middeliiijrgsghe mmxm
N- 234.
Istf* ttargug
Dinsdag
5 October.
FEUILLETON.
DE WELDOENSTER,
Binnenland.
Dit Stad sn Provincie.
\i>ï.
J}|K souui Tawehjnt A e g s 1 jj k nes «ifcoEdaibsg «1 Zan- m rNUék|n7
Prjjs per kwartaal, zoowel tooï Middelburg «li toot *Ua plaataan bi
Nederland franco p. p. f 1.25J
Afxonderlpke nummer* koafcen 5 cant,
Adwtantifa b 29 et at par ragalj Bp abonnement naai lagai. G*bowt*u{ daait
alia anders familieberichten en Daakbetnigiigen tu 1^7 regel* f 1.60
olka regel meer 20 eant. Beclamea 40 cent per regel! Groot* letten naar da plaat'
die zp innemen?
KT A4v*rt*»ti*i réót één au te buorgea!
Saloniki en wj] zelf.
Hel is den oorlogvoerenden ver
boden bel grondgebied eencr onzij
dige Mogendheid door troepen of
konvooien, munilie of 'krijgsvoorra
den le doen doortrekken.
Art. 2 Verdrag over de an-
zijdigen in een land-oorlog
Griekenland ligt ver weg. Wat laar
gebeurt, beroert ons niet direct.
Maai- als de geallieerden er geon
been in zien een neutraal land te ge
bruiken vpprd por tocht van hun troepen
naar een der tooneelen van den strijd,
dan dringt zich aan een Nederlander
van zelf de overtuiging op, dal 7.;j er
evenmin een been in zullen zien het
zelfde bij ons le doen, als de „oorlogs-
noodzaak" hen dal voorschrijft, ui. a
w. als ze er voordeel in zien.
Dat zoo'n geval zich zou kannen
voordoen, behoeft geen uitvoerig be
toog. en behoeft ook niet bemanteld le
worden. Iedereen weet dat een inval
der geallieerden in Noord België de
Duilsche positie zeer zou bemoeilijken.
En iedereen weet ook dat de gealli
eerden dat niet kunnen doen omdat wij
daar liggen, en neutraal willen blijven
Wat nu d oor de geallieerden tot ver
ontschuldiging van het geval le Salouiki
wordt aangevoerd (n.l het bondgenoot
schap van Servië en Griekenland), doe'
niets af aan hel feit zelf En dit ver
andert ook niet wanneer Griekenland
het zou laten bjj een protest, en ae
geallieerden verder hun gang laat gaan
We moeten nog afwachten wal er
verdei in Saloniki zal gebéuren; ol' de
geallieerden zullen door zetten ook na
hel protest van Griekenland; of dit land
er voor zal vechten.
Maar een feit blijft het dal de gealli
eerden eenvoudig zeggenwij ko
men mei troepen 5n Saloniki, want w?
moeien naar Servië.
We hebben indertijd onverholen onze
ergernis uitgesproken over de Dui'scne
schending van de neutraliteit van België
We hebben precies dezelfde meaning
over de daad der geallieerden tegen
over Griekenland.
Veel vertrouwen in de eerbiediging
der rechten van de neutrale kleiue sla-
ten, zal niemand meer hebben gehad
na alles wat te land en op zee in het
laatste jaar is gebeurd. Maar wrt er
nog van dial vertrouwen mocht zijn
overgebleven, wordt nu ook weggebla
zen.
En de conclusie is zorgwekkend maar
voor do hand liggend vertrouw alieeij
op u zelf! Neem u in acht voor tc ster
ke sympathie of antipathie! En houd
zelf de wacht!
Enkele weken geleden hadden ook wij
nog de illusie, dat de vraag kon over
wogen worden, of nu werkelijk een
v oil edige mobilisatie nog altijd noo-
dig was. We waren toen ook nog zoo
optimistisch een beetje vertrouwen le
hebben.
Maar we gelooven dat nü, na dat ge
beurde le Saloniki, onze regeering Jerk
staat, wanneer ze zegt dat ze ieder
'door de schrijfster van
..Elizabeth and her German Gardten"
—x—
39).
