden voet. Met
meer dan 40 werklieden werd begon
nen met den bouw van een visschers-
bootje van kleine afmetingen.
Uit Walcheren.
Naar aauleiding van de ons gezon
den meedeeling dat de voor de v.t-
eeniging lol verbetering der volKshuis»-
■esling tc Souburg gebouwd worden
de vvmingen, niet bestemd zijn voor
werklieden der Kon. Maatsch. „de Schel
de" doch voor spoorwegarbeiders te
Vlissingen, deelt de Vliss. Crt mee dat
de staatsspoor alleen toegetreden is als
lid der vereeniging voor verbetering
der volkshuisvesting aldaar, zoodat óók
werklieden der staatsspoor deze wonin
gen kunnen huren Flet grootste gedeelte
der woningen zal echter verhuurd wor
den aan werklieden van de Maaisch.
„de Schelde".
Uit Zuid-Be vel and.
- Donderdagavond werd te H e i n-
kenszand een cursus geopend voor
„Eerste hulp bij ongelukken"De cur
sus \die onder leiding staat van vlr.
Hoorweg, wordt .gevolgd door 29 per
sonen.
- Toen men te H e i n k e n s z a n d
Donderdagmiddag bezig was een pa«yd
te /borstelen trok het dier het touw
stuk waaraan het was gebonden. Hel
rd rende weg en kwam in zijn
woeste vaart zoodanig tegen een boom
terecht dal hel op *slag dood neerviel.
Een groote schadepost-voor den betrok
kenen
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O D
- De gemeenteraad van Z a a m s lag
besloot Dinsdag naar aanleiding van
een schrijven van Ged. Stalen meldende
dat deze niet genegen zijn te bevorde
ren verhooging van het salaris van den
gemeente secretaris, indien niet tevens
ook dat van den burgemeester met een
gelijk bedrag werd verhoogd, ook te
verlioogen met f 150 en te breugen op
verzoeken dat van den burgemeester 'e
jf 1200. i
j ,De salarissen 'der onderwijzeressen
aan dc drie openbare scholen werden
alsnog op f 25 boven het minimum be
paald.
De verhooging voor hoofden na .25
dicnsljaien van f 50, die eerst bij de
salarisverhooging was teruggenomen
werd weer ingevoerd.
loi lio van de schoolcommissie wc.id
benoemd de heer J. P. Geelhoedt, ge
meente-ontvanger.
De raad verklaarde zich in beginsel
genegen aan het calamiteuse waters-hap
Margaretha c. a. te verkoopen 100 M2
g- oad aan de haven tegen 80 cent per
M- voor hel verbouwen van het directie-
gebouw. De raad zou echter gaarne zien
dat hel waterschap ook het andere
daar aan haar behoorende terrein tor
grootte van nog ongeveer 100 M3, over-
ovci nam. Over de vraag of men den
prijs daarvan op 30 dan wel 40 cent
per M2 zou bepalen staakten te stem
men
o—
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen WD.
Vrijdagavond werd te Sluis in
hel buiger gasthuis gebracht een Ifi ja
rige knecht van den landbouwer H
uit Eede, die door een mestwagen
overreden was Een zijner beenen is
vreeseiijk gekneusd. Zijn toestand is
zorgwekkend.
In een vorig nummer melden we,
dal een paard in de weide van v. d.
V. te Retranchement door een ge
weerkogel werd gelrofFen, waarna de
daod intrad. Het cadaver is naar Sluis
gezonden, waar men zal trachten 'e
consialeeren of hel paard door een Ne-
derlan^schen, dan wel door een Duil-
s( hen kogel getroffen is In het laatste
geval zal dit ter kennis gebracht wor
den van hel Duitscli generaal gouverne
ment ïn België, terwijl dan zal aange
drongen worden op vergoeding voor
den betrokken landbouwer. In het
perste geval lean de uitkeering volgen
van de Maatschappij, waarin het paard
verzekerd was.
APOTHEKEN.
Morgen zijn de navolgende apotheken
geopend
Middelbuig: L. K. van der Hars'.
Vlissingen: Van Ockenburg Jr.
Goes Van Kaïmlhoul.
KERKNIEUWS.
Ned. Her v. Kerk.
Beroepen Ife Vlaardingen J. D Lind
van Wijngaarden, van Feijenoord; !e
Oude Niedorp c. a H J Witkop Em
te Hippolylushoef (Wieringen), te Rijsen
A. M den Oudsten, te Monster; le Lei.
den (vac. wijlen ds. Oberman) J. jC S.
Locher te Waspik; le Zijderveld P. W.
I' Ooms, cand tc Oud AlblaS; le Eext
(Dr.) H Bloemhoff, cand te Noord-
b.oèk (Gr.)
Geref. Kerk.
Beroepen te Nijverdal K Schiller le
Ambt Vollenhove, te West Soemba, te
Aspcrcn J. E. Westerhuis te Gramsber-
gen.
Bedankt voor Rilland Bath I. Sluys 'e
Staphorst
HANDEL EN NIJVERHEID
Provinciale leening.