De toorn en verbazing van de Dell-
wigs, toen zij hoorden dat de predikant
en zijn vrouw te dineeren gevraagd wa
ren en zij niet, was onbeschrijfelijk
Nooit was hun zulk een beleediging aan
gedaan. Zij waren altijd de eersten
wcest van hun stand in het plaaisje-;
ze hadden hel hoofd altijd opgestoken
en waren nederbuigend beleefd ge
weest tegenover aen predikant ci
zijn vrouw, zij werden altijd het
eerst aan tafel bediend, gingen het teerst
do Kamer in en uit, rechts in de canapé
gezeten. Hij mocht woedend zijn, maar
zij was het nog meer; zij was vol on-
uilsprekelijken haat en venijn tegeuover
de onschuldige, uuiar ik moot er bij
voegen oververheugde Frau Manske. Of
schoon het in haar eigen belang was,
was zij niel in slaat met Anna le spre
ken, want zij wist, dat zij haar raad
plegen zou omtrent hel menu, dal den
plotseling zoo boog gestegen dominé zou
worden aangeboden. Frau Dellwig's po-
oogenblik, zonder uitstel over de troe
pen moet kunnen beschikken
Een stekelvarken wordt n'et zoo
spoedig aangepakt als' een moi.
VERKIEZING Vorfll ASSEN
De door liet overlijden van nir. Van
Deventer noodig geworden verkiezing
van een lid der Tweede Kamer voor
Assen is bepaald op 14 dezer, metzoo-
noodig, de stemming op 22 dezer en de
herstemming op 4 November.
VERSCHIL KEURINGSEISCHEN.
Onder hel opschrift „een ernstig ge
vaar voor onze industrie1', wijst het
„Maanblad tegen de Vcrvalschingen" op
het feit dal wat in de eene ad ten op-
zichle van voedingsmiddelen en dranken
als geoorloofd beschouwd wordt in caa
andere plaats den verkooper of fabri
kant een veroordeeling op den hels
zoude kunnen halen. Het noemt deze
toestanden een ernstig gevaar voor on
ze industrie en acht het eenige mid
del daartegen zoo spoedig mogelijk een
rijkswet vigeerend te maken, die name
lijk voor alle gemeenten en alle deskun
digen en rechters bindend zoude zijn
„Dat wij het recht meenen le heb
ben om van „ernstig gevaar" te spreken
voor onze industrie, blijkt ten duidelijk
ste uil tal van feiten te onzer icenni
gekomen, betreffende fabrikanten d'c in
sommige plaatsen hunne waren óf
moesten vernietigen, of met groote kos
ten terug moesten nemen, daar de wee
ning van o. en gemeentelijken scheikun
dige verschilde met die vau andere
plaatsen, en deze voor vervaJscht of
ondeugdelijk verklaarde wat gene nog
aan dc eischen voldoende beschouw
de. En komt het tot een- procedure,
dan kan de rechter zich wel is waar
op een (tot nu toe niel volledigen) Co
dex beroepen, doch deze is slech's of
ficieus, en de rechter zal zich bij con
troverse weer moeten laten voorlichten
door de deskundigen, wier meeningeu
soms lijnrecht tegenover elkiar staan,
zoodal de kansen op een onjuiste eu
daardooi onbillijke uitspraak groot zijn.
dikwijls tot belangrijk nadeel voor den
betrokken te goeder trouw gehandeld
hebbenden leverancier of fabrikant
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Varkens vleesch.
De minister van landbouw h;ef| met
betrekking tot den uitvoer van varkensr-
vleesch bepaald, dal voortaan eiken Za
terdag zal worden, vastgesteld ol welk
gewichlspercentage van de hoeveelheid
verscli varkensvleesch, voor welken
uitvoer een exporteur gedurende de
eerstvolgende week consent zal verleend
worden, hij verplicht kan worden var
kens le leveren voor binnenlandsch ver
bruik, en Voorts 'dat percentage Töor bet
tijdvak van 5 tot en 9 October bepaald
op honderd tachtig.
U i t v o e r v e r b o d e n.
Bij koninklijk besluit van 2 Oct is
verboden de uitvoer van cokes zoo
mede van allen honing.
Dc Til burgscbe fabrieken.
De vorige week is door de Tilburg-
sche fabrikanten van wollen stoffen aan
gekondigd, dat bij gebrek aan verfstof
fen, waarvan Duitschland den uitvoer
niet kon toeslaan, binnen vier weken
verschillende fabrieken zouden worden
stopgezel, nadat vooraf reeds' enkele
dagen per week minder was gewerkt.
Thans vernemen wij, uil betrouwbare
bron, dal vanaf 15 October de uitvoer
van verfstoffen door de Duilsche regee
ring weer zal worden toegelaten.
Inlading van groenten.
De Minister van landbouw heeft de
plaatsen van inlading van ten uitvoer
bestemde producten, genoemd in zijn
schikkingen van 21 Aug. en 26 Sept.,aan
gevuld met de stations Ilillcgom, Lccu-
waiden, Harlingen, Minnerlsga, Tjnnr
marum, Franeker IIa(Uum, Kr a oben-
dij k e Bergen op Zoom en Terne u-
zen (Sl. Ci)
UIT DE PERS.
De fina n cieele toestand
,des R ij k s.
Aan een actïkol van den heer De Mejès-
ter over dat onderwerp in hei ..Vaderi
ontnemen we de -twee volgende dpelen
„De voorspelling, dat het ongewoon
en ongedacht gunstig verloop onzer mid
delen gedurende de laatste jaren vóór
den oorlog, waardoor vele millioencn!
geraamde tekor'en zijn versmolten als
sneeuw voor de zon, toch nog onvol
doende zou zijn om bovendien ook de
door Minister Talma véél le laag geraam
de uitgaaf voor de ouderdomsrente te
dekken, is dus volledig uitgekomen On
der hel Ministerie-Heemskerk is de inva
liditeitswet tot stand gekomen en art. 369
op 3 December 1913 in werking getre
den, maar de behandeling van het ver
hoogd tarief van invoerrechten verdaagd
totdat hel Ie laai was Over hel feit,
dat de uilslag van de verkiezingen 1913,
onder meer. dit voordeel aan het Neder-
Iandsche volk heeft gebracht, dat de
verhooging der invoerrechten is gestrand,
zal zich. met ons, ieder tegenstander
van dien maatregel verheugen. Maar
niettemin maakt die loop van zaken de
taak van den tegeüwoordigen Minister
van Financiën, die onder de buitenge
wone omstandigheden, welke wij doorle
ven, toch al zoo moeilijk is, te zwaarder.
Van 1914 af worden er telleen jare ette
lijke millioenen uitgegeven voor ouder-
domsrenten, zonder dat de middelen lot
dekking aanwezig zijn Hiermede worde
rekening gehouden, als straks Treub's
belastingplannen openbaar worden en wij
daaruit zien, wat de natie voortaan meer
zal moeten opbrengen."
En voorts:
„Er is ditmaal in de millioenen-rede
iels onzekers, iels wat in een cijfer-
overzicht minder goed past, doordien,
uitkomsten worden berekend voor onder
stelde gevallen, welke van den werkelij-
ken toestand afwijken Maar de Minister
heeft dit blijkbaar noodig geoordeeld,
om in zijne nota dit feit te doen uitko
men, dat de tekorten op den gewonen
diens! grooler en grooler worden en
dal dit ook hel geval zou zijn, als er
geen Europeesche oorlog was En het
beeft groot nul daarop tc wijzen, omdat
ieder voorzichtig en verstandig financier
zal moeten toegeven, dal althans in zulke
lekorlen hoe eerder hoe betier behoort
to worden voorzien.
Te meer is dit onafwijsbare plicht, nu
op de ontworpen begrooting voor lotsver
betering van ambtenaren op lange na nog
niel wordt aangevraagd, wal daarvoor in
1915 reeds noodig werd geoordeeld en nu
ons in de naaste toekomst bovendien
andere onafwijsbare uitgaven van ettelijke
milliccnen le wachten slaan, ongerekend
de booge bedragen, die nog zullen wor
den vereischt als de oorlogstoestand
voortduurt
Hel Nederlandscho volk moge zich ge
wennen aan de overtuiging, dat belang
rijke belastingverhooging onvermijdelijk is
en dal hel absoluut onmogelijk is belas
tingvoorstellen te doen, welker aanneming
belangrijk meer in 's Rijks schatkist zal
brengen en waarlegen niel lal van bezwa
ren zijn aan te voeren.
Uit Middelbarg.
In de 4 October jl gehouden al-
gemeene vergadering der Vereeniging lol
Werkverschaffing aan Zeeuwsche Blin
den werd verslag uitgebracht over het
boekjaar 1914—'15.
Het aantal bestuursleden werd ver
meerderd door benoeming van de hee-
ren J W. Roskes, C W D'huy en II M
Markusse De verloting mocht zicli we
der in een toenemend succes verheugen
Door wijlen den heer .T Tak werd aan
de vereeniging gelegateerd f 1000
De Europeesche oorlog liet niel na
ook op die vereeniging zijn invloed te
doen gevoelen De meester-mandenma-
lcer, tevens hoofd der werkinrichting,
werd in krijgsdienst opgeroepen, terwijl
de aankoop van grondstoffen niet dan
tot steeds stijgende prijzen kon plaats
hebben.
De rekening sluit in ontvang en uil
gaaf anet f 9328 445.
UitVlltsIogen.