Naar aanleiding van de op 6 Octo
ber j.l. gehouden inschrijving voor het
tweede gedeelte ad f 200.000 reulen
de 4V:> van de leening van ten hoog
ste f 590.000 ten laste van de provin
cie Zeeland, is door Ged. Stalen het be
drag \an f 200 000 ten volle toegewe
zen legen den koers van 98Vi °/o aan
Let Pensioenfonds voor weduwen en
weezen van burgerlijke ambtenaren
Dear door het pensioenfonds over
eenkomstig de voorwaarden van de lea
ning de provincie ad i/4 o/0 hiel wordt
genote.erd, en het bedrag der Iceuing
op één schuldbekentenis wordt verstrekt,
zcodal de afgifte van ohbligatiën on
de zegelkoslen vervallenwordt feiielijk
door de prbvincie voor elk aandeel i'en
minste 98 65 70 ontvangen, zoodat de in
schrijving van het Pensioenfonds de
hoogste was.
POST EN TELEGRAFIE.
De brievenbesteller J Iloonhout e
Arnhem is-met ingang- van 16 Oclooer
geplaatst als leerling conducteur der
posterijen ter standplaats VIis sin
gel).
F. SLUIS, R?
VOGEL-F.N PLUIMVEEVOEDER.!^
BDITENLANB.
BE BO110Ê,
De toestand.
Men moet. aan welke zijde men zijn
sympathie ook stelt, toch zelcer eerbied
en bewondering koesleren voor de mi
litaire krachtsinspanning van Duitsch-
land Een nieuw oorlogsgebied, hel vier
de, eischl hun krachtige zorg en met
een geheel leger komen zij er den
Ooslenrijkschcn bondgenoot te hulp. die
in meer dan 13 maanden strijdens ge
toond heeft niet over de noodige macht
voor den aanval te beschikken. De te
genstanders maken daarvan gebruik om
op de uitgebreide slaglinies in Westen
en Oosten lievig aan te vallen en niet
alleen weerstaan hen de Duitsclie troepen,
doch zij nemen bovendien nog vaak zelf
het initiatief voor den aanval
Zoo hebben zij gisteren in de streek
van Loos, waar het eenige dagen rustig
was geweest, een poging ondernomen
om" bet dorp weer aan de Engelschen
te ontrukken, doch werden, naaf het
Fransche bericht van s avonds 11 uur
meldt, met zware véfticzen afgeslagen.
In Champagne treden beide partijen,
nu hier dan daar aanvallend op, met
wisselend geluk. Ten Oosten van N'ava-
rin diende dit de Duitschers, die den
Franschcn „het stuk loopgraaf dal deze
nog bezet hielden ontrukten, m a. w
hen uit de tweede linie, waarin zij wa
ren doorgedrongen verwijderden. Ooste
lijk van Tahure en iets meer naar het
Zuiden, bij den weg van Perthes naar
Cernay. zijn de Franschcn daarentegen
door Forluna begunstigd en kregen zij
voel in e<eu versterking, die Trapéze ge
noemd wordt, en gelegen is ter hoogte
van heuvel 189. den heuvel van Mesnil.
Aan de verovering van den heuvel
van Tahure wordt in de Fran.sclie en
Engelscho pers groote waarde toege
kend De Duitschers achtten den heu
vel onneembaar en niemand, ook de
Franschcn zelf niet, had gedacht dat
hij zoo spoedig zou genomen worden.
Hij wordt de sleutel van de tweede
Duitsche linie genoemd en de voor
naamste positie, die de Franschen van
don spoorweg van Bazancourt naar
Challerange scheidt De ..Timesschrijft
o m., dal dc verovering van hoogte 192
een nieuw bewijs is, dat de Duitsche li
nies doorbroken kunnen worden Toch
vindt het blad het verstandig z.ijn le
gers tot geduld aan le manen Al slaagt
men erin op een zeker punt van het
front de tweede Duitsche linie to door
breken, daarmede heeft men de Duit
schers Frankrijk nog niet uitgejaagd.
Op het verdere front was alleen de
artillerie aan het woord en, bij Malin-
courl, deden ook de mijnen mede, die
olgens de wedcrzijdsche berichten bei-
do partijen succes brachten.
Nu de Duitsche vloot de golf van
Riga verlaten heeft is dc Russisóhe er
weer verschenen en heeft de Duitsche
stellingen bij Schlock, dat ten Westen
van Riga ligt, beschoten.
Op hel Oostelijk front blijkt over 't
algemeen de toestand onveranderd, hoe
beide partijen zich ook inspannen Bij
Newel, ten Z W. van Pinsk, komen
dc Duitschers, naar de Russen erken
nen, in Oostelijke richting vooruit, ten
Zuiden van Tscliartorysk zijn deze ech
ter aan dc winnende zijde en hebben
zij eenige dorpen veroverd.
Ten N, W. van Tarnopol, waai- de
Russen er in geslaagd waren de Oos-
tenrijksche loopgraven op twee plaat
sen binnen te dringen zijn zij cr, naar
de Oostenrijkers melden, weer uitge
worpen
/Voorts verzekert het Oostenryksch be
richt dat de Russen Lissovo Aveer op
hebben moeten geven, wat volgens de
laatsten nog steeds door hen bezet is.
In Wolhynië zijn op 6 en 7 Octo
ber door de Oostenrijkers 4000 Rus
sen gevangen genomen.
Van hel krijgsbedrijf der centralen
legen Servië vernemen wij alleen dat
de overgang over de gisteren genoem-