Met ingang van 15 Nov. is eervol
ontslag verleend aan G L. Versluis,
kommies le klasse der belaslingen le
VI i ss in gen
Uit Zuid-Beveland
Gisteravond vergaderden le Goes
in de .Prins van Oranje onder vo ir-
zillerschap van den heer J. Plazier, de
huiseigenaren in het waterschap ,.Do
silie was inderdaad eenigszins te verge
lijken met hel pijnlijke lot, dat Susie
ondervond, toen haar invloedrijke Lon-
dcnsche kennissen haar geen invitatie
zonden voor de huwelijksplechtigheid, hij
welke gelegenheid, zooals wij weten, Su
sie genoodzaakt werd naar Duitschland
te vluchtenom de aanmerkingen van
haar vrienden te ontgaan Frau Dellwig
kon de vlucht niet nemen. Zij was ge
noodzaakt te blijven, waar zij was, en
het zoo goed mogelijk te verdragen, ver
nederd in de oogen van de geheele buurt
een voorwerp van spot zelfs voor haar
eigen melkmeisjes Een wijsgeer lacht
om zulke beproevingen, maar voor inen-
schen, die geen wijsgeer zijn en op
Kleinwaldc vormden deze de meerderheid
zijn ze moeilijker ie dragen dan een
zwaar familie-verlies. Er is niets waardigs
in «n de vrienden, in plaats van hun
sympathie te beluigen, verheugen zich
min of meer openlijk naar celang van
hun beschaving
De trap van beschaving, waarop de
vrienden van Frau Dellwig stonden, was
niel hoog en als zij elkaar aanstaanden
Zondag /ouden ontmoeten, zou de vreug
de onverholen zijn Er was geen ont
snappen aan men moest hen in het
aangezicht zien, en de kwaadwillige sym
pathie-betuigingen moesten zoo dapper
mogelijk aanvaard worden. In plaats van
worst lo maken, sloot zij zich zelve dus
in baar slaapkamer op- en schreide.
En zoo gebeurde het, dat Anna, die
zich geen kwaad bewust was en in vrede
wenschle le leven met iedeij&eu, zich
binnen de twee dagen twee vijanden
maakte. „Alle vrouwen", zei Dellwig lol
zijn vrouw „hoog en laag, zijn hetzelfde
Tenzij zij een man hebben, die ze op
den rechten weg houdt, worden zij allen
vroom en Ioopen den predikant achterna.
Manske heeft er zichzelf in gedrongen,
heel knap, waarlijk heel knap. Maar wij
zullen er hem even handig weer uit
dringen? En zijn vrouw, wat kon je ver
wachten van zulk een zottin?"
„Neen, van haar verwacht ik ook
niets", antwoordde zijn vrouw, het hoofd
volmaakte vrijheid, na de jaren van on
dergeschiktheid, was als een hemel voor
haar Hier was zij in haar eigen huis,
waaruit niemand haar verdrijven kon,
vrij om haar leven in te richten zooals
zij verkoos. O, hel was een heerlijke
wereld, en dit was het allermooiste plek
je' Zij wist zeker dat de lucht te Klein-
walde blauwer was dan elders, en dat de
leeuwerikken luider zonden En. was zij
niel ojp het punt haar droomen le verr
wezeivlijken, hel licht en geluk te bren
gen in duistere, hopelooze levens? O, die
schcone schoone wereld! Zij kwam in
Dellwig's kamer met stralende oogen
Hij was even onderdanig als altijd,
want ongelukkig hing alles, zijn brood en
zijn boter af van dal onhandelbare jonge
Breede Watering bewesten ïerseke
Door den heer Iiollmann werd ver
slag gedaan van dc verrichtingen 'lei-
in die vergadering benoemde centrale
commissie
Het antwoord van Ged. Staien is da
veigadering bekend.
In dal antwoord wordl o. a hierop
gewezen dal de aanslag bijzonder on
billijk zou zijn en in strijd met he'
tot dusver geldend polderrecht. De con
sequentie zou meebrengen, dal ook fa
brieken, spoorwegen enz zouden moe
ten belast worden. Een bloeiende fa
briek zou een groot deel der po'dei las
ten lot zich trekken
De voorzitter wees er evenwel op.
dai bet gevaar nog niel geheel geweken
is, waarom hel wens'cheljjk is, het gev
ormde bestuur in actie te laten.
In de laatste walerschapsvergadermg
is toch besloten, de beslissing van Ged
Stalen eens grondig na tc gaan.
Men achtte hel dus nog mogelijk daar
tegen in verzet te komen. Mogelijk lieeft
het waterschapsbestuur plan zich recht
streeks lot de Provinciale Staten te wen
den. Dan kunnen Ged Staten slecht^
van advies dienen.
De heer Hollmann lichtte uilvoei ig toe,
dal liet verstandig van hel waterschaps-
sfuur zou geweest zijn, onmiddellijk <1 j-
zen weg tc volgen. Spreker vertrouwde
evenwel, dat ook Provinciale Stalen niet
aan hel verzoek van hel bedoelde bestuur
zouden medewerken Van verschillende
leden was spreker er van overtuigd, dat
zij bun slem nimmer aan een zoodanig
besluit zouden geven
De heer Arnoldi herinnerde- er a any
boe dc voorzitter van liet waterschap
„De Bieede Watering bewesten lerseke"
in de jongste vergadering van nei wa
terschap meedeelde, bet antwoord goed
te zullen lezen, met waardigheid le ui
len onderzoeken en de puntjes op de i
te zullen zetten De lieer Pilaai sprak
destijds zijn voldoening daarover uil cn
mende, dal men de zaak zeker niet als
afgedaan behoefde te beschouwen.
Nadat de vergadering met luid applaus
deze medcdeelingen had begroet, werd
hel algemeen wenschelijk geoordeeld, «lat
de gevormde commissie blijft beslaan tot
dal de geheele zaak voor goed van de
baan is.
Besloten werd de onkosten gelijkelijk
onder de leden te verdeelen.
Uit Z»e u w sch-VIaa n de r e n O D.
Aan Victor van Assell to S a s v i
Gent, die bij besluit van 22 Juli il
uitgewezen, is thans vergunning ver
leend terug te keeren, zulks met in
gang van 1 October j.l.
Uit Z e e n w s cb-V Ia a n d e r e n WD.
Hedennacht kwamen twee Neder-
landsche soldaten in aanraking met den
electrischen draad te St Kruis en
werden op slag gedood De' slachtoffers
•aren Friezen.
Eén der slachtoffers is gehuwd De
lijken zijn naai" het Sint Anthoniusge-
slichl le Oostburg gevoerd
- In de weide van den landbouwer
v d V. le Retrancheraenl werd een
paard door een geweerkogel getroffen,
waardoor de dood intrad Men ver
moedt dal hel een Duilsche kogel is
van de grenswachten in België Het ca
daver is naar Sluis gebracht om onder
zocht le worden
KERKNIEUWS.
schuddende, „maar van liet nichtje vanImeisje; maar hij was ook ernstiger en
onzen overleden meester had ik het ge-1 minder spraakzaam, want hij had bij zich
drag van een dame verwacht En toen zeil overlegd, dal hij toch maar niet over
op dat oogenblik het nichtje van baar zulk een smaad kon heenstappen zonder
overleden meester werd aangekondigd,een kleine verandering in zijn manier van
nam zij de vlucht naar haar slaapkamer doen Ilij moest laten merken, vond hij,
Anna, vriendelijk als altijd, vooral1 dal hij gegriefd was en het zoo duidelijk
vriondeJijk tegen Dellwig, nadat zij hemloonen dat zij misschien eenige verkla-
tranen had zien storten op dien eersten ring zou geven van haar gedrag Daarom
j avond van haar aankomst, kwam met nam hij de gereserveerde houding aan
I Letty Tn hel sombere kantoortje waar, van iemand, die in zijn gevoelens ge-
1 hij zal ie werken, met al den morgen- kwetst is en Anna dacht wat wint hij bij
zonneschijn op haar gezicht. Ofschjoon zij nadere kennismaking,
in verlegenheid was over vele dingen, (Wordt vervolgd)
voelde zij zich door en door gelukkig. De
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Nederhemerl C Verloop,
cand te Utrecht; te Hcerenveen C Met,
le Zaandam
Aangenomen naar Oldebroek G II.
Beekenkamp te Delft.
Geref. Kerk.
Beroepen te Leiden R. E. van Arlcel,
le Soest; te Amersfoort J W. Pol
man, te Hoogeveen; te Amsterdam F.
C Meijster, le Rotterdam.
Bedankt voor Brouwershaven A. Schee
lc, te Veere; voor Hellevoetsluis en-
Nieuw-Helvoel G de Jager te Wolfaarts-
*dijk; voor Zuid-Beierland W. T van
Dam, le Willemstad.
KUNST EN WETENSCHAPPEN,
- De beroemde Jef Denijn is gister te
Arnhem gearriveerd.
Zijn bezoek zal 3 weken duren, doch er
is ook mogelijkheid dat de Mechelsche
meester-beiardier zich voor goed te Arn-